19:19 / 09-07-2025
Sabah bəzi bölgələrə dolu düşəcək - Xəbərdarlıq
18:52 / 09-07-2025
Etiraz aksiyalarına reaksiya sərt olub
18:48 / 09-07-2025
Pərviz Şahbazov: "OPEC-lə əməkdaşlığa dair müzakirələr apardıq"
18:39 / 09-07-2025
Putin Rusiyaya bir milyon hindistanlı gətirəcək
18:30 / 09-07-2025
İsrailə silah daşıyan gəminin qarşısı kəsiləcək
18:23 / 09-07-2025
Kreml Trampın Moskvanı bombalamaq hədəsinə münasibət bildirib
18:05 / 09-07-2025
Prezident İlham Əliyev BƏƏ-də: yeni saziş imzalanıb - (Yenilənib) - Fotolar
18:03 / 09-07-2025
Şikayətçi: “Gecə arvadımın meyitini mənə verdilər”
17:50 / 09-07-2025
Sabiq məhkəmə hakimi kassasiya şikayəti verib
17:42 / 09-07-2025
Daha 24 maşın hərraca çıxarılıb
17:36 / 09-07-2025
Daşınmaz abidələrin pasportlaşdırılması qaydaları təsdiqlənib
17:36 / 09-07-2025
Özünü təyyarənin mühərrikinə atan şəxs ölüb
17:29 / 09-07-2025
Ermənistanda Rusiya əleyhinə etiraz aksiyası keçirilib
17:23 / 09-07-2025
Qaradağda səkiyə çıxan maşın iki nəfəri vurub - Ölən var
17:21 / 09-07-2025
Kremlin planı Rusiyanı xilas edə bilməyəcək
17:18 / 09-07-2025
Səbayıl Bağırovla müqaviləyə xitam verilib
17:10 / 09-07-2025
Tələbələrin köçürülməsinə başlanılır
16:41 / 09-07-2025
Hindistanda körpü çöküb, maşınlar suya düşüb
16:06 / 09-07-2025
Sabiq rəis və sektor müdiri hakim qarşısına çıxarılıblar
15:49 / 09-07-2025
Professor: Azərbaycanla bağlı reallığı Rusiyada da yaxşı dərk edirlər
15:29 / 09-07-2025
Mərkəzi Bank: "Manatın ucuzlaşması uzunmüddətli deyil"
15:02 / 09-07-2025
“Gəncə” klubu argentinalı mütəxəssislə anlaşıb
14:27 / 09-07-2025
Azərbaycan-Ermənistan sərhədində təxribatlar ola bilər - Ekspert
13:59 / 09-07-2025
Rusiya 728 dronla hücuma keçib
13:54 / 09-07-2025
Azərbaycan vətəndaşı Gürcüstandan deportasiya edilib
13:20 / 09-07-2025
XİN: "İranın Ermənistandakı səfirinin iddiaları qəbuledilməzdir"
13:01 / 09-07-2025
Mərkəz rəhbəri barədə daha bir qərar qəbul edilib
12:49 / 09-07-2025
Hansı rayonda daha çox boşanma var? - Siyahı
19:48 / 04-07-2025
İran prezidenti Qarabağa gəlib - (Yenilənib)
12:16 / 08-07-2025
Azad edilmiş ərazilərə səfər üçün icazənin müddəti artırılıb
15:10 / 07-07-2025
Əl əli yudu, əl də qayıtdı... - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
20:15 / 06-07-2025
Portuqaliyalı futbolçu “Şamaxı”da oynayacaq
09:26 / 05-07-2025
Aşura günü ilə bağlı qanvermə aksiyası başlayıb
13:32 / 06-07-2025
Ali məktəblərə qəbul imtahanı keçirilib - (Yenilənib)
10:35 / 05-07-2025
Türkiyəyə güclü qar yağıb
09:47 / 06-07-2025
Azərbaycan ilə Ermənistan arasında sülh sazişinə mane olan səbəblər açıqlanıb - Foto
19:49 / 04-07-2025
Şəmkirdə üç uşaq göldə batıb - Yenilənib
11:01 / 07-07-2025
Paşinyanın əleyhdarları ona yumruq silkələyir
17:43 / 07-07-2025
Türkiyə hərbi büdcəni böyüdür
22:09 / 06-07-2025
XİN Xankəndi Kommunikesi barədə məlumat yayıb
Ərdoğan yol ayrıcında: Trampla mübahisəyə də, İranın dağılmasına da hazır deyil
Tarix: 23-06-2025 15:49 | Bölmə: Slayd
Yaxın Şərq münaqişəsində üç məsələ ortaya çıxdı: İsrailin İranın etibarlı qüvvələrinə hücumları, İrana zərbə və nəhayət, ABŞ-nın İslam Respublikasına zərbələri.
Türkiyənin hər məsələyə öz mövqeyi var.
Birincisi, onun mövqeyi kristal aydındır. İranın müvəkkillərindən biri olan HƏMAS həm də Türkiyənin müttəfiqidir. Ona görə də Ankara ən böyük fəallığını Qəzza zolağına raketlər düşəndə nümayiş etdirir. Burada Netanyahu həm soyqırımda, həm də faşizmdə ittiham olunur.
Livan “Hizbullah”ı, yumşaq desək, Türkiyənin dostu deyil: Suriyada vətəndaş müharibəsi zamanı onlar arasında çəkişmə olub. Lakin Livanın suverenliyinin belə pozulması Ankara üçün də qəbuledilməzdir.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Regnum” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Suriyada hakimiyyət dəyişikliyi Təl-Əvivlə qarşıdurmada daha bir cəbhə açıb: gözünü Suriyada tikilən türk bazalarına dikib.
İkinci məsələdə, belə görünür ki, Türkiyənin mövqeyi daha az qəti səslənməlidir. Axı İran Yaxın Şərqdə və indiki mərhələdə Cənubi Qafqazda onun tarixi rəqibidir. Amma buna baxmayaraq, İsrail müharibənin təhrikçisi olduğu üçün Ərdoğan da müsəlman qonşusunun tərəfini tutur.
Türkiyə prezidenti üçün İran və Qəzza mövzuları sıx bağlıdır. Rəcəb Tayyib Ərdoğanın dediyi kimi, İsrailin İrana hücumları “diqqəti Qəzzada soyqırımdan yayındırmaq” cəhdləridir. İran zəiflədikcə, Türkiyədən üstün olmağı planlaşdıran İsrail daha da güclənir.
Lakin ABŞ İrana qarşı çıxdıqda hər şey daha da mürəkkəbləşir. Söhbət təkcə Türkiyənin NATO-nun üzvü olmasından getmir: bu amil heç vaxt iki ölkəni qarşılıqlı qınaq və təzyiqlərdən saxlamayıb.
Vaşinqton bir neçə dəfə Ərdoğanı devirməyə çalışıb, Suriyada onun çarxına söz qoyub, “Kürdüstan” layihəsini dəstəkləyib. ABŞ paralel ticarət və Rusiya ilə “S-400” sistemlərinin tədarükü müqaviləsi üçün sanksiyalar tətbiq etməklə türklərin çoxvektorlu xarici siyasətini məhdudlaşdırmağa çalışıb.
Eyni zamanda, 2015-ci ilin noyabrında Rusiyaya məxsus “Su-24” təyyarəsinin vurulması səbəbindən Türkiyə ilə Rusiya arasında münasibətlər pisləşəndə, ABŞ başda olmaqla NATO Türkiyədən imtina etdi və 2023-cü ilin oktyabrında Suriyada türk pilotsuz təyyarəsini vurdu.
Ağ evə gələn Tramp Türkiyənin əsl dostu hesab edilmirdi. O, əvvəlki vəzifəsində amerikalı keşiş Endryu Brunsonun həbsi və Ərdoğanın Suriyada kürd separatçılarına qarşı əməliyyatları səbəbilə polad və alüminiuma yeni tariflər tətbiq edərək Türkiyə iqtisadiyyatını çökdürməklə hədələyərək bu ölkənin iqtisadiyyatına xeyli ziyan vurmuşdu.
Bu dəfə də onun haqqında heç bir illüziya yox idi. Türkiyənin Xarici işlər naziri Hakan Fidan öz qiymətləndirmələrində Trampla Suriya ilə bağlı razılaşmanın mümkünlüyünə imkan versə də, sərfəli sövdələşmənin mümkünlüyünə tam əmin deyildi.
Bununla belə, “Tramp 2.0” daha münasib oldu. O, Ərdoğana iltifat yağdırmağa başlayıb, onu ağıllı adlandırıb və Türkiyənin “Suriyanı ələ keçirməyə” qadir olduğunu qeyd edib.
Ankara bu cür iltifatlardan doymadı: Ərdoğan şəxsi “kimya”ya dəyər verir. Ancaq eyni zamanda, okeanın o tayında rəğbətin altruizmdən qaynaqlanmadığını başa düşməməyə kömək edə bilməz.
Amerika lideri gücə hörmət edir və Türkiyədə bundan daha çox şey var. Ankara Yaxın Şərqin hegemonuna çevrilmədi, lakin Dəməşqdə hakimiyyət dəyişikliyindən sonra həm Amerikanı, həm də Avropanı ona hörmətlə yanaşmağa məcbur etdi.
Kürd ərazilərində Amerika bazalarının mövcudluğu indi daha çox “Türk Sultanı”nın xoş niyyətindən asılıdır. Ukraynada Trampın təcrid nəfəsini hiss edən avropalılar Ankaranı Köhnə Dünyanın yeni təhlükəsizlik arxitekturasının tərkib hissəsi kimi görərək, ona daha isti münasibət bəsləməyə başladılar.
Trampın Türkiyəyə hazırkı rəğbəti eyni anda dünya siyasətinin iki əsas sahəsində hiss olunur. Ərdoğanın vasitəçiliyi və çağırışı sayəsində Oval kabinetin sahibi görünməmiş bir addım atdı - o, Suriyanın yeni lideri Əhməd Əl-Şaraa ilə görüşüb, 10 milyon dollar vəd edilib.
ABŞ Suriyaya qarşı sanksiyaları qismən ləğv edib və banklarının SWIFT sistemindən istifadə imkanlarını geri qaytarıb. Düzdür, Türkiyə nədənsə ən son amerikan qırıcılarının tədarükünə qoyulan məhdudiyyətlərin götürülməməsindən hiddətlənib.
Tramp Suriya ilə danışıqların təşkilinə paralel olaraq Ərdoğandan Rusiya və Ukrayna görüşünə İstanbulda ev sahibliyi etməsini istəyib.
Üstəlik, Tramp İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahudan Suriyada Türkiyə ilə münaqişəyə girməməyi və daha məntiqli davranmasını istəməsi ilə Ərdoğanın çəkisi daha da artıb. İsrail isə Bakıda deeskalasiya danışıqlarına getdi.
İyunun 21-dən 22-nə keçən gecə Amerikanın İranın nüvə obyektlərinə endirdiyi zərbələrə Türkiyənin reaksiyasına Trampın Ərdoğanla yaxın münasibətləri təsir etməli idi.
Qəzzanın bombalanması və İsrailin İrana zərbələri ilə bağlı hallardan fərqli olaraq, Türkiyə Amerikanın zərbələrinə cavab olaraq aqressiv və emosional bəyanatlar verməkdən çəkindi.
Ölkənin Xarici İşlər Nazirliyi sadəcə olaraq “ABŞ-nın İranın nüvə obyektlərinə hücumunun mümkün nəticələrindən dərin narahatdır”. Türkiyə diplomatiyası təqsiri müharibənin əsas təhrikçisi kimi İsrailin üzərinə atmağa çalışır.
XİN-nin iyunun 22-də yaydığı bəyanatda deyilir: "Biz regionda İsrailin təcavüzü ilə başlayan, təhlükəsizlik vəziyyətinin yayılması və sabitliyini pozan münaqişə riskini daim diqqətdə saxlayırıq. Bu gün ABŞ-nın İranın nüvə obyektlərinə hücumu bu riski ən yüksək səviyyəyə çatdırıb".
Ərdoğan Trampla əlaqələri pozmaq istəmir. Axı ritorik səviyyədə belə qarşıdurmaya icazə verilsə, gözlənilməz və emosional Tramp Türkiyə ilə vəziyyəti gərginləşdirə bilər.
Maliyyə və iqtisadi qeyri-sabitlik şəraitində ABŞ-nın yeni sanksiyaları hiss olunacaq və Ərdoğanın siyasi rəqibi, İstanbul bələdiyyə başçısı Əkrəm İmamoğlunun həbsi səbəbindən güclə səngimiş etirazların canlanması üçün əlavə motivasiya olacaq.
Belə bir konfliktdə türklərin ikiüzlü Avropa liderlərinə arxalanması təhlükəli olardı: nə Avropa İttifaqı (Aİ), nə də İngiltərə əhatə etməyəcək. Londonun özü İran rejimini devirməkdə qərarlıdır, Almaniya Trampın hakimiyyəti altına düşüb və Ərdoğanın Makronla hesablaşmaq üçün öz xalları var.
Türkiyənin çevikliyinin izahlarından biri onun sülhməramlı kimi çıxış etmək cəhdləridir. Amerikanın zərbələrindən əvvəl Ərdoğan İranın Xarici işlər naziri Abbas Əraqçini qəbul edib və bildirib ki, o, hərbi əməliyyatları dayandırmaq və dialoqa qayıtmaq üçün diplomatik səylər göstərir.
“Axios” xəbər verir ki, Ərdoğan Trampa İstanbulda İran və Amerika nümayəndələrinin görüşünü təşkil etməyi təklif edib. Türkiyə prezidenti İran prezidenti Məsud Pezeşkian və Əraqçi ilə əlaqə saxlayıb, lakin sonuncunun Ayətullah Xamnəidən rüsxət istədiyi iddia edilib.
Bundan başqa, Ərdoğan İslam dünyasının lideri kimi çıxış etməyə çalışır. Qəzzaya hücumlar zamanı o, həmvətənlərinə İsrailə qarşı İslam koalisiyası yaratmağı təklif edib.
İyunun 21-22-də İstanbulda İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının Xarici İşlər Nazirləri Şurasının iclası keçirilib. Tramp Qüdsü İsrail kimi tanıyanda Ərdoğan eyni sammiti təşkil etdi. Deməli, müsəlman dünyasının lideri kimi Ankaraya qarşı tələblər kifayət qədərdir və bu, Türkiyə prezidentinə böyük təzyiq göstərir.
Yeganə problem odur ki, şifahi qınaqlara baxmayaraq, az sayda ərəb və daha geniş mənada islam ölkəsi Trampa ciddi şəkildə qarşı çıxmağa hazırdır.
Nə qədər ki, İranda hərbi əməliyyatlar nüvə obyektlərinə zərbələr endirməkdən o yana keçməyəcək, ABŞ-la çox milyardlıq biznesi, hərbi əməkdaşlığı və Trampla isti şəxsi münasibətləri olan bir sıra region ölkələri kimi Türkiyə də manevr edə biləcək.
Ankara danışıqları Oman və Romadan İstanbula çəkməyə ümid edərək sülhməramlı qüvvələrə arxalanacaq.
Eskalasiya dərəcəsinin artırılması Türkiyəni çox yöndəmsiz vəziyyətə salacaq. Təbii ki, Trampın əli ilə geosiyasi rəqibi uzaqlaşdırmağa cəhd etmək olar, amma potensial müharibənin qiyməti Türkiyə üçün çox yüksək ola bilər.
Ölkə artıq milyonlarla suriyalı qaçqının əziyyətini çəkir. Bölgənin sabitliyinin pozulması Fars körfəzindən neft və qaz tədarükünü, enerji qiymətlərinin qalxmasını və bir çox başqa şeyləri - texnogen fəlakətləri, artan terror fəaliyyətini və digər bəlaları təhdid edir.
Daxili situasiyada isə ABŞ-nın Ərdoğanı dəstəkləməsi xal əlavə etməyəcək - ərəb ölkələrinin əhalisi kimi türk əhalisi də son illərdə daha çox anti-amerikan olub.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 23-06-2025 15:49 | Bölmə: Slayd
Yaxın Şərq münaqişəsində üç məsələ ortaya çıxdı: İsrailin İranın etibarlı qüvvələrinə hücumları, İrana zərbə və nəhayət, ABŞ-nın İslam Respublikasına zərbələri.
Türkiyənin hər məsələyə öz mövqeyi var.
Birincisi, onun mövqeyi kristal aydındır. İranın müvəkkillərindən biri olan HƏMAS həm də Türkiyənin müttəfiqidir. Ona görə də Ankara ən böyük fəallığını Qəzza zolağına raketlər düşəndə nümayiş etdirir. Burada Netanyahu həm soyqırımda, həm də faşizmdə ittiham olunur.
Livan “Hizbullah”ı, yumşaq desək, Türkiyənin dostu deyil: Suriyada vətəndaş müharibəsi zamanı onlar arasında çəkişmə olub. Lakin Livanın suverenliyinin belə pozulması Ankara üçün də qəbuledilməzdir.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Regnum” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Suriyada hakimiyyət dəyişikliyi Təl-Əvivlə qarşıdurmada daha bir cəbhə açıb: gözünü Suriyada tikilən türk bazalarına dikib.
İkinci məsələdə, belə görünür ki, Türkiyənin mövqeyi daha az qəti səslənməlidir. Axı İran Yaxın Şərqdə və indiki mərhələdə Cənubi Qafqazda onun tarixi rəqibidir. Amma buna baxmayaraq, İsrail müharibənin təhrikçisi olduğu üçün Ərdoğan da müsəlman qonşusunun tərəfini tutur.
Türkiyə prezidenti üçün İran və Qəzza mövzuları sıx bağlıdır. Rəcəb Tayyib Ərdoğanın dediyi kimi, İsrailin İrana hücumları “diqqəti Qəzzada soyqırımdan yayındırmaq” cəhdləridir. İran zəiflədikcə, Türkiyədən üstün olmağı planlaşdıran İsrail daha da güclənir.
Lakin ABŞ İrana qarşı çıxdıqda hər şey daha da mürəkkəbləşir. Söhbət təkcə Türkiyənin NATO-nun üzvü olmasından getmir: bu amil heç vaxt iki ölkəni qarşılıqlı qınaq və təzyiqlərdən saxlamayıb.
Vaşinqton bir neçə dəfə Ərdoğanı devirməyə çalışıb, Suriyada onun çarxına söz qoyub, “Kürdüstan” layihəsini dəstəkləyib. ABŞ paralel ticarət və Rusiya ilə “S-400” sistemlərinin tədarükü müqaviləsi üçün sanksiyalar tətbiq etməklə türklərin çoxvektorlu xarici siyasətini məhdudlaşdırmağa çalışıb.
Eyni zamanda, 2015-ci ilin noyabrında Rusiyaya məxsus “Su-24” təyyarəsinin vurulması səbəbindən Türkiyə ilə Rusiya arasında münasibətlər pisləşəndə, ABŞ başda olmaqla NATO Türkiyədən imtina etdi və 2023-cü ilin oktyabrında Suriyada türk pilotsuz təyyarəsini vurdu.
Ağ evə gələn Tramp Türkiyənin əsl dostu hesab edilmirdi. O, əvvəlki vəzifəsində amerikalı keşiş Endryu Brunsonun həbsi və Ərdoğanın Suriyada kürd separatçılarına qarşı əməliyyatları səbəbilə polad və alüminiuma yeni tariflər tətbiq edərək Türkiyə iqtisadiyyatını çökdürməklə hədələyərək bu ölkənin iqtisadiyyatına xeyli ziyan vurmuşdu.
Bu dəfə də onun haqqında heç bir illüziya yox idi. Türkiyənin Xarici işlər naziri Hakan Fidan öz qiymətləndirmələrində Trampla Suriya ilə bağlı razılaşmanın mümkünlüyünə imkan versə də, sərfəli sövdələşmənin mümkünlüyünə tam əmin deyildi.
Bununla belə, “Tramp 2.0” daha münasib oldu. O, Ərdoğana iltifat yağdırmağa başlayıb, onu ağıllı adlandırıb və Türkiyənin “Suriyanı ələ keçirməyə” qadir olduğunu qeyd edib.
Ankara bu cür iltifatlardan doymadı: Ərdoğan şəxsi “kimya”ya dəyər verir. Ancaq eyni zamanda, okeanın o tayında rəğbətin altruizmdən qaynaqlanmadığını başa düşməməyə kömək edə bilməz.
Amerika lideri gücə hörmət edir və Türkiyədə bundan daha çox şey var. Ankara Yaxın Şərqin hegemonuna çevrilmədi, lakin Dəməşqdə hakimiyyət dəyişikliyindən sonra həm Amerikanı, həm də Avropanı ona hörmətlə yanaşmağa məcbur etdi.
Kürd ərazilərində Amerika bazalarının mövcudluğu indi daha çox “Türk Sultanı”nın xoş niyyətindən asılıdır. Ukraynada Trampın təcrid nəfəsini hiss edən avropalılar Ankaranı Köhnə Dünyanın yeni təhlükəsizlik arxitekturasının tərkib hissəsi kimi görərək, ona daha isti münasibət bəsləməyə başladılar.
Trampın Türkiyəyə hazırkı rəğbəti eyni anda dünya siyasətinin iki əsas sahəsində hiss olunur. Ərdoğanın vasitəçiliyi və çağırışı sayəsində Oval kabinetin sahibi görünməmiş bir addım atdı - o, Suriyanın yeni lideri Əhməd Əl-Şaraa ilə görüşüb, 10 milyon dollar vəd edilib.
ABŞ Suriyaya qarşı sanksiyaları qismən ləğv edib və banklarının SWIFT sistemindən istifadə imkanlarını geri qaytarıb. Düzdür, Türkiyə nədənsə ən son amerikan qırıcılarının tədarükünə qoyulan məhdudiyyətlərin götürülməməsindən hiddətlənib.
Tramp Suriya ilə danışıqların təşkilinə paralel olaraq Ərdoğandan Rusiya və Ukrayna görüşünə İstanbulda ev sahibliyi etməsini istəyib.
Üstəlik, Tramp İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahudan Suriyada Türkiyə ilə münaqişəyə girməməyi və daha məntiqli davranmasını istəməsi ilə Ərdoğanın çəkisi daha da artıb. İsrail isə Bakıda deeskalasiya danışıqlarına getdi.
İyunun 21-dən 22-nə keçən gecə Amerikanın İranın nüvə obyektlərinə endirdiyi zərbələrə Türkiyənin reaksiyasına Trampın Ərdoğanla yaxın münasibətləri təsir etməli idi.
Qəzzanın bombalanması və İsrailin İrana zərbələri ilə bağlı hallardan fərqli olaraq, Türkiyə Amerikanın zərbələrinə cavab olaraq aqressiv və emosional bəyanatlar verməkdən çəkindi.
Ölkənin Xarici İşlər Nazirliyi sadəcə olaraq “ABŞ-nın İranın nüvə obyektlərinə hücumunun mümkün nəticələrindən dərin narahatdır”. Türkiyə diplomatiyası təqsiri müharibənin əsas təhrikçisi kimi İsrailin üzərinə atmağa çalışır.
XİN-nin iyunun 22-də yaydığı bəyanatda deyilir: "Biz regionda İsrailin təcavüzü ilə başlayan, təhlükəsizlik vəziyyətinin yayılması və sabitliyini pozan münaqişə riskini daim diqqətdə saxlayırıq. Bu gün ABŞ-nın İranın nüvə obyektlərinə hücumu bu riski ən yüksək səviyyəyə çatdırıb".
Ərdoğan Trampla əlaqələri pozmaq istəmir. Axı ritorik səviyyədə belə qarşıdurmaya icazə verilsə, gözlənilməz və emosional Tramp Türkiyə ilə vəziyyəti gərginləşdirə bilər.
Maliyyə və iqtisadi qeyri-sabitlik şəraitində ABŞ-nın yeni sanksiyaları hiss olunacaq və Ərdoğanın siyasi rəqibi, İstanbul bələdiyyə başçısı Əkrəm İmamoğlunun həbsi səbəbindən güclə səngimiş etirazların canlanması üçün əlavə motivasiya olacaq.
Belə bir konfliktdə türklərin ikiüzlü Avropa liderlərinə arxalanması təhlükəli olardı: nə Avropa İttifaqı (Aİ), nə də İngiltərə əhatə etməyəcək. Londonun özü İran rejimini devirməkdə qərarlıdır, Almaniya Trampın hakimiyyəti altına düşüb və Ərdoğanın Makronla hesablaşmaq üçün öz xalları var.
Türkiyənin çevikliyinin izahlarından biri onun sülhməramlı kimi çıxış etmək cəhdləridir. Amerikanın zərbələrindən əvvəl Ərdoğan İranın Xarici işlər naziri Abbas Əraqçini qəbul edib və bildirib ki, o, hərbi əməliyyatları dayandırmaq və dialoqa qayıtmaq üçün diplomatik səylər göstərir.
“Axios” xəbər verir ki, Ərdoğan Trampa İstanbulda İran və Amerika nümayəndələrinin görüşünü təşkil etməyi təklif edib. Türkiyə prezidenti İran prezidenti Məsud Pezeşkian və Əraqçi ilə əlaqə saxlayıb, lakin sonuncunun Ayətullah Xamnəidən rüsxət istədiyi iddia edilib.
Bundan başqa, Ərdoğan İslam dünyasının lideri kimi çıxış etməyə çalışır. Qəzzaya hücumlar zamanı o, həmvətənlərinə İsrailə qarşı İslam koalisiyası yaratmağı təklif edib.
İyunun 21-22-də İstanbulda İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının Xarici İşlər Nazirləri Şurasının iclası keçirilib. Tramp Qüdsü İsrail kimi tanıyanda Ərdoğan eyni sammiti təşkil etdi. Deməli, müsəlman dünyasının lideri kimi Ankaraya qarşı tələblər kifayət qədərdir və bu, Türkiyə prezidentinə böyük təzyiq göstərir.
Yeganə problem odur ki, şifahi qınaqlara baxmayaraq, az sayda ərəb və daha geniş mənada islam ölkəsi Trampa ciddi şəkildə qarşı çıxmağa hazırdır.
Nə qədər ki, İranda hərbi əməliyyatlar nüvə obyektlərinə zərbələr endirməkdən o yana keçməyəcək, ABŞ-la çox milyardlıq biznesi, hərbi əməkdaşlığı və Trampla isti şəxsi münasibətləri olan bir sıra region ölkələri kimi Türkiyə də manevr edə biləcək.
Ankara danışıqları Oman və Romadan İstanbula çəkməyə ümid edərək sülhməramlı qüvvələrə arxalanacaq.
Eskalasiya dərəcəsinin artırılması Türkiyəni çox yöndəmsiz vəziyyətə salacaq. Təbii ki, Trampın əli ilə geosiyasi rəqibi uzaqlaşdırmağa cəhd etmək olar, amma potensial müharibənin qiyməti Türkiyə üçün çox yüksək ola bilər.
Ölkə artıq milyonlarla suriyalı qaçqının əziyyətini çəkir. Bölgənin sabitliyinin pozulması Fars körfəzindən neft və qaz tədarükünü, enerji qiymətlərinin qalxmasını və bir çox başqa şeyləri - texnogen fəlakətləri, artan terror fəaliyyətini və digər bəlaları təhdid edir.
Daxili situasiyada isə ABŞ-nın Ərdoğanı dəstəkləməsi xal əlavə etməyəcək - ərəb ölkələrinin əhalisi kimi türk əhalisi də son illərdə daha çox anti-amerikan olub.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 17:21
Kremlin planı Rusiyanı xilas edə bilməyəcək
Bu gün, 12:01
Əliyevlə Paşinyan sabah Əbu-Dabidə görüşəcək
Bu gün, 10:14
İsrailin Türkiyə qorxusu artır
Dünən, 14:39
Tramp Ukrayna ilə bağlı inadından əl çəkir
Dünən, 11:06
İsrailin növbəti hədəfi Türkiyə ola bilər
Dünən, 10:58
Rusiya Cənubi Qafqazda nüfuzunu itirir
7-07-2025, 18:33
Bu il sülh sazişi imzalana bilər
7-07-2025, 17:43
Türkiyə hərbi büdcəni böyüdür
7-07-2025, 12:36
Dağıdıcı fəlakətlər artır - Xəbərdarlıq
7-07-2025, 11:15
Rusiya daha iki yaşayış məntəqəsini ələ keçirib - Foto
7-07-2025, 11:01
Paşinyanın əleyhdarları ona yumruq silkələyir
7-07-2025, 08:53
Tramp indi də BRİKS-i dəstəkləyən ölkələri “cəzalandırır”
3-07-2025, 13:08
Ermənistan Türkiyə ilə münasibətləri normallaşdırmağa çalışır
2-07-2025, 16:55
Professor: Rusiya başını itirmiş ayı kimi davranır
2-07-2025, 15:56
Azərbaycan Rusiyadan tam uzaqlaşır?
2-07-2025, 15:33
Rusiya daha da aqressivləşir
2-07-2025, 14:37
Avropa müharibəyə hazırlaşır - Foto
2-07-2025, 11:25
İran ABŞ və İsraildən kiberqisas alır?
1-07-2025, 16:50
Məhkəmələrə hakim təyinatları olub - Siyahı
1-07-2025, 13:01
Ərdoğan “ikinci vətən”indən niyə küsüb?
1-07-2025, 10:45
Rusiya yeni ərazilərin işğalına hazırlaşır
1-07-2025, 09:03
Süni intellekt dünyanı ələ keçirir - Foto
30-06-2025, 16:27
Şahın atom bombası istəyi: ABŞ bunun qarşısını necə alıb?
30-06-2025, 15:08
Professor: Şovinizm Rusiyanı uçuruma aparır
30-06-2025, 12:21
Paşinyan onu “Dəccal” adlandıran kilsəyə müharibə elan edib
30-06-2025, 11:03
Rusiya ilə bağlı dəhşətli statistika açıqlanıb
30-06-2025, 10:57
Ağdamda polis minaya düşüb - (Yenilənib)
30-06-2025, 08:19
Sedna planetinin sirri açılacaq
29-06-2025, 13:16
Putin Rusiyada şovinizmi qızışdırır
29-06-2025, 11:16
Yekaterinburqda saxlanılan azərbaycanlılar hakim qarşısına çıxarılıb - (Yenilənib) - Fotolar
29-06-2025, 10:35
Deputat: Rusiyanın təzyiqləri həm də Azərbaycanın xarici siyasəti ilə əlaqədar ola bilər
28-06-2025, 11:12
Rəsmi Bakı Rusiyada azərbaycanlılara hücumlarla bağlı bəyanat yayıb
28-06-2025, 08:55
İsrail-İran müharibəsi Orta Asiyanın yolunu bağlayıb?
28-06-2025, 00:01
Jurnalist Seyfəddin Hüseynlinin qardaşları öldürülüb - (Yenilənib)
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
