21:01 / 07-11-2025
Yaşar Güler Bakıya gəlib
20:50 / 07-11-2025
Dindarlar Azərbaycan prezidentinə müraciət ünvanlayıblar
19:39 / 07-11-2025
Cəlaloğlu: Azərbaycan və Ermənistandakı partiyalar arasında görüşlər keçirilməlidir
19:36 / 07-11-2025
Yaşar Güler Bakıya gəlib
19:33 / 07-11-2025
Pəncəli Teymurov və Vaqif Qurbanovun ailə üzvlərinə təqaüd təyin olunub
19:01 / 07-11-2025
General: Rusiya NATO-ya hücum edə bilər - Xəbərdarlıq
18:21 / 07-11-2025
Məşhur aktrisanın avtomobilinin qarşısını kəsiblər
18:10 / 07-11-2025
Dronlar Başqırdıstandakı əsas neft-kimya zavodunu vurub
18:06 / 07-11-2025
Hava limanında partlayış olub
18:00 / 07-11-2025
Rus ordusu Donetsk və Xarkovda irəliləyib
17:38 / 07-11-2025
"Bakı Metropoliteni" gücləndirilmiş iş rejiminə keçəcək
17:19 / 07-11-2025
Şəhid Pəncəlinin anası: “10 ildir gözüm yolda idi..."
17:08 / 07-11-2025
Hikmət Hacıyev NATO nümayəndə heyəti ilə görüşüb
16:49 / 07-11-2025
Pəncəli Teymurova Milli Qəhrəman adı verilib
16:45 / 07-11-2025
Tiktoker həbs edilib
16:34 / 07-11-2025
Prezident İlham Əliyev fərman imzalayıb
16:16 / 07-11-2025
İlham Əliyev bir qrup şəxsi təltif edib
16:05 / 07-11-2025
Prezident hərbçilərə ali rütbə verib - Siyahı
15:44 / 07-11-2025
Deputat nazirə mesaj verib: "Yekə kişisən, bunu keçən ildə demişəm, axı?"
15:39 / 07-11-2025
Tural Sadıqlı, Qurban Məmmədov və digərlərinin cinayət işi məhkəmə baxışına verilib
15:17 / 07-11-2025
Pakistanın Baş naziri Azərbaycana səfərə gəlib
15:13 / 07-11-2025
"Gözümün nuru - Vətən" filmini təqdim ediblər - Fotolar
15:11 / 07-11-2025
Sahib Ələkbərov: “Vergi güzəştinin ləğvindən söhbət gedə bilməz”
14:55 / 07-11-2025
“Lukoil” Azərbaycandakı yataqları tərk edəcək - Səbəb
14:19 / 07-11-2025
Saxta rəy verən ekspertə cinayət işi açılıb
14:10 / 07-11-2025
DOST mərkəzləri bayram günlərində fəaliyyət göstərməyəcək
14:04 / 07-11-2025
Qumar oyunlarını reklam edən 17 nəfər saxlanılıb
14:02 / 07-11-2025
İlham Əliyev Slovakiya Baş nazirinin müavinini qəbul edib - Foto
14:49 / 03-11-2025
Ramiz Mehdiyevə bağlı QHT-lər, icra başçıları və özəl ali təhsil ocağı var - Professor
12:50 / 05-11-2025
“Oğru dünyası”na qarşı əməliyyat: Mirzə Əliyev öldürülüb - Foto
13:22 / 03-11-2025
Rus ordusu Ukraynanın daha bir şəhərinə daxil olub - Foto
16:49 / 06-11-2025
Deputat: Ermənistan Azərbaycan qarşısında götürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirməlidir
14:01 / 04-11-2025
Şərti sərhəddə yenidən gərginlik ola bilər - Ekspert
11:49 / 03-11-2025
İcra hakimiyyətindəki həbslər - Baş Prokurorluq məlumat yayıb
15:24 / 05-11-2025
Ukraynanın iki şəhərində dəhşətli vəziyyət yaranıb
13:35 / 05-11-2025
Prezident 10 nəfəri təltif edib - Siyahı
08:27 / 03-11-2025
Rusiya İranla nüvə sazişinin həllini asanlaşdıra bilər
15:08 / 06-11-2025
Azərbaycan qonşu ölkəni problemdən xilas edir - Foto
13:05 / 06-11-2025
Mərkəzi Asiya liderləri Trampla görüşdə nəyə ümid edirlər?
09:52 / 03-11-2025
Ən böyük idxalçı ölkələrin adı açıqlanıb - Siyahı
Ərdoğan yol ayrıcında: Trampla mübahisəyə də, İranın dağılmasına da hazır deyil
Tarix: 23-06-2025 15:49 | Bölmə: Slayd
Yaxın Şərq münaqişəsində üç məsələ ortaya çıxdı: İsrailin İranın etibarlı qüvvələrinə hücumları, İrana zərbə və nəhayət, ABŞ-nın İslam Respublikasına zərbələri.
Türkiyənin hər məsələyə öz mövqeyi var.
Birincisi, onun mövqeyi kristal aydındır. İranın müvəkkillərindən biri olan HƏMAS həm də Türkiyənin müttəfiqidir. Ona görə də Ankara ən böyük fəallığını Qəzza zolağına raketlər düşəndə nümayiş etdirir. Burada Netanyahu həm soyqırımda, həm də faşizmdə ittiham olunur.
Livan “Hizbullah”ı, yumşaq desək, Türkiyənin dostu deyil: Suriyada vətəndaş müharibəsi zamanı onlar arasında çəkişmə olub. Lakin Livanın suverenliyinin belə pozulması Ankara üçün də qəbuledilməzdir.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Regnum” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Suriyada hakimiyyət dəyişikliyi Təl-Əvivlə qarşıdurmada daha bir cəbhə açıb: gözünü Suriyada tikilən türk bazalarına dikib.
İkinci məsələdə, belə görünür ki, Türkiyənin mövqeyi daha az qəti səslənməlidir. Axı İran Yaxın Şərqdə və indiki mərhələdə Cənubi Qafqazda onun tarixi rəqibidir. Amma buna baxmayaraq, İsrail müharibənin təhrikçisi olduğu üçün Ərdoğan da müsəlman qonşusunun tərəfini tutur.
Türkiyə prezidenti üçün İran və Qəzza mövzuları sıx bağlıdır. Rəcəb Tayyib Ərdoğanın dediyi kimi, İsrailin İrana hücumları “diqqəti Qəzzada soyqırımdan yayındırmaq” cəhdləridir. İran zəiflədikcə, Türkiyədən üstün olmağı planlaşdıran İsrail daha da güclənir.
Lakin ABŞ İrana qarşı çıxdıqda hər şey daha da mürəkkəbləşir. Söhbət təkcə Türkiyənin NATO-nun üzvü olmasından getmir: bu amil heç vaxt iki ölkəni qarşılıqlı qınaq və təzyiqlərdən saxlamayıb.
Vaşinqton bir neçə dəfə Ərdoğanı devirməyə çalışıb, Suriyada onun çarxına söz qoyub, “Kürdüstan” layihəsini dəstəkləyib. ABŞ paralel ticarət və Rusiya ilə “S-400” sistemlərinin tədarükü müqaviləsi üçün sanksiyalar tətbiq etməklə türklərin çoxvektorlu xarici siyasətini məhdudlaşdırmağa çalışıb.
Eyni zamanda, 2015-ci ilin noyabrında Rusiyaya məxsus “Su-24” təyyarəsinin vurulması səbəbindən Türkiyə ilə Rusiya arasında münasibətlər pisləşəndə, ABŞ başda olmaqla NATO Türkiyədən imtina etdi və 2023-cü ilin oktyabrında Suriyada türk pilotsuz təyyarəsini vurdu.
Ağ evə gələn Tramp Türkiyənin əsl dostu hesab edilmirdi. O, əvvəlki vəzifəsində amerikalı keşiş Endryu Brunsonun həbsi və Ərdoğanın Suriyada kürd separatçılarına qarşı əməliyyatları səbəbilə polad və alüminiuma yeni tariflər tətbiq edərək Türkiyə iqtisadiyyatını çökdürməklə hədələyərək bu ölkənin iqtisadiyyatına xeyli ziyan vurmuşdu.
Bu dəfə də onun haqqında heç bir illüziya yox idi. Türkiyənin Xarici işlər naziri Hakan Fidan öz qiymətləndirmələrində Trampla Suriya ilə bağlı razılaşmanın mümkünlüyünə imkan versə də, sərfəli sövdələşmənin mümkünlüyünə tam əmin deyildi.
Bununla belə, “Tramp 2.0” daha münasib oldu. O, Ərdoğana iltifat yağdırmağa başlayıb, onu ağıllı adlandırıb və Türkiyənin “Suriyanı ələ keçirməyə” qadir olduğunu qeyd edib.
Ankara bu cür iltifatlardan doymadı: Ərdoğan şəxsi “kimya”ya dəyər verir. Ancaq eyni zamanda, okeanın o tayında rəğbətin altruizmdən qaynaqlanmadığını başa düşməməyə kömək edə bilməz.
Amerika lideri gücə hörmət edir və Türkiyədə bundan daha çox şey var. Ankara Yaxın Şərqin hegemonuna çevrilmədi, lakin Dəməşqdə hakimiyyət dəyişikliyindən sonra həm Amerikanı, həm də Avropanı ona hörmətlə yanaşmağa məcbur etdi.
Kürd ərazilərində Amerika bazalarının mövcudluğu indi daha çox “Türk Sultanı”nın xoş niyyətindən asılıdır. Ukraynada Trampın təcrid nəfəsini hiss edən avropalılar Ankaranı Köhnə Dünyanın yeni təhlükəsizlik arxitekturasının tərkib hissəsi kimi görərək, ona daha isti münasibət bəsləməyə başladılar.
Trampın Türkiyəyə hazırkı rəğbəti eyni anda dünya siyasətinin iki əsas sahəsində hiss olunur. Ərdoğanın vasitəçiliyi və çağırışı sayəsində Oval kabinetin sahibi görünməmiş bir addım atdı - o, Suriyanın yeni lideri Əhməd Əl-Şaraa ilə görüşüb, 10 milyon dollar vəd edilib.
ABŞ Suriyaya qarşı sanksiyaları qismən ləğv edib və banklarının SWIFT sistemindən istifadə imkanlarını geri qaytarıb. Düzdür, Türkiyə nədənsə ən son amerikan qırıcılarının tədarükünə qoyulan məhdudiyyətlərin götürülməməsindən hiddətlənib.
Tramp Suriya ilə danışıqların təşkilinə paralel olaraq Ərdoğandan Rusiya və Ukrayna görüşünə İstanbulda ev sahibliyi etməsini istəyib.
Üstəlik, Tramp İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahudan Suriyada Türkiyə ilə münaqişəyə girməməyi və daha məntiqli davranmasını istəməsi ilə Ərdoğanın çəkisi daha da artıb. İsrail isə Bakıda deeskalasiya danışıqlarına getdi.
İyunun 21-dən 22-nə keçən gecə Amerikanın İranın nüvə obyektlərinə endirdiyi zərbələrə Türkiyənin reaksiyasına Trampın Ərdoğanla yaxın münasibətləri təsir etməli idi.
Qəzzanın bombalanması və İsrailin İrana zərbələri ilə bağlı hallardan fərqli olaraq, Türkiyə Amerikanın zərbələrinə cavab olaraq aqressiv və emosional bəyanatlar verməkdən çəkindi.
Ölkənin Xarici İşlər Nazirliyi sadəcə olaraq “ABŞ-nın İranın nüvə obyektlərinə hücumunun mümkün nəticələrindən dərin narahatdır”. Türkiyə diplomatiyası təqsiri müharibənin əsas təhrikçisi kimi İsrailin üzərinə atmağa çalışır.
XİN-nin iyunun 22-də yaydığı bəyanatda deyilir: "Biz regionda İsrailin təcavüzü ilə başlayan, təhlükəsizlik vəziyyətinin yayılması və sabitliyini pozan münaqişə riskini daim diqqətdə saxlayırıq. Bu gün ABŞ-nın İranın nüvə obyektlərinə hücumu bu riski ən yüksək səviyyəyə çatdırıb".
Ərdoğan Trampla əlaqələri pozmaq istəmir. Axı ritorik səviyyədə belə qarşıdurmaya icazə verilsə, gözlənilməz və emosional Tramp Türkiyə ilə vəziyyəti gərginləşdirə bilər.
Maliyyə və iqtisadi qeyri-sabitlik şəraitində ABŞ-nın yeni sanksiyaları hiss olunacaq və Ərdoğanın siyasi rəqibi, İstanbul bələdiyyə başçısı Əkrəm İmamoğlunun həbsi səbəbindən güclə səngimiş etirazların canlanması üçün əlavə motivasiya olacaq.
Belə bir konfliktdə türklərin ikiüzlü Avropa liderlərinə arxalanması təhlükəli olardı: nə Avropa İttifaqı (Aİ), nə də İngiltərə əhatə etməyəcək. Londonun özü İran rejimini devirməkdə qərarlıdır, Almaniya Trampın hakimiyyəti altına düşüb və Ərdoğanın Makronla hesablaşmaq üçün öz xalları var.
Türkiyənin çevikliyinin izahlarından biri onun sülhməramlı kimi çıxış etmək cəhdləridir. Amerikanın zərbələrindən əvvəl Ərdoğan İranın Xarici işlər naziri Abbas Əraqçini qəbul edib və bildirib ki, o, hərbi əməliyyatları dayandırmaq və dialoqa qayıtmaq üçün diplomatik səylər göstərir.
“Axios” xəbər verir ki, Ərdoğan Trampa İstanbulda İran və Amerika nümayəndələrinin görüşünü təşkil etməyi təklif edib. Türkiyə prezidenti İran prezidenti Məsud Pezeşkian və Əraqçi ilə əlaqə saxlayıb, lakin sonuncunun Ayətullah Xamnəidən rüsxət istədiyi iddia edilib.
Bundan başqa, Ərdoğan İslam dünyasının lideri kimi çıxış etməyə çalışır. Qəzzaya hücumlar zamanı o, həmvətənlərinə İsrailə qarşı İslam koalisiyası yaratmağı təklif edib.
İyunun 21-22-də İstanbulda İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının Xarici İşlər Nazirləri Şurasının iclası keçirilib. Tramp Qüdsü İsrail kimi tanıyanda Ərdoğan eyni sammiti təşkil etdi. Deməli, müsəlman dünyasının lideri kimi Ankaraya qarşı tələblər kifayət qədərdir və bu, Türkiyə prezidentinə böyük təzyiq göstərir.
Yeganə problem odur ki, şifahi qınaqlara baxmayaraq, az sayda ərəb və daha geniş mənada islam ölkəsi Trampa ciddi şəkildə qarşı çıxmağa hazırdır.
Nə qədər ki, İranda hərbi əməliyyatlar nüvə obyektlərinə zərbələr endirməkdən o yana keçməyəcək, ABŞ-la çox milyardlıq biznesi, hərbi əməkdaşlığı və Trampla isti şəxsi münasibətləri olan bir sıra region ölkələri kimi Türkiyə də manevr edə biləcək.
Ankara danışıqları Oman və Romadan İstanbula çəkməyə ümid edərək sülhməramlı qüvvələrə arxalanacaq.
Eskalasiya dərəcəsinin artırılması Türkiyəni çox yöndəmsiz vəziyyətə salacaq. Təbii ki, Trampın əli ilə geosiyasi rəqibi uzaqlaşdırmağa cəhd etmək olar, amma potensial müharibənin qiyməti Türkiyə üçün çox yüksək ola bilər.
Ölkə artıq milyonlarla suriyalı qaçqının əziyyətini çəkir. Bölgənin sabitliyinin pozulması Fars körfəzindən neft və qaz tədarükünü, enerji qiymətlərinin qalxmasını və bir çox başqa şeyləri - texnogen fəlakətləri, artan terror fəaliyyətini və digər bəlaları təhdid edir.
Daxili situasiyada isə ABŞ-nın Ərdoğanı dəstəkləməsi xal əlavə etməyəcək - ərəb ölkələrinin əhalisi kimi türk əhalisi də son illərdə daha çox anti-amerikan olub.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 23-06-2025 15:49 | Bölmə: Slayd
Yaxın Şərq münaqişəsində üç məsələ ortaya çıxdı: İsrailin İranın etibarlı qüvvələrinə hücumları, İrana zərbə və nəhayət, ABŞ-nın İslam Respublikasına zərbələri.
Türkiyənin hər məsələyə öz mövqeyi var.
Birincisi, onun mövqeyi kristal aydındır. İranın müvəkkillərindən biri olan HƏMAS həm də Türkiyənin müttəfiqidir. Ona görə də Ankara ən böyük fəallığını Qəzza zolağına raketlər düşəndə nümayiş etdirir. Burada Netanyahu həm soyqırımda, həm də faşizmdə ittiham olunur.
Livan “Hizbullah”ı, yumşaq desək, Türkiyənin dostu deyil: Suriyada vətəndaş müharibəsi zamanı onlar arasında çəkişmə olub. Lakin Livanın suverenliyinin belə pozulması Ankara üçün də qəbuledilməzdir.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Regnum” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Suriyada hakimiyyət dəyişikliyi Təl-Əvivlə qarşıdurmada daha bir cəbhə açıb: gözünü Suriyada tikilən türk bazalarına dikib.
İkinci məsələdə, belə görünür ki, Türkiyənin mövqeyi daha az qəti səslənməlidir. Axı İran Yaxın Şərqdə və indiki mərhələdə Cənubi Qafqazda onun tarixi rəqibidir. Amma buna baxmayaraq, İsrail müharibənin təhrikçisi olduğu üçün Ərdoğan da müsəlman qonşusunun tərəfini tutur.
Türkiyə prezidenti üçün İran və Qəzza mövzuları sıx bağlıdır. Rəcəb Tayyib Ərdoğanın dediyi kimi, İsrailin İrana hücumları “diqqəti Qəzzada soyqırımdan yayındırmaq” cəhdləridir. İran zəiflədikcə, Türkiyədən üstün olmağı planlaşdıran İsrail daha da güclənir.
Lakin ABŞ İrana qarşı çıxdıqda hər şey daha da mürəkkəbləşir. Söhbət təkcə Türkiyənin NATO-nun üzvü olmasından getmir: bu amil heç vaxt iki ölkəni qarşılıqlı qınaq və təzyiqlərdən saxlamayıb.
Vaşinqton bir neçə dəfə Ərdoğanı devirməyə çalışıb, Suriyada onun çarxına söz qoyub, “Kürdüstan” layihəsini dəstəkləyib. ABŞ paralel ticarət və Rusiya ilə “S-400” sistemlərinin tədarükü müqaviləsi üçün sanksiyalar tətbiq etməklə türklərin çoxvektorlu xarici siyasətini məhdudlaşdırmağa çalışıb.
Eyni zamanda, 2015-ci ilin noyabrında Rusiyaya məxsus “Su-24” təyyarəsinin vurulması səbəbindən Türkiyə ilə Rusiya arasında münasibətlər pisləşəndə, ABŞ başda olmaqla NATO Türkiyədən imtina etdi və 2023-cü ilin oktyabrında Suriyada türk pilotsuz təyyarəsini vurdu.
Ağ evə gələn Tramp Türkiyənin əsl dostu hesab edilmirdi. O, əvvəlki vəzifəsində amerikalı keşiş Endryu Brunsonun həbsi və Ərdoğanın Suriyada kürd separatçılarına qarşı əməliyyatları səbəbilə polad və alüminiuma yeni tariflər tətbiq edərək Türkiyə iqtisadiyyatını çökdürməklə hədələyərək bu ölkənin iqtisadiyyatına xeyli ziyan vurmuşdu.
Bu dəfə də onun haqqında heç bir illüziya yox idi. Türkiyənin Xarici işlər naziri Hakan Fidan öz qiymətləndirmələrində Trampla Suriya ilə bağlı razılaşmanın mümkünlüyünə imkan versə də, sərfəli sövdələşmənin mümkünlüyünə tam əmin deyildi.
Bununla belə, “Tramp 2.0” daha münasib oldu. O, Ərdoğana iltifat yağdırmağa başlayıb, onu ağıllı adlandırıb və Türkiyənin “Suriyanı ələ keçirməyə” qadir olduğunu qeyd edib.
Ankara bu cür iltifatlardan doymadı: Ərdoğan şəxsi “kimya”ya dəyər verir. Ancaq eyni zamanda, okeanın o tayında rəğbətin altruizmdən qaynaqlanmadığını başa düşməməyə kömək edə bilməz.
Amerika lideri gücə hörmət edir və Türkiyədə bundan daha çox şey var. Ankara Yaxın Şərqin hegemonuna çevrilmədi, lakin Dəməşqdə hakimiyyət dəyişikliyindən sonra həm Amerikanı, həm də Avropanı ona hörmətlə yanaşmağa məcbur etdi.
Kürd ərazilərində Amerika bazalarının mövcudluğu indi daha çox “Türk Sultanı”nın xoş niyyətindən asılıdır. Ukraynada Trampın təcrid nəfəsini hiss edən avropalılar Ankaranı Köhnə Dünyanın yeni təhlükəsizlik arxitekturasının tərkib hissəsi kimi görərək, ona daha isti münasibət bəsləməyə başladılar.
Trampın Türkiyəyə hazırkı rəğbəti eyni anda dünya siyasətinin iki əsas sahəsində hiss olunur. Ərdoğanın vasitəçiliyi və çağırışı sayəsində Oval kabinetin sahibi görünməmiş bir addım atdı - o, Suriyanın yeni lideri Əhməd Əl-Şaraa ilə görüşüb, 10 milyon dollar vəd edilib.
ABŞ Suriyaya qarşı sanksiyaları qismən ləğv edib və banklarının SWIFT sistemindən istifadə imkanlarını geri qaytarıb. Düzdür, Türkiyə nədənsə ən son amerikan qırıcılarının tədarükünə qoyulan məhdudiyyətlərin götürülməməsindən hiddətlənib.
Tramp Suriya ilə danışıqların təşkilinə paralel olaraq Ərdoğandan Rusiya və Ukrayna görüşünə İstanbulda ev sahibliyi etməsini istəyib.
Üstəlik, Tramp İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahudan Suriyada Türkiyə ilə münaqişəyə girməməyi və daha məntiqli davranmasını istəməsi ilə Ərdoğanın çəkisi daha da artıb. İsrail isə Bakıda deeskalasiya danışıqlarına getdi.
İyunun 21-dən 22-nə keçən gecə Amerikanın İranın nüvə obyektlərinə endirdiyi zərbələrə Türkiyənin reaksiyasına Trampın Ərdoğanla yaxın münasibətləri təsir etməli idi.
Qəzzanın bombalanması və İsrailin İrana zərbələri ilə bağlı hallardan fərqli olaraq, Türkiyə Amerikanın zərbələrinə cavab olaraq aqressiv və emosional bəyanatlar verməkdən çəkindi.
Ölkənin Xarici İşlər Nazirliyi sadəcə olaraq “ABŞ-nın İranın nüvə obyektlərinə hücumunun mümkün nəticələrindən dərin narahatdır”. Türkiyə diplomatiyası təqsiri müharibənin əsas təhrikçisi kimi İsrailin üzərinə atmağa çalışır.
XİN-nin iyunun 22-də yaydığı bəyanatda deyilir: "Biz regionda İsrailin təcavüzü ilə başlayan, təhlükəsizlik vəziyyətinin yayılması və sabitliyini pozan münaqişə riskini daim diqqətdə saxlayırıq. Bu gün ABŞ-nın İranın nüvə obyektlərinə hücumu bu riski ən yüksək səviyyəyə çatdırıb".
Ərdoğan Trampla əlaqələri pozmaq istəmir. Axı ritorik səviyyədə belə qarşıdurmaya icazə verilsə, gözlənilməz və emosional Tramp Türkiyə ilə vəziyyəti gərginləşdirə bilər.
Maliyyə və iqtisadi qeyri-sabitlik şəraitində ABŞ-nın yeni sanksiyaları hiss olunacaq və Ərdoğanın siyasi rəqibi, İstanbul bələdiyyə başçısı Əkrəm İmamoğlunun həbsi səbəbindən güclə səngimiş etirazların canlanması üçün əlavə motivasiya olacaq.
Belə bir konfliktdə türklərin ikiüzlü Avropa liderlərinə arxalanması təhlükəli olardı: nə Avropa İttifaqı (Aİ), nə də İngiltərə əhatə etməyəcək. Londonun özü İran rejimini devirməkdə qərarlıdır, Almaniya Trampın hakimiyyəti altına düşüb və Ərdoğanın Makronla hesablaşmaq üçün öz xalları var.
Türkiyənin çevikliyinin izahlarından biri onun sülhməramlı kimi çıxış etmək cəhdləridir. Amerikanın zərbələrindən əvvəl Ərdoğan İranın Xarici işlər naziri Abbas Əraqçini qəbul edib və bildirib ki, o, hərbi əməliyyatları dayandırmaq və dialoqa qayıtmaq üçün diplomatik səylər göstərir.
“Axios” xəbər verir ki, Ərdoğan Trampa İstanbulda İran və Amerika nümayəndələrinin görüşünü təşkil etməyi təklif edib. Türkiyə prezidenti İran prezidenti Məsud Pezeşkian və Əraqçi ilə əlaqə saxlayıb, lakin sonuncunun Ayətullah Xamnəidən rüsxət istədiyi iddia edilib.
Bundan başqa, Ərdoğan İslam dünyasının lideri kimi çıxış etməyə çalışır. Qəzzaya hücumlar zamanı o, həmvətənlərinə İsrailə qarşı İslam koalisiyası yaratmağı təklif edib.
İyunun 21-22-də İstanbulda İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının Xarici İşlər Nazirləri Şurasının iclası keçirilib. Tramp Qüdsü İsrail kimi tanıyanda Ərdoğan eyni sammiti təşkil etdi. Deməli, müsəlman dünyasının lideri kimi Ankaraya qarşı tələblər kifayət qədərdir və bu, Türkiyə prezidentinə böyük təzyiq göstərir.
Yeganə problem odur ki, şifahi qınaqlara baxmayaraq, az sayda ərəb və daha geniş mənada islam ölkəsi Trampa ciddi şəkildə qarşı çıxmağa hazırdır.
Nə qədər ki, İranda hərbi əməliyyatlar nüvə obyektlərinə zərbələr endirməkdən o yana keçməyəcək, ABŞ-la çox milyardlıq biznesi, hərbi əməkdaşlığı və Trampla isti şəxsi münasibətləri olan bir sıra region ölkələri kimi Türkiyə də manevr edə biləcək.
Ankara danışıqları Oman və Romadan İstanbula çəkməyə ümid edərək sülhməramlı qüvvələrə arxalanacaq.
Eskalasiya dərəcəsinin artırılması Türkiyəni çox yöndəmsiz vəziyyətə salacaq. Təbii ki, Trampın əli ilə geosiyasi rəqibi uzaqlaşdırmağa cəhd etmək olar, amma potensial müharibənin qiyməti Türkiyə üçün çox yüksək ola bilər.
Ölkə artıq milyonlarla suriyalı qaçqının əziyyətini çəkir. Bölgənin sabitliyinin pozulması Fars körfəzindən neft və qaz tədarükünü, enerji qiymətlərinin qalxmasını və bir çox başqa şeyləri - texnogen fəlakətləri, artan terror fəaliyyətini və digər bəlaları təhdid edir.
Daxili situasiyada isə ABŞ-nın Ərdoğanı dəstəkləməsi xal əlavə etməyəcək - ərəb ölkələrinin əhalisi kimi türk əhalisi də son illərdə daha çox anti-amerikan olub.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 16:16
İlham Əliyev bir qrup şəxsi təltif edib
Bu gün, 16:05
Prezident hərbçilərə ali rütbə verib - Siyahı
Bu gün, 14:55
“Lukoil” Azərbaycandakı yataqları tərk edəcək - Səbəb
Dünən, 15:08
Azərbaycan qonşu ölkəni problemdən xilas edir - Foto
Dünən, 13:56
“Tərtər işi”: həbsdəki generalla bağlı qərar verilib
Dünən, 10:03
Vəzifəli şəxslərə cinayət işi açılıb
Dünən, 09:17
Kosmosda yeni tip nəhəng obyekt kəşf edilib
5-11-2025, 18:17
Prezident elm adamların təltif edib - Sərəncam
5-11-2025, 15:24
Ukraynanın iki şəhərində dəhşətli vəziyyət yaranıb
5-11-2025, 13:28
Ukrayna daha təhlükəli vəziyyətlə üzləşir
5-11-2025, 12:50
“Oğru dünyası”na qarşı əməliyyat: Mirzə Əliyev öldürülüb - Foto
4-11-2025, 19:17
Mərkəzi Asiya Rusiyadan qurtula biləcəkmi?
4-11-2025, 14:01
Şərti sərhəddə yenidən gərginlik ola bilər - Ekspert
4-11-2025, 13:29
Dini konfessiyalar Zəfər Günü ilə əlaqədar birgə bəyanat yayıblar
4-11-2025, 10:58
Keçmiş vəzifəli şəxslərə hökm oxunub
4-11-2025, 09:27
2025-ci ilin ən böyük buğda istehsalçıları... - Siyahı
3-11-2025, 18:33
Ermənistan vətəndaş cəmiyyəti nümayəndələri Azərbaycana səfər edəcək
3-11-2025, 14:49
Ramiz Mehdiyevə bağlı QHT-lər, icra başçıları və özəl ali təhsil ocağı var - Professor
3-11-2025, 13:36
İlham Əliyev AMEA-da - Çıxış (Yenilənib) - Fotolar
3-11-2025, 13:22
Rus ordusu Ukraynanın daha bir şəhərinə daxil olub - Foto
3-11-2025, 11:26
Kreml İranı Suriya ilə barışdırmaq istəyir?
3-11-2025, 09:52
Ən böyük idxalçı ölkələrin adı açıqlanıb - Siyahı
2-11-2025, 12:58
Üç vəzifəli şəxs həbs edilib - (Yenilənib) - Əməliyyat
2-11-2025, 12:07
Ruslar Ukrayna şəhərini tam ələ keçirmək üzrədir
31-10-2025, 19:59
Baş redaktor barəsində həbs qətimkan tədbiri seçilib
31-10-2025, 11:46
Ermənistan Hindistandan silahalmada yeni səhifə açır
31-10-2025, 11:16
İki itkin şəhidimiz Xocalıda dəfn edilib - Fotolar
31-10-2025, 10:54
Elm və Təhsil Nazirliyində yoxlamalar başlayıb
30-10-2025, 18:29
Hərbi ekspert: Nüvə eskalasiyası bəşəriyyəti qorxulu istiqamətə aparır
30-10-2025, 13:39
Dünyanın qızıl ehtiyatı azalıb - Foto
30-10-2025, 11:23
Məktəb direktorlarının işə qəbulu üçün qeydiyyat başlayıb
30-10-2025, 10:31
Dünyada doğum azalır - Professor səbəbini deyib
29-10-2025, 11:43
Qafqazda sülh: Ağ ev Paşinyanı qorumalıdır
29-10-2025, 10:26
Kiberdələduzluqla bağlı növbəti xəbərdarlıq edilib - Video
29-10-2025, 09:48
Mənzillər güzəştli qiymətlərlə satışa çıxarılıb - Qiymətlər
28-10-2025, 14:18
Bir neçə ölkə risk altına düşüb
28-10-2025, 12:45
Şəhidlərlə vida mərasimi keçirilib - (Yenilənib) - Fotolar
28-10-2025, 11:42
Türk ordusu iki ölkədə hərbi əməliyyatların yeni formatını hazırlayır
28-10-2025, 11:00
Prezident İlham Əliyev Sabirabada gedib - (Yenilənib) - Fotolar
Mikayıl Mikayılov deyir ki, festivalda nümayiş olunan tamaşa Azərbaycanla Meksika arasında teatr əlaqələrinin başlanğıcı sayıla bilər
ADP sədri ehtimal edir ki, “Tərtər işi” yaxşı araşdırılsa, onun da altından Mehdiyev və əlaltıları çıxacaq
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
