22:34 / 20-06-2025
Türkiyədə zəlzələ olub
“Tramp administrasiyası Qarabağ probleminə biganə qalmamalıdır” - ABŞ nəşri
Tarix: 12-10-2020 18:55 | Bölmə: Slayd
“Tramp administrasiyası Qarabağ probleminə biganə qalmamalıdır” - ABŞ nəşri

Ermənistanla Azərbaycan arasında Dağlıq Qarabağ bölgəsi uğrunda döyüşlər intensivləşdikcə, Vaşinqtonun sükutu hiddət doğurur. Yerli yayındırıcı məsələlər Tramp administrasiyasının Türkiyəni, Rusiyanı və İranı əhatə edən təhdidkar müharibəni görməməsi və NATO ortağı olan Gürcüstanı böyük təhlükə altına alması üçün bəhanə deyil. Doğrudan da, Amerika münaqişəni həll edə biləcək və çoxdan ləngidilmiş sülh həllində lider rolunu oynaya biləcək yeganə gücdür.

Reyting.az
“The Hill”-ə istinadla xəbər verir ki, “Center for European Policy Analysis”-in (CEPA) analitiki Yanuş Buqajskinin məqaləsi bu sətirlərlə başlayır.

Müəllif yazır: “Ermənistanla Azərbaycan arasındakı şiddətli döyüşlər sentyabrın 27-dən bəri səngimir və danışıqlar hər keçən gün daha da çətinləşir. 1994-cü ildə əldə olunan atəşkəsdən bəri Azərbaycan və Ermənistan qüvvələrini bir-birindən ayıran təmas xətti boyunca döyüşlər gedir. Ermənilərin orta mənzilli raketləri, həmçinin münaqişə zonasından xeyli kənarda yerləşən mülki hədəfləri vuraraq Azərbaycanın paytaxtı Bakı yaxınlığındakı Abşeron bölgəsinə çatıb. Xəzərdən Avropaya gedən böyük neft və qaz boru kəmərlərinə yaxın ərazidə yerləşən Azərbaycanın ikinci ən böyük şəhəri olan Gəncəyə bir neçə raket zərbə endirilib. Ermənistan silahlı qüvvələrinin Azərbaycanın Yevlax bölgəsindəki Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft kəmərini hədəf alan raket atdığı bildirilir. Böyük enerji, nəqliyyat və rabitə dəhlizləri üçün təhlükə yüksək olaraq qalır”.

Yanuş Buqajski əlavə edir ki, Ermənistan Dağlıq Qarabağdakı şəhərləri atəşə tutmaqda Azərbaycanı günahlandırsa da, Ermənistan baş nazirinin hazırkı hərbi müşaviri Vaqarşak Arutyunyan açıq şəkildə Rusiya televiziyasının “Vesti” xəbər proqramında bildirib ki, Ermənistan ordusu çaxnaşma yaratmaq üçün qəsdən Azərbaycanın mülki əhalisini hədəf alır.

30 ildir ki, iki tərəf münaqişəni həll edə bilmir. Ermənistan müharibə qazancını qorumağa çalışarkən, Azərbaycan Dağlıq Qarabağ və ona bitişik 7 Azərbaycan rayonundakı Ermənistanın işğalına son qoymaqda israr edib – o, ölkə ərazisinin demək olar ki, 14 faizini təşkil edir. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının 4 qətnaməsi və BMT Baş Məclisinin qətnaməsi Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü bir daha təsdiqləyib.

“Döyüşən tərəflər onsuz da döyüşləri “ikinci Qarabağ müharibəsi” adlandırırlar. Bununla birlikdə, ilk müharibə ilə fərq ondadır ki, hər ikisi indi daha inkişaf etmiş silahlarla, o cümlədən daha çox məhv edə biləcək raketlər və pilotsuz təyyarələrlə silahlanmışdır. Ermənistan və Azərbaycan, hər ikisi də əsasən Rusiya tərəfindən silahlandırılan dünyanın ən çox hərbi vəziyyətə gətirilən dövlətlərindən biridir. Bakı İsrail və Türkiyədən də pilotsuz təyyarələr alıb. Bu yaxınlarda Rusiya İran vasitəsilə Ermənistana hərbi texnika tədarük edib və bu da İrandakı azəri əhalinin Tehranın İrəvana yardımına etirazını doğurub. İranda çəkilən videolarda, İran daxilində təxminən 20 milyon etnik azərbaycanlı arasında artan narahatlıq fonunda Rusiya silahını Ermənistana aparan yük maşınlarına hücumlar göstərilir.

Erməni mediası Ankaranın Azərbaycana kömək üçün suriyalı döyüşçülər göndərdiyini və Ermənistanı beynəlxalq terrorizmə qarşı bir müdafiəçi kimi təqdim etdiyini iddia edərək, Türkiyəni qarşıdurmada günahlandırıb. Türkiyə Azərbaycanın ərazilərini bərpa etmək cəhdinə güclü dəstək bildirsə də, Ankaranın Bakıya fəal şəkildə hərbi yardım etdiyinə dair heç bir dəlil yoxdur. Ankara, Azərbaycanda yerləşdirilən az sayda türk “F-16” döyüş təyyarəsinin ortaq hərbi təlimlər zamanı gəldiyini bildirir. O, Rusiyanın Cənubi Rusiyadakı çoxmillətli “Qafqaz-2020” təlimlərindən qat-qat kiçik olub”.

Yazının davamında qeyd olunur: “Moskva münaqişə başlayandan bəri təəccüblü şəkildə kənarda qalıb və hər iki tərəf Rusiyadan daha çox asılı vəziyyətə düşə bilər. Rusiya prezidenti Vladimir Putin Moskvanın İrəvanla hərbi razılaşmasının yalnız Ermənistan ərazisinə aid olduğunu vurğulayıb. Kremlin sözçüsü Dmitri Peskov Rusiyanın Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatı (KTMT) öhdəliklərinin Qarabağa aid olmadığını açıqlayıb. Moskvanın ittihamlı cavabı ilə üzləşən Ermənistanın Baş naziri Nikol Paşinyan Azərbaycan da buna hazır olacağı təqdirdə, İrəvanın Dağlıq Qarabağ bölgəsində güzəştə gedə biləcəyini bildirib.

Vaşinqton indi yalnız silahlı qarşıdurmanı dayandırmaq üçün deyil, həm də davamlı həll yolu ilə danışıqlar aparmaq üçün qəti beynəlxalq vasitəçiliyə başlamaq üçün dəyərli bir fürsətə sahibdir. Rusiya, Fransa və ABŞ-ın həmsədrlik etdiyi ATƏT-in Minsk Qrupu da daxil olmaqla, əvvəlki formatlar münaqişəni həll edə bilməyib. Fransa Avropa Birliyinin tam gücü olmadan zəif bir tərəf olsa da, Rusiya bu müddətdə həddindən artıq təsir göstərib, habelə Ermənistanı və Azərbaycanı “parçala və idarə et” siyasətinə xidmət edən daimi mübahisə siyasətinin davamına üstünlük verir. ABŞ rəhbərliyi, Aİ və NATO müttəfiqlərinin dəstəyi ilə nəinki müharibəni ləğv edə, eyni zamanda, bölgənin daha zərərli Rusiya və İran təsiri altına düşməsinin qarşısını ala bilər”.

Reyting.az




Bölməyə aid digər xəbərlər