13:06 / 16-06-2025
Sabah yağış yağacaq
Türkiyə iki yol ayrıcında: ABŞ və NATO ilə yola davam, yoxsa...
Tarix: 29-10-2021 16:55 | Bölmə: Slayd
Türkiyə iki yol ayrıcında: ABŞ və NATO ilə yola davam, yoxsa...

Dünyanın ən böyük iqtisadiyyatına malik 20 ölkənin dövlət başçıları bir neçə gündən sonra İngiltərənin Qlazqo şəhərində görüşəcək.

Reyting.az
xəbər verir ki, G20-nin (böyük iyirmilik) əsas müzakirə mövzusu iqlim dəyişikliyi və COVID-19 problemi olacaq.

Dövlət başçılarının hansı qərar verəcəkələrini, ümumiyyətlə, razılığa gəlib-gəlməyəcəklərini indidən söyləmək çətindir. BMT-nin Baş katibi Antonio Quterreş isə bu dövlətləri beynəlxalq iqlim dəyişikliyinə dair cəsarətli və qətiyyətli addımlar atmağa cağırıb.

Amma iş burasındadır ki, G20-də təmsil olunan əksər ölkələrin bir-birilə ciddi problemləri var. Məsələn, hazırda Fransa ilə İngiltərə arasında balıqçılıqla bağlı qalmaqal yaşanır. Bundan başqa, Rusiya ilə İngiltərə arasında, habelə Çin və ABŞ arasında həllini gözləyən problemlər yetərincədir.

Daha bir problem isə hazırda Ankara ilə Vaşinqton xəttində müşahidə olunur. Bir ay əvvəl Nyu-Yorka səfər edən Türkiyə prezidenti Ərdoğan təyyarədə bildirdi ki, iki ölkə arasında ciddi problemlər mövcddur.

Qlazqo şəhərində baş tutacaq G20-lərin konfransında ən diqqət çəkən məqamlardan biri də Türkiyə və ABŞ prezidentlərinin görüşü olacaq. Ərdoğan bu görüşdə “F-35” problemini qaldıracağını bəyan edib.

Ərdoğan-Beyden görüşündən öcə iki ölkə arasında maraqlı təmaslar var.

Türkiyə və ABŞ Müdafiə Nazirliyi arasında “F-35” mövzusunda yaşanan krizislə bağlı ötən gün Ankarada görüş keçirilib və müzakirələrin davam etdirilməsinə dair razılıq əldə olunub. Bundan əvvəl isə Türkiyə prezidentinin köməkçisi İbrahim Kalın və Ağ Evin milli təhlükəsizlik müşaviri Ceyk Sallivan arasında telefon danışığı olub, tərəflər “F-35” problemini müzakirə ediblər.

Göründüyü kimi, Qlazqo şəhəri yalnız iqlim dəyişikliyinə dair hansısa qərarlarla yadda qalmayacaq, Türkiyə və ABŞ münasibətlərində qırılma nöqtəsi ilə tarixə düşə bilər.

Türkiyə böhranın həlli üçün ABŞ-a üç variant təklif edir:

Birincisi, Türkiyənin haqsız yerə çıxarıldığı “F-35” proqramına qaytarılması.

İkincisi, əgər Türkiyəni məlum proqrama qaytarmaq mümkün deyilsə, bu halda Türkiyəyə verilməsi müəyyən olunan 6 ədəd “F-35”-i Ankaraya təslim etmək.

Üçüncüsü, bu da alınmırsa, Türkiyənin proqrama yatırdığı 1,4 milyard dolların qarşılığında 40 ədəd “F-16” və 80 ədəd “F-16”-nın moderinizasiya üçün digər təchizat.

Ötən gün Türkiyənin xarici işlər naziri Mövlud Çavuşoğlu bəyan edib ki, əgər ABŞ Türkiyə ilə razılığa gəlməsə, bu zaman Ankara hərbi hava qüvvələrini gücləndirmək üçün Rusiyadan “Su-35” qırıcıları ala bilər. Bununla da Ankara Vaşinqtona sonuncu mesajını verib.

Bu mənada indi əsas diqqət Ərdoğan-Bayden görüşü və onun nəticəsinə yönələcək. Bu görüş köhnə müttəfiqlərin yenidən birgə yola davam etməsi və ya qırılma nöqtəsi ola bilər ki, bunun da ən ağır zərbəsi NATO-ya dəyər.




Bölməyə aid digər xəbərlər