12:36 / 14-06-2025
Sabah yağış yağacaq
Kremldə ikinci şəxs kimdir?
Tarix: 07-04-2022 13:42 | Bölmə: Slayd
Kremldə ikinci şəxs kimdir?

Prezident Vladimir Putinin Ukraynanı işğal etmək qərarına görə Rusiya iqtisadiyyatı sanksiyalara məruz qalıb. Beynəlxalq biznes və layihələr Rusiyadan çıxarılıb. Hətta media vasitələri daha da məhdudlaşıb.

Reyting.az
xəbər verir ki, bu barədə “New York Times”da Mixail Zıqar yazıb.

“Kremlin bütün adamları” kitabının müəllifi qeyd edib ki, rus xalqının öz hüdudlarından kənarda başqaları ilə ünsiyyəti də azalıb: “Bütün bunların şahidi olduğum üçün qorxuram ki, Rusiya hər keçən gün daha çox öz prezidentinə bənzəyir.

Mən, illərdir Kremldən xəbəri olan yüksək profilli iş adamları ilə danışmışam. 2016-cı ildə Putinin yaxın ətrafı haqqında “Kremlin bütün adamları” adlı kitabımı nəşr etdirdim. O vaxtdan kitabımı tamamlamaq üçün məlumat toplayıram. Prezident Putin haqqında deyilənlər qeyri-müəyyən olsa da, o, keçmiş “KQB” zabiti olduğundan və həmişə gizli işlədiyindən, son iki ildə onun davranışı haqqında eşitdiklərim narahatedicidir”.

M. Zıqar yazır ki, Rusiyanın Ukrayna üzərində öz hökmranlığını bərpa etmək zərurətinə dərin inamı və özünü ideologiyalar və ideoloqlarla əhatə etmək qərarı Avropanın İkinci Dünya müharibəsindən sonra indi ən təhlükəli nöqtəyə gəlməsinə yol açıb:

“Putin 2020-ci ilin yaz-yayını Moskva və Sankt-Peterburqda və Valday iqamətgahında karantində keçirib.

Mənbələrin bildirdiyinə görə, onu bir neçə dövlət tərəfindən təsdiqlənmiş media orqanına nəzarət edən “Rossiya Bank”ın ən böyük səhmdarı, həmçinin Putinin yaxın dostu və 1990-cı illərdən bəri ən etibarlı müşaviri Yuri Kovalçuk müşayiət edib.

Mənbələrimə görə, 2020-ci ilə qədər Kovalçuk özünü Rusiyada faktiki iki nömrəli şəxs kimi göstərib və Putinin ətrafı arasında ən nüfuzlu şəxsə çevrilib.



Kovalçukun fizika üzrə fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsi var və bir vaxtlar Nobel mükafatı laureatı Jores Alfreovun rəhbərlik etdiyi institutda işləyib. Lakin o, təkcə alim deyil, həm də qeyri-müəyyənlik, ABŞ və hegemonizm əleyhinə konspirasiya nəzəriyyələrini bir araya gətirən dünyagörüşünün formalaşmasında iştirak edən ideoloqdur.

Görünür, Putin də bu dünyagörüşünü qəbul edir. 2020-ci ilin yayından Putin və Kovalçuk az qala ətlə dırnaq kimidir və birlikdə Rusiyanın şöhrətli günlərini qaytarmaq üçün planlar qururlar.

Putinin son iki il ərzində köməkçilərinin söhbətləri ilə tanış olan insanların fikrincə, prezident həm iqtisadiyyat, sosial məsələlər, həm də koronavirus pandemiyasına bu günə qədər olan bütün marağını itirib. Bunların hamısı onun üçün diskomfort mənbəyidir, çünki o və Kovalçuk keçmişə aludə olublar.

Fransız diplomat mənə dedi ki, Fransa prezidenti Emmanuel Makron keçən ay danışıqlarının birində Putin ona uzun tarix dərsi verəndə çox təəccüblənib. Lakin o, təəccüblənməməli idi, çünki Putin özünü son illərdə Rusiyanın alçaldılmasını və gözdən salınmasını nəhayət düzəldə biləcəyi unikal tarixi mövqedə görür.

Putin və Kovalçuk 90-cı illərdə ilk dəfə görüşəndə Sovet İttifaqının dağılmasından sonra ölkənin özü kimi ayaq üstə dayana biləcək bir dayaq tapmaqda çətinlik çəkirdilər. Onlar hesab edirdilər ki, Qərb Rusiyanın zəifliyindən istifadə edərək NATO-nu ölkə sərhədlərinə maksimum yaxınlaşdırır.

Vladimir Putinin sözlərinə görə, bu gün bunun əksi doğrudur, indi zəif tərəf Qərbdir. Putinin ciddi qəbul etdiyi yeganə Qərb lideri Almaniyanın keçmiş kansleri Angela Merkel idi. Amma indi o, iqtidardan gedib və Rusiyanın 1990-cı illərdə alçaldılmasının qisasını almağın vaxtıdır.

Deyəsən, ətrafda ona əksini deyən yoxdur. Onu tanıyanların sözlərinə görə, Putin artıq dostları ilə görüşmür, içki və manqal məclisləri keçirmir. Son illərdə - və xüsusən də epidemiya başlayandan bəri - bir çox məsləhətçiləri və dostları ilə əlaqəni kəsib.

Mühafizəçiləri ətrafdakılarla ciddi protokola əməl edirlər. Bir həftə karantində qalmadan heç kim Putinlə görüşə bilməz. Buraya vaxtilə onun şəxsi katibi və dövlət neft şirkəti “Rosneft”in baş direktoru olmuş İqor Şecin də daxildir.

Seçin prezidentlə ara-sıra görüşmək üçün ayda iki-üç həftə karantində qalır. “Kremlin bütün adamları”nda mən “kollektiv Putin” fenomenini onun ətrafının həmişə prezidentin nə istəyə biləcəyini əvvəlcədən düşünməyə çalışması kimi təsvir etdim.

Ona yaxın olanlar Putinə eşitmək istədiklərini dəqiq deyərdilər. Kollektiv Putin fenomeni mövcud olmaqda davam edir. Bütün dünya bunu işğal ərəfəsində gördü. Keçirdiyi görüşdə Putin yüksək vəzifəli məmurları bir-bir yanına çağırıb və qarşıdan gələn müharibə ilə bağlı fikirlərini soruşub. Onların hamısı öz missiyasını başa düşdülər və dövlət başçısının fikirlərini öz sözləri ilə ifadə etməyə çalışdılar”.

M. Zıqarın fikrincə, Rusiyanın televiziya kanalları tərəfindən yayımlanan bu görüşün məqsədi ölkənin bütün yüksək vəzifəli şəxsləri arasında məsuliyyəti bölüşdürmək olub. “Lakin o, Putinin keçmiş kadrlarından tamamilə sıxıldığını da açıqlayıb. Görünür, o, onlara xor baxmağı xoşlayırdı, bunu Xarici Kəşfiyyatın direktoru Sergey Narışkinə məzəmmət etməsi də sübut edir. Narışkin ondan nə gözlənildiyini deməyərək əvvəlcə kəkələdi, amma tez özünə gəldi və Putinin haqlı olduğunu bildirdi”, - M. Zıqar yazır:

“İllərdir xəbər verdiyim kimi, Putinin ətrafının bəziləri çoxdan onu inandırmağa çalışıblar ki, Rusiyanı xilas edə biləcək yeganə şəxs odur və istənilən başqa potensial lider ölkəni çökməyə aparacaq. 2003-cü ildə vəzifədən getməyi düşünəndə eşitdiyi mesaj bu idi. Məsləhətçiləri - çoxu “KQB” keçmişi olanlar - ona vəzifədə qalmağı tapşırdılar.



Bir neçə ildən sonra Putin və ətrafı “varislik prosesinin” necə işləyəcəyi və varisin kimin olacağı barədə danışıqlar apardılar, çünki o, namizədliyini irəli sürə bilmədi və Dmitri Medvedev sonda bir müddətə prezident oldu. 4 il sonra Putin yenidən prezident ofisinə qayıtdı. İndi o, Rusiyanı yalnız özünün xilas edə biləcəyinə inanır. Əslində ətrafdakıların onun planlarını poza biləcəyini düşünür.

Putinin onsuz da dar olan dairəsi daha daralda bilməz. Ukraynada can itkisinin artması ilə prezident ölkəsinə qarşı sanksiyaları “müharibə elanı” kimi görməkdə qərarlı görünür. Amma eyni zamanda, görünür, Putin tam təcridin ölkə daxilində çoxlu sayda etibarsız elementlərin Rusiyanı tərk etməsinə səbəb olacağına inanır.

Son iki həftədə Putinə etiraz edən ziyalılar tələsik ölkəni tərk ediblər. Bəziləri hətta çıxmaq üçün var-dövlətlərindən imtina etmək məcburiyyətində qalıblar.

Putin və Kovalçukun nöqteyi-nəzərindən qorxuram ki, bu, yalnız Rusiyanı gücləndirəcək”.




Bölməyə aid digər xəbərlər