13:06 / 16-06-2025
Sabah yağış yağacaq
10:12 / 16-06-2025
İsmayıllıda hotel yanıb
İrana Su-35 tədarükü: bölgədə hava üstünlüyü necə dəyişəcək?
Tarix: 23-12-2022 17:46 | Bölmə: Slayd
İrana Su-35 tədarükü: bölgədə hava üstünlüyü necə dəyişəcək?

Rusiya İrana Su-35 qırıcıları satacaq. Moskva ilə Tehranın təkcə bu razılaşma ilə məhdudlaşmayan tərəfdaşlığı Qərbi narahat edir: İran Rusiyaya yaxınlaşmaqla ABŞ və Avropa İttifaqından uzaqlaşır. Rusiya-İran əməkdaşlığı eyni zamanda ərəb ölkələrinə də təsir edəcək, məsələn, Moskva ilə Ər-Riyad münasibətlərinə.

Reyting.az
xəbər verir ki, bu barədə “Raseef22” yazıb.

Təhlildə qeyd olunur:

ABŞ kəşfiyyatının məlumatına görə, Tehran gələn il Rusiyanın müasir Su-35 qırıcılarını alacaq. Bu, İran-İraq müharibəsindən sonra ən mühüm silah müqaviləsi olacaq.

Ağ Evin Milli Təhlükəsizlik Şurasının strateji kommunikasiyalar üzrə koordinatoru Con Kirbi təsdiq edib ki, iranlı pilotlar Tehranın gələn il ala biləcəyi Rusiya Su-35 qırıcıları ilə bağlı təlimlərə başlayıblar. "Bu qırıcılar İranın hərbi hava qüvvələrini regional qonşuları ilə müqayisədə xeyli gücləndirəcək", - Kirbi bildirib.

İran Hərbi Hava Qüvvələrinin komandanı, briqada generalı Həmid Vahedi təsdiqləyib ki, Tehran Rusiyadan Su-35 çoxməqsədli qırıcıları almağı düşünür, razılaşma gündəmdədir. Bu barədə İranın İRNA agentliyi məlumat yayıb.

Rusiya-İran əməkdaşlığı

İran çox güman ki, Misirə göndərilməli Su-35-lər partiyasını alacaq.

Xatırladaq ki, Qahirə ABŞ-ın təzyiqi və sanksiya təhlükəsi səbəbindən 20 rus qırıcısından imtina etmək məcburiyyətində qalmışdı.

Keçmiş iranlı diplomat Seyyid Hadi Seyyid Əfkahi deyib: "Rusiya və İran arasında hərbi və məşvərət sahəsində əməkdaşlıq fəal şəkildə inkişaf edir. Bu, Su-35 də daxil olmaqla, silahların tədarükü üzrə sazişlərdən qat-qat dərin və genişdir".

Nüvə İrana Qarşı Birləşmiş Təşkilatın (UANI) siyasət direktoru Ceyson Brodski qeyd edir ki, Rusiya bu əməkdaşlığa çoxdan hazırlaşır və nüvə danışıqları zamanı BMT-nin İrana qarşı silah embarqosunu ləğv etməkdə israrlıdır. 2020-ci ilin oktyabrında embarqonun müddəti bitəndə Moskvanın bu sövdələşməni tamamlamaq imkanı var idi.



Misirli analitik Ənəs əl-Kassas Rusiya və İran arasındakı tərəfdaşlığın Su-35 müqaviləsindən qat-qat böyük olduğunu iddia edir.

"Rusiya İranla deyil, İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusu (SEPAH) ilə qarşılıqlı əlaqədə olacaq. Tehran getdikcə Avropa ölkələrindən uzaqlaşacaq ki, bu da ən təhlükəli nəticədir".

Körfəz ölkələrinin mövqeyi

Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin rəhbəri Uilyam Börns Amerikanın PBS telekanalına müsahibəsində deyib ki, görünməyə başlayan Rusiya və İran arasında tam hüquqlu müdafiə tərəfdaşlığının başlanğıcıdır.

Bayden administrasiyasının yüksək rütbəli rəsmilərindən biri deyib: "Bu tərəfdaşlıq təkcə Ukrayna üçün deyil, həm də İranın regiondakı qonşuları üçün təhlükə yaradır. Biz bu məlumatı Yaxın Şərqdəki və dünyadakı tərəfdaşlarımızla paylaşmışıq".

Börns əlavə edib: "Düşünürəm ki, Rusiya-İran əməkdaşlığı davam edərsə, bu, Yaxın Şərqə daha böyük təsir göstərə bilər. Ona görə də bu, bizim çox ciddi qəbul etdiyimiz məsələdir".

"Ərəblər İranın Su-35 qırıcıları almasından məmnun deyillər, çünki o zaman o, öz hava məkanından öz ərazilərinə zərbələr endirə biləcək. Onlar Qərb dövlətləri, xüsusilə də son vaxtlar ABŞ-la münasibətlərdə diqqətli olacaqlar”, - Əl-Kassas bildirib.

Səudiyyəli analitik Adil əl-Humaydan isə öz növbəsində bu sövdələşmənin Rusiya ilə münasibətlərə mənfi təsir edəcəyini istisna edir və bildirir ki, hər bir ölkə öz maraqlarından çıxış edir.

Səudiyyə Ərəbistanı və Rusiya neft bazarını OPEC+ vasitəsilə idarə etməyə və Vaşinqtonun iştirakı olmadan hasilat həcmlərini müəyyənləşdirməyə başladılar.

Ər-Riyad və Moskvanın bəzi məsələlərdə ümumi baxışları olsa da, bəzi məsələlərdə fikir ayrılığı var. Çətin ki, Rusiyanın hərəkətləri Səudiyyə Ərəbistanını ABŞ-a yaxınlaşdırsın.

"Amerika əvvəlki kimi deyil. Səudiyyə Ərəbistanının başqa variantları da var. Məsələn, Fransa və Çin kimi daha çevik ölkələrlə əməkdaşlıq edə bilər", - Əl-Humaydan əlavə edib.

Brodski inanır ki, mütləq cavab olacaq. Vaşinqton İranın hərbi potensialının inkişafına qarşı çıxmaq üçün Yaxın Şərqdəki tərəfdaşları ilə əməkdaşlığı gücləndirməyə çalışacaq.

"Biz Tehrana diplomatik təzyiq göstərmək üçün sanksiyalar, gizli hərəkətlər və kəşfiyyat məlumatlarının açıqlanacağını görəcəyik. Düşünürəm ki, BMT-nin İrana silah embarqosunu bərpa etmək cəhdi olacaq", - o əlavə edib.

Əfkahi də öz növbəsində hesab edir ki, Körfəz ölkələri nə İsrailə, nə də Qərbə yaxınlaşmayacaq. Onun sözlərinə görə, Amerika çətin ki, bu sövdələşmənin və ya Rusiya-İran əməkdaşlığının inkişafının qarşısını ala bilsin.

Bu razılaşmanın, xüsusən İranın Yaxın Şərqdəki iki əsas rəqibi: İsrail və Səudiyyə Ərəbistanı ilə bağlı regional güc balansını nə dərəcədə dəyişə biləcəyi bəlli deyil.

İran Hərbi Hava Qüvvələrinin köhnə F-14A Tomcat və MiG-29A-nı əvəz etmək üçün ən azı 60 4,5 nəsil qırıcıya ehtiyacı olacaq.

Rusiya qırıcıları İranın hava donanmasının modernləşdirilməsinə başlamağa imkan verəcək, lakin bu, Fars körfəzindəki qonşulara ciddi problem yaratmaq üçün kifayət etməyəcək.

Reyting.az




Bölməyə aid digər xəbərlər