06:47 / 17-06-2025
Kəşfiyyat agentliyinə qadın rəhbərlik edəcək
22:43 / 16-06-2025
Zakir Həsənov Belarusa rəsmi səfər edib
22:33 / 16-06-2025
Xarici ölkə vətəndaşları İrandan Azərbaycana təxliyə olunub
20:27 / 16-06-2025
İran dövlət televiziyasının binası raketlə vurulub
18:00 / 16-06-2025
Cüdoçumuz dünya çempionatının yarımfinalına yüksəlib
17:32 / 16-06-2025
Rusiya Azərbaycandan göndərilən kartofu geri qaytarıb
15:28 / 16-06-2025
Pənah Hüseyn: "Bu addım istefa anlamına gəlmir"
14:07 / 16-06-2025
İran prezidenti: "İran nüvə silahı hazırlamaq niyyətində deyil"
13:06 / 16-06-2025
Sabah yağış yağacaq
13:01 / 16-06-2025
İrandan 41 Azərbaycan vətəndaşı təxliyə olunub
12:35 / 16-06-2025
İsrail-İran qarşıdurması Cənubi Qafqazda necə əks-səda verir?
12:20 / 16-06-2025
İran hipersəs raketlərindən istifadə edir
11:37 / 16-06-2025
55 yaşlı məktəb yarıməsrlik məzunlarına qucaq açıb - Video
11:14 / 16-06-2025
Xəzər dənizində zəlzələ olub
11:06 / 16-06-2025
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
10:48 / 16-06-2025
Zelenski-Tramp görüşü Kanadada olacaq
10:38 / 16-06-2025
İran İsrailə məxsus təyyarəni vurub
10:34 / 16-06-2025
Pənah Hüseyn sədr səlahiyyətini müavininə həvalə edib - Foto
10:12 / 16-06-2025
İsmayıllıda hotel yanıb
10:01 / 16-06-2025
İran prezidenti: "Biz nüvə silahına can atmırıq"
09:58 / 16-06-2025
İranda “Mossad”ın PUA və bombalar hazırlayan emalatxanası aşkar edilib
08:47 / 16-06-2025
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
08:23 / 16-06-2025
İran İsraili zülmətə qərq edib
00:13 / 16-06-2025
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
19:08 / 15-06-2025
İranda indiyədək 128 nəfər həlak olub
16:47 / 15-06-2025
Hidayət Heydərov ilk görüşdə məğlub olub
13:19 / 15-06-2025
Sabah leysan yağacaq, güclü külək əsəcək
13:10 / 15-06-2025
Şıx çimərliyində iki nəfər boğulub - Video
12:59 / 15-06-2025
Prezident yeni səfirlərin etimadnamələrini qəbul edib - Fotolar
08:07 / 14-06-2025

14:57 / 12-06-2025

07:27 / 12-06-2025

07:17 / 12-06-2025

07:23 / 13-06-2025

17:06 / 13-06-2025

21:38 / 12-06-2025

18:49 / 13-06-2025

17:43 / 13-06-2025

07:37 / 12-06-2025

11:37 / 16-06-2025

07:42 / 12-06-2025

2023: iqtisadi tənəzzül, beynəlxalq böhran və müharibə riskləri artır
Tarix: 10-01-2023 18:15 | Bölmə: Slayd

Bazarda davam edən qarışıqlıq səbəbindən 2023-cü il son onilliklərin ən çətini ola bilər. İnflyasiya nəzarət altına alınsa da, son dərəcə yüksək olaraq qalacaq və qaçılmaz qlobal tənəzzüllə müşayiət olunacaq. Əsas məsələ tənəzzülün nə qədər uzun və nə qədər şiddətli olacağıdır. Bu, əsasən COVİD-19 pandemiyasının və Ukraynadakı müharibənin nəticələri ilə bağlı müxtəlif regional reaksiyalarla nəticələnəcək.
Reyting.az xəbər verir ki, bu bardə “The National Interest” yazıb.
“Ola bilsin ki, Böyük Britaniya artıq tənəzzüldədir. Birləşmiş Ştatlar üçün tənəzzülün coğrafi yaxınlığı və ənənəvi enerji asılılığı birbaşa Ukrayna münaqişəsi ilə əlaqəli olan Avropa ilə müqayisədə daha qısa və daha az şiddətli olacağı ehtimal edilir. Çin COVİD ilə yaşamağı öyrəndikdən sonra iqtisadiyyatı geri qayıdacaq. Ancaq onun virusla nə vaxt və necə mübarizə aparacağı sual altında qalır. Bundan əlavə, pandemiyadan sonra Çin tələbinin bərpası Qərb iqtisadiyyatında daha yüksək inflyasiyaya səbəb ola bilər”,- məqalədə qeyd olunur.
Bildirilir ki, inkişaf etməkdə olan bazarlarda artan borclar əsasən dayanıqsız hala gəlir. 2023-cü ildə, xüsusən də Afrikada, razılaşdırılmış və effektiv restrukturizasiya səyi göstərilmədikdə, suveren borcun bir sıra defolt riski var.
Qeyd olunur ki, 2022-ci ilin sonuna az qalmış Qana Beynəlxalq Valyuta Fondu ilə son anda xilasetmə müqaviləsi bağlanıb. Digərləri də 2023-cü ildə eyni şeyi edəcəklər. Bundan əlavə, investorlar öz səhmlərinin azaldılması ehtimalına hazır olmalıdırlar.
Geosiyasi müstəvidə acı reallıq ondan ibarətdir ki, Ukraynada ən pis hadisələr hələ qarşıdakı həftələr və aylarda olacaq. Xüsusilə, Rusiya 2023-cü ilin birinci yarısında böyük hücuma hazırlaşır. Yaxın gələcək üçün atəşkəs gözlənilmir, çünki hazırda ciddi danışıqlar üçün nə inam, nə iradə, nə də stimul var.
Rusiya lideri Vladimir Putin üçün münaqişə ekzistensial böhrandır və o, öz qüvvələrini Ukraynada qələbəyə nail olmaq üçün lazım olan hər şeylə təmin etmək əzmindədir. Bundan əlavə, Putin hiss edir ki, zaman onun tərəfindədir və müharibəni qeyri-müəyyən müddətə çəkə bilər. O, Ukrayna yorğunluğuna görə zaman keçdikcə Qərbin siyasi həmrəyliyini və ictimai səbrini tükəndirməyə çalışır. Bununla belə, rus qoşunlarının mənəvi-psixoloji durumu və resurslara çıxış Putin üçün hələ də dəqiq müəyyən edilməmiş qələbə axtarışında ciddi problemlər yaradır.
Ukraynanın əsas hərbi sponsoru kimi Birləşmiş Ştatlar münaqişənin ilk ili ərzində təxminən 100 milyard dollar verəcək. Bununla belə, “Respublikaçılar”ın nəzarətində olan Nümayəndələr Palatasının liderləri Ukraynaya kart-blanş verməyəcəklərinə aydınlıq gətiriblər. ABŞ-ın maliyyələşdirməsi 2023-cü ildə bitməsə də, çox güman ki, yavaşlayacaq və ödənişdən əvvəl daha çox araşdırmaya məruz qalacaq.
2023-cü ildə ABŞ və Çin arasında gərginlik bir sıra cəbhələrdə, xüsusən də Tayvan və Cənubi Çin dənizində, əsasən dəniz iddiaları və ərazi mübahisələri ilə bağlı təhlükəli dərəcədə yüksək olaraq qalacaq. Hər iki tərəf birbaşa qarşıdurmadan qaçmaq istəsə də, davam edən zirvə oyunu gözlənilməz nəticələrlə yanlış hesablamaya səbəb ola bilər.
Cənubi Çin dənizində Amerika və Çin təyyarələrinin son yaxın qarşılaşması silahlı münaqişəyə səbəb ola və tarixin gedişatını dəyişə bilərdi. Bu və buna bənzər keçmiş hadisələr ABŞ və Çin arasında Soyuq Müharibə dövründə ABŞ və Sovet İttifaqında olduğu kimi daha effektiv qaynar xəttə təcili ehtiyac olduğunu vurğulayır.
Çinin Tayvanı işğal etməsi təhlükəsinin 2023-cü ildə reallaşma ehtimalı azdır. Çinin hazırda effektiv işğalçılıq qabiliyyəti yoxdur. Bundan əlavə, Çin və dünya üçün iqtisadi nəticələr fəlakətli olacaq.
Çin lideri Si Çinpin - Birləşmiş Ştatlar tərəfindən getdikcə daha çox etiraz edilərsə və ya Tayvanın müstəqilliyinə doğru siyasi dönüş geri dönməz olarsa, Tayvanı blokadaya alacaq, lakin onu işğal etməyəcək. ABŞ-ın siyasi liderlərinin Tayvana gələcək səfərləri, məsələn, Nümayəndələr Palatasının keçmiş spikeri Nensi Pelosinin 2022-ci ilin avqustunda etdiyi səfər, Çini blokadaya almaq və Tayvana təzyiq xətlərini daha da öz xeyrinə dəyişmək üçün bəhanə verə bilər.
Tayvanda 2024-cü ildə keçiriləcək prezident seçkiləri müstəqillik çağırışlarını artırarsa, potensial böhrana səbəb ola bilər. Əslində, ABŞ və Çin liderləri daha müntəzəm qarşılıqlı əlaqədə olmalı və əlaqələri daha effektiv idarə etməlidirlər. Bu tələbin yerinə yetirilməməsi dünyada dəhşətli nəticələrə səbəb ola bilər.
2022-ci il COVİD-in böyük ölçüdə nəzarət altına alındığı il oldu. 2023-cü ildə Çinin “Sıfır COVİD” siyasətinə qəfil son qoyması nəticəsində COVİD-in ölkə daxilində sürətlə yayılmasına dair şəffaflığın olmaması səbəbindən bu tərəqqini geri qaytarmaq riski daşıyır. Peyvəndlərə davamlı variantın təhlükəsi real olaraq qalır.
Geosiyasi cəbhədə, 2023-cü ildə qlobal sabitliyi təhdid edən digər əsas alov nöqtələrinə İran və Səudiyyə Ərəbistanı və onun əsas təhlükəsizlik qarantı olan ABŞ arasında Fars körfəzində davam edən qeyri-sabitlik və təhlükəli uçurum daxildir. Bundan əlavə, Hindistanın Pakistan və Çinlə dar sərhədləri adi atışmaları hər an ciddi silahlı münaqişəyə çevirə bilən daimi alov nöqtələri olaraq qalır.
2023-cü ildə həm də regional səviyyədə geosiyasəti formalaşdıran orta güclərin müntəzəm qlobal təsirləri artacaq. Xüsusilə Səudiyyə Ərəbistanı və onun dünya enerji qiymətlərini müəyyən etmək qabiliyyəti, eləcə də Türkiyənin Ukraynadakı müharibəyə təsir imkanları.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 10-01-2023 18:15 | Bölmə: Slayd

Bazarda davam edən qarışıqlıq səbəbindən 2023-cü il son onilliklərin ən çətini ola bilər. İnflyasiya nəzarət altına alınsa da, son dərəcə yüksək olaraq qalacaq və qaçılmaz qlobal tənəzzüllə müşayiət olunacaq. Əsas məsələ tənəzzülün nə qədər uzun və nə qədər şiddətli olacağıdır. Bu, əsasən COVİD-19 pandemiyasının və Ukraynadakı müharibənin nəticələri ilə bağlı müxtəlif regional reaksiyalarla nəticələnəcək.
Reyting.az xəbər verir ki, bu bardə “The National Interest” yazıb.
“Ola bilsin ki, Böyük Britaniya artıq tənəzzüldədir. Birləşmiş Ştatlar üçün tənəzzülün coğrafi yaxınlığı və ənənəvi enerji asılılığı birbaşa Ukrayna münaqişəsi ilə əlaqəli olan Avropa ilə müqayisədə daha qısa və daha az şiddətli olacağı ehtimal edilir. Çin COVİD ilə yaşamağı öyrəndikdən sonra iqtisadiyyatı geri qayıdacaq. Ancaq onun virusla nə vaxt və necə mübarizə aparacağı sual altında qalır. Bundan əlavə, pandemiyadan sonra Çin tələbinin bərpası Qərb iqtisadiyyatında daha yüksək inflyasiyaya səbəb ola bilər”,- məqalədə qeyd olunur.
Bildirilir ki, inkişaf etməkdə olan bazarlarda artan borclar əsasən dayanıqsız hala gəlir. 2023-cü ildə, xüsusən də Afrikada, razılaşdırılmış və effektiv restrukturizasiya səyi göstərilmədikdə, suveren borcun bir sıra defolt riski var.
Qeyd olunur ki, 2022-ci ilin sonuna az qalmış Qana Beynəlxalq Valyuta Fondu ilə son anda xilasetmə müqaviləsi bağlanıb. Digərləri də 2023-cü ildə eyni şeyi edəcəklər. Bundan əlavə, investorlar öz səhmlərinin azaldılması ehtimalına hazır olmalıdırlar.
Geosiyasi müstəvidə acı reallıq ondan ibarətdir ki, Ukraynada ən pis hadisələr hələ qarşıdakı həftələr və aylarda olacaq. Xüsusilə, Rusiya 2023-cü ilin birinci yarısında böyük hücuma hazırlaşır. Yaxın gələcək üçün atəşkəs gözlənilmir, çünki hazırda ciddi danışıqlar üçün nə inam, nə iradə, nə də stimul var.
Rusiya lideri Vladimir Putin üçün münaqişə ekzistensial böhrandır və o, öz qüvvələrini Ukraynada qələbəyə nail olmaq üçün lazım olan hər şeylə təmin etmək əzmindədir. Bundan əlavə, Putin hiss edir ki, zaman onun tərəfindədir və müharibəni qeyri-müəyyən müddətə çəkə bilər. O, Ukrayna yorğunluğuna görə zaman keçdikcə Qərbin siyasi həmrəyliyini və ictimai səbrini tükəndirməyə çalışır. Bununla belə, rus qoşunlarının mənəvi-psixoloji durumu və resurslara çıxış Putin üçün hələ də dəqiq müəyyən edilməmiş qələbə axtarışında ciddi problemlər yaradır.
Ukraynanın əsas hərbi sponsoru kimi Birləşmiş Ştatlar münaqişənin ilk ili ərzində təxminən 100 milyard dollar verəcək. Bununla belə, “Respublikaçılar”ın nəzarətində olan Nümayəndələr Palatasının liderləri Ukraynaya kart-blanş verməyəcəklərinə aydınlıq gətiriblər. ABŞ-ın maliyyələşdirməsi 2023-cü ildə bitməsə də, çox güman ki, yavaşlayacaq və ödənişdən əvvəl daha çox araşdırmaya məruz qalacaq.
2023-cü ildə ABŞ və Çin arasında gərginlik bir sıra cəbhələrdə, xüsusən də Tayvan və Cənubi Çin dənizində, əsasən dəniz iddiaları və ərazi mübahisələri ilə bağlı təhlükəli dərəcədə yüksək olaraq qalacaq. Hər iki tərəf birbaşa qarşıdurmadan qaçmaq istəsə də, davam edən zirvə oyunu gözlənilməz nəticələrlə yanlış hesablamaya səbəb ola bilər.
Cənubi Çin dənizində Amerika və Çin təyyarələrinin son yaxın qarşılaşması silahlı münaqişəyə səbəb ola və tarixin gedişatını dəyişə bilərdi. Bu və buna bənzər keçmiş hadisələr ABŞ və Çin arasında Soyuq Müharibə dövründə ABŞ və Sovet İttifaqında olduğu kimi daha effektiv qaynar xəttə təcili ehtiyac olduğunu vurğulayır.
Çinin Tayvanı işğal etməsi təhlükəsinin 2023-cü ildə reallaşma ehtimalı azdır. Çinin hazırda effektiv işğalçılıq qabiliyyəti yoxdur. Bundan əlavə, Çin və dünya üçün iqtisadi nəticələr fəlakətli olacaq.
Çin lideri Si Çinpin - Birləşmiş Ştatlar tərəfindən getdikcə daha çox etiraz edilərsə və ya Tayvanın müstəqilliyinə doğru siyasi dönüş geri dönməz olarsa, Tayvanı blokadaya alacaq, lakin onu işğal etməyəcək. ABŞ-ın siyasi liderlərinin Tayvana gələcək səfərləri, məsələn, Nümayəndələr Palatasının keçmiş spikeri Nensi Pelosinin 2022-ci ilin avqustunda etdiyi səfər, Çini blokadaya almaq və Tayvana təzyiq xətlərini daha da öz xeyrinə dəyişmək üçün bəhanə verə bilər.
Tayvanda 2024-cü ildə keçiriləcək prezident seçkiləri müstəqillik çağırışlarını artırarsa, potensial böhrana səbəb ola bilər. Əslində, ABŞ və Çin liderləri daha müntəzəm qarşılıqlı əlaqədə olmalı və əlaqələri daha effektiv idarə etməlidirlər. Bu tələbin yerinə yetirilməməsi dünyada dəhşətli nəticələrə səbəb ola bilər.
2022-ci il COVİD-in böyük ölçüdə nəzarət altına alındığı il oldu. 2023-cü ildə Çinin “Sıfır COVİD” siyasətinə qəfil son qoyması nəticəsində COVİD-in ölkə daxilində sürətlə yayılmasına dair şəffaflığın olmaması səbəbindən bu tərəqqini geri qaytarmaq riski daşıyır. Peyvəndlərə davamlı variantın təhlükəsi real olaraq qalır.
Geosiyasi cəbhədə, 2023-cü ildə qlobal sabitliyi təhdid edən digər əsas alov nöqtələrinə İran və Səudiyyə Ərəbistanı və onun əsas təhlükəsizlik qarantı olan ABŞ arasında Fars körfəzində davam edən qeyri-sabitlik və təhlükəli uçurum daxildir. Bundan əlavə, Hindistanın Pakistan və Çinlə dar sərhədləri adi atışmaları hər an ciddi silahlı münaqişəyə çevirə bilən daimi alov nöqtələri olaraq qalır.
2023-cü ildə həm də regional səviyyədə geosiyasəti formalaşdıran orta güclərin müntəzəm qlobal təsirləri artacaq. Xüsusilə Səudiyyə Ərəbistanı və onun dünya enerji qiymətlərini müəyyən etmək qabiliyyəti, eləcə də Türkiyənin Ukraynadakı müharibəyə təsir imkanları.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 20:27
İran dövlət televiziyasının binası raketlə vurulub
Dünən, 11:06
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
Dünən, 08:47
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
Dünən, 00:13
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
15-06-2025, 12:59
Prezident yeni səfirlərin etimadnamələrini qəbul edib - Fotolar
14-06-2025, 20:24
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
14-06-2025, 08:07
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
13-06-2025, 17:43
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
13-06-2025, 16:44
Keçmiş səfir: Çin və Rusiyanın İranın yanında duracağına inanmıram
13-06-2025, 11:24
Azərbaycan İran və İsraili dialoqa çağırır
13-06-2025, 10:40
143 milyon manatlıq mənimsəmə üzrə yenidən məhkəmə olub
13-06-2025, 09:57
İsrailin İrana zərbələri davam edəcək
13-06-2025, 09:27
Tramp İrana hücumdan əvvəlcədən məlumatlı olub
13-06-2025, 08:30
AZAL son hadisələrlə əlaqədar bəzi reysləri ləğv edib - Siyahı
13-06-2025, 07:23
İsrail İranı vurmağa başlayıb
12-06-2025, 17:51
Nə Bayden, nə də Tramp Rusiyanın çökməsini istəmir
12-06-2025, 17:09
Təqaüd və sosial müavinətlər artırılıb - Fərman
12-06-2025, 14:57
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
12-06-2025, 13:07
İranı vurmağa hazırlaşırlar
11-06-2025, 15:00
Nüvə hücumu ola bilər - Xəbərdarlıq
11-06-2025, 14:27
Qəbul imtahanının nəticəsi elan edilib
11-06-2025, 12:12
Dron müharibəsinin dərsləri
11-06-2025, 08:09
NATO Ukrayna ilə bağlı qərar verməyə hazırlaşır
10-06-2025, 16:32
Mollazadə: Paşinyan Qarabağ klanı ilə mübarizəni davam etdirir
10-06-2025, 13:54
Rusiya təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
10-06-2025, 13:07
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
10-06-2025, 11:18
İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir
9-06-2025, 22:32
Deputat: “İqtisadiyyatımız üçün görülən işləri yetərli saymıram”
6-06-2025, 10:11
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
5-06-2025, 17:33
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
5-06-2025, 13:29
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
5-06-2025, 12:08
Moskva və Bakı “Rus Evi”nə dair hələ də razılığa gəlməyib
5-06-2025, 10:05
Federasiya rəhbərini icra başçısı bıçaqlatdırıb? - Yenilənib
4-06-2025, 11:27
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
4-06-2025, 11:10
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
4-06-2025, 10:13
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
4-06-2025, 08:08
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
3-06-2025, 17:32
Məhkəmələrə hakimlər təyin edilib - (Siyahı)
3-06-2025, 17:26
Dünyanın bir hissəsi su altında qalacaq
3-06-2025, 15:18
Müharibə daha təhlükəli fazaya keçib
3-06-2025, 12:29
Xaricdə yaşayan daha 7 nəfər haqqında həbs qərarı çıxarılıb