20:27 / 16-06-2025
İran dövlət televiziyasının binası raketlə vurulub
18:00 / 16-06-2025
Cüdoçumuz dünya çempionatının yarımfinalına yüksəlib
17:32 / 16-06-2025
Rusiya Azərbaycandan göndərilən kartofu geri qaytarıb
15:28 / 16-06-2025
Pənah Hüseyn: "Bu addım istefa anlamına gəlmir"
14:07 / 16-06-2025
İran prezidenti: "İran nüvə silahı hazırlamaq niyyətində deyil"
13:06 / 16-06-2025
Sabah yağış yağacaq
13:01 / 16-06-2025
İrandan 41 Azərbaycan vətəndaşı təxliyə olunub
12:35 / 16-06-2025
İsrail-İran qarşıdurması Cənubi Qafqazda necə əks-səda verir?
12:20 / 16-06-2025
İran hipersəs raketlərindən istifadə edir
11:37 / 16-06-2025
55 yaşlı məktəb yarıməsrlik məzunlarına qucaq açıb - Video
11:14 / 16-06-2025
Xəzər dənizində zəlzələ olub
11:06 / 16-06-2025
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
10:48 / 16-06-2025
Zelenski-Tramp görüşü Kanadada olacaq
10:38 / 16-06-2025
İran İsrailə məxsus təyyarəni vurub
10:34 / 16-06-2025
Pənah Hüseyn sədr səlahiyyətini müavininə həvalə edib - Foto
10:12 / 16-06-2025
İsmayıllıda hotel yanıb
10:01 / 16-06-2025
İran prezidenti: "Biz nüvə silahına can atmırıq"
09:58 / 16-06-2025
İranda “Mossad”ın PUA və bombalar hazırlayan emalatxanası aşkar edilib
08:47 / 16-06-2025
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
08:23 / 16-06-2025
İran İsraili zülmətə qərq edib
00:13 / 16-06-2025
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
19:08 / 15-06-2025
İranda indiyədək 128 nəfər həlak olub
16:47 / 15-06-2025
Hidayət Heydərov ilk görüşdə məğlub olub
13:19 / 15-06-2025
Sabah leysan yağacaq, güclü külək əsəcək
13:10 / 15-06-2025
Şıx çimərliyində iki nəfər boğulub - Video
12:59 / 15-06-2025
Prezident yeni səfirlərin etimadnamələrini qəbul edib - Fotolar
10:00 / 15-06-2025
Mehriban Əliyeva Mlli Qurtuluş Günü ilə bağlı fotolar paylaşıb
09:14 / 15-06-2025
Vəhdət Partiyasının sədri dəyişib - Fotolar
08:50 / 15-06-2025
İranın zərbəsindən sonra İsraildə tədqiqat mərkəzi yanıb
08:07 / 14-06-2025

14:57 / 12-06-2025

07:27 / 12-06-2025

07:17 / 12-06-2025

07:23 / 13-06-2025

21:06 / 11-06-2025

17:06 / 13-06-2025

22:53 / 11-06-2025

21:38 / 12-06-2025

18:49 / 13-06-2025

17:43 / 13-06-2025

07:37 / 12-06-2025

İnsanlar dağıntılar altında nə qədər sağ qala bilər? - Mütəxəssis rəyi
Tarix: 13-02-2023 16:16 | Bölmə: Slayd

Türkiyə və Suriyada baş vermiş zəlzələlər nəticəsində dağıntılar altında qalan insanların xilası üçün vaxtın daralması narahatlıqları daha da artırıb.
Reyting.az xatırladır ki, artıq zəlzələnin baş verdiyi müddət bir həftəyə yaxınlaşır. Bu səbəbdən də dağıntılar altında qalan insanların xilası ciddi əhəmiyyət kəsb edir, bir növ zamana qarşı savaş halına gəlib.
Bəs insanlar dağıntılar altında nə qədər sağ qala bilərlər?
Ekspertlər bunun bir neçə amillə bağlı olduğunu deyirlər. Qəza zamanı yer, hava və suya çıxış, iqlim, hava şəraiti, dağıntı altında olan şəxsin fiziki və psixoloji vəziyyəti kimi amillər onların nə qədər sağ qala biləcəyinə təsir göstərir. İnsanların əksəriyyəti fəlakətdən sonra 24 saat ərzində xilas edilir, lakin sağ qalanların bundan çox gec xilas edildiyi bir çox hallar da var.
Zəlzələnin nə vaxt baş verəcəyini və ya binanın nə vaxt uçacağını dəqiq bilmək mümkün olmasa da, ekspertlər fövqəladə vəziyyət zamanı sağ qalmaq üçün düzgün seçilmiş yeri, havaya çıxışın təmin olunmasını çox vacib sayırlar.
Mütəxəssis Murat Harun Öngören deyir ki, zəlzələ zamanı mövqe tutmağı bacarmaq sağ qalmağa zəmin yaradan boşluq və hava almaq imkanı yarada bilər.
Diz çökmək, stolun və ya bərk bir əşyanın altında durmaq titrəmə azalana qədər möhkəm tutmaq deməkdir. Bu səbəbdən də təhsil, təcrübə və fövqəladə hallar haqqında məlumatlılıq vacibdir, lakin bunlar çox vaxt diqqətdən kənarda qalır. Amma bu amillər dağıntılar altındakı ömrü müəyyən edir.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) Səhiyyə Fövqəladə Hallar Proqramının texniki əməkdaşı Jetri Regmi hazırlığın əhəmiyyətinə də diqqət çəkir:
"Möhkəm bir masa kimi təhlükəsiz yerdə sığınacağa sahib olmaq sağqalma şansını artıra bilər. Hər bir fövqəladə hal fərqli olduğu üçün aydın deyil, lakin ilkin axtarış və xilasetmə səyləri yerli icmaların hazırlığından asılıdır”.
Uçmuş binanın altında sağ qalmaq üçün hava və suya çıxış vacibdir. Ancaq bu, həm də zədənin səviyyəsindən asılıdır. Qanaxma sağqalma şansını 24 saatdan çox uzatmağı çətinləşdirir. Ona görə də ekspertlər bildirirlər ki, zəlzələ qurbanı dağıntılar altında çox ciddi xəsarət almasa, nəfəs almağa havası və suya çıxışı çox vacibdir.
ABŞ-ın Duke Universitetinin reanimasiya professoru Riçard Edvard Munun sözlərinə görə, dağıntılar altında su və oksigen çox vacibdir: “Hər bir yetkin insan gündə 1,2 litr su itirir: sidik, tənəffüs, su buxarı və tərlə. İnsan 8 litrdən çox su itirəndə ağır xəstələnir”.
Bəzi hesablamalara görə, insanlar susuz 3-7 gün yaşaya bilər.
Bir insanın kəllə-beyin travması və ya digər ciddi zədəsi varsa və ya tənəffüsü məhduddursa, fəlakətdən bir gün sonra sağqalma şansı çox zəifləyir. Dr. Regminin sözlərinə görə, zədənin səviyyəsini qiymətləndirə bilmək vacibdir.
İqlim həm də qurbanların nə qədər yaşaya biləcəyi ilə müəyyən edilir. Professor Moon deyir ki, Türkiyədə hava şəraiti vəziyyəti daha da pisləşdirir. “Orta bir yetkin insan bədən istiliyini saxlamaq qabiliyyətini itirmədən maksimum 21 dərəcə selsiyə dözə bilir. Bu temperaturdan aşağı bədən temperaturu ətraf mühitin temperaturunu izləyir”.
Mütəxəssis diqqətə çatdırıb ki, hipotermiyanın dərəcəsi insanın nə qədər təcrid olunduğundan, nə qədər qorunduğundan asılıdır. O, əlavə edib ki, yayda insanın qapalı qaldığı yer çox isti olarsa, su tez itə bilər və bu, sağqalma şansını azaldır.
ELÇİN
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 13-02-2023 16:16 | Bölmə: Slayd

Türkiyə və Suriyada baş vermiş zəlzələlər nəticəsində dağıntılar altında qalan insanların xilası üçün vaxtın daralması narahatlıqları daha da artırıb.
Reyting.az xatırladır ki, artıq zəlzələnin baş verdiyi müddət bir həftəyə yaxınlaşır. Bu səbəbdən də dağıntılar altında qalan insanların xilası ciddi əhəmiyyət kəsb edir, bir növ zamana qarşı savaş halına gəlib.
Bəs insanlar dağıntılar altında nə qədər sağ qala bilərlər?
Ekspertlər bunun bir neçə amillə bağlı olduğunu deyirlər. Qəza zamanı yer, hava və suya çıxış, iqlim, hava şəraiti, dağıntı altında olan şəxsin fiziki və psixoloji vəziyyəti kimi amillər onların nə qədər sağ qala biləcəyinə təsir göstərir. İnsanların əksəriyyəti fəlakətdən sonra 24 saat ərzində xilas edilir, lakin sağ qalanların bundan çox gec xilas edildiyi bir çox hallar da var.
Zəlzələnin nə vaxt baş verəcəyini və ya binanın nə vaxt uçacağını dəqiq bilmək mümkün olmasa da, ekspertlər fövqəladə vəziyyət zamanı sağ qalmaq üçün düzgün seçilmiş yeri, havaya çıxışın təmin olunmasını çox vacib sayırlar.
Mütəxəssis Murat Harun Öngören deyir ki, zəlzələ zamanı mövqe tutmağı bacarmaq sağ qalmağa zəmin yaradan boşluq və hava almaq imkanı yarada bilər.
Diz çökmək, stolun və ya bərk bir əşyanın altında durmaq titrəmə azalana qədər möhkəm tutmaq deməkdir. Bu səbəbdən də təhsil, təcrübə və fövqəladə hallar haqqında məlumatlılıq vacibdir, lakin bunlar çox vaxt diqqətdən kənarda qalır. Amma bu amillər dağıntılar altındakı ömrü müəyyən edir.
Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının (ÜST) Səhiyyə Fövqəladə Hallar Proqramının texniki əməkdaşı Jetri Regmi hazırlığın əhəmiyyətinə də diqqət çəkir:
"Möhkəm bir masa kimi təhlükəsiz yerdə sığınacağa sahib olmaq sağqalma şansını artıra bilər. Hər bir fövqəladə hal fərqli olduğu üçün aydın deyil, lakin ilkin axtarış və xilasetmə səyləri yerli icmaların hazırlığından asılıdır”.
Uçmuş binanın altında sağ qalmaq üçün hava və suya çıxış vacibdir. Ancaq bu, həm də zədənin səviyyəsindən asılıdır. Qanaxma sağqalma şansını 24 saatdan çox uzatmağı çətinləşdirir. Ona görə də ekspertlər bildirirlər ki, zəlzələ qurbanı dağıntılar altında çox ciddi xəsarət almasa, nəfəs almağa havası və suya çıxışı çox vacibdir.
ABŞ-ın Duke Universitetinin reanimasiya professoru Riçard Edvard Munun sözlərinə görə, dağıntılar altında su və oksigen çox vacibdir: “Hər bir yetkin insan gündə 1,2 litr su itirir: sidik, tənəffüs, su buxarı və tərlə. İnsan 8 litrdən çox su itirəndə ağır xəstələnir”.
Bəzi hesablamalara görə, insanlar susuz 3-7 gün yaşaya bilər.
Bir insanın kəllə-beyin travması və ya digər ciddi zədəsi varsa və ya tənəffüsü məhduddursa, fəlakətdən bir gün sonra sağqalma şansı çox zəifləyir. Dr. Regminin sözlərinə görə, zədənin səviyyəsini qiymətləndirə bilmək vacibdir.
İqlim həm də qurbanların nə qədər yaşaya biləcəyi ilə müəyyən edilir. Professor Moon deyir ki, Türkiyədə hava şəraiti vəziyyəti daha da pisləşdirir. “Orta bir yetkin insan bədən istiliyini saxlamaq qabiliyyətini itirmədən maksimum 21 dərəcə selsiyə dözə bilir. Bu temperaturdan aşağı bədən temperaturu ətraf mühitin temperaturunu izləyir”.
Mütəxəssis diqqətə çatdırıb ki, hipotermiyanın dərəcəsi insanın nə qədər təcrid olunduğundan, nə qədər qorunduğundan asılıdır. O, əlavə edib ki, yayda insanın qapalı qaldığı yer çox isti olarsa, su tez itə bilər və bu, sağqalma şansını azaldır.
ELÇİN
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 20:27
İran dövlət televiziyasının binası raketlə vurulub
Bu gün, 11:06
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
Bu gün, 08:47
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
Bu gün, 00:13
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
14-06-2025, 20:24
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
14-06-2025, 08:07
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
13-06-2025, 17:43
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
13-06-2025, 16:44
Keçmiş səfir: Çin və Rusiyanın İranın yanında duracağına inanmıram
13-06-2025, 11:24
Azərbaycan İran və İsraili dialoqa çağırır
13-06-2025, 10:40
143 milyon manatlıq mənimsəmə üzrə yenidən məhkəmə olub
13-06-2025, 09:57
İsrailin İrana zərbələri davam edəcək
13-06-2025, 09:27
Tramp İrana hücumdan əvvəlcədən məlumatlı olub
13-06-2025, 08:30
AZAL son hadisələrlə əlaqədar bəzi reysləri ləğv edib - Siyahı
13-06-2025, 07:23
İsrail İranı vurmağa başlayıb
12-06-2025, 17:51
Nə Bayden, nə də Tramp Rusiyanın çökməsini istəmir
12-06-2025, 17:09
Təqaüd və sosial müavinətlər artırılıb - Fərman
12-06-2025, 14:57
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
12-06-2025, 13:07
İranı vurmağa hazırlaşırlar
11-06-2025, 15:00
Nüvə hücumu ola bilər - Xəbərdarlıq
11-06-2025, 14:27
Qəbul imtahanının nəticəsi elan edilib
11-06-2025, 12:12
Dron müharibəsinin dərsləri
11-06-2025, 08:09
NATO Ukrayna ilə bağlı qərar verməyə hazırlaşır
10-06-2025, 16:32
Mollazadə: Paşinyan Qarabağ klanı ilə mübarizəni davam etdirir
10-06-2025, 13:54
Rusiya təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
10-06-2025, 13:07
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
10-06-2025, 11:18
İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir
9-06-2025, 22:32
Deputat: “İqtisadiyyatımız üçün görülən işləri yetərli saymıram”
6-06-2025, 10:11
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
5-06-2025, 17:33
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
5-06-2025, 13:29
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
5-06-2025, 12:08
Moskva və Bakı “Rus Evi”nə dair hələ də razılığa gəlməyib
5-06-2025, 10:05
Federasiya rəhbərini icra başçısı bıçaqlatdırıb? - Yenilənib
4-06-2025, 11:27
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
4-06-2025, 11:10
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
4-06-2025, 10:13
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
4-06-2025, 08:08
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
3-06-2025, 17:32
Məhkəmələrə hakimlər təyin edilib - (Siyahı)
3-06-2025, 17:26
Dünyanın bir hissəsi su altında qalacaq
3-06-2025, 15:18
Müharibə daha təhlükəli fazaya keçib
3-06-2025, 12:29
Xaricdə yaşayan daha 7 nəfər haqqında həbs qərarı çıxarılıb