21:22 / 19-04-2024
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
20:45 / 19-04-2024
19-cu əsrin solğun dagerreotiplərini bərpa ediblər
20:29 / 19-04-2024
Qəzza müharibəsi qloballaşır
18:35 / 19-04-2024
MKİ: “Moskva yaxınlığındakı terror aktını İŞİD təşkil edib”
18:14 / 19-04-2024
Qəzzada daha 42 nəfər dinc sakin həlak olub
18:08 / 19-04-2024
Eminemin qızı bikinidə görüntülənib
18:06 / 19-04-2024
Yaponiya süni intellektin inkişafına 475 milyon dollar ayırıb
17:57 / 19-04-2024
9 milyon manatlıq mənimsəmə... - Şirkət rəhbərinə 11 il həbs cəzası verilib
17:33 / 19-04-2024
Ağ ev Afrikada müttəfiqini itirə bilər
17:30 / 19-04-2024
İranda silsilə partlayışlar baş verib
17:27 / 19-04-2024
İranın İsrailə hücumunun əsl səbəbi bəlli olub
17:18 / 19-04-2024
Mustafayevlə Qriqoryan sərhəddə görüşüb - 4 kənd Azərbaycana qaytarılır
17:09 / 19-04-2024
Daxili İşlər Nazirliyində kollegiya iclası keçirilib - Fotolar
17:00 / 19-04-2024
Prezident Cinayət-Prosessual Məcəlləsində dəyişikliyi təsdiqləyib
16:46 / 19-04-2024
İlham Əliyev Rusiyaya gedir
16:34 / 19-04-2024
Universitetin sözçüsü vəzifədən ayrılıb
16:19 / 19-04-2024
Abel Məhərrəmov və xanımı məhkəməyə verilib
16:00 / 19-04-2024
Ədalət Məhkəməsində Azərbaycanın tələbi ilə ictimai dinləmələr keçirilib
15:47 / 19-04-2024
Tovuzda 22 yaşlı oğlan 34 yaşlı qadının üzərinə benzin tökərək yandırıb
15:36 / 19-04-2024
G7 ölkələri Azərbaycan və Ermənistanı sülh prosesinə sadiq olmağa çağırıb
15:29 / 19-04-2024
Ceyhun Bayramov Fələstinin baş naziri ilə telefonda müzakirə aparıb
15:24 / 19-04-2024
Rəsmi Berlindən İsrail və İrana çağırış olub
15:11 / 19-04-2024
Türkiyə XİN: "İran-İsrail gərginliyi daimi münaqişəyə çevrilə bilər"
14:54 / 19-04-2024
Sabiq rektora hansı cəza veriləcək? - Prorektorun qətl işi
14:22 / 19-04-2024
Bakı Fransız Liseyi fəaliyyətini dayandırır
14:19 / 19-04-2024
MKİ direktorundan xəbərdarlıq: "...Ukrayna ilin sonunadək məğlub ola bilər"
13:56 / 19-04-2024
Aİ-dən İsrail və İrana çağırış: "Təmkinli olun!"
13:48 / 19-04-2024
Vaksinasiyadan kənarda qalan uşaqlara peyvənd vurulacaq
13:15 / 19-04-2024
Hal şahidləri ilə bağlı qanuna dəyişiklik olub
00:02 / 15-04-2024
Ceyhun Bayramov Özbəkistana gedib - Yenilənib
20:08 / 15-04-2024
Rusiya Ukrayna ilə savaşa özgələri göndərir
23:11 / 14-04-2024
Oqtay Əsədovun həyat yoldaşı son bir ildə Moskvada 14 milyon qazanıb
18:51 / 15-04-2024
“Şəhid Əhməd – Oğluma məktub” filminin təqdimatı keçirilib - Fotolar
22:33 / 14-04-2024
İsrail prezidenti: "Bu, əsil müharibə elanıdır"
15:07 / 17-04-2024
Hikmət Hacıyev: “Sülhməramlıların Azərbaycandan çıxarılması barədə qərar qəbul edilib”
13:58 / 16-04-2024
Agentlik sədri vəzifədən azad edilib - Yeni təyinat
13:03 / 15-04-2024
Məşhur aktyor kinodan qovulub
10:57 / 18-04-2024
60 milyard dollarlıq yardımın önü açılır
09:07 / 15-04-2024
Puqaçova qastollardan nə qədər qazanacaq?
10:00 / 15-04-2024
Çingiz Abdullayev sabah xəstəxanadan evə buraxılacaq
15:08 / 15-04-2024
Ali məktəblərə qəbul başlayıb
Hökmdarın hüzurunda olmaq - Vahid Qazi yazır
Tarix: 13-06-2019 11:55 | Bölmə: Xəbərlər
Azadlığı olmayan yaradıcı insanın ağrısı balasını çətin doğan ananın sancısı kimidi!
Sənətkarın xoşbəxtliyi içindəkini sevərək gün işığına çıxarmaq azadlığındadı!
Faciə tək o deyil ki, istədiyini yaratmağa qoymurlar, hürriyyətin alınıb. Dərd odu, qəlbindəkinin əvəzinə sən başqasının tələb etdiyini yazmağa məcbur edilirsən – bir dəfə növbəti nəşrə hazırlayarkən Şoloxovun “Sakit Don”u sosialist realizminə uyğun redaktə etməsindən yazmışdım.
Daha betərisə zamanla içində yoğurduğun əsəri özün öz əlinlə məhv etməyindi! Yazmaq istədiyini içində boğan, yazdığını qorxudan yandıran o qədər sənət adamı olub ki.
İctimai-siyasi anlamda insanmı önəmli şərtdi, yoxsa mühitmi? Bir növ “yumurtamı əvvəl yaranıb, toyuqmu?” sualına bənzəyir. İnsanı mühit formalaşdırdığı kimi mühiti də insan yaradır. Belədisə, onda sualın cavabı nədi?
Bilmirəm! Bu dar macalda bu suala çətin cavab tapam. Əslində heç qəsdim də bu deyil.
Sadəcə, iki müxtəlif mühitdə fərqli rəftarın motivini anlamağa çalışıram. Zamanın şərtlərimi, insanın xarakterimi səbəbdi konkret əmələ? Məsələn, Səməd Vurğun “Vaqif” dramını 1938-ci ildə sovet mühitində yox – təsəvvür edək, süqut etməyib, o vaxtacan yaşayıb – Cümhuriyyətin 20 yaşında necə yazardı?
Bu, Səməd Vurğunun “Vaqif” tamaşasının premyera tarixçəsindən bəhs edən “Sənət əbədidir, ömür amanat…” kitabını oxuyanda ağlıma gələn sualdı. Vurğun Şah Qacarın hüzurunda şair Vaqifin durumunu və sonunu tarixi həqiqət kimi yox, partiya rəhbərinin istəyinə uyğun yazmağa məcbur olub.
Arif Əliyev arxiv sənədləri əsasında yazdığı bu povest də maraqlıdı. Diktator Mir Cəfər Bağırovun hüzurunda şair Səməd Vurğunun, rejissor Adil İsgəndərovun yaşadığı qorxunu təsvir edib.
Dünyada qorxu qədər insanı bitirən duyğu varmı?
Qorxu işğalçıdı!
Qorxu əvvəl insanın qəlbini işğal edir, sonra şüurunu. Sənin üzə çıxarmadıqlarını, hələ içinin ən dərin qatında saxladıqlarını da xəbərin olmadan işğal altına salır.
İnsan düşüncəsini total basqıda tutan azadlığa qapalı ölkələrdə ən acı həyatı yaradıcı sənərkarlar yaşayır.
Bu, dünən də belə idi, bu gün də belədi. Neft pulu təpəsindən tökülən məmləkətdə nə qədər istedadlı yaradıcı şəxs işsiz-gücsüzdü, nadanlar əlində əsir-yesirdi, cəlayi-vətəndi…
“Qara maşın dayanan yerdə nəm daşlara buta naxışlı kəlağayı yapışıb qalmışdı”.
Bu cümlə söz açdığım povestdəndi. Səməd Vurğunla Adil İsgəndərov premyera günü teatrın qapısı ağzında dayanan NKVD-nin qara maşınına pəncərə pərdəsi dalından səksəkə içində baxırlar. Tamaşa bitib, hamı gedib, maşınsa gözləyir.
Təhlükə yan keçir. Bu dəfə teatrın gənc aktrisası Mədinəni aparmağa gəlibmişlər. Mədinəni apardıqları yerdə onun “buta naxışlı kəlağayısı” düşüb qalıbmış.
…Azadlığı hamı istəyir, amma heç də hamı azadlıqla nə edəcəyini bilmir. Yaradıcı insanlardan savayı. Onlar bilirlər ki, azad mühitdə yaratdıqlarını heç bir “qara maşın” apara bilməz. Yaratdıqları bax o “buta naxışlı kəlağayı” kimi qalacaq.
Hökmdarların hüzurundan uzaq azad mühitdə “buta naxışlı kəlağayı”lar arzusuyla!
Vahid Qazi
13 iyun 2019
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 13-06-2019 11:55 | Bölmə: Xəbərlər
Azadlığı olmayan yaradıcı insanın ağrısı balasını çətin doğan ananın sancısı kimidi!
Sənətkarın xoşbəxtliyi içindəkini sevərək gün işığına çıxarmaq azadlığındadı!
Faciə tək o deyil ki, istədiyini yaratmağa qoymurlar, hürriyyətin alınıb. Dərd odu, qəlbindəkinin əvəzinə sən başqasının tələb etdiyini yazmağa məcbur edilirsən – bir dəfə növbəti nəşrə hazırlayarkən Şoloxovun “Sakit Don”u sosialist realizminə uyğun redaktə etməsindən yazmışdım.
Daha betərisə zamanla içində yoğurduğun əsəri özün öz əlinlə məhv etməyindi! Yazmaq istədiyini içində boğan, yazdığını qorxudan yandıran o qədər sənət adamı olub ki.
İctimai-siyasi anlamda insanmı önəmli şərtdi, yoxsa mühitmi? Bir növ “yumurtamı əvvəl yaranıb, toyuqmu?” sualına bənzəyir. İnsanı mühit formalaşdırdığı kimi mühiti də insan yaradır. Belədisə, onda sualın cavabı nədi?
Bilmirəm! Bu dar macalda bu suala çətin cavab tapam. Əslində heç qəsdim də bu deyil.
Sadəcə, iki müxtəlif mühitdə fərqli rəftarın motivini anlamağa çalışıram. Zamanın şərtlərimi, insanın xarakterimi səbəbdi konkret əmələ? Məsələn, Səməd Vurğun “Vaqif” dramını 1938-ci ildə sovet mühitində yox – təsəvvür edək, süqut etməyib, o vaxtacan yaşayıb – Cümhuriyyətin 20 yaşında necə yazardı?
Bu, Səməd Vurğunun “Vaqif” tamaşasının premyera tarixçəsindən bəhs edən “Sənət əbədidir, ömür amanat…” kitabını oxuyanda ağlıma gələn sualdı. Vurğun Şah Qacarın hüzurunda şair Vaqifin durumunu və sonunu tarixi həqiqət kimi yox, partiya rəhbərinin istəyinə uyğun yazmağa məcbur olub.
Arif Əliyev arxiv sənədləri əsasında yazdığı bu povest də maraqlıdı. Diktator Mir Cəfər Bağırovun hüzurunda şair Səməd Vurğunun, rejissor Adil İsgəndərovun yaşadığı qorxunu təsvir edib.
Dünyada qorxu qədər insanı bitirən duyğu varmı?
Qorxu işğalçıdı!
Qorxu əvvəl insanın qəlbini işğal edir, sonra şüurunu. Sənin üzə çıxarmadıqlarını, hələ içinin ən dərin qatında saxladıqlarını da xəbərin olmadan işğal altına salır.
İnsan düşüncəsini total basqıda tutan azadlığa qapalı ölkələrdə ən acı həyatı yaradıcı sənərkarlar yaşayır.
Bu, dünən də belə idi, bu gün də belədi. Neft pulu təpəsindən tökülən məmləkətdə nə qədər istedadlı yaradıcı şəxs işsiz-gücsüzdü, nadanlar əlində əsir-yesirdi, cəlayi-vətəndi…
“Qara maşın dayanan yerdə nəm daşlara buta naxışlı kəlağayı yapışıb qalmışdı”.
Bu cümlə söz açdığım povestdəndi. Səməd Vurğunla Adil İsgəndərov premyera günü teatrın qapısı ağzında dayanan NKVD-nin qara maşınına pəncərə pərdəsi dalından səksəkə içində baxırlar. Tamaşa bitib, hamı gedib, maşınsa gözləyir.
Təhlükə yan keçir. Bu dəfə teatrın gənc aktrisası Mədinəni aparmağa gəlibmişlər. Mədinəni apardıqları yerdə onun “buta naxışlı kəlağayısı” düşüb qalıbmış.
…Azadlığı hamı istəyir, amma heç də hamı azadlıqla nə edəcəyini bilmir. Yaradıcı insanlardan savayı. Onlar bilirlər ki, azad mühitdə yaratdıqlarını heç bir “qara maşın” apara bilməz. Yaratdıqları bax o “buta naxışlı kəlağayı” kimi qalacaq.
Hökmdarların hüzurundan uzaq azad mühitdə “buta naxışlı kəlağayı”lar arzusuyla!
Vahid Qazi
13 iyun 2019
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 21:22
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
Bu gün, 16:19
Abel Məhərrəmov və xanımı məhkəməyə verilib
Bu gün, 14:22
Bakı Fransız Liseyi fəaliyyətini dayandırır
Bu gün, 13:56
Aİ-dən İsrail və İrana çağırış: "Təmkinli olun!"
Bu gün, 13:15
Hal şahidləri ilə bağlı qanuna dəyişiklik olub
Bu gün, 13:12
Bu şəxslər pensiyaya daha tez çıxacaq - Qanun dəyişib
Bu gün, 11:52
BDU tələbəsi intihar edib
Bu gün, 11:41
MN: "Rusiyanın bombardmançı təyyarəsini vurduq"
Bu gün, 11:13
Daha bir ölkə fransız diplomatlarını qovub
Bu gün, 09:31
Xankəndidə yenidən silah-sursat aşkarlanıb
Bu gün, 09:00
Sumqayıtda oğul ata və anasını öldürüb
Dünən, 23:01
Türkiyədə ard-arda üç güclü zəlzələ olub
Dünən, 19:04
Respublika Pediatriya Mərkəzi yaradılıb
Dünən, 13:39
Məhkəmə kokain kralı ilə bağlı qərar verib
Dünən, 12:58
Süni intellektdən qoruna biləcək sahələr sadalanıb
Dünən, 11:39
Keçid balları qalxır? - Açqılama (Video)
Dünən, 10:56
Qırğızıstanda "TikTok"a giriş məhdudlaşdırılıb
Dünən, 09:03
Ağdamda minaatan qurğular tapılıb
Dünən, 08:52
Pekin Tel-Əvivə müraciət edib
Dünən, 00:03
Başlıbel qətliamından 31 il ötür
17-04-2024, 23:54
Türkiyə yeni raketini sınaqdan keçirib
17-04-2024, 21:16
İran istənilən vaxt nüvə silahı yarada bilər
17-04-2024, 15:24
Hadı Rəcəbli vəfat edib - (Yenilənib)
17-04-2024, 15:00
Jurnalist Cəmil Məmmədliyə hökm oxunub
17-04-2024, 11:48
İham Əliyev baş katibi qəbul edib - Yenilənib
17-04-2024, 11:44
Hava limanının direktoru vəzifədən azad edilib
17-04-2024, 11:29
ABŞ husilərə məxus daha iki PUA-nı vurub
17-04-2024, 10:03
NATO Avropanı hibrid müharibə ilə qorxudur
17-04-2024, 09:49
Kurqanda suyun səviyyəsi təhlükəli həddə çatıb
17-04-2024, 09:45
İsrail-HƏMAS danışıqlarının donma səbəbi məlum olub
17-04-2024, 09:02
Naxçıvanda dövlət orqanlarında yoxlamalar başlayıb
16-04-2024, 17:34
Rusiyada "TikTok"un bloklanması təklif olunub
16-04-2024, 16:40
Keçmiş deputatın cinayət işi məhkəməyə göndərilib
16-04-2024, 16:23
"Tiktoker Semka" həbs olunub
16-04-2024, 16:06
Daha 56 ailə Füzuli şəhərinə köçürüləcək
16-04-2024, 15:55
Milli Məclisin növbəti iclasının gündəliyi açıqlanıb
16-04-2024, 14:20
Gəncədə şagirdlər arasında dava olub
16-04-2024, 13:58
Hərbi xidmətə çağırış davam edir - Fotolar
16-04-2024, 13:35
Həcc ziyarətinə kvota müəyyənləşib
16-04-2024, 13:10
Buraxılış imtahanının nəticələri açıqlanıb
16-04-2024, 12:42
Belarusdan Ukraynaya hücum ola bilər
16-04-2024, 12:10
Elm və Təhsil Nazirliyində “nüfuz savaşı” böyüyür
16-04-2024, 10:00
Xankəndidə yenə silah-sursat aşkarlanıb
16-04-2024, 09:30
Cəbrayılda silah-sursat tapılıb - Foto
16-04-2024, 08:36
NASA önəmli açıqlama verəcək
16-04-2024, 08:29
Xmelnitskdə partlayış səsləri eşidilir
16-04-2024, 08:24
Konqres Ukraynaya yardımı səsverməyə çıxaracaq