14:39 / 19-10-2025
Ayı ata və oğula hücum edib
10:54 / 19-10-2025
Türk Cümhuriyyətində prezident seçkiləri keçirilir
09:56 / 19-10-2025
Cüdoçularımız 2 qızıl, 1 bürünc medal qazanıblar
09:43 / 19-10-2025
Pakistanın qara səhifəsi - Fotolar
09:07 / 19-10-2025
Avropa Ukraynaya hərbi yardımı azaldıb
08:12 / 19-10-2025
Azərbaycan diplomatiyasının Qızıl Dövrünə düşən 15 gün
07:56 / 19-10-2025
Zahid Oruc ittihamlarla razılaşmır
19:14 / 18-10-2025
İlham Əliyev ABŞ Mərkəzi Komandanlığının komandanını qəbul edib - Fotolar
18:04 / 18-10-2025
Rusiyalı bloqer evində ölü tapılıb
16:37 / 18-10-2025
Vatikan zəfəri - Foto
16:15 / 18-10-2025
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
16:01 / 18-10-2025
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
11:54 / 18-10-2025
İlham Əliyev “Kazinform”a müsahibə verib
11:14 / 18-10-2025
Azərbaycanın Müqəddəs Taxt-Tacdakı səfirliyinin inzibati ofisi açılıb
10:26 / 18-10-2025
Mehriban Əliyeva: "Azərbaycanın dövlət müstəqilliyi, suverenliyi..." - Foto
09:13 / 18-10-2025
Premyer Liqa: Bu gün daha iki görüş baş tutacaq
00:03 / 18-10-2025
Bu gün Azərbaycanın Müstəqilliyinin Bərpası Günüdür
23:44 / 17-10-2025
Mehriban Əliyeva Vatikanın dövlət katibi ilə görüşüb - Foto
23:09 / 17-10-2025
Zelenski ilə Tramp Ağ evdə görüşüblər - Yenilənib
21:40 / 17-10-2025
"Qarabağ" "Turan Tovuz"a qalib gəlib
19:51 / 17-10-2025
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
19:50 / 17-10-2025
Mehriban Əliyeva Roma Papası ilə görüşüb - Fotolar
19:38 / 17-10-2025
Deportasiyadan bəhs edən kitabın təqdimatı olub - Fotolar
19:17 / 17-10-2025
Macarıstan Putini həbs etməyəcək
19:11 / 17-10-2025
NATO Avropada dron təxribatlarına qarşı tədbirləri gücləndirib
18:53 / 17-10-2025
Kreml Donald Trampı çaşdırır
18:38 / 17-10-2025
Prezident yeni səfirlik təsis edib - Sərəncam
18:08 / 17-10-2025
Ceyhun Bayramov İƏT Əmək Mərkəzinin baş direktoru ilə görüşüb
18:02 / 17-10-2025
DİN-də kollegiya iclası keçirilib
17:55 / 17-10-2025
HƏMAS-İsrail sülhü davamlı olacaqmı?
12:11 / 17-10-2025

19:51 / 17-10-2025

17:37 / 15-10-2025

14:10 / 16-10-2025

22:14 / 14-10-2025

16:01 / 18-10-2025

13:21 / 15-10-2025

11:33 / 16-10-2025

13:05 / 16-10-2025

23:49 / 15-10-2025

16:15 / 18-10-2025

11:59 / 15-10-2025

Yer planetinə təhlükə artır
Tarix: 18-12-2024 09:08 | Bölmə: Cəmiyyət

Maqnit sahəsinin tədricən yoxa çıxması bəşəriyyəti çox böyük risk və ciddi təhdidlərlə üz-üzə qoya bilər.
Reyting.az xəbər verir ki, tədqiqatçıların fikrincə, öz nüvəsinin fırlanması nəticəsində yaranan çox güclü maqnit sahəsi Yer planetini təhlükəsiz şəkildə Günəş hissəciklərindən qoruyur.
Maqnit sahəsi naviqasiyada və hətta ola bilsin, Yer kürəsindəki mövcud həyatın təkamülündə də çox mühüm rol oynayır. Yerin səthindən uzanan, gözlə görünməyən sahə elektronları, eləcə də yüklü hissəcikləri saxlayır. Onun zəifləməsi isə gələcəklə bağlı çox ciddi elmi suallar yaradır.
Alimlər narahatlıqla vurğulayırlar ki, əgər nə vaxtsa, maqnit sahəsi yox olarsa, bu, həm də Günəş hissəciklərinin yerə təsirini artıracaq. Belə təhlükəli təsirlərə elektrik şəbəkələrində rast gəlmək olar və nəticə etibarilə peyklərdə uzun fasilələr yaranar. Bu təsirin sayəsində ultrabənövşəyi şüalanma səviyyəsinin artması baş verə bilər ki, bu da, şüalanmanın planetə daxil olması ilə Yer üzündə insanların xərçəng xəstəliyi riskini daha çox artırar.
Bununla belə, mənfi nəticələrin olmasına baxmayaraq, mütəxəssislər milyard il ərzində maqnit sahəsinin tam yoxa çıxmasını mümkün hesab etmirlər.
Bildirilir ki, son 160 il ərzində maqnit sahəsinin daha da zəifləməsi müşahidə olunur, xüsusilə bəzi ərazilərdə, həmçinin Cənubi Atlantikanın anomaliyasında da maqnit sahəsinin lap aşağı dərəcəsi dəfələrlə qeydə alınıb.
Daxili nüvənin gələcəkdə çox böyüyəcəyi gözlənilir ki, bu da yerin dinamosunun səmərəliliyinə təsir göstərə bilər. Maqnit sahəsi zəifləsə, qütbün çevrilməsi baş versə belə, tamamilə yox olmayacaq. Bu mövzuda aparılan yeni elmi araşdırmalar göstərir ki, maqnit sahəsi təsirində olan öz qütblərini sadəcə, tərsinə çevirmədən müvəqqəti zəifləyib, daha sonra asanlıqla bərpa edə bilər.
Alimlərin gəldiyi son qənaətə görə, Günəş hissəciklərinin həm də rabitəyə və elektronikaya mənfi təsir göstərməsi mümkündür. Mütəxəssislər bildirirlər ki, məhz bu proseslər nəticəsində radiasiya səviyyəsi qəfildən çox yüksək həddə arta bilər. Belə vəziyyət yaranarsa, insanların sağlamlıqları ilə bağlı çox ciddi narahatlıqlar baş verər, kütləvi şəkildə ən ağır xəstəliklərin, o cümlədən də xərçəngin artmasına səbəb olar.
Araşdırmaçı alimlərdən birinin bu barədə dedikləri isə xüsusi maraq doğurur. ABŞ və avropalı tədqiqatçılarla birlikdə yerin maqnit sahəsinin zəifləməsini öyrənən və eyni zamanda kosmik sahədə çalışan, müəyyən səbəblərdən adının çəkilməsini istəməyən elm adamı deyib:
"Əgər nəzərə alsaq ki, maqnit sahəsi Yer atmosferini Günəş küləyindən qoruyur və onun olmaması Marsda baş verənlərə bənzər atmosfer itkisinə səbəb ola bilər, onda bu barədə ciddi düşünməyə dəyər. Ancaq hələ ki, fəlakət elə də çox yaxında deyil, lakin bu fikir də ehtimal kimi qəbul edilsə, yaxşı olar. Yəni, narahatlıqlar var. Maqnit sahəsinin getdikcə zəifləyib sonra da yoxa çıxma təhlükəsi mövcuddur".
Mütəxəssislərin verdiyi yeni məlumatlara görə, son illər ərzində aparılmış çoxsaylı tədqiqatlar bir daha göstərir ki, maqnit sahəsi tamamilə yox olsa, Yer kürəsindəki həyat yüksək radiasiya səviyyələri, eləcə də ekosistemlərin mümkün pozulması ilə üzləşəcək.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 18-12-2024 09:08 | Bölmə: Cəmiyyət

Maqnit sahəsinin tədricən yoxa çıxması bəşəriyyəti çox böyük risk və ciddi təhdidlərlə üz-üzə qoya bilər.
Reyting.az xəbər verir ki, tədqiqatçıların fikrincə, öz nüvəsinin fırlanması nəticəsində yaranan çox güclü maqnit sahəsi Yer planetini təhlükəsiz şəkildə Günəş hissəciklərindən qoruyur.
Maqnit sahəsi naviqasiyada və hətta ola bilsin, Yer kürəsindəki mövcud həyatın təkamülündə də çox mühüm rol oynayır. Yerin səthindən uzanan, gözlə görünməyən sahə elektronları, eləcə də yüklü hissəcikləri saxlayır. Onun zəifləməsi isə gələcəklə bağlı çox ciddi elmi suallar yaradır.
Alimlər narahatlıqla vurğulayırlar ki, əgər nə vaxtsa, maqnit sahəsi yox olarsa, bu, həm də Günəş hissəciklərinin yerə təsirini artıracaq. Belə təhlükəli təsirlərə elektrik şəbəkələrində rast gəlmək olar və nəticə etibarilə peyklərdə uzun fasilələr yaranar. Bu təsirin sayəsində ultrabənövşəyi şüalanma səviyyəsinin artması baş verə bilər ki, bu da, şüalanmanın planetə daxil olması ilə Yer üzündə insanların xərçəng xəstəliyi riskini daha çox artırar.
Bununla belə, mənfi nəticələrin olmasına baxmayaraq, mütəxəssislər milyard il ərzində maqnit sahəsinin tam yoxa çıxmasını mümkün hesab etmirlər.
Bildirilir ki, son 160 il ərzində maqnit sahəsinin daha da zəifləməsi müşahidə olunur, xüsusilə bəzi ərazilərdə, həmçinin Cənubi Atlantikanın anomaliyasında da maqnit sahəsinin lap aşağı dərəcəsi dəfələrlə qeydə alınıb.
Daxili nüvənin gələcəkdə çox böyüyəcəyi gözlənilir ki, bu da yerin dinamosunun səmərəliliyinə təsir göstərə bilər. Maqnit sahəsi zəifləsə, qütbün çevrilməsi baş versə belə, tamamilə yox olmayacaq. Bu mövzuda aparılan yeni elmi araşdırmalar göstərir ki, maqnit sahəsi təsirində olan öz qütblərini sadəcə, tərsinə çevirmədən müvəqqəti zəifləyib, daha sonra asanlıqla bərpa edə bilər.
Alimlərin gəldiyi son qənaətə görə, Günəş hissəciklərinin həm də rabitəyə və elektronikaya mənfi təsir göstərməsi mümkündür. Mütəxəssislər bildirirlər ki, məhz bu proseslər nəticəsində radiasiya səviyyəsi qəfildən çox yüksək həddə arta bilər. Belə vəziyyət yaranarsa, insanların sağlamlıqları ilə bağlı çox ciddi narahatlıqlar baş verər, kütləvi şəkildə ən ağır xəstəliklərin, o cümlədən də xərçəngin artmasına səbəb olar.
Araşdırmaçı alimlərdən birinin bu barədə dedikləri isə xüsusi maraq doğurur. ABŞ və avropalı tədqiqatçılarla birlikdə yerin maqnit sahəsinin zəifləməsini öyrənən və eyni zamanda kosmik sahədə çalışan, müəyyən səbəblərdən adının çəkilməsini istəməyən elm adamı deyib:
"Əgər nəzərə alsaq ki, maqnit sahəsi Yer atmosferini Günəş küləyindən qoruyur və onun olmaması Marsda baş verənlərə bənzər atmosfer itkisinə səbəb ola bilər, onda bu barədə ciddi düşünməyə dəyər. Ancaq hələ ki, fəlakət elə də çox yaxında deyil, lakin bu fikir də ehtimal kimi qəbul edilsə, yaxşı olar. Yəni, narahatlıqlar var. Maqnit sahəsinin getdikcə zəifləyib sonra da yoxa çıxma təhlükəsi mövcuddur".
Mütəxəssislərin verdiyi yeni məlumatlara görə, son illər ərzində aparılmış çoxsaylı tədqiqatlar bir daha göstərir ki, maqnit sahəsi tamamilə yox olsa, Yer kürəsindəki həyat yüksək radiasiya səviyyələri, eləcə də ekosistemlərin mümkün pozulması ilə üzləşəcək.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
17-10-2025, 19:38
Deportasiyadan bəhs edən kitabın təqdimatı olub - Fotolar
17-10-2025, 18:02
DİN-də kollegiya iclası keçirilib
17-10-2025, 16:57
Ramiz Mehdiyev ev dustaqlığını bu villasında çəkir - Fotolar
17-10-2025, 14:09
Emin Hüseynov: "Füzuli şəhərində artıq 3 mindən çox əhali yaşayır"
17-10-2025, 12:50
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
17-10-2025, 12:05
"Hakimlər haqqında" qanuna dəyişikliklər qəbul olunub
17-10-2025, 10:26
Xidmət: "Yağışlı hava davam edəcək"
17-10-2025, 09:56
Ekspert: "Eşqi Bağırov Agentliyə buraxılmır, onun "qələm"i qırılıb"
17-10-2025, 08:47
Robot köpəklər Çinin küçələrində patrulluq edirlər
17-10-2025, 08:05
3D-bioprinter tibb aləmində yenilik olacaq
16-10-2025, 18:01
Fərhad Əhmədov məhkəmədə: "İnandırmışdılar ki, yaxtanı azad edəcəklər"
16-10-2025, 17:09
Daha bir vəzifəli şəxs saxlanılıb - Foto
16-10-2025, 16:25
Füzulidəki qəzada dörd nəfər xəsarət alıb
16-10-2025, 12:38
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
16-10-2025, 12:29
"QHT işi" üzrə həbs olunan şəxsin məhkəməsi başlayır
16-10-2025, 11:37
Yasamalda iki nəfər güllələnib - (Yenilənib)
16-10-2025, 10:32
Balaxanıda sursat aşkarlanıb
16-10-2025, 09:45
Sosialist əməyi qəhrəmanı 86 yaşında vəfat edib
15-10-2025, 18:10
Azərbaycanlı və rusiyalı alimlər dərinlikdən gələn sirri açıblar - Foto
15-10-2025, 17:02
Növbəti iki gündə bəzi rayonlara sulu qar yağacaq - Xəbərdarlıq
15-10-2025, 16:48
Bəzi dairə seçki komissiyalarının tərkibi dəyişib
15-10-2025, 15:48
DTX və DSX sərhəddə əməliyyat keçirib - Foto
15-10-2025, 14:58
Zərdabda qəsdən yanğın törədən şəxs cərimələnib
15-10-2025, 13:04
Sabah yağış yağacaq
15-10-2025, 12:15
Azərbaycana yenə PUA ilə narkotik gətirmək istəyiblər
15-10-2025, 12:13
TƏBİB xarici vətəndaşlara da xidmət göstərəcək
15-10-2025, 10:09
Qərbi azərbaycanlılarla bağlı tədbir keçirilib - Fotolar
15-10-2025, 09:38
Bakı metrosunda qatarların hərəkətində problem yaranıb
15-10-2025, 08:49
Sümükləri tapılan mamontun 45 min il yaşı var - Fotolar
14-10-2025, 18:01
Sabiq icra başçısı vəfat edib
14-10-2025, 14:02
İrandan PUA vasitəsilə narkotik keçirən narkotacir həbs olunub
14-10-2025, 12:43
“Tarqovı”da qanunsuz fotoqraflıq edən gənc həbs olunub
14-10-2025, 12:19
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
14-10-2025, 11:24
İlkin Süleymanovun məhkəməsi təxirə salınıb
14-10-2025, 10:46
Dövlət hesabına 62 xarici tələbə ölkəmizdə təhsil alacaq
14-10-2025, 09:09
Daha bir QHT sədrinə cinayət işi açılıb
14-10-2025, 09:00
Pişiklərin ən çox sevildiyi ölkələrin adı açıqlanıb - Siyahı
13-10-2025, 17:57
Konstitusiya Məhkəməsi Baş Prokurorluğun sorğusuna baxacaq
13-10-2025, 17:31
Dövlət Komitəsi dəbdəbəli ziyafətə 200 min xərcləyəcək
13-10-2025, 16:32
Xəzərin Xaçmaz sahillərində suiti cəsədləri tapılıb
13-10-2025, 14:22
Təyyarələrdə yatmaq imkanı verən oturacaqlar ödənişli olacaq
13-10-2025, 12:42
Mopedlərlə bağlı qayda dəyişir - Sürücülük vəsiqəsi tələb olunacaq
13-10-2025, 12:39
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
13-10-2025, 12:35
Sabunçu Tibb Mərkəzinin baş həkimi vəzifədən azad edilib
13-10-2025, 12:16
Xocavənddə odlu silah-sursat satmaq istəyən şəxs saxlanılıb
13-10-2025, 11:37
Xankəndi, Ağdərə və Xocalıda 22 min əhali yaşayır
13-10-2025, 11:02
Qarabağ zonasında 1497, 5 hektar ərazi minalardan təmizlənib
13-10-2025, 10:07
16 yaşlı uşaq Gömrük İdarəsinin əməkdaşını öldürüb - Yenilənib