18:01 / 21-12-2024
"Neftçi" "Turan Tovuz"la heç-heçə edib
16:12 / 21-12-2024
Leyla Əliyeva Keniya prezidenti ilə görüşüb
15:50 / 21-12-2024
Növbəti köç karvanı Şuşaya çatıb - (Yenilənib)
14:17 / 21-12-2024
Azərbaycanda qış fəsli başlayıb
10:43 / 21-12-2024
Zaqatalada həmkəndlisi 25 yaşlı gənci bıçaqlayıb
10:37 / 21-12-2024
Azərbaycan prezidenti almaniyalı həmkarına başsağlığı verib
09:26 / 21-12-2024
Azərbaycan-Ermənistan sərhədində ard-arda zəlzələlər olub
20:32 / 20-12-2024
İnsan orqanizmi üçün xeyirli bitki tapılıb
20:27 / 20-12-2024
İlham Əliyev Ərdoğana məktub göndərib
20:23 / 20-12-2024
Prezident QSC sədrini vəzifədən azad edib - Yeni təyinat
20:15 / 20-12-2024
BP Kərkükün neft-qaz yataqlarını istismar edəcək
19:03 / 20-12-2024
Qoruqdakı timsahın 124 yaşı, 10 min balası var
18:26 / 20-12-2024
Əliqulu dünən evlənmədi - Foto
18:25 / 20-12-2024
Aktyora "Ən yaxşı atıcı" mükafatı verilib - Foto
18:01 / 20-12-2024
Rəqəmsal İnkişaf Agentliyində müşavir təyinatı olub
17:47 / 20-12-2024
Hərbçimiz sərhəddə minaya düşüb
17:41 / 20-12-2024
Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyində maliyyə nöqsanları üzə çıxıb
17:30 / 20-12-2024
Təhsil Tələbə Krediti Fondunun fəaliyyətində nöqsanlar aşkarlanıb
17:12 / 20-12-2024
Bakıda iranlı narkotik tədarükçüsü ifşa olunub
16:54 / 20-12-2024
Məşhur aktrisa dodaq boyasının simasıdır
16:48 / 20-12-2024
Mixail Mişustin Azərbaycan prezidentinə məktub göndərib
16:43 / 20-12-2024
Çin lideri İlham Əliyevi təbrik edib
16:40 / 20-12-2024
Əhmədzadə Niderlanda səfir təyin olunub - Sərəncam
16:31 / 20-12-2024
Arnold Şvartseneqqer Santa Klaus olacaq - Fotolar
16:19 / 20-12-2024
Yaşar Əliyev Çexiyaya səfir təyin edilib
16:16 / 20-12-2024
Qulu Məhərrəmliyə Prezidentin fərdi təqaüdü verilib
16:04 / 20-12-2024
İlham Əliyev “Tibbi sığorta haqqında” qanuna dəyişikliyi təsdiqləyib
15:58 / 20-12-2024
Valideynsiz şəxslərə ödənilən birdəfəlik müavinət məbləği artırılıb
15:41 / 20-12-2024
NATO Rusiyaya qarşı hərbi xərcləri artırmalıdır - Kəşfiyyat
15:27 / 20-12-2024
Qarabağda 602 nəfərin nəşinin qalıqları tapılıb
21:30 / 16-12-2024
Hollivud ulduzu "İfritə"ni canlandıracaq
10:51 / 18-12-2024
MMC sakinləri təhlükə ilə üzləşdirib - Müraciət
14:53 / 18-12-2024
Gürcüstan arzusuna çatdımı? - Prezident iqamətgahı tərk etməsə...
13:03 / 18-12-2024
Məhkəmə Əvəz Zeynallı ilə bağlı qərar verib
09:26 / 17-12-2024
Bir məşhur digərini görməmək üçün 60 milyon dollardan imtina edir
11:46 / 17-12-2024
"Avatar" filminin bir neçə bölümünü çəkəcəklər - Fotolar
09:55 / 17-12-2024
Müğənni Günel təhdid edilib
23:21 / 17-12-2024
"Neftçi" "Sabah"a qalib gəlib
20:32 / 20-12-2024
İnsan orqanizmi üçün xeyirli bitki tapılıb
18:02 / 17-12-2024
Ağadadaş Ağayevin məhkəməsi təxirə salınıb
13:33 / 19-12-2024
Yadplanetlilərlə görüş üçün beş nəfər seçilib - Siyahı
Qoruqdakı timsahın 124 yaşı, 10 min balası var
Tarix: 20-12-2024 19:03 | Bölmə: Cəmiyyət
İndiyədək 10 min bala dünyaya gətirən, çəkisi 700 kiloqram, uzunluğu 5 metrə çatan böyük "Henri" adlı timsah 124 yaşını qeyd edib. Təbiət qoruğunda saxlanması yırtıcı heyvana yaxşı qidalanmaq, bədbəxt hadisələrdən və müxtəlif ağır xəstəliklərdən qorunmaq, uzun ömür sürmək üçün şərait yaradıb.
Reyting.az "Live Science" nəşrinə istinadla bildirir ki, dünyanın ən yaşlı timsahı sayılan "Henri" dekabrın 16-da Cənubi Afrikadakı Təbiət Mühafizə Mərkəzində çalışanların təntənəli iştirakı ilə 124 yaşını qeyd edib.
1903-cü ildə Botsvananın Okavanqo adlı Deltasında tutulan bu nəhəng Nil timsahı 1985-ci ildən Cənubi Afrikanın Skottburq şəhərindəki "Crocworld" təbiəti mühafizə mərkəzində yaşamağa başlayıb.
Nəhəng timsah təxminən 40 il əvvəl bura gəlib və Nil yırtıcısı qoruqda çoxsaylı dişi timsahlarla cütləşməklə, 10,000-dən çox timsahın atası olub. "Henri"-nin nə vaxt doğulduğu dəqiq məlum olmasa da, "Crocworld" mərkəzinin rəsmiləri təxmini tarixi hesablamalara görə, timsahın məhz 1900-cü ildə doğulduğunu iddia edirlər.
Alabama Universitetinin elmi əməkdaşı olan və heyvanların qocalmasını tədqiq edən bioloq Stiven Ostad yaşlı timsah barəsində deyib: "O, açıq-aydın qocadır. Ancaq onun 100 və ya 130 yaşında olduğunu da bilmirik. Çünki timsahın 124 yaşına qədər yaşaması heç vaxt eşidilməyib."
Lakin bəzi alimlər bunun mümkünlüyünü də istisna etməyib. Xüsusi qeyd edilir ki, bir heyvanın ömrünü dəqiq və ya təxmini müəyyən etməkdən ötrü ümumiyyətlə ən ən yaxşı qayda onun ölçüsüdür. Alimlərə də məlumdur ki, ən çox kiçik heyvanların arasında qısa ömürlülük müşahidə edilir. Buna səbəb isə həmin canlıların daha da yüksək metabolizmə malik olmasıdır. Bu isə onların daha çox enerji yandırması və nəticədə daha tez qocalığa qovuşmasına gətirib çıxarır. Ancaq eyni ölçüdəki digər heyvanlarla müqayisədə sürünənlər daha uzun yaşayırlar. Bioloq Ostad bildirib ki, soyuqqanlı olmaq belə heyvanlara bədən istiliyini tənzimləmək üçün xarici istilik mənbələrinə güvənməklə, enerjiyə daha çox qənaət etməyə imkan verir. Bioloq öz fikirlərini belə əsaslandırıb:
"İnsanla eyni ölçüdə olan bir timsah belə bizim kimi, məməlinin ehtiyacının yalnız 4 faizini yeməlidir. Hər hansı səbəbdən tam təhlükəsiz mühitdə yaşayan heyvanlar da daha uzun yaşamağa meyllidirlər".
Alim bildirib ki, timsahlar da sürünənlər kimi, yaşlandıqca, daha da çox böyüməyə davam edirlər.
Müxtəlif elmi nəzəriyyələr də "Henri" adlı timsahın belə uzun yaşaya biləcəyini heç də inkar etmir. Bu nəzəriyyələrə görə, Nil timsahlarının qanında olan zülalların çox güclü antibakterial xüsusiyyətlərə malik olması, həm də infeksiya və xəstəliklərlə mübarizə aparmaqdan ötrü müqaviməti getdikcə möhkəmləndirməsi ehtimalı elm adamlarının tərəfindən yeganə inandırıcı versiya kimi irəli sürülür. Lakin bu mövzu ilə bağlı fərqli fikirlərdə olan bəzi alimlər, tədqiqatçılar isə iddia edirlər ki, timsahın bağırsağındakı mikrobiomların çox güclü immun sistemləri həmçinin müasir dünya elminə tədqiqatlar üçün önəmli töhfələr verə biləcək.
Xatırladaq ki, belə uzunömürlü timsahlar haqqında xəbərlər əslində yeni məlumat deyil. Bundan əvvəl yaşamış və dünyanın ən nəhəng timsahı kimi uzunluğu 5 metr 48 santimetrə çatan, Ginnesin Rekordları Kitabına düşən Avstraliya timsahının da taleyinə vəhşi təbiət qoruğunda yaşayıb ölmək düşüb. Avstraliyanın "Kassius" adlı timsahının da 110 yaşından çox yaşadığı, çəkisi bir tondan ağır olduğu deyilirdi.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 20-12-2024 19:03 | Bölmə: Cəmiyyət
İndiyədək 10 min bala dünyaya gətirən, çəkisi 700 kiloqram, uzunluğu 5 metrə çatan böyük "Henri" adlı timsah 124 yaşını qeyd edib. Təbiət qoruğunda saxlanması yırtıcı heyvana yaxşı qidalanmaq, bədbəxt hadisələrdən və müxtəlif ağır xəstəliklərdən qorunmaq, uzun ömür sürmək üçün şərait yaradıb.
Reyting.az "Live Science" nəşrinə istinadla bildirir ki, dünyanın ən yaşlı timsahı sayılan "Henri" dekabrın 16-da Cənubi Afrikadakı Təbiət Mühafizə Mərkəzində çalışanların təntənəli iştirakı ilə 124 yaşını qeyd edib.
1903-cü ildə Botsvananın Okavanqo adlı Deltasında tutulan bu nəhəng Nil timsahı 1985-ci ildən Cənubi Afrikanın Skottburq şəhərindəki "Crocworld" təbiəti mühafizə mərkəzində yaşamağa başlayıb.
Nəhəng timsah təxminən 40 il əvvəl bura gəlib və Nil yırtıcısı qoruqda çoxsaylı dişi timsahlarla cütləşməklə, 10,000-dən çox timsahın atası olub. "Henri"-nin nə vaxt doğulduğu dəqiq məlum olmasa da, "Crocworld" mərkəzinin rəsmiləri təxmini tarixi hesablamalara görə, timsahın məhz 1900-cü ildə doğulduğunu iddia edirlər.
Alabama Universitetinin elmi əməkdaşı olan və heyvanların qocalmasını tədqiq edən bioloq Stiven Ostad yaşlı timsah barəsində deyib: "O, açıq-aydın qocadır. Ancaq onun 100 və ya 130 yaşında olduğunu da bilmirik. Çünki timsahın 124 yaşına qədər yaşaması heç vaxt eşidilməyib."
Lakin bəzi alimlər bunun mümkünlüyünü də istisna etməyib. Xüsusi qeyd edilir ki, bir heyvanın ömrünü dəqiq və ya təxmini müəyyən etməkdən ötrü ümumiyyətlə ən ən yaxşı qayda onun ölçüsüdür. Alimlərə də məlumdur ki, ən çox kiçik heyvanların arasında qısa ömürlülük müşahidə edilir. Buna səbəb isə həmin canlıların daha da yüksək metabolizmə malik olmasıdır. Bu isə onların daha çox enerji yandırması və nəticədə daha tez qocalığa qovuşmasına gətirib çıxarır. Ancaq eyni ölçüdəki digər heyvanlarla müqayisədə sürünənlər daha uzun yaşayırlar. Bioloq Ostad bildirib ki, soyuqqanlı olmaq belə heyvanlara bədən istiliyini tənzimləmək üçün xarici istilik mənbələrinə güvənməklə, enerjiyə daha çox qənaət etməyə imkan verir. Bioloq öz fikirlərini belə əsaslandırıb:
"İnsanla eyni ölçüdə olan bir timsah belə bizim kimi, məməlinin ehtiyacının yalnız 4 faizini yeməlidir. Hər hansı səbəbdən tam təhlükəsiz mühitdə yaşayan heyvanlar da daha uzun yaşamağa meyllidirlər".
Alim bildirib ki, timsahlar da sürünənlər kimi, yaşlandıqca, daha da çox böyüməyə davam edirlər.
Müxtəlif elmi nəzəriyyələr də "Henri" adlı timsahın belə uzun yaşaya biləcəyini heç də inkar etmir. Bu nəzəriyyələrə görə, Nil timsahlarının qanında olan zülalların çox güclü antibakterial xüsusiyyətlərə malik olması, həm də infeksiya və xəstəliklərlə mübarizə aparmaqdan ötrü müqaviməti getdikcə möhkəmləndirməsi ehtimalı elm adamlarının tərəfindən yeganə inandırıcı versiya kimi irəli sürülür. Lakin bu mövzu ilə bağlı fərqli fikirlərdə olan bəzi alimlər, tədqiqatçılar isə iddia edirlər ki, timsahın bağırsağındakı mikrobiomların çox güclü immun sistemləri həmçinin müasir dünya elminə tədqiqatlar üçün önəmli töhfələr verə biləcək.
Xatırladaq ki, belə uzunömürlü timsahlar haqqında xəbərlər əslində yeni məlumat deyil. Bundan əvvəl yaşamış və dünyanın ən nəhəng timsahı kimi uzunluğu 5 metr 48 santimetrə çatan, Ginnesin Rekordları Kitabına düşən Avstraliya timsahının da taleyinə vəhşi təbiət qoruğunda yaşayıb ölmək düşüb. Avstraliyanın "Kassius" adlı timsahının da 110 yaşından çox yaşadığı, çəkisi bir tondan ağır olduğu deyilirdi.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 20:32
İnsan orqanizmi üçün xeyirli bitki tapılıb
Dünən, 19:03
Qoruqdakı timsahın 124 yaşı, 10 min balası var
Dünən, 18:01
Rəqəmsal İnkişaf Agentliyində müşavir təyinatı olub
Dünən, 17:12
Bakıda iranlı narkotik tədarükçüsü ifşa olunub
Dünən, 15:02
Ağalı məktəbinə yeni direktor təyin olunub
Dünən, 14:15
Oruc Zalovun polkovnik oğlu vəzifədən azad edilib
Dünən, 12:39
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Dünən, 12:21
Daha iki nəfər dəm qazından ölüb
Dünən, 10:00
İcra başçısının sabiq müavini cərimələnib
19-12-2024, 21:41
Qafar Dəmirçi həbsdən buraxılıb - 8 milyon manatlıq ziyan ödənilib
19-12-2024, 18:00
Daha bir məhkum həbsdə ölüb
19-12-2024, 17:46
Qida mütəxəssisi: "Əgər kolbasanı kağızdan açanda ələ yapışmırsa, sulu deyilsə..."
19-12-2024, 16:22
Tovuzda zəhərlənən şagirdlərin sayı 71-ə çatıb - (Yenilənib)
19-12-2024, 15:28
Prokurorluq şagirdlərin zəhərlənməsi ilə bağlı araşdırma aparır
19-12-2024, 13:25
Meyiti tapılan bloger Nərmin bu klinikada əməliyyat olunub - Anasından ittiham var
19-12-2024, 12:19
Sabah yağış yağacaq
19-12-2024, 12:11
Bakıda dələduzluq edən şəxs tutulub
19-12-2024, 11:51
Sabiq icra başçısının qardaşı oğlanlarına cinayət işi açılıb
19-12-2024, 10:33
Müdafiə Nazirliyində 42 milyonluq mənimsəmə... - Şahidər ifadə veriblər
19-12-2024, 10:11
Bakıdakı məşhur restoran yanıb - (Yenilənib) - Video
19-12-2024, 09:34
Mayottada təbii fəlakət baş verir
18-12-2024, 12:19
40 yaşlı dostunu öldürən 22 yaşlı gəncə 17 illik cəza verilib
18-12-2024, 12:15
Sabah sulu qar yağacaq
18-12-2024, 10:18
TƏBİB rəsmisi: "Hazırda regionlarda həkim çatışmazlığı müşahidə olunur"
18-12-2024, 09:53
Daha bir nəfər dəm qazından ölüb
18-12-2024, 09:30
Ucarda kabelləri oğurlayan qohumlar saxlanılıb
18-12-2024, 09:08
Yer planetinə təhlükə artır
18-12-2024, 08:42
Kosmosda ilişmiş “Starliner” Yerə martda qayıdacaq
17-12-2024, 19:00
Qədim yunan şəhərini Suxumidə axtarırlar
17-12-2024, 17:48
Prokurorluğa yeni səlahiyyət verilir
17-12-2024, 16:58
Bakıda və rayonlarda külək güclənəcək - Xəbərdarlıq
17-12-2024, 15:51
Keçmiş məmuru edam ediblər
17-12-2024, 12:20
Sabah qar yağacaq - Proqnoz
17-12-2024, 12:09
Bakı Mühəndislik Universiteti reytinq təşkilatına 135 min manat ödəyəcək
17-12-2024, 10:18
Agentlik rəhbəri: "Media süni intellektin yaratdığı imkanları və riskləri dəqiq dəyərləndirməlidir"
17-12-2024, 09:15
Merkuri planeti almaz xəzinəsidir - Foto
17-12-2024, 08:47
Hannibalların izləri aşkar edilib - Foto
16-12-2024, 18:00
Fransa vətəndaşı Bakıda yenidən hakim qarşısına çıxarılıb
16-12-2024, 16:54
Bakıda və bölgələrdə güclü külək olacaq - Xəbərdarlıq
16-12-2024, 16:07
Qarabağda 722 hektar ərazi minalardan təmizlənib
16-12-2024, 16:05
İngiltərədə 74 mərtəbəli göydələn tikilir
16-12-2024, 15:40
Sabiq idarə rəisinin cəzası artırılıb