11:11 / 31-07-2025
Xocalıda yanğın başlayıb
Mars planeti ilə bağlı təsəvvürlər dəyişir - Foto
Tarix: 30-07-2025 19:19 | Bölmə: Cəmiyyət
Mars planeti ilə bağlı təsəvvürlər dəyişir

Mars planetində bir zamanlar bol suları olan çoxlu sayda nəhəng çayların izləri tapılıb. Elm adamları bildiriblər ki, aşkar edilmiş çay yataqlarının uzunluğu 15 000 kilometrə çatır.

Reyting.az
-ın xəbərinə görə, bu barədə ilk elmi məlumatları Böyük Britaniyanın Durham şəhərində 2025-ci ilin Milli Astronomiya Konfransının iştirakçıları səsləndiriblər.

Marsın coğrafiyası ilə bağlı yeni məlumatlar təqdim edən alimlərin fikrincə, bu bilgilər Qırmızı planet haqqında bütün təsəvvürləri dəyişir.

İddia olunur ki, keçmişdə Marsda nəhəng çaylar axıb.

Tədqiqatçılar bildiriblər ki, Mars planetinin ən qədim bölgələrindən biri hesab edilən Noaxis-Terra regionunda qədim çayların izləri, yəni dolama təpəciklər aşkarlanıb. Alimlərin söylədiklərindən belə məlum olub ki, bu təpəciklər bir vaxtlar su axan çay yataqlarının "izləri"-dir və çaylardakı yığılıb qalan qumlar, çınqıllar zamanla bərk süxurlara çevrilib, ətrafdakı yumşaq laylar isə küləklə suyun təsiri ilə aşınıb.



Qırmızı planetdə aşkarlanmış bu nəhəng çay şəbəkəsinin ümumi uzunluğu 15 min kilometrdən çoxdur.

Mütəxəssislər əminliklə deyiblər ki, bu, əslində, buzun qısa müddətdə əriməsi uzunmüddətli və davamlı su dövranının nəticəsidir. Elm adamlarının ehtimallarına görə, ola bilsin ki, bu su güclü yağışlar vasitəsilə planetə düşüb.

Əvvəllər elm aləmində hesab edirdilər ki, Marsda su çox nadir hallarda olub. Lakin indi bununla bağlı daha çox sübut ortaya çıxır. Artıq alimlərə məlumdur ki, Marsın iqlimi düşünüldüyündən də daha yumşaq, üstəlik, bəzən hətta "çox rütubətli" olub.

Konfransda iştirak edən, bu tədqiqatlarla bağlı layihənin rəhbəri Adam Losekut da mövzu barədə öz fikirlərini bölüşüb. Alim deyib ki, "bu, keçmişə açılmış çox unikal bir pəncərədir. Bu cür landşaftlar isə Yer kürəsində çoxdan itib, lakin bununla belə biz alimlər Marsda onları ilkin formasında öyrənə bilirik".

Losekut vurğulayıb ki, alimlərin indi verdiyi əsas sual budur: görəsən, nə vaxtsa, həmin dövrlərdə Mars planetində həyat meydana gələ bilərdimi?

Bununla bağlı tutarlı elmi dəlillər olmasa da, Adam Losekut "bir zamanlar yaşıl həyata qərq olunmuş Mars" ehtimalını da istisna etməyib.

Oqtay QORÇU




Bölməyə aid digər xəbərlər
29-07-2025, 11:22 İrəvanlı alimlər - Siyahı