18:25 / 06-09-2025
Ukrayna və Rusiya yeni əsir mübadilələrinə hazırlaşır
17:35 / 06-09-2025
Bakıda və rayonlarda xüsusi əməliyyat: kriminal şəxslər tutulub - Video
15:29 / 06-09-2025
Azərbaycanın ŞƏT-ə üzvlüyünə Rusiya da mane olub
15:11 / 06-09-2025
Kafedə iki nəfəri güllələyiblər - (Yenilənib)
12:12 / 06-09-2025
Bakıda “KamAZ” avtomobilin üzərinə aşıb, ölən var - Fotolar - Yenilənib
09:52 / 06-09-2025
Aleksey Overçuk “Tramp marşrutu”na müsbət yanaşır
09:44 / 06-09-2025
Fernandu Santuş: "Axı nəyə görə istefa verməliyəm?"
08:51 / 06-09-2025
Qayınata kürəkənini qətlə yetirib - Yenilənib
08:36 / 06-09-2025
Tramp Venesuelaya zərbə endirməyi düşünür
22:31 / 05-09-2025
İşçi qrupu növbəti iclasını keçirib - Fotolar
22:21 / 05-09-2025
Bakı-Tehran-Bakı aviareysi bərpa olunur
18:42 / 05-09-2025
Daşkəsənin Alaxançallı kəndində sel fəsadlar törədib
18:05 / 05-09-2025
Britaniya baş nazirinin müavini istefa verib
17:49 / 05-09-2025
Astarada kütləvi zəhərlənmə olub - Yenilənib
17:32 / 05-09-2025
Azərbaycan və Macarıstan arasında yeni sənədlər imzalanıb
17:30 / 05-09-2025
Bəxtiyar Məmmədova Alay komandiri vəzifəsi həvalə olunub
17:07 / 05-09-2025
Əli Əsədov qərar imzalayıb
16:58 / 05-09-2025
Qadını maşınla vuran sürücü döyülüb
16:41 / 05-09-2025
Bakıda evlərə girən qadın saxlanııb - Video
16:11 / 05-09-2025
Atletlər Komissiyanın sədri dəyişib
15:46 / 05-09-2025
ABŞ altı ölkəni böyük təhlükə ilə üz-üzə qoyur
15:46 / 05-09-2025
Tramp: "ABŞ Rusiya və Hindistanı Çinə uduzub"
15:19 / 05-09-2025
Kreml: Ukrayna ərazisində Şimali Koreya hərbçiləri yoxdur
15:13 / 05-09-2025
"Tərtər işi": cinayət işi üzrə qərar verilib
15:09 / 05-09-2025
Kabab qonaqlığı - Hekayə
14:52 / 05-09-2025
Təqsirləndirilən şəxs: "Vardanyanın yaratdığı silahlı birləşməyə qoşulmuşam"
14:40 / 05-09-2025
Azərbaycanın üzvlüyünün bloklanması... - Rusiya da yaxından iştirak edib
13:41 / 05-09-2025
"Teleqram" üzərindən hücumlarla bağlı araşdırmanın nəticələri açıqlanıb
13:36 / 05-09-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
13:17 / 05-09-2025
Mask Trampın dəvətini qəbul etməyib
16:05 / 02-09-2025
Cəlaloğlu: Milli Məclis aprel işğalına siyasi qiymət verməlidir
19:51 / 02-09-2025
Məşhur aktyor aktrisaya cinsi təcavüzə görə həbs oluna bilər
07:40 / 02-09-2025
Yerdə güclü geomaqnit qasırğası başlayıb
19:47 / 01-09-2025
Qaya Məmmədov: Minsk Prosesinin bağlanması ilə uğursuz bir diplomatik yanaşma sona çatıb
22:48 / 02-09-2025
Tiktoker Xosrov həbs olunub
11:53 / 04-09-2025
100 min əsgər hücuma hazırlaşır
15:28 / 02-09-2025
Deputat: Hindistan Cənubi Qafqazda gərginlik yaratmağa çalışır
00:10 / 02-09-2025
Keçmiş əri azərbaycanlı qadını Finlandiyada öldürüb
18:03 / 03-09-2025
Putin Zelenskini Moskvaya dəvət edib
11:13 / 04-09-2025
ŞƏT-də daxili didişmələr: Azərbaycan hansı tərəfdədir?
16:06 / 04-09-2025
Çin dünyaya meydan oxuyur - Hərbi ekspert
00:18 / 04-09-2025
Millimiz qalib gəlib
Kənan Hacının “Fəna fasiləsi” romanı çap olunub - Foto
Tarix: 03-10-2022 08:15 | Bölmə: Mədəniyyət
Kənan Hacı
Tanınmış yazıçı Kənan Hacının “Fəna fasiləsi” romanı çapdan çıxıb. Roman Azərbaycan klassik ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, şair-maarifpərvər Haşım bəy Saqibin ömür yolundan bəhs edir. Onun doğulub boya-başa çatdığı mühit, XIX əsrin sonları, XX əsrin əvvəllərində Azərbaycandakı maarifçilik hərəkatı, Cümhuriyyət dövrü və həmin dövrdə Haşım bəy Saqibin xidmətləri romanda geniş əksini tapıb.
Xatırladaq ki, Haşım bəy Saqib ictimai xadim Ruhulla Axundovun yeznəsi, Xalq artisti, görkəmli aktrisamız Nəcibə Məlikovanın atasıdır.
Müəllifin kitaba yazdığı giriş yazısını təqdim edirik:
Aradan az qala, bir əsr keçib. Onun müasirlərinin hamısı bu dünyanı çoxdan tərk ediblər. Onun həyatıyla bağlı roman materialı ola biləcək çox az “görüntü” əldə edə bildim. O illərin xatirələrindən əlimizdə qalanlar quru statistik məlumatlardır. Cəfər Rəmzi “Deyilən söz yadigardır” kitabına onun bir neçə qəzəlini daxil etmişdi. Bundan başqa, heç bir mənbədə onun adına rast gəlmək mümkün deyildi.
1996-cı ildə ustadım, ensiklopedist alim Rəhimağa İmaməliyevin rəhbərlik etdiyi “Boz Oğuz” nəşriyyatında Haşım bəy Saqibin “Kim kimədir” adlı kitabı nəşrə hazırlanırdı. Mən də həmin nəşriyyatda çalışırdım və həmin kitabın nəşrə hazırlanma prosesində iştirak edirdim. Xatırlayıram, Haşım bəyin qızı Nuriyyə xanım atasıyla bağlı xatirələrini yazıb nəşriyyata göndərmişdi. Saqibşünas Cabbar Baxşıyev də şairlə bağlı maraqlı məlumatları danışmışdı və biz onun haqqında deyilənləri, yazılanları da kitaba daxil etdik. Azərbaycan öz müstəqilliyinə qovuşduqdan sonra arxivlərdə üstünə illərin tozu qonmuş sənədlər, qovluqlar açıldı və biz öz qiymətli insanlarımızı, bu xalqın, millətin var olması üçün ömür sərf etmiş böyük şəxsiyyətlərimizi tanımağa başladıq.
Haşım bəy Saqibin “Divan”ı nəfis tərtibatla çap olundu. Bu kitabın hazırlanmasında Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitunun əməkdaşı Hacı Mustafa Mail oğlunun böyük xidmətləri var. Bu əsəri yazanda həmin kitab mənə müəyyən mənada bələdçilik etdi.
Onu da qeyd edim ki, bundan əvvəl Saqibin həyat və yaradıcılığı haqqında “Ədəbiyyat qəzeti”ndə “Haşım bəy Saqibin özü və sözü” adlı geniş məqaləm dərc olunmuşdu. Lap əvvəllər isə Kulis.az ədəbi portalında Saqib haqqında bir yazım yayımlanmışdı. Amma hiss edirdim ki, Saqibin keşməkeşli həyatı bu kiçik yazılara sığmır, onun haqqında daha geniş, iri həcmli bir əsərin yazılmasına ehtiyac var. Beləcə, roman üçün hazırlıqlara başladım, qeydlər apardım, müəyyən bir süjet xətti çizdim. Çətinliklər çox oldu.
Haşım bəy həyat hekayətini tanıdığımız və tanımadığımız adamlarda qoyub getmişdi. Sanki o dövrdə yaşayanlar zamanı yalnız özlərinə saxlamaq istəmişdilər. Biz heç cür o zamana daxil ola bilmirik. Sadəcə, könüllü olaraq xəyalların tələsinə düşürük. Onun müəllifə gəlib çatmış həyatının ən vacib məqamları Cümhuriyyət dövrüylə bağlıdır. O mübarək günlərdə yazırdı ki, “sözün haqqını de, ey dil, deyilən qan olmaz...” Həmişə sözün haqqını dedi və başı olmazın bəlalar çəkdi. Hərdən düşünürəm ki, Haşım bəy Saqib 1937 repressiyasına qədər yaşasaydı, ya sürgünə göndəriləcəkdi, ya da güllələnəcəkdi. Sovet cəza maşını yazdıqlarını ona heç vaxt bağışlamayacaqdı. Nə qədər qəribə səslənsə də, vaxtsız ölüm onun xilası oldu...
Onun cibindəki zəncirli gümüş saatda gizlənmiş tarixi oyatmaq lazım idi. O saatdakı tarixin içində yaşamış insanlar millət fədailəri idilər. Geridə qalanları öz zamanımızda yaşatmaq və gələcəyə ötürmək üçün onun qəzəlləri müəyyən ipucları verirdi. Mən də onun söz dünyasına baş vurdum. Özü hər şeyi danışdı. Onu özündən və sözündən yaxşı kim anlada bilər ki?!
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 03-10-2022 08:15 | Bölmə: Mədəniyyət
Kənan Hacı
Tanınmış yazıçı Kənan Hacının “Fəna fasiləsi” romanı çapdan çıxıb. Roman Azərbaycan klassik ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, şair-maarifpərvər Haşım bəy Saqibin ömür yolundan bəhs edir. Onun doğulub boya-başa çatdığı mühit, XIX əsrin sonları, XX əsrin əvvəllərində Azərbaycandakı maarifçilik hərəkatı, Cümhuriyyət dövrü və həmin dövrdə Haşım bəy Saqibin xidmətləri romanda geniş əksini tapıb.
Xatırladaq ki, Haşım bəy Saqib ictimai xadim Ruhulla Axundovun yeznəsi, Xalq artisti, görkəmli aktrisamız Nəcibə Məlikovanın atasıdır.
Müəllifin kitaba yazdığı giriş yazısını təqdim edirik:
Aradan az qala, bir əsr keçib. Onun müasirlərinin hamısı bu dünyanı çoxdan tərk ediblər. Onun həyatıyla bağlı roman materialı ola biləcək çox az “görüntü” əldə edə bildim. O illərin xatirələrindən əlimizdə qalanlar quru statistik məlumatlardır. Cəfər Rəmzi “Deyilən söz yadigardır” kitabına onun bir neçə qəzəlini daxil etmişdi. Bundan başqa, heç bir mənbədə onun adına rast gəlmək mümkün deyildi.
1996-cı ildə ustadım, ensiklopedist alim Rəhimağa İmaməliyevin rəhbərlik etdiyi “Boz Oğuz” nəşriyyatında Haşım bəy Saqibin “Kim kimədir” adlı kitabı nəşrə hazırlanırdı. Mən də həmin nəşriyyatda çalışırdım və həmin kitabın nəşrə hazırlanma prosesində iştirak edirdim. Xatırlayıram, Haşım bəyin qızı Nuriyyə xanım atasıyla bağlı xatirələrini yazıb nəşriyyata göndərmişdi. Saqibşünas Cabbar Baxşıyev də şairlə bağlı maraqlı məlumatları danışmışdı və biz onun haqqında deyilənləri, yazılanları da kitaba daxil etdik. Azərbaycan öz müstəqilliyinə qovuşduqdan sonra arxivlərdə üstünə illərin tozu qonmuş sənədlər, qovluqlar açıldı və biz öz qiymətli insanlarımızı, bu xalqın, millətin var olması üçün ömür sərf etmiş böyük şəxsiyyətlərimizi tanımağa başladıq.
Haşım bəy Saqibin “Divan”ı nəfis tərtibatla çap olundu. Bu kitabın hazırlanmasında Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitunun əməkdaşı Hacı Mustafa Mail oğlunun böyük xidmətləri var. Bu əsəri yazanda həmin kitab mənə müəyyən mənada bələdçilik etdi.
Onu da qeyd edim ki, bundan əvvəl Saqibin həyat və yaradıcılığı haqqında “Ədəbiyyat qəzeti”ndə “Haşım bəy Saqibin özü və sözü” adlı geniş məqaləm dərc olunmuşdu. Lap əvvəllər isə Kulis.az ədəbi portalında Saqib haqqında bir yazım yayımlanmışdı. Amma hiss edirdim ki, Saqibin keşməkeşli həyatı bu kiçik yazılara sığmır, onun haqqında daha geniş, iri həcmli bir əsərin yazılmasına ehtiyac var. Beləcə, roman üçün hazırlıqlara başladım, qeydlər apardım, müəyyən bir süjet xətti çizdim. Çətinliklər çox oldu.
Haşım bəy həyat hekayətini tanıdığımız və tanımadığımız adamlarda qoyub getmişdi. Sanki o dövrdə yaşayanlar zamanı yalnız özlərinə saxlamaq istəmişdilər. Biz heç cür o zamana daxil ola bilmirik. Sadəcə, könüllü olaraq xəyalların tələsinə düşürük. Onun müəllifə gəlib çatmış həyatının ən vacib məqamları Cümhuriyyət dövrüylə bağlıdır. O mübarək günlərdə yazırdı ki, “sözün haqqını de, ey dil, deyilən qan olmaz...” Həmişə sözün haqqını dedi və başı olmazın bəlalar çəkdi. Hərdən düşünürəm ki, Haşım bəy Saqib 1937 repressiyasına qədər yaşasaydı, ya sürgünə göndəriləcəkdi, ya da güllələnəcəkdi. Sovet cəza maşını yazdıqlarını ona heç vaxt bağışlamayacaqdı. Nə qədər qəribə səslənsə də, vaxtsız ölüm onun xilası oldu...
Onun cibindəki zəncirli gümüş saatda gizlənmiş tarixi oyatmaq lazım idi. O saatdakı tarixin içində yaşamış insanlar millət fədailəri idilər. Geridə qalanları öz zamanımızda yaşatmaq və gələcəyə ötürmək üçün onun qəzəlləri müəyyən ipucları verirdi. Mən də onun söz dünyasına baş vurdum. Özü hər şeyi danışdı. Onu özündən və sözündən yaxşı kim anlada bilər ki?!
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 10:28
“Ölüm yuxusu” gürcü dilində nəşr olunub - Foto
4-09-2025, 17:18
Muzeydən 9,5 milyon avroluq eksponat oğurlanıb
4-09-2025, 16:38
Əməkdar artist aparıcılıq edəcək
4-09-2025, 15:38
"Tağıyev: Neft" filmi "Oskar" mükafatına namizəd kimi təqdim olunub
4-09-2025, 13:32
Nazir Afaq Bəşirqızına ordenini təqdim edib - Foto
4-09-2025, 13:15
Yusif Səmədoğlunun 90 illiyi qeyd ediləcək - Sərəncam
4-09-2025, 12:22
Nasistlərin oğurladığı rəsm əsəri tapılıb - Foto
3-09-2025, 17:30
"Canavarlarla rəqs edən" aktyor vəfat edib
3-09-2025, 11:58
Üzeyir Hacıbəyli XVII Beynəlxalq Musiqi Festivalı başlayır
2-09-2025, 19:51
Məşhur aktyor aktrisaya cinsi təcavüzə görə həbs oluna bilər
2-09-2025, 15:11
"Kreml sehrbazı" filmi böyük maraq doğurub - Fotolar
2-09-2025, 13:15
Bakıda İƏT Mədəniyyət Festivalı keçiriləcək
2-09-2025, 12:11
Emin Rusiyada konsert verəcək
2-09-2025, 08:21
Vudi Allen Donald Trampı yeni filmə çəkmək istəyir
1-09-2025, 16:09
Bu şəxslərə 4 min manat maaş veriləcək - Siyahı
29-08-2025, 15:13
Məmmədəli Ağayev 20 milyon mənimsəmədə ittiham olunub
29-08-2025, 14:05
"Rokki" və Silvester Stallone haqqında film çəkilir
28-08-2025, 15:53
Səkinə İsmayılova: “Mən olsaydım, var-gücümlə ədaləti bərpa edərdim”
28-08-2025, 15:21
Rejissor yeni filmə görə studiyaları tənqid edib
28-08-2025, 12:01
“Muğam” müsabiqəsinin daha bir iştirakçısı narazılıq edib
27-08-2025, 18:00
Musiqi və incəsənət məktəblərinə yeni rəhbərlər təyin olunub
26-08-2025, 17:00
Ramiz Rövşənin səhhətində problem yaranıb
26-08-2025, 11:30
Nəsiminin məzarı Azərbaycana gətirilə bilər - Fotolar
25-08-2025, 18:03
IX “Muğam” Televiziya Müsabiqəsinin qalibləri müəyyənləşib
25-08-2025, 14:37
2025-ci ilin ən gözəl aktrisalarını seçiblər - Siyahı
22-08-2025, 08:10
Amerikalı kinorejissor Vudi Allen Moskva Film Həftəsinə gələcək
21-08-2025, 11:44
Rəşad Məcidin 60 illiyinə həsr olunmuş “Qala adam” kitabı çap olunub
21-08-2025, 08:27
Deyv Bautista ən yaxşı aktyor-güləşçidir
20-08-2025, 15:09
Şair Məmməd İsmayıl Tovuzda dəfn olunub
20-08-2025, 14:02
Dərələyəzli Molla İmranın kitabları yüz ildir qorunur - Foto
19-08-2025, 18:40
"YouTube" "Oskar" təqdimat mərasiminin yayım hüququnu alır
19-08-2025, 16:10
Şair Məmməd İsmayıl vəfat edib
19-08-2025, 15:11
Rasim Balayev: “Məndən olsa, onları güllələyərdim"
19-08-2025, 10:09
Dövlət Komitəsi: "Bu, qəbuledilməzdir"
15-08-2025, 16:03
Nəzakət Teymurova: “Deyirlər ki, Xalq artisti ləhcə ilə danışır, ürəyim belə istəyir...”
15-08-2025, 14:42
Kinostudiya filmin hüquqlarını özünə qaytarıb - Foto
14-08-2025, 18:00
Fərqanə Qasımova: "Səsinlə böyüdüm, nəfəsinlə gücləndim"
14-08-2025, 15:34
İki məşhur yeni filmin çəkilişinə hazırlaşır
14-08-2025, 14:05
Afaq Bəşirqızı: "Vallah, vaxtım yoxdur"
14-08-2025, 13:24
Afaq Bəşirqızı “Şərəf” ordeni ilə təltif edilib
14-08-2025, 09:41
Hollivud ulduzu daha dürüst olmaq istəyir
12-08-2025, 07:43
Yeni filmi rəqəmsal platformalara çıxaracaqlar
11-08-2025, 10:51
Xankəndidə VII Türkoloji Yay Məktəbi keçiriləcək
8-08-2025, 12:22
Bu gün Rasim Balayevin doğum günüdür
7-08-2025, 19:43
"Terminator"-un rejissoru süni intellektdən qorxur
5-08-2025, 13:54
Türkmənistanda Azərbaycan Günləri keçirilir - Fotolar
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
