21:46 / 18-09-2025
Ceyhun Bayramov Aİ komissarı ilə müzakirə aparıb
21:18 / 18-09-2025
Bakıda onlayn qumar təşkil edənlər saxlanılıb - Video
18:23 / 18-09-2025
ABŞ istehsalı olan raket rekord qırıb
18:00 / 18-09-2025
Mourinyonun yeni klubu bəlli olub
17:52 / 18-09-2025
MEDİA-nın Müşahidə Şurasının iclası keçirilib - Fotolar
17:47 / 18-09-2025
Müğənni cinsi təcavüzdə təqsirli bilinib - Video
17:38 / 18-09-2025
Yılmaz Vural baş məşqçi təyin olunub
17:16 / 18-09-2025
Yeni film tənqidçilərdən yüksək qiymət alıb - Foto
17:08 / 18-09-2025
Oleq Bakinskinin şikayəti təmin olunmayıb
17:00 / 18-09-2025
Rusiya və Ukrayna hərbçilərin meyitlərini mübadilə edib
16:54 / 18-09-2025
Xalq artisti xəstəxanadan evə buraxılıb
16:37 / 18-09-2025
Prezident Memar Əcəminin adibəsinin ucaldılması ilə bağlı sərəncam imzalayıb
16:32 / 18-09-2025
Bakıda və rayonlarda güclü külək əsəcək - Xəbərdarlıq
16:21 / 18-09-2025
İlham Əliyev BP şirkətinin rəsmisini təltif edib
16:11 / 18-09-2025
Əkrəm Həsənov: “Qeyri-rəsmi işçilərin sayı artacaq”
15:40 / 18-09-2025
Bakıda iş yerində yıxılan qadın ölüb
15:33 / 18-09-2025
Beyləqanda ər arvadını bıçaqlayıb
15:25 / 18-09-2025
"İmişli" klubu AFFA-nın qərarından narazı qalıb
15:15 / 18-09-2025
Milli Məclisdə tələbələrin iştirakı ilə ictimai dinləmə keçiriləcək
15:04 / 18-09-2025
"Plastik cərrah"la bağlı sensasiyalı xəbər yayılıb
14:30 / 18-09-2025
Paşinyan: "İranla sərhəd körpüsünün tikintisi gündəlikdə qalır"
14:16 / 18-09-2025
Ölkəmizdə ət bahalaşıb
14:14 / 18-09-2025
Taylandla Kamboca arasında gərginlik yenidən artıb
13:42 / 18-09-2025
Bişkekdə TDT ölkələrinin hökumət başçılarının görüşü başlayıb
13:20 / 18-09-2025
Su problemi milyardlarla insanı risk altında qoyur
13:09 / 18-09-2025
Naxçıvanda kişi geyimində oğurluq edən qadın tutulub
12:57 / 18-09-2025
Zakir Həsənov Çinə gedib
12:49 / 18-09-2025
İlham Əliyev Avropa İttifaqının komissarını qəbul edib - Fotolar
12:47 / 18-09-2025
Sabah yağış yağacaq
12:36 / 18-09-2025
Azərbaycan yığması 124-cü sıraya yüksəlib
13:31 / 16-09-2025
Zülfüqarov: Xankəndidə terror törətməklə bir neçə məqsədə çatmaq istəyiblər
18:40 / 14-09-2025
İlham Əliyev Qırmızı Bazar, Hadrut qəsəbələri və Sos kəndinin sakinləri ilə görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
13:50 / 14-09-2025
İlham Əliyev Hadrut qəsəbəsində olub - (Yenilənib) - Fotolar
15:37 / 14-09-2025
İlham Əliyev Xocavəndin Qırmızı Bazar qəsəbəsində olub - Fotolar
13:02 / 15-09-2025
Qarabağda ermənilərin gizli silah anbarları var
13:17 / 14-09-2025
Prezident Füzulidə - Qaraxanbəyli kəndinin təməli qoyulub - Fotolar
15:11 / 15-09-2025
Kəlbəcərə köç karvanı gedib - (Yenilənib)
13:39 / 16-09-2025
Prezidentlər Füzulidən sonra Şuşaya gediblər - Fotolar
00:04 / 16-09-2025
Qurban Qurbanov: “Benfika” ilə oyuna yaxşı hazırlaşa bilmədik”
22:16 / 17-09-2025
Müəllimlərin sertifikatlaşdırılması prosesi başlayır
20:02 / 15-09-2025
Payız “Ulduz”u görüşünüzə gəlib - Foto
Kənan Hacının “Fəna fasiləsi” romanı çap olunub - Foto
Tarix: 03-10-2022 08:15 | Bölmə: Mədəniyyət
Kənan Hacı
Tanınmış yazıçı Kənan Hacının “Fəna fasiləsi” romanı çapdan çıxıb. Roman Azərbaycan klassik ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, şair-maarifpərvər Haşım bəy Saqibin ömür yolundan bəhs edir. Onun doğulub boya-başa çatdığı mühit, XIX əsrin sonları, XX əsrin əvvəllərində Azərbaycandakı maarifçilik hərəkatı, Cümhuriyyət dövrü və həmin dövrdə Haşım bəy Saqibin xidmətləri romanda geniş əksini tapıb.
Xatırladaq ki, Haşım bəy Saqib ictimai xadim Ruhulla Axundovun yeznəsi, Xalq artisti, görkəmli aktrisamız Nəcibə Məlikovanın atasıdır.
Müəllifin kitaba yazdığı giriş yazısını təqdim edirik:
Aradan az qala, bir əsr keçib. Onun müasirlərinin hamısı bu dünyanı çoxdan tərk ediblər. Onun həyatıyla bağlı roman materialı ola biləcək çox az “görüntü” əldə edə bildim. O illərin xatirələrindən əlimizdə qalanlar quru statistik məlumatlardır. Cəfər Rəmzi “Deyilən söz yadigardır” kitabına onun bir neçə qəzəlini daxil etmişdi. Bundan başqa, heç bir mənbədə onun adına rast gəlmək mümkün deyildi.
1996-cı ildə ustadım, ensiklopedist alim Rəhimağa İmaməliyevin rəhbərlik etdiyi “Boz Oğuz” nəşriyyatında Haşım bəy Saqibin “Kim kimədir” adlı kitabı nəşrə hazırlanırdı. Mən də həmin nəşriyyatda çalışırdım və həmin kitabın nəşrə hazırlanma prosesində iştirak edirdim. Xatırlayıram, Haşım bəyin qızı Nuriyyə xanım atasıyla bağlı xatirələrini yazıb nəşriyyata göndərmişdi. Saqibşünas Cabbar Baxşıyev də şairlə bağlı maraqlı məlumatları danışmışdı və biz onun haqqında deyilənləri, yazılanları da kitaba daxil etdik. Azərbaycan öz müstəqilliyinə qovuşduqdan sonra arxivlərdə üstünə illərin tozu qonmuş sənədlər, qovluqlar açıldı və biz öz qiymətli insanlarımızı, bu xalqın, millətin var olması üçün ömür sərf etmiş böyük şəxsiyyətlərimizi tanımağa başladıq.
Haşım bəy Saqibin “Divan”ı nəfis tərtibatla çap olundu. Bu kitabın hazırlanmasında Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitunun əməkdaşı Hacı Mustafa Mail oğlunun böyük xidmətləri var. Bu əsəri yazanda həmin kitab mənə müəyyən mənada bələdçilik etdi.
Onu da qeyd edim ki, bundan əvvəl Saqibin həyat və yaradıcılığı haqqında “Ədəbiyyat qəzeti”ndə “Haşım bəy Saqibin özü və sözü” adlı geniş məqaləm dərc olunmuşdu. Lap əvvəllər isə Kulis.az ədəbi portalında Saqib haqqında bir yazım yayımlanmışdı. Amma hiss edirdim ki, Saqibin keşməkeşli həyatı bu kiçik yazılara sığmır, onun haqqında daha geniş, iri həcmli bir əsərin yazılmasına ehtiyac var. Beləcə, roman üçün hazırlıqlara başladım, qeydlər apardım, müəyyən bir süjet xətti çizdim. Çətinliklər çox oldu.
Haşım bəy həyat hekayətini tanıdığımız və tanımadığımız adamlarda qoyub getmişdi. Sanki o dövrdə yaşayanlar zamanı yalnız özlərinə saxlamaq istəmişdilər. Biz heç cür o zamana daxil ola bilmirik. Sadəcə, könüllü olaraq xəyalların tələsinə düşürük. Onun müəllifə gəlib çatmış həyatının ən vacib məqamları Cümhuriyyət dövrüylə bağlıdır. O mübarək günlərdə yazırdı ki, “sözün haqqını de, ey dil, deyilən qan olmaz...” Həmişə sözün haqqını dedi və başı olmazın bəlalar çəkdi. Hərdən düşünürəm ki, Haşım bəy Saqib 1937 repressiyasına qədər yaşasaydı, ya sürgünə göndəriləcəkdi, ya da güllələnəcəkdi. Sovet cəza maşını yazdıqlarını ona heç vaxt bağışlamayacaqdı. Nə qədər qəribə səslənsə də, vaxtsız ölüm onun xilası oldu...
Onun cibindəki zəncirli gümüş saatda gizlənmiş tarixi oyatmaq lazım idi. O saatdakı tarixin içində yaşamış insanlar millət fədailəri idilər. Geridə qalanları öz zamanımızda yaşatmaq və gələcəyə ötürmək üçün onun qəzəlləri müəyyən ipucları verirdi. Mən də onun söz dünyasına baş vurdum. Özü hər şeyi danışdı. Onu özündən və sözündən yaxşı kim anlada bilər ki?!
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 03-10-2022 08:15 | Bölmə: Mədəniyyət
Kənan Hacı
Tanınmış yazıçı Kənan Hacının “Fəna fasiləsi” romanı çapdan çıxıb. Roman Azərbaycan klassik ədəbiyyatının görkəmli nümayəndəsi, şair-maarifpərvər Haşım bəy Saqibin ömür yolundan bəhs edir. Onun doğulub boya-başa çatdığı mühit, XIX əsrin sonları, XX əsrin əvvəllərində Azərbaycandakı maarifçilik hərəkatı, Cümhuriyyət dövrü və həmin dövrdə Haşım bəy Saqibin xidmətləri romanda geniş əksini tapıb.
Xatırladaq ki, Haşım bəy Saqib ictimai xadim Ruhulla Axundovun yeznəsi, Xalq artisti, görkəmli aktrisamız Nəcibə Məlikovanın atasıdır.
Müəllifin kitaba yazdığı giriş yazısını təqdim edirik:
Aradan az qala, bir əsr keçib. Onun müasirlərinin hamısı bu dünyanı çoxdan tərk ediblər. Onun həyatıyla bağlı roman materialı ola biləcək çox az “görüntü” əldə edə bildim. O illərin xatirələrindən əlimizdə qalanlar quru statistik məlumatlardır. Cəfər Rəmzi “Deyilən söz yadigardır” kitabına onun bir neçə qəzəlini daxil etmişdi. Bundan başqa, heç bir mənbədə onun adına rast gəlmək mümkün deyildi.
1996-cı ildə ustadım, ensiklopedist alim Rəhimağa İmaməliyevin rəhbərlik etdiyi “Boz Oğuz” nəşriyyatında Haşım bəy Saqibin “Kim kimədir” adlı kitabı nəşrə hazırlanırdı. Mən də həmin nəşriyyatda çalışırdım və həmin kitabın nəşrə hazırlanma prosesində iştirak edirdim. Xatırlayıram, Haşım bəyin qızı Nuriyyə xanım atasıyla bağlı xatirələrini yazıb nəşriyyata göndərmişdi. Saqibşünas Cabbar Baxşıyev də şairlə bağlı maraqlı məlumatları danışmışdı və biz onun haqqında deyilənləri, yazılanları da kitaba daxil etdik. Azərbaycan öz müstəqilliyinə qovuşduqdan sonra arxivlərdə üstünə illərin tozu qonmuş sənədlər, qovluqlar açıldı və biz öz qiymətli insanlarımızı, bu xalqın, millətin var olması üçün ömür sərf etmiş böyük şəxsiyyətlərimizi tanımağa başladıq.
Haşım bəy Saqibin “Divan”ı nəfis tərtibatla çap olundu. Bu kitabın hazırlanmasında Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitunun əməkdaşı Hacı Mustafa Mail oğlunun böyük xidmətləri var. Bu əsəri yazanda həmin kitab mənə müəyyən mənada bələdçilik etdi.
Onu da qeyd edim ki, bundan əvvəl Saqibin həyat və yaradıcılığı haqqında “Ədəbiyyat qəzeti”ndə “Haşım bəy Saqibin özü və sözü” adlı geniş məqaləm dərc olunmuşdu. Lap əvvəllər isə Kulis.az ədəbi portalında Saqib haqqında bir yazım yayımlanmışdı. Amma hiss edirdim ki, Saqibin keşməkeşli həyatı bu kiçik yazılara sığmır, onun haqqında daha geniş, iri həcmli bir əsərin yazılmasına ehtiyac var. Beləcə, roman üçün hazırlıqlara başladım, qeydlər apardım, müəyyən bir süjet xətti çizdim. Çətinliklər çox oldu.
Haşım bəy həyat hekayətini tanıdığımız və tanımadığımız adamlarda qoyub getmişdi. Sanki o dövrdə yaşayanlar zamanı yalnız özlərinə saxlamaq istəmişdilər. Biz heç cür o zamana daxil ola bilmirik. Sadəcə, könüllü olaraq xəyalların tələsinə düşürük. Onun müəllifə gəlib çatmış həyatının ən vacib məqamları Cümhuriyyət dövrüylə bağlıdır. O mübarək günlərdə yazırdı ki, “sözün haqqını de, ey dil, deyilən qan olmaz...” Həmişə sözün haqqını dedi və başı olmazın bəlalar çəkdi. Hərdən düşünürəm ki, Haşım bəy Saqib 1937 repressiyasına qədər yaşasaydı, ya sürgünə göndəriləcəkdi, ya da güllələnəcəkdi. Sovet cəza maşını yazdıqlarını ona heç vaxt bağışlamayacaqdı. Nə qədər qəribə səslənsə də, vaxtsız ölüm onun xilası oldu...
Onun cibindəki zəncirli gümüş saatda gizlənmiş tarixi oyatmaq lazım idi. O saatdakı tarixin içində yaşamış insanlar millət fədailəri idilər. Geridə qalanları öz zamanımızda yaşatmaq və gələcəyə ötürmək üçün onun qəzəlləri müəyyən ipucları verirdi. Mən də onun söz dünyasına baş vurdum. Özü hər şeyi danışdı. Onu özündən və sözündən yaxşı kim anlada bilər ki?!
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 17:16
Yeni film tənqidçilərdən yüksək qiymət alıb - Foto
Bu gün, 16:54
Xalq artisti xəstəxanadan evə buraxılıb
Bu gün, 11:09
"Vahid Mədəniyyət Reyestri" sistemi yaradılacaq
Bu gün, 09:22
Azərbaycanda Milli Musiqi Günü qeyd olunur
Dünən, 13:03
Ceyms Kemeron "Terminator 7" üzərində işləyir
Dünən, 08:36
Hollivud ulduzu dünyasını dəyişib
16-09-2025, 15:20
Bakıda Beynəlxalq Kitab Sərgisi keçiriləcək
16-09-2025, 15:07
Nigar Köçərlinin kitabları müsadirə olunub? - Açıqlama
16-09-2025, 14:06
Xalq artisti II Fəxri xiyabanda dəfn olunub - Yenilənib
16-09-2025, 12:53
Əlisəmid Kür reanimasiyaya yerləşdirilib
16-09-2025, 11:13
Gəncə Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğuna direktor təyin olunub
16-09-2025, 10:04
Məşhurlar yeni ssenarini xüsusi kod altında qoruyurlar
16-09-2025, 08:18
“Emmi” mükafatı 77-ci dəfə təqdim olunub
15-09-2025, 20:02
Payız “Ulduz”u görüşünüzə gəlib - Foto
12-09-2025, 12:30
Xalq artistinin səhhəti barədə açıqlama yayılıb
12-09-2025, 10:35
Yazıçı Anar: "Hər şey qaydasındadır, özümü yaxşı hiss edirəm”
12-09-2025, 10:18
AMXM-da “Faiq Əhməd: 2011–2024-cü illər dövrü” sərgisi açılıb - Fotolar
11-09-2025, 16:20
ICESCO Nəsimi Festivalının tərəfdaşı olub
10-09-2025, 16:38
Heydər Əliyev Fondu ilə Vatikan arasında memorandum imzalanıb
10-09-2025, 15:53
Süni intellektin filmi Kann festivalında nümayiş olunacaq
9-09-2025, 17:24
“İblis” yeni təqdimatda nümayiş olunacaq
9-09-2025, 14:18
İftixar Piriyev İrəvan Teatrının direktoru vəzifəsindən azad olunub
8-09-2025, 10:35
Bakıda bəylə gəlin toya at belində getdi - Video
8-09-2025, 00:04
Alim Qasımov villasını satır - Fotolar
5-09-2025, 10:28
“Ölüm yuxusu” gürcü dilində nəşr olunub - Foto
5-09-2025, 08:57
Yeni film reytinq cədvəlində yüksək səs toplayıb - Foto
4-09-2025, 17:18
Muzeydən 9,5 milyon avroluq eksponat oğurlanıb
4-09-2025, 16:38
Əməkdar artist aparıcılıq edəcək
4-09-2025, 15:38
"Tağıyev: Neft" filmi "Oskar" mükafatına namizəd kimi təqdim olunub
4-09-2025, 13:32
Nazir Afaq Bəşirqızına ordenini təqdim edib - Foto
4-09-2025, 13:15
Yusif Səmədoğlunun 90 illiyi qeyd ediləcək - Sərəncam
4-09-2025, 12:22
Nasistlərin oğurladığı rəsm əsəri tapılıb - Foto
3-09-2025, 17:30
"Canavarlarla rəqs edən" aktyor vəfat edib
3-09-2025, 11:58
Üzeyir Hacıbəyli XVII Beynəlxalq Musiqi Festivalı başlayır
2-09-2025, 19:51
Məşhur aktyor aktrisaya cinsi təcavüzə görə həbs oluna bilər
2-09-2025, 15:11
"Kreml sehrbazı" filmi böyük maraq doğurub - Fotolar
2-09-2025, 13:15
Bakıda İƏT Mədəniyyət Festivalı keçiriləcək
2-09-2025, 12:11
Emin Rusiyada konsert verəcək
2-09-2025, 08:21
Vudi Allen Donald Trampı yeni filmə çəkmək istəyir
1-09-2025, 16:09
Bu şəxslərə 4 min manat maaş veriləcək - Siyahı
29-08-2025, 15:13
Məmmədəli Ağayev 20 milyon mənimsəmədə ittiham olunub
29-08-2025, 14:05
"Rokki" və Silvester Stallone haqqında film çəkilir
28-08-2025, 15:53
Səkinə İsmayılova: “Mən olsaydım, var-gücümlə ədaləti bərpa edərdim”
28-08-2025, 15:21
Rejissor yeni filmə görə studiyaları tənqid edib
28-08-2025, 12:01
“Muğam” müsabiqəsinin daha bir iştirakçısı narazılıq edib
27-08-2025, 18:00
Musiqi və incəsənət məktəblərinə yeni rəhbərlər təyin olunub
26-08-2025, 17:00
Ramiz Rövşənin səhhətində problem yaranıb
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
