23:52 / 08-11-2025
Bakıda Zəfər Günü münasibətilə konsert və atəşfəşanlıq olub
20:20 / 08-11-2025
Bakıda keçirilən hərbi paradda iştirak edən ölkələr - Siyahı
20:17 / 08-11-2025
Bakıda hərbi parad olub - Video - (Yenilənib) - Fotolar
20:00 / 08-11-2025
Azərbaycan Ordusu regionda ön sıradadır - Fotolar
17:18 / 08-11-2025
Azərbaycan, Türkiyə və Pakistan liderləri birgə nahar edib - Foto
15:40 / 08-11-2025
Prezident: Qarabağ və Şərqi Zəngəzur dirçəlir
14:07 / 08-11-2025
İlham Əliyev: “İndi onlar təcridxanada Azərbaycan çayı içirlər” - Video
12:23 / 08-11-2025
Prezidentlə xanımı Şəhidlər xiyabanında - Fotolar
12:05 / 08-11-2025
Prezident və xanımı Fəxri xiyabanda - Fotolar
10:54 / 08-11-2025
Ərdoğan Azərbaycana gəlib - (Yenilənib)
00:14 / 08-11-2025
Mehriban Əliyeva: "Uca Tanrı xalqımızı və Vətənimizi qorusun!"
00:04 / 08-11-2025
Azərbaycanda Zəfər Günüdür
23:09 / 07-11-2025
Prezident İlham Əliyev Zəfər Günü münasibətilə paylaşım edib - Foto
21:17 / 07-11-2025
İlham Əliyev Məhəmməd Şahbaz Şəriflə görüşb - (Yenilənib) - Fotolar
20:50 / 07-11-2025
Dindarlar Azərbaycan prezidentinə müraciət ünvanlayıblar
19:39 / 07-11-2025
Cəlaloğlu: Azərbaycan və Ermənistandakı partiyalar arasında görüşlər keçirilməlidir
19:36 / 07-11-2025
Yaşar Güler Bakıya gəlib
19:33 / 07-11-2025
Pəncəli Teymurov və Vaqif Qurbanovun ailə üzvlərinə təqaüd təyin olunub
19:01 / 07-11-2025
General: Rusiya NATO-ya hücum edə bilər - Xəbərdarlıq
18:21 / 07-11-2025
Məşhur aktrisanın avtomobilinin qarşısını kəsiblər
18:10 / 07-11-2025
Dronlar Başqırdıstandakı əsas neft-kimya zavodunu vurub
18:06 / 07-11-2025
Hava limanında partlayış olub
18:00 / 07-11-2025
Rus ordusu Donetsk və Xarkovda irəliləyib
17:38 / 07-11-2025
"Bakı Metropoliteni" gücləndirilmiş iş rejiminə keçəcək
17:19 / 07-11-2025
Şəhid Pəncəlinin anası: “10 ildir gözüm yolda idi..."
17:08 / 07-11-2025
Hikmət Hacıyev NATO nümayəndə heyəti ilə görüşüb
16:49 / 07-11-2025
Pəncəli Teymurova Milli Qəhrəman adı verilib
16:45 / 07-11-2025
Tiktoker həbs edilib
16:34 / 07-11-2025
Prezident İlham Əliyev fərman imzalayıb
12:50 / 05-11-2025
“Oğru dünyası”na qarşı əməliyyat: Mirzə Əliyev öldürülüb - Foto
16:49 / 06-11-2025
Deputat: Ermənistan Azərbaycan qarşısında götürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirməlidir
14:01 / 04-11-2025
Şərti sərhəddə yenidən gərginlik ola bilər - Ekspert
15:24 / 05-11-2025
Ukraynanın iki şəhərində dəhşətli vəziyyət yaranıb
13:35 / 05-11-2025
Prezident 10 nəfəri təltif edib - Siyahı
15:08 / 06-11-2025
Azərbaycan qonşu ölkəni problemdən xilas edir - Foto
13:05 / 06-11-2025
Mərkəzi Asiya liderləri Trampla görüşdə nəyə ümid edirlər?
19:39 / 07-11-2025
Cəlaloğlu: Azərbaycan və Ermənistandakı partiyalar arasında görüşlər keçirilməlidir
13:28 / 05-11-2025
Ukrayna daha təhlükəli vəziyyətlə üzləşir
09:27 / 04-11-2025
2025-ci ilin ən böyük buğda istehsalçıları... - Siyahı
09:17 / 06-11-2025
Kosmosda yeni tip nəhəng obyekt kəşf edilib
10:58 / 04-11-2025
Keçmiş vəzifəli şəxslərə hökm oxunub
İranın Türkiyə planı ABŞ-ı qorxuya salıb - Blinken təcili Ankaraya gəlir
Tarix: 02-11-2023 15:34 | Bölmə: Siyasət
Türkiyə xarici işlər naziri Hakan Fidan iranlı həmkarı Hüseyn Əmir Abdullahianla birgə keçirdiyi brifinqdə deyib ki, İran prezidenti İbrahim Rəisi yaxın vaxtlarda Ankaraya səfər edəcək.
“Oktyabrın 7-dən etibarən İranla sıx diplomatik əlaqədəyik. Biz ədalətli davranmağı hədəfləyirik. Ukraynaya ayrı, Fələstinə ayrı münasibət ola bilməz”, – H. Fidan bildirib.
HƏMAS-İsrail müharibəsi İranın Türkiyə ilə bağlı planlarını gerçəkləşdirmək üçün münbit şərait yaradıb. Məsələ ondadır ki, HƏMAS-İsrail müharibəsinə qədər Türkiyə-İsrail münasibətələrində ciddi normallaşma baş verirdi. Bu normallaşma ən çox İranı narahat edirdi.
Ankara-Tel-Əviv münasibətlərinin davamlı gərgin olması, habelə Türkiyədə siyasi islamçılığın daha da radikallaşması Tehran üçün prioritetdir. Düzdür, Türkiyə əvvəlcə HƏMAS-İsrail müharibəsinə səssiz qalıb neytrallıq nümayiş etdirmək istəsə də, daxili auditoriyanın artan tələbləri və etirazları mövcud AKP iqtidarını Qəzzaya dəstək vermək, habelə Tel-Əvivi tənqid etmək məcburiyyətində qoydu. Burada təbii faktorları da qeyd etmək lazımdır. Qəzzadakı xəstəxananın vurulması da buna misal ola bilər.
Fidanın “oktyabr ayının 7-dən etibarən İranla sıx diplomatik əlaqədəyik”,- sözləri xüsusilə diqqət çəkir. Məsələ bundadır ki, 7 oktyabr HƏMAS-ın İsrailə hücum etdiyi tarixdir. Türkiyənin bu tarixdən İranla diplomatik təmas qurması ondan xəbər verir ki, İran prosesin pərdəarxasındakı əsas aktordur. İstisna deyil ki, Ankara Tehranın HƏMAS-ı İsrailə hücuma sövq edəcəyini bilib. Sadəcə, görünür, MOSSAD kimi MİT də prosesdən gec xəbər tutub və Ankaranın prosesin qarşısını almaq cəhdi baş tutmayıb.
Ümumiyyətlə, İran son illərdə Türkiyədə çox ciddi dəstəkçi toplamağı bacarıb. Hətta HÜDA Par-ın (Hür Dava Partiyası) üzərindən siyasi güc belə əldə etməyə də nail olub. Nəzərə alsaq ki, HÜDA Par “Türkiyənin Hizbullahı” adlanır və Hizbullahı da İran dəstəkləyir. Belə olan halda Tehranın Türkiyə siyasətinə müdaxilə imkanları məlum olur.
İranın Türkiyə üçün yaratdığı ən ciddi risk isə Anadoluda artan şiə təbliğatıdır. Anadolu türkləri hər zaman şiəliyə rəğbət bəsləyiblər. Son illərdə isə bu rəğbət özünü məzhəb dəyişiminə çevirib.
Türkiyədə siyasi islamçılığın güclü olması, Qüds, Qəzza məsələlərinin siyasi ritorikalarda tez-tez dilə gətirilməsi İranın əl-qolunu açır. Mövcud AKP iqtidarının dəstəkçilərində daha çox sağ mühafizəkar olması və əsasən dini inanclı kütlədən təşkil edilməsi də Türkiyənin İsrail-HƏMAS arasında balansı qoruya bilməməsinə gətirib çıxaran əsas məqamdır. İran isə bundan çox yaxşı istifadə edir.
Öncə İran XİN başçısı Hüseyn Əmir Abdullahianın Türkiyəyə səfər etməsi, habelə prezident İbrahim Rəisinin yaxın vaxtlarda Türkiyəyə səfər etməsi Tehranın İsrailin Qəzzaya başlatdığı quru əməliyyatlarından Türkiyə-İsrail münasibətlərini pozmaq üçün istifadə edəcəyini göstərir.
İndiki məqamda diqqətçəkən digər bir məqam ABŞ dövlət katibi Entoni Blinkenin 2-10 noyabr tarixlərində regiona baş tutacaq səfəridir. Səfər çərçivəsində o, İsrail, İordaniya, Yaponiya, Cənubi Koreya və Hindistana səfər edəcək.
Blinkenin noyabrın 5-də Türkiyəyə də səfər edəcəyi gözlənilir. Onun Türkiyə səfəri mövcud İsrail-HƏMAS müharibəsi, Türkiyənin məsələyə mövqeyi və İranın Ankaranı prosesə çəkmək cəhdləri ilə bağlı ola bilər. ABŞ Türkiyənin bu məsələdə tərəfli mövqe sərgiləməsini istəmir. Çünki Türkiyə Vaşinqton üçün İsrail-Fələstin danışıqlarının aparılması baxımdan ideal ölkədir. Bu neytrallığın pozulması Vaşinqton üçün arzuedilən deyil.
Turan RZAYEV
Politoloq
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 02-11-2023 15:34 | Bölmə: Siyasət
Türkiyə xarici işlər naziri Hakan Fidan iranlı həmkarı Hüseyn Əmir Abdullahianla birgə keçirdiyi brifinqdə deyib ki, İran prezidenti İbrahim Rəisi yaxın vaxtlarda Ankaraya səfər edəcək.
“Oktyabrın 7-dən etibarən İranla sıx diplomatik əlaqədəyik. Biz ədalətli davranmağı hədəfləyirik. Ukraynaya ayrı, Fələstinə ayrı münasibət ola bilməz”, – H. Fidan bildirib.
HƏMAS-İsrail müharibəsi İranın Türkiyə ilə bağlı planlarını gerçəkləşdirmək üçün münbit şərait yaradıb. Məsələ ondadır ki, HƏMAS-İsrail müharibəsinə qədər Türkiyə-İsrail münasibətələrində ciddi normallaşma baş verirdi. Bu normallaşma ən çox İranı narahat edirdi.
Ankara-Tel-Əviv münasibətlərinin davamlı gərgin olması, habelə Türkiyədə siyasi islamçılığın daha da radikallaşması Tehran üçün prioritetdir. Düzdür, Türkiyə əvvəlcə HƏMAS-İsrail müharibəsinə səssiz qalıb neytrallıq nümayiş etdirmək istəsə də, daxili auditoriyanın artan tələbləri və etirazları mövcud AKP iqtidarını Qəzzaya dəstək vermək, habelə Tel-Əvivi tənqid etmək məcburiyyətində qoydu. Burada təbii faktorları da qeyd etmək lazımdır. Qəzzadakı xəstəxananın vurulması da buna misal ola bilər.
Fidanın “oktyabr ayının 7-dən etibarən İranla sıx diplomatik əlaqədəyik”,- sözləri xüsusilə diqqət çəkir. Məsələ bundadır ki, 7 oktyabr HƏMAS-ın İsrailə hücum etdiyi tarixdir. Türkiyənin bu tarixdən İranla diplomatik təmas qurması ondan xəbər verir ki, İran prosesin pərdəarxasındakı əsas aktordur. İstisna deyil ki, Ankara Tehranın HƏMAS-ı İsrailə hücuma sövq edəcəyini bilib. Sadəcə, görünür, MOSSAD kimi MİT də prosesdən gec xəbər tutub və Ankaranın prosesin qarşısını almaq cəhdi baş tutmayıb.
Ümumiyyətlə, İran son illərdə Türkiyədə çox ciddi dəstəkçi toplamağı bacarıb. Hətta HÜDA Par-ın (Hür Dava Partiyası) üzərindən siyasi güc belə əldə etməyə də nail olub. Nəzərə alsaq ki, HÜDA Par “Türkiyənin Hizbullahı” adlanır və Hizbullahı da İran dəstəkləyir. Belə olan halda Tehranın Türkiyə siyasətinə müdaxilə imkanları məlum olur.
İranın Türkiyə üçün yaratdığı ən ciddi risk isə Anadoluda artan şiə təbliğatıdır. Anadolu türkləri hər zaman şiəliyə rəğbət bəsləyiblər. Son illərdə isə bu rəğbət özünü məzhəb dəyişiminə çevirib.
Türkiyədə siyasi islamçılığın güclü olması, Qüds, Qəzza məsələlərinin siyasi ritorikalarda tez-tez dilə gətirilməsi İranın əl-qolunu açır. Mövcud AKP iqtidarının dəstəkçilərində daha çox sağ mühafizəkar olması və əsasən dini inanclı kütlədən təşkil edilməsi də Türkiyənin İsrail-HƏMAS arasında balansı qoruya bilməməsinə gətirib çıxaran əsas məqamdır. İran isə bundan çox yaxşı istifadə edir.
Öncə İran XİN başçısı Hüseyn Əmir Abdullahianın Türkiyəyə səfər etməsi, habelə prezident İbrahim Rəisinin yaxın vaxtlarda Türkiyəyə səfər etməsi Tehranın İsrailin Qəzzaya başlatdığı quru əməliyyatlarından Türkiyə-İsrail münasibətlərini pozmaq üçün istifadə edəcəyini göstərir.
İndiki məqamda diqqətçəkən digər bir məqam ABŞ dövlət katibi Entoni Blinkenin 2-10 noyabr tarixlərində regiona baş tutacaq səfəridir. Səfər çərçivəsində o, İsrail, İordaniya, Yaponiya, Cənubi Koreya və Hindistana səfər edəcək.
Blinkenin noyabrın 5-də Türkiyəyə də səfər edəcəyi gözlənilir. Onun Türkiyə səfəri mövcud İsrail-HƏMAS müharibəsi, Türkiyənin məsələyə mövqeyi və İranın Ankaranı prosesə çəkmək cəhdləri ilə bağlı ola bilər. ABŞ Türkiyənin bu məsələdə tərəfli mövqe sərgiləməsini istəmir. Çünki Türkiyə Vaşinqton üçün İsrail-Fələstin danışıqlarının aparılması baxımdan ideal ölkədir. Bu neytrallığın pozulması Vaşinqton üçün arzuedilən deyil.
Turan RZAYEV
Politoloq
Bölməyə aid digər xəbərlər
6-11-2025, 16:03
Paşinyan: “Zəngəzur dəhlizi” ifadəsi sülh üçün təhlükəlidir
6-11-2025, 14:19
Kreml Ukrayna ərazilərinə əlavə qüvvə yerləşdirəcək
6-11-2025, 08:10
Şatdaun respublikaçıların imicini ciddi zədələyib
5-11-2025, 23:27
Putin: Rusiyada daxili sabitliyi pozmağa çalışırlar
5-11-2025, 16:44
Misir Mərdanov: "Nazir postuna qayıtmaq arzusunda deyiləm"
5-11-2025, 15:52
Nazir: “Ramiz Mehdiyevə villa bağışlamamışam”
5-11-2025, 11:12
Moskvada Usubovla Şoyqunun görüşü olacaq
5-11-2025, 10:55
"Zəfər marşrutu: Orta dəhliz və yeni reallıqlar" mövzusunda təqdimat keçirilib - Fotolar
4-11-2025, 22:49
Ceyhun Bayramov əlcəzairli spikerlə görüşüb
4-11-2025, 15:23
Ramiz Mehdiyevin oğlundan xəbər var: "Hər gün işə gəlir və..."
4-11-2025, 12:31
Azərbaycan-Türkiyə əlaqələri müzakirə olunub
4-11-2025, 08:14
Tramp mərkəzi rolda Ankaranı görür
3-11-2025, 17:20
AVP-nin qalmaqallı qurultayı ilə bağlı araşdırma aparılacaq
3-11-2025, 15:03
Səyyad Aran: "Ramiz Mehdiyev kimdir ki, onunla ünsiyyətim olsun?"
3-11-2025, 14:56
Ceyhun Bayramov BBP sədrini qəbul edib
3-11-2025, 12:00
Ramiz Mehdiyevin köməkçisi həbs edilib
3-11-2025, 08:27
Rusiya İranla nüvə sazişinin həllini asanlaşdıra bilər
3-11-2025, 08:08
Tramp Ukrayna münaqişəsinə son qoya biləcəyinə əmindir
1-11-2025, 21:14
Ukrayna daha bir bölgəni itirir
1-11-2025, 20:50
Vaşinqtonda Suriya prezidentini gözləyirlər
1-11-2025, 16:04
Allahşükür Paşazadə Vatikanda Roma Papası ilə görüşüb
31-10-2025, 19:33
Sabiq icra başçısı barəsində həbs qərarı verilib
31-10-2025, 15:52
Əli Həsənov Türkiyəyə köçüb? - Açıqlama
31-10-2025, 15:50
Tavuş vilayətində demarkasiya işləri dayanıb - Qubernator
31-10-2025, 15:30
Zahid Oruc: "Onlar "söyüş blogerləri" yox, terror şəbəkəsidir"
31-10-2025, 15:29
“Aralıq dənizinin açarı Türkiyədədir” - Politoloq
31-10-2025, 15:11
Rus ordusu Pokrovskda irəliləyir
31-10-2025, 11:20
Arif Rəhimzadə Ramiz Mehdiyevdən danışıb: "Ramiz Mehdiyevlə bağlı məsələlər sübuta..."
31-10-2025, 08:43
Ərdoğan: Avropanın təhlükəsizliyi birgə səylər tələb edir
31-10-2025, 08:37
Qaluzin: Rusiya Kiyevlə danışıqlara hazırdır
30-10-2025, 22:30
Azərbaycanlı əsir və girovların qətli ilə bağlı sənəd tədqiq edilib
30-10-2025, 21:00
TİKA sədri Hikmət Hacıyevlə görüşüb - Foto
30-10-2025, 16:34
Sərdar Cəlaloğlu bacısı oğlunun həbsindən danışıb
30-10-2025, 14:57
Daha bir vəzifəli şəxsin adı Ramiz Mehdiyevlə hallanır
30-10-2025, 14:49
Saleh Səmədovun bir qardaşı həbs edilib, digəri axtarışa verilib
30-10-2025, 11:27
İcra başçısı saxlanılıb - DTX əməliyyat keçirib - (Yenilənib)
30-10-2025, 11:04
Zahid Oruc: Sosial-iqtisadi inkişafla bağlı yeni paradiqma formalaşıb
30-10-2025, 08:29
Aİ İsraili Qəzzada atəşkəsə əməl etməyə çağırıb
30-10-2025, 08:06
Donald Tramp və Si Cinpin Koreyada görüşüblər
29-10-2025, 19:05
Polşa ilə Rusiya arasında gərginlik artır
29-10-2025, 17:45
Ukraynanın iki şəhəri mühasirəyə alınıb
29-10-2025, 17:19
"QHT işi": Zamin Zəkinin məhkəməsi başlayıb
29-10-2025, 16:30
Baş Prokurorluq sabiq deputata xəbərdarlıq edib
29-10-2025, 14:37
Azərbaycan və Oman XİN başçıları arasında görüş olub
29-10-2025, 12:24
Sabiq deputat 3 milyonluq mənimsəmədə ittiham olunur
Mikayıl Mikayılov deyir ki, festivalda nümayiş olunan tamaşa Azərbaycanla Meksika arasında teatr əlaqələrinin başlanğıcı sayıla bilər
ADP sədri ehtimal edir ki, “Tərtər işi” yaxşı araşdırılsa, onun da altından Mehdiyev və əlaltıları çıxacaq
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
