22:43 / 07-07-2025
Böyük Britaniya Rusiyaya yeni sanksiyalar tətbiq edib
20:50 / 07-07-2025
Baş naziri əsgər ölümlərinə görə ittiham edirlər
20:12 / 07-07-2025
DTX və DSX sərhəddə birgə əməliyyat keçirib - Foto
18:33 / 07-07-2025
Bu il sülh sazişi imzalana bilər
18:01 / 07-07-2025
Siyəzəndə qadın paraşütlə qayaya çırpılaraq ölüb
17:43 / 07-07-2025
Mirzoyan: "Biz Azərbaycanla sazişi imzalamağa hazırıq"
17:43 / 07-07-2025
Türkiyə hərbi büdcəni böyüdür
17:22 / 07-07-2025
Zooparkdan qaçan aslan insana hücum edib
17:19 / 07-07-2025
Nazir vəzifəsindən azad edilən şəxs özünü güllələyib
17:16 / 07-07-2025
Rusiyanın neft emalı zavodunu partladıblar
17:08 / 07-07-2025
Bəzi rayonlara leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
17:03 / 07-07-2025
Pezeşkian: İsrail mənə sui-qəsdə cəhd etdi, amma...
17:03 / 07-07-2025
Rusiyanın fövqəladə hallar naziri Bakıya gəlib
16:49 / 07-07-2025
“İşsizlikdən sığorta vəsaitlərinin uçotu" barədə qaydaya dəyişiklik edilib
16:37 / 07-07-2025
Peskovdan Azərbaycan-Rusiya münasibətləri haqda - Açıqlama
16:25 / 07-07-2025
Dövlət Nəzarəti Xidmətində təyinatlar olub
16:18 / 07-07-2025
Direktor və müavinlərinin işə qəbulu üzrə müsabiqənin nəticələri açıqlanıb
16:04 / 07-07-2025
Diplomatik xidmət orqanları rəhbərlərinin IX müşavirəsinin açılışı olub - Fotolar
15:54 / 07-07-2025
"Sumqayıt"da baş məşqçi təyinatı olub
15:50 / 07-07-2025
İlham Əliyev Çinlə bağlı daha bir müqaviləni təsdiqləyib
15:44 / 07-07-2025
"Saakaşvili əfv edilməyəcək"
15:10 / 07-07-2025
Əl əli yudu, əl də qayıtdı... - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
15:07 / 07-07-2025
Prezident vərəsəlik şəhadətnaməsi ilə bağlı yeni qanunu təsdiqləyib
14:39 / 07-07-2025
Prezident instituta rektor təyin edib - Foto
13:55 / 07-07-2025
Gəlinə 1,5 kq qızıl, bəyə 7,5 milyon lirə hədiyyə olunub - Foto
13:46 / 07-07-2025
Azərbaycanda kreditlərin faiz dərəcəsi artıb
13:15 / 07-07-2025
Rusiya aviaşirkətləri iki gün ərzində böyük zərərlə üzləşiblər
12:59 / 07-07-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
19:48 / 04-07-2025
İran prezidenti Qarabağa gəlib - (Yenilənib)
14:40 / 03-07-2025
İlham Əliyev Qarabağa səfər edib - (Yenilənib+) - Fotolar
15:47 / 04-07-2025
Üç şəhidimiz Kəlbəcərdə dəfn edilib - Fotolar
08:03 / 04-07-2025
Ruslar Kiyevi “Xəncər”lə vurur
11:04 / 03-07-2025
Yaponiyada böyük fəlakət xəbərdarlığı: 298 min insan həyatını itirə bilər
11:51 / 04-07-2025
Avropada həyəcan təbili çalınır: ölənlər və xəstəxanaya yerləşdirilənlər var
13:08 / 03-07-2025
Ermənistan Türkiyə ilə münasibətləri normallaşdırmağa çalışır
19:14 / 04-07-2025
Ərdoğanı Füzulidən yola salıblar - (Yenilənib) - Foto
07:37 / 04-07-2025
Hollivudun ulduz aktyoru vəfat edib
22:44 / 02-07-2025
Ayxan Cavadov Avropa çempionu olub
13:08 / 04-07-2025
Professor: Xankəndidə müşahidə etdiklərimiz Azərbaycanın böyük uğurudur
İranın Türkiyə planı ABŞ-ı qorxuya salıb - Blinken təcili Ankaraya gəlir
Tarix: 02-11-2023 15:34 | Bölmə: Siyasət
Türkiyə xarici işlər naziri Hakan Fidan iranlı həmkarı Hüseyn Əmir Abdullahianla birgə keçirdiyi brifinqdə deyib ki, İran prezidenti İbrahim Rəisi yaxın vaxtlarda Ankaraya səfər edəcək.
“Oktyabrın 7-dən etibarən İranla sıx diplomatik əlaqədəyik. Biz ədalətli davranmağı hədəfləyirik. Ukraynaya ayrı, Fələstinə ayrı münasibət ola bilməz”, – H. Fidan bildirib.
HƏMAS-İsrail müharibəsi İranın Türkiyə ilə bağlı planlarını gerçəkləşdirmək üçün münbit şərait yaradıb. Məsələ ondadır ki, HƏMAS-İsrail müharibəsinə qədər Türkiyə-İsrail münasibətələrində ciddi normallaşma baş verirdi. Bu normallaşma ən çox İranı narahat edirdi.
Ankara-Tel-Əviv münasibətlərinin davamlı gərgin olması, habelə Türkiyədə siyasi islamçılığın daha da radikallaşması Tehran üçün prioritetdir. Düzdür, Türkiyə əvvəlcə HƏMAS-İsrail müharibəsinə səssiz qalıb neytrallıq nümayiş etdirmək istəsə də, daxili auditoriyanın artan tələbləri və etirazları mövcud AKP iqtidarını Qəzzaya dəstək vermək, habelə Tel-Əvivi tənqid etmək məcburiyyətində qoydu. Burada təbii faktorları da qeyd etmək lazımdır. Qəzzadakı xəstəxananın vurulması da buna misal ola bilər.
Fidanın “oktyabr ayının 7-dən etibarən İranla sıx diplomatik əlaqədəyik”,- sözləri xüsusilə diqqət çəkir. Məsələ bundadır ki, 7 oktyabr HƏMAS-ın İsrailə hücum etdiyi tarixdir. Türkiyənin bu tarixdən İranla diplomatik təmas qurması ondan xəbər verir ki, İran prosesin pərdəarxasındakı əsas aktordur. İstisna deyil ki, Ankara Tehranın HƏMAS-ı İsrailə hücuma sövq edəcəyini bilib. Sadəcə, görünür, MOSSAD kimi MİT də prosesdən gec xəbər tutub və Ankaranın prosesin qarşısını almaq cəhdi baş tutmayıb.
Ümumiyyətlə, İran son illərdə Türkiyədə çox ciddi dəstəkçi toplamağı bacarıb. Hətta HÜDA Par-ın (Hür Dava Partiyası) üzərindən siyasi güc belə əldə etməyə də nail olub. Nəzərə alsaq ki, HÜDA Par “Türkiyənin Hizbullahı” adlanır və Hizbullahı da İran dəstəkləyir. Belə olan halda Tehranın Türkiyə siyasətinə müdaxilə imkanları məlum olur.
İranın Türkiyə üçün yaratdığı ən ciddi risk isə Anadoluda artan şiə təbliğatıdır. Anadolu türkləri hər zaman şiəliyə rəğbət bəsləyiblər. Son illərdə isə bu rəğbət özünü məzhəb dəyişiminə çevirib.
Türkiyədə siyasi islamçılığın güclü olması, Qüds, Qəzza məsələlərinin siyasi ritorikalarda tez-tez dilə gətirilməsi İranın əl-qolunu açır. Mövcud AKP iqtidarının dəstəkçilərində daha çox sağ mühafizəkar olması və əsasən dini inanclı kütlədən təşkil edilməsi də Türkiyənin İsrail-HƏMAS arasında balansı qoruya bilməməsinə gətirib çıxaran əsas məqamdır. İran isə bundan çox yaxşı istifadə edir.
Öncə İran XİN başçısı Hüseyn Əmir Abdullahianın Türkiyəyə səfər etməsi, habelə prezident İbrahim Rəisinin yaxın vaxtlarda Türkiyəyə səfər etməsi Tehranın İsrailin Qəzzaya başlatdığı quru əməliyyatlarından Türkiyə-İsrail münasibətlərini pozmaq üçün istifadə edəcəyini göstərir.
İndiki məqamda diqqətçəkən digər bir məqam ABŞ dövlət katibi Entoni Blinkenin 2-10 noyabr tarixlərində regiona baş tutacaq səfəridir. Səfər çərçivəsində o, İsrail, İordaniya, Yaponiya, Cənubi Koreya və Hindistana səfər edəcək.
Blinkenin noyabrın 5-də Türkiyəyə də səfər edəcəyi gözlənilir. Onun Türkiyə səfəri mövcud İsrail-HƏMAS müharibəsi, Türkiyənin məsələyə mövqeyi və İranın Ankaranı prosesə çəkmək cəhdləri ilə bağlı ola bilər. ABŞ Türkiyənin bu məsələdə tərəfli mövqe sərgiləməsini istəmir. Çünki Türkiyə Vaşinqton üçün İsrail-Fələstin danışıqlarının aparılması baxımdan ideal ölkədir. Bu neytrallığın pozulması Vaşinqton üçün arzuedilən deyil.
Turan RZAYEV
Politoloq
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 02-11-2023 15:34 | Bölmə: Siyasət
Türkiyə xarici işlər naziri Hakan Fidan iranlı həmkarı Hüseyn Əmir Abdullahianla birgə keçirdiyi brifinqdə deyib ki, İran prezidenti İbrahim Rəisi yaxın vaxtlarda Ankaraya səfər edəcək.
“Oktyabrın 7-dən etibarən İranla sıx diplomatik əlaqədəyik. Biz ədalətli davranmağı hədəfləyirik. Ukraynaya ayrı, Fələstinə ayrı münasibət ola bilməz”, – H. Fidan bildirib.
HƏMAS-İsrail müharibəsi İranın Türkiyə ilə bağlı planlarını gerçəkləşdirmək üçün münbit şərait yaradıb. Məsələ ondadır ki, HƏMAS-İsrail müharibəsinə qədər Türkiyə-İsrail münasibətələrində ciddi normallaşma baş verirdi. Bu normallaşma ən çox İranı narahat edirdi.
Ankara-Tel-Əviv münasibətlərinin davamlı gərgin olması, habelə Türkiyədə siyasi islamçılığın daha da radikallaşması Tehran üçün prioritetdir. Düzdür, Türkiyə əvvəlcə HƏMAS-İsrail müharibəsinə səssiz qalıb neytrallıq nümayiş etdirmək istəsə də, daxili auditoriyanın artan tələbləri və etirazları mövcud AKP iqtidarını Qəzzaya dəstək vermək, habelə Tel-Əvivi tənqid etmək məcburiyyətində qoydu. Burada təbii faktorları da qeyd etmək lazımdır. Qəzzadakı xəstəxananın vurulması da buna misal ola bilər.
Fidanın “oktyabr ayının 7-dən etibarən İranla sıx diplomatik əlaqədəyik”,- sözləri xüsusilə diqqət çəkir. Məsələ bundadır ki, 7 oktyabr HƏMAS-ın İsrailə hücum etdiyi tarixdir. Türkiyənin bu tarixdən İranla diplomatik təmas qurması ondan xəbər verir ki, İran prosesin pərdəarxasındakı əsas aktordur. İstisna deyil ki, Ankara Tehranın HƏMAS-ı İsrailə hücuma sövq edəcəyini bilib. Sadəcə, görünür, MOSSAD kimi MİT də prosesdən gec xəbər tutub və Ankaranın prosesin qarşısını almaq cəhdi baş tutmayıb.
Ümumiyyətlə, İran son illərdə Türkiyədə çox ciddi dəstəkçi toplamağı bacarıb. Hətta HÜDA Par-ın (Hür Dava Partiyası) üzərindən siyasi güc belə əldə etməyə də nail olub. Nəzərə alsaq ki, HÜDA Par “Türkiyənin Hizbullahı” adlanır və Hizbullahı da İran dəstəkləyir. Belə olan halda Tehranın Türkiyə siyasətinə müdaxilə imkanları məlum olur.
İranın Türkiyə üçün yaratdığı ən ciddi risk isə Anadoluda artan şiə təbliğatıdır. Anadolu türkləri hər zaman şiəliyə rəğbət bəsləyiblər. Son illərdə isə bu rəğbət özünü məzhəb dəyişiminə çevirib.
Türkiyədə siyasi islamçılığın güclü olması, Qüds, Qəzza məsələlərinin siyasi ritorikalarda tez-tez dilə gətirilməsi İranın əl-qolunu açır. Mövcud AKP iqtidarının dəstəkçilərində daha çox sağ mühafizəkar olması və əsasən dini inanclı kütlədən təşkil edilməsi də Türkiyənin İsrail-HƏMAS arasında balansı qoruya bilməməsinə gətirib çıxaran əsas məqamdır. İran isə bundan çox yaxşı istifadə edir.
Öncə İran XİN başçısı Hüseyn Əmir Abdullahianın Türkiyəyə səfər etməsi, habelə prezident İbrahim Rəisinin yaxın vaxtlarda Türkiyəyə səfər etməsi Tehranın İsrailin Qəzzaya başlatdığı quru əməliyyatlarından Türkiyə-İsrail münasibətlərini pozmaq üçün istifadə edəcəyini göstərir.
İndiki məqamda diqqətçəkən digər bir məqam ABŞ dövlət katibi Entoni Blinkenin 2-10 noyabr tarixlərində regiona baş tutacaq səfəridir. Səfər çərçivəsində o, İsrail, İordaniya, Yaponiya, Cənubi Koreya və Hindistana səfər edəcək.
Blinkenin noyabrın 5-də Türkiyəyə də səfər edəcəyi gözlənilir. Onun Türkiyə səfəri mövcud İsrail-HƏMAS müharibəsi, Türkiyənin məsələyə mövqeyi və İranın Ankaranı prosesə çəkmək cəhdləri ilə bağlı ola bilər. ABŞ Türkiyənin bu məsələdə tərəfli mövqe sərgiləməsini istəmir. Çünki Türkiyə Vaşinqton üçün İsrail-Fələstin danışıqlarının aparılması baxımdan ideal ölkədir. Bu neytrallığın pozulması Vaşinqton üçün arzuedilən deyil.
Turan RZAYEV
Politoloq
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 17:03
Pezeşkian: İsrail mənə sui-qəsdə cəhd etdi, amma...
Bu gün, 17:03
Rusiyanın fövqəladə hallar naziri Bakıya gəlib
Bu gün, 10:43
İmaməddin Əlimanovun işi üzrə proses başlayıb
Bu gün, 08:20
Tramp Putinlə danışıqdan məyus olub
4-07-2025, 18:25
Müsavat Rusiya səfirliyi qarşısında aksiya keçirmək istəyir
4-07-2025, 16:31
Ərdoğan ilə Pezeşkian Xankəndidə görüşüblər
4-07-2025, 16:17
Azərbaycan diaspor rəhbəri Rusiya vətəndaşlığından çıxarılıb
4-07-2025, 13:52
Rusiya kimyəvi silahdan istifadəni artırır
4-07-2025, 10:37
Ceyhun Bayramov Pakistan XİN başçısı ilə görüşüb
4-07-2025, 08:15
Avropa Putin və Trampın planından xəbər tutub
4-07-2025, 08:03
Ruslar Kiyevi “Xəncər”lə vurur
3-07-2025, 13:52
İsrail iki ölkə barədə Rusiya ilə gizli danışıqlar aparıb
3-07-2025, 12:13
İrana qarşı təhlükəli planı reallaşdırmaq istəyirlər - Foto
3-07-2025, 10:00
Avropa İttifaqı Çinə sərt xəbərdarlıq edib
2-07-2025, 17:54
Əli Əsədov Əfqanıstanın Baş nazirinin müavini ilə görüşüb
2-07-2025, 14:03
Politoloq Azər Qasımlı hakim qarşısına çıxarılıb
2-07-2025, 09:51
Zahid Oruc: "Kreml anti-rusiyaçılığı təşviq edən xətdən imtina etməlidir, yoxsa..."
2-07-2025, 08:05
Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalar müzakirə olunur
2-07-2025, 00:12
Azərbaycan diasporunun lideri sərbəst buraxılıb - (Yenilənib)
1-07-2025, 23:39
Bakıda Rusiya vətəndaşlarından ibarət dəstə üzvləri həbs olunub - (Yenilənib) - Fotolar
1-07-2025, 21:50
Milli Məclis dezinformasiya kampaniyasına dair açıqlama yayıb
1-07-2025, 17:45
İşğal Azərbaycana 150 milyard dollar zərər vurub
1-07-2025, 17:31
Moskva ilə münasibətlər niyə pisləşir?
1-07-2025, 16:16
Rusiya NATO ölkələrinə təhdidlərini davam etdirir
1-07-2025, 11:56
Deputat azərbaycanlılara qarşı törədilmiş cinayəti pisləyir
1-07-2025, 09:39
DTX dövlətə xəyanətdə ittiham olunan şəxsi saxlayıb
1-07-2025, 08:05
KTMT-çilər artan təhlükədən ciddi narahatdırlar
1-07-2025, 07:52
ABŞ gözlənilmədən Moskvaya ultimatum verib
1-07-2025, 07:39
İlon Mask “Amerika” Partiyası yaradacaq?
30-06-2025, 23:24
Rus İcmasının Mədəniyyət Mərkəzi bağlanıb?
30-06-2025, 13:13
Mirzoyan Lavrova xəbərdarlıq edib
30-06-2025, 10:37
Keçmiş deputat Hüseyn Abdullayevin şikayəti təmin olunmayıb
30-06-2025, 09:24
Fransa Ermənistanın Azərbaycanla şərti sərhədinə yaxın ərazilərə nüvə tullantıları daşıyır
30-06-2025, 08:02
Putinin Çinə səfəri planlaşdırılıb
29-06-2025, 16:18
Deputatlarımızın Moskvaya səfəri ləğv olunub
28-06-2025, 18:01
Səbinə Əliyeva Rusiya Ombudsmanına məktub ünvanlayıb
28-06-2025, 13:41
Hacızadə: İran səfirinin Qərbi Azərbaycan İcması ilə bağlı təhrifəri qəzəb doğurur
25-06-2025, 19:56
Ceyhun Bayramov İranın yeni səfirini qəbul edib
25-06-2025, 17:27
Ceyhun Bayramov Sudanın yeni səfiri ilə görüşüb
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
