13:15 / 26-06-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:14 / 26-06-2025
İlham Əliyevlə İran prezidenti arasında telefon danışığı olub
11:02 / 26-06-2025
Kəlbəcərdə yük maşını çaya aşıb, sürücü ölüb
10:29 / 26-06-2025
Prezident Silahlı Qüvvələr Günü münasibətilə paylaşım edib
09:25 / 26-06-2025
Tarixi yanlışlıq - İbrahim Əliyev yazır
08:51 / 26-06-2025
Cənubi Qafqazın ən güclüsü...
00:00 / 26-06-2025
Bu gün Silahlı Qüvvələri Günüdür
22:36 / 25-06-2025
MÜTDA: "7 müəllimin nəticəsi ləğv ediləcək"
21:49 / 25-06-2025
Tovuzda kütləvi zəhərlənmə olub - Yenilənib
19:56 / 25-06-2025
Ceyhun Bayramov İranın yeni səfirini qəbul edib
18:04 / 25-06-2025
Ordu günü Bakı, Gəncə, Xankəndi və Laçında yürüş olacaq
18:00 / 25-06-2025
Beynəlxalq axtarışa verilmiş şəxsi Rusiyaya təhvil verilib
17:49 / 25-06-2025
Ter-Petrosyan II Qareginlə siyasi vəziyyəti müzakirə edib
17:44 / 25-06-2025
“Azəriqaz”ın baş direktoruna müavin təyin olunub
17:27 / 25-06-2025
Ceyhun Bayramov Sudanın yeni səfiri ilə görüşüb
17:02 / 25-06-2025
Trampla Zelenski Niderlandda görüşüblər
16:56 / 25-06-2025
Qırğızıstanda parno saytlara giriş bloklanıb
16:45 / 25-06-2025
Bakıda əməliyyat: saxlanılanlar var - Video
16:39 / 25-06-2025
Toy karvanında "avtoş"luq edən sürücülər saxlanılıb
16:20 / 25-06-2025
Səkkiz rayona prokuror təyin edilib - Yenilənib
15:59 / 25-06-2025
Kansler: Rusiya Avropanın sülh və siyasi nizamını təhdid edir
15:40 / 25-06-2025
“Pasportlar haqqında” qanun dəyişib
15:35 / 25-06-2025
Tramp Haaqada Zelenski ilə görüşəcək
15:29 / 25-06-2025
Küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq verilib
15:26 / 25-06-2025
İlham Əliyev Türk Dövlətləri Təşkilatı ilə bağlı sazişi təsdiqləyib
15:04 / 25-06-2025
“Kontakt Home” qanunu pozub
14:55 / 25-06-2025
Rəşad Əhmədzadə: “Beynəlxalq festivallarda iştirakımız ölkə teatrları üçün də uğurdur” - Müsahibə
13:50 / 25-06-2025
Nüvə müharibəsi... - Böyük fəlakətdən iki ölkə qurtulacaq
13:46 / 25-06-2025
İstintaq və təhqiqatçılara yeni səlahiyyət verilib
14:57 / 22-06-2025
Həyat dolu ömür yolu - Milli Mətbuat-150 - Fotolar
06:06 / 22-06-2025
ABŞ İrana qarşı müharibəyə qoşulub - Üç nüvə obyekti vurulub - (Yenilənib)
19:12 / 23-06-2025
Cəlaloğlu: "İranı əvvəlki məcrasına qaytarmaq istəyirlərsə, onda hakimiyyətdə Qacarlar oturmalıdır” - Müsahibə
15:58 / 21-06-2025
Prezident icra başçısını vəzifədən azad edib
16:45 / 21-06-2025
Dövlət qulluqçuları təltif edilib - (Siyahı)
08:55 / 22-06-2025
Tehran geri çəkilmək istəmir
19:32 / 21-06-2025
DTX-nın saxladığı sabiq icra başçısı həbs edilib
10:14 / 24-06-2025
Tramp dünyanı aldadıb: atəşkəs yoxdur, İsrail İrana ağır zərbələr endirir
07:09 / 24-06-2025
İran və İsrail atəşkəsə razılaşıblar?
00:39 / 25-06-2025
NATO: Ukraynada 250 min rus hərbçisi həlak olub
Tarixi yanlışlıq - İbrahim Əliyev yazır
Tarix: 26-06-2025 09:25 | Bölmə: Xəbərlər
İbrahim ƏLİYEV
Azərbaycanın mədəni irsinin müasir problemlərindən danışarkən bir sıra məqamları xüsusi qeyd etməyə ehtiyac duyuram. Bu günlərdə Füzuli rayonunun Yuxarı Əbdürrəhmanlı kəndinə məxsus “Nejəfxan” qəbiristanlığında mövcud olan qədim türbənin qarşısında yerləşdirilmiş lövhədə verilmiş məlumat həmin kənd sakinlərinin haqlı narazılığına səbəb olub.
Həmin məlumatı yerləşdirənlərin xoş niyyətinə şübhə etmədən bildirmək istəyirəm ki, orada buraxılmış kobud səhv insanları narahat etməyə bilməzdi. Düşünürəm ki, belə bir məlumatın yerləşdirilməsi zamanı onun yoxlanılmasına, mütəxəssislərlə razılaşdırılmasına ehtiyac var idi. Yoxlanılmamış, həqiqətə uyğun olmayan məlumatların heç bir təsdiqləyici əsası olmadan son nəticə kimi təqdim edilməsi əks-effekt verə bilər.
Qeyd edim ki, həmin lövhədə verilən informasiya reallığı əks etdirmir. Əvvəla, lövhədə qəbiristanlığın məxsus olduğu kəndin adı çəkilmir, hansısa qeyri-müəyyən bir qəbiristanlıq haqqında söhbət gedir. Unutmaq olmaz ki, qəbiristanlıq tarixi və mədəni mənsubluq nöqteyi- nəzərindən məxsus olduğu kəndin, obanın, tayfanın bir növ pasportu funksiyasını daşıyır.
Yuxarı Əbdürrəhmanlı kəndinin yeganə qəbiristanlığı “Nejəfxan”dır və bu fakt şübhə doğurmur. Kəndin öz qəbiristanlığından bir qədər aralı düşməsi isə bir sıra tarixi hadisələrlə bağlıdır, orada yaşayan insanlar bu tarixi yaxşı bilirlər.
Kənd əvvəllər qəbiristanlığın yanında yerləşsə də, sonra orada mövcud olmuş “Nejəfxan” bağı və kəhrizi erməni işğalı dövründə dağıdılıb. Kənd bu ərazidən xeyli kənara köçsə də, sakinlər vəfat etmiş əzizlərini son vaxta qədər burada dəfn ediblər.
Qeyd olunduğu kimi, lövhədə qəbiristanlığın məxsus olduğu kəndin adı çəkilmir. Düzdür, türbənin dövlət tərəfindən qeydiyyat sənədində 4213 inventar kimi Qarğabazar kəndi ərazisində olduğu yazılır. Bunun isə səbəbi Sovet hakimiyyəti dövründə kəndlər arasında inzibati bölgüdə oranın həmin kəndin ərazisinə aid olmasıdır. Lakin bu fakt bu qəbiristanlığın Yuxarı Əbdürrəhmanlı kədinə aid olmaması anlamına gəlmir.
Mədəniyyət nazirliyinin mədəni irs siyahısında türbənin tarixi XVIII əsr göstərilir. Lövhədə isə qəribə bir tarix qeyd edilib - 1886-1990.
Əbdürrənmalı kəndi Qarabağda yaşayan Bayat tayfalarına məxsus nüfuzlu bir nəslin məkanıdır. Haqqında söhbət gedən türbə bu tayfanın nüfuzlu əsilzadələrindən birinə məxsusdur. Əlbəttə, bu faktların bir daha dərindən araşdırılmasına və təsdiqinə ehtiyac vardır. Lakin onun Əbdürrəhman bəyə məxsus olduğu güman edilir.
Türbəni tikənlərin giriş qapısı üstündə onun gələcəkdə təmiri üçün müəyyən miqdarda qızıl vəsait yerləşdirməsi haqqında rəvayət vardır. Onun üzərində isə bu vəsait haqqında gizli və qısa məlumat, orada dəfn edilənlərlə bağlı qeydlər olub. Sonradan həmin yazının uçqunlar nəticəsində üzə çıxdığı və buna görə də qarətə məruz qaldığını söyləyirdilər. Güman olunur ki, gizlədilmiş xəzinənin türbənin üstündə yerləşdirilməsi onun sonradan dağıdılmasında rol oynayıb.
Türbənin adı barədə bir neçə kəlmə:
Türbə, lövhədə “Cəlil türbəsi” kimi təqdim edilir. Aparılan axtarışlarda bu adın olmasına dəlalət edən heç bir mənbəyə rast gəlmədim. Çox güman ki, bu da kiminsə fantaziyasının nəticəsidir. Bu ad vikipediya səhifəsinə düşüb, oradan da yanlışlıqlara yol açılıb. Özünə hörmət edən tədqiqatçı yoxlanmamış, təsdiq edilməmiş məlumatla “həqiqətin son həddi kimi” bu və ya digər abidəyə, yaşayış məkanına ad qoya bilməz. Çox təəssüflər olsun ki, bu sahədə son dövrlərdə boşluqlar müşahidə olunur. Qeyri-peşəkarlar bu və ya digər sahədə diletant fikirlər səsləndirirlər. Xüsusən belə hallar humanitar sahələrdə - tarix, mədəniyyət, ədəbiyyat sahələrində müşahidə olunur. Hesab edirəm ki, həmin lövhədə faktlar dəqiqləşdirilməli, mütəxəssislərlə məsləhətləşmələr yolu ilə təsdiqlənməlidir.
Gəlin tariximizə, mədəniyyətimizə, mədəni irsimizə məsuliyyətlə yanaşaq.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 26-06-2025 09:25 | Bölmə: Xəbərlər
İbrahim ƏLİYEV
Azərbaycanın mədəni irsinin müasir problemlərindən danışarkən bir sıra məqamları xüsusi qeyd etməyə ehtiyac duyuram. Bu günlərdə Füzuli rayonunun Yuxarı Əbdürrəhmanlı kəndinə məxsus “Nejəfxan” qəbiristanlığında mövcud olan qədim türbənin qarşısında yerləşdirilmiş lövhədə verilmiş məlumat həmin kənd sakinlərinin haqlı narazılığına səbəb olub.
Həmin məlumatı yerləşdirənlərin xoş niyyətinə şübhə etmədən bildirmək istəyirəm ki, orada buraxılmış kobud səhv insanları narahat etməyə bilməzdi. Düşünürəm ki, belə bir məlumatın yerləşdirilməsi zamanı onun yoxlanılmasına, mütəxəssislərlə razılaşdırılmasına ehtiyac var idi. Yoxlanılmamış, həqiqətə uyğun olmayan məlumatların heç bir təsdiqləyici əsası olmadan son nəticə kimi təqdim edilməsi əks-effekt verə bilər.
Qeyd edim ki, həmin lövhədə verilən informasiya reallığı əks etdirmir. Əvvəla, lövhədə qəbiristanlığın məxsus olduğu kəndin adı çəkilmir, hansısa qeyri-müəyyən bir qəbiristanlıq haqqında söhbət gedir. Unutmaq olmaz ki, qəbiristanlıq tarixi və mədəni mənsubluq nöqteyi- nəzərindən məxsus olduğu kəndin, obanın, tayfanın bir növ pasportu funksiyasını daşıyır.
Yuxarı Əbdürrəhmanlı kəndinin yeganə qəbiristanlığı “Nejəfxan”dır və bu fakt şübhə doğurmur. Kəndin öz qəbiristanlığından bir qədər aralı düşməsi isə bir sıra tarixi hadisələrlə bağlıdır, orada yaşayan insanlar bu tarixi yaxşı bilirlər.
Kənd əvvəllər qəbiristanlığın yanında yerləşsə də, sonra orada mövcud olmuş “Nejəfxan” bağı və kəhrizi erməni işğalı dövründə dağıdılıb. Kənd bu ərazidən xeyli kənara köçsə də, sakinlər vəfat etmiş əzizlərini son vaxta qədər burada dəfn ediblər.
Qeyd olunduğu kimi, lövhədə qəbiristanlığın məxsus olduğu kəndin adı çəkilmir. Düzdür, türbənin dövlət tərəfindən qeydiyyat sənədində 4213 inventar kimi Qarğabazar kəndi ərazisində olduğu yazılır. Bunun isə səbəbi Sovet hakimiyyəti dövründə kəndlər arasında inzibati bölgüdə oranın həmin kəndin ərazisinə aid olmasıdır. Lakin bu fakt bu qəbiristanlığın Yuxarı Əbdürrəhmanlı kədinə aid olmaması anlamına gəlmir.
Mədəniyyət nazirliyinin mədəni irs siyahısında türbənin tarixi XVIII əsr göstərilir. Lövhədə isə qəribə bir tarix qeyd edilib - 1886-1990.
Əbdürrənmalı kəndi Qarabağda yaşayan Bayat tayfalarına məxsus nüfuzlu bir nəslin məkanıdır. Haqqında söhbət gedən türbə bu tayfanın nüfuzlu əsilzadələrindən birinə məxsusdur. Əlbəttə, bu faktların bir daha dərindən araşdırılmasına və təsdiqinə ehtiyac vardır. Lakin onun Əbdürrəhman bəyə məxsus olduğu güman edilir.
Türbəni tikənlərin giriş qapısı üstündə onun gələcəkdə təmiri üçün müəyyən miqdarda qızıl vəsait yerləşdirməsi haqqında rəvayət vardır. Onun üzərində isə bu vəsait haqqında gizli və qısa məlumat, orada dəfn edilənlərlə bağlı qeydlər olub. Sonradan həmin yazının uçqunlar nəticəsində üzə çıxdığı və buna görə də qarətə məruz qaldığını söyləyirdilər. Güman olunur ki, gizlədilmiş xəzinənin türbənin üstündə yerləşdirilməsi onun sonradan dağıdılmasında rol oynayıb.
Türbənin adı barədə bir neçə kəlmə:
Türbə, lövhədə “Cəlil türbəsi” kimi təqdim edilir. Aparılan axtarışlarda bu adın olmasına dəlalət edən heç bir mənbəyə rast gəlmədim. Çox güman ki, bu da kiminsə fantaziyasının nəticəsidir. Bu ad vikipediya səhifəsinə düşüb, oradan da yanlışlıqlara yol açılıb. Özünə hörmət edən tədqiqatçı yoxlanmamış, təsdiq edilməmiş məlumatla “həqiqətin son həddi kimi” bu və ya digər abidəyə, yaşayış məkanına ad qoya bilməz. Çox təəssüflər olsun ki, bu sahədə son dövrlərdə boşluqlar müşahidə olunur. Qeyri-peşəkarlar bu və ya digər sahədə diletant fikirlər səsləndirirlər. Xüsusən belə hallar humanitar sahələrdə - tarix, mədəniyyət, ədəbiyyat sahələrində müşahidə olunur. Hesab edirəm ki, həmin lövhədə faktlar dəqiqləşdirilməli, mütəxəssislərlə məsləhətləşmələr yolu ilə təsdiqlənməlidir.
Gəlin tariximizə, mədəniyyətimizə, mədəni irsimizə məsuliyyətlə yanaşaq.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 11:02
Kəlbəcərdə yük maşını çaya aşıb, sürücü ölüb
Bu gün, 09:25
Tarixi yanlışlıq - İbrahim Əliyev yazır
Dünən, 21:49
Tovuzda kütləvi zəhərlənmə olub - Yenilənib
Dünən, 17:02
Trampla Zelenski Niderlandda görüşüblər
Dünən, 16:56
Qırğızıstanda parno saytlara giriş bloklanıb
Dünən, 16:20
Səkkiz rayona prokuror təyin edilib - Yenilənib
Dünən, 15:40
“Pasportlar haqqında” qanun dəyişib
Dünən, 13:46
İstintaq və təhqiqatçılara yeni səlahiyyət verilib
Dünən, 12:38
“Bəs bizdə niyə atom bombası yoxdur?”
Dünən, 10:52
Agentlik sədrinə daha bir müavin təyin olunub
Dünən, 10:36
Bakı metropoliteni yay hərəkət qrafikinə keçib
Dünən, 08:58
Prezidentin impiçmenti üçün qətnamə qəbul edilib
Dünən, 08:18
Tramp iki media qurumunu ittiham edib
Dünən, 00:39
NATO: Ukraynada 250 min rus hərbçisi həlak olub
Dünən, 00:03
16 yaşlı qızı qaçıran axund işdən çıxarılıb
24-06-2025, 19:25
Milyarderin övladını "ChatGPT" tərbiyə edir
24-06-2025, 19:17
Vardanyan yenidən hakim qarşısına çıxarılıb - Fotolar
24-06-2025, 17:50
Abşeronda küçə iti nənə və nəvəyə hücum edib
24-06-2025, 15:50
Atəşkəs pozulub - İsrail İrana zərbə endirib
24-06-2025, 14:50
Fransanın müstəmləkəçilik siyasəti müzakirə olunacaq
24-06-2025, 14:24
QHT-lərə nəzarət artırılır
24-06-2025, 14:12
Prezident şirkət sədrini qəbul edib
24-06-2025, 12:04
Daha bir yaşayış məntəqəsi işğal edilib - Foto
24-06-2025, 11:41
Moskva vilayətinə hücum olub - Foto
24-06-2025, 11:31
İsrail daha bir iranlı nüvə alimini öldürüb
24-06-2025, 11:00
NATO ölkəsinə hücum ola bilər
24-06-2025, 07:55
Som balığı beş nəfəri yaralayıb
23-06-2025, 21:27
İran Qətər və İraqdakı ABŞ bazalarına raket atıb
23-06-2025, 17:20
Agentlik TƏBİB-in 17 milyonluq tenderini ləğv edib
23-06-2025, 16:30
Dövlətə xəyanətdə ittiham olunan şəxsə hökm oxunub
23-06-2025, 11:34
İran ordusu: "Cənab Tramp, siz oyunçusunuz, biz isə..."
23-06-2025, 10:45
QMİ Məhərrəm ayının başlaması ilə bağlı fətva verib
23-06-2025, 10:25
Daha bir tiktoker ev dustaqlığına buraxılıb
23-06-2025, 10:08
28 universitet ilk dəfə reytinq siyahısına düşüb - Adlar
23-06-2025, 10:00
İsmayıllıda oğul atasını öldürüb
23-06-2025, 09:30
General Usubov sərəncama götürülüb
23-06-2025, 00:29
NATO ölkələri müdafiə xərclərini artırır
23-06-2025, 00:03
İranlı nazir Putinlə görüşə gəlib
22-06-2025, 18:48
ABŞ Çinə çağırış edib - Səbəb
22-06-2025, 14:57
Həyat dolu ömür yolu - Milli Mətbuat-150 - Fotolar
22-06-2025, 13:34
Ukrayna daha iki yaşayış məntəqəsini itirib
22-06-2025, 10:32
İsrail İrana yenidən zərbə endirir
22-06-2025, 08:42
Nazim Sadıxov braziliyalı rəqibini nokauta salıb
22-06-2025, 08:26
Ruslar Ukraynanın 11 PUA-sını vurub
22-06-2025, 00:08
Tanınmış jurnalist Fatih Altaylı saxlanılıb
21-06-2025, 17:12
Qabiliyyət imtahanlarına start verilib
21-06-2025, 12:47
Daha bir rayona prokuror təyin edilib
21-06-2025, 11:50
Azərbaycanla daha bir ölkə arasında viza ləğv olunub
21-06-2025, 11:11
“Yaşayış minimumu haqqında” qanun dəyişib
21-06-2025, 09:20
Tanınmış jurnalist dünyasını dəyişib
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
