12:08 / 03-09-2025
Raziyə İsayeva rektor təyin olunub
11:58 / 03-09-2025
Üzeyir Hacıbəyli XVII Beynəlxalq Musiqi Festivalı başlayır
11:48 / 03-09-2025
"Telegram" üzərindən yeni dələduzluq halları çoxalıb
11:24 / 03-09-2025
Bakıya gizli gətirilən qızıl külçələr aşkarlanıb
11:20 / 03-09-2025
Ali Məhkəmə ad, soyad və ata adının dəyişilməsi ilə bağlı qərar verib
11:08 / 03-09-2025
Səhiyyə nazirinə müşavir təyin olunub
10:45 / 03-09-2025
Sertifikasiyadan kəsilən müəllimlər məhkəmədə iddia qaldırıblar
10:41 / 03-09-2025
İsmayıllıda dilindən arı sancan kişi ölüb
10:38 / 03-09-2025
Səfirliyin sabiq əməkdaşının məhkəməsi başlayıb
10:33 / 03-09-2025
Əliyevlə Putin salamlaşıblar - Video
10:18 / 03-09-2025
İlham Əliyevlə Şavkat Mirziyoyev Pekində görüşüblər - Video
10:11 / 03-09-2025
Kiyevdə azərbaycanlı ata və oğlu güllələnib
10:00 / 03-09-2025
İlham Əliyev Pekində dövlət başçılarının şərəfinə verilən ziyafətdə iştirak edib - Video
09:49 / 03-09-2025
Ruslar bir gecədə 105 PUA vurub
09:36 / 03-09-2025
Polşa Rusiyanın hücumuna cavab verməyə hazırdır
09:25 / 03-09-2025
Bu gün Bakının üç rayonunda qaz olmayacaq
08:19 / 03-09-2025
“iPhone 17”-nin qiyməti məlum olub
08:14 / 03-09-2025
Müsəlman Peyğəmbərin (s.ə.s) Mövludu günüdür
08:05 / 03-09-2025
Aktrisa bikinidə fotosunu paylaşıb
07:55 / 03-09-2025
Tramp həmkarlarına salam göndərib
07:50 / 03-09-2025
Fidan və Əl-Sani Fələstini müzakirə ediblər
07:45 / 03-09-2025
Pekindəki paradda üç lider yanaşı dayanıb
07:29 / 03-09-2025
Prezident və birinci xanım Qələbə paradını izləyiblər
22:48 / 02-09-2025
Tiktoker Xosrov həbs olunub
19:51 / 02-09-2025
Məşhur aktyor aktrisaya cinsi təcavüzə görə həbs oluna bilər
19:08 / 02-09-2025
Sabunçuda uşağa işgəncə verən qəyyum saxlanılıb
18:46 / 02-09-2025
NATO: "Rusiya raketinə Haaqaya çatmaq üçün 5-10 dəqiqə lazımdır"
18:00 / 02-09-2025
Bakıda daşınmaz əmlak bahalaşıb
17:45 / 02-09-2025
Qondarma “Xarici İşlər Nazirliyi”nin yerində Baş idarə tikiləcək
17:27 / 02-09-2025
Elektron Təhlükəsizlik Xidmətinə mətbuat katibi təyin olunub
08:13 / 30-08-2025

19:36 / 30-08-2025

19:01 / 29-08-2025

18:20 / 31-08-2025

08:49 / 31-08-2025

00:24 / 30-08-2025

15:02 / 31-08-2025

17:05 / 29-08-2025

09:27 / 30-08-2025

14:05 / 29-08-2025

00:10 / 30-08-2025

Almazı əldə etməyin asan yolu tapılıb - Fotolar
Tarix: 02-06-2025 20:18 | Bölmə: Cəmiyyət

Almazları istilik sistemi olmadan yaratmağın yeni yolunu tapıblar. Artıq onları artırmaq mümkün olacaq.
Reyting.az-ın məlumatına görə, mütəxəssislər bildiriblər ki, atəş olmadan almaz daşını əldə etmək son vaxtalara qədər müasir elm aləmində qeyri-mümkün görünsə də, indi bu, reallığa çevrilib.
Otaq temperaturunda istehsal edilə bilən almazlar artıq fantastika yox, elmi yenilikdir.
Avstraliya Milli Universitetinin professoru Codi Bredbinin rəhbərlik etdiyi alimlər qrupu tamamilə normal bir temperaturda süni almazların sintezini yaradıblar. Ənənəvi olaraq bu bahalı kristalları meydana gətirmək üçün tələb olunan ultra yüksək temperatur olmayan bir şəraitdə alimlər eyni anda iki növ daş - klassik kubik və nadir almaz sayılan altıbucaqlı lonsdaleit əldə ediblər.

Mütəxəssislərin fikrincə, əslində, almazın, qrafitin "ekiz qardaş" kimi qəbul edilməsi və hər ikisinin tərkibinə görə, tamamilə saf karbondan (C) ibarət olduğu, həm də almazın ən sərt mineral olaraq "Mohs" şkalası üzrə 10 ballıq şəraitdə bərkidiyini, üstəlik, qrafitin ən yumşaq minerallardan biri (1 bal şkalası ilə) olduğu məlum olsa da, yeni süni almazlar onlardan qətiyyən fərqlənmir.
Elm adamlarının sözlərinə görə, almazlar kəşf üçün çox faydalı kristallar hesab oluna bilər. Çünki əsl almazların yalnız 20 faizi zinət əşyalarıdır. Qalan 80 faiz isə sənayedə kəsmə, qazma, tibbi alətlər və hətta kvant kompüterləri yaratmaq üçün istifadə edilir.
Mütəxəssislər uğurla sınaqdan keçirilmiş yeni süni almazların da müasir texnologiyada fayda verəcək bir kristal ola biləcəyinə ümid bəsləyirlər.
Alimlər qeyd ediblər ki, təbiətdə almazlar böyük təzyiqdə, 1000°C-dən yuxarı temperaturda və yerin tam dərinliklərində əmələ gəlir. Lakin bu yeni daş "Lonsdaleit" adi almazdan çox fərqli bir kristal qəfəsə malikdir və olduqca nadirdir - yalnız meteoritlərin düşdüyü yerlərdə tapılmış nümunələrdir.
Uzun müddət laboratoriya şəraitində bu nadir "lonsdaleit" daşının ərsəyə gəlməsi qeyri-mümkün sayılsa da, oddan istifadə etmədən onu bir neçə dəqiqə ərzində yetişdirmək mümkün olub.
"Bu proses həm də sübut etdi ki, istilik temperaturu qətiyyən həlledici, mühüm amil deyil. Daha çox vacib olan isə kəsmə qüvvəsidir. Məhz bu cür kəsici qüvvə Yer planetinə meteoritlər düşəndə və karbon təbəqələri toqquşduqda, eyni zamanda müxtəlif tərəfdən sıxıldıqda təbii almazın yaranması prosesi meydana gəlir", - deyə alimlərdən biri söyləyib.
Tədqiqatçılar oxşar prosesi təqlid edib və qrafit güclü kəsmə hərəkətinə nəhəng təzyiqə məruz qalıb. Nəticədə, mikroskop altında almaz kristalları görünüb. Onların hamısı kub şəklində, nazik kapilyar kimi lonsdaleit təbəqələri arasında gizlənib.

Bu yeni brilyantı yaratmaq üçün alimlərə təxminən otaq temperaturunda cəmi 80 gigapaskal təzyiq lazım olub. Tədqiqatçılar qrupu müqayisə üçün bildirib ki, belə qeyri-adi və heyrətamiz göstərici əslində, adi balet çəkməsinin ucuna çox asanlıqla yerləşən, tarazlığını saxlaya bilən 640 Afrika filinin gücünə bənzəyir. C. Bredbinin sözlərinə görə, onların bu yeni kəşfi daha çox kəsmə üsulu sayəsində reallaşıb.
Bredbi bildirib ki, gələcəkdə texnologiya məhz bu qeyri-adi yenilik sayəsində öz uğurlu sənaye tətbiqini tapacaq. Alim əlavə edib ki, onların yaratdığı brilyant növü xüsusilə güclü materialların kütləvi sintezi üçün yararlı ola bilər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 02-06-2025 20:18 | Bölmə: Cəmiyyət

Almazları istilik sistemi olmadan yaratmağın yeni yolunu tapıblar. Artıq onları artırmaq mümkün olacaq.
Reyting.az-ın məlumatına görə, mütəxəssislər bildiriblər ki, atəş olmadan almaz daşını əldə etmək son vaxtalara qədər müasir elm aləmində qeyri-mümkün görünsə də, indi bu, reallığa çevrilib.
Otaq temperaturunda istehsal edilə bilən almazlar artıq fantastika yox, elmi yenilikdir.
Avstraliya Milli Universitetinin professoru Codi Bredbinin rəhbərlik etdiyi alimlər qrupu tamamilə normal bir temperaturda süni almazların sintezini yaradıblar. Ənənəvi olaraq bu bahalı kristalları meydana gətirmək üçün tələb olunan ultra yüksək temperatur olmayan bir şəraitdə alimlər eyni anda iki növ daş - klassik kubik və nadir almaz sayılan altıbucaqlı lonsdaleit əldə ediblər.

Mütəxəssislərin fikrincə, əslində, almazın, qrafitin "ekiz qardaş" kimi qəbul edilməsi və hər ikisinin tərkibinə görə, tamamilə saf karbondan (C) ibarət olduğu, həm də almazın ən sərt mineral olaraq "Mohs" şkalası üzrə 10 ballıq şəraitdə bərkidiyini, üstəlik, qrafitin ən yumşaq minerallardan biri (1 bal şkalası ilə) olduğu məlum olsa da, yeni süni almazlar onlardan qətiyyən fərqlənmir.
Elm adamlarının sözlərinə görə, almazlar kəşf üçün çox faydalı kristallar hesab oluna bilər. Çünki əsl almazların yalnız 20 faizi zinət əşyalarıdır. Qalan 80 faiz isə sənayedə kəsmə, qazma, tibbi alətlər və hətta kvant kompüterləri yaratmaq üçün istifadə edilir.
Mütəxəssislər uğurla sınaqdan keçirilmiş yeni süni almazların da müasir texnologiyada fayda verəcək bir kristal ola biləcəyinə ümid bəsləyirlər.
Alimlər qeyd ediblər ki, təbiətdə almazlar böyük təzyiqdə, 1000°C-dən yuxarı temperaturda və yerin tam dərinliklərində əmələ gəlir. Lakin bu yeni daş "Lonsdaleit" adi almazdan çox fərqli bir kristal qəfəsə malikdir və olduqca nadirdir - yalnız meteoritlərin düşdüyü yerlərdə tapılmış nümunələrdir.
Uzun müddət laboratoriya şəraitində bu nadir "lonsdaleit" daşının ərsəyə gəlməsi qeyri-mümkün sayılsa da, oddan istifadə etmədən onu bir neçə dəqiqə ərzində yetişdirmək mümkün olub.
"Bu proses həm də sübut etdi ki, istilik temperaturu qətiyyən həlledici, mühüm amil deyil. Daha çox vacib olan isə kəsmə qüvvəsidir. Məhz bu cür kəsici qüvvə Yer planetinə meteoritlər düşəndə və karbon təbəqələri toqquşduqda, eyni zamanda müxtəlif tərəfdən sıxıldıqda təbii almazın yaranması prosesi meydana gəlir", - deyə alimlərdən biri söyləyib.
Tədqiqatçılar oxşar prosesi təqlid edib və qrafit güclü kəsmə hərəkətinə nəhəng təzyiqə məruz qalıb. Nəticədə, mikroskop altında almaz kristalları görünüb. Onların hamısı kub şəklində, nazik kapilyar kimi lonsdaleit təbəqələri arasında gizlənib.

Bu yeni brilyantı yaratmaq üçün alimlərə təxminən otaq temperaturunda cəmi 80 gigapaskal təzyiq lazım olub. Tədqiqatçılar qrupu müqayisə üçün bildirib ki, belə qeyri-adi və heyrətamiz göstərici əslində, adi balet çəkməsinin ucuna çox asanlıqla yerləşən, tarazlığını saxlaya bilən 640 Afrika filinin gücünə bənzəyir. C. Bredbinin sözlərinə görə, onların bu yeni kəşfi daha çox kəsmə üsulu sayəsində reallaşıb.
Bredbi bildirib ki, gələcəkdə texnologiya məhz bu qeyri-adi yenilik sayəsində öz uğurlu sənaye tətbiqini tapacaq. Alim əlavə edib ki, onların yaratdığı brilyant növü xüsusilə güclü materialların kütləvi sintezi üçün yararlı ola bilər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 11:48
"Telegram" üzərindən yeni dələduzluq halları çoxalıb
Bu gün, 10:38
Səfirliyin sabiq əməkdaşının məhkəməsi başlayıb
Bu gün, 08:14
Müsəlman Peyğəmbərin (s.ə.s) Mövludu günüdür
Dünən, 15:30
Xəstələr üçün yığılan pulu ələ keçirən şəxs tutulub
Dünən, 14:53
15 saylı həbsxanaya rəis təyinatı olub
Dünən, 12:21
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Dünən, 11:48
Özünü vəzifəli şəxs kimi təqdim edən şəxs tutulub
Dünən, 10:35
Məktəbli geyimlərinin satıldığı ünvanlar... - Siyahı
Dünən, 08:15
Sudanda bir kənd uçqun altında qalıb
1-09-2025, 18:03
Azərbaycanın göndərdiyi humanitar yardım Ukraynaya çatıb
1-09-2025, 17:12
Sabiq rəisi hakim qarşısına çıxarılıb
1-09-2025, 16:03
Beyləqanda yanğın törədən şəxs məsuliyyətə cəlb olunub
1-09-2025, 15:31
Lisey direktorunun ölkədən çıxışına “stop” qoyulub
1-09-2025, 12:15
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
1-09-2025, 11:54
Əfqanıstandakı zəlzələdə ölənlərin sayı artır - (Yenilənib+)
1-09-2025, 11:26
Keçmiş mətbuat katibi yeni vəzifəyə təyin olunub
1-09-2025, 10:58
Məktəbli geyimləri və ləvazimatları bahalaşıb
31-08-2025, 12:15
Salyanda avtomobil kanala aşıb - Bir nəfər ölüb, beş nəfər xəsarət alıb
30-08-2025, 19:36
Bu gündən Bakının bəzi yollarında hərəkət məhdudlaşdırılacaq
30-08-2025, 12:09
Şüvəlanda yeni ictimai çimərliklər yaradılıb
29-08-2025, 18:01
Məhkəmə tiktoker Aysel Mustafayeva haqqında həbs qərarı verib
29-08-2025, 17:38
Azərbaycanda saxlanılan Özbəkistan vətəndaşı ölkəsinə təhvil verilib
29-08-2025, 17:15
İtaliyada 60-dan çox turist qidadan zəhərlənib
29-08-2025, 14:08
Yardımlıda əməliyyat: iki nəfər tutulub
29-08-2025, 13:07
Metroda aylıq və birsəfərlik gediş haqqı kartları tətbiq oluna bilər
29-08-2025, 12:39
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
29-08-2025, 12:24
4 yaşlı qız "ASAN Xidmət"in ikinci mərtəbəsindən yıxılaraq ölüb
29-08-2025, 11:28
Kosmik raket tarixi rekorda imza atıb - Foto
29-08-2025, 09:17
Şabranda yanğın törədən şəxs cərimələnib
28-08-2025, 20:42
Məmmədəli Ağayev Moskvada saxlanılıb - Foto
28-08-2025, 17:19
Magistraturaya əlavə yerləşdirmənin qeydiyyat müddəti uzadılıb
28-08-2025, 15:50
Ağdamda zorakılığa məruz qalan azyaşlılar körpələr evinə yerləşdiriləcək
28-08-2025, 15:03
Partlayış olan binadakı 15 mənzilin sakininə kirayəpulu veriləcək
28-08-2025, 13:48
Biznesmenin cəsədini 68 metr dərinlikdən çıxarırlar
28-08-2025, 12:12
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
28-08-2025, 10:30
Molla Əsgərdən qalma dini ədəbiyyat... - Fotolar
28-08-2025, 08:32
Bakıda beşmərtəbəli yaşayış binasında partlayış olub - Yenilənib
28-08-2025, 08:31
"Google" böyük yeniliyə imza atıb