19:11 / 19-07-2025
İlham Əliyev: İrəvanın addımları regional inteqrasiyaya xidmət etmir
17:07 / 19-07-2025
3-cü Şuşa Qlobal Media Forumu - İlham Əliyev çıxış edir - (Canlı yayım) - (Yenilənib)
14:39 / 19-07-2025
“Seçilmiş pedaqoji əsərlər” kitabı işıq üzü görüb - Foto
13:28 / 19-07-2025
Sabah 41 dərəcə isti olacaq - Proqnoz
09:36 / 19-07-2025
Süni intellekt köhnə şahmat proqramı ilə oynamaqdan qorxub
08:34 / 19-07-2025
Tramp: Ermənistan və Azərbaycan sülh sazişi bağlamağa yaxındır
06:52 / 19-07-2025
Azərbaycan, Hindistan, Çin, BƏƏ və Sinqapurdan olan 18 şirkətə sanksiya tətbiq edilib
05:48 / 19-07-2025
Rusiya əleyhinə 18-ci sanksiyalar paketi qüvvəyə minib
19:18 / 18-07-2025
Ali Məhkəmə “Meydan” TV ilə bağlı qərarı qüvvədə saxlayıb
19:10 / 18-07-2025
Ukraynada daha bir azərbaycanlı hərbçi həlak olub
18:00 / 18-07-2025
Oleq Bakinski: "Mənə bəraət verin"
17:55 / 18-07-2025
Ramiz Məmmədov "Şamaxı"dan ayrılıb
17:51 / 18-07-2025
Alimlər yeni planet kəşf ediblər
17:42 / 18-07-2025
Bakı və rayonlarda ağaclar qanunsuz kəsilib
17:21 / 18-07-2025
İyulun 23-dək isti hava davam edəcək
17:17 / 18-07-2025
"Qarabağ" hücumçu ilə vidalaşıb
17:08 / 18-07-2025
Britaniya Rusiyaya qarşı sanksiyaları genişləndirib
16:48 / 18-07-2025
Prezident Xocalıda sakinlərlə görüşüb - Maraqlı dialoq
16:40 / 18-07-2025
Professor: Rusiya və İran Azərbaycanla Ermənistanın sülh sazişi bağlamasını istəmirlər
16:20 / 18-07-2025
XİN: "Azərbaycan Suriyada baş verən prosesləri yaxından izləyir"
16:14 / 18-07-2025
Maştağada xüsusi əməliyyat: istixanada 881 kq narkotik vasitə aşkarlanıb
16:10 / 18-07-2025
Azad İsazadə: Yaxın Şərqin təhlükəsizliyini yalnız iki qüvvə təmin edə bilər
16:10 / 18-07-2025
Həbsdəki oğluna narkotik gətirən ata tutulub
16:06 / 18-07-2025
“Xəzər TV”-yə xəbərdarlıq edilib
15:57 / 18-07-2025
Premyer Liqa: 2025/2026 mövsümünün püşkatması olub
15:38 / 18-07-2025
Ermənistanın rəhbər şəxsləri terrorçuların hədəfindədir
15:34 / 18-07-2025
Səbailin bir hissəsində işıq olmayacaq
15:23 / 18-07-2025
“AzSığorta” ASC-yə icrası məcburi sərəncam verilib
07:40 / 16-07-2025
Şahin Şıxlinskinin oğlu saxlanılıb, özünə cinayət işi açıblar - (Yenilənib)
10:54 / 16-07-2025
Moskva daha bir milyarder ermənini Paşinyanla üz-üzə qoyub - Foto
11:19 / 17-07-2025
Berdiməhəmmədov Füzuli rayonuna gəlib - (Yenilənib) - Fotolar
14:56 / 16-07-2025
Şakdam doğrudan da casusdur? - İranda yeni qalmaqal
12:18 / 16-07-2025
İlham Əliyev Qurbanqulu Berdiməhəmmədovla görüşüb - Fotolar
11:57 / 16-07-2025
Zəngəzur dəhlizi məsələsi müzakirəyə çıxarılıb
14:04 / 17-07-2025
Növbəti köç karvanı Ağdama çatıb - (Yenilənib)
12:30 / 16-07-2025
Dağlıq ərazidə güclü yanğın başlayıb - (Yenilənib)
12:02 / 17-07-2025
Ermənistan yol ayrıcında: sağa getsə, ŞƏT, sola getsə...
08:08 / 15-07-2025
Qazaxıstanda Abay Günü keçiriləcək - Foto
15:19 / 16-07-2025
Konsertdə söyüş söyən reper saxlanılıb
Almazı əldə etməyin asan yolu tapılıb - Fotolar
Tarix: 02-06-2025 20:18 | Bölmə: Cəmiyyət
Almazları istilik sistemi olmadan yaratmağın yeni yolunu tapıblar. Artıq onları artırmaq mümkün olacaq.
Reyting.az-ın məlumatına görə, mütəxəssislər bildiriblər ki, atəş olmadan almaz daşını əldə etmək son vaxtalara qədər müasir elm aləmində qeyri-mümkün görünsə də, indi bu, reallığa çevrilib.
Otaq temperaturunda istehsal edilə bilən almazlar artıq fantastika yox, elmi yenilikdir.
Avstraliya Milli Universitetinin professoru Codi Bredbinin rəhbərlik etdiyi alimlər qrupu tamamilə normal bir temperaturda süni almazların sintezini yaradıblar. Ənənəvi olaraq bu bahalı kristalları meydana gətirmək üçün tələb olunan ultra yüksək temperatur olmayan bir şəraitdə alimlər eyni anda iki növ daş - klassik kubik və nadir almaz sayılan altıbucaqlı lonsdaleit əldə ediblər.
Mütəxəssislərin fikrincə, əslində, almazın, qrafitin "ekiz qardaş" kimi qəbul edilməsi və hər ikisinin tərkibinə görə, tamamilə saf karbondan (C) ibarət olduğu, həm də almazın ən sərt mineral olaraq "Mohs" şkalası üzrə 10 ballıq şəraitdə bərkidiyini, üstəlik, qrafitin ən yumşaq minerallardan biri (1 bal şkalası ilə) olduğu məlum olsa da, yeni süni almazlar onlardan qətiyyən fərqlənmir.
Elm adamlarının sözlərinə görə, almazlar kəşf üçün çox faydalı kristallar hesab oluna bilər. Çünki əsl almazların yalnız 20 faizi zinət əşyalarıdır. Qalan 80 faiz isə sənayedə kəsmə, qazma, tibbi alətlər və hətta kvant kompüterləri yaratmaq üçün istifadə edilir.
Mütəxəssislər uğurla sınaqdan keçirilmiş yeni süni almazların da müasir texnologiyada fayda verəcək bir kristal ola biləcəyinə ümid bəsləyirlər.
Alimlər qeyd ediblər ki, təbiətdə almazlar böyük təzyiqdə, 1000°C-dən yuxarı temperaturda və yerin tam dərinliklərində əmələ gəlir. Lakin bu yeni daş "Lonsdaleit" adi almazdan çox fərqli bir kristal qəfəsə malikdir və olduqca nadirdir - yalnız meteoritlərin düşdüyü yerlərdə tapılmış nümunələrdir.
Uzun müddət laboratoriya şəraitində bu nadir "lonsdaleit" daşının ərsəyə gəlməsi qeyri-mümkün sayılsa da, oddan istifadə etmədən onu bir neçə dəqiqə ərzində yetişdirmək mümkün olub.
"Bu proses həm də sübut etdi ki, istilik temperaturu qətiyyən həlledici, mühüm amil deyil. Daha çox vacib olan isə kəsmə qüvvəsidir. Məhz bu cür kəsici qüvvə Yer planetinə meteoritlər düşəndə və karbon təbəqələri toqquşduqda, eyni zamanda müxtəlif tərəfdən sıxıldıqda təbii almazın yaranması prosesi meydana gəlir", - deyə alimlərdən biri söyləyib.
Tədqiqatçılar oxşar prosesi təqlid edib və qrafit güclü kəsmə hərəkətinə nəhəng təzyiqə məruz qalıb. Nəticədə, mikroskop altında almaz kristalları görünüb. Onların hamısı kub şəklində, nazik kapilyar kimi lonsdaleit təbəqələri arasında gizlənib.
Bu yeni brilyantı yaratmaq üçün alimlərə təxminən otaq temperaturunda cəmi 80 gigapaskal təzyiq lazım olub. Tədqiqatçılar qrupu müqayisə üçün bildirib ki, belə qeyri-adi və heyrətamiz göstərici əslində, adi balet çəkməsinin ucuna çox asanlıqla yerləşən, tarazlığını saxlaya bilən 640 Afrika filinin gücünə bənzəyir. C. Bredbinin sözlərinə görə, onların bu yeni kəşfi daha çox kəsmə üsulu sayəsində reallaşıb.
Bredbi bildirib ki, gələcəkdə texnologiya məhz bu qeyri-adi yenilik sayəsində öz uğurlu sənaye tətbiqini tapacaq. Alim əlavə edib ki, onların yaratdığı brilyant növü xüsusilə güclü materialların kütləvi sintezi üçün yararlı ola bilər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 02-06-2025 20:18 | Bölmə: Cəmiyyət
Almazları istilik sistemi olmadan yaratmağın yeni yolunu tapıblar. Artıq onları artırmaq mümkün olacaq.
Reyting.az-ın məlumatına görə, mütəxəssislər bildiriblər ki, atəş olmadan almaz daşını əldə etmək son vaxtalara qədər müasir elm aləmində qeyri-mümkün görünsə də, indi bu, reallığa çevrilib.
Otaq temperaturunda istehsal edilə bilən almazlar artıq fantastika yox, elmi yenilikdir.
Avstraliya Milli Universitetinin professoru Codi Bredbinin rəhbərlik etdiyi alimlər qrupu tamamilə normal bir temperaturda süni almazların sintezini yaradıblar. Ənənəvi olaraq bu bahalı kristalları meydana gətirmək üçün tələb olunan ultra yüksək temperatur olmayan bir şəraitdə alimlər eyni anda iki növ daş - klassik kubik və nadir almaz sayılan altıbucaqlı lonsdaleit əldə ediblər.
Mütəxəssislərin fikrincə, əslində, almazın, qrafitin "ekiz qardaş" kimi qəbul edilməsi və hər ikisinin tərkibinə görə, tamamilə saf karbondan (C) ibarət olduğu, həm də almazın ən sərt mineral olaraq "Mohs" şkalası üzrə 10 ballıq şəraitdə bərkidiyini, üstəlik, qrafitin ən yumşaq minerallardan biri (1 bal şkalası ilə) olduğu məlum olsa da, yeni süni almazlar onlardan qətiyyən fərqlənmir.
Elm adamlarının sözlərinə görə, almazlar kəşf üçün çox faydalı kristallar hesab oluna bilər. Çünki əsl almazların yalnız 20 faizi zinət əşyalarıdır. Qalan 80 faiz isə sənayedə kəsmə, qazma, tibbi alətlər və hətta kvant kompüterləri yaratmaq üçün istifadə edilir.
Mütəxəssislər uğurla sınaqdan keçirilmiş yeni süni almazların da müasir texnologiyada fayda verəcək bir kristal ola biləcəyinə ümid bəsləyirlər.
Alimlər qeyd ediblər ki, təbiətdə almazlar böyük təzyiqdə, 1000°C-dən yuxarı temperaturda və yerin tam dərinliklərində əmələ gəlir. Lakin bu yeni daş "Lonsdaleit" adi almazdan çox fərqli bir kristal qəfəsə malikdir və olduqca nadirdir - yalnız meteoritlərin düşdüyü yerlərdə tapılmış nümunələrdir.
Uzun müddət laboratoriya şəraitində bu nadir "lonsdaleit" daşının ərsəyə gəlməsi qeyri-mümkün sayılsa da, oddan istifadə etmədən onu bir neçə dəqiqə ərzində yetişdirmək mümkün olub.
"Bu proses həm də sübut etdi ki, istilik temperaturu qətiyyən həlledici, mühüm amil deyil. Daha çox vacib olan isə kəsmə qüvvəsidir. Məhz bu cür kəsici qüvvə Yer planetinə meteoritlər düşəndə və karbon təbəqələri toqquşduqda, eyni zamanda müxtəlif tərəfdən sıxıldıqda təbii almazın yaranması prosesi meydana gəlir", - deyə alimlərdən biri söyləyib.
Tədqiqatçılar oxşar prosesi təqlid edib və qrafit güclü kəsmə hərəkətinə nəhəng təzyiqə məruz qalıb. Nəticədə, mikroskop altında almaz kristalları görünüb. Onların hamısı kub şəklində, nazik kapilyar kimi lonsdaleit təbəqələri arasında gizlənib.
Bu yeni brilyantı yaratmaq üçün alimlərə təxminən otaq temperaturunda cəmi 80 gigapaskal təzyiq lazım olub. Tədqiqatçılar qrupu müqayisə üçün bildirib ki, belə qeyri-adi və heyrətamiz göstərici əslində, adi balet çəkməsinin ucuna çox asanlıqla yerləşən, tarazlığını saxlaya bilən 640 Afrika filinin gücünə bənzəyir. C. Bredbinin sözlərinə görə, onların bu yeni kəşfi daha çox kəsmə üsulu sayəsində reallaşıb.
Bredbi bildirib ki, gələcəkdə texnologiya məhz bu qeyri-adi yenilik sayəsində öz uğurlu sənaye tətbiqini tapacaq. Alim əlavə edib ki, onların yaratdığı brilyant növü xüsusilə güclü materialların kütləvi sintezi üçün yararlı ola bilər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 17:42
Bakı və rayonlarda ağaclar qanunsuz kəsilib
Dünən, 17:21
İyulun 23-dək isti hava davam edəcək
Dünən, 16:10
Həbsdəki oğluna narkotik gətirən ata tutulub
Dünən, 15:34
Səbailin bir hissəsində işıq olmayacaq
Dünən, 12:58
81 cinayətkar xüsusi reyslə Əfqanıstana uçur
Dünən, 12:51
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Dünən, 11:23
Bağçalara uşaq qəbulu başlayıb
Dünən, 08:43
Tramp “The Wall Street Journal”ı məhkəməyə verir
17-07-2025, 19:06
Qəbul imtahanının nəticəsi elan edilib
17-07-2025, 16:13
Bakı şəhər Prokurorluğunda əməliyyat müşavirəsi keçirilib
17-07-2025, 12:51
Respublika çempionu kanalda boğulub
17-07-2025, 12:41
EXPARGO-nun gətirdiyi uşaq qidası zay çıxıb - Video
17-07-2025, 12:23
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
17-07-2025, 11:43
Marsdan gələn meteorit rekord qiymətə satılıb
17-07-2025, 11:15
Laçında dağlıq ərazidə yanğın: saxlanılanlar var - (Yenilənib)
17-07-2025, 11:09
I sinfə qəbul üçün məktəb və müəllim seçiminə start verilib
16-07-2025, 18:14
17 yaşlı şəxs Yuxarı Şirvan kanalında batıb
16-07-2025, 16:52
Bakıda qadın güllələnib: şübhəli şəxs klinika direktoru olan həyat yoldaşıdır - Yenilənib
16-07-2025, 15:12
Mədəniyyət Nazirliyinin tenderi ləğv olunub
16-07-2025, 14:44
Oğuzda üzərinə ağac düşən 34 yaşlı şəxs ölüb
16-07-2025, 13:01
General vəzifədən azad edilib? - Açıqlama
16-07-2025, 12:42
Sabah 40 dərəcə isti olacaq
16-07-2025, 12:30
Dağlıq ərazidə güclü yanğın başlayıb - (Yenilənib)
16-07-2025, 12:04
Rezidentura və magistratura imtahanları elektronlaşdırılacaq
16-07-2025, 11:47
DİM sədri: "Ali məktəblərdə ödənişli əsaslarla olan yerlərin 90% dolacağı gözlənilir"
16-07-2025, 09:05
Sabirabadda arvad ərini bıçaqlayıb
16-07-2025, 08:44
İtkin düşən helikopterin qalıqları tapılıb
16-07-2025, 08:30
İctimaiyyət İlon Maskın məxfi “açarı”ndan xəbər tutub
15-07-2025, 15:25
Bəzi rayonlara leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
15-07-2025, 14:49
Kamran Əliyev daha iki prokurorla bağlı əmr imzalayıb
15-07-2025, 13:46
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
15-07-2025, 12:35
Bakıda şəhidin adını daşıyan küçənin sakinləri imdad diləyir - Fotolar
15-07-2025, 11:43
Tələbələrin köçürülməsinə start verilir
15-07-2025, 10:49
Xəstəxanaya yerləşdirilən məktəbli vəfat edib
15-07-2025, 10:27
Kəlbəcərdə 3 tondan artıq çətənə bitkisi məhv edilib
15-07-2025, 08:02
Mask “Starship” prototipinin onuncu uçuşunu elan edib
14-07-2025, 17:53
Məhkəmə yazıçıya 14 il həbs cəzası verib
14-07-2025, 17:33
Tiktoker Rəşad Abdullayev ev dustaqlığına buraxılıb
14-07-2025, 16:04
"Dənizkənarı Bulvar İdarəsi”nin sabiq sədrinin məhkəməsi başlayıb
14-07-2025, 15:55
Qalada iki min il əvvəlin ayaqqabılarını tapıblar - Foto
14-07-2025, 14:11
Tərbiyəçi-müəllimlərin işə qəbulu üzrə müsabiqə başlayır
14-07-2025, 14:08
Müəllimlərin attestasiyası ilə bağlı daha bir rəsmi - Açıqlama
14-07-2025, 13:51
31 yaşlı şəxsi Ağdərədə elektrik cərəyan vurub öldürüb
14-07-2025, 12:42
DİM: "Yüksək nəticə göstərən abituriyentlərin böyük əksəriyyətinin..."
14-07-2025, 12:37
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
14-07-2025, 12:15
Borclunun üzərinə həbs qoyulmuş əmlakının satış qaydası dəyişib
14-07-2025, 10:24
Bakıda ağır qəza: ölən və yaralılar var
14-07-2025, 08:52
Göydələn Ginnesin Rekordlar Kitabına düşüb - Foto
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
