12:15 / 04-06-2025
Oğruları qadın paltarı geyinməyə məcbur ediblər - Video
12:09 / 04-06-2025
Xamnəi: Uranın zənginləşdirilməsindən imtina nüvə sənayemizi yararsız edər
12:05 / 04-06-2025
Abşeronda göldə balıqlar kütləvi qırılır
12:04 / 04-06-2025
Rusiya Arktikada nüvə gücünü artırır
11:49 / 04-06-2025
Nazir Ramiz Mehdiyevin qohumunu vəzifədən çıxarıb
11:39 / 04-06-2025
Mədəniyyət Nazirliyinin 182 minlik tenderi ləğv edilib
11:27 / 04-06-2025
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
11:26 / 04-06-2025
Xəzər dənizi vasitəsi ilə Azərbaycana narkotik keçirənlər tutulub - Fotolar
11:10 / 04-06-2025
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
10:46 / 04-06-2025
Lukaşenko Pekində Çin lideri ilə görüşüb - Video
10:43 / 04-06-2025
Ukraynaya 100 min PUA göndərəcəklər
10:33 / 04-06-2025
İsrail Qəzzada daha bir əsgərini itirib
10:26 / 04-06-2025
Alimlər suyun daha bir sirrini açıblar
10:17 / 04-06-2025
Əli Əsədov dərmanlarla bağlı qərar imzalayıb
10:13 / 04-06-2025
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
10:03 / 04-06-2025
Xankəndidə radio fəaliyyətə başlayacaq
09:58 / 04-06-2025
Bakıda iki qardaş bıçaqlanıb
09:50 / 04-06-2025
Azərbaycan millisi yoxlama oyunu keçirəcək
09:18 / 04-06-2025
Azərbaycanlıları Trabzonda cinsi istismara məruz qoyan qadınla bağlı qərar verilib
09:06 / 04-06-2025
Universitet BP-dən 580 min manat qrant alıb
08:08 / 04-06-2025
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
08:02 / 04-06-2025
Numan Kurtulmuş yenidən TBMM sədri seçilib
07:57 / 04-06-2025
Cənubi Koreyada demokrat namizəd qalib gəlib
07:52 / 04-06-2025
Pentaqon rəhbəri “diplomatik jest” edib
07:47 / 04-06-2025
Sandu Moldovanı karyerasına qurban verəcək?
07:40 / 04-06-2025
Fransa Rusiya vətəndaşlarını cəzalandırır
07:36 / 04-06-2025
Donald Tramp İlon Maska qəzəblənib
00:07 / 04-06-2025
Kanak lideri və fəalları azadlığa buraxılıb
22:52 / 03-06-2025
Netanyahu İlham Əliyevə məktub göndərib
20:34 / 03-06-2025
Baş məşqçi komandadan ayrılıb
10:14 / 01-06-2025

21:33 / 30-05-2025

16:52 / 31-05-2025

18:30 / 30-05-2025

14:10 / 30-05-2025

12:15 / 02-06-2025

12:44 / 30-05-2025

15:47 / 01-06-2025

18:57 / 30-05-2025

19:22 / 30-05-2025

11:22 / 02-06-2025

Almazı əldə etməyin asan yolu tapılıb - Fotolar
Tarix: 02-06-2025 20:18 | Bölmə: Cəmiyyət

Almazları istilik sistemi olmadan yaratmağın yeni yolunu tapıblar. Artıq onları artırmaq mümkün olacaq.
Reyting.az-ın məlumatına görə, mütəxəssislər bildiriblər ki, atəş olmadan almaz daşını əldə etmək son vaxtalara qədər müasir elm aləmində qeyri-mümkün görünsə də, indi bu, reallığa çevrilib.
Otaq temperaturunda istehsal edilə bilən almazlar artıq fantastika yox, elmi yenilikdir.
Avstraliya Milli Universitetinin professoru Codi Bredbinin rəhbərlik etdiyi alimlər qrupu tamamilə normal bir temperaturda süni almazların sintezini yaradıblar. Ənənəvi olaraq bu bahalı kristalları meydana gətirmək üçün tələb olunan ultra yüksək temperatur olmayan bir şəraitdə alimlər eyni anda iki növ daş - klassik kubik və nadir almaz sayılan altıbucaqlı lonsdaleit əldə ediblər.

Mütəxəssislərin fikrincə, əslində, almazın, qrafitin "ekiz qardaş" kimi qəbul edilməsi və hər ikisinin tərkibinə görə, tamamilə saf karbondan (C) ibarət olduğu, həm də almazın ən sərt mineral olaraq "Mohs" şkalası üzrə 10 ballıq şəraitdə bərkidiyini, üstəlik, qrafitin ən yumşaq minerallardan biri (1 bal şkalası ilə) olduğu məlum olsa da, yeni süni almazlar onlardan qətiyyən fərqlənmir.
Elm adamlarının sözlərinə görə, almazlar kəşf üçün çox faydalı kristallar hesab oluna bilər. Çünki əsl almazların yalnız 20 faizi zinət əşyalarıdır. Qalan 80 faiz isə sənayedə kəsmə, qazma, tibbi alətlər və hətta kvant kompüterləri yaratmaq üçün istifadə edilir.
Mütəxəssislər uğurla sınaqdan keçirilmiş yeni süni almazların da müasir texnologiyada fayda verəcək bir kristal ola biləcəyinə ümid bəsləyirlər.
Alimlər qeyd ediblər ki, təbiətdə almazlar böyük təzyiqdə, 1000°C-dən yuxarı temperaturda və yerin tam dərinliklərində əmələ gəlir. Lakin bu yeni daş "Lonsdaleit" adi almazdan çox fərqli bir kristal qəfəsə malikdir və olduqca nadirdir - yalnız meteoritlərin düşdüyü yerlərdə tapılmış nümunələrdir.
Uzun müddət laboratoriya şəraitində bu nadir "lonsdaleit" daşının ərsəyə gəlməsi qeyri-mümkün sayılsa da, oddan istifadə etmədən onu bir neçə dəqiqə ərzində yetişdirmək mümkün olub.
"Bu proses həm də sübut etdi ki, istilik temperaturu qətiyyən həlledici, mühüm amil deyil. Daha çox vacib olan isə kəsmə qüvvəsidir. Məhz bu cür kəsici qüvvə Yer planetinə meteoritlər düşəndə və karbon təbəqələri toqquşduqda, eyni zamanda müxtəlif tərəfdən sıxıldıqda təbii almazın yaranması prosesi meydana gəlir", - deyə alimlərdən biri söyləyib.
Tədqiqatçılar oxşar prosesi təqlid edib və qrafit güclü kəsmə hərəkətinə nəhəng təzyiqə məruz qalıb. Nəticədə, mikroskop altında almaz kristalları görünüb. Onların hamısı kub şəklində, nazik kapilyar kimi lonsdaleit təbəqələri arasında gizlənib.

Bu yeni brilyantı yaratmaq üçün alimlərə təxminən otaq temperaturunda cəmi 80 gigapaskal təzyiq lazım olub. Tədqiqatçılar qrupu müqayisə üçün bildirib ki, belə qeyri-adi və heyrətamiz göstərici əslində, adi balet çəkməsinin ucuna çox asanlıqla yerləşən, tarazlığını saxlaya bilən 640 Afrika filinin gücünə bənzəyir. C. Bredbinin sözlərinə görə, onların bu yeni kəşfi daha çox kəsmə üsulu sayəsində reallaşıb.
Bredbi bildirib ki, gələcəkdə texnologiya məhz bu qeyri-adi yenilik sayəsində öz uğurlu sənaye tətbiqini tapacaq. Alim əlavə edib ki, onların yaratdığı brilyant növü xüsusilə güclü materialların kütləvi sintezi üçün yararlı ola bilər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 02-06-2025 20:18 | Bölmə: Cəmiyyət

Almazları istilik sistemi olmadan yaratmağın yeni yolunu tapıblar. Artıq onları artırmaq mümkün olacaq.
Reyting.az-ın məlumatına görə, mütəxəssislər bildiriblər ki, atəş olmadan almaz daşını əldə etmək son vaxtalara qədər müasir elm aləmində qeyri-mümkün görünsə də, indi bu, reallığa çevrilib.
Otaq temperaturunda istehsal edilə bilən almazlar artıq fantastika yox, elmi yenilikdir.
Avstraliya Milli Universitetinin professoru Codi Bredbinin rəhbərlik etdiyi alimlər qrupu tamamilə normal bir temperaturda süni almazların sintezini yaradıblar. Ənənəvi olaraq bu bahalı kristalları meydana gətirmək üçün tələb olunan ultra yüksək temperatur olmayan bir şəraitdə alimlər eyni anda iki növ daş - klassik kubik və nadir almaz sayılan altıbucaqlı lonsdaleit əldə ediblər.

Mütəxəssislərin fikrincə, əslində, almazın, qrafitin "ekiz qardaş" kimi qəbul edilməsi və hər ikisinin tərkibinə görə, tamamilə saf karbondan (C) ibarət olduğu, həm də almazın ən sərt mineral olaraq "Mohs" şkalası üzrə 10 ballıq şəraitdə bərkidiyini, üstəlik, qrafitin ən yumşaq minerallardan biri (1 bal şkalası ilə) olduğu məlum olsa da, yeni süni almazlar onlardan qətiyyən fərqlənmir.
Elm adamlarının sözlərinə görə, almazlar kəşf üçün çox faydalı kristallar hesab oluna bilər. Çünki əsl almazların yalnız 20 faizi zinət əşyalarıdır. Qalan 80 faiz isə sənayedə kəsmə, qazma, tibbi alətlər və hətta kvant kompüterləri yaratmaq üçün istifadə edilir.
Mütəxəssislər uğurla sınaqdan keçirilmiş yeni süni almazların da müasir texnologiyada fayda verəcək bir kristal ola biləcəyinə ümid bəsləyirlər.
Alimlər qeyd ediblər ki, təbiətdə almazlar böyük təzyiqdə, 1000°C-dən yuxarı temperaturda və yerin tam dərinliklərində əmələ gəlir. Lakin bu yeni daş "Lonsdaleit" adi almazdan çox fərqli bir kristal qəfəsə malikdir və olduqca nadirdir - yalnız meteoritlərin düşdüyü yerlərdə tapılmış nümunələrdir.
Uzun müddət laboratoriya şəraitində bu nadir "lonsdaleit" daşının ərsəyə gəlməsi qeyri-mümkün sayılsa da, oddan istifadə etmədən onu bir neçə dəqiqə ərzində yetişdirmək mümkün olub.
"Bu proses həm də sübut etdi ki, istilik temperaturu qətiyyən həlledici, mühüm amil deyil. Daha çox vacib olan isə kəsmə qüvvəsidir. Məhz bu cür kəsici qüvvə Yer planetinə meteoritlər düşəndə və karbon təbəqələri toqquşduqda, eyni zamanda müxtəlif tərəfdən sıxıldıqda təbii almazın yaranması prosesi meydana gəlir", - deyə alimlərdən biri söyləyib.
Tədqiqatçılar oxşar prosesi təqlid edib və qrafit güclü kəsmə hərəkətinə nəhəng təzyiqə məruz qalıb. Nəticədə, mikroskop altında almaz kristalları görünüb. Onların hamısı kub şəklində, nazik kapilyar kimi lonsdaleit təbəqələri arasında gizlənib.

Bu yeni brilyantı yaratmaq üçün alimlərə təxminən otaq temperaturunda cəmi 80 gigapaskal təzyiq lazım olub. Tədqiqatçılar qrupu müqayisə üçün bildirib ki, belə qeyri-adi və heyrətamiz göstərici əslində, adi balet çəkməsinin ucuna çox asanlıqla yerləşən, tarazlığını saxlaya bilən 640 Afrika filinin gücünə bənzəyir. C. Bredbinin sözlərinə görə, onların bu yeni kəşfi daha çox kəsmə üsulu sayəsində reallaşıb.
Bredbi bildirib ki, gələcəkdə texnologiya məhz bu qeyri-adi yenilik sayəsində öz uğurlu sənaye tətbiqini tapacaq. Alim əlavə edib ki, onların yaratdığı brilyant növü xüsusilə güclü materialların kütləvi sintezi üçün yararlı ola bilər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 12:05
Abşeronda göldə balıqlar kütləvi qırılır
Bu gün, 10:26
Alimlər suyun daha bir sirrini açıblar
Bu gün, 09:06
Universitet BP-dən 580 min manat qrant alıb
Dünən, 18:11
Günəşə bənzər ulduzun ətrafında su tapılıb
Dünən, 16:55
Abşeronda qadın narkotiklə saxlanılıb
Dünən, 15:36
Xankəndiyə dolu düşüb
Dünən, 12:59
Sabah yağış yağacaq
Dünən, 10:11
Lənkəranda qanunsuz tikinti sökülüb
2-06-2025, 23:21
General Mayis Bərxudarova ağır itki üz verib
2-06-2025, 20:18
Almazı əldə etməyin asan yolu tapılıb - Fotolar
2-06-2025, 18:30
Departament müdiri Agentliyin sədr müavini təyin olunub
2-06-2025, 17:51
Bölgələrə leysan yağacaq
2-06-2025, 17:17
"Matç TV" yayımının dayandırılması barədə açıqlama yayılıb
2-06-2025, 16:51
Görkəmli dövlət xadimi haqqında... - Sadiq Qurbanov yazır
2-06-2025, 12:49
Əlil qadını öldürən taksi sürücüsü tutulub
2-06-2025, 12:30
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
2-06-2025, 11:22
Cəzaçəkmə müəssisəsindəki uçqun zamanı məhkum ölüb - (Yenilənib)
2-06-2025, 10:34
DİN: "Naməlum nömrələrdən gələn zənglərə qarşı ehtiyatlı olun"
2-06-2025, 10:25
Qubada bir nəfər kanalda boğulub
2-06-2025, 08:54
Ozon qatı barədə ilikin təsəvvür dəyişir
31-05-2025, 16:07
Saleh Səmədov həbs olunub
31-05-2025, 12:17
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
31-05-2025, 09:01
Goranboyda qardaş bacısını bıçaqlayıb
30-05-2025, 17:22
Bakıda narkokuryerlərə qarşı əməliyyat: saxlanılanlar var
30-05-2025, 16:04
Tiktoker Vüqar Zeynalzadə azadlığa buraxılıb
30-05-2025, 15:56
İyun ayı üzrə hava proqnozu açıqlanıb
30-05-2025, 12:21
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
30-05-2025, 12:16
Dövlət sərhədini pozanlar çayda boğulmaq təhlükəsiylə üzləşiblər
30-05-2025, 11:52
Eltisini mətbəxdə əməliyyat edərək ölümünə səbəb olan həkimə hökm oxunub
30-05-2025, 10:35
Nazirlik: “Hüquq-mühafizə orqanları hadisəyə aydınlıq gətirəcək"
30-05-2025, 09:49
Ali Məhkəmə təhsil eksperti ilə bağlı hökmü ləğv edib
30-05-2025, 08:10
Türkiyədə 3 milyon 350 min qurban kəsəcəklər
29-05-2025, 17:46
4.5 ton narkotik vasitə Bakı Neft Maşınqayırma zavodunda məhv edilib
29-05-2025, 16:52
Küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq verilib
29-05-2025, 16:09
Təbiətə zərər vuranlara cinayət iş açılıb
29-05-2025, 12:56
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
29-05-2025, 12:01
Bakıda marketin qarşısında iki nəfəri cərəyan vurub öldürüb
29-05-2025, 11:16
"Tik-Tok"la bağlı vahid məhkəmə təcrübəsini müəyyən edən qərar verilib