10:54 / 19-10-2025
Türk Cümhuriyyətində prezident seçkiləri keçirilir
09:56 / 19-10-2025
Cüdoçularımız 2 qızıl, 1 bürünc medal qazanıblar
09:43 / 19-10-2025
Pakistanın qara səhifəsi - Fotolar
09:07 / 19-10-2025
Avropa Ukraynaya hərbi yardımı azaldıb
08:12 / 19-10-2025
Azərbaycan diplomatiyasının Qızıl Dövrünə düşən 15 gün
07:56 / 19-10-2025
Zahid Oruc ittihamlarla razılaşmır
19:14 / 18-10-2025
İlham Əliyev ABŞ Mərkəzi Komandanlığının komandanını qəbul edib - Fotolar
18:04 / 18-10-2025
Rusiyalı bloqer evində ölü tapılıb
16:37 / 18-10-2025
Vatikan zəfəri - Foto
16:15 / 18-10-2025
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
16:01 / 18-10-2025
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
11:54 / 18-10-2025
İlham Əliyev “Kazinform”a müsahibə verib
11:14 / 18-10-2025
Azərbaycanın Müqəddəs Taxt-Tacdakı səfirliyinin inzibati ofisi açılıb
10:26 / 18-10-2025
Mehriban Əliyeva: "Azərbaycanın dövlət müstəqilliyi, suverenliyi..." - Foto
09:13 / 18-10-2025
Premyer Liqa: Bu gün daha iki görüş baş tutacaq
00:03 / 18-10-2025
Bu gün Azərbaycanın Müstəqilliyinin Bərpası Günüdür
23:44 / 17-10-2025
Mehriban Əliyeva Vatikanın dövlət katibi ilə görüşüb - Foto
23:09 / 17-10-2025
Zelenski ilə Tramp Ağ evdə görüşüblər - Yenilənib
21:40 / 17-10-2025
"Qarabağ" "Turan Tovuz"a qalib gəlib
19:51 / 17-10-2025
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
19:50 / 17-10-2025
Mehriban Əliyeva Roma Papası ilə görüşüb - Fotolar
19:38 / 17-10-2025
Deportasiyadan bəhs edən kitabın təqdimatı olub - Fotolar
19:17 / 17-10-2025
Macarıstan Putini həbs etməyəcək
19:11 / 17-10-2025
NATO Avropada dron təxribatlarına qarşı tədbirləri gücləndirib
18:53 / 17-10-2025
Kreml Donald Trampı çaşdırır
18:38 / 17-10-2025
Prezident yeni səfirlik təsis edib - Sərəncam
18:08 / 17-10-2025
Ceyhun Bayramov İƏT Əmək Mərkəzinin baş direktoru ilə görüşüb
18:02 / 17-10-2025
DİN-də kollegiya iclası keçirilib
17:55 / 17-10-2025
HƏMAS-İsrail sülhü davamlı olacaqmı?
17:16 / 17-10-2025
Azərbaycanın əsas neft ixrac etdiyi ilk 5 ölkə - Siyahı
12:11 / 17-10-2025
Professor: Ramiz Mehdiyev yüksək vəzifələrə 900-dən çox kadr yerləşdirib
19:51 / 17-10-2025
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
17:37 / 15-10-2025
Cəlaloğlu: Məsələ Ramiz Mehdiyevin həbsi ilə məhdudlaşmamalıdır - Müsahibə
14:10 / 16-10-2025
“Ramiz Mehdiyev anti-milli ünsürdür” - DQC sədri
22:14 / 14-10-2025
Ramiz Mehdiyevə 4 aylıq ev dustağı cəzası verilib - (Yenilənib)
16:01 / 18-10-2025
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
13:21 / 15-10-2025
Prezident yeni idarə yaradıb - Fərman
11:33 / 16-10-2025
Ramiz Mehdiyevlə əlaqəli şəxslər həbs edilə bilər
13:05 / 16-10-2025
Təndir çörəyinin ətri - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
16:15 / 18-10-2025
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
23:49 / 15-10-2025
Vahid Əhmədovdan Ramiz Mehdiyev haqqında - Açıqlama
11:59 / 15-10-2025
Ərdoğan Netanyahunu zirvəyə buraxmayıb
Almazı əldə etməyin asan yolu tapılıb - Fotolar
Tarix: 02-06-2025 20:18 | Bölmə: Cəmiyyət
Almazları istilik sistemi olmadan yaratmağın yeni yolunu tapıblar. Artıq onları artırmaq mümkün olacaq.
Reyting.az-ın məlumatına görə, mütəxəssislər bildiriblər ki, atəş olmadan almaz daşını əldə etmək son vaxtalara qədər müasir elm aləmində qeyri-mümkün görünsə də, indi bu, reallığa çevrilib.
Otaq temperaturunda istehsal edilə bilən almazlar artıq fantastika yox, elmi yenilikdir.
Avstraliya Milli Universitetinin professoru Codi Bredbinin rəhbərlik etdiyi alimlər qrupu tamamilə normal bir temperaturda süni almazların sintezini yaradıblar. Ənənəvi olaraq bu bahalı kristalları meydana gətirmək üçün tələb olunan ultra yüksək temperatur olmayan bir şəraitdə alimlər eyni anda iki növ daş - klassik kubik və nadir almaz sayılan altıbucaqlı lonsdaleit əldə ediblər.
Mütəxəssislərin fikrincə, əslində, almazın, qrafitin "ekiz qardaş" kimi qəbul edilməsi və hər ikisinin tərkibinə görə, tamamilə saf karbondan (C) ibarət olduğu, həm də almazın ən sərt mineral olaraq "Mohs" şkalası üzrə 10 ballıq şəraitdə bərkidiyini, üstəlik, qrafitin ən yumşaq minerallardan biri (1 bal şkalası ilə) olduğu məlum olsa da, yeni süni almazlar onlardan qətiyyən fərqlənmir.
Elm adamlarının sözlərinə görə, almazlar kəşf üçün çox faydalı kristallar hesab oluna bilər. Çünki əsl almazların yalnız 20 faizi zinət əşyalarıdır. Qalan 80 faiz isə sənayedə kəsmə, qazma, tibbi alətlər və hətta kvant kompüterləri yaratmaq üçün istifadə edilir.
Mütəxəssislər uğurla sınaqdan keçirilmiş yeni süni almazların da müasir texnologiyada fayda verəcək bir kristal ola biləcəyinə ümid bəsləyirlər.
Alimlər qeyd ediblər ki, təbiətdə almazlar böyük təzyiqdə, 1000°C-dən yuxarı temperaturda və yerin tam dərinliklərində əmələ gəlir. Lakin bu yeni daş "Lonsdaleit" adi almazdan çox fərqli bir kristal qəfəsə malikdir və olduqca nadirdir - yalnız meteoritlərin düşdüyü yerlərdə tapılmış nümunələrdir.
Uzun müddət laboratoriya şəraitində bu nadir "lonsdaleit" daşının ərsəyə gəlməsi qeyri-mümkün sayılsa da, oddan istifadə etmədən onu bir neçə dəqiqə ərzində yetişdirmək mümkün olub.
"Bu proses həm də sübut etdi ki, istilik temperaturu qətiyyən həlledici, mühüm amil deyil. Daha çox vacib olan isə kəsmə qüvvəsidir. Məhz bu cür kəsici qüvvə Yer planetinə meteoritlər düşəndə və karbon təbəqələri toqquşduqda, eyni zamanda müxtəlif tərəfdən sıxıldıqda təbii almazın yaranması prosesi meydana gəlir", - deyə alimlərdən biri söyləyib.
Tədqiqatçılar oxşar prosesi təqlid edib və qrafit güclü kəsmə hərəkətinə nəhəng təzyiqə məruz qalıb. Nəticədə, mikroskop altında almaz kristalları görünüb. Onların hamısı kub şəklində, nazik kapilyar kimi lonsdaleit təbəqələri arasında gizlənib.
Bu yeni brilyantı yaratmaq üçün alimlərə təxminən otaq temperaturunda cəmi 80 gigapaskal təzyiq lazım olub. Tədqiqatçılar qrupu müqayisə üçün bildirib ki, belə qeyri-adi və heyrətamiz göstərici əslində, adi balet çəkməsinin ucuna çox asanlıqla yerləşən, tarazlığını saxlaya bilən 640 Afrika filinin gücünə bənzəyir. C. Bredbinin sözlərinə görə, onların bu yeni kəşfi daha çox kəsmə üsulu sayəsində reallaşıb.
Bredbi bildirib ki, gələcəkdə texnologiya məhz bu qeyri-adi yenilik sayəsində öz uğurlu sənaye tətbiqini tapacaq. Alim əlavə edib ki, onların yaratdığı brilyant növü xüsusilə güclü materialların kütləvi sintezi üçün yararlı ola bilər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 02-06-2025 20:18 | Bölmə: Cəmiyyət
Almazları istilik sistemi olmadan yaratmağın yeni yolunu tapıblar. Artıq onları artırmaq mümkün olacaq.
Reyting.az-ın məlumatına görə, mütəxəssislər bildiriblər ki, atəş olmadan almaz daşını əldə etmək son vaxtalara qədər müasir elm aləmində qeyri-mümkün görünsə də, indi bu, reallığa çevrilib.
Otaq temperaturunda istehsal edilə bilən almazlar artıq fantastika yox, elmi yenilikdir.
Avstraliya Milli Universitetinin professoru Codi Bredbinin rəhbərlik etdiyi alimlər qrupu tamamilə normal bir temperaturda süni almazların sintezini yaradıblar. Ənənəvi olaraq bu bahalı kristalları meydana gətirmək üçün tələb olunan ultra yüksək temperatur olmayan bir şəraitdə alimlər eyni anda iki növ daş - klassik kubik və nadir almaz sayılan altıbucaqlı lonsdaleit əldə ediblər.
Mütəxəssislərin fikrincə, əslində, almazın, qrafitin "ekiz qardaş" kimi qəbul edilməsi və hər ikisinin tərkibinə görə, tamamilə saf karbondan (C) ibarət olduğu, həm də almazın ən sərt mineral olaraq "Mohs" şkalası üzrə 10 ballıq şəraitdə bərkidiyini, üstəlik, qrafitin ən yumşaq minerallardan biri (1 bal şkalası ilə) olduğu məlum olsa da, yeni süni almazlar onlardan qətiyyən fərqlənmir.
Elm adamlarının sözlərinə görə, almazlar kəşf üçün çox faydalı kristallar hesab oluna bilər. Çünki əsl almazların yalnız 20 faizi zinət əşyalarıdır. Qalan 80 faiz isə sənayedə kəsmə, qazma, tibbi alətlər və hətta kvant kompüterləri yaratmaq üçün istifadə edilir.
Mütəxəssislər uğurla sınaqdan keçirilmiş yeni süni almazların da müasir texnologiyada fayda verəcək bir kristal ola biləcəyinə ümid bəsləyirlər.
Alimlər qeyd ediblər ki, təbiətdə almazlar böyük təzyiqdə, 1000°C-dən yuxarı temperaturda və yerin tam dərinliklərində əmələ gəlir. Lakin bu yeni daş "Lonsdaleit" adi almazdan çox fərqli bir kristal qəfəsə malikdir və olduqca nadirdir - yalnız meteoritlərin düşdüyü yerlərdə tapılmış nümunələrdir.
Uzun müddət laboratoriya şəraitində bu nadir "lonsdaleit" daşının ərsəyə gəlməsi qeyri-mümkün sayılsa da, oddan istifadə etmədən onu bir neçə dəqiqə ərzində yetişdirmək mümkün olub.
"Bu proses həm də sübut etdi ki, istilik temperaturu qətiyyən həlledici, mühüm amil deyil. Daha çox vacib olan isə kəsmə qüvvəsidir. Məhz bu cür kəsici qüvvə Yer planetinə meteoritlər düşəndə və karbon təbəqələri toqquşduqda, eyni zamanda müxtəlif tərəfdən sıxıldıqda təbii almazın yaranması prosesi meydana gəlir", - deyə alimlərdən biri söyləyib.
Tədqiqatçılar oxşar prosesi təqlid edib və qrafit güclü kəsmə hərəkətinə nəhəng təzyiqə məruz qalıb. Nəticədə, mikroskop altında almaz kristalları görünüb. Onların hamısı kub şəklində, nazik kapilyar kimi lonsdaleit təbəqələri arasında gizlənib.
Bu yeni brilyantı yaratmaq üçün alimlərə təxminən otaq temperaturunda cəmi 80 gigapaskal təzyiq lazım olub. Tədqiqatçılar qrupu müqayisə üçün bildirib ki, belə qeyri-adi və heyrətamiz göstərici əslində, adi balet çəkməsinin ucuna çox asanlıqla yerləşən, tarazlığını saxlaya bilən 640 Afrika filinin gücünə bənzəyir. C. Bredbinin sözlərinə görə, onların bu yeni kəşfi daha çox kəsmə üsulu sayəsində reallaşıb.
Bredbi bildirib ki, gələcəkdə texnologiya məhz bu qeyri-adi yenilik sayəsində öz uğurlu sənaye tətbiqini tapacaq. Alim əlavə edib ki, onların yaratdığı brilyant növü xüsusilə güclü materialların kütləvi sintezi üçün yararlı ola bilər.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
17-10-2025, 19:38
Deportasiyadan bəhs edən kitabın təqdimatı olub - Fotolar
17-10-2025, 18:02
DİN-də kollegiya iclası keçirilib
17-10-2025, 16:57
Ramiz Mehdiyev ev dustaqlığını bu villasında çəkir - Fotolar
17-10-2025, 14:09
Emin Hüseynov: "Füzuli şəhərində artıq 3 mindən çox əhali yaşayır"
17-10-2025, 12:50
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
17-10-2025, 12:05
"Hakimlər haqqında" qanuna dəyişikliklər qəbul olunub
17-10-2025, 10:26
Xidmət: "Yağışlı hava davam edəcək"
17-10-2025, 09:56
Ekspert: "Eşqi Bağırov Agentliyə buraxılmır, onun "qələm"i qırılıb"
17-10-2025, 08:47
Robot köpəklər Çinin küçələrində patrulluq edirlər
17-10-2025, 08:05
3D-bioprinter tibb aləmində yenilik olacaq
16-10-2025, 18:01
Fərhad Əhmədov məhkəmədə: "İnandırmışdılar ki, yaxtanı azad edəcəklər"
16-10-2025, 17:09
Daha bir vəzifəli şəxs saxlanılıb - Foto
16-10-2025, 16:25
Füzulidəki qəzada dörd nəfər xəsarət alıb
16-10-2025, 12:38
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
16-10-2025, 12:29
"QHT işi" üzrə həbs olunan şəxsin məhkəməsi başlayır
16-10-2025, 11:37
Yasamalda iki nəfər güllələnib - (Yenilənib)
16-10-2025, 10:32
Balaxanıda sursat aşkarlanıb
16-10-2025, 09:45
Sosialist əməyi qəhrəmanı 86 yaşında vəfat edib
15-10-2025, 18:10
Azərbaycanlı və rusiyalı alimlər dərinlikdən gələn sirri açıblar - Foto
15-10-2025, 17:02
Növbəti iki gündə bəzi rayonlara sulu qar yağacaq - Xəbərdarlıq
15-10-2025, 16:48
Bəzi dairə seçki komissiyalarının tərkibi dəyişib
15-10-2025, 15:48
DTX və DSX sərhəddə əməliyyat keçirib - Foto
15-10-2025, 14:58
Zərdabda qəsdən yanğın törədən şəxs cərimələnib
15-10-2025, 13:04
Sabah yağış yağacaq
15-10-2025, 12:15
Azərbaycana yenə PUA ilə narkotik gətirmək istəyiblər
15-10-2025, 12:13
TƏBİB xarici vətəndaşlara da xidmət göstərəcək
15-10-2025, 10:09
Qərbi azərbaycanlılarla bağlı tədbir keçirilib - Fotolar
15-10-2025, 09:38
Bakı metrosunda qatarların hərəkətində problem yaranıb
15-10-2025, 08:49
Sümükləri tapılan mamontun 45 min il yaşı var - Fotolar
14-10-2025, 18:01
Sabiq icra başçısı vəfat edib
14-10-2025, 14:02
İrandan PUA vasitəsilə narkotik keçirən narkotacir həbs olunub
14-10-2025, 12:43
“Tarqovı”da qanunsuz fotoqraflıq edən gənc həbs olunub
14-10-2025, 12:19
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
14-10-2025, 11:24
İlkin Süleymanovun məhkəməsi təxirə salınıb
14-10-2025, 10:46
Dövlət hesabına 62 xarici tələbə ölkəmizdə təhsil alacaq
14-10-2025, 09:09
Daha bir QHT sədrinə cinayət işi açılıb
14-10-2025, 09:00
Pişiklərin ən çox sevildiyi ölkələrin adı açıqlanıb - Siyahı
13-10-2025, 17:57
Konstitusiya Məhkəməsi Baş Prokurorluğun sorğusuna baxacaq
13-10-2025, 17:31
Dövlət Komitəsi dəbdəbəli ziyafətə 200 min xərcləyəcək
13-10-2025, 16:32
Xəzərin Xaçmaz sahillərində suiti cəsədləri tapılıb
13-10-2025, 14:22
Təyyarələrdə yatmaq imkanı verən oturacaqlar ödənişli olacaq
13-10-2025, 12:42
Mopedlərlə bağlı qayda dəyişir - Sürücülük vəsiqəsi tələb olunacaq
13-10-2025, 12:39
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
13-10-2025, 12:35
Sabunçu Tibb Mərkəzinin baş həkimi vəzifədən azad edilib
13-10-2025, 12:16
Xocavənddə odlu silah-sursat satmaq istəyən şəxs saxlanılıb
13-10-2025, 11:37
Xankəndi, Ağdərə və Xocalıda 22 min əhali yaşayır
13-10-2025, 11:02
Qarabağ zonasında 1497, 5 hektar ərazi minalardan təmizlənib
13-10-2025, 10:07
16 yaşlı uşaq Gömrük İdarəsinin əməkdaşını öldürüb - Yenilənib
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
