14:32 / 04-09-2025
23 aptekdə yoxlama aparılıb
14:28 / 04-09-2025
Tbilisi meri: "ABŞ-la dostluq və strateji tərəfdaşlıq bizim üçün son dərəcə önəmlidir"
14:01 / 04-09-2025
Qazaxıstan XİN başçısı saxlanılıb? (Yenilənib)
13:58 / 04-09-2025
ABŞ Səfirliyi köhnə əşyalarını satışa çıxarıb
13:32 / 04-09-2025
Nazir Afaq Bəşirqızına ordenini təqdim edib - Foto
13:15 / 04-09-2025
Yusif Səmədoğlunun 90 illiyi qeyd ediləcək - Sərəncam
13:00 / 04-09-2025
Azərbaycan və BƏƏ arasında enerji sahəsində tərəfdaşlıq imkanları müzakirə olunub
12:43 / 04-09-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
12:38 / 04-09-2025
Azərbaycan Çinlə bank sektorunda əməkdaşlıq haqqında memorandum imzalayıb
12:22 / 04-09-2025
Nasistlərin oğurladığı rəsm əsəri tapılıb - Foto
12:15 / 04-09-2025
Tramp: Putin və Zelenski sülhə hazır deyillər
12:03 / 04-09-2025
Şərurlu İsfəndiyar yenə hakim qarşısına çıxarılıb
11:55 / 04-09-2025
Kolleclərə qəbul olanların qeydiyyat tarixi açıqlanıb
11:53 / 04-09-2025
100 min əsgər hücuma hazırlaşır
11:50 / 04-09-2025
Bacısı oğluna işgəncə verən qadın tutulub
11:41 / 04-09-2025
Bakıda erməniəsilli şəxslərin məhkəməsi davam edir
11:13 / 04-09-2025
ŞƏT-də daxili didişmələr: Azərbaycan hansı tərəfdədir?
11:12 / 04-09-2025
Ermənistanın ABŞ-dakı səfirinin qardaşı saxlanılıb
11:00 / 04-09-2025
Mərkəzi Bank vəzifəli şəxsi cərimələyib
10:42 / 04-09-2025
Telefonda icra başçısını təhqir edən şəxs cərimələnib
10:22 / 04-09-2025
ABŞ nümayəndələri Zəngəzur dəhlizini müzakirə etməyə gəlirlər
10:19 / 04-09-2025
Məhkəmə deputatın şikayətini rədd edib
09:57 / 04-09-2025
Zaxarova: "Azərbaycanda həbsdə olan Rusiya vətəndaşlarının azad edilməsi..."
09:43 / 04-09-2025
İstanbul-Səmərqənd təyyarəsi Bakıya məcburi eniş edib
09:42 / 04-09-2025
20 yaşlı sürücü avtomobillə qadını vuraraq öldürüb
09:37 / 04-09-2025
Çexiya Almaniyadan 44 tank alacaq
09:28 / 04-09-2025
İki yeniyetmə su kanalında boğulub
08:16 / 04-09-2025
Ərdoğan: Fələstinə qarşı cinayətlərə göz yummaq olmaz
08:10 / 04-09-2025
“Asiya-birlik və sülh regionu” oyunları başlayıb
08:01 / 04-09-2025
Asteroid Yer kürəsinin yanından keçib
19:36 / 30-08-2025
Bu gündən Bakının bəzi yollarında hərəkət məhdudlaşdırılacaq
08:49 / 31-08-2025
Prezident İlham Əliyevin Çin lideri Si Cinpin ilə görüşü keçirilib - (Yenilənib) - Fotolar
18:20 / 31-08-2025
Putin Çində Paşinyanla görüşüb
15:02 / 31-08-2025
İlham Əliyev Çində görüşlər keçirib - (Yenilənib) - Fotolar
08:55 / 01-09-2025
Çində Əliyev-Ərdoğan görüşü keçirilib - (Yenilənib) - Foto
18:08 / 30-08-2025
Prezident İlham Əliyev Çinə səfər edib - Fotolar
18:10 / 01-09-2025
Keçmiş sovet ölkələri sürətlə Rusiyadan uzaqlaşmağa məcburdur
15:49 / 30-08-2025
Ukrayna Ali Radasının deputatı qətlə yetirilib
19:51 / 02-09-2025
Məşhur aktyor aktrisaya cinsi təcavüzə görə həbs oluna bilər
16:05 / 02-09-2025
Cəlaloğlu: Milli Məclis aprel işğalına siyasi qiymət verməlidir
16:45 / 01-09-2025
Çində Azərbaycanla bağlı tarixi qərar verilə bilər
Kredit borclarının silinmə mexanizmi hazırlanır - İqtisadçı
Tarix: 21-02-2019 14:54 | Bölmə: İqtisadiyyat
700 minə yaxın vətəndaşın təxminən 1,8 milyard manat problemli kretidinin dövlət tərəfindən ödənilməsi məsələsi müzakirə olunur. Qeyd edək ki, 2015-ci il devalvasiyalarından sonra problemli kreditlərin get-gedə artması bir sıra bankların bağlanmasına, digərlərinin isə vəziyyətinin ağırlaşması ilə nəələnib.
Bəs dövlət problemli kreditləri hansı mexanizmlə ödəyəcək və bu proses necə olmalıdır?
Reyting.az-ın məlumatına görə, iqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli Qaynarinfo-ya deyib ki, problemli kreditlərin həcminin artması həm banklara, həm vətəndaşlara, həm də dövlətin iqtisadi vəziyyətinə ciddi problem yaradır:
"Birinci və ikinci devalvasiyadan sonra problemli kreditlər mövzusu çox aktual idi. Təəssüf ki, uzun illər bunun həlli ilə bağlı addımların atılmaması səbəbindən problem daha da dərinləşdi. İkinci devalvasiyadan sonra problemli kreditlər ümumi kredit portfelinin cəmi 7-8 faizini təşkil edirdisə, bu gün artıq 2 dəfə artaraq, 16 faizə çatıb. Bu, həm bankların iqtisadi aktivliyinə mənfi təsir göstərir, həm də vətəndaşların üzərində böyük yük kimi qalıb. Çünki vətəndaşlar öz gücləri hesabına bu vəsaitləri ödəmək qalibiliyyətində deyillər”.
N. Cəfərlinin sözlərinə görə, kreditlərin böyük əksəriyyəti dollarla olduğundan, 2 devalvasiya bu borcu vətəndaşlar üçün 2 dəfədən çox artırıb və üstəlik, üzərinə faiz də gəlib: “Problemli kreditlər həm iqtisadi aktivliyə, həm vətəndaşların psixoloji və sosial vəziyyətinə, həm də qeyd etdiyim kimi, bankların fəaliyyətinə pis təsir edir. Problem həll olunsa, bankların özü də müəyyən qədər nəfəs alar. Çünki elə banklar var ki, onların kredit portfelində problemli kreditlərin həcmi 30 faizdən yuxarıdır. Görünən odur ki, məsələnin həlli ilə bağlı müəyyən addımlar atılacaq. İlkin hesablamalara görə, təxminən 700 min insanın problemli krediti var. Bu da olduqca böyük rəqəmdir və Mərkəzi Bankın rəsmi hesabatlarına görə, problemli kreditlərin həcmi təxminən 1,8 milyard manata yaxındır”.
N. Cəfərli
İqtisadçı qeyd edib ki, problemin həlli mexanizmləri də maraqlı olacaq: “Hələ ki, məsələnin hansı şəkildə həll olunacağı açıqlanmır. Mexanizm olaraq çox güman ki, pullar vətəndaşa yox, birbaşa banklara ödəniləcək və böyük ehtimalla köhnə məzənnə ilə olan borclar qalacaq, yeni məzənnə ilə olanlar silinəcək. Yəni, 0.78 AZN ilə olanlar qalacaq, yerdə qalanlar ödəniləcək. Yaxud da 3-5 və ya 10 min manata qədər olan borcların silinməsi mexanizmi tətbiq oluna bilər. Hansı mexanizmin tətbiq olunması da olduqca vacib məsələdir. Borcların bağışlanması üçün büdcədən və ya Neft Fondundan vəsait ayrılsa, bu, həm bankların dayanıqlılığının artmasına böyük kömək olar, həm də 700 minə yaxın problemli krediti olan vətəndaşların sosial, hətta psixoloji vəziyyəti yaxşılaşar və onların iqtisadiyyata yenidən qazandırılması mümkün olar. Çünki bu gün həmin insanlar borc səbəbindən yeni kreditlər alıb, iqtisadi fəaliyyətlə məşğul ola bilmirlər".
Ötən illərdə problemli kreditlər məsələsinin həlli üçün üçlü mexanizmin tətbiq olunmasını təklif edən ekspert, bugünkü gündə bunun tətbiqinin effektli nəticə verməyəcəyini açıqlayıb:
"Mən ikinci devalsiyadan sonra məsuliyyətin 3 yerə bölünməsi mexanizminin tətbiq olunmasını təklif etmişdim. Bu mexanizm 2015-ci ildə probemli kreditlər bu qədər qabarmamış tətbiq olunsaydı, ciddi effekt verə bilərdi. Burada kreditin 33 faizi vətəndaşın, 33 faizi bankın, digər 33-34 faizi də dövlətin. Lakin hazıda vəziyyət dəyişib. Çünki o vaxtdan indiyə problemli kreditlərin həcmi ciddi şəkildə artıb, üzərinə faizlər gəlib. Ona görə də indiki dövürdə hər hansısa bankın öz üzərinə belə bir yük götürə biləcəyini düşünmürəm. Çünki bankların özünün də vəziyyəti yaxşı deyil. Bü gün 1-2 bankı çıxmaqla yerdə qalanları ziyanla işləyir. Yəni bu gün ziyanla işləyən banklar həmin borcların 30 faizini belə öz üzərinə götürmək iqtidarında deyillər. Düşünmürəm ki, hazırda banklarla dövlət bunu hər hansısa formada bölüşdürə bilərlər".
Dövlətin bunun üçün daha hansı addımlar ata biləcəyinə gəlincə, iqtisadçı bildirib ki, məsələn, bankların hər ay vergi öhdəlikləri yaranır. Dövlət müəyyən müddət bu öhdəlikləri almayaraq, onların vətəndaşların borclarına hesablanmasını tətbiq edə bilər. Əgər hər hansısa bank, ay ərzində 100 min manat vergi ödəyirsə, o 100 mini ödəmədən vətəndaşın borcunu silə bilər. “Mexanizmin necə olacağından çox şey asılıdır. Ümid edirəm ki, vətəndaşların xeyrinə bir mexanizm formalaşdırılacaq",- deyə iqtisadçı bildirib.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 21-02-2019 14:54 | Bölmə: İqtisadiyyat
700 minə yaxın vətəndaşın təxminən 1,8 milyard manat problemli kretidinin dövlət tərəfindən ödənilməsi məsələsi müzakirə olunur. Qeyd edək ki, 2015-ci il devalvasiyalarından sonra problemli kreditlərin get-gedə artması bir sıra bankların bağlanmasına, digərlərinin isə vəziyyətinin ağırlaşması ilə nəələnib.
Bəs dövlət problemli kreditləri hansı mexanizmlə ödəyəcək və bu proses necə olmalıdır?
Reyting.az-ın məlumatına görə, iqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli Qaynarinfo-ya deyib ki, problemli kreditlərin həcminin artması həm banklara, həm vətəndaşlara, həm də dövlətin iqtisadi vəziyyətinə ciddi problem yaradır:
"Birinci və ikinci devalvasiyadan sonra problemli kreditlər mövzusu çox aktual idi. Təəssüf ki, uzun illər bunun həlli ilə bağlı addımların atılmaması səbəbindən problem daha da dərinləşdi. İkinci devalvasiyadan sonra problemli kreditlər ümumi kredit portfelinin cəmi 7-8 faizini təşkil edirdisə, bu gün artıq 2 dəfə artaraq, 16 faizə çatıb. Bu, həm bankların iqtisadi aktivliyinə mənfi təsir göstərir, həm də vətəndaşların üzərində böyük yük kimi qalıb. Çünki vətəndaşlar öz gücləri hesabına bu vəsaitləri ödəmək qalibiliyyətində deyillər”.
N. Cəfərlinin sözlərinə görə, kreditlərin böyük əksəriyyəti dollarla olduğundan, 2 devalvasiya bu borcu vətəndaşlar üçün 2 dəfədən çox artırıb və üstəlik, üzərinə faiz də gəlib: “Problemli kreditlər həm iqtisadi aktivliyə, həm vətəndaşların psixoloji və sosial vəziyyətinə, həm də qeyd etdiyim kimi, bankların fəaliyyətinə pis təsir edir. Problem həll olunsa, bankların özü də müəyyən qədər nəfəs alar. Çünki elə banklar var ki, onların kredit portfelində problemli kreditlərin həcmi 30 faizdən yuxarıdır. Görünən odur ki, məsələnin həlli ilə bağlı müəyyən addımlar atılacaq. İlkin hesablamalara görə, təxminən 700 min insanın problemli krediti var. Bu da olduqca böyük rəqəmdir və Mərkəzi Bankın rəsmi hesabatlarına görə, problemli kreditlərin həcmi təxminən 1,8 milyard manata yaxındır”.
N. Cəfərli
İqtisadçı qeyd edib ki, problemin həlli mexanizmləri də maraqlı olacaq: “Hələ ki, məsələnin hansı şəkildə həll olunacağı açıqlanmır. Mexanizm olaraq çox güman ki, pullar vətəndaşa yox, birbaşa banklara ödəniləcək və böyük ehtimalla köhnə məzənnə ilə olan borclar qalacaq, yeni məzənnə ilə olanlar silinəcək. Yəni, 0.78 AZN ilə olanlar qalacaq, yerdə qalanlar ödəniləcək. Yaxud da 3-5 və ya 10 min manata qədər olan borcların silinməsi mexanizmi tətbiq oluna bilər. Hansı mexanizmin tətbiq olunması da olduqca vacib məsələdir. Borcların bağışlanması üçün büdcədən və ya Neft Fondundan vəsait ayrılsa, bu, həm bankların dayanıqlılığının artmasına böyük kömək olar, həm də 700 minə yaxın problemli krediti olan vətəndaşların sosial, hətta psixoloji vəziyyəti yaxşılaşar və onların iqtisadiyyata yenidən qazandırılması mümkün olar. Çünki bu gün həmin insanlar borc səbəbindən yeni kreditlər alıb, iqtisadi fəaliyyətlə məşğul ola bilmirlər".
Ötən illərdə problemli kreditlər məsələsinin həlli üçün üçlü mexanizmin tətbiq olunmasını təklif edən ekspert, bugünkü gündə bunun tətbiqinin effektli nəticə verməyəcəyini açıqlayıb:
"Mən ikinci devalsiyadan sonra məsuliyyətin 3 yerə bölünməsi mexanizminin tətbiq olunmasını təklif etmişdim. Bu mexanizm 2015-ci ildə probemli kreditlər bu qədər qabarmamış tətbiq olunsaydı, ciddi effekt verə bilərdi. Burada kreditin 33 faizi vətəndaşın, 33 faizi bankın, digər 33-34 faizi də dövlətin. Lakin hazıda vəziyyət dəyişib. Çünki o vaxtdan indiyə problemli kreditlərin həcmi ciddi şəkildə artıb, üzərinə faizlər gəlib. Ona görə də indiki dövürdə hər hansısa bankın öz üzərinə belə bir yük götürə biləcəyini düşünmürəm. Çünki bankların özünün də vəziyyəti yaxşı deyil. Bü gün 1-2 bankı çıxmaqla yerdə qalanları ziyanla işləyir. Yəni bu gün ziyanla işləyən banklar həmin borcların 30 faizini belə öz üzərinə götürmək iqtidarında deyillər. Düşünmürəm ki, hazırda banklarla dövlət bunu hər hansısa formada bölüşdürə bilərlər".
Dövlətin bunun üçün daha hansı addımlar ata biləcəyinə gəlincə, iqtisadçı bildirib ki, məsələn, bankların hər ay vergi öhdəlikləri yaranır. Dövlət müəyyən müddət bu öhdəlikləri almayaraq, onların vətəndaşların borclarına hesablanmasını tətbiq edə bilər. Əgər hər hansısa bank, ay ərzində 100 min manat vergi ödəyirsə, o 100 mini ödəmədən vətəndaşın borcunu silə bilər. “Mexanizmin necə olacağından çox şey asılıdır. Ümid edirəm ki, vətəndaşların xeyrinə bir mexanizm formalaşdırılacaq",- deyə iqtisadçı bildirib.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 14:32
23 aptekdə yoxlama aparılıb
Bu gün, 13:58
ABŞ Səfirliyi köhnə əşyalarını satışa çıxarıb
Bu gün, 11:00
Mərkəzi Bank vəzifəli şəxsi cərimələyib
Dünən, 11:24
Bakıya gizli gətirilən qızıl külçələr aşkarlanıb
Dünən, 08:19
“iPhone 17”-nin qiyməti məlum olub
2-09-2025, 18:00
Bakıda daşınmaz əmlak bahalaşıb
2-09-2025, 11:15
Azərbaycan və Braziliya İşçi qrupunun ilk iclasını keçiriblər - Foto
2-09-2025, 10:05
İcbari Sığorta Bürosunun Himayəçilər Şurasının tərkibi dəyişib
2-09-2025, 09:29
Generalın oğlu İngiltərədə şirkət açıb - Sənədlər
1-09-2025, 13:13
Mərkəzi Bank iki təşkilatın lisenziyasını ləğv edib
1-09-2025, 12:52
Xocavənd, Xocalı və Laçında aqrar torpaqlar icarəyə veriləcək
1-09-2025, 11:35
İlham Əliyev Asiya İnfrastruktur İnvestisiya Bankının prezidenti ilə görüşüb - Fotolar
29-08-2025, 16:58
Daha 56 nəqliyyat vasitəsi hərraca çıxarılıb
28-08-2025, 13:31
Bakıda nəqliyyatda gedişhaqqı artırılacaq? - Açıqlama
28-08-2025, 10:15
Mərkəzi Bank "Delta Capital” və “Zuhur” MMC-nin lisenziyasını "dondurub"
28-08-2025, 08:45
Məşhur şirkət "robotların beyni"-ni satışa çıxarıb
27-08-2025, 16:24
Sənaye metallarının qiyməti artıb
27-08-2025, 16:11
Daha 29 nəqliyyat vasitəsi hərraca çıxarılıb
27-08-2025, 15:30
Fərhad Əhmədovun böyük vergi borcu yaranıb
27-08-2025, 12:28
ABŞ şirkəti Rusiya nefti ilə bağlı gizli danışıqlar aparır
27-08-2025, 11:56
Şahin Mustafayev: "Körfəz ölkələrini Qara Dənizə bağlayacaq yeni marşrut yaradılacaq"
27-08-2025, 11:33
ABŞ-la iqtisadi müharibə Rusiya üçün pis nəticələnə bilər
27-08-2025, 09:53
Avropanın iki ölkəsi Rusiya aktivlərinin müsadirəsinə qarşıdır
26-08-2025, 13:58
Rusiyanın 14 sərnişin təyyarəsində problem yaranıb
26-08-2025, 12:10
ABŞ və Rusiya enerji sazişlərini müzakirə edir
26-08-2025, 11:02
I Yüksəliş müsabiqəsinin finalçısı mərkəz rəhbəri təyin olunub
25-08-2025, 18:56
"Coca-Cola" nəhəng şəbəkəni satmaq istəyir
25-08-2025, 16:00
Un neçəyədir? - Qiymət açıqlanıb
25-08-2025, 15:01
Mərkəzi Bankda yeni təyinat olub
25-08-2025, 10:53
Deputatdan "Sədərək"dəki yanğınla bağlı açıqlama: "Bu, son 8 ildə 10-cu belə hadisədir..."
22-08-2025, 17:57
Rusiya Suriya üçün yeni pul çap edəcək
22-08-2025, 17:33
Əli Əsədov Çinin korporasiya prezidenti ilə görüşüb
22-08-2025, 10:40
QSC-nin Müşahidə Şurasının tərkibi dəyişib
21-08-2025, 16:09
Aİ və ABŞ birgə bəyanat yayıblar
21-08-2025, 11:48
TANAP ilə nəql edilən Azərbaycan qazının həcmi açıqlanıb
21-08-2025, 11:04
Nazir müavininin adı 3.8 milyon manatlıq "tender oyunu"nda hallanır
20-08-2025, 18:00
QSC-nin Müşahidə Şurasının tərkibi dəyişib
20-08-2025, 13:04
Su Ehtiyatları Agentliyinin 23 milyon manatdan çox vergi borcu var
19-08-2025, 17:35
"Azəriqaz" ləğv edilir? - Hüquqşünasdan müsahibə
19-08-2025, 17:22
Azərbaycan iqtisadi artımla bağlı proqnozunu yeniləyib
19-08-2025, 15:30
SOCAR-ın tabeliyində yeni qurumlar yaradılacaq
19-08-2025, 11:35
“Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC-də tender qalmaqalı - Şikayət var
19-08-2025, 11:09
66 nəqliyyat vasitəsi hərraca çıxarılıb
19-08-2025, 10:44
Dünya bazarında neft ucuzlaşır
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
