09:21 / 20-10-2025
Dayanıqlı iqtisadiyyatı olan ölkələrin reytinqi açıqlanıb - Siyahı
09:20 / 20-10-2025
Şəmkirdə kişi avtomobil qaldırıcısının altında qalaraq ölüb
09:08 / 20-10-2025
İmperatorlara məxsus qiymətli əşyaları oğurlayıblar - Fotolar
08:59 / 20-10-2025
Zaxarova: Putinlə Trampın danışığından sonra diplomatlar çox çalışırlar
08:25 / 20-10-2025
Tufan Erhürman Şimali Kipr Türk Respublikasının yeni prezidentidir
08:18 / 20-10-2025
Qəzzada vəziyyət fəlakət həddinə çatıb
08:11 / 20-10-2025
Prezident seçkilərində “autsayder” qalib gəlib
08:05 / 20-10-2025
Atəşkəsdən sonra Qəzzada 51 nəfər öldürülüb
07:59 / 20-10-2025
Tramp Dehliyə Rusiya nefti ilə bağlı xəbərdarlıq edib
07:16 / 20-10-2025
Çin "Falcon 9" raketinin bənzərini yaradıb
07:06 / 20-10-2025
AZAL təyyarəsi Sankt-Peterburqa qayıtmağa məcbur olub
00:07 / 20-10-2025
İlham Əliyev Zəngilanla bağlı paylaşım edib - Video
00:01 / 20-10-2025
Zəngilanın azad edilməsindən 5 il ötür
14:39 / 19-10-2025
Ayı ata və oğula hücum edib
10:54 / 19-10-2025
Türk Cümhuriyyətində prezident seçkiləri keçirilib - Yenilənib
09:56 / 19-10-2025
Cüdoçularımız 2 qızıl, 1 bürünc medal qazanıblar
09:43 / 19-10-2025
Pakistanın qara səhifəsi - Fotolar
09:07 / 19-10-2025
Avropa Ukraynaya hərbi yardımı azaldıb
08:12 / 19-10-2025
Azərbaycan diplomatiyasının Qızıl Dövrünə düşən 15 gün
07:56 / 19-10-2025
Zahid Oruc ittihamlarla razılaşmır
19:14 / 18-10-2025
İlham Əliyev ABŞ Mərkəzi Komandanlığının komandanını qəbul edib - Fotolar
18:04 / 18-10-2025
Rusiyalı bloqer evində ölü tapılıb
16:37 / 18-10-2025
Vatikan zəfəri - Foto
16:15 / 18-10-2025
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
16:01 / 18-10-2025
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
11:54 / 18-10-2025
İlham Əliyev “Kazinform”a müsahibə verib
11:14 / 18-10-2025
Azərbaycanın Müqəddəs Taxt-Tacdakı səfirliyinin inzibati ofisi açılıb
10:26 / 18-10-2025
Mehriban Əliyeva: "Azərbaycanın dövlət müstəqilliyi, suverenliyi..." - Foto
09:13 / 18-10-2025
Premyer Liqa: Bu gün daha iki görüş baş tutacaq
00:03 / 18-10-2025
Bu gün Azərbaycanın Müstəqilliyinin Bərpası Günüdür
12:11 / 17-10-2025
Professor: Ramiz Mehdiyev yüksək vəzifələrə 900-dən çox kadr yerləşdirib
19:51 / 17-10-2025
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
16:01 / 18-10-2025
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
17:37 / 15-10-2025
Cəlaloğlu: Məsələ Ramiz Mehdiyevin həbsi ilə məhdudlaşmamalıdır - Müsahibə
14:10 / 16-10-2025
“Ramiz Mehdiyev anti-milli ünsürdür” - DQC sədri
13:21 / 15-10-2025
Prezident yeni idarə yaradıb - Fərman
11:33 / 16-10-2025
Ramiz Mehdiyevlə əlaqəli şəxslər həbs edilə bilər
13:05 / 16-10-2025
Təndir çörəyinin ətri - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
16:15 / 18-10-2025
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
23:49 / 15-10-2025
Vahid Əhmədovdan Ramiz Mehdiyev haqqında - Açıqlama
11:59 / 15-10-2025
Ərdoğan Netanyahunu zirvəyə buraxmayıb
12:43 / 15-10-2025
Qarabağın 19 yaşayış məntəqəsinə köç olacaq
Kredit borclarının silinmə mexanizmi hazırlanır - İqtisadçı
Tarix: 21-02-2019 14:54 | Bölmə: İqtisadiyyat
700 minə yaxın vətəndaşın təxminən 1,8 milyard manat problemli kretidinin dövlət tərəfindən ödənilməsi məsələsi müzakirə olunur. Qeyd edək ki, 2015-ci il devalvasiyalarından sonra problemli kreditlərin get-gedə artması bir sıra bankların bağlanmasına, digərlərinin isə vəziyyətinin ağırlaşması ilə nəələnib.
Bəs dövlət problemli kreditləri hansı mexanizmlə ödəyəcək və bu proses necə olmalıdır?
Reyting.az-ın məlumatına görə, iqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli Qaynarinfo-ya deyib ki, problemli kreditlərin həcminin artması həm banklara, həm vətəndaşlara, həm də dövlətin iqtisadi vəziyyətinə ciddi problem yaradır:
"Birinci və ikinci devalvasiyadan sonra problemli kreditlər mövzusu çox aktual idi. Təəssüf ki, uzun illər bunun həlli ilə bağlı addımların atılmaması səbəbindən problem daha da dərinləşdi. İkinci devalvasiyadan sonra problemli kreditlər ümumi kredit portfelinin cəmi 7-8 faizini təşkil edirdisə, bu gün artıq 2 dəfə artaraq, 16 faizə çatıb. Bu, həm bankların iqtisadi aktivliyinə mənfi təsir göstərir, həm də vətəndaşların üzərində böyük yük kimi qalıb. Çünki vətəndaşlar öz gücləri hesabına bu vəsaitləri ödəmək qalibiliyyətində deyillər”.
N. Cəfərlinin sözlərinə görə, kreditlərin böyük əksəriyyəti dollarla olduğundan, 2 devalvasiya bu borcu vətəndaşlar üçün 2 dəfədən çox artırıb və üstəlik, üzərinə faiz də gəlib: “Problemli kreditlər həm iqtisadi aktivliyə, həm vətəndaşların psixoloji və sosial vəziyyətinə, həm də qeyd etdiyim kimi, bankların fəaliyyətinə pis təsir edir. Problem həll olunsa, bankların özü də müəyyən qədər nəfəs alar. Çünki elə banklar var ki, onların kredit portfelində problemli kreditlərin həcmi 30 faizdən yuxarıdır. Görünən odur ki, məsələnin həlli ilə bağlı müəyyən addımlar atılacaq. İlkin hesablamalara görə, təxminən 700 min insanın problemli krediti var. Bu da olduqca böyük rəqəmdir və Mərkəzi Bankın rəsmi hesabatlarına görə, problemli kreditlərin həcmi təxminən 1,8 milyard manata yaxındır”.
N. Cəfərli
İqtisadçı qeyd edib ki, problemin həlli mexanizmləri də maraqlı olacaq: “Hələ ki, məsələnin hansı şəkildə həll olunacağı açıqlanmır. Mexanizm olaraq çox güman ki, pullar vətəndaşa yox, birbaşa banklara ödəniləcək və böyük ehtimalla köhnə məzənnə ilə olan borclar qalacaq, yeni məzənnə ilə olanlar silinəcək. Yəni, 0.78 AZN ilə olanlar qalacaq, yerdə qalanlar ödəniləcək. Yaxud da 3-5 və ya 10 min manata qədər olan borcların silinməsi mexanizmi tətbiq oluna bilər. Hansı mexanizmin tətbiq olunması da olduqca vacib məsələdir. Borcların bağışlanması üçün büdcədən və ya Neft Fondundan vəsait ayrılsa, bu, həm bankların dayanıqlılığının artmasına böyük kömək olar, həm də 700 minə yaxın problemli krediti olan vətəndaşların sosial, hətta psixoloji vəziyyəti yaxşılaşar və onların iqtisadiyyata yenidən qazandırılması mümkün olar. Çünki bu gün həmin insanlar borc səbəbindən yeni kreditlər alıb, iqtisadi fəaliyyətlə məşğul ola bilmirlər".
Ötən illərdə problemli kreditlər məsələsinin həlli üçün üçlü mexanizmin tətbiq olunmasını təklif edən ekspert, bugünkü gündə bunun tətbiqinin effektli nəticə verməyəcəyini açıqlayıb:
"Mən ikinci devalsiyadan sonra məsuliyyətin 3 yerə bölünməsi mexanizminin tətbiq olunmasını təklif etmişdim. Bu mexanizm 2015-ci ildə probemli kreditlər bu qədər qabarmamış tətbiq olunsaydı, ciddi effekt verə bilərdi. Burada kreditin 33 faizi vətəndaşın, 33 faizi bankın, digər 33-34 faizi də dövlətin. Lakin hazıda vəziyyət dəyişib. Çünki o vaxtdan indiyə problemli kreditlərin həcmi ciddi şəkildə artıb, üzərinə faizlər gəlib. Ona görə də indiki dövürdə hər hansısa bankın öz üzərinə belə bir yük götürə biləcəyini düşünmürəm. Çünki bankların özünün də vəziyyəti yaxşı deyil. Bü gün 1-2 bankı çıxmaqla yerdə qalanları ziyanla işləyir. Yəni bu gün ziyanla işləyən banklar həmin borcların 30 faizini belə öz üzərinə götürmək iqtidarında deyillər. Düşünmürəm ki, hazırda banklarla dövlət bunu hər hansısa formada bölüşdürə bilərlər".
Dövlətin bunun üçün daha hansı addımlar ata biləcəyinə gəlincə, iqtisadçı bildirib ki, məsələn, bankların hər ay vergi öhdəlikləri yaranır. Dövlət müəyyən müddət bu öhdəlikləri almayaraq, onların vətəndaşların borclarına hesablanmasını tətbiq edə bilər. Əgər hər hansısa bank, ay ərzində 100 min manat vergi ödəyirsə, o 100 mini ödəmədən vətəndaşın borcunu silə bilər. “Mexanizmin necə olacağından çox şey asılıdır. Ümid edirəm ki, vətəndaşların xeyrinə bir mexanizm formalaşdırılacaq",- deyə iqtisadçı bildirib.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 21-02-2019 14:54 | Bölmə: İqtisadiyyat
700 minə yaxın vətəndaşın təxminən 1,8 milyard manat problemli kretidinin dövlət tərəfindən ödənilməsi məsələsi müzakirə olunur. Qeyd edək ki, 2015-ci il devalvasiyalarından sonra problemli kreditlərin get-gedə artması bir sıra bankların bağlanmasına, digərlərinin isə vəziyyətinin ağırlaşması ilə nəələnib.
Bəs dövlət problemli kreditləri hansı mexanizmlə ödəyəcək və bu proses necə olmalıdır?
Reyting.az-ın məlumatına görə, iqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli Qaynarinfo-ya deyib ki, problemli kreditlərin həcminin artması həm banklara, həm vətəndaşlara, həm də dövlətin iqtisadi vəziyyətinə ciddi problem yaradır:
"Birinci və ikinci devalvasiyadan sonra problemli kreditlər mövzusu çox aktual idi. Təəssüf ki, uzun illər bunun həlli ilə bağlı addımların atılmaması səbəbindən problem daha da dərinləşdi. İkinci devalvasiyadan sonra problemli kreditlər ümumi kredit portfelinin cəmi 7-8 faizini təşkil edirdisə, bu gün artıq 2 dəfə artaraq, 16 faizə çatıb. Bu, həm bankların iqtisadi aktivliyinə mənfi təsir göstərir, həm də vətəndaşların üzərində böyük yük kimi qalıb. Çünki vətəndaşlar öz gücləri hesabına bu vəsaitləri ödəmək qalibiliyyətində deyillər”.
N. Cəfərlinin sözlərinə görə, kreditlərin böyük əksəriyyəti dollarla olduğundan, 2 devalvasiya bu borcu vətəndaşlar üçün 2 dəfədən çox artırıb və üstəlik, üzərinə faiz də gəlib: “Problemli kreditlər həm iqtisadi aktivliyə, həm vətəndaşların psixoloji və sosial vəziyyətinə, həm də qeyd etdiyim kimi, bankların fəaliyyətinə pis təsir edir. Problem həll olunsa, bankların özü də müəyyən qədər nəfəs alar. Çünki elə banklar var ki, onların kredit portfelində problemli kreditlərin həcmi 30 faizdən yuxarıdır. Görünən odur ki, məsələnin həlli ilə bağlı müəyyən addımlar atılacaq. İlkin hesablamalara görə, təxminən 700 min insanın problemli krediti var. Bu da olduqca böyük rəqəmdir və Mərkəzi Bankın rəsmi hesabatlarına görə, problemli kreditlərin həcmi təxminən 1,8 milyard manata yaxındır”.
N. Cəfərli
İqtisadçı qeyd edib ki, problemin həlli mexanizmləri də maraqlı olacaq: “Hələ ki, məsələnin hansı şəkildə həll olunacağı açıqlanmır. Mexanizm olaraq çox güman ki, pullar vətəndaşa yox, birbaşa banklara ödəniləcək və böyük ehtimalla köhnə məzənnə ilə olan borclar qalacaq, yeni məzənnə ilə olanlar silinəcək. Yəni, 0.78 AZN ilə olanlar qalacaq, yerdə qalanlar ödəniləcək. Yaxud da 3-5 və ya 10 min manata qədər olan borcların silinməsi mexanizmi tətbiq oluna bilər. Hansı mexanizmin tətbiq olunması da olduqca vacib məsələdir. Borcların bağışlanması üçün büdcədən və ya Neft Fondundan vəsait ayrılsa, bu, həm bankların dayanıqlılığının artmasına böyük kömək olar, həm də 700 minə yaxın problemli krediti olan vətəndaşların sosial, hətta psixoloji vəziyyəti yaxşılaşar və onların iqtisadiyyata yenidən qazandırılması mümkün olar. Çünki bu gün həmin insanlar borc səbəbindən yeni kreditlər alıb, iqtisadi fəaliyyətlə məşğul ola bilmirlər".
Ötən illərdə problemli kreditlər məsələsinin həlli üçün üçlü mexanizmin tətbiq olunmasını təklif edən ekspert, bugünkü gündə bunun tətbiqinin effektli nəticə verməyəcəyini açıqlayıb:
"Mən ikinci devalsiyadan sonra məsuliyyətin 3 yerə bölünməsi mexanizminin tətbiq olunmasını təklif etmişdim. Bu mexanizm 2015-ci ildə probemli kreditlər bu qədər qabarmamış tətbiq olunsaydı, ciddi effekt verə bilərdi. Burada kreditin 33 faizi vətəndaşın, 33 faizi bankın, digər 33-34 faizi də dövlətin. Lakin hazıda vəziyyət dəyişib. Çünki o vaxtdan indiyə problemli kreditlərin həcmi ciddi şəkildə artıb, üzərinə faizlər gəlib. Ona görə də indiki dövürdə hər hansısa bankın öz üzərinə belə bir yük götürə biləcəyini düşünmürəm. Çünki bankların özünün də vəziyyəti yaxşı deyil. Bü gün 1-2 bankı çıxmaqla yerdə qalanları ziyanla işləyir. Yəni bu gün ziyanla işləyən banklar həmin borcların 30 faizini belə öz üzərinə götürmək iqtidarında deyillər. Düşünmürəm ki, hazırda banklarla dövlət bunu hər hansısa formada bölüşdürə bilərlər".
Dövlətin bunun üçün daha hansı addımlar ata biləcəyinə gəlincə, iqtisadçı bildirib ki, məsələn, bankların hər ay vergi öhdəlikləri yaranır. Dövlət müəyyən müddət bu öhdəlikləri almayaraq, onların vətəndaşların borclarına hesablanmasını tətbiq edə bilər. Əgər hər hansısa bank, ay ərzində 100 min manat vergi ödəyirsə, o 100 mini ödəmədən vətəndaşın borcunu silə bilər. “Mexanizmin necə olacağından çox şey asılıdır. Ümid edirəm ki, vətəndaşların xeyrinə bir mexanizm formalaşdırılacaq",- deyə iqtisadçı bildirib.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 07:59
Tramp Dehliyə Rusiya nefti ilə bağlı xəbərdarlıq edib
17-10-2025, 17:16
Azərbaycanın əsas neft ixrac etdiyi ilk 5 ölkə - Siyahı
17-10-2025, 14:47
Maliyyə Nazirliyi: pensiya sisteminin maliyyə dayanıqlılığında hər hansı risk yoxdur
17-10-2025, 14:15
"Azəristiliktəchizat"ın "Azəriqaz"a borcu açıqlanıb
17-10-2025, 13:12
Avropada şərab istehlakı azalır
17-10-2025, 12:05
Azərbaycanın xarici dövlət borcu azalıb
17-10-2025, 10:00
Pensiya yaşı artırılacaq? - Açıqlama
17-10-2025, 09:49
İngilislər Qazaxıstana böyük məbləğdə investisiya qoyacaqlar
16-10-2025, 18:48
Yeni tikinti matrealı satışa çıxarılıb - Foto
16-10-2025, 15:57
Çin demoqrafik böhranı texnoloji üstünlüklə həll edir - Foto
16-10-2025, 13:44
Ticarət müharibəsi dolları ucuzlaşdırır
16-10-2025, 11:15
Azərbaycan neft məhsullarının ixracını artırıb
16-10-2025, 09:10
Rusiya Latviyaya sanksiyalarla cavab verəcək
15-10-2025, 17:59
Mask "Cybertruck"in satışını süni şəkildə artırıb
15-10-2025, 17:18
Sabah Binəqədinin bəzi ərazilərində qaz olmayacaq
15-10-2025, 13:34
Dövlət Xidməti işçilərinin sayı artırılıb
15-10-2025, 12:14
Külək turbinlərini süni intellekt idarə edəcək - Foto
14-10-2025, 15:29
Azərbaycanda kərə yağı bahalaşıb
14-10-2025, 15:06
Azərbaycan, İran və Rusiya rəsmiləri Şimal-Cənub dəhlizində - Foto
14-10-2025, 12:10
Dövlət Xidməti 220 min manatlıq çap məhsulları alır
14-10-2025, 10:30
Agentliyə azad edilmiş ərazilərə dair yeni vəzifə həvalə olunub
14-10-2025, 10:11
Azərbaycan-İran-Rusiya birgə İşçi qrupu yaradılacaq
13-10-2025, 18:04
"Sədərək"də reklam qurğuları sökülür
13-10-2025, 16:46
Azərbaycan və Rusiyanın baş nazirlərinin müavinləri görüşüblər
13-10-2025, 14:39
Süni intellekt ABŞ-ı böyük iqtisadi problemdən qoruyub
13-10-2025, 12:08
Türkiyədə türkəsilli əcnəbilərə işləmək hüququ verilib
13-10-2025, 11:18
Azərbaycana idxal olunan bioloji aktiv qidada uyğunsuzluq aşkarlanıb
13-10-2025, 09:50
"Lamborghini" elektrik avtomobillərindən imtina edir
13-10-2025, 07:47
Tramp şirkətləri 770 milyard dollar zərərlə üzləşdirib
10-10-2025, 09:55
Dubaydan Bakıya gətirilən brilyant qaşlar gömrükdən buraxılmayıb
10-10-2025, 09:18
Ən çox şikayət edilən bank hansıdır? - Mərkəzi Bankdan açıqlama
9-10-2025, 17:50
Bəzi ölkələrdən Azərbaycana quş ətinin idxalına məhdudiyyət qoyulub
9-10-2025, 12:57
Əli Əsədov yeni qərar imzalayıb
9-10-2025, 12:39
"Azərikart"ın lisenziyası məhdudlaşdırılıb
9-10-2025, 07:43
Rusiyada benzin qıtlığı 20 faizə çatıb
8-10-2025, 12:01
Ekspert naziri tənqid edib: "Özü iqtisadçı, müavinin biri hüquqşünas, digəri politoloq..."
8-10-2025, 10:45
Yüzlərlə MMC yaradaraq qanunsuzluq edən şəxsə hökm oxunub
8-10-2025, 10:28
Əmək müqavilələrini "mygov"da da imzalamaq mümkün olacaq
8-10-2025, 09:29
AYNA yolların xətlənməsinə 45 milyon xərcləyəcək
8-10-2025, 07:36
Süni intellekt sahəsində böhran gözlənilir
7-10-2025, 11:20
Qızılın qiyməti sürətlə yeni rekorda yaxınlaşır
7-10-2025, 10:05
Lukaşenko Belarusda qiymət artımlarını qadağan edib
6-10-2025, 12:11
Dövlət büdcəsinin gəlirləri artıb - 675,2 milyon manat
6-10-2025, 11:07
Gəncədəki köhnə avtobuslar Bakıda istifadə olunur
6-10-2025, 10:39
Baş nazir əmək pensiyaları ilə bağlı qərar imzalayıb
6-10-2025, 10:13
DİN bank kartları ilə bağlı əhaliyə növbəti xəbərdarlığı edib
6-10-2025, 08:01
“OPEC+” neft hasilatını artıracaq
4-10-2025, 12:04
İlham Əliyev iki bankla bağlı fərman imzalayıb
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
