12:15 / 01-09-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:02 / 01-09-2025
Bakıda ermənilərin cinayət işi üzrə məhkəmə davam edir
11:54 / 01-09-2025
Əfqanıstandakı zəlzələdə ölənlərin sayı artır - (Yenilənib+)
11:45 / 01-09-2025
Putin Çində Ərdoğanla görüşüb
11:35 / 01-09-2025
İlham Əliyev Asiya İnfrastruktur İnvestisiya Bankının prezidenti ilə görüşüb - Fotolar
11:26 / 01-09-2025
Keçmiş mətbuat katibi yeni vəzifəyə təyin olunub
11:08 / 01-09-2025
Oruçoğlu Zakir Həsənovun müşaviri təyin edilib
11:07 / 01-09-2025
Ruslar iki vilayətə hücum edib, itkilər var
10:58 / 01-09-2025
Məktəbli geyimləri və ləvazimatları bahalaşıb
10:52 / 01-09-2025
İlham Əliyev Maldiv prezidenti ilə görüşüb - (Yenilənib) - Foto
10:39 / 01-09-2025
“Xəzər asayişi” Alyansı - Xəqani Cəfərli yazır
10:35 / 01-09-2025
Pirəkəşkül və Ağdərədə yararsız döyüş sursatları məhv ediləcək
10:17 / 01-09-2025
Fransanın Bakıdakı keçmiş səfiri ölkəni tərk edib: "Vaxt nə tez gəlib keçir" - Foto
10:11 / 01-09-2025
İlham Əliyevin Pakistanın Baş naziri ilə görüşü olub
10:09 / 01-09-2025
Ruslar 6 ay ərzində 130 yaşayış məntəqəsini işğal edib
09:51 / 01-09-2025
Balakən dağlarında əməliyyat: silahlı şəxslər həbs olunub
08:55 / 01-09-2025
Çində Əliyev-Ərdoğan görüşü keçirilib - (Yenilənib) - Foto
07:57 / 01-09-2025
Türkiyə və Çin liderləri Orta Dəhlizi müzakirə ediblər
07:50 / 01-09-2025
Avtomobili Rusiya konsulluğunun darvazasına çırpıb
07:42 / 01-09-2025
Sanksiyalar Putinin Çin səfərinə mane ola bilməyib
07:23 / 01-09-2025
20-yə yaxın gəmi Qəzzanın blokadasını yarmağa gedir
07:15 / 01-09-2025
Tramp: Vaşinqtonda cinayətkarlıq üzərində qələbə çaldıq
07:10 / 01-09-2025
ŞƏT-ə üzv ölkələrin Dövlət Başçıları Şurasının iclası keçirlir
18:20 / 31-08-2025
Putin Çində Paşinyanla görüşüb
15:02 / 31-08-2025
İlham Əliyev Çində görüşlər keçirib - (Yenilənib) - Fotolar
14:51 / 31-08-2025
İlham Əliyev kralı təbrik edib
12:15 / 31-08-2025
Salyanda avtomobil kanala aşıb - Bir nəfər ölüb, beş nəfər xəsarət alıb
11:37 / 31-08-2025
İlham Əliyev Sadır Japarova məktub göndərib
10:15 / 31-08-2025
Çin Azərbaycanın suveren inkişaf modelini dəstəkləyir
18:09 / 27-08-2025

13:31 / 28-08-2025

12:50 / 27-08-2025

13:54 / 27-08-2025

19:36 / 30-08-2025

16:24 / 27-08-2025

21:29 / 28-08-2025

23:00 / 28-08-2025

08:13 / 30-08-2025

19:01 / 29-08-2025

Mərkəzi Bnak kiberdələduzluqla bağlı banklara göstəriş verib
Tarix: 10-04-2025 12:59 | Bölmə: İqtisadiyyat

Azərbaycan Mərkəzi Bankın (AMB) son zamanlar vətəndaşların bank kartlarından onların adına 10-15 min manat və daha böyük məbləğlərdə kredit rəsmiləşdirməsi məsələsinə münasibət bildirib.
AMB-dən bildirilib ki, maliyyə institutlarında kiber dayanıqlığın yüksəldilməsi, informasiya təhlükəsizliyinin gücləndirilməsi, o cümlədən kiber təhdid və risklərə qarşı adekvat nəzarət mexanizmlərinin tətbiqi, risk əsaslı tənzimləmə çərçivəsinin formalaşdırılması və bu istiqamət üzrə digər tədbirlər Mərkəzi Bankın daim diqqət mərkəzindədir.
Bu məqsədlə, Mərkəzi Bank tərəfindən 2023-2026-cı illər üçün “Maliyyə bazarları üzrə kibertəhlükəsizlik Strategiyası” hazırlanıb və onun tətbiqinə başlanılıb. Bununla yanaşı, "Maliyyə bazarlarında fəaliyyətinə nəzarət edilən subyektlərdə informasiya təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə dair” Tələblər qüvvəyə minib. Həmin Tələblərdə misal üçün, fərdi məlumatların üçüncü şəxslərə icazəsiz ötürülməsinin qarşısının alınması, bu məlumatların müvafiq şifrələnmə metodları ilə qorunması və nəzarət subyektləri tərəfindən müştəriləri informasiya təhlükəsizliyi ilə əlaqədar azı rübdə bir dəfə maarifləndirməsi kimi tələblər yer alır.
2025-ci ilin yanvar ayında “Banklarda əməliyyat risklərinin idarə edilməsi Qaydası” qəbul edilib. Qayda bankda kredit dələduzluğu, pul vəsaitlərinin mənimsənilməsi, saxtakarlıq halları, müştəri hesablarının ələ keçirilməsi, kiberhücumlar kimi bankdaxili və bankdankənar dələduzluq halları üzrə risk hadisələrinin aşkarlanmasına, reyestrinin aparılmasına, hesabatlığına, monitorinqinə və bu cür risk hadisələrinin qarşısının alınması məqsədilə bankın biznes proseslərinin təkminləşdirilməsinə dair tələbləri tənzimləyir.
Həmçinin qeyd edilib ki, Mərkəzi Bankın “Bank hesablarının açılması, aparılması və bağlanması Qaydası” və “Banklarda kredit risklərinin idarə edilməsi Qaydası”nda məsafədən bank hesablarının açılması və istehlak krediti müqaviləsinin bağlanması zamanı dələduzluq risklərinin minimallaşdırılması məqsədilə müştərini dürüst müəyyənləşdirməyə dair, o cümlədən video zəng və video çəkiliş aparılmasına dair tələblər müəyyən olunur. Bununla yanaşı, “Ödəniş xidmətləri və ödəniş sistemləri haqqında” Qanuna və Mərkəzi Bankın “Gücləndirilmiş müştəri autentifikasiyasının tətbiqi Qaydası”na əsasən ödəniş hesabına məsafədən (internet, telefon və digər kommunikasiya kanalları vasitəsilə) daxil olduqda, habelə bir təmassız ödənişin məbləği 100 manat (və ya ekvivalentindən), bu cür əməliyyatların günlük həcmi isə 500 manat və ya ekvivalentindən artıq olduqda banklar tərəfindən ikili autentifikasiyanı özündə əks etdirən gücləndirilmiş müştəri autentifikasiya tədbirləri həyata keçirilməlidir. Həmçinin sözügedən Qaydaya əsasən, banklar avtorizə edilməmiş və ya fırıldaqçılıq əməliyyatlarını aşkar edən əməliyyatların monitorinqi mexanizminə sahib olmalıdır.
Eyni zamanda banklarda informasiya və kibertəhlükəsizliyin təmin olunması, dələduzluğa qarşı mübarizənin effektivliyinin artırılması məqsədilə Azərbaycan Banklar Assosiasiyasının ekspert qrupları çərçivəsində davamlı iş aparılır, aidiyyəti hüquq mühafizə orqanlarının nümayəndələri cəlb olunmaqla müzakirələr təşkil olunur.
Bundan əlavə, bütün maliyyə institutları əmlakın cinayət yolu ilə əldə edilməsinə şübhə və ya belə şübhə üçün kifayət qədər əsaslar yaradan halları, o cümlədən dələduzluqla bağlı halları aşkar etdikdə bu barədə məlumat və sənədləri Maliyyə Monitorinqi Xidmətinə (MMX) təqdim etməlidirlər. MMX şübhəli hallara dair əldə edilmiş məlumat və sənədlərin keyfiyyətini qiymətləndirir, şübhəli halların müəyyən edilməsi, eləcə də risk qiymətləndirilməsinin aparılması məqsədilə taktiki və strateji təhlil metodlarından istifadə edir. Əgər aparılan təhlil zamanı cinayət yolu ilə əldə edilmiş əmlakın leqallaşdırılması, terrorçuluğun maliyyələşdirilməsi və ya digər cinayətlərin əlamətləri müəyyən edilərsə, bu barədə məlumat və sənədlər dərhal aidiyyəti cinayət təqibi orqanına təqdim edilir.
Mərkəzi Bank maliyyə institutularına münasibətdə apardığı yoxlamalar zamanı cinayət yolu ilə əldə edilmiş əmlakla bağlı şübhə və ya belə şübhə üçün kifayət qədər əsaslar yaradan halları araşdırır və əgər müvafiq məlumat və sənədlərin MMX-yə göndərilmədiyini aşkar edərsə, dərhal onların həmin quruma təqdim edilməsini təmin edir, onların təqdim edilməməsinin səbəblərini araşdırır və onları təqdim etməyən maliyyə institutlarına qarşı inzibati və ya qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş digər tədbirləri tətbiq edir.
"Mərkəzi Bank tərəfindən Beynəlxalq Standartlaşdırma Təşkilatının ISO/IEC 2700X standartlarının tələbləri nəzərə alınmaqla ölkədə fəaliyyət göstərən banklarda və xarici bankların yerli filiallarında informasiya təhlükəsizliyinə dair minimum tələblər müəyyən edilib. Mərkəzi Bank tərəfindən bütün banklara bank xidmətlərinin istehlakçılarının dələduzluq hallarına qarşı ehtiyatlı olmaları, kart məlumatlarını heç bir halda üçüncü şəxslərə təqdim etməmələri üçün məlumatlılığın artırılması istiqamətində tədbirlərin görülməsi və nəzarətin gücləndirilməsi göstərişi verilib"- AMB-dən əlavə edilib(APA)
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 10-04-2025 12:59 | Bölmə: İqtisadiyyat

Azərbaycan Mərkəzi Bankın (AMB) son zamanlar vətəndaşların bank kartlarından onların adına 10-15 min manat və daha böyük məbləğlərdə kredit rəsmiləşdirməsi məsələsinə münasibət bildirib.
AMB-dən bildirilib ki, maliyyə institutlarında kiber dayanıqlığın yüksəldilməsi, informasiya təhlükəsizliyinin gücləndirilməsi, o cümlədən kiber təhdid və risklərə qarşı adekvat nəzarət mexanizmlərinin tətbiqi, risk əsaslı tənzimləmə çərçivəsinin formalaşdırılması və bu istiqamət üzrə digər tədbirlər Mərkəzi Bankın daim diqqət mərkəzindədir.
Bu məqsədlə, Mərkəzi Bank tərəfindən 2023-2026-cı illər üçün “Maliyyə bazarları üzrə kibertəhlükəsizlik Strategiyası” hazırlanıb və onun tətbiqinə başlanılıb. Bununla yanaşı, "Maliyyə bazarlarında fəaliyyətinə nəzarət edilən subyektlərdə informasiya təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə dair” Tələblər qüvvəyə minib. Həmin Tələblərdə misal üçün, fərdi məlumatların üçüncü şəxslərə icazəsiz ötürülməsinin qarşısının alınması, bu məlumatların müvafiq şifrələnmə metodları ilə qorunması və nəzarət subyektləri tərəfindən müştəriləri informasiya təhlükəsizliyi ilə əlaqədar azı rübdə bir dəfə maarifləndirməsi kimi tələblər yer alır.
2025-ci ilin yanvar ayında “Banklarda əməliyyat risklərinin idarə edilməsi Qaydası” qəbul edilib. Qayda bankda kredit dələduzluğu, pul vəsaitlərinin mənimsənilməsi, saxtakarlıq halları, müştəri hesablarının ələ keçirilməsi, kiberhücumlar kimi bankdaxili və bankdankənar dələduzluq halları üzrə risk hadisələrinin aşkarlanmasına, reyestrinin aparılmasına, hesabatlığına, monitorinqinə və bu cür risk hadisələrinin qarşısının alınması məqsədilə bankın biznes proseslərinin təkminləşdirilməsinə dair tələbləri tənzimləyir.
Həmçinin qeyd edilib ki, Mərkəzi Bankın “Bank hesablarının açılması, aparılması və bağlanması Qaydası” və “Banklarda kredit risklərinin idarə edilməsi Qaydası”nda məsafədən bank hesablarının açılması və istehlak krediti müqaviləsinin bağlanması zamanı dələduzluq risklərinin minimallaşdırılması məqsədilə müştərini dürüst müəyyənləşdirməyə dair, o cümlədən video zəng və video çəkiliş aparılmasına dair tələblər müəyyən olunur. Bununla yanaşı, “Ödəniş xidmətləri və ödəniş sistemləri haqqında” Qanuna və Mərkəzi Bankın “Gücləndirilmiş müştəri autentifikasiyasının tətbiqi Qaydası”na əsasən ödəniş hesabına məsafədən (internet, telefon və digər kommunikasiya kanalları vasitəsilə) daxil olduqda, habelə bir təmassız ödənişin məbləği 100 manat (və ya ekvivalentindən), bu cür əməliyyatların günlük həcmi isə 500 manat və ya ekvivalentindən artıq olduqda banklar tərəfindən ikili autentifikasiyanı özündə əks etdirən gücləndirilmiş müştəri autentifikasiya tədbirləri həyata keçirilməlidir. Həmçinin sözügedən Qaydaya əsasən, banklar avtorizə edilməmiş və ya fırıldaqçılıq əməliyyatlarını aşkar edən əməliyyatların monitorinqi mexanizminə sahib olmalıdır.
Eyni zamanda banklarda informasiya və kibertəhlükəsizliyin təmin olunması, dələduzluğa qarşı mübarizənin effektivliyinin artırılması məqsədilə Azərbaycan Banklar Assosiasiyasının ekspert qrupları çərçivəsində davamlı iş aparılır, aidiyyəti hüquq mühafizə orqanlarının nümayəndələri cəlb olunmaqla müzakirələr təşkil olunur.
Bundan əlavə, bütün maliyyə institutları əmlakın cinayət yolu ilə əldə edilməsinə şübhə və ya belə şübhə üçün kifayət qədər əsaslar yaradan halları, o cümlədən dələduzluqla bağlı halları aşkar etdikdə bu barədə məlumat və sənədləri Maliyyə Monitorinqi Xidmətinə (MMX) təqdim etməlidirlər. MMX şübhəli hallara dair əldə edilmiş məlumat və sənədlərin keyfiyyətini qiymətləndirir, şübhəli halların müəyyən edilməsi, eləcə də risk qiymətləndirilməsinin aparılması məqsədilə taktiki və strateji təhlil metodlarından istifadə edir. Əgər aparılan təhlil zamanı cinayət yolu ilə əldə edilmiş əmlakın leqallaşdırılması, terrorçuluğun maliyyələşdirilməsi və ya digər cinayətlərin əlamətləri müəyyən edilərsə, bu barədə məlumat və sənədlər dərhal aidiyyəti cinayət təqibi orqanına təqdim edilir.
Mərkəzi Bank maliyyə institutularına münasibətdə apardığı yoxlamalar zamanı cinayət yolu ilə əldə edilmiş əmlakla bağlı şübhə və ya belə şübhə üçün kifayət qədər əsaslar yaradan halları araşdırır və əgər müvafiq məlumat və sənədlərin MMX-yə göndərilmədiyini aşkar edərsə, dərhal onların həmin quruma təqdim edilməsini təmin edir, onların təqdim edilməməsinin səbəblərini araşdırır və onları təqdim etməyən maliyyə institutlarına qarşı inzibati və ya qanunvericilikdə nəzərdə tutulmuş digər tədbirləri tətbiq edir.
"Mərkəzi Bank tərəfindən Beynəlxalq Standartlaşdırma Təşkilatının ISO/IEC 2700X standartlarının tələbləri nəzərə alınmaqla ölkədə fəaliyyət göstərən banklarda və xarici bankların yerli filiallarında informasiya təhlükəsizliyinə dair minimum tələblər müəyyən edilib. Mərkəzi Bank tərəfindən bütün banklara bank xidmətlərinin istehlakçılarının dələduzluq hallarına qarşı ehtiyatlı olmaları, kart məlumatlarını heç bir halda üçüncü şəxslərə təqdim etməmələri üçün məlumatlılığın artırılması istiqamətində tədbirlərin görülməsi və nəzarətin gücləndirilməsi göstərişi verilib"- AMB-dən əlavə edilib(APA)
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 11:35
İlham Əliyev Asiya İnfrastruktur İnvestisiya Bankının prezidenti ilə görüşüb - Fotolar
29-08-2025, 16:58
Daha 56 nəqliyyat vasitəsi hərraca çıxarılıb
28-08-2025, 13:31
Bakıda nəqliyyatda gedişhaqqı artırılacaq? - Açıqlama
28-08-2025, 10:15
Mərkəzi Bank "Delta Capital” və “Zuhur” MMC-nin lisenziyasını "dondurub"
28-08-2025, 08:45
Məşhur şirkət "robotların beyni"-ni satışa çıxarıb
27-08-2025, 16:24
Sənaye metallarının qiyməti artıb
27-08-2025, 16:11
Daha 29 nəqliyyat vasitəsi hərraca çıxarılıb
27-08-2025, 15:30
Fərhad Əhmədovun böyük vergi borcu yaranıb
27-08-2025, 12:28
ABŞ şirkəti Rusiya nefti ilə bağlı gizli danışıqlar aparır
27-08-2025, 11:56
Şahin Mustafayev: "Körfəz ölkələrini Qara Dənizə bağlayacaq yeni marşrut yaradılacaq"
27-08-2025, 11:33
ABŞ-la iqtisadi müharibə Rusiya üçün pis nəticələnə bilər
27-08-2025, 09:53
Avropanın iki ölkəsi Rusiya aktivlərinin müsadirəsinə qarşıdır
26-08-2025, 13:58
Rusiyanın 14 sərnişin təyyarəsində problem yaranıb
26-08-2025, 12:10
ABŞ və Rusiya enerji sazişlərini müzakirə edir
26-08-2025, 11:02
I Yüksəliş müsabiqəsinin finalçısı mərkəz rəhbəri təyin olunub
25-08-2025, 18:56
"Coca-Cola" nəhəng şəbəkəni satmaq istəyir
25-08-2025, 16:00
Un neçəyədir? - Qiymət açıqlanıb
25-08-2025, 15:01
Mərkəzi Bankda yeni təyinat olub
25-08-2025, 10:53
Deputatdan "Sədərək"dəki yanğınla bağlı açıqlama: "Bu, son 8 ildə 10-cu belə hadisədir..."
22-08-2025, 17:57
Rusiya Suriya üçün yeni pul çap edəcək
22-08-2025, 17:33
Əli Əsədov Çinin korporasiya prezidenti ilə görüşüb
22-08-2025, 10:40
QSC-nin Müşahidə Şurasının tərkibi dəyişib
21-08-2025, 16:09
Aİ və ABŞ birgə bəyanat yayıblar
21-08-2025, 11:48
TANAP ilə nəql edilən Azərbaycan qazının həcmi açıqlanıb
21-08-2025, 11:04
Nazir müavininin adı 3.8 milyon manatlıq "tender oyunu"nda hallanır
20-08-2025, 18:00
QSC-nin Müşahidə Şurasının tərkibi dəyişib
20-08-2025, 13:04
Su Ehtiyatları Agentliyinin 23 milyon manatdan çox vergi borcu var
19-08-2025, 17:35
"Azəriqaz" ləğv edilir? - Hüquqşünasdan müsahibə
19-08-2025, 17:22
Azərbaycan iqtisadi artımla bağlı proqnozunu yeniləyib
19-08-2025, 15:30
SOCAR-ın tabeliyində yeni qurumlar yaradılacaq
19-08-2025, 11:35
“Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC-də tender qalmaqalı - Şikayət var
19-08-2025, 11:09
66 nəqliyyat vasitəsi hərraca çıxarılıb
19-08-2025, 10:44
Dünya bazarında neft ucuzlaşır
19-08-2025, 10:00
Bakıda iki sexin fəaliyyəti dayandırılıb
18-08-2025, 15:57
Dövlətə məxsus avtomobillər hərraca çıxarılıb
15-08-2025, 15:44
Bank və digər kredit təşkilatlarının kredit portfeli artıb
15-08-2025, 10:49
Unun topdansatış qiymətləri açıqlanıb
14-08-2025, 16:39
Rusiyaya qarşı 19-cu sanksiyalar paketi hazırlayırlar
14-08-2025, 11:42
Avropada təbii qazın qiyməti 400 dollara yaxınlaşır
14-08-2025, 11:25
Mərkəzi Bank üç şirkətə icrası məcburi göstəriş verib
13-08-2025, 11:27
Rusiya aktivləri ilə bağlı daha sərt qərar verilə bilər
13-08-2025, 09:32
Dünya bazarı: Azərbaycan nefti ucuzlaşıb
13-08-2025, 08:18
Qazaxıstan “HOWO” yük maşınları istehsal edəcək
12-08-2025, 18:03
İş adamı Süleyman Babayev həbs edilib - Vergidən yayınma ittihamı ilə
12-08-2025, 17:35
Mərkəzi Bank iki şirkətə məcburi göstəriş verib