Vüsal Qasımlı: “Post-konflikt dövründə Qarabağın sənaye istehsalı güclənəcək”

Xəbər lenti

00:18 / 04-09-2025

Millimiz qalib gəlib

19:50 / 03-09-2025

Prezident İlham Əliyevin Çinə səfəri başa çatıb - Fotolar

19:08 / 03-09-2025

Putin: Azərbaycanla Rusiya arasında problemlər var, amma...

18:40 / 03-09-2025

Universitetlərin boş qalan yerlərinə qəbulun nəticələri elan olunub

18:20 / 03-09-2025

Gədəbəydə dağlıq ərazidə yanğın olub - Video

18:12 / 03-09-2025

Tiktoker xanımın anası məhkəmədə dindirilib

18:03 / 03-09-2025

Putin Zelenskini Moskvaya dəvət edib

17:56 / 03-09-2025

Putin: "Rusiya Ukraynanın Aİ-yə daxil olmaq hüququna heç vaxt şübhə etməyib"

17:30 / 03-09-2025

"Canavarlarla rəqs edən" aktyor vəfat edib

17:18 / 03-09-2025

Saxta domenlər bloklanıb

17:04 / 03-09-2025

Siyasətçilər deportasiyaya görə Kanadadan kömək istəyirlər

17:01 / 03-09-2025

"Benfika" - "Qarabağ" oyununa bilet neçəyə olacaq? - Açıqlama

16:57 / 03-09-2025

Sosial mediada qadınları şantaj edən şəxs tutulub

16:53 / 03-09-2025

İlham Rəhimova sanksiya tətbiq olunub

16:30 / 03-09-2025

Merz: Putin hərbi cinayətkardır!

16:09 / 03-09-2025

Azyaşlı qızın toyu dayandırılıb - (Yenilənib)

16:00 / 03-09-2025

Bəzi yerlərdə leysan yağacaq - Xəbərdarlıq

15:51 / 03-09-2025

AFFA “Neftçi” və futbolçunu cəzalandırıb

15:30 / 03-09-2025

Bəhruz Səmədovun apellyasiya şikayəti təmin etməyiblər

15:11 / 03-09-2025

Azərbaycan və Türkiyənin energetika nazirləri görüşəcək

15:01 / 03-09-2025

Çempionlar Liqası: "Qarabağ"ın heyəti açıqlanıb

14:46 / 03-09-2025

Sərnişin hava limanının anons sistemini ələ keçirib

14:44 / 03-09-2025

Yaqub Məmmədovun oğlu prorektor təyin olunub

14:42 / 03-09-2025

Putin KXDR əsgərlərinə görə Kim Çen Ina təşəkkür edib

14:36 / 03-09-2025

Ruslar “Ansat” helikopterini sınaqdan keçirib

14:32 / 03-09-2025

Ağsuda yanğın törədən şəxs müəyyən olunub

14:08 / 03-09-2025

Asteroid sürətlə Yerə yaxınlaşır - Xəbərdarlıq

14:01 / 03-09-2025

Hakim Aytac Əhmədova cəzalandırılıb

13:51 / 03-09-2025

İsrail təyyarələri Türkiyə səmasından istifadə edirmi?

13:41 / 03-09-2025

Kreml Trampın fikirlərinə reaksiya verib

Xəbər lentinin davamı

Ən çox oxunanlar

08:13 / 30-08-2025

Bakı-Ağdam sərnişin qatarı istifadəyə verilib

19:36 / 30-08-2025

Bu gündən Bakının bəzi yollarında hərəkət məhdudlaşdırılacaq

18:20 / 31-08-2025

Putin Çində Paşinyanla görüşüb

08:49 / 31-08-2025

Prezident İlham Əliyevin Çin lideri Si Cinpin ilə görüşü keçirilib - (Yenilənib) - Fotolar

00:24 / 30-08-2025

Töhmət alan icra başçısı: “İş olan yerdə nöqsan da olur"

15:02 / 31-08-2025

İlham Əliyev Çində görüşlər keçirib - (Yenilənib) - Fotolar

09:27 / 30-08-2025

Premyer Liqa: bu gün daha iki qarşılaşma olacaq

08:55 / 01-09-2025

Çində Əliyev-Ərdoğan görüşü keçirilib - (Yenilənib) - Foto

18:08 / 30-08-2025

Prezident İlham Əliyev Çinə səfər edib - Fotolar

18:10 / 01-09-2025

Keçmiş sovet ölkələri sürətlə Rusiyadan uzaqlaşmağa məcburdur

15:49 / 30-08-2025

Ukrayna Ali Radasının deputatı qətlə yetirilib

12:09 / 30-08-2025

Şüvəlanda yeni ictimai çimərliklər yaradılıb

Vüsal Qasımlı: “Post-konflikt dövründə Qarabağın sənaye istehsalı güclənəcək”
Tarix: 26-10-2020 13:04 | Bölmə: İqtisadiyyat

Şirift ölçüsü:

“Prezident İlham Əliyevin rəhbərli ilə Azərbaycan Ordusunun müzəffər yürüşü davam edir və Qarabağ işğaldan azad edilir. İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzində post-konflikt dövründə Qarabağın iqtisadi inkişaf perspektivləri ciddi şəkildə analiz olunur”.

İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin (İİTKM) rəhbəri Vüsal Qasımlı Reyting.az-a Qarabağın sənaye potensialı barədə müsahibə verib. Onun sözlərinə görə, Qarabağda dağ-mədən, metallurgiya, emal sənayesi, ərzaq istehsalı, elektrik enerjisi istehsalı, meşə sənayesi və kreativ sənayenin inkişafı imkanları var.

Vüsal Qasımlının fikrincə, Qarabağda sənayenin inkişaf potensialı böyükdür, resursların yenidən qiymətləndirilməsi nəticəsində daha dəqiq proqramımız olacaq:

“Meşə sənayesinin və turizm industriyasının inkişafı üçün Kiçik Qafqazın dağlıq zonasının iri meşə massivi əhəmiyyətlidir. Regionun ümumi meşə sahəsi təxminən 246,7 min hektardır, o cümlədən 13,2 min hektar qiymətli meşə sahələridir. Ölkəmizdə xüsusi mühafizə olunan təbiət ərazilərinin sahəsi hazırda 890 min hektara çatdırılıb ki, bunun da 42,3 min hektarı işğalda olub”.

İşğala son qoyulduqdan sonra Qarabağın dağlıq və Aran hissələri sənaye istehsalı nöqteyi-nəzərindən inteqrasiya olunacaq – deyən V.Qasımlının fikrincə, sovet dövründə Dağlıq Qarabağ Aran Qarabağla və Azərbaycanın digər iqtisadi rayonları ilə sıx iqtisadi əlaqədə inkişaf edib:

“Bütün istiqamətlərdə keçən yollar bu iki ərazini iqtisadi cəhətdən bir-birinə möhkəm bağlayıb. Dağlıq Qarabağın ərazisində yerləşən müəssisələrin böyük əksəriyyəti Azərbaycanın rayonlarından gətirilən yanacaq, xammal və materiallar əsasında işləyirdilər, bir çoxları isə Bakının iri müəssisələrinin filialları kimi fəaliyyət göstərirdi. 1985-ci ildə Xankəndindəki İpək Kombinatına daxil olan barama xammalının cəmi 8%-i Dağlıq Qarabağın özündə istehsal olunurdu. Yerdə qalan 92%-i isə Azərbaycanın digər rayonlarından gətirilirdi. Dağlıq Qarabağ Vilayətinin 1986-cı ildə həyata keçirdiyi iqtisadi əlaqələrin həcminin cəmi 0,3%-i, idxalının isə 1,4%-i Ermənistan SSR-in payına düşdüyü halda, keçmiş vilayətdə istehsal olunan məhsulun 33,3%-i Azərbaycanın qalan ərazisində realizasiya olunurdu. Keçmiş Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin mərkəzi Xankəndi vaxtilə birbaşa Azərbaycan dəmir və avtomobil yollarına və bütövlükdə respublikanın nəqliyyat-kommunikasiya sisteminə sıx bağlanmışdır. Xankəndindən dəmir yolu ilə Bakıya qədər olan məsafə 392 km-dir. Bir sözlə, işğala qədər Qarabağ həmişə Azərbaycan iqtisadiyyatının bir parçası olaraq inkişaf edib”.

V.Qasımlı sənaye sahələrindən danışarkən Qarabağın su resurslarından istifadə edərək elektrik enerjisinin istehsalı potensialına da toxunub: “Post-konflikt dövründə 50 MVt gücü olan Sərsəng və 280 MVt gücü olan Xudafərin SES-ləri, habelə irili-xırdalı digər elektrik generasiya gücləri birlikdə Qarabağın enerjiyə olan tələbatını ödəmək imkanına malik olacaqdır. Ümumilikdə isə bu elektrik stansiyalarının ölkənin enerji sisteminə qatılması güclərin artırılması ilə yanaşı, mənbələrin coğrafi diversifikasiyası, yəni Abşeron, Şirvan və Mingəçevir üzərindən yüklərin azaldılması, həmçinin alternativ (bərpa olunan) enerji istehsalının ümumi istehsalda payının artırılması deməkdir”.

İİTKM rəhbərinin fikrincə, post-konflikt dövründə regionun sənaye rekreasiya imkanlarından da geniş istifadə ediləcəkdir: “Ehtimal edilir ki, Azərbaycanın mineral sularının 40%-ə qədəri işğal altında olub. Zəbt olunmuş ərazilərdə böyük müalicə əhəmiyyəti olan 120-dək müxtəlif tərkibli mineral su yataqları vardır. Digər ölçü ilə bu 7 805 m3/gün mineral su təchizatı deməkdir. Bunların içərisində Kəlbəcər rayonunda Yuxarı və Aşağı İstisu, Bağırsaq, Keşdək, Laçın rayonunda İlıqsu, Minkənd, Şuşa rayonunda Turşsu, Sırlan və başqa mineral sular diqqəti xüsusilə cəlb edirlər. Kəlbəcər rayonu ərazisində yerləşən İstisu mineral suları özlərinin əlverişli qaz və kimyəvi tərkibinə, yüksək temperaturuna, böyük təbii ehtiyatlarına görə fərqlənir. İstisu bulağı üstündə keçən əsrin 80-ci illərində iri kurort və mineral sudoldurma sənayesi yenidən canlandırıla bilər. Eyni yanaşmanı Şuşada Turşsu mineral bulağında da etmək mümkündür”.

İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin hesablamalarına görə işğal altında 250 min hektar, keçmiş təmas xəttinə yaxınlıqda olan istifadəsiz 120 min hektar ərazinin post-konflikt dövründə əkin dövriyyəsinə cəlbi imkanları var. V.Qasımlı hesab edir ki, bu da Qarabağda emal və ərzaq sənayesinin inkişafını əsaslandıracaq.

V.Qasımlı bildirib ki, Qarabağda dağ-mədən sənayesi və metallurgiyanın inkişafı potensialı böyükdür: “Əlbəttə, biz yenidən sənaye ehtiyatlarını qiymətləndirməliyik. İşğal edilmiş ərazilərdə 155 müxtəlif növ faydalı qazıntı yataqları, o cümlədən, 5 qızıl, 6 civə, 2 mis, 1 qurğuşun və sink, 19 üzlük daşı və s. var. Təsəvvür edin ki, təkcə sənaye ehtiyatları təsdiq edilmiş 132,6 ton qızılın dünya bazar qiyməti 8 milyard ABŞ dolları ətrafındadır. Regionda nadir və qiymətli faydalı qazıntı yataqları yayılmışdır. Əhəmiyyətli mis-sink filizlərinin ehtiyatları Kiçik Qafqazın şərqində yerləşən Mehmana yataqlarında cəmlənmişdir. Sənaye əhəmiyyəti olan civə ehtiyatları Kəlbəcər rayonundakı Şorbulaq və Ağyataqda yerləşir. İşğal olunmuş ərazilər Azərbaycanın sənayesi və tikintisində böyük əhəmiyyəti olan müxtəlif növ tikinti materialları ilə çox zəngindir. Belə materialların böyük ehtiyatları Ağdam rayonu ərazisində yerləşən Çobandağ, Şahbulaq, Boyəhmədli və digər yataqlardadır. Həmçinin, iri tikinti daş yataqları Xankəndində, mərmər isə Harovda yerləşir”.

V.Qasımlı hesab edir ki, Qarabağ Azərbaycanın yaradıcı sənayesi üçün mərkəzə çevrilə bilər: “Musiqi, ədəbiyyat, sənətkarlıq, teatr, xalçaçılıq və digər kreativ industriyanı Qarabağda inkişaf etdirmək mümkündür”.

Ana səhifəyə dön