08:26 / 21-06-2025
ABŞ İranda rəhbərliyi dəyişmək istəyir
08:19 / 21-06-2025
Nebenzya: “Bu, Rusiyanın Kiyevə ən yaxşı təklifidir”
08:08 / 21-06-2025
Koronavirusun yeni ştammı asanlıqla yayılır
07:22 / 21-06-2025
Bu gün Bakıda UFC turniri keçiriləcək
07:13 / 21-06-2025
Azərbaycanda yay fəsli başlayıb
22:34 / 20-06-2025
Türkiyədə zəlzələ olub
21:13 / 20-06-2025
Avropa Rusiya qazından imtinaya görə 200 milyard avro itirib
20:06 / 20-06-2025
Paşinyan Türkiyədə Ərdoğanla görüşüb - (Yenilənib) - Foto
19:40 / 20-06-2025
Milli Məclisin növbəti iclasının gündəliyi dəyişib
19:30 / 20-06-2025
Daha bir hərbi qarşıdurma riski yaranır - Xəbərdarlıq
19:03 / 20-06-2025
Vitse-qubernator güllə yarasından ölüb
18:56 / 20-06-2025
İsveçrə səfirliyinin əməkdaşları Azərbaycana təxliyə edilib
18:29 / 20-06-2025
Bugünkü sertifikasiyada 3 300 müəllim istirak edib
18:23 / 20-06-2025
Putin: Rusiya Avropada birinci, dünyada dördüncüdür
18:09 / 20-06-2025
Paşinyan İstanbulda erməni icmasının nümayəndələri ilə görüşüb
17:58 / 20-06-2025
Hacı Vəliyev haqqında həbs qətimkan tədbirinin müddəti uzadılıb
17:39 / 20-06-2025
Növbəti depozit hərracı keçirilib
17:28 / 20-06-2025
DTX əməliyyat keçirib: icra başçısı və müavinləri saxlanılıb - (Yenilənib)
17:15 / 20-06-2025
İcra başçısından Musa Şəkiliyevin həbsinə reaksiya: "Siz Qaxa zəng edin"
16:52 / 20-06-2025
Küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq verilib
16:32 / 20-06-2025
“Abzas Media” işi üzrə həbs olunanlara hökm oxunub - Siyahı
16:28 / 20-06-2025
Ceyhun Bayramov Kaya Kallasla telefonda danışıb
16:26 / 20-06-2025
Professor: İraq ssenarisi İranda təkrar olunur
16:22 / 20-06-2025
Azərbaycan UNESCO-nun Hökumətlərarası Komitəsinə üzv seçilib
16:13 / 20-06-2025
İlham Əliyev UFC-nin prezidentini qəbul edib - Fotolar
15:44 / 20-06-2025
Vardanyan: İndi sülh sazişinin imzalanma vaxtı və yerindən danışmaq olar
15:28 / 20-06-2025
Çin İrana ciddi dəstək verə bilmir
14:17 / 20-06-2025
Daha üç rayona prokuror təyin olunub
14:17 / 20-06-2025
"Ulduz"lu görüşlər"in növbəti qonağı Mətanət Vahid olub - Fotolar
10:23 / 19-06-2025
Bilgəh sanatoriyasında şok hadisə - Şöbə müdiri beşinci mərtəbədən yıxılıb
11:37 / 16-06-2025
55 yaşlı məktəb yarıməsrlik məzunlarına qucaq açıb - Video
08:47 / 16-06-2025
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
22:59 / 17-06-2025
İranın keçmiş prezidenti Tehranda öldürülüb - (Yenilənib)
11:06 / 16-06-2025
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
09:58 / 16-06-2025
İranda “Mossad”ın PUA və bombalar hazırlayan emalatxanası aşkar edilib
11:30 / 18-06-2025
Çindən Tehrana qeyri-müəyyən yükü olan təyyarələr uçur
12:35 / 16-06-2025
İsrail-İran qarşıdurması Cənubi Qafqazda necə əks-səda verir?
16:03 / 17-06-2025
Mollazadə: İrana qarşı hərbi əməliyyat məcburiyyətdən irəli gəlir
11:19 / 17-06-2025
Ərdoğan İranı niyə dəstəkləyir?
12:34 / 18-06-2025
İsrailin raketdən müdafiə vasitələri tükənir - Foto
07:02 / 17-06-2025
Tramp sakinləri Tehranı təcili tərk etməyə çağırır
Keçmiş cangüdəni Fidel Kastronun sirrini açıb - Fotolar
Tarix: 09-01-2019 12:49 | Bölmə: Slayd
Azadlıq adasının komandantesi. Bir çoxları ona nifrət edirdi, çoxları sevirdi, amma heç kim Fidel Kastroya qarşı biganə deyildi.
Amerikalılar onu hər hansı narazılığı boğan amansız diktator hesab edirdi. Sovet İttifaqında onun obrazı həmişə şan və şərəflə əhatə olunub, bu pərdə indiyədək aradan qalxmayıb: komandantenin hər hansı səhv etməsindən asılı olmayaraq, həmişə SSRİ-nin dostu olub.
Kastronun hansı sirləri vardı?
“Konadante mənim üçün Allah idi. Mən həmişə ondan ötrü ölməyə hazır olmuşam. Ancaq hər şey dəyişib, mən bir dəfə onun Kolumbiyanın narkotik alverçiləri ilə söhbətini eşitmişəm”, - “Fidel Kastronun ikili həyatı” kitabı bu sözlərlə başlayır. Buna reaksiyaları partlamış bomba effekti ilə müqayisə etmək olardı.
Onun müəllifi, Kuba liderinin keçmiş mühafizəçisi Xuan Reynaldo Sançesdir, 17 il komandante ilə işlədikdən sonra 2008-ci ildə Azadlıq adasından Meksikaya, oradan ABŞ-a qaçıb. Onun sözlərinə görə, Kuba inqilab liderinin çoxlu daşınmaz əmlakı olub. Məsələn, Kayo-Pefra adası onun şəxsi mülkiyyəti idi. Orada onun göstərişi ilə fil sümüyü ilə bəzədilən villa, tısbağa artırılması üçün ferma və şəxsi delfinariumu olub. Fidel Kastronun Havanadakı malikanəsində xüsusi tibb mərkəzi, basketbol meydançası, özəl limanı və damda hətta boulinqi vardı.
Forbesin 2006-cı ildə hazırladığı 10 ən varlı diktatorlar siyahısında komandante Fidelin də adı olub. Nəşr iddia edirdi ki, onun varidatı 900 milyon dollar qiymətləndirilib. Qəzəbli Kastro özü hiddətlənərək çirkin böhtanlar yayan bütün təqsirkarların cavab verəcəklərini bəyan etmişdi. Komandante iddia edirdi ki, Qərb KİV-lərində açıqlanan rəqəm realdır, ancaq milyonlar və dollarla deyil, ayda peso ilədir (43 dollara yaxındır).
Kastro onu da iddia edirdi ki, o da kubalılar kimi yaşayır. Onun daşınmaz əmlakı “balıqçı daxması” və Havandakı adi mənzilindən ibarətdir. “Bu yalandır, o, həmin daxmada yanına rəsmi səfərə gələnləri qəbul edir, əslində isə şəhər kənarındakı böyük villada yaşayır”, - Sançes iddia edir.
Qaçaq cangüdən Kuba inqilabı liderinin cəmisi 20 dəbdəbəli daşınmaz əmlak obyektini sayıb. Komandantenin özəl adasında Aquarama şəxsi yaxtası üzüb. Cangüdənin sözlərinə görə, interyerin tərtibatında qiymətli Anqola ağac cinsindən istifadə edilib. Bu yaxtanın Kuba liderinin sərəncamına necə daxil olması ilə bağlı məlumatlar ziddiyyətlidir. Bir versiyaya görə, bu, sovet lideri Leonid Brejnevin hədiyyəsi olub. Digər versiyaya görə, onu Kastro özü alıb.
Sovet liderlərinin komandanteyə müxtəlif illərdə müxtəlif hədiyyələr etdikləri sirr deyil. Kastronun qarajındakı üstü açıq “ZİL-111V”-ni və hərbi “QAZ-69”-u Nikita Xruşşov hədiyyə etmişdi. Avtomobil parkında xarici markalar da olub. Cangüdənin iddiasına görə, Kuba inqilab liderinin daha çox özünün “Mercedes”indən xoşu gəlirdi.
Geyimlərinə gəldikdə, Kastro gəncliyində xalq qarşısına, adətən hərbi kitel və kepka, geniş sipərli xaki ilə çıxardı. O, ahıl vaxtında idman kostyumu geyinməyə başlayıb. Lakin Sançesin iddia etdiyinə görə, bu o demək deyildi ki, komandante bahalı aksessuarları xoşlamırdı. Onun məlumatına görə, komandantenin İsveçrənin dəbdəbəli “Rolex” saatının böyük kolleksiyası var idi. 1963-cü ildə Sovet İttifaqına səfəri zamanı Kastronun qolunda iki bahalı “Rolex” olub. Yeri gəlmişkən, o zaman jurnalistlərə bunun yalnız məcburi tədbir olduğunu izah ediblər: saatlarından biri Havana vaxtını, digəri Moskva vaxtını göstərib.
Həmçinin kitabda qeyd edilir ki, komandante ölkədə istehsal olunan Kuba romuna yox, Şotlandiya viskisinə üstünlük verib. Doğrudur, yerli siqarları xoşlayıb: hara fırlatsan da Kuba siqarından heç yerdə yoxdur. Onun siqar qutusunda guya qiymətli Anqola almazları saxladığı da iddia edilir.
Qaçaq cangüdənin fikrincə, Kastronun ona tabe olan sadə kubalılardan gizlində belə dəbdəbəli həyat sürməsi qaçaqmal kokain və marixuanadan gələn pullar hesabına ola bilərdi. Kuba narkotik tacirləri üçün yükboşaltma məntəqəsi idi: narkotik Latın Amerikasından gətirilib sonra ABŞ-a göndərilirdi. Sançes əmindir ki, komandante şəxsən adadakı bu prosesə rəhbərlik edib. Onun xeyir-duası ilə Floridaya narkotik daşıyan narkotik işbazları varidatı bölüşməkdən ötrü Kastronun yanına gəliblərmiş.
Fidel Kastro varlı plantasiyaçı ailəsindən idi. Uşaqlıqdan öz silahdaşlarının çoxundan fərqli olaraq lüt-üryan böyüyən Fidel solçu ideyaları ilə Havana universitetinin hüquq fakültəsinə daxil olub. Stalin, Lenin və Trotskinin kitablarını acgözlüklə oxuyan Kastro Amerika səfirliyi qarşısındakı nümayişlərdə iştirak edib, yoxsul kəndlilərin məhkəmədə müdafiəsinə başlayıb.
Kasrto Dominikanın diktatoru Truxilyonu devirməyə cəhd edir, lakin buna nail ola bilmir. Tamamilə təsadüfən üsyan zamanı Kolumbiyanın paytaxtı Boqotaya gələn Kastro iki şeyi başa düşür: xalq dəhşətli gücə malik ola bilər və əgər xalqa kimsə rəhbərlik etmirsə, o necə tez sönəcək.
1950-ci ildə çevriliş nəticəsində Kubada hakimiyyətə diktator Fulxensio Batista gəlir. Kastro yoldaşları ilə Batistaya qarşı üsyan törətmək istəyir, ancaq əməliyyat baş tutmur. Məhkəmə gələcək komandanteni 15 il azadlıqdan məhrum edir. O, məhkəmədə sonradan özünün məşhur sitatlarından birinə çevrilən sözlərini söyləyir: “Tarix mənə haqq qazandıracaq”. Lakin Batista rejimi fərqli düşünənlərə qarşı həddindən artıq mərhəmətli olur: Fidel 2 il sonra amnistiyaya düşərək azadlığa çıxır.
Azadlığa çıxan Kastro Meksikaya gedir. Orada dərhal əllərində silah Kubaya yollamaq üçün tərəfdarlarının dəstəsini yaradır. O, 1956-cı ildə tərəfdarlarının kiçik dəstəsi ilə birmotorlu Granma yaxtası ilə qayıdıb bir neçə aylığına ölkədə hakimiyyəti ələ keçirə bilib. O, özünün “Bir nömrəli manifest” siyasi proqramında torpağın kəndlilərə verilməsini, sənayeləşməni, sənayenin milliləşdirilməsini və pulsuz təhsil elan edirdi. Hakimiyyətə gələn Fidel qanuna uyğun olaraq ABŞ ilə küsüşərək Sovet İttifaqı ilə dost olub, eləcə də öz anlayışında adada “ədalət dövləti” quracağını deməklə bütün Kubanı silkələyib.
Şahidlərin sözlərinə görə, Kastro heyrətamiz insan idi: o, kütləni ilk sözü ilə həyəcanlandıra və sonra saatlarla onun diqqətini özünə cəlb edə bilərdi. Bununla belə, komandante təbii ki, pasifizm tərəfdarı olmayıb və dissidentlərə qarşı Batistanın hakimiyyəti zamanındakından fərqli olaraq laqeyd münasibəti ilə fərqlənməyib.
Kommunistlərin Kubada hakimiyyətə gəlişindən sonra onun minlərlə (Kastronun əleyhdarlarının sözlərinə görə, on minlərlə) siyasi opponentləri, üsyançı kəndlilər və Batista rejiminin tərəfdarları güllələnib.
Yeni hakimiyyəti müdafiə etmək lazım idi: məsələn, 1961-ci ildə Donuzlar körfəzində məşhur əməliyyat keçirilib, o zaman Nikaraquadakı hərbi düşərgələrdə hərbi təlim keçmiş kubalı mühacirlərdən təşkil olunan 1,5 min nəfərlik desant amerikalıların dəstəyi ilə Kuba sahillərinə çıxarılıb. Görünür ki, bu, Birləşmiş Ştatların təşkil etdiyi “kəşfiyyat döyüşü” idi: Amerika komandantenin rəhbərliyi ilə, yeni dövrün Çapayevi kimi, kubalıların desantları qırdığını görüb. Komandante özü sovet motorlu topunun belində hücuma keçəndə, onlar geri çəkiliblər. Amerikalılar 1962-ci ildə Kuba əleyhinə sanksiya tətbiqini tələb edir, ancaq iş iqtisadi təzyiqdən o tərəfə keçmir: SSRİ Xruşşovun simasında özünə arxayın şəkildə nüvə başlıqlı raketləri nümayiş etdirir, beləliklə “Karib böhranı” həll olunur.
Fidel Kastronu dəfələrlə öldürməyə cəhd ediblər: amerikalıların hesablamasına görə, 100-ə yaxın cəhd olub, kubalılar 600-dən çox sayıblar. Onu ABŞ Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin öz agentlərini təchiz etdiyi güllə, zəhər və partlayıcılarla məhv etməyə cəhd göstərilib. Lakin əla sağlamlığı və taleyi komandanteni qoruyub.
Fidel Kastronun hakimiyyətdə olduğu illərdə cəmiyyətin təbəqələşməsi fəlakətli həddə çatıb. Adada yalnız turizm sənayesi (o cümlədən, fahişəlik və insan alveri ilə məşğul olan qadınlar və kişilər), hakimiyyət təbəqələrinin nümayəndələri normal həyat sürürdülər və indi də belədir. Bununla belə, Kastro vəd verdiyi kimi, pulsuz tibbi xidmət və təhsil tətbiq edib, sovet vaxtı gənc kubalıların bəziləri SSRİ-də təhsil alırdı.
Son zamanlar Kuba tədricən dəyişir. Kubalılarda internetə çıxışı olan mobil telefon peyda olub, indi küçələrdə yalnız amerikalıların 50-60-cı illərdə nadir avtomobilləri şütümür (Fidelin zamanında əhali ancaq Kastronun hakimiyyətə gəldiyi vaxta qədər buraxılan maşınlara və sovet “Jiquli”sinə sahib ola bilərdilər), yüksək keyfiyyətli müasir avtomobillər də görmək olar.
ХХ əsrin ən mühüm tarixi fiqurlarından biri – Fidel Kastro 2016-cı ildə 90 yaşında ölüb. O, bundan 10 il əvvəl, səlahiyyətlərini kiçik qardaşı, buna qədər onun sağ əli və etibar etdiyi şəxs olan Raula verib.
Bir çox ölkələrdə, xüsusilə Latın Amerikası ölkələrində, Kastro hətta ölümündən sonra (səs-küylü dəfni də beynəlxalq miqyaslı hadisəyə çevrilib) sevimli olaraq qalır. Mübahisələr isə hələ də onun kim olması ilə bağlıdır: qanlı diktator, yoxsa böyük və demək olar Amerika imperializmi ilə təmənnasız mübariz. Yəqin ki, hələ uzun müddət də bu mübahisələr səngiməyəcək.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 09-01-2019 12:49 | Bölmə: Slayd
Azadlıq adasının komandantesi. Bir çoxları ona nifrət edirdi, çoxları sevirdi, amma heç kim Fidel Kastroya qarşı biganə deyildi.
Amerikalılar onu hər hansı narazılığı boğan amansız diktator hesab edirdi. Sovet İttifaqında onun obrazı həmişə şan və şərəflə əhatə olunub, bu pərdə indiyədək aradan qalxmayıb: komandantenin hər hansı səhv etməsindən asılı olmayaraq, həmişə SSRİ-nin dostu olub.
Kastronun hansı sirləri vardı?
“Konadante mənim üçün Allah idi. Mən həmişə ondan ötrü ölməyə hazır olmuşam. Ancaq hər şey dəyişib, mən bir dəfə onun Kolumbiyanın narkotik alverçiləri ilə söhbətini eşitmişəm”, - “Fidel Kastronun ikili həyatı” kitabı bu sözlərlə başlayır. Buna reaksiyaları partlamış bomba effekti ilə müqayisə etmək olardı.
Onun müəllifi, Kuba liderinin keçmiş mühafizəçisi Xuan Reynaldo Sançesdir, 17 il komandante ilə işlədikdən sonra 2008-ci ildə Azadlıq adasından Meksikaya, oradan ABŞ-a qaçıb. Onun sözlərinə görə, Kuba inqilab liderinin çoxlu daşınmaz əmlakı olub. Məsələn, Kayo-Pefra adası onun şəxsi mülkiyyəti idi. Orada onun göstərişi ilə fil sümüyü ilə bəzədilən villa, tısbağa artırılması üçün ferma və şəxsi delfinariumu olub. Fidel Kastronun Havanadakı malikanəsində xüsusi tibb mərkəzi, basketbol meydançası, özəl limanı və damda hətta boulinqi vardı.
Forbesin 2006-cı ildə hazırladığı 10 ən varlı diktatorlar siyahısında komandante Fidelin də adı olub. Nəşr iddia edirdi ki, onun varidatı 900 milyon dollar qiymətləndirilib. Qəzəbli Kastro özü hiddətlənərək çirkin böhtanlar yayan bütün təqsirkarların cavab verəcəklərini bəyan etmişdi. Komandante iddia edirdi ki, Qərb KİV-lərində açıqlanan rəqəm realdır, ancaq milyonlar və dollarla deyil, ayda peso ilədir (43 dollara yaxındır).
Kastro onu da iddia edirdi ki, o da kubalılar kimi yaşayır. Onun daşınmaz əmlakı “balıqçı daxması” və Havandakı adi mənzilindən ibarətdir. “Bu yalandır, o, həmin daxmada yanına rəsmi səfərə gələnləri qəbul edir, əslində isə şəhər kənarındakı böyük villada yaşayır”, - Sançes iddia edir.
Qaçaq cangüdən Kuba inqilabı liderinin cəmisi 20 dəbdəbəli daşınmaz əmlak obyektini sayıb. Komandantenin özəl adasında Aquarama şəxsi yaxtası üzüb. Cangüdənin sözlərinə görə, interyerin tərtibatında qiymətli Anqola ağac cinsindən istifadə edilib. Bu yaxtanın Kuba liderinin sərəncamına necə daxil olması ilə bağlı məlumatlar ziddiyyətlidir. Bir versiyaya görə, bu, sovet lideri Leonid Brejnevin hədiyyəsi olub. Digər versiyaya görə, onu Kastro özü alıb.
Sovet liderlərinin komandanteyə müxtəlif illərdə müxtəlif hədiyyələr etdikləri sirr deyil. Kastronun qarajındakı üstü açıq “ZİL-111V”-ni və hərbi “QAZ-69”-u Nikita Xruşşov hədiyyə etmişdi. Avtomobil parkında xarici markalar da olub. Cangüdənin iddiasına görə, Kuba inqilab liderinin daha çox özünün “Mercedes”indən xoşu gəlirdi.
Geyimlərinə gəldikdə, Kastro gəncliyində xalq qarşısına, adətən hərbi kitel və kepka, geniş sipərli xaki ilə çıxardı. O, ahıl vaxtında idman kostyumu geyinməyə başlayıb. Lakin Sançesin iddia etdiyinə görə, bu o demək deyildi ki, komandante bahalı aksessuarları xoşlamırdı. Onun məlumatına görə, komandantenin İsveçrənin dəbdəbəli “Rolex” saatının böyük kolleksiyası var idi. 1963-cü ildə Sovet İttifaqına səfəri zamanı Kastronun qolunda iki bahalı “Rolex” olub. Yeri gəlmişkən, o zaman jurnalistlərə bunun yalnız məcburi tədbir olduğunu izah ediblər: saatlarından biri Havana vaxtını, digəri Moskva vaxtını göstərib.
Həmçinin kitabda qeyd edilir ki, komandante ölkədə istehsal olunan Kuba romuna yox, Şotlandiya viskisinə üstünlük verib. Doğrudur, yerli siqarları xoşlayıb: hara fırlatsan da Kuba siqarından heç yerdə yoxdur. Onun siqar qutusunda guya qiymətli Anqola almazları saxladığı da iddia edilir.
Qaçaq cangüdənin fikrincə, Kastronun ona tabe olan sadə kubalılardan gizlində belə dəbdəbəli həyat sürməsi qaçaqmal kokain və marixuanadan gələn pullar hesabına ola bilərdi. Kuba narkotik tacirləri üçün yükboşaltma məntəqəsi idi: narkotik Latın Amerikasından gətirilib sonra ABŞ-a göndərilirdi. Sançes əmindir ki, komandante şəxsən adadakı bu prosesə rəhbərlik edib. Onun xeyir-duası ilə Floridaya narkotik daşıyan narkotik işbazları varidatı bölüşməkdən ötrü Kastronun yanına gəliblərmiş.
Fidel Kastro varlı plantasiyaçı ailəsindən idi. Uşaqlıqdan öz silahdaşlarının çoxundan fərqli olaraq lüt-üryan böyüyən Fidel solçu ideyaları ilə Havana universitetinin hüquq fakültəsinə daxil olub. Stalin, Lenin və Trotskinin kitablarını acgözlüklə oxuyan Kastro Amerika səfirliyi qarşısındakı nümayişlərdə iştirak edib, yoxsul kəndlilərin məhkəmədə müdafiəsinə başlayıb.
Kasrto Dominikanın diktatoru Truxilyonu devirməyə cəhd edir, lakin buna nail ola bilmir. Tamamilə təsadüfən üsyan zamanı Kolumbiyanın paytaxtı Boqotaya gələn Kastro iki şeyi başa düşür: xalq dəhşətli gücə malik ola bilər və əgər xalqa kimsə rəhbərlik etmirsə, o necə tez sönəcək.
1950-ci ildə çevriliş nəticəsində Kubada hakimiyyətə diktator Fulxensio Batista gəlir. Kastro yoldaşları ilə Batistaya qarşı üsyan törətmək istəyir, ancaq əməliyyat baş tutmur. Məhkəmə gələcək komandanteni 15 il azadlıqdan məhrum edir. O, məhkəmədə sonradan özünün məşhur sitatlarından birinə çevrilən sözlərini söyləyir: “Tarix mənə haqq qazandıracaq”. Lakin Batista rejimi fərqli düşünənlərə qarşı həddindən artıq mərhəmətli olur: Fidel 2 il sonra amnistiyaya düşərək azadlığa çıxır.
Azadlığa çıxan Kastro Meksikaya gedir. Orada dərhal əllərində silah Kubaya yollamaq üçün tərəfdarlarının dəstəsini yaradır. O, 1956-cı ildə tərəfdarlarının kiçik dəstəsi ilə birmotorlu Granma yaxtası ilə qayıdıb bir neçə aylığına ölkədə hakimiyyəti ələ keçirə bilib. O, özünün “Bir nömrəli manifest” siyasi proqramında torpağın kəndlilərə verilməsini, sənayeləşməni, sənayenin milliləşdirilməsini və pulsuz təhsil elan edirdi. Hakimiyyətə gələn Fidel qanuna uyğun olaraq ABŞ ilə küsüşərək Sovet İttifaqı ilə dost olub, eləcə də öz anlayışında adada “ədalət dövləti” quracağını deməklə bütün Kubanı silkələyib.
Şahidlərin sözlərinə görə, Kastro heyrətamiz insan idi: o, kütləni ilk sözü ilə həyəcanlandıra və sonra saatlarla onun diqqətini özünə cəlb edə bilərdi. Bununla belə, komandante təbii ki, pasifizm tərəfdarı olmayıb və dissidentlərə qarşı Batistanın hakimiyyəti zamanındakından fərqli olaraq laqeyd münasibəti ilə fərqlənməyib.
Kommunistlərin Kubada hakimiyyətə gəlişindən sonra onun minlərlə (Kastronun əleyhdarlarının sözlərinə görə, on minlərlə) siyasi opponentləri, üsyançı kəndlilər və Batista rejiminin tərəfdarları güllələnib.
Yeni hakimiyyəti müdafiə etmək lazım idi: məsələn, 1961-ci ildə Donuzlar körfəzində məşhur əməliyyat keçirilib, o zaman Nikaraquadakı hərbi düşərgələrdə hərbi təlim keçmiş kubalı mühacirlərdən təşkil olunan 1,5 min nəfərlik desant amerikalıların dəstəyi ilə Kuba sahillərinə çıxarılıb. Görünür ki, bu, Birləşmiş Ştatların təşkil etdiyi “kəşfiyyat döyüşü” idi: Amerika komandantenin rəhbərliyi ilə, yeni dövrün Çapayevi kimi, kubalıların desantları qırdığını görüb. Komandante özü sovet motorlu topunun belində hücuma keçəndə, onlar geri çəkiliblər. Amerikalılar 1962-ci ildə Kuba əleyhinə sanksiya tətbiqini tələb edir, ancaq iş iqtisadi təzyiqdən o tərəfə keçmir: SSRİ Xruşşovun simasında özünə arxayın şəkildə nüvə başlıqlı raketləri nümayiş etdirir, beləliklə “Karib böhranı” həll olunur.
Fidel Kastronu dəfələrlə öldürməyə cəhd ediblər: amerikalıların hesablamasına görə, 100-ə yaxın cəhd olub, kubalılar 600-dən çox sayıblar. Onu ABŞ Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin öz agentlərini təchiz etdiyi güllə, zəhər və partlayıcılarla məhv etməyə cəhd göstərilib. Lakin əla sağlamlığı və taleyi komandanteni qoruyub.
Fidel Kastronun hakimiyyətdə olduğu illərdə cəmiyyətin təbəqələşməsi fəlakətli həddə çatıb. Adada yalnız turizm sənayesi (o cümlədən, fahişəlik və insan alveri ilə məşğul olan qadınlar və kişilər), hakimiyyət təbəqələrinin nümayəndələri normal həyat sürürdülər və indi də belədir. Bununla belə, Kastro vəd verdiyi kimi, pulsuz tibbi xidmət və təhsil tətbiq edib, sovet vaxtı gənc kubalıların bəziləri SSRİ-də təhsil alırdı.
Son zamanlar Kuba tədricən dəyişir. Kubalılarda internetə çıxışı olan mobil telefon peyda olub, indi küçələrdə yalnız amerikalıların 50-60-cı illərdə nadir avtomobilləri şütümür (Fidelin zamanında əhali ancaq Kastronun hakimiyyətə gəldiyi vaxta qədər buraxılan maşınlara və sovet “Jiquli”sinə sahib ola bilərdilər), yüksək keyfiyyətli müasir avtomobillər də görmək olar.
ХХ əsrin ən mühüm tarixi fiqurlarından biri – Fidel Kastro 2016-cı ildə 90 yaşında ölüb. O, bundan 10 il əvvəl, səlahiyyətlərini kiçik qardaşı, buna qədər onun sağ əli və etibar etdiyi şəxs olan Raula verib.
Bir çox ölkələrdə, xüsusilə Latın Amerikası ölkələrində, Kastro hətta ölümündən sonra (səs-küylü dəfni də beynəlxalq miqyaslı hadisəyə çevrilib) sevimli olaraq qalır. Mübahisələr isə hələ də onun kim olması ilə bağlıdır: qanlı diktator, yoxsa böyük və demək olar Amerika imperializmi ilə təmənnasız mübariz. Yəqin ki, hələ uzun müddət də bu mübahisələr səngiməyəcək.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 07:13
Azərbaycanda yay fəsli başlayıb
Dünən, 18:29
Bugünkü sertifikasiyada 3 300 müəllim istirak edib
Dünən, 16:26
Professor: İraq ssenarisi İranda təkrar olunur
Dünən, 13:52
İlham Əliyev Çinlə Əməkdaşlıq Planını təsdiqləyib
Dünən, 12:30
İsrail-İran davası: Münaqişənin sonu necə görünür?
Dünən, 11:08
Paşinyan Türkiyədə sülh sazişini müzakirə edəcək
19-06-2025, 13:36
NATO-da böyük dəyişiklik olacaq
19-06-2025, 12:38
Fordo tilsimi: İsrail bu obyekti necə məhv edəcək?
19-06-2025, 11:32
Rusiya ikinci strateji müttəfiqini itirmək riski ilə üzləşib
19-06-2025, 09:57
Sabah daha bir şəhidimizin dəfn mərasimi olacaq - Foto
19-06-2025, 09:12
Rusiya ilə Azərbaycan Xəzərdəki problemin həllinə çalışırlar - Foto
18-06-2025, 16:25
Trampın İrana hücumunu dayandırmaq istəyirlər
18-06-2025, 13:18
Müəllimlərin sertifikatlaşdırılması prosesinə başlanılıb - (Yenilənib)
18-06-2025, 12:34
İsrailin raketdən müdafiə vasitələri tükənir - Foto
18-06-2025, 11:30
Çindən Tehrana qeyri-müəyyən yükü olan təyyarələr uçur
18-06-2025, 10:52
İranın qonşuları çətin vəziyyətdədir
18-06-2025, 08:30
Günəşdə güclü partlayış baş verib
17-06-2025, 18:48
Rusiya Ayda hərbi təyinatlı obyekt tikəcək
17-06-2025, 17:42
İrandakı rejimi dəyişirlər?
17-06-2025, 16:03
Mollazadə: İrana qarşı hərbi əməliyyat məcburiyyətdən irəli gəlir
17-06-2025, 13:26
Professor: İranı beş yerə bölmək istəyirlər
17-06-2025, 11:19
Ərdoğan İranı niyə dəstəkləyir?
17-06-2025, 08:11
Vaşinqton Tehranla danışıqlara tələsir
17-06-2025, 07:02
Tramp sakinləri Tehranı təcili tərk etməyə çağırır
16-06-2025, 12:35
İsrail-İran qarşıdurması Cənubi Qafqazda necə əks-səda verir?
16-06-2025, 11:06
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
16-06-2025, 08:47
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
16-06-2025, 00:13
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
14-06-2025, 08:07
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
13-06-2025, 17:43
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
13-06-2025, 16:44
Keçmiş səfir: Çin və Rusiyanın İranın yanında duracağına inanmıram
13-06-2025, 11:24
Azərbaycan İran və İsraili dialoqa çağırır
13-06-2025, 10:40
143 milyon manatlıq mənimsəmə üzrə yenidən məhkəmə olub
13-06-2025, 09:57
İsrailin İrana zərbələri davam edəcək
13-06-2025, 09:27
Tramp İrana hücumdan əvvəlcədən məlumatlı olub
13-06-2025, 08:30
AZAL son hadisələrlə əlaqədar bəzi reysləri ləğv edib - Siyahı
13-06-2025, 07:23
İsrail İranı vurmağa başlayıb
12-06-2025, 17:51
Nə Bayden, nə də Tramp Rusiyanın çökməsini istəmir
12-06-2025, 17:09
Təqaüd və sosial müavinətlər artırılıb - Fərman
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
