İran Rusiyadan daha təkmil silahlar almağa başlayır
Tarix: 29-10-2024 11:14 | Bölmə: Slayd
İran Rusiyadan daha təkmil silahlar almağa başlayır

İranın Ukraynadakı münaqişədə istifadə etmək üçün Rusiyaya pilotsuz təyyarələr və ballistik raketlər göndərməsi müqabilində Moskvadan daha təkmil silahlar, o cümlədən gəmi əleyhinə raketlər, hava hücumundan müdafiə sistemləri (HHMS) və “Su-35” döyüş təyyarələri alacağı barədə məlumatlar yayılıb.

Reyting.az
xəbər verir ki, bu barədə “Euronews” yazıb.

Təhlildə qeyd olunur ki, İran, həmçinin, İsrail hava qüvvələri və digər təhdidlərə qarşı mübarizə aparmaq üçün “S-400” hava hücumundan müdafiə sistemləri alacağını gözləyir. Bildirilir ki, razılaşmalar həyata keçərsə, İranın və onun müttəfiqlərinin bölgədəki hərbi qüdrəti xeyli güclənəcək.

“Business Insider”-ə danışan Kral Birləşmiş Birləşmiş (Müdafiə) Xidmətlər İnstitutunun (Rusiyanın RUSI analitik mərkəzi kimi tanınır) baş elmi işçisi Castin Bronk bildirib ki, “Su-35” təyyarələri uçuş heyətinə təlim keçmək zərurəti ilə əlaqədar İrana çoxlu sayda texniki xidmət personalı, habelə zəruri infrastruktur və yerüstü dəstək avadanlıqları tədarük edilib. Amma onlardan yaxın gələcəkdə İsrailin İrana mümkün hücumlarının qarşısını almaq üçün istifadə edilə bilməz.

İsrail İranın oktyabrın 1-də 180-dən çox ballistik raketin buraxıldığı raket hücumuna cavab verməyə söz verib. Bundan sonra İran mediası Rusiyanın Tehrana ən azı bir eskadrilya “Su-35” döyüş təyyarəsi və qeyri-müəyyən sayda “S-400” hava hücumundan müdafiə sistemləri verməsi ilə bağlı şübhəli və təsdiqlənməmiş iddialar dərc edib. Lakin bu məlumat hələ də təsdiqlənməyib.

İran parlamentinin Milli Təhlükəsizlik və Xarici Siyasət Komissiyasının keçmiş üzvü Şəhriyar Heydəri “Təsnim”ə deyib ki, “İranın Rusiyaya sifariş etdiyi silahlar gələn ilin əvvəlində (mart, 2024) çatdırılmalıdır”.

Bununla belə, bəzi İran KİV-lərinin “Su-35” qırıcılarının təhvil verilməsi ilə bağlı əvvəlki xəbərləri və virtual şəbəkələrdə Rusiyaya məxsus “Su-035” qırıcısının Tehran və Mehrabad aeroportu səmalarında uçuşunu əks etdirən videoların yalan olduğu üzə çıxıb.

İran aprelin sonunda “Su-35”-in təhvil verilməsi ilə bağlı xəbərləri rəsmən təkzib edib. İran İnqilab Keşikçiləri Korpusuna bağlı “Daneshjoo” xəbər agentliyi də həmin mövzuda olan xəbəri silib və yalan olduğunu bəyan edib.

Təbii ki, İranın bu qabaqcıl dördüncü nəsil təyyarələri hələ də ala bilməməsinin bir çox səbəbi var.

“Su-35” qırıcılarının alınması İrana 1979-cu il inqilabdan əvvəlki dövrdən sonra əsasən yenilənmiş Amerika və sovet qırıcılarından ibarət hava qüvvələrini qismən modernləşdirməyə və bununla da onun hava hücumundan müdafiə imkanlarını artırmağa imkan verəcək. Lakin bu modernləşmə çətin ki, Tehranın regiondakı güc balansını dəyişsin, çünki Körfəzin ərəb krallıqlarında daha təkmil hərbi təyyarələr var.

Qırıcıların alınması 2021-ci ilin mart ayından, yəni İran dövlət mediasının onların alınması ilə bağlı müqavilənin tamamlandığını bildirdiyi vaxtdan mübahisə mövzusu olub. Proqnozlara görə, Tehran ilkin olaraq Misir üçün nəzərdə tutulan ən azı 24 qırıcı alacaq.

ABŞ və Yaxın Şərq kəşfiyyat rəsmiləri aprel ayında “Su-35”-in çatdırılmasına dair heç bir açıq sübutun olmadığını və mümkün gecikmələrin İranın ödəmə prosesi ilə bağlı olduğunu bildiriblər.

Yaxın Şərq İnstitutundan olan Anton Mordasov “Business Insider”-ə izah edib ki, “Su-35”-in çatdırılma müddəti çox güman ki, texniki hazırlıqdan və bir sıra digər amillərdən asılı olacaq. O qeyd edib ki, “Təcili transfer çox güman ki, İranın imicinə mənfi təsir göstərəcək və Rusiyanın aviasiyası və əlavə hərbi resurslar olmadan bu təhlükənin öhdəsindən gələ bilməyəcəyini nümayiş etdirəcək”.

Avqust ayında “New York Times” qəzeti İsrailin Tehranda İsmayıl Haniyəni öldürməsindən sonra bölgədə gərginliyin artmasına baxmayaraq, Rusiyanın İrana hava hücumundan müdafiə sistemləri verməyə başladığını yazmışdı. Avadanlığın növü qeyd edilməsə də, İran uzun müddətdir ki, “S-400” sistemi istəyində idi.

Keçmiş SEPAH komandiri Məhəmməd Əli Cəfəri (aprelin 25-də) İranın İsrailə PUA və raket hücumundan sonra İsfahan aviabazasının İsrailin raket hücumunun hədəfi olduğunu etiraf edib. Bundan əvvəl İran hökuməti İsfahanın hava hücumundan müdafiə sistemlərinin bir neçə “mikroquş”u (kvadrokopter) vurduğunu bildirib. Bu hücumda İsrail İranın “S-300” sistemlərindən birinin, İranın Rusiyadan aldığı ən təkmil hava hücumundan müdafiə sistemi və köhnə nəsil “S-400”-ün radarını hədəfə alıb.

Anton Mordasov hesab edir ki, Moskva Ukrayna müharibəsində özünün müdafiə ehtiyaclarına görə çətin ki, “S-400”-ləri İrana ötürəcək. Rusiya “S-400” sistemini tədarük etmək qərarına gəlsə belə, ekipajın hazırlanması və istismara verilməsi ən azı 5 ay çəkəcək.

Digər məlumatlara görə, Rusiya Yəməndəki husilərə “P-800 Onix” gəmi əleyhinə qanadlı raketlərin tədarükü ilə bağlı danışıqlar aparır. “Oniks” raketi 300 km uçuş məsafəsinə malikdir və hədəfə yaxınlaşarkən birbaşa dəniz səviyyəsindən yuxarı uça bilir.

Raket üsyançı qrupun arsenalında olan digər gəmi əleyhinə raketlərdən daha təkmildir ki, bu da ticarət gəmilərinə və ABŞ-ın rəhbərlik etdiyi koalisiyanın dəniz müdafiə gəmilərinə hücumları gücləndirə bilər.

Rusiya kəşfiyyatçılarının ticarət gəmilərinə hücumlarda məsləhətçi rol oynadığına dair məlumatlar da var.

İyun ayında Rusiya prezidenti xəbərdarlıq etmişdi ki, Moskva Ukraynaya hərbi dəstək müqabilində Qərb düşmənlərinə silah, o cümlədən Kiyevə Rusiya ərazisinə hədəflənmiş hücumlar üçün Qərbin hərbi sursatlarından istifadə etməyə icazə verə bilər. O vurğulayıb ki, “bizim də eyni şəkildə hərəkət etmək hüququmuz var”.

Rusiyalı analitik hər hansı birbaşa tədarüklərə şübhə ilə yanaşır və qeyd edir ki, husilərə raket tədarükü Çin neft tankerlərini riskə altına ata bilər. Məlum olduğu kimi, daha əvvəl husilərin raketi Panama bayrağı altında Çinə məxsus “MV Huang Pu” neft tankerini vurmuşdu.

Mordasov bildirib: “Bu cür raketlərin qəsdən tədarükü hazırkı sanksiya şəraitində Moskvanın mühüm tərəfdaşı olan ərəb ölkələrinə ciddi ziyan vuracaq”.

Bununla belə, ssenarilərdən biri də bu raketlərin “təsadüfən Suriya vasitəsilə husilərin əlinə keçməsi” ola bilər, xüsusən də ABŞ və müttəfiqləri Ukraynaya Rusiyaya qarşı Qərb istehsalı olan “ATACMS” raketlərindən istifadə etməyə icazə verərsə...

Y. QACAR




Bölməyə aid digər xəbərlər
bütün xəbərlər