23:45 / 23-06-2025
Bakıdan Qətərə uçan təyyarə yarıyoldan geri dönüb
21:27 / 23-06-2025
İran Qətər və İraqdakı ABŞ bazalarına raket atıb
19:29 / 23-06-2025
Britaniya İrana mesaj yollayıb
19:12 / 23-06-2025
Cəlaloğlu: "İranı əvvəlki məcrasına qaytarmaq istəyirlərsə, onda hakimiyyətdə Qacarlar oturmalıdır” - Müsahibə
18:53 / 23-06-2025
Yeni dünya düzəni Yaxın Şərqin simasını dəyişir
18:00 / 23-06-2025
Ağ Ev: "ABŞ Hörmüz boğazındakı vəziyyəti fəal şəkildə və diqqətlə izləyir"
17:43 / 23-06-2025
Bakıda narkotikə qarşı əməliyyat: saxlanılanlar var
17:20 / 23-06-2025
Agentlik TƏBİB-in 17 milyonluq tenderini ləğv edib
17:14 / 23-06-2025
Qərb Universiteti Tam Orta Məktəbi şagirdlərə attestat vermir? - Açıqlama
16:44 / 23-06-2025
İsrailin münaqişəyə son qoymaq niyyəti İrana çatdırılıb
16:30 / 23-06-2025
Dövlətə xəyanətdə ittiham olunan şəxsə hökm oxunub
16:03 / 23-06-2025
Elariz Məmmədoğlunun qızı məhkəmədə ifadə verəcək
15:49 / 23-06-2025
Erməni müğənnini “Qal, sənə qurban” mahnısını mənimsəmək istəyib
15:15 / 23-06-2025
Azərbaycan Suriyaya başsağlığı verib
15:14 / 23-06-2025
İran MAQATE ilə əməkdaşlığı dayandırmaq istəyir
15:03 / 23-06-2025
Anar Məmmədlinin cinayət işinə xitam verilməsi üçün vəsatət qaldırılıb
15:01 / 23-06-2025
Zelenski: Rusiya, İran və KXDR qatillər koalisiyasıdır
14:49 / 23-06-2025
Neftin qiyməti son beş ayda ən yüksək həddə çatıb
14:34 / 23-06-2025
ABŞ-nın hərbi bazası hücuma məruz qalıb
14:33 / 23-06-2025
Putin: İrana təcavüzün heç bir əsası yoxdur
14:23 / 23-06-2025
İlham Əliyev Goranboyda müəssisənin açılışını edib - (Yenilənib)
13:56 / 23-06-2025
Prezident Yevlaxa gedib - (Yenilənib) - Fotolar
13:10 / 23-06-2025
Prokuror "Toplum TV" işi üzrə ittiham aktını elan edib
12:46 / 23-06-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
12:41 / 23-06-2025
Vüqar Bayramov: "Yeni dəyişikliklər bu boşluğu aradan qaldıracaq"
12:24 / 23-06-2025
Qarabağ zonasında daha 1420.9 hektar ərazi minalardan təmizlənib
12:00 / 23-06-2025
"Qarabağ" Duşan Tadiçi transfer etmək istəyir? - Klubdan açqlama
11:57 / 23-06-2025
Xüsusi karantin rejiminin müddəti uzadılıb
11:41 / 23-06-2025
Ermənilər Bakıda hakim qarşısına çıxarılıb
16:11 / 19-06-2025

17:28 / 20-06-2025

11:32 / 19-06-2025

14:17 / 20-06-2025

06:06 / 22-06-2025

13:08 / 21-06-2025

14:57 / 22-06-2025

12:30 / 20-06-2025

07:28 / 19-06-2025

16:26 / 20-06-2025

15:58 / 21-06-2025

16:45 / 21-06-2025

Prezident hərbi çevrilişlə devrildi - Fotolar
Tarix: 12-04-2019 00:04 | Bölmə: Slayd

Aprelin 11-də Sudanda hərbi çevriliş olub və 30 ildir ölkəyə rəhbərlik edən prezident Ömər əl-Bəşir istefa verib. Hərbçilər hakimiyyətin başına özlərinin, daha dəqiqi, Hərbi Şuranın keçdiyini bildiriblər. Sudan müdafiə naziri Avad İbn Uf dövlət televiziyasından prezident əl-Bəşirin həbs olunduğunu elan edib: “Müdafiə naziri kimi bəyan edirəm ki, mövcud rejim devrilib, rəhbəri həbs olunub və hazırda təhlükəsiz yerdə saxlanılır”. Nazir onu da qeyd edib ki, Ömər əl-Bəşirin hakimiyyəti dövründə Sudan pis idarəçilikdən, korrupsiyadan və ədalətsizlikdən əziyyət çəkirdi.
Çevriliş sonrası Sudanda 3 ay müddətinə fövqəladə vəziyyət elan olunub. Yeni hökumət Konstitusiyanın fəaliyyətini dayandırıb, ölkənin hava məkanı və aeroportlar ən azı 24 saatlıq qapadılıb, sərhədlər bağlanıb. Ordu prezident sarayını mühasirəyə alıb, yolları və körpüləri nəzarətə götürüb.
Sudan əhalisi prezidentin devrilməsi xəbərini coşquyla qarşılayıb. Xarici informasiya agentliklərinin yaydığı fotolarda insanların sevinclə hərbçilərlə qucaqlaşdığı görünür.
Hərbçilər elan ediblər ki, keçid dövrü müddətində hakimiyyət Hərbi Şuranın nəzarətində olacaq. Keçid dövrü iki il davam edəcək, daha sonra seçkilər keçiriləcək. Sudan dövlət xəbər agentliyi “Suna” məlumat yayıb ki, əl-Bəşir rejiminin dövründə həbsə atılan bütün siyasi məhbuslar azad ediləcək.

Hərbi çevrilişlər müstəqil Sudanın tarixində tez-tez baş verib. Ölkə 1956-cı ildə müstəqilliyini elan edəndən bu yana Sudanda hakimiyyət artıq beşinci dəfədir ki dəyişir. Ölkədə hakimiyyətin dinc yolla ötürülməsi yalnız iki dəfə baş tutub.
İlk çevriliş 1958-ci ildə – müstəqilliyin elan edilməsindən iki il sonra baş verib. Həmin vaxt hakimiyyətə “Əl-Umma” islam partiyasının dəstəyi ilə general-mayor İbrahim Abbud gəlib. Sonradan o, Sudanın prezidenti olub.
İkinci çevriliş 1969-cu ilin mayında baş verib. Həmin vaxt çevriliş podpolkovnik Cəfər Nimeyrinin rəhbərliyi ilə həyata keçirilib.
Üçüncü çevriliş 1985-ci ildə olub və Sudanın islam respublikası elan edilməsindən iki il sonraya təsadüf edib. Həmin vaxt dövlət çevrilişi general-leytenant Əbdürrəhman əd-Daxabın başçılığı ilə olub.
Dördüncü hərbi çevriliş 1989-cu ildə baş verib, lideri briqada generalı Ömər əl-Bəşir olub. 1993-cü ildə əl-Bəşir prezident postunu tutub və 1996, 2000, 2010, 2015-ci illərdə yenidən seçilib.
Çevrilişlər hər dəfə kəskin iqtisadi böhran və ayrı-ayrı siyasi qruplaşmaların yarıtmaz fəaliyyəti fonunda baş verib.

Qərbin ötən ilin dekabrında tətbiq etdiyi iqtisadi sanksiyalara görə son aylar Sudanda vəziyyət daha da mürəkkəbləşmişdi. Sanksiyalar ilk növbədə Sudan neftinin alışını qadağan edir. Neft də bu ölkədə əsas ixrac məhsulu sayılır. Sudan gün ərzində yarım milyon barrel neft ixrac edir.
Sanksiyalar işə düşən kimi Sudanda çörəyin qiymətində üç dəfədən çox artım olub. Digər məhsullarda da kəskin bahalaşma gedir və ölkədə benzin alışı çətinləşib. İnflyasiya 70 faizə çatıb.
Bütün bu sadalananlar, eyni zamanda əhalinin 40 faizinin yoxsulluq həddindən aşağı səviyyədə yaşaması gec-tez Sudanda sosial partlayışa və əl-Bəşir rejiminə qarşı kütləvi etirazlara gətirib çıxaracaqdı.
BMT-nin hesablamalarına görə, aprelin 6-dan bu yana baş verən qarşıdurmalarda ən azı 20 nəfər həyatını itirib. Beş gün əvvəl prezident sarayında hökumət əleyhinə müddətsiz nümayişlər başlayıb. Ordu bu günlər ərzində xüsusi xidmət orqanlarının etirazçıları dağıtmasına imkan verməyib.
Ömər əl-Bəşir həm də yeganə dünya lideridir ki, 2009-cu ildə soyqırımda ittiham olunaraq həbsinə beynəlxalq order verilib. Onun Darfurdakı dinc əhaliyə qarşı hücumların başında durduğu bildirilir. BMT-nin hesablamalarına görə, bu hücumlar zamanı 3 milyona yaxın insan öz evindən çıxarılıb, 300 minə yaxın insan həlak olub.
Əl-Bəşirin hakimiyyəti dövründə – 2000-ci illərdə Sudanda həm də vətəndaş müharibəsi başlayıb və 2011-ci ildə Cənubi Sudanın ayrılması ilə başa çatıb.
Həbsinə beynəlxalq order verilməsinə baxmayaraq, Ömər Bəşir bir neçə dəfə Rusiyada səfərdə olub. Bu səfərlərin birində Qırmızı dəniz sahillərində Rusiya hərbi bazasının qurulması imkanlarını gündəmə gətirərək prezident Vladimir Putindən kömək istəyib.
“ABŞ-ın aqressiyasından qorunmaq üçün Sudana kömək lazımdır”, – deyə Bəşir Putinə bildirmişdi.
Yanvarda Britaniyanın “The Times” qəzeti yazmışdı ki, Rusiyadan olan muzdlular prezident Bəşirə dəstək üçün Xartumdakı etirazların dağıdılmasında iştirak edə bilər.
Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmisi Mariya Zaxarova sonradan bildirmişdi ki, Sudanda həqiqətən də Rusiyanın özəl mühafizə şirkətlərinin təmsilçiləri işləyir. Lakin onların Rusiya dövlət orqanları ilə hər hansı əlaqəsi yoxdur. Zaxarovanın sözlərinə görə, həmin adamların funksiyası Sudanın güc strukturları üçün kadr hazırlamaqdır.

Hələ ki Rusiya rəsmi olaraq Sudandakı son olaylara qarışmır. Putinin mətbuat katibi Dmitri Peskov bu gün bildirib ki, Kreml Sudanda baş verənlərə bu ölkənin daxili işi kimi baxır.
Ömər Bəşir Aleksandr Lukaşenko ilə də görüşüb. Sudan Belarusa ölkəsinin iki qızıl yatağında işləmək hüququ verib. Əvəzində isə Lukaşenko Sudana maşınqayırma mərkəzi və kənd təsərrüfatı kompleksi qurmağı vəd edib.
“Sudan ərəb sivilizasiyası ilə Afrika arasında darvazadır. Və bizim bu regiona təklif edəcəyimiz şeylər var”, – deyə Lukaşenko Sudanla münasibətlərindən danışarkən bildirmişdi.(Strateq.az)
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 12-04-2019 00:04 | Bölmə: Slayd

Aprelin 11-də Sudanda hərbi çevriliş olub və 30 ildir ölkəyə rəhbərlik edən prezident Ömər əl-Bəşir istefa verib. Hərbçilər hakimiyyətin başına özlərinin, daha dəqiqi, Hərbi Şuranın keçdiyini bildiriblər. Sudan müdafiə naziri Avad İbn Uf dövlət televiziyasından prezident əl-Bəşirin həbs olunduğunu elan edib: “Müdafiə naziri kimi bəyan edirəm ki, mövcud rejim devrilib, rəhbəri həbs olunub və hazırda təhlükəsiz yerdə saxlanılır”. Nazir onu da qeyd edib ki, Ömər əl-Bəşirin hakimiyyəti dövründə Sudan pis idarəçilikdən, korrupsiyadan və ədalətsizlikdən əziyyət çəkirdi.
Çevriliş sonrası Sudanda 3 ay müddətinə fövqəladə vəziyyət elan olunub. Yeni hökumət Konstitusiyanın fəaliyyətini dayandırıb, ölkənin hava məkanı və aeroportlar ən azı 24 saatlıq qapadılıb, sərhədlər bağlanıb. Ordu prezident sarayını mühasirəyə alıb, yolları və körpüləri nəzarətə götürüb.
Sudan əhalisi prezidentin devrilməsi xəbərini coşquyla qarşılayıb. Xarici informasiya agentliklərinin yaydığı fotolarda insanların sevinclə hərbçilərlə qucaqlaşdığı görünür.
Hərbçilər elan ediblər ki, keçid dövrü müddətində hakimiyyət Hərbi Şuranın nəzarətində olacaq. Keçid dövrü iki il davam edəcək, daha sonra seçkilər keçiriləcək. Sudan dövlət xəbər agentliyi “Suna” məlumat yayıb ki, əl-Bəşir rejiminin dövründə həbsə atılan bütün siyasi məhbuslar azad ediləcək.

Hərbi çevrilişlər müstəqil Sudanın tarixində tez-tez baş verib. Ölkə 1956-cı ildə müstəqilliyini elan edəndən bu yana Sudanda hakimiyyət artıq beşinci dəfədir ki dəyişir. Ölkədə hakimiyyətin dinc yolla ötürülməsi yalnız iki dəfə baş tutub.
İlk çevriliş 1958-ci ildə – müstəqilliyin elan edilməsindən iki il sonra baş verib. Həmin vaxt hakimiyyətə “Əl-Umma” islam partiyasının dəstəyi ilə general-mayor İbrahim Abbud gəlib. Sonradan o, Sudanın prezidenti olub.
İkinci çevriliş 1969-cu ilin mayında baş verib. Həmin vaxt çevriliş podpolkovnik Cəfər Nimeyrinin rəhbərliyi ilə həyata keçirilib.
Üçüncü çevriliş 1985-ci ildə olub və Sudanın islam respublikası elan edilməsindən iki il sonraya təsadüf edib. Həmin vaxt dövlət çevrilişi general-leytenant Əbdürrəhman əd-Daxabın başçılığı ilə olub.
Dördüncü hərbi çevriliş 1989-cu ildə baş verib, lideri briqada generalı Ömər əl-Bəşir olub. 1993-cü ildə əl-Bəşir prezident postunu tutub və 1996, 2000, 2010, 2015-ci illərdə yenidən seçilib.
Çevrilişlər hər dəfə kəskin iqtisadi böhran və ayrı-ayrı siyasi qruplaşmaların yarıtmaz fəaliyyəti fonunda baş verib.

Qərbin ötən ilin dekabrında tətbiq etdiyi iqtisadi sanksiyalara görə son aylar Sudanda vəziyyət daha da mürəkkəbləşmişdi. Sanksiyalar ilk növbədə Sudan neftinin alışını qadağan edir. Neft də bu ölkədə əsas ixrac məhsulu sayılır. Sudan gün ərzində yarım milyon barrel neft ixrac edir.
Sanksiyalar işə düşən kimi Sudanda çörəyin qiymətində üç dəfədən çox artım olub. Digər məhsullarda da kəskin bahalaşma gedir və ölkədə benzin alışı çətinləşib. İnflyasiya 70 faizə çatıb.
Bütün bu sadalananlar, eyni zamanda əhalinin 40 faizinin yoxsulluq həddindən aşağı səviyyədə yaşaması gec-tez Sudanda sosial partlayışa və əl-Bəşir rejiminə qarşı kütləvi etirazlara gətirib çıxaracaqdı.
BMT-nin hesablamalarına görə, aprelin 6-dan bu yana baş verən qarşıdurmalarda ən azı 20 nəfər həyatını itirib. Beş gün əvvəl prezident sarayında hökumət əleyhinə müddətsiz nümayişlər başlayıb. Ordu bu günlər ərzində xüsusi xidmət orqanlarının etirazçıları dağıtmasına imkan verməyib.
Ömər əl-Bəşir həm də yeganə dünya lideridir ki, 2009-cu ildə soyqırımda ittiham olunaraq həbsinə beynəlxalq order verilib. Onun Darfurdakı dinc əhaliyə qarşı hücumların başında durduğu bildirilir. BMT-nin hesablamalarına görə, bu hücumlar zamanı 3 milyona yaxın insan öz evindən çıxarılıb, 300 minə yaxın insan həlak olub.
Əl-Bəşirin hakimiyyəti dövründə – 2000-ci illərdə Sudanda həm də vətəndaş müharibəsi başlayıb və 2011-ci ildə Cənubi Sudanın ayrılması ilə başa çatıb.
Həbsinə beynəlxalq order verilməsinə baxmayaraq, Ömər Bəşir bir neçə dəfə Rusiyada səfərdə olub. Bu səfərlərin birində Qırmızı dəniz sahillərində Rusiya hərbi bazasının qurulması imkanlarını gündəmə gətirərək prezident Vladimir Putindən kömək istəyib.
“ABŞ-ın aqressiyasından qorunmaq üçün Sudana kömək lazımdır”, – deyə Bəşir Putinə bildirmişdi.
Yanvarda Britaniyanın “The Times” qəzeti yazmışdı ki, Rusiyadan olan muzdlular prezident Bəşirə dəstək üçün Xartumdakı etirazların dağıdılmasında iştirak edə bilər.
Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin rəsmisi Mariya Zaxarova sonradan bildirmişdi ki, Sudanda həqiqətən də Rusiyanın özəl mühafizə şirkətlərinin təmsilçiləri işləyir. Lakin onların Rusiya dövlət orqanları ilə hər hansı əlaqəsi yoxdur. Zaxarovanın sözlərinə görə, həmin adamların funksiyası Sudanın güc strukturları üçün kadr hazırlamaqdır.

Hələ ki Rusiya rəsmi olaraq Sudandakı son olaylara qarışmır. Putinin mətbuat katibi Dmitri Peskov bu gün bildirib ki, Kreml Sudanda baş verənlərə bu ölkənin daxili işi kimi baxır.
Ömər Bəşir Aleksandr Lukaşenko ilə də görüşüb. Sudan Belarusa ölkəsinin iki qızıl yatağında işləmək hüququ verib. Əvəzində isə Lukaşenko Sudana maşınqayırma mərkəzi və kənd təsərrüfatı kompleksi qurmağı vəd edib.
“Sudan ərəb sivilizasiyası ilə Afrika arasında darvazadır. Və bizim bu regiona təklif edəcəyimiz şeylər var”, – deyə Lukaşenko Sudanla münasibətlərindən danışarkən bildirmişdi.(Strateq.az)
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 19:12
Cəlaloğlu: "İranı əvvəlki məcrasına qaytarmaq istəyirlərsə, onda hakimiyyətdə Qacarlar oturmalıdır” - Müsahibə
Bu gün, 18:53
Yeni dünya düzəni Yaxın Şərqin simasını dəyişir
Bu gün, 15:14
İran MAQATE ilə əməkdaşlığı dayandırmaq istəyir
Bu gün, 14:49
Neftin qiyməti son beş ayda ən yüksək həddə çatıb
Bu gün, 13:56
Prezident Yevlaxa gedib - (Yenilənib) - Fotolar
Bu gün, 11:57
Xüsusi karantin rejiminin müddəti uzadılıb
Dünən, 08:55
Tehran geri çəkilmək istəmir
21-06-2025, 19:32
DTX-nın saxladığı sabiq icra başçısı həbs edilib
21-06-2025, 18:12
“Real Ermənistan” erməniləri niyə qorxudur?
21-06-2025, 16:45
Dövlət qulluqçuları təltif edilib - (Siyahı)
21-06-2025, 15:58
Prezident icra başçısını vəzifədən azad edib
21-06-2025, 13:08
İranın ən böyük nüvə mərkəzinə zərbə endiriblər
21-06-2025, 12:54
Naxçıvanın Konstitusiyası dəyişir
21-06-2025, 11:50
NATO-nun mövcudluğu sual altına düşüb
20-06-2025, 16:26
Professor: İraq ssenarisi İranda təkrar olunur
20-06-2025, 12:30
İsrail-İran davası: Münaqişənin sonu necə görünür?
20-06-2025, 11:08
Paşinyan Türkiyədə sülh sazişini müzakirə edəcək
20-06-2025, 09:12
DTX-nın saxladığı vitse-prezidentin məhkəməsi başlayıb
19-06-2025, 13:36
NATO-da böyük dəyişiklik olacaq
19-06-2025, 12:38
Fordo tilsimi: İsrail bu obyekti necə məhv edəcək?
19-06-2025, 11:32
Rusiya ikinci strateji müttəfiqini itirmək riski ilə üzləşib
19-06-2025, 09:57
Sabah daha bir şəhidimizin dəfn mərasimi olacaq - Foto
19-06-2025, 09:12
Rusiya ilə Azərbaycan Xəzərdəki problemin həllinə çalışırlar - Foto
18-06-2025, 16:25
Trampın İrana hücumunu dayandırmaq istəyirlər
18-06-2025, 13:18
Müəllimlərin sertifikatlaşdırılması prosesinə başlanılıb - (Yenilənib)
18-06-2025, 12:34
İsrailin raketdən müdafiə vasitələri tükənir - Foto
18-06-2025, 11:30
Çindən Tehrana qeyri-müəyyən yükü olan təyyarələr uçur
18-06-2025, 10:52
İranın qonşuları çətin vəziyyətdədir
18-06-2025, 08:30
Günəşdə güclü partlayış baş verib
17-06-2025, 18:48
Rusiya Ayda hərbi təyinatlı obyekt tikəcək
17-06-2025, 17:42
İrandakı rejimi dəyişirlər?
17-06-2025, 16:03
Mollazadə: İrana qarşı hərbi əməliyyat məcburiyyətdən irəli gəlir
17-06-2025, 13:26
Professor: İranı beş yerə bölmək istəyirlər
17-06-2025, 11:19
Ərdoğan İranı niyə dəstəkləyir?
17-06-2025, 08:11
Vaşinqton Tehranla danışıqlara tələsir
17-06-2025, 07:02
Tramp sakinləri Tehranı təcili tərk etməyə çağırır
16-06-2025, 12:35
İsrail-İran qarşıdurması Cənubi Qafqazda necə əks-səda verir?
16-06-2025, 11:06
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
16-06-2025, 08:47
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
16-06-2025, 00:13
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
14-06-2025, 08:07
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var