23:45 / 23-06-2025
Bakıdan Qətərə uçan təyyarə yarıyoldan geri dönüb
21:27 / 23-06-2025
İran Qətər və İraqdakı ABŞ bazalarına raket atıb
19:29 / 23-06-2025
Britaniya İrana mesaj yollayıb
19:12 / 23-06-2025
Cəlaloğlu: "İranı əvvəlki məcrasına qaytarmaq istəyirlərsə, onda hakimiyyətdə Qacarlar oturmalıdır” - Müsahibə
18:53 / 23-06-2025
Yeni dünya düzəni Yaxın Şərqin simasını dəyişir
18:00 / 23-06-2025
Ağ Ev: "ABŞ Hörmüz boğazındakı vəziyyəti fəal şəkildə və diqqətlə izləyir"
17:43 / 23-06-2025
Bakıda narkotikə qarşı əməliyyat: saxlanılanlar var
17:20 / 23-06-2025
Agentlik TƏBİB-in 17 milyonluq tenderini ləğv edib
17:14 / 23-06-2025
Qərb Universiteti Tam Orta Məktəbi şagirdlərə attestat vermir? - Açıqlama
16:44 / 23-06-2025
İsrailin münaqişəyə son qoymaq niyyəti İrana çatdırılıb
16:30 / 23-06-2025
Dövlətə xəyanətdə ittiham olunan şəxsə hökm oxunub
16:03 / 23-06-2025
Elariz Məmmədoğlunun qızı məhkəmədə ifadə verəcək
15:49 / 23-06-2025
Erməni müğənnini “Qal, sənə qurban” mahnısını mənimsəmək istəyib
15:15 / 23-06-2025
Azərbaycan Suriyaya başsağlığı verib
15:14 / 23-06-2025
İran MAQATE ilə əməkdaşlığı dayandırmaq istəyir
15:03 / 23-06-2025
Anar Məmmədlinin cinayət işinə xitam verilməsi üçün vəsatət qaldırılıb
15:01 / 23-06-2025
Zelenski: Rusiya, İran və KXDR qatillər koalisiyasıdır
14:49 / 23-06-2025
Neftin qiyməti son beş ayda ən yüksək həddə çatıb
14:34 / 23-06-2025
ABŞ-nın hərbi bazası hücuma məruz qalıb
14:33 / 23-06-2025
Putin: İrana təcavüzün heç bir əsası yoxdur
14:23 / 23-06-2025
İlham Əliyev Goranboyda müəssisənin açılışını edib - (Yenilənib)
13:56 / 23-06-2025
Prezident Yevlaxa gedib - (Yenilənib) - Fotolar
13:10 / 23-06-2025
Prokuror "Toplum TV" işi üzrə ittiham aktını elan edib
12:46 / 23-06-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
12:41 / 23-06-2025
Vüqar Bayramov: "Yeni dəyişikliklər bu boşluğu aradan qaldıracaq"
12:24 / 23-06-2025
Qarabağ zonasında daha 1420.9 hektar ərazi minalardan təmizlənib
12:00 / 23-06-2025
"Qarabağ" Duşan Tadiçi transfer etmək istəyir? - Klubdan açqlama
11:57 / 23-06-2025
Xüsusi karantin rejiminin müddəti uzadılıb
11:41 / 23-06-2025
Ermənilər Bakıda hakim qarşısına çıxarılıb
16:11 / 19-06-2025
İlham Əliyev Türkiyədə işgüzar səfərdədir - (Yenilənib) - Fotolar
17:28 / 20-06-2025
DTX əməliyyat keçirib: icra başçısı və müavinləri saxlanılıb - (Yenilənib)
11:32 / 19-06-2025
Rusiya ikinci strateji müttəfiqini itirmək riski ilə üzləşib
14:17 / 20-06-2025
"Ulduz"lu görüşlər"in növbəti qonağı Mətanət Vahid olub - Fotolar
06:06 / 22-06-2025
ABŞ İrana qarşı müharibəyə qoşulub - Üç nüvə obyekti vurulub - (Yenilənib)
13:08 / 21-06-2025
İranın ən böyük nüvə mərkəzinə zərbə endiriblər
14:57 / 22-06-2025
Həyat dolu ömür yolu - Milli Mətbuat-150 - Fotolar
12:30 / 20-06-2025
İsrail-İran davası: Münaqişənin sonu necə görünür?
07:28 / 19-06-2025
Məşhur aktyor Papa XIV Leo ilə görüşüb
16:26 / 20-06-2025
Professor: İraq ssenarisi İranda təkrar olunur
15:58 / 21-06-2025
Prezident icra başçısını vəzifədən azad edib
16:45 / 21-06-2025
Dövlət qulluqçuları təltif edilib - (Siyahı)
Tenderlər vasitəsilə dövlətin milyardlarını mənimsəyirlər - Hüquqşünas
Tarix: 16-04-2019 09:00 | Bölmə: Slayd
Azərbaycanda satınalmalarla bağlı maliyyə fırıldağı yüksək səviyyədədir və qanunda nəzərdə tutulan hallar həyata keçirilmir. Qanunda nəzərdə tutulan hallar həyata keçirilərsə, tenderlər şəffaf olarsa, bu sahədəki yeyintinin səviyyəsini xeyli aşağı salmaq mümkündür.
Reyting.az Bazimyol.info-ya istinadla xəbər verir ki, bunu hüquqşünas Fərhad Mehdiyev deyib. O bildirib ki, ilk olaraq elektron satınalma sistemini həyata keçirmək lazımdır.
“Elektron satınalma odur ki, bütün satınalmalar e-tender.gov.az saytında yerləşdirilir. İndi qısa məlumat verilir ki, tenderi kim keçirir və nə haqqındadır. Amma təfsilatlı heç bir məlumat mövcud deyil. Tenderə müraciət etmək istəyən şəxs gərək gedib həmin müəssisə ilə əlaqə saxlasın. Məsələn, Kürdəmir Rayon İcra Hakimiyyətinin keçirdiyi tender haqqında məlumatı Bakıdakı şəxsin öyrənməsi üçün həmin rayona getməyi çətinlik yaradır.
E-tender olduqda isə iştirak etmək istəyən şəxslər birbaşa internet üzərindən müraciət edə bilir”.
Hüquqşünas əlavə edib ki, elektron satınalmanın daha bir üstün cəhəti odur ki, iştirak payı aşağı düşür və yeni biznesə başlayanlar da tenderdə iştirak edə bilirlər: “Bu isə xırda və orta sahibkarlıq üçün faydalıdır. Digər tərəfdən, uyğunluq sənədləri deyilən bir şey var. Məsələn, bu sahədə ən azı 3 il işləməsinə dair, yaxud fövqəladədən sertifikatların olması və s. məlumatlar artıq sistemə yüklü olur. Hər dəfə lazım olanı əlavə edir və gedib yenisini almaq məcburiyyətində qalmır. Bütün bunları nəzərə alaraq deyə bilərik ki, elekton tenderin tətbiq edilməməsi bu sahədə problemlərə gətirib çıxarır”.
Hüquqşünasın sözlərinə görə, bu sahədə problemlərdən biri müddətlə bağlıdır. “Dövlət satınalmaları haqqında” qanunun tələbinə görə, satınalma təşkilatları illik satınalma planının bir il əvvəldən verməldir. Normalda hər bir təşkilat oturub bunu hesablamalıdır ki, onun gələcək ildə nə qədər mala və ya xidmətə ehtiyacı olacaq. Bunu bir il əvvəldən demək büdcənin qorunması üçün də vacibdir. Çünki təşkilatlar büdcədən ayrılan pulu il ərzində xərcləyə bilməyəndə, son noyabr-dekabr ayında sırf bu pulu xərcləmək üçün başlayırlar sağdan-soldan nəsə almağa. Çünki onlar bu pulu xərcləmədikləri təqdirdə növbəti ildə onlara büdcədən ayrılan pay azalır. Bu azalma olmasın deyə, pulu sözün həqiqi mənasında israf edirlər. Əgər hansısa təşkilata təcili nəsə alınması vacibdirsə, bunun təciliyyəti əsaslandırılmalıdır. Buna nəzarət əvvəllər Dövlət Satınalmalar Agentliyində idi, indi isə İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar Siyasəti və İstehlakçıların Hüquqlarının Müdafiəsi Dövlət Xidmətindir. Yəni bu qurum qarşısında əsaslandırma olmalıdır ki, hansı fövqəladə halın baş verməsi ilə əlaqədar təcili satınalma həyata keçirilir və bu qurumun təsdiqi ilə satınalma həyata keçirilməlidir”.
Fərhad Mehdiyev əlavə edib ki, digər problemli məsələ tenderlərin yarışma prinsipi ilə həyata keçirilməməsidir: “Açıq tenderlərin minimum kotirovkası olmalıdır. 2017-ci ildə satınalmaların 40 faizi birbaşa mənbədən satınalma ilə həyata keçirilib. Bu, çox yüksək bir faizdir. Halbuki qanunvericilik buna istisna hallarda icazə verir. Buna o vaxt gedilir ki, bir malın, yaxud xidmətin bazarda çox məhdud sayda tədarükçüsü olsun. Yəni həmin mal tapılmadığı, yaxud da təcili ehtiyac yarandığı hallarda mümkün ola bilər.
Bizdə isə satınalmaların böyük hissəsi təcili şəkildə həyata keçirilir. Məsələn, Mərkəzi Seçki Komissiyası 12 aprel tarixində səsvermə otağına 2 gözlü səsvermə kabinasının hazırlanması və çatdırılmasının təkliflər sorğusu üsulu ilə satın alınmasının həyata keçirilməsi barədə elan verib. Təkliflər sorğusunda iştirak etmək üçün sənədlər 16.04.2019 16:00 tarixinədək qəbul olunur. Halbuki tələb olunan prosedurların 4 gün ərzində həyata keçirilməsi mümkünsüzdür.
Yaxud da Gəncə Dövlət Aqrar Universiteti aprelin 12-si kotirovka sorğusu elan edib. Universitetin bəzi müəssisələrin qazlaşdırılması ilə bağlı aprelin 12-də verilən elanda sənədlərin son qəbul tarixi kimi yenə aprelin 12-si göstərilib.
Görünən odur ki, qanunsuzluğu gizlətməyə heç ehtiyac görmürlər? Bu nə cəzasızlıqdır? Ona görə də demək olur ki, tender məsələlərində tam şəffaflıq, hesabatlılıq yoxdur və bu korrupsiyaya səbəb olan hallardandır. Nəticədə hər il milyardlarla pul havaya sovrulur. Burada “otkad” məsələlərinin olduğu da hamıya məlumdur. Bir də baxırsan ki, yeni yaradılmış, əvvəl bu sahədə heç bir təcrübəsi olmayan bir şirkət tender qalibi çıxır”.
Hüquqşünas vurğulayıb ki, bu neqativ halların qarşısının alınmasının ən yaxşı yolu elektron satınalmaların həyata keçirilməsidir. “Bu halda artıq tenderi hansısa icra hakimiyyəti keçirməyəcək, o, yalnız sifarişi verəcək. İnternet üzərindən satınalmaların əsas xüsusiyyəti ondan ibarətdir ki, orada tender qalibini insan deyil, proqram seçir. Yəni müəyyən komponentlərə - keyfiyyət, qiymət və sairə görə müəyyən ballar verilir və tenderin bağlandığı saatda ən yüksək bala sahib olan şirkət tenderi qazanmış hesab edilir. Dünyanın bir çox ölkəsində tender bu şəkildə həyata keçirilir”, – deyə Fərhad Mehdiyev bildirir.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 16-04-2019 09:00 | Bölmə: Slayd
Azərbaycanda satınalmalarla bağlı maliyyə fırıldağı yüksək səviyyədədir və qanunda nəzərdə tutulan hallar həyata keçirilmir. Qanunda nəzərdə tutulan hallar həyata keçirilərsə, tenderlər şəffaf olarsa, bu sahədəki yeyintinin səviyyəsini xeyli aşağı salmaq mümkündür.
Reyting.az Bazimyol.info-ya istinadla xəbər verir ki, bunu hüquqşünas Fərhad Mehdiyev deyib. O bildirib ki, ilk olaraq elektron satınalma sistemini həyata keçirmək lazımdır.
“Elektron satınalma odur ki, bütün satınalmalar e-tender.gov.az saytında yerləşdirilir. İndi qısa məlumat verilir ki, tenderi kim keçirir və nə haqqındadır. Amma təfsilatlı heç bir məlumat mövcud deyil. Tenderə müraciət etmək istəyən şəxs gərək gedib həmin müəssisə ilə əlaqə saxlasın. Məsələn, Kürdəmir Rayon İcra Hakimiyyətinin keçirdiyi tender haqqında məlumatı Bakıdakı şəxsin öyrənməsi üçün həmin rayona getməyi çətinlik yaradır.
E-tender olduqda isə iştirak etmək istəyən şəxslər birbaşa internet üzərindən müraciət edə bilir”.
Hüquqşünas əlavə edib ki, elektron satınalmanın daha bir üstün cəhəti odur ki, iştirak payı aşağı düşür və yeni biznesə başlayanlar da tenderdə iştirak edə bilirlər: “Bu isə xırda və orta sahibkarlıq üçün faydalıdır. Digər tərəfdən, uyğunluq sənədləri deyilən bir şey var. Məsələn, bu sahədə ən azı 3 il işləməsinə dair, yaxud fövqəladədən sertifikatların olması və s. məlumatlar artıq sistemə yüklü olur. Hər dəfə lazım olanı əlavə edir və gedib yenisini almaq məcburiyyətində qalmır. Bütün bunları nəzərə alaraq deyə bilərik ki, elekton tenderin tətbiq edilməməsi bu sahədə problemlərə gətirib çıxarır”.
Hüquqşünasın sözlərinə görə, bu sahədə problemlərdən biri müddətlə bağlıdır. “Dövlət satınalmaları haqqında” qanunun tələbinə görə, satınalma təşkilatları illik satınalma planının bir il əvvəldən verməldir. Normalda hər bir təşkilat oturub bunu hesablamalıdır ki, onun gələcək ildə nə qədər mala və ya xidmətə ehtiyacı olacaq. Bunu bir il əvvəldən demək büdcənin qorunması üçün də vacibdir. Çünki təşkilatlar büdcədən ayrılan pulu il ərzində xərcləyə bilməyəndə, son noyabr-dekabr ayında sırf bu pulu xərcləmək üçün başlayırlar sağdan-soldan nəsə almağa. Çünki onlar bu pulu xərcləmədikləri təqdirdə növbəti ildə onlara büdcədən ayrılan pay azalır. Bu azalma olmasın deyə, pulu sözün həqiqi mənasında israf edirlər. Əgər hansısa təşkilata təcili nəsə alınması vacibdirsə, bunun təciliyyəti əsaslandırılmalıdır. Buna nəzarət əvvəllər Dövlət Satınalmalar Agentliyində idi, indi isə İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar Siyasəti və İstehlakçıların Hüquqlarının Müdafiəsi Dövlət Xidmətindir. Yəni bu qurum qarşısında əsaslandırma olmalıdır ki, hansı fövqəladə halın baş verməsi ilə əlaqədar təcili satınalma həyata keçirilir və bu qurumun təsdiqi ilə satınalma həyata keçirilməlidir”.
Fərhad Mehdiyev əlavə edib ki, digər problemli məsələ tenderlərin yarışma prinsipi ilə həyata keçirilməməsidir: “Açıq tenderlərin minimum kotirovkası olmalıdır. 2017-ci ildə satınalmaların 40 faizi birbaşa mənbədən satınalma ilə həyata keçirilib. Bu, çox yüksək bir faizdir. Halbuki qanunvericilik buna istisna hallarda icazə verir. Buna o vaxt gedilir ki, bir malın, yaxud xidmətin bazarda çox məhdud sayda tədarükçüsü olsun. Yəni həmin mal tapılmadığı, yaxud da təcili ehtiyac yarandığı hallarda mümkün ola bilər.
Bizdə isə satınalmaların böyük hissəsi təcili şəkildə həyata keçirilir. Məsələn, Mərkəzi Seçki Komissiyası 12 aprel tarixində səsvermə otağına 2 gözlü səsvermə kabinasının hazırlanması və çatdırılmasının təkliflər sorğusu üsulu ilə satın alınmasının həyata keçirilməsi barədə elan verib. Təkliflər sorğusunda iştirak etmək üçün sənədlər 16.04.2019 16:00 tarixinədək qəbul olunur. Halbuki tələb olunan prosedurların 4 gün ərzində həyata keçirilməsi mümkünsüzdür.
Yaxud da Gəncə Dövlət Aqrar Universiteti aprelin 12-si kotirovka sorğusu elan edib. Universitetin bəzi müəssisələrin qazlaşdırılması ilə bağlı aprelin 12-də verilən elanda sənədlərin son qəbul tarixi kimi yenə aprelin 12-si göstərilib.
Görünən odur ki, qanunsuzluğu gizlətməyə heç ehtiyac görmürlər? Bu nə cəzasızlıqdır? Ona görə də demək olur ki, tender məsələlərində tam şəffaflıq, hesabatlılıq yoxdur və bu korrupsiyaya səbəb olan hallardandır. Nəticədə hər il milyardlarla pul havaya sovrulur. Burada “otkad” məsələlərinin olduğu da hamıya məlumdur. Bir də baxırsan ki, yeni yaradılmış, əvvəl bu sahədə heç bir təcrübəsi olmayan bir şirkət tender qalibi çıxır”.
Hüquqşünas vurğulayıb ki, bu neqativ halların qarşısının alınmasının ən yaxşı yolu elektron satınalmaların həyata keçirilməsidir. “Bu halda artıq tenderi hansısa icra hakimiyyəti keçirməyəcək, o, yalnız sifarişi verəcək. İnternet üzərindən satınalmaların əsas xüsusiyyəti ondan ibarətdir ki, orada tender qalibini insan deyil, proqram seçir. Yəni müəyyən komponentlərə - keyfiyyət, qiymət və sairə görə müəyyən ballar verilir və tenderin bağlandığı saatda ən yüksək bala sahib olan şirkət tenderi qazanmış hesab edilir. Dünyanın bir çox ölkəsində tender bu şəkildə həyata keçirilir”, – deyə Fərhad Mehdiyev bildirir.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 19:12
Cəlaloğlu: "İranı əvvəlki məcrasına qaytarmaq istəyirlərsə, onda hakimiyyətdə Qacarlar oturmalıdır” - Müsahibə
Bu gün, 18:53
Yeni dünya düzəni Yaxın Şərqin simasını dəyişir
Bu gün, 15:14
İran MAQATE ilə əməkdaşlığı dayandırmaq istəyir
Bu gün, 14:49
Neftin qiyməti son beş ayda ən yüksək həddə çatıb
Bu gün, 13:56
Prezident Yevlaxa gedib - (Yenilənib) - Fotolar
Bu gün, 11:57
Xüsusi karantin rejiminin müddəti uzadılıb
Dünən, 08:55
Tehran geri çəkilmək istəmir
21-06-2025, 19:32
DTX-nın saxladığı sabiq icra başçısı həbs edilib
21-06-2025, 18:12
“Real Ermənistan” erməniləri niyə qorxudur?
21-06-2025, 16:45
Dövlət qulluqçuları təltif edilib - (Siyahı)
21-06-2025, 15:58
Prezident icra başçısını vəzifədən azad edib
21-06-2025, 13:08
İranın ən böyük nüvə mərkəzinə zərbə endiriblər
21-06-2025, 12:54
Naxçıvanın Konstitusiyası dəyişir
21-06-2025, 11:50
NATO-nun mövcudluğu sual altına düşüb
20-06-2025, 16:26
Professor: İraq ssenarisi İranda təkrar olunur
20-06-2025, 12:30
İsrail-İran davası: Münaqişənin sonu necə görünür?
20-06-2025, 11:08
Paşinyan Türkiyədə sülh sazişini müzakirə edəcək
20-06-2025, 09:12
DTX-nın saxladığı vitse-prezidentin məhkəməsi başlayıb
19-06-2025, 13:36
NATO-da böyük dəyişiklik olacaq
19-06-2025, 12:38
Fordo tilsimi: İsrail bu obyekti necə məhv edəcək?
19-06-2025, 11:32
Rusiya ikinci strateji müttəfiqini itirmək riski ilə üzləşib
19-06-2025, 09:57
Sabah daha bir şəhidimizin dəfn mərasimi olacaq - Foto
19-06-2025, 09:12
Rusiya ilə Azərbaycan Xəzərdəki problemin həllinə çalışırlar - Foto
18-06-2025, 16:25
Trampın İrana hücumunu dayandırmaq istəyirlər
18-06-2025, 13:18
Müəllimlərin sertifikatlaşdırılması prosesinə başlanılıb - (Yenilənib)
18-06-2025, 12:34
İsrailin raketdən müdafiə vasitələri tükənir - Foto
18-06-2025, 11:30
Çindən Tehrana qeyri-müəyyən yükü olan təyyarələr uçur
18-06-2025, 10:52
İranın qonşuları çətin vəziyyətdədir
18-06-2025, 08:30
Günəşdə güclü partlayış baş verib
17-06-2025, 18:48
Rusiya Ayda hərbi təyinatlı obyekt tikəcək
17-06-2025, 17:42
İrandakı rejimi dəyişirlər?
17-06-2025, 16:03
Mollazadə: İrana qarşı hərbi əməliyyat məcburiyyətdən irəli gəlir
17-06-2025, 13:26
Professor: İranı beş yerə bölmək istəyirlər
17-06-2025, 11:19
Ərdoğan İranı niyə dəstəkləyir?
17-06-2025, 08:11
Vaşinqton Tehranla danışıqlara tələsir
17-06-2025, 07:02
Tramp sakinləri Tehranı təcili tərk etməyə çağırır
16-06-2025, 12:35
İsrail-İran qarşıdurması Cənubi Qafqazda necə əks-səda verir?
16-06-2025, 11:06
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
16-06-2025, 08:47
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
16-06-2025, 00:13
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
14-06-2025, 08:07
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
