20:14 / 04-05-2024
ABŞ Qətərin HƏMAS-ı ölkədən çıxarmasını istəyir
20:03 / 04-05-2024
Polşa Rusiyanı kiberhücumda ittiham edir
19:04 / 04-05-2024
Sabunçuda 50 yaşlı kişi öldürülüb
18:00 / 04-05-2024
Şəkidə 59 yaşlı kişi iki nəfəri güllələyib
17:51 / 04-05-2024
Ceyhun Bayramov Qambiyada Hakan Fidanla görüşüb
17:17 / 04-05-2024
İsa Qəmbər yenidən Müsavatın başqanı seçilib
15:52 / 04-05-2024
ABŞ Qətərdən hava zərbələri endirəcək - Foto
14:48 / 04-05-2024
ABŞ Ukraynanı təkmil bombalarla təmin edəcək
14:43 / 04-05-2024
İran sərhədinə hücum: əsgərlər öldürülüb
14:32 / 04-05-2024
Prezident Xankəndi şəhəri ilə bağlı sərəncam verib
14:28 / 04-05-2024
Azərbaycan ərazisində zəlzələ olub
14:23 / 04-05-2024
Cənub cəbhəsində durum gərginləşib
14:17 / 04-05-2024
Siyarto: “NATO Rusiya-Ukrayna savaşında qırmızı xətti keçməməlidir”
12:38 / 04-05-2024
Yeni ixtisaslarla bağlı meyarlar müəyyənləşib
08:39 / 04-05-2024
Fironların lənəti... - Onların məzarını açan alimlərin ölüm səbəbi nədir?
07:20 / 04-05-2024
Yeni araşdırma: prostat xərçənginin qarşısı alınır
06:59 / 04-05-2024
Gənc riyaziyyatçı elmdə sıçrayış edib
23:59 / 03-05-2024
Sabirabad təhsilinə müdir təyin olunub
18:19 / 03-05-2024
Məşhur yazıçı oxucularını təəccübləndirib
18:01 / 03-05-2024
Naxçıvan Dövlət Universiteti yenidən təşkil ediləcək - Qərar
17:51 / 03-05-2024
Təhlükəsizlik Xidməti Paşinyanla bağlı araşdırma aparacaq
17:45 / 03-05-2024
Rusiya Ukraynaya qarşı kimyəvi silah tətbiq edir
17:42 / 03-05-2024
ƏƏSMN-nin kollegiya üzvlərinin sayı azaldılıb
17:28 / 03-05-2024
Ermənistanın dövlət büdcəsi kəsirlə icra edilib
17:26 / 03-05-2024
Prezident “Əmək pensiyaları haqqında” qanuna dəyişikliyi təsdiqləyib
17:23 / 03-05-2024
Ukraynaya IRIS-T sistemləri göndərən Berlindəki zavod yanır
17:17 / 03-05-2024
Prezident İlham Əliyev fərman imzalayıb
17:16 / 03-05-2024
Neftin qiyməti son üç ayda rekord dərəcədə aşağı düşüb
17:00 / 03-05-2024
Azərbaycan ilə Ermənistan arasında sərhədlə bağlı yeni razılaşma olacaq
16:58 / 03-05-2024
Güclü külək və yağışlı hava olacaq - Xəbərdarlıq
16:48 / 01-05-2024
Prokurorluq əməliyyat keçirib, vəzifəli şəxslər cinayət başında saxlanılıb - (Yenilənib)
15:43 / 30-04-2024
Laçın şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib)
19:27 / 30-04-2024
Şair Elçin Mirzəbəyli ilə görüş keçirilib - Fotolar
17:18 / 01-05-2024
İlham Əliyev VI Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumunda iştirak edib - Video - Fotolar (Yenilənib)
22:56 / 30-04-2024
Cinçıxaran Rassel Krou şeytanı dəhşətə gətirir
10:12 / 30-04-2024
Ceyran Haşımova efirdə ağlayıb: “Nisə Qasımovaya halallıq vermirəm” - Video
08:19 / 01-05-2024
Birinci siniflərə sənəd qəbulu başlayır
15:09 / 30-04-2024
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub - 8 şagirdin nəticəsi ləğv edilib
07:51 / 01-05-2024
Məşhur aktrisa-müğənni məhkəməyə verilib
12:17 / 30-04-2024
Acun Ilıcalı Sloveniyanın məşhur komandasını alır
12:33 / 02-05-2024
Məşhur kino ulduzları eyni filmdə çəkiləcəklər - Fotolar
12:02 / 30-04-2024
Çin İranın ətəyini buraxmayacaq - Pekin niyə Tehranın tərəfini tutur?
Tenderlər vasitəsilə dövlətin milyardlarını mənimsəyirlər - Hüquqşünas
Tarix: 16-04-2019 09:00 | Bölmə: Slayd
Azərbaycanda satınalmalarla bağlı maliyyə fırıldağı yüksək səviyyədədir və qanunda nəzərdə tutulan hallar həyata keçirilmir. Qanunda nəzərdə tutulan hallar həyata keçirilərsə, tenderlər şəffaf olarsa, bu sahədəki yeyintinin səviyyəsini xeyli aşağı salmaq mümkündür.
Reyting.az Bazimyol.info-ya istinadla xəbər verir ki, bunu hüquqşünas Fərhad Mehdiyev deyib. O bildirib ki, ilk olaraq elektron satınalma sistemini həyata keçirmək lazımdır.
“Elektron satınalma odur ki, bütün satınalmalar e-tender.gov.az saytında yerləşdirilir. İndi qısa məlumat verilir ki, tenderi kim keçirir və nə haqqındadır. Amma təfsilatlı heç bir məlumat mövcud deyil. Tenderə müraciət etmək istəyən şəxs gərək gedib həmin müəssisə ilə əlaqə saxlasın. Məsələn, Kürdəmir Rayon İcra Hakimiyyətinin keçirdiyi tender haqqında məlumatı Bakıdakı şəxsin öyrənməsi üçün həmin rayona getməyi çətinlik yaradır.
E-tender olduqda isə iştirak etmək istəyən şəxslər birbaşa internet üzərindən müraciət edə bilir”.
Hüquqşünas əlavə edib ki, elektron satınalmanın daha bir üstün cəhəti odur ki, iştirak payı aşağı düşür və yeni biznesə başlayanlar da tenderdə iştirak edə bilirlər: “Bu isə xırda və orta sahibkarlıq üçün faydalıdır. Digər tərəfdən, uyğunluq sənədləri deyilən bir şey var. Məsələn, bu sahədə ən azı 3 il işləməsinə dair, yaxud fövqəladədən sertifikatların olması və s. məlumatlar artıq sistemə yüklü olur. Hər dəfə lazım olanı əlavə edir və gedib yenisini almaq məcburiyyətində qalmır. Bütün bunları nəzərə alaraq deyə bilərik ki, elekton tenderin tətbiq edilməməsi bu sahədə problemlərə gətirib çıxarır”.
Hüquqşünasın sözlərinə görə, bu sahədə problemlərdən biri müddətlə bağlıdır. “Dövlət satınalmaları haqqında” qanunun tələbinə görə, satınalma təşkilatları illik satınalma planının bir il əvvəldən verməldir. Normalda hər bir təşkilat oturub bunu hesablamalıdır ki, onun gələcək ildə nə qədər mala və ya xidmətə ehtiyacı olacaq. Bunu bir il əvvəldən demək büdcənin qorunması üçün də vacibdir. Çünki təşkilatlar büdcədən ayrılan pulu il ərzində xərcləyə bilməyəndə, son noyabr-dekabr ayında sırf bu pulu xərcləmək üçün başlayırlar sağdan-soldan nəsə almağa. Çünki onlar bu pulu xərcləmədikləri təqdirdə növbəti ildə onlara büdcədən ayrılan pay azalır. Bu azalma olmasın deyə, pulu sözün həqiqi mənasında israf edirlər. Əgər hansısa təşkilata təcili nəsə alınması vacibdirsə, bunun təciliyyəti əsaslandırılmalıdır. Buna nəzarət əvvəllər Dövlət Satınalmalar Agentliyində idi, indi isə İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar Siyasəti və İstehlakçıların Hüquqlarının Müdafiəsi Dövlət Xidmətindir. Yəni bu qurum qarşısında əsaslandırma olmalıdır ki, hansı fövqəladə halın baş verməsi ilə əlaqədar təcili satınalma həyata keçirilir və bu qurumun təsdiqi ilə satınalma həyata keçirilməlidir”.
Fərhad Mehdiyev əlavə edib ki, digər problemli məsələ tenderlərin yarışma prinsipi ilə həyata keçirilməməsidir: “Açıq tenderlərin minimum kotirovkası olmalıdır. 2017-ci ildə satınalmaların 40 faizi birbaşa mənbədən satınalma ilə həyata keçirilib. Bu, çox yüksək bir faizdir. Halbuki qanunvericilik buna istisna hallarda icazə verir. Buna o vaxt gedilir ki, bir malın, yaxud xidmətin bazarda çox məhdud sayda tədarükçüsü olsun. Yəni həmin mal tapılmadığı, yaxud da təcili ehtiyac yarandığı hallarda mümkün ola bilər.
Bizdə isə satınalmaların böyük hissəsi təcili şəkildə həyata keçirilir. Məsələn, Mərkəzi Seçki Komissiyası 12 aprel tarixində səsvermə otağına 2 gözlü səsvermə kabinasının hazırlanması və çatdırılmasının təkliflər sorğusu üsulu ilə satın alınmasının həyata keçirilməsi barədə elan verib. Təkliflər sorğusunda iştirak etmək üçün sənədlər 16.04.2019 16:00 tarixinədək qəbul olunur. Halbuki tələb olunan prosedurların 4 gün ərzində həyata keçirilməsi mümkünsüzdür.
Yaxud da Gəncə Dövlət Aqrar Universiteti aprelin 12-si kotirovka sorğusu elan edib. Universitetin bəzi müəssisələrin qazlaşdırılması ilə bağlı aprelin 12-də verilən elanda sənədlərin son qəbul tarixi kimi yenə aprelin 12-si göstərilib.
Görünən odur ki, qanunsuzluğu gizlətməyə heç ehtiyac görmürlər? Bu nə cəzasızlıqdır? Ona görə də demək olur ki, tender məsələlərində tam şəffaflıq, hesabatlılıq yoxdur və bu korrupsiyaya səbəb olan hallardandır. Nəticədə hər il milyardlarla pul havaya sovrulur. Burada “otkad” məsələlərinin olduğu da hamıya məlumdur. Bir də baxırsan ki, yeni yaradılmış, əvvəl bu sahədə heç bir təcrübəsi olmayan bir şirkət tender qalibi çıxır”.
Hüquqşünas vurğulayıb ki, bu neqativ halların qarşısının alınmasının ən yaxşı yolu elektron satınalmaların həyata keçirilməsidir. “Bu halda artıq tenderi hansısa icra hakimiyyəti keçirməyəcək, o, yalnız sifarişi verəcək. İnternet üzərindən satınalmaların əsas xüsusiyyəti ondan ibarətdir ki, orada tender qalibini insan deyil, proqram seçir. Yəni müəyyən komponentlərə - keyfiyyət, qiymət və sairə görə müəyyən ballar verilir və tenderin bağlandığı saatda ən yüksək bala sahib olan şirkət tenderi qazanmış hesab edilir. Dünyanın bir çox ölkəsində tender bu şəkildə həyata keçirilir”, – deyə Fərhad Mehdiyev bildirir.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 16-04-2019 09:00 | Bölmə: Slayd
Azərbaycanda satınalmalarla bağlı maliyyə fırıldağı yüksək səviyyədədir və qanunda nəzərdə tutulan hallar həyata keçirilmir. Qanunda nəzərdə tutulan hallar həyata keçirilərsə, tenderlər şəffaf olarsa, bu sahədəki yeyintinin səviyyəsini xeyli aşağı salmaq mümkündür.
Reyting.az Bazimyol.info-ya istinadla xəbər verir ki, bunu hüquqşünas Fərhad Mehdiyev deyib. O bildirib ki, ilk olaraq elektron satınalma sistemini həyata keçirmək lazımdır.
“Elektron satınalma odur ki, bütün satınalmalar e-tender.gov.az saytında yerləşdirilir. İndi qısa məlumat verilir ki, tenderi kim keçirir və nə haqqındadır. Amma təfsilatlı heç bir məlumat mövcud deyil. Tenderə müraciət etmək istəyən şəxs gərək gedib həmin müəssisə ilə əlaqə saxlasın. Məsələn, Kürdəmir Rayon İcra Hakimiyyətinin keçirdiyi tender haqqında məlumatı Bakıdakı şəxsin öyrənməsi üçün həmin rayona getməyi çətinlik yaradır.
E-tender olduqda isə iştirak etmək istəyən şəxslər birbaşa internet üzərindən müraciət edə bilir”.
Hüquqşünas əlavə edib ki, elektron satınalmanın daha bir üstün cəhəti odur ki, iştirak payı aşağı düşür və yeni biznesə başlayanlar da tenderdə iştirak edə bilirlər: “Bu isə xırda və orta sahibkarlıq üçün faydalıdır. Digər tərəfdən, uyğunluq sənədləri deyilən bir şey var. Məsələn, bu sahədə ən azı 3 il işləməsinə dair, yaxud fövqəladədən sertifikatların olması və s. məlumatlar artıq sistemə yüklü olur. Hər dəfə lazım olanı əlavə edir və gedib yenisini almaq məcburiyyətində qalmır. Bütün bunları nəzərə alaraq deyə bilərik ki, elekton tenderin tətbiq edilməməsi bu sahədə problemlərə gətirib çıxarır”.
Hüquqşünasın sözlərinə görə, bu sahədə problemlərdən biri müddətlə bağlıdır. “Dövlət satınalmaları haqqında” qanunun tələbinə görə, satınalma təşkilatları illik satınalma planının bir il əvvəldən verməldir. Normalda hər bir təşkilat oturub bunu hesablamalıdır ki, onun gələcək ildə nə qədər mala və ya xidmətə ehtiyacı olacaq. Bunu bir il əvvəldən demək büdcənin qorunması üçün də vacibdir. Çünki təşkilatlar büdcədən ayrılan pulu il ərzində xərcləyə bilməyəndə, son noyabr-dekabr ayında sırf bu pulu xərcləmək üçün başlayırlar sağdan-soldan nəsə almağa. Çünki onlar bu pulu xərcləmədikləri təqdirdə növbəti ildə onlara büdcədən ayrılan pay azalır. Bu azalma olmasın deyə, pulu sözün həqiqi mənasında israf edirlər. Əgər hansısa təşkilata təcili nəsə alınması vacibdirsə, bunun təciliyyəti əsaslandırılmalıdır. Buna nəzarət əvvəllər Dövlət Satınalmalar Agentliyində idi, indi isə İqtisadiyyat Nazirliyi yanında Antiinhisar Siyasəti və İstehlakçıların Hüquqlarının Müdafiəsi Dövlət Xidmətindir. Yəni bu qurum qarşısında əsaslandırma olmalıdır ki, hansı fövqəladə halın baş verməsi ilə əlaqədar təcili satınalma həyata keçirilir və bu qurumun təsdiqi ilə satınalma həyata keçirilməlidir”.
Fərhad Mehdiyev əlavə edib ki, digər problemli məsələ tenderlərin yarışma prinsipi ilə həyata keçirilməməsidir: “Açıq tenderlərin minimum kotirovkası olmalıdır. 2017-ci ildə satınalmaların 40 faizi birbaşa mənbədən satınalma ilə həyata keçirilib. Bu, çox yüksək bir faizdir. Halbuki qanunvericilik buna istisna hallarda icazə verir. Buna o vaxt gedilir ki, bir malın, yaxud xidmətin bazarda çox məhdud sayda tədarükçüsü olsun. Yəni həmin mal tapılmadığı, yaxud da təcili ehtiyac yarandığı hallarda mümkün ola bilər.
Bizdə isə satınalmaların böyük hissəsi təcili şəkildə həyata keçirilir. Məsələn, Mərkəzi Seçki Komissiyası 12 aprel tarixində səsvermə otağına 2 gözlü səsvermə kabinasının hazırlanması və çatdırılmasının təkliflər sorğusu üsulu ilə satın alınmasının həyata keçirilməsi barədə elan verib. Təkliflər sorğusunda iştirak etmək üçün sənədlər 16.04.2019 16:00 tarixinədək qəbul olunur. Halbuki tələb olunan prosedurların 4 gün ərzində həyata keçirilməsi mümkünsüzdür.
Yaxud da Gəncə Dövlət Aqrar Universiteti aprelin 12-si kotirovka sorğusu elan edib. Universitetin bəzi müəssisələrin qazlaşdırılması ilə bağlı aprelin 12-də verilən elanda sənədlərin son qəbul tarixi kimi yenə aprelin 12-si göstərilib.
Görünən odur ki, qanunsuzluğu gizlətməyə heç ehtiyac görmürlər? Bu nə cəzasızlıqdır? Ona görə də demək olur ki, tender məsələlərində tam şəffaflıq, hesabatlılıq yoxdur və bu korrupsiyaya səbəb olan hallardandır. Nəticədə hər il milyardlarla pul havaya sovrulur. Burada “otkad” məsələlərinin olduğu da hamıya məlumdur. Bir də baxırsan ki, yeni yaradılmış, əvvəl bu sahədə heç bir təcrübəsi olmayan bir şirkət tender qalibi çıxır”.
Hüquqşünas vurğulayıb ki, bu neqativ halların qarşısının alınmasının ən yaxşı yolu elektron satınalmaların həyata keçirilməsidir. “Bu halda artıq tenderi hansısa icra hakimiyyəti keçirməyəcək, o, yalnız sifarişi verəcək. İnternet üzərindən satınalmaların əsas xüsusiyyəti ondan ibarətdir ki, orada tender qalibini insan deyil, proqram seçir. Yəni müəyyən komponentlərə - keyfiyyət, qiymət və sairə görə müəyyən ballar verilir və tenderin bağlandığı saatda ən yüksək bala sahib olan şirkət tenderi qazanmış hesab edilir. Dünyanın bir çox ölkəsində tender bu şəkildə həyata keçirilir”, – deyə Fərhad Mehdiyev bildirir.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 17:17
İsa Qəmbər yenidən Müsavatın başqanı seçilib
Dünən, 14:32
Prezident Xankəndi şəhəri ilə bağlı sərəncam verib
Dünən, 12:38
Yeni ixtisaslarla bağlı meyarlar müəyyənləşib
Dünən, 07:20
Yeni araşdırma: prostat xərçənginin qarşısı alınır
3-05-2024, 13:35
Azərbaycan genişmiqyaslı müharibəyə hazırlaşır?
3-05-2024, 12:24
Müdafiə Nazirliyinin xidmət rəisi həbs olunub
3-05-2024, 11:22
İranın Afrika həmləsi: Tehranın Qara qitədə hansı marağı var?
3-05-2024, 11:08
İnsan orqanizminə ən faydalı balıq növləri açıqlanıb - Onların yeyilməsi erkən ölüm riskini azaldır
3-05-2024, 11:03
Vəzifəli şəxslərə cinayət işi açılıb
3-05-2024, 10:00
Azərbaycanlı bankir ABŞ-da mülk alıb - 735 min dollara - (Fotollar)
3-05-2024, 09:45
Rus ordusu Ukraynanın daha iki vilayətinə hücuma hazırlaşır
3-05-2024, 08:33
Günəşdəki partlayış Yerdə maqnit qasırğası yaradıb
2-05-2024, 20:06
Ayda 4G şəbəkəsi yaradacaqlar
2-05-2024, 16:15
Parlament seçkiləri vaxtından əvvəl keçirilə bilər
1-05-2024, 17:58
Yeni yaradılan "Həyat ağacı" ekoloji problemləri həll edəcək, insan ömrünü uzadacaq
1-05-2024, 10:55
Ruslar Ukraynanın daha iki yaşayış məntəqəsini ələ keçirib - Fotolar
1-05-2024, 08:19
Birinci siniflərə sənəd qəbulu başlayır
1-05-2024, 07:28
ÜST xəbərdarlıq edir: humanitar fəlakət yaxınlaşır!
30-04-2024, 22:42
Magistraturalara qəbul imtahanının nəticələri açıqlanıb
30-04-2024, 12:02
Çin İranın ətəyini buraxmayacaq - Pekin niyə Tehranın tərəfini tutur?
29-04-2024, 18:12
Azərbaycanla Ermənistan arasında 35 sərhəd dirəyi quraşdırılıb
29-04-2024, 16:12
Türkiyənin NATO ilə bağlı qərarı 32 dövlətə çatdırılıb
29-04-2024, 15:55
İsa Qəmbər Müsavat başqanı postuna namizəd olub
29-04-2024, 12:54
Prezident iki nazir müavini təyin edib
29-04-2024, 11:46
Qərb Tiflisi Rusiyaya görə cəzalandırır
29-04-2024, 09:22
Ermənistanın Azərbaycana hərbi təcavüzü nəticəsində itkin düşənlərin yeni sayı açıqlanıb - Foto
29-04-2024, 07:57
Tbilisiyə xüsusi təyinatlı qüvvə yeridilib
28-04-2024, 23:14
Antoni Blinken İlham Əliyevə zəng edib
28-04-2024, 18:14
"Boinq" kosmosa uçacaq - Fotolar
28-04-2024, 17:52
Türkiyə səmasında insanabənzər cismlər peyda olub
28-04-2024, 17:21
Sədərəkdə sursat partlayıb: iki nəfər həlak olub
27-04-2024, 10:09
Marsdakı "hörümçək sürüsü"nün sirri açılıb - Fotolar
26-04-2024, 20:58
İlham Əliyevlə Olaf Şolts birgə mətbuat konfransı keçiriblər
26-04-2024, 18:36
Blinken Pekində Çini hədələyib
26-04-2024, 18:15
Azərbaycanla Ermənistan arasında sərhəddə koordinatlar dəqiqləşdirilir
26-04-2024, 13:21
Tehran-Tel-Əviv qarşıdurmasının növbəti dayanacağı haradadır?
26-04-2024, 13:07
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)