“Taliban” Rusiyaya yeni cəbhə açır - Professor
Tarix: 16-08-2021 12:57 | Bölmə: Slayd
“Taliban” Rusiyaya yeni cəbhə açır

“Taliban” bir dəfə Əfqanıstanda hakimiyyəti ələ keçirmişdi. O zaman “Taliban”ın nələr etdiyini gördük. Bu, əfqan xalqını birləşdirəcək meyllər deyil. Ölkə yenidən bölünməyə gedəcək. Düzdür, “Taliban” elan edir ki, xanımların işləməsinə, uşaqların təhsil almasına mane olmayacaq. Amma bütün hallarda Əfqanıstan xaos mərhələsinə sürükləndi. Yeni qeyri-sabitlik, problemlər ortaya çıxacaq”.

Bunu Reyting.az-a Türkiyədə yaşayan azərbaycanlı professor Toğrul İsmayıl “Taliban” hərəkatının Əfqanıstanda hakimiyyəti ələ keçirməsindən sonra yarana biləcək problemlərdən danışarkən deyib.

Professor bildirib ki, “Taliban” hakimiyyəti ələ keçirdikdən sonra ölkəni necə idarə edəcəyi ən aktual və açıq məsələdir: “Vuruşmaq, mübarizə aparmaq və əraziləri ələ keçirmək ən asanıdır. Ən çətini dövləti dövlət kimin və necə idarə etməsidir. Sərmayə haradan gələcək, maliyyə necə tapılacaq, dövlət strukturları necə idarə olunacaq və s. Düzdür, indi Çin Əfqanıstana müəyyən maliyyə dəstəyi sözü verir. Ancaq bunun qarşılığında Çinin nə istəyəcəyi məsələsi də var. Bir sözlə, Əfqanıstanda çox mürəkkəb proseslər müşahidə olunur”.

T. İsmayıl xatırladıb ki, Mərkəzi Asiyanı narahat edən Əfqanıstan üzərindən gələn təhdidlərdir: “Rusiya da bu səbəbdən rahat deyil. Hətta “Taliban”la görüşüb müzakirələr aparsalar da, anlaşa bilmədilər”.


T. İsmayıl

Professorun fikrincə, bölgə yenidən qeyri-stabilliyə çəkilir: “Əfqanıstan məsələsinin həlli uzun dövr tələb edəcək. “Taliban” ələ keçirdi, Kabili tutdu, iqtidara gəldi... Əslində bu, hər şey mənasını vermir. Çünki xarici müdaxilələr bu bölgədə sabitliyi olmayan dövlət mexanizmi yaratdı. Əfqanıstanda bir qüvvə hakim ola bilmir, çünki qarışıq yerdir və müxtəlif etnik qruplar, məzhəblər mövcuddur. Üstəlik, strateji baxımdan aktiv bölgədir. Oranın indiki şərtlər daxilində boş buraxılacağını düşünmürəm. Yəni ABŞ-ın Əfqanıstandan “çıxması” da mənə görə planlı və düşünülmüş prosesdir”.

Əfqanıstanda baş verən proseslərin səhnə arxas fonuna gəldikdə, T. İsmayıl əlavə edib ki, bu, ən vacibidir. Onun fikrincə, uzun illər ABŞ mərkəzi hakimiyyəti dəstəkləməklə Əfqanıstanda anti-patiya toplayırdı: “İndi ABŞ “geri çəkilməklə” bu ölkədə bir neçə hadisə olacaq.

Birincisi, əsas proses olaraq hakimiyyəti ələ keçirən yeni qüvvələr iqtidarı qorumaq üçün ABŞ-la açıq müzakirəyə girmək məcburiyyətində qalacaqlar.

İkincisi, “Taliban”ın hakimiyyəti ələ keçirməsi bir tərəfdən Rusiya üçün yeni cəbhənin açılması, bölgədə tamamilə fərqli mexanizmin ortaya çıxmasıdır.

Üçüncüsü, ABŞ gücünü faktiki Asiya-Sakit okean regionuna yönəldir. Daha dəqiq desək Çinə”.

Reyting.az




Bölməyə aid digər xəbərlər