11:42 / 17-06-2025
"Mossad"ın binası vurulub
11:24 / 17-06-2025
Xarici vətəndaşların İrandan Azərbaycan vasitəsiylə təxliyəsi davam edir
11:19 / 17-06-2025
Ərdoğan İranı niyə dəstəkləyir?
10:51 / 17-06-2025
Vətəndaşları aldadan qadın saxlanılıb
10:32 / 17-06-2025
“Azərbaycan-Almaniya Dostluq Həftəsi” keçiriləcək - Fotolar
10:26 / 17-06-2025
“Fənərbaxça”nın prezidenti Bakıya gəlib
10:23 / 17-06-2025
HƏMAS Rusiyanı İsrailə təsir göstərməyə çağırır
10:22 / 17-06-2025
Nazirliyin keçmiş vəzifəli şəxslərinin məhkəməsi başlayıb
10:11 / 17-06-2025
Naxçıvan Aqrar Sığorta Fondu ləğv edilib
09:59 / 17-06-2025
"WhatsApp"da yenilik: reklamlar və pullu abunəliklər gəlir
09:53 / 17-06-2025
2025-ci ilin büdcəsinə dəyişikliklər olacaq? - Açıqlama
09:40 / 17-06-2025
İran nüvə silahları ilə bağlı müqavilədən çıxa bilər
09:21 / 17-06-2025
İsmayıllıda oğul atasını öldürüb
08:25 / 17-06-2025
Hakan Fidan Tiranada Vyosa Osmani ilə görüşüb
08:17 / 17-06-2025
Varşava preventiv tədbirlərə əl atır
08:11 / 17-06-2025
Vaşinqton Tehranla danışıqlara tələsir
08:03 / 17-06-2025
Şakira: “ABŞ-da mühacir olmaq daim qorxu deməkdir”
07:51 / 17-06-2025
ABŞ Milli Təhlükəsizlik Şurası təcili Ağ evdə toplanır
07:44 / 17-06-2025
Kiyevə hücum: çoxmərtəbəli binalar dağılıb, ölən və çoxlu yaralı var - Foto
07:02 / 17-06-2025
Tramp sakinləri Tehranı təcili tərk etməyə çağırır
06:47 / 17-06-2025
Kəşfiyyat agentliyinə qadın rəhbərlik edəcək
22:43 / 16-06-2025
Zakir Həsənov Belarusa rəsmi səfər edib
22:33 / 16-06-2025
Xarici ölkə vətəndaşları İrandan Azərbaycana təxliyə olunub
20:27 / 16-06-2025
İran dövlət televiziyasının binası raketlə vurulub
18:00 / 16-06-2025
Cüdoçumuz dünya çempionatının yarımfinalına yüksəlib
17:32 / 16-06-2025
Rusiya Azərbaycandan göndərilən kartofu geri qaytarıb
15:28 / 16-06-2025
Pənah Hüseyn: "Bu addım istefa anlamına gəlmir"
14:07 / 16-06-2025
İran prezidenti: "İran nüvə silahı hazırlamaq niyyətində deyil"
13:06 / 16-06-2025
Sabah yağış yağacaq
13:01 / 16-06-2025
İrandan 41 Azərbaycan vətəndaşı təxliyə olunub
08:07 / 14-06-2025
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
14:57 / 12-06-2025
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
07:23 / 13-06-2025
İsrail İranı vurmağa başlayıb
17:06 / 13-06-2025
Laçın şəhərinin Baş planı təsdiqlənib
21:38 / 12-06-2025
Erməniəsilli şəxslərin məhkəməsi davam edir - Yenilənib
18:49 / 13-06-2025
“Rəmzi qisas erası bitdi” - Ekspertlər İsrail-İran duelinin aqibətini necə görür?
11:37 / 16-06-2025
55 yaşlı məktəb yarıməsrlik məzunlarına qucaq açıb - Video
17:43 / 13-06-2025
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
08:47 / 16-06-2025
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
17:51 / 12-06-2025
Nə Bayden, nə də Tramp Rusiyanın çökməsini istəmir
17:09 / 12-06-2025
Təqaüd və sosial müavinətlər artırılıb - Fərman
İran və Rusiya əbədi dost ola bilərmi? - Tehrandan baxış
Tarix: 11-11-2021 13:16 | Bölmə: Slayd
“Rusiya İran İslam Respublikasının strateji müttəfiqi ola bilərmi? Mən açıq şəkildə “yox” deyirəm. Bu ölkə İslam Respublikasını maraqlandıran əsas məsələlərdə hərtərəfli və uzunmüddətli əməkdaşlığa girə və İranın strateji müttəfiqi ola bilməz. Səbəbini izah edəcəyəm”.
Reyting.az xəbər verir ki, bunu İranın nüfuzlu “Etemad” qəzeti yazıb.
Siyasi şərhçi Əli Şokri qeyd edib:
Birincisi, Rusiya və İran əlaqələrinin tarixi keçmişi bir-birinə qarşı maraqların toqquşması ilə formalaşır. Məsələn, Xəzər dənizinin necə bölünəcəyi ilə bağlı ciddi fikir ayrılıqlarımız var. Bu fon gələcək münasibətlərə rəng qatır və ən azı iki ölkəni etibarlı dost etmir.
İkincisi, İran və Rusiyanın yeni əməkdaşlığa yol açacaq ideoloji birliyi yoxdur.
Üçüncüsü, strateji tərəfdaşlıqda İslam Respublikasının əsas münaqişələrində Rusiyanın İranın yanında olması gözlənilir, lakin Rusiya İrana qarşı belə bir siyasət yürütmək iqtidarında deyil. İndiki vəziyyətdə İranın xarici siyasətində əsas rəqibin ABŞ yox, İsrail olduğunu qəbul etsək, şübhəsiz, Rusiya İranın yanında olmayacaq. Rusiyanın tarixən İsraillə heç bir münaqişəsi olmayıb və özünü əvvəldən bu ölkənin düşməni hesab etməyib. Ola bilsin ki, kommunist dövründə bir müddət ərəblərin və İsrailin tərəfində olub, lakin indi Rusiyada kommunistlər artıq hakimiyyətdə olmadığından və ərəblər İsraillə münaqişələrini minimuma endirdiyindən onların İranı İsraildən üstün tutmaları üçün heç bir əsas yoxdur. Nəzərə alın ki, İsraildəki yəhudi mühacirlərinin sayı 1 milyondan çoxdur, onlar rus yəhudiləridir və onlar Rusiya daxilində güclü lobbi formalaşdırıblar. Rusiyada hakimiyyətə gələn istənilən hökumət özünü İsrailin dostu hesab edəcək.
Dördüncüsü, Rusiya üçün milli maraqlar hər şeydən üstündür. Müxtəlif məsələlərdə müxtəlif ölkələr arasında maraq fərqləri var, lakin Rusiya hər münaqişədə tərəf seçmək məcburiyyətində deyil. Rusiya, İran kimi, Türkiyəyə, Azərbaycana və ya ərəb ölkələrinə və s. eyni məntiqlə yanaşır. Bu ölkə üçün yalnız milli maraqları önəmlidir və Rusiya üçün İran strateji prioritet deyil.
Beşincisi, Rusiya, şübhəsiz, bəzi məsələlərdə İranla əməkdaşlığa hazırdır, lakin bu əməkdaşlıq şərti və məhdud xarakter daşıyır. Rusiya üçün İranla əməkdaşlıqda qırmızı xətlər var: bunlardan biri İranın nüvələşməməsi, digəri Avropaya qaz tədarüküdür.
Rusiya heç bir halda İslam Respublikasının nüvə silahı əldə etməsini, dünyanın nüvə ölkələri klubuna daxil olmasını istəmir. O, həmçinin İran qazının Avropada Rusiya qazının yerini tutmasını da istəmir. Qaz təzyiq aləti, Rusiyanın avropalılara qarşı ən mühüm silahlarından biridir; Avropaya qarşı Rusiyanın çevikliyini yaradır.
Altıncısı, rusların ABŞ-la problemləri var. Onlar İranın ABŞ siyasətinə qarşı mövqeyini saxlamağa çalışırlar, lakin o dərəcədə ki, bu, onların milli maraqlarına xidmət etsin. İranın xarici siyasətində dəyişiklik və İran-ABŞ münasibətlərinin normallaşması Rusiyanın maraqlarına qətiyyən xidmət etmir.
Yeddincisi, Suriya hadisələri zamanı İran və Rusiya arasında əməkdaşlıq çox ciddiləşdi, lakin strateji əməkdaşlığa çevrilmədi. Hafiz Əsəd Suriyada İran-Rusiya əməkdaşlığının sütunlarından biridir. Regionda siyasi coğrafiyanın dəyişməməsi iki ölkənin gündəmində olub. Lakin İran və Rusiyanın maraqları arasında heç bir uyğunlaşma yoxdur və rusların Suriyada İran təsirinin genişlənməsinin qarşısını almağa çalışması təbiidir. Bu məqamda ruslar həm İsrailin maraqlarını, həm Türkiyə ilə münasibətlərini düşünür, həm də ABŞ və Avropa ilə qarşılıqlı əlaqədə olur və İranla əməkdaşlıq onlar üçün prinsipial deyil.
Səkkizincisi, Rusiya üçün eyni İran ona görə arzuolunandır ki, ABŞ və İsraillə münaqişədə özü də sanksiyalar və siyasi və iqtisadi məhdudiyyətlərlə üzləşir. Zəif İran iqtisadi cəhətdən Rusiya ilə rəqabət apara bilmir və İran sanksiyalardan xilas olarsa, Avropaya neft-qaz ixracında ciddi rəqibə çevriləcək. Güclü İranın strateji mövqeyini, böyük enerji resurslarını və bacarıqlı işçi qüvvəsini nəzərə alaraq, şübhəsiz, Rusiyanın regional rəqibinə çevriləcək və bu, Rusiyanın xoşuna gəlmir.
Doqquzuncusu, biz Rusiya ilə əməkdaşlıq etməliyik, lakin əməkdaşlığın miqyasını və bu əməkdaşlıqdan gözlənti səviyyəsini düzgün və real şəkildə tərtib etməliyik. Lakin ruslar nə daimi dostumuz, nə də qaçılmaz düşmənimizdir. Bəzi hallarda bu ölkə ilə ortaq maraqlarımız var, lakin əməkdaşlıq təkcə Rusiyaya deyil, həm də ABŞ və Avropaya aid edilməlidir.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 11-11-2021 13:16 | Bölmə: Slayd
“Rusiya İran İslam Respublikasının strateji müttəfiqi ola bilərmi? Mən açıq şəkildə “yox” deyirəm. Bu ölkə İslam Respublikasını maraqlandıran əsas məsələlərdə hərtərəfli və uzunmüddətli əməkdaşlığa girə və İranın strateji müttəfiqi ola bilməz. Səbəbini izah edəcəyəm”.
Reyting.az xəbər verir ki, bunu İranın nüfuzlu “Etemad” qəzeti yazıb.
Siyasi şərhçi Əli Şokri qeyd edib:
Birincisi, Rusiya və İran əlaqələrinin tarixi keçmişi bir-birinə qarşı maraqların toqquşması ilə formalaşır. Məsələn, Xəzər dənizinin necə bölünəcəyi ilə bağlı ciddi fikir ayrılıqlarımız var. Bu fon gələcək münasibətlərə rəng qatır və ən azı iki ölkəni etibarlı dost etmir.
İkincisi, İran və Rusiyanın yeni əməkdaşlığa yol açacaq ideoloji birliyi yoxdur.
Üçüncüsü, strateji tərəfdaşlıqda İslam Respublikasının əsas münaqişələrində Rusiyanın İranın yanında olması gözlənilir, lakin Rusiya İrana qarşı belə bir siyasət yürütmək iqtidarında deyil. İndiki vəziyyətdə İranın xarici siyasətində əsas rəqibin ABŞ yox, İsrail olduğunu qəbul etsək, şübhəsiz, Rusiya İranın yanında olmayacaq. Rusiyanın tarixən İsraillə heç bir münaqişəsi olmayıb və özünü əvvəldən bu ölkənin düşməni hesab etməyib. Ola bilsin ki, kommunist dövründə bir müddət ərəblərin və İsrailin tərəfində olub, lakin indi Rusiyada kommunistlər artıq hakimiyyətdə olmadığından və ərəblər İsraillə münaqişələrini minimuma endirdiyindən onların İranı İsraildən üstün tutmaları üçün heç bir əsas yoxdur. Nəzərə alın ki, İsraildəki yəhudi mühacirlərinin sayı 1 milyondan çoxdur, onlar rus yəhudiləridir və onlar Rusiya daxilində güclü lobbi formalaşdırıblar. Rusiyada hakimiyyətə gələn istənilən hökumət özünü İsrailin dostu hesab edəcək.
Dördüncüsü, Rusiya üçün milli maraqlar hər şeydən üstündür. Müxtəlif məsələlərdə müxtəlif ölkələr arasında maraq fərqləri var, lakin Rusiya hər münaqişədə tərəf seçmək məcburiyyətində deyil. Rusiya, İran kimi, Türkiyəyə, Azərbaycana və ya ərəb ölkələrinə və s. eyni məntiqlə yanaşır. Bu ölkə üçün yalnız milli maraqları önəmlidir və Rusiya üçün İran strateji prioritet deyil.
Beşincisi, Rusiya, şübhəsiz, bəzi məsələlərdə İranla əməkdaşlığa hazırdır, lakin bu əməkdaşlıq şərti və məhdud xarakter daşıyır. Rusiya üçün İranla əməkdaşlıqda qırmızı xətlər var: bunlardan biri İranın nüvələşməməsi, digəri Avropaya qaz tədarüküdür.
Rusiya heç bir halda İslam Respublikasının nüvə silahı əldə etməsini, dünyanın nüvə ölkələri klubuna daxil olmasını istəmir. O, həmçinin İran qazının Avropada Rusiya qazının yerini tutmasını da istəmir. Qaz təzyiq aləti, Rusiyanın avropalılara qarşı ən mühüm silahlarından biridir; Avropaya qarşı Rusiyanın çevikliyini yaradır.
Altıncısı, rusların ABŞ-la problemləri var. Onlar İranın ABŞ siyasətinə qarşı mövqeyini saxlamağa çalışırlar, lakin o dərəcədə ki, bu, onların milli maraqlarına xidmət etsin. İranın xarici siyasətində dəyişiklik və İran-ABŞ münasibətlərinin normallaşması Rusiyanın maraqlarına qətiyyən xidmət etmir.
Yeddincisi, Suriya hadisələri zamanı İran və Rusiya arasında əməkdaşlıq çox ciddiləşdi, lakin strateji əməkdaşlığa çevrilmədi. Hafiz Əsəd Suriyada İran-Rusiya əməkdaşlığının sütunlarından biridir. Regionda siyasi coğrafiyanın dəyişməməsi iki ölkənin gündəmində olub. Lakin İran və Rusiyanın maraqları arasında heç bir uyğunlaşma yoxdur və rusların Suriyada İran təsirinin genişlənməsinin qarşısını almağa çalışması təbiidir. Bu məqamda ruslar həm İsrailin maraqlarını, həm Türkiyə ilə münasibətlərini düşünür, həm də ABŞ və Avropa ilə qarşılıqlı əlaqədə olur və İranla əməkdaşlıq onlar üçün prinsipial deyil.
Səkkizincisi, Rusiya üçün eyni İran ona görə arzuolunandır ki, ABŞ və İsraillə münaqişədə özü də sanksiyalar və siyasi və iqtisadi məhdudiyyətlərlə üzləşir. Zəif İran iqtisadi cəhətdən Rusiya ilə rəqabət apara bilmir və İran sanksiyalardan xilas olarsa, Avropaya neft-qaz ixracında ciddi rəqibə çevriləcək. Güclü İranın strateji mövqeyini, böyük enerji resurslarını və bacarıqlı işçi qüvvəsini nəzərə alaraq, şübhəsiz, Rusiyanın regional rəqibinə çevriləcək və bu, Rusiyanın xoşuna gəlmir.
Doqquzuncusu, biz Rusiya ilə əməkdaşlıq etməliyik, lakin əməkdaşlığın miqyasını və bu əməkdaşlıqdan gözlənti səviyyəsini düzgün və real şəkildə tərtib etməliyik. Lakin ruslar nə daimi dostumuz, nə də qaçılmaz düşmənimizdir. Bəzi hallarda bu ölkə ilə ortaq maraqlarımız var, lakin əməkdaşlıq təkcə Rusiyaya deyil, həm də ABŞ və Avropaya aid edilməlidir.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 11:19
Ərdoğan İranı niyə dəstəkləyir?
Bu gün, 08:11
Vaşinqton Tehranla danışıqlara tələsir
Bu gün, 07:02
Tramp sakinləri Tehranı təcili tərk etməyə çağırır
Dünən, 20:27
İran dövlət televiziyasının binası raketlə vurulub
Dünən, 11:06
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
Dünən, 08:47
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
Dünən, 00:13
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
15-06-2025, 12:59
Prezident yeni səfirlərin etimadnamələrini qəbul edib - Fotolar
14-06-2025, 20:24
Ərdoğan İlham Əliyevə zəng edib
14-06-2025, 08:07
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
13-06-2025, 17:43
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
13-06-2025, 16:44
Keçmiş səfir: Çin və Rusiyanın İranın yanında duracağına inanmıram
13-06-2025, 11:24
Azərbaycan İran və İsraili dialoqa çağırır
13-06-2025, 10:40
143 milyon manatlıq mənimsəmə üzrə yenidən məhkəmə olub
13-06-2025, 09:57
İsrailin İrana zərbələri davam edəcək
13-06-2025, 09:27
Tramp İrana hücumdan əvvəlcədən məlumatlı olub
13-06-2025, 08:30
AZAL son hadisələrlə əlaqədar bəzi reysləri ləğv edib - Siyahı
13-06-2025, 07:23
İsrail İranı vurmağa başlayıb
12-06-2025, 17:51
Nə Bayden, nə də Tramp Rusiyanın çökməsini istəmir
12-06-2025, 17:09
Təqaüd və sosial müavinətlər artırılıb - Fərman
12-06-2025, 14:57
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
12-06-2025, 13:07
İranı vurmağa hazırlaşırlar
11-06-2025, 15:00
Nüvə hücumu ola bilər - Xəbərdarlıq
11-06-2025, 14:27
Qəbul imtahanının nəticəsi elan edilib
11-06-2025, 12:12
Dron müharibəsinin dərsləri
11-06-2025, 08:09
NATO Ukrayna ilə bağlı qərar verməyə hazırlaşır
10-06-2025, 16:32
Mollazadə: Paşinyan Qarabağ klanı ilə mübarizəni davam etdirir
10-06-2025, 13:54
Rusiya təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
10-06-2025, 13:07
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
10-06-2025, 11:18
İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir
9-06-2025, 22:32
Deputat: “İqtisadiyyatımız üçün görülən işləri yetərli saymıram”
6-06-2025, 10:11
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
5-06-2025, 17:33
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
5-06-2025, 13:29
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
5-06-2025, 12:08
Moskva və Bakı “Rus Evi”nə dair hələ də razılığa gəlməyib
5-06-2025, 10:05
Federasiya rəhbərini icra başçısı bıçaqlatdırıb? - Yenilənib
4-06-2025, 11:27
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
4-06-2025, 11:10
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
4-06-2025, 10:13
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
4-06-2025, 08:08
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
3-06-2025, 17:32
Məhkəmələrə hakimlər təyin edilib - (Siyahı)
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
