23:40 / 13-06-2025
Putin Pezeşkian və Netanyahu ilə telefon danışıqları aparıb
22:31 / 13-06-2025
İran İsrailə raket hücumuna başlayıb
21:20 / 13-06-2025
Şəmkirdə iki nəfər kanalda batıb
19:03 / 13-06-2025
Müğənninin itkin düşən qardaşı oğlu tapılıb
18:49 / 13-06-2025
“Rəmzi qisas erası bitdi” - Ekspertlər İsrail-İran duelinin aqibətini necə görür?
18:29 / 13-06-2025
“Space” TV-yə xəbərdarlıq ediblər
18:23 / 13-06-2025
ABŞ İranı vurmaq üçün “yaşıl işıq” yandırıb
18:05 / 13-06-2025
Təl-Əvivdə kritik görüş başlayır
18:03 / 13-06-2025
Vilayət Eyvazov Gürcüstan DİN başçısı ilə görüşüb
17:58 / 13-06-2025
90-a yaxın mədəniyyət nümayəndəsi İrandan Azərbaycana gətiriləcək
17:43 / 13-06-2025
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
17:22 / 13-06-2025
Tramp: İrana 60 gün vaxt vermişdim, bu gün 61-ci gündür
17:06 / 13-06-2025
Laçın şəhərinin Baş planı təsdiqlənib
17:03 / 13-06-2025
Qriqoryan: Paşinyan-Ərdoğan görüşünü inkar etmirəm
16:54 / 13-06-2025
Son 24 saatda Təbriz üçüncü dəfə hücuma məruz qalıb
16:50 / 13-06-2025
“Ulduz”lu görüşlər”in növbəti qonağı Nizami Cəfərov olub - Fotolar
16:44 / 13-06-2025
Keçmiş səfir: Çin və Rusiyanın İranın yanında duracağına inanmıram
16:38 / 13-06-2025
AEBA: "İranın Natanzdakı nüvə obyekti ciddi şəkildə zədələnib"
16:24 / 13-06-2025
İsrailin Tehrana hücumu nəticəsində 78 nəfər ölüb
16:21 / 13-06-2025
Hikmət Hacıyev Çexiyaya səfər edib
16:09 / 13-06-2025
Küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq verilib
15:30 / 13-06-2025
Axtarışda olan şəxslər Azərbaycana ekstradisiya edilib
13:02 / 13-06-2025
XİN: "İranda Azərbaycan vətəndaşları zərər çəkməyib"
12:57 / 13-06-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
12:48 / 13-06-2025
Dünən bank kartlarından 20 min manat oğurlanıb
12:34 / 13-06-2025
Trampın xüsusi nümayəndəsi iranlı diplomatlarla görüşmək niyyətindədir
12:22 / 13-06-2025
“Mossad” agentləri İran ərazisində PUA bazası qurublar
12:11 / 13-06-2025
İran BMT TŞ-dan fövqəladə iclas tələb edir
11:55 / 13-06-2025
İrana səfərdən çəkinmək tövsiyə olunur
11:49 / 13-06-2025
Qanunsuz aborta görə cəzalar sərtləşdirilir
13:07 / 10-06-2025

09:31 / 09-06-2025

22:32 / 09-06-2025

08:48 / 09-06-2025

16:32 / 10-06-2025

21:10 / 09-06-2025

18:45 / 10-06-2025

13:40 / 11-06-2025

11:18 / 10-06-2025

09:22 / 09-06-2025

17:50 / 09-06-2025

14:57 / 12-06-2025

Dudayevin Rusiya-Ukrayna məsələsi ilə bağlı proqnozları təsdiqlənir
Tarix: 19-04-2022 13:02 | Bölmə: Slayd

Sovet İttifaqının dağılması zamanı müstəqillik uğrunda mübarizəyə başlayan Çeçenistanın ilk prezidenti Cövhər Dudayev 1996-cı il aprel ayının 21-də öldürülsə də, onun haqqında müxtəlif yazılar yenə işıq üzü görür. Amma indi - 2022-ci ilin aprel ayının 19-da Rusiya-Ukrayna savaşının 55-ci günündə - məlum olub ki, hələ 20 il əvvəl Dudayev belə bir müharibəni proqnozlaşdırmış.
Reyting.az xatırladır ki, SSRİ dasğıldıqdan sonra 326-cı Ternopil ağır bombardmançı diviziyası Estoniyadan çıxarılıb. Həmin diviziyada xidmət edən və 1987-ci ildə general rütbəsi almış C. Dudayev bundan sonra təqaüdə çıxıb. Elə həmin il Dudayev Qroznıya qayıdıb və siyasətlə məşğul olmağa başlayıb.
1990-cı il noyabrın 23-də o, Çeçen Xalqları Milli Konqresinin ideoloqları Zəlimxan Yandarbiyev və Mövladi Uduqovun dəvəti ilə Birinci Çeçen Milli Konqresinə gəlib və iki gündən sonra onun icraiyyə komitəsinin sədri seçilib. Noyabrın 27-də icraiyyə komitəsinin üzvləri yekdilliklə Çeçenistan Respublikasının yaradılması və suverenliyi haqqında bəyannamə qəbul ediblər.
Moskvada dövlət çevrilişinə cəhddən sonra Milli Konqres buna qarşı çıxıb və 4 sentyabr 1991-ci ildə mitinqdən sonra Dudayev yerli parlamentin buraxıldığını elan edib. İki gün sonra etirazçılar və Milli Konqresin mühafizəçiləri Şuranın binasını ələ keçirib. Həmin il sentyabrın 27-də prezident və parlament seçkiləri keçirilib və Dudayev Çeçenistan prezidenti seçilib.
1991-ci il oktyabrın 8-də Rusiya Federasiyasının parlamenti ləğv edilmiş Çeçenistan parlamentini qanuni hakimiyyət orqanı kimi tanıyıb. 1 noyabr 1991-ci ildə Dudayev Çeçenistan Respublikasının suverenliyini elan edən ilk fərmanını imzalayıb. Əvəzində 7 noyabr 1991-ci ildə Rusiya prezidenti Boris Yeltsin Çeçenistanda fövqəladə vəziyyət elan edib. Lakin o zaman Rusiyanın ali qanunverici orqanının əksər deputatları Yeltsinə qarşı olduqlarından, onun fərmanı parlamentdə təsdiqlənməyib.
Dudayev Moskva rəhbərliyi ilə danışıqlar masası arxasında oturmağa bir şərtlə razılaşıb ki, Çeçenistanın müstəqilliyini tanısınlar. Amma onun bu istəyi reallaşmayıb. 1994-cü il dekabrın 11-də Rusiya Federasiyası ilə Çeçenistan İçkeriya Respublikası arasında müharibə başlayıb. Qroznıdan geri çəkildikdən sonra Dudayevin qərargahı dağ kəndində, İçkeriya hərbi prokuroru Maqomed Janiyevin evində yerləşib.
Məlumata görə, Cövhər Dudayevə sui-qəsd əmrini Rusiya prezidenti Boris Yeltsin şəxsən verib.
1996-cı il aprelin 21-də Rusiya Federal Əks-kəşfiyyat Xidmətinin əməkdaşları Dudayevin telefonunun peyk siqnalını ələ keçirib və dərhal raketlə silahlanan iki “Su-25” təyyarəsi havaya qaldırılıb. Dudayev Rusiya Dövlət Dumasının deputatı Konstantin Borovla telefon danışığı zamanı raket partlaması nəticəsində həlak olub. Maqomed Janiyev də onunla birlikdə həyatını itirib.
Maraqlıdır ki, 2017-ci ilin avqustunda “YouTube”-də Dudayevin 1995-ci ildə lentə alınmış, indiyə qədər naməlum olan müsahibəsi ortaya çıxıb. Dudayev müsahibəsində təkcə Çeçenistan-Rusiya münasibətlərdən danışmır, həm də Rusiyanın Ukrayna ilə müharibəsi və Krımı ələ keçirməyə cəhd edəcəyini proqnozlaşdırır.
Dudayev müsahibəsində deyir:
“Rusiyanın Çeçenistana münasibətini dəyişmək üçün bütün Rusiyanı dəyişmək lazımdır. Bu, kortəbii bir hadisə deyil. Bu planın necə hazırlandığına baxın. Mən artıq çox yaxşı bilirəm ki, hərbi baxımdan Baş Qərargah, Duma, Federasiya Şurası, icra hakimiyyəti, hüquq-mühafizə orqanları, xüsusi xidmət orqanlarından tutmuş silahlı qüvvələrə qədər bütün hakimiyyətin qolları ilə əməkdaşlıq edərək belə bir cəmiyyəti planlaşdırırlar. Bu, illərlə planlaşdırılıb. Çeçenistan sadəcə amildir, sonra Qafqaz, sonra Baltikyanı ölkələr, sonra Orta Asiya gələcək. Çalışırlar ki, Acarıstan, Abxaziya, Qarabağ, Dağıstan tamamilə rus qoşunlarının Qafqazda mövcudluğunun yurisdiksiyasına keçsin. Həmçinin Uzaq Şimaldan, Uzaq Şərqdən, Uraldan, Sibirdən insanları burada yerləşdirmək istəyirlər”.
Onun sözlərinə görə, Rusiya demoqrafik vəziyyəti dəyişdirmək, dağıstanlıları və başqalarını Xəzər sahilindən dağlara köçürmək, qafqazlıları Qafqazsız qoymaq planı üzərində işləyirlər.
“Və sonra - Krım. Çeçenistandakı kampaniya sona çatırdı, bütün bu qoşunlar Krıma köçməli idi. Litvada və Belarusiyada Kalininqrad vilayətinə gedən dəhliz getməyə yeri olmayan rus qoşunları tərəfindən işğal olunub. Ora gedin, fəth edin və orada yeyin, talayın, təcavüz edin, öldürün, talan edin və yaşayın”,- Dudayev fikirlərini davam edərkən deyib. Və əlavə edir: “Orta Asiyada Qazaxıstan və Qırğızıstan yeni Rusiyaya müstəmləkə kimi daxil edilməlidir. Əlbəttə, Rusiyada planlar əvvəllər böyük və iştaha açıq idi, lakin Əfqanıstanda bitdi. Beləcə, Əfqanıstana qaçıb iştahlarını bir az azaldıblar. Onlar Əfqanıstanda “yandıqda” isə siyasətlərini dəyişmək, Avropanı, ideoloqları və siyasətçiləri öz tərəflərinə cəlb etmək qərarına gəldilər. Hind okeanına, Yaxın Şərqə, Boğaza, Qırmızı dənizə qədər güclənmək, sonra da Avropaya çönmək istəyirlər”.
Dudayev hələ o zaman proqnozlaşdırıb ki, Krımda qırğın olacaq: “Ukrayna Rusiya ilə barışmaz məsələdə toqquşacaq. Nə qədər ki, Rusiya var, heç vaxt öz ambissiyalarından əl çəkməyəcək. İndi onlar Ukraynanı və Belarusiyanı yenidən gücləndirmək üçün köhnə günlərdə olduğu kimi - bu brend altında slavyan dilini qaldırmaq istəyirlər”.
Dudayevin daha bir maraqlı yanaşması belə olub: “Hazırda siyasətçilər və ideoloqlar üçüncü yolu seçməyə çalışırlar – bu, slavyanlaşmadır, slavyan əsasında birləşmədir. Bu da işləməyəcək, çünki slavyanlaşmanın əsas komponenti olan ukraynalılar heç vaxt ruslaşma və rusizmi qəbul etməyəcəklər”.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 19-04-2022 13:02 | Bölmə: Slayd

Sovet İttifaqının dağılması zamanı müstəqillik uğrunda mübarizəyə başlayan Çeçenistanın ilk prezidenti Cövhər Dudayev 1996-cı il aprel ayının 21-də öldürülsə də, onun haqqında müxtəlif yazılar yenə işıq üzü görür. Amma indi - 2022-ci ilin aprel ayının 19-da Rusiya-Ukrayna savaşının 55-ci günündə - məlum olub ki, hələ 20 il əvvəl Dudayev belə bir müharibəni proqnozlaşdırmış.
Reyting.az xatırladır ki, SSRİ dasğıldıqdan sonra 326-cı Ternopil ağır bombardmançı diviziyası Estoniyadan çıxarılıb. Həmin diviziyada xidmət edən və 1987-ci ildə general rütbəsi almış C. Dudayev bundan sonra təqaüdə çıxıb. Elə həmin il Dudayev Qroznıya qayıdıb və siyasətlə məşğul olmağa başlayıb.
1990-cı il noyabrın 23-də o, Çeçen Xalqları Milli Konqresinin ideoloqları Zəlimxan Yandarbiyev və Mövladi Uduqovun dəvəti ilə Birinci Çeçen Milli Konqresinə gəlib və iki gündən sonra onun icraiyyə komitəsinin sədri seçilib. Noyabrın 27-də icraiyyə komitəsinin üzvləri yekdilliklə Çeçenistan Respublikasının yaradılması və suverenliyi haqqında bəyannamə qəbul ediblər.
Moskvada dövlət çevrilişinə cəhddən sonra Milli Konqres buna qarşı çıxıb və 4 sentyabr 1991-ci ildə mitinqdən sonra Dudayev yerli parlamentin buraxıldığını elan edib. İki gün sonra etirazçılar və Milli Konqresin mühafizəçiləri Şuranın binasını ələ keçirib. Həmin il sentyabrın 27-də prezident və parlament seçkiləri keçirilib və Dudayev Çeçenistan prezidenti seçilib.
1991-ci il oktyabrın 8-də Rusiya Federasiyasının parlamenti ləğv edilmiş Çeçenistan parlamentini qanuni hakimiyyət orqanı kimi tanıyıb. 1 noyabr 1991-ci ildə Dudayev Çeçenistan Respublikasının suverenliyini elan edən ilk fərmanını imzalayıb. Əvəzində 7 noyabr 1991-ci ildə Rusiya prezidenti Boris Yeltsin Çeçenistanda fövqəladə vəziyyət elan edib. Lakin o zaman Rusiyanın ali qanunverici orqanının əksər deputatları Yeltsinə qarşı olduqlarından, onun fərmanı parlamentdə təsdiqlənməyib.
Dudayev Moskva rəhbərliyi ilə danışıqlar masası arxasında oturmağa bir şərtlə razılaşıb ki, Çeçenistanın müstəqilliyini tanısınlar. Amma onun bu istəyi reallaşmayıb. 1994-cü il dekabrın 11-də Rusiya Federasiyası ilə Çeçenistan İçkeriya Respublikası arasında müharibə başlayıb. Qroznıdan geri çəkildikdən sonra Dudayevin qərargahı dağ kəndində, İçkeriya hərbi prokuroru Maqomed Janiyevin evində yerləşib.
Məlumata görə, Cövhər Dudayevə sui-qəsd əmrini Rusiya prezidenti Boris Yeltsin şəxsən verib.
1996-cı il aprelin 21-də Rusiya Federal Əks-kəşfiyyat Xidmətinin əməkdaşları Dudayevin telefonunun peyk siqnalını ələ keçirib və dərhal raketlə silahlanan iki “Su-25” təyyarəsi havaya qaldırılıb. Dudayev Rusiya Dövlət Dumasının deputatı Konstantin Borovla telefon danışığı zamanı raket partlaması nəticəsində həlak olub. Maqomed Janiyev də onunla birlikdə həyatını itirib.
Maraqlıdır ki, 2017-ci ilin avqustunda “YouTube”-də Dudayevin 1995-ci ildə lentə alınmış, indiyə qədər naməlum olan müsahibəsi ortaya çıxıb. Dudayev müsahibəsində təkcə Çeçenistan-Rusiya münasibətlərdən danışmır, həm də Rusiyanın Ukrayna ilə müharibəsi və Krımı ələ keçirməyə cəhd edəcəyini proqnozlaşdırır.
Dudayev müsahibəsində deyir:
“Rusiyanın Çeçenistana münasibətini dəyişmək üçün bütün Rusiyanı dəyişmək lazımdır. Bu, kortəbii bir hadisə deyil. Bu planın necə hazırlandığına baxın. Mən artıq çox yaxşı bilirəm ki, hərbi baxımdan Baş Qərargah, Duma, Federasiya Şurası, icra hakimiyyəti, hüquq-mühafizə orqanları, xüsusi xidmət orqanlarından tutmuş silahlı qüvvələrə qədər bütün hakimiyyətin qolları ilə əməkdaşlıq edərək belə bir cəmiyyəti planlaşdırırlar. Bu, illərlə planlaşdırılıb. Çeçenistan sadəcə amildir, sonra Qafqaz, sonra Baltikyanı ölkələr, sonra Orta Asiya gələcək. Çalışırlar ki, Acarıstan, Abxaziya, Qarabağ, Dağıstan tamamilə rus qoşunlarının Qafqazda mövcudluğunun yurisdiksiyasına keçsin. Həmçinin Uzaq Şimaldan, Uzaq Şərqdən, Uraldan, Sibirdən insanları burada yerləşdirmək istəyirlər”.
Onun sözlərinə görə, Rusiya demoqrafik vəziyyəti dəyişdirmək, dağıstanlıları və başqalarını Xəzər sahilindən dağlara köçürmək, qafqazlıları Qafqazsız qoymaq planı üzərində işləyirlər.
“Və sonra - Krım. Çeçenistandakı kampaniya sona çatırdı, bütün bu qoşunlar Krıma köçməli idi. Litvada və Belarusiyada Kalininqrad vilayətinə gedən dəhliz getməyə yeri olmayan rus qoşunları tərəfindən işğal olunub. Ora gedin, fəth edin və orada yeyin, talayın, təcavüz edin, öldürün, talan edin və yaşayın”,- Dudayev fikirlərini davam edərkən deyib. Və əlavə edir: “Orta Asiyada Qazaxıstan və Qırğızıstan yeni Rusiyaya müstəmləkə kimi daxil edilməlidir. Əlbəttə, Rusiyada planlar əvvəllər böyük və iştaha açıq idi, lakin Əfqanıstanda bitdi. Beləcə, Əfqanıstana qaçıb iştahlarını bir az azaldıblar. Onlar Əfqanıstanda “yandıqda” isə siyasətlərini dəyişmək, Avropanı, ideoloqları və siyasətçiləri öz tərəflərinə cəlb etmək qərarına gəldilər. Hind okeanına, Yaxın Şərqə, Boğaza, Qırmızı dənizə qədər güclənmək, sonra da Avropaya çönmək istəyirlər”.
Dudayev hələ o zaman proqnozlaşdırıb ki, Krımda qırğın olacaq: “Ukrayna Rusiya ilə barışmaz məsələdə toqquşacaq. Nə qədər ki, Rusiya var, heç vaxt öz ambissiyalarından əl çəkməyəcək. İndi onlar Ukraynanı və Belarusiyanı yenidən gücləndirmək üçün köhnə günlərdə olduğu kimi - bu brend altında slavyan dilini qaldırmaq istəyirlər”.
Dudayevin daha bir maraqlı yanaşması belə olub: “Hazırda siyasətçilər və ideoloqlar üçüncü yolu seçməyə çalışırlar – bu, slavyanlaşmadır, slavyan əsasında birləşmədir. Bu da işləməyəcək, çünki slavyanlaşmanın əsas komponenti olan ukraynalılar heç vaxt ruslaşma və rusizmi qəbul etməyəcəklər”.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 22:31
İran İsrailə raket hücumuna başlayıb
Bu gün, 17:43
Rus ordusu Dnepropetrovsk vilayətinə daxil olub
Bu gün, 17:06
Laçın şəhərinin Baş planı təsdiqlənib
Bu gün, 11:24
Azərbaycan İran və İsraili dialoqa çağırır
Bu gün, 10:40
143 milyon manatlıq mənimsəmə üzrə yenidən məhkəmə olub
Bu gün, 09:57
İsrailin İrana zərbələri davam edəcək
Bu gün, 09:27
Tramp İrana hücumdan əvvəlcədən məlumatlı olub
Bu gün, 07:23
İsrail İranı vurmağa başlayıb
Dünən, 17:51
Nə Bayden, nə də Tramp Rusiyanın çökməsini istəmir
Dünən, 17:09
Təqaüd və sosial müavinətlər artırılıb - Fərman
Dünən, 14:57
“Hörümçək toru” əməliyyatının son məqsədi nə idi?
Dünən, 13:07
İranı vurmağa hazırlaşırlar
11-06-2025, 15:00
Nüvə hücumu ola bilər - Xəbərdarlıq
11-06-2025, 14:27
Qəbul imtahanının nəticəsi elan edilib
11-06-2025, 12:12
Dron müharibəsinin dərsləri
11-06-2025, 08:09
NATO Ukrayna ilə bağlı qərar verməyə hazırlaşır
10-06-2025, 16:32
Mollazadə: Paşinyan Qarabağ klanı ilə mübarizəni davam etdirir
10-06-2025, 13:54
Rusiya təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
10-06-2025, 13:07
Cəlaloğlu: “Dini idarələr kəşfiyyatla əməkdaşlıq edib”
10-06-2025, 11:18
İranda it gəzdirmə polemikası: daha bir qadağa qüvvəyə minir
9-06-2025, 22:32
Deputat: “İqtisadiyyatımız üçün görülən işləri yetərli saymıram”
6-06-2025, 10:11
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
5-06-2025, 17:33
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
5-06-2025, 13:29
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
5-06-2025, 12:08
Moskva və Bakı “Rus Evi”nə dair hələ də razılığa gəlməyib
5-06-2025, 10:05
Federasiya rəhbərini icra başçısı bıçaqlatdırıb? - Yenilənib
4-06-2025, 11:27
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
4-06-2025, 11:10
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
4-06-2025, 10:13
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
4-06-2025, 08:08
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
3-06-2025, 17:32
Məhkəmələrə hakimlər təyin edilib - (Siyahı)
3-06-2025, 17:26
Dünyanın bir hissəsi su altında qalacaq
3-06-2025, 15:18
Müharibə daha təhlükəli fazaya keçib
3-06-2025, 12:29
Xaricdə yaşayan daha 7 nəfər haqqında həbs qərarı çıxarılıb
3-06-2025, 11:57
Şəhidimiz Suraxanıda dəfn olunub - (Yenilənib) - Foto
3-06-2025, 10:34
Ərdoğan Zelenski, Putin və Trampla Türkiyədə görüşmək istəyir
3-06-2025, 09:58
Türkiyədə güclü zəlzələ olub - Ölən və xəsarət alanlar var
3-06-2025, 08:26
Yerin maqnit qasırğası artıb