15:28 / 23-07-2025
Magistraturaya sənəd qəbulu başlayır
15:12 / 23-07-2025
Ürəyin müalicəsi üçün inqilabi yenilik ediblər - Foto
15:11 / 23-07-2025
Hərbçimiz vəfat edib
14:53 / 23-07-2025
“Yüksəliş” müsabiqəsinin qalibləri müəyyənləşib - (Siyahı)
14:49 / 23-07-2025
Ağdam və Ağdərədə güclü yanğın başlayıb - (Yenilənib)
14:38 / 23-07-2025
Professor: Rusiyanın Azərbaycana təzyiqi ciddi nəticə verməyəcək
14:27 / 23-07-2025
İlham Əliyev Seneqalla Anlaşma Memorandunu təsdiqləyib
13:55 / 23-07-2025
III Dünya müharibəsi riski artır - Hərbi ekspert
13:50 / 23-07-2025
Kəlbəcərə prokuror təyin edilib
13:45 / 23-07-2025
Prezident Dövlət Agentliyinə iki milyon manat ayırıb
13:24 / 23-07-2025
Ceyhun Bayramov İsrail səfirini qəbul edib
13:20 / 23-07-2025
Əməliyyat İdarəsinə rəis təyinatı olub
13:06 / 23-07-2025
Əli Əsədov həkimlərin maaşı barədə qərar imzalayıb
13:04 / 23-07-2025
Kilsəyə qarşı getmək Paşinyanın evini yıxa bilər
12:59 / 23-07-2025
Qanunsuz tikilmiş 100 minə yaxın ev sənədləşdiriləcək
12:44 / 23-07-2025
"Səbail" "Neftçi"nin oyunçusunu transfer edib
12:44 / 23-07-2025
Regional Təhsil İdarəsində maliyyə pozuntuları aşkar edilib
12:20 / 23-07-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:12 / 23-07-2025
Nüfuzlu şəxslərin şəxsi məlumatlarını satışa çıxaran haker tutulub
12:07 / 23-07-2025
Azərbaycanda həbs olunan Qazaxıstan vətəndaşı ölkəsinə təhvil verilib
12:00 / 23-07-2025
Tanınmış vəkil “Adore"yə məhkəmədə qalib gəlib
11:49 / 23-07-2025
Ciddi parazitar xəstəlik yayılır - Xəbərdarlıq
11:42 / 23-07-2025
Azərbaycanın strateji valyuta ehtiyatları 77,4 milyard dollara çatıb
11:30 / 23-07-2025
İİTKM nümayəndələri Qarabağda görülən işlərlə tanış olublar - Fotolar
11:22 / 23-07-2025
İlham Əliyev Misirin dövlət başçısına məktub göndərib
11:11 / 23-07-2025
Trampın komandası Baydenin oğlunu narkoman adlandırır
11:02 / 23-07-2025
Almaniya Türkiyəyə 40 ədəd qırıcı satılacağını təsdiqləyib - Foto
10:56 / 23-07-2025
Gəncədə iki qardaş bıçaqlanıb - (Yenilənib)
10:49 / 23-07-2025
İlkin Süleymanov Ali Məhkəməyə şikayət verib
10:25 / 23-07-2025
"Sumqayıt" müdafiəçi ilə müqaviləni yeniləməyib
16:10 / 18-07-2025
Azad İsazadə: Yaxın Şərqin təhlükəsizliyini yalnız iki qüvvə təmin edə bilər
16:40 / 18-07-2025
Professor: Rusiya və İran Azərbaycanla Ermənistanın sülh sazişi bağlamasını istəmirlər
11:54 / 21-07-2025
Professor hakim partiyadan istefa verib
17:07 / 19-07-2025
3-cü Şuşa Qlobal Media Forumu - İlham Əliyev çıxış edir - (Canlı yayım) - (Yenilənib)
16:14 / 18-07-2025
Maştağada xüsusi əməliyyat: istixanada 881 kq narkotik vasitə aşkarlanıb
05:48 / 19-07-2025
Rusiya əleyhinə 18-ci sanksiyalar paketi qüvvəyə minib
06:52 / 19-07-2025
Azərbaycan, Hindistan, Çin, BƏƏ və Sinqapurdan olan 18 şirkətə sanksiya tətbiq edilib
09:36 / 19-07-2025
Süni intellekt köhnə şahmat proqramı ilə oynamaqdan qorxub
17:42 / 21-07-2025
Prezident media nümayəndələrini təltif edib - (Siyahı)
13:21 / 21-07-2025
Prezidentin dedikləri yaxın gələcək üçün yol xəritəsidir - Professor
12:21 / 21-07-2025
Deputat: Prezidentin çıxışı beynəlxalq hüquq normalarına əsaslanır
15:36 / 21-07-2025
Cəlaloğlu: Keçmiş sovet respubliklarının işğalı real təhlükədir
Kosmosdakı qara dəlik informasiyalarla dolu portaldır
Tarix: 05-06-2025 10:55 | Bölmə: Cəmiyyət
Amerikalı alimlər kosmosdakı qara dəliyin sirli strukturundan, onun içərisində baş verən fasiləsiz kosmik proseslərdən danışıblar.
Reyting.az xəbər verir ki, "Hi-Tech Mail"-ə dəvət olunmuş elm adamlarının fikrincə, qara dəlik daxilində kvant effektləri işləyir və bu da sanki kainatın kosmosu "burması" prosesinə bənzəyir.
Fiziklər qara dəlikdəki çuxurun necə əmələ gəlməsinə çox sadə izah veriblər. Bildiriblər ki, əvvəlcə kütləvi bir ulduz ölür, üstəlik, nüvəsi atomlardan daha çox sıxılır, sonra neytronlar, protonlar məhv edilir və qara dəliyə çökmə hadisəsi baş verir. Beləliklə, hadisə üfüqündən kənarda, çuxurun sərhədində informasiya yox olur. Həm də qara dəlik kosmik məkanına yeni bir keçmişi daxil edir.
Təsdiqlənməmiş elmi fərziyyələrə görə, qara dəliyin sərhədində yoxa çıxan informasiyalar müvəqqəti silinir. Üstəlik, bəzi elm adamları hesab edirlər ki, qara dəliyin “portalına” daxil olan məlumat bazası yenidən, həm də çox sürətlə bərpa olunur.
Eynşteyn nəzəriyyəsinə istinad edən elm adamları təxmin edirlər ki, təklik əslində, tamamilə sonsuz cazibə qüvvəsi olan, zamanın dayandığı, həmçinin fizika qanunlarının işləmədiyi bir məkandır.
Lakin fiziklər qara dəliyin öyrənilməsinin ən əsas mənbəyini digər fiziki qanunlarda və xüsusilə, Kvant həllində görürlər. Bu fiziki nəzəriyyəyə görə, qara dəliyin içində qəribə hadisələr də baş verə, həmçinin hissəciklər istənilən maneələrə nüfuz edə bilər. Məhz elə bu cür proseslər nəticəsində "Bağlı" hissəciklər bir-birinə dərhal təsir edir, həmçinin cazibə qüvvəsi maddəni çəkmir, əksinə, onu daha da itələyir. Buna elm aləmində kvant sıçrayışı deyilir. Yəni sonsuz sıxılma əvəzinə kəskin genişlənmə baş verir. Sanki qara dəlik başqa kainata qənim kəsilən "qurd dəliyinə" çevrilir.
Fiziklərin fikrincə, əgər onların irəli sürdüyü nəzəriyyə özünü doğruldarsa, o zaman yaranış kimi qəbul edilən "Böyük Partlayış" hadisəsinin digər bir kainatdan "sıçraması" ehtimalı ortaya çıxa bilər. Bu isə həmin ehtimalların həqiqətə daha da yaxın olduğunu sübuta yetirir.
Elm adamları deyiblər ki, onların nəzəriyyəsi yanlış deyil, çünki kainatdakı qara dəliklər düşünüldüyü kimi çıxılmaz nöqtələr yox, ola bilsin, informasiyalarla dolu portallardır.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 05-06-2025 10:55 | Bölmə: Cəmiyyət
Amerikalı alimlər kosmosdakı qara dəliyin sirli strukturundan, onun içərisində baş verən fasiləsiz kosmik proseslərdən danışıblar.
Reyting.az xəbər verir ki, "Hi-Tech Mail"-ə dəvət olunmuş elm adamlarının fikrincə, qara dəlik daxilində kvant effektləri işləyir və bu da sanki kainatın kosmosu "burması" prosesinə bənzəyir.
Fiziklər qara dəlikdəki çuxurun necə əmələ gəlməsinə çox sadə izah veriblər. Bildiriblər ki, əvvəlcə kütləvi bir ulduz ölür, üstəlik, nüvəsi atomlardan daha çox sıxılır, sonra neytronlar, protonlar məhv edilir və qara dəliyə çökmə hadisəsi baş verir. Beləliklə, hadisə üfüqündən kənarda, çuxurun sərhədində informasiya yox olur. Həm də qara dəlik kosmik məkanına yeni bir keçmişi daxil edir.
Təsdiqlənməmiş elmi fərziyyələrə görə, qara dəliyin sərhədində yoxa çıxan informasiyalar müvəqqəti silinir. Üstəlik, bəzi elm adamları hesab edirlər ki, qara dəliyin “portalına” daxil olan məlumat bazası yenidən, həm də çox sürətlə bərpa olunur.
Eynşteyn nəzəriyyəsinə istinad edən elm adamları təxmin edirlər ki, təklik əslində, tamamilə sonsuz cazibə qüvvəsi olan, zamanın dayandığı, həmçinin fizika qanunlarının işləmədiyi bir məkandır.
Lakin fiziklər qara dəliyin öyrənilməsinin ən əsas mənbəyini digər fiziki qanunlarda və xüsusilə, Kvant həllində görürlər. Bu fiziki nəzəriyyəyə görə, qara dəliyin içində qəribə hadisələr də baş verə, həmçinin hissəciklər istənilən maneələrə nüfuz edə bilər. Məhz elə bu cür proseslər nəticəsində "Bağlı" hissəciklər bir-birinə dərhal təsir edir, həmçinin cazibə qüvvəsi maddəni çəkmir, əksinə, onu daha da itələyir. Buna elm aləmində kvant sıçrayışı deyilir. Yəni sonsuz sıxılma əvəzinə kəskin genişlənmə baş verir. Sanki qara dəlik başqa kainata qənim kəsilən "qurd dəliyinə" çevrilir.
Fiziklərin fikrincə, əgər onların irəli sürdüyü nəzəriyyə özünü doğruldarsa, o zaman yaranış kimi qəbul edilən "Böyük Partlayış" hadisəsinin digər bir kainatdan "sıçraması" ehtimalı ortaya çıxa bilər. Bu isə həmin ehtimalların həqiqətə daha da yaxın olduğunu sübuta yetirir.
Elm adamları deyiblər ki, onların nəzəriyyəsi yanlış deyil, çünki kainatdakı qara dəliklər düşünüldüyü kimi çıxılmaz nöqtələr yox, ola bilsin, informasiyalarla dolu portallardır.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 15:11
Hərbçimiz vəfat edib
Bu gün, 12:20
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Bu gün, 11:49
Ciddi parazitar xəstəlik yayılır - Xəbərdarlıq
Bu gün, 10:49
İlkin Süleymanov Ali Məhkəməyə şikayət verib
Dünən, 18:34
1500-dən çox tələbə köçürülmə üçün müraciət edib
Dünən, 12:56
Sumqayıtda fəhlə dağıntılar altında qalıb
Dünən, 12:40
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Dünən, 10:48
Ayda oksigen istehsal olunub
21-07-2025, 19:30
Nazir dostunu Agentliyin sədr müavini təyin edib
21-07-2025, 17:22
Masallıda əməliyyat: 39 kq marixuana aşkar edilib - Video
21-07-2025, 15:16
Ölkəmizə narkotik keçirməyə cəhd göstərənlər saxlanılıb
21-07-2025, 14:30
DTX-nın ələ keçirdiyi “Abu Malik” təxəllüslü şəxs həbs olunub
21-07-2025, 13:35
Çilingəri "tok" vurub"
21-07-2025, 12:47
Bakıda adam öldürən məktəbliyə hökm oxunub
21-07-2025, 12:35
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
21-07-2025, 11:14
Peşə məktəblərinə qəbul başlayır
21-07-2025, 09:22
Masallıda 20 yaşlı gənc kanalda boğulub
20-07-2025, 17:47
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
18-07-2025, 17:42
Bakı və rayonlarda ağaclar qanunsuz kəsilib
18-07-2025, 17:21
İyulun 23-dək isti hava davam edəcək
18-07-2025, 16:14
Maştağada xüsusi əməliyyat: istixanada 881 kq narkotik vasitə aşkarlanıb
18-07-2025, 16:10
Həbsdəki oğluna narkotik gətirən ata tutulub
18-07-2025, 15:34
Səbailin bir hissəsində işıq olmayacaq
18-07-2025, 13:41
Bakı-Naxçıvan-Bakı avtobus reysləri bərpa olunur
18-07-2025, 12:58
81 cinayətkar xüsusi reyslə Əfqanıstana uçur
18-07-2025, 12:51
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
18-07-2025, 11:23
Bağçalara uşaq qəbulu başlayıb
18-07-2025, 08:43
Tramp “The Wall Street Journal”ı məhkəməyə verir
17-07-2025, 19:06
Qəbul imtahanının nəticəsi elan edilib
17-07-2025, 16:13
Bakı şəhər Prokurorluğunda əməliyyat müşavirəsi keçirilib
17-07-2025, 12:51
Respublika çempionu kanalda boğulub
17-07-2025, 12:41
EXPARGO-nun gətirdiyi uşaq qidası zay çıxıb - Video
17-07-2025, 12:23
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
17-07-2025, 11:43
Marsdan gələn meteorit rekord qiymətə satılıb
17-07-2025, 11:15
Laçında dağlıq ərazidə yanğın: saxlanılanlar var - (Yenilənib)
17-07-2025, 11:09
I sinfə qəbul üçün məktəb və müəllim seçiminə start verilib
16-07-2025, 18:14
17 yaşlı şəxs Yuxarı Şirvan kanalında batıb
16-07-2025, 16:52
Bakıda qadın güllələnib: şübhəli şəxs klinika direktoru olan həyat yoldaşıdır - Yenilənib
16-07-2025, 15:12
Mədəniyyət Nazirliyinin tenderi ləğv olunub
16-07-2025, 14:44
Oğuzda üzərinə ağac düşən 34 yaşlı şəxs ölüb
16-07-2025, 13:01
General vəzifədən azad edilib? - Açıqlama
16-07-2025, 12:42
Sabah 40 dərəcə isti olacaq
16-07-2025, 12:30
Dağlıq ərazidə güclü yanğın başlayıb - (Yenilənib)
16-07-2025, 12:04
Rezidentura və magistratura imtahanları elektronlaşdırılacaq
16-07-2025, 11:47
DİM sədri: "Ali məktəblərdə ödənişli əsaslarla olan yerlərin 90% dolacağı gözlənilir"
16-07-2025, 09:05
Sabirabadda arvad ərini bıçaqlayıb
16-07-2025, 08:44
İtkin düşən helikopterin qalıqları tapılıb
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
