10:59 / 15-10-2024
Mərkəzi Bank iki hüquqi şəxsə lisenziya verib
10:54 / 15-10-2024
Ruslar şəhərə “S -300” raketləri ilə hücum edib
10:48 / 15-10-2024
Sanksiyalar təsirsizdir: Çexiya Rusiyadan neft alışını artırır
10:45 / 15-10-2024
Aqil Abbas yığmanın oyununu tənqid edib: "O futbol deyildi"
10:32 / 15-10-2024
"Azərkosmos"un sədri Beynəlxalq Astronavtika Federasiyasına vitse-prezident seçilib - Fotolar
10:12 / 15-10-2024
Britaniya Gürcüstanla dialoqu dondurub
09:56 / 15-10-2024
Mark Rutte: Rusiya NATO-nu qorxuda bilməyəcək
09:52 / 15-10-2024
İki vəkillə bağlı məhkəməyə müraciət olunub
09:34 / 15-10-2024
Avropa çempionatı: millimiz bu gün İngiltərə ilə üz-üzə gələcək
09:15 / 15-10-2024
Leyla Əliyeva ICESCO-nun baş direktoru ilə birgə layihələri müzakirə edib
09:09 / 15-10-2024
Kolleclərə yeni təyinatlar olub - Foto
09:03 / 15-10-2024
Rusiyanın üç bölgəsi gecə hücumlarına məruz qalıb
08:28 / 15-10-2024
Zelenski qələbə planını təqdim edəcək
08:08 / 15-10-2024
Foto müsabiqəsinin qalibləri bəlli olub - Foto
07:46 / 15-10-2024
Bu gün Gürcüstanda iki zəlzələ baş verib
07:41 / 15-10-2024
Prezident milyonçu senatoru və iki deputatı ölümlə hədələyir
23:25 / 14-10-2024
Agentlik sədri daha bir idarədə etiraz yaradıb - 130 nəfər ixtisara salınıb - (Video)
23:19 / 14-10-2024
Fernandu Santuş: "Məğlubiyyəti biabırçı adlandırmazdım"
21:13 / 14-10-2024
Viktor Orban Bakıya gələcək
18:02 / 14-10-2024
Ərəblər Oğuzda avtomobil qəzasına düşüb
17:49 / 14-10-2024
Bütöv Ay yol qəzalarının sayını artırır
17:43 / 14-10-2024
Baydenin Almaniyaya səfəri bu həftə reallaşacaq
17:18 / 14-10-2024
Məmməd Araza həsr olunan tədbir keçirilib
16:46 / 14-10-2024
MN-dəki 143 milyonluq mənimsəmə... - Xidmət rəisi elə faktları açdı ki...
16:43 / 14-10-2024
NATO-nun nüvə təlimlərinə 8 aviabazada start verilir
15:59 / 14-10-2024
Məsud Pezeşkian Şahin Mustafayevi qəbul edib
15:52 / 14-10-2024
Vaqif Cavadov “Sumqayıt”ın müvəqqəti baş məşqçisi təyin olunub
15:32 / 14-10-2024
Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyinə əlavə səlahiyyət verilib - Fərman
15:26 / 14-10-2024
Rusiyanın hərbi aerodromu vurulub
15:20 / 14-10-2024
Prezident məhkəmələrə sədr və sədr müavinləri təyin edib - Siyahı
11:21 / 11-10-2024
Yeganə vasitəçi: Putin Əliyev və Paşinyanla nədən danışıb?
11:23 / 14-10-2024
Bu ay sülh sazişinin imzalanması təklif olunur
12:13 / 11-10-2024
Əli Əsədovun rəhbərliyi ilə Şuranın növbəti iclası keçirilib
19:42 / 10-10-2024
Ramzan Kadırov çeçenləri hədələyir
09:44 / 11-10-2024
Ukraynalı jurnalist Viktoriya Roşçina rus əsirliyində ölüb
12:21 / 11-10-2024
Qlobal vəhşi təbiət populyasiyalarının 73 faizi məhv olub - Hesabat
17:12 / 11-10-2024
Dünya nüvə fəlakəti ilə üz-üzədir
11:03 / 11-10-2024
18 tələbə dönərdən zəhərlənib - (Yenilənib)
11:01 / 12-10-2024
Rəsmi Bakı Niderlandın daha iki əsassız qətnaməsinə etiraz edir
16:46 / 14-10-2024
MN-dəki 143 milyonluq mənimsəmə... - Xidmət rəisi elə faktları açdı ki...
15:15 / 11-10-2024
Uçuşların təhlükəsizliyinə nəzarətlə bağlı qərar verilib
Sərdar Cəlaloğlu: “Nəzəriyyəmi Nobelə göndərmək üçün pul axtarıram”
Tarix: 06-10-2017 11:00 | Bölmə: Cəmiyyət
Bu ilin də Nobel mükafatçıları bəlli oldu. Fiziologiya və tibb sahələri üzrə Nobel mükafatının sahibləri amerikalı alimlər Ceffri Holl, Maykl Rozbaş və Maykl Yanqdır. Kimya üzrə Nobel mükafatını isə isveçrəli Jak Debuş, amerikalı Yoahim Frank və Böyük Britaniya təmsilçisi Riçard Henderson aldı.
Nobel mükafatının məbləği 1 milyon ABŞ dollarıdır. Fizika üzrə Nobel mükafatı amerikalı Kip Torn, Rayner Vayss və Harri Berrişə verildi.
Xatırladaq ki, ötən il Azərbaycan Demokrat Partiyasının (ADP) sədri Sərdar Cəlaloğlu da Nobel mükafatı üçün öz namizədliyini irəli sürmüşdü və iki turdan keçmişdi. Onun "Kosmik hadisələr haqqında nəzəriyyə”si 2 dəfə dünyanın yüzlərlə tanınmış alimlərinin elmi ekspertizasından keçərək gizli səsverməyə çıxarıldı. Ancaq Fizika nominasiyası üzrə mükafata S.Cəlaloğlu yox, ABŞ alimləri David Saules (David J. Thouless), Danken Haldeyn (F.Duncan M. Haldane) və Maykl Kosterilts (J.Michael Kosterlitz) layiq görüldü.
S.Cəlaloğlu "Yeni Müsavat”a açıqlamasında deyib ki, bu il də sənədlərini Nobel mükafatı üçün göndərib:
"Nəzəriyyəmin bu il hansı mərhələyə qədər getməsindən xəbərim yoxdur. Həmin nəzəriyyəm fizikada çox böyük elmi kəşflə bağlı idi. Mən maddənin nəzəri olaraq 5-ci halı haqqında fikirlərimi ifadə eləmişdim. Eyni zamanda informasiyasının maddə ifadə olunmasının qanunauyğunluqları ilə bağlı yazmışdım. Çox ciddi nəzəriyyədir. Sadəcə olaraq, mən baxıram ki, son vaxtlar Nobel mükafatı eksperimental nəticələrə, yəni nəzəriyyəyə yox, nəzəriyyənin təcrübədə sübutuna görə verilir”.
ADP sədri qeyd edib ki, axırıncı Nobel mükafatı alanların tədqiqatları üçün lazım olan avadanlıqlara bir milyard dollar pul xərclənib: “Yəni onlar eksperimental almaq üçün iki ayrı-ayrı ölkədən bir milyard qoyub, iki ölkə birləşib həmin şeyi kəşf ediblər. Mənim Nobel mükafatı üçün sənədlərimi göndərməyimə hər il 3-4 min manat lazım olur. Mən bu pulu tapmağa çətinlik çəkirəm.
Mənim elə böyük Fizika İnstitutum, laboratoriyam yoxdur ki, bu nəzəriyyəmi praktikada sübut edəm. Ola bilsin ki, gələcəkdə dövlət pul ayırıb bu nəzəriyyəni praktikada sübut edə biləcək və bu da elmdə öz yerini alacaq. Amma açığı deyim ki, işin hansı səviyyəyə qədər getməsi ilə bağlı keçən il Nobel Komitəsi mənə demişdi ki, gizli səsverməyə buraxılmışam. Amma bu il məlumat almamışam. Sözün düzü, heç özüm də maraqlanmadım. Ona görə maraqlanmadım ki, mən Nobel mükafatının əsasnaməsindən bilirəm ki, nəzəri kəşflərə nadir hallarda mükafatlar verirlər. Mükafatı nəzəriyyələrin eksperimental sübutuna verirlər.
Məsələn, Eynşteyn 10 dəfə ümumi nisbi nəzəriyyəsini Nobelə göndərib. O, ümumi nisbi nəzəriyyəsinə görə Nobel almayıb, apardığı eksperimental tədqiqatlara görə mükafat alıb. Mənim də nəzəriyyəm mütləq nisbilik nəzəriyyəsidir. Yəni Eynşteyn nisbilik nəzəriyyəsini bir növ inşa elətdirmişəm və onun əsasında yox, ondan fərqli bir nəzəriyyə irəli sürmüşəm. Bu da maddənin 5-ci halının nədən ibarət olması ilə bağlıdır. Mən əminəm ki, nəzəriyyəm bu dəfə də yüksək səviyyəyə qədər gedib, sadəcə olaraq, dəqiq deyə bilmərəm ki, hansı səviyyəyə qədər gedib. Onu gərək Nobel Komitəsindən öyrənək”.
S.Cəlaloğlu 6 nəzəriyyəsinin olduğunu və onların da hər birinin Nobel mükafatına layiq olduğunu deyib:
"Bu il kinetik nəzəriyyəsini vermişəm. Kinetik nəzəriyyə – yəni bir fizikadan başqa fizikaya keçid necə baş verir? Bu keçid hərəkətləri ilə bağlı fizikada heç bir məlumat, nəzəriyyə, elmi mülahizə yoxdur. Biz bunu ayrı-ayrı fizikalar kimi təsəvvür edirik. Halbuki dünya vəhdətdədir və bu vəhdətin də mahiyyəti o keçiddən ibarətdir. Bu, dünyanın əmələ gəlməsi məsələsidir. Üç fiziki hərəkət haqqında nəzəriyyə, onların fiziki düsturlarını və s. hazırlamışdım.
Hər dəfə mən nəzəriyyəmi Nobelə göndərmək üçün 3-4 min pul axtarıram. Bu pulu tapa bilmirəm. Heç kim sponsorluq etmək istəmir, hökumət, iş adamları bu sahəyə pul ayırmır. Biz müxalifətçi olduğumuza görə yaxın dostlarım belə qorxusundan investisiya qoymur ki, mən nəzəriyyələrimi hər il göndərim. Ona görə də mən, həm də iqtisadi cəhətdən göndərmədim. Yoxsa, mən ardıcıl olaraq öz nəzəriyyələrimin hamısının Nobelə layiq olduğunu və Nobelə də göndərilməsinin vacib olduğunu bilirəm.
Azərbaycandan Nobelə ardıcıl olaraq işlər daxil olursa, bu həm də ölkəmizin elmin inkişafını və səviyyəsini dünyaya tanıtmaqdır. Amma nə edək ki, maddi imkan yoxdur. Azərbaycan hökuməti elmə investisiya qoymur, ümumiyyətlə, elmlə maraqlanmır. Ona görə də düşünürəm ki, bir az gözləyim. Əgər maddi imkanlar əldə edə bilsəm, gələn il Nobelə nəzəriyyələrimi yenə də göndərəcəm”.
Əlavə edək ki, mükafatın təqdimat mərasimi hər il dekabrın 10-da İsveçin və Norveçin paytaxtlarında keçirilir. Belə ki, fizika, kimya, fiziologiya və təbabət, ədəbiyyat, iqtisadiyyat sahələrində mükafatlar Stokholmda İsveç Kralı tərəfindən, sülhün qorunması istiqamətində mükafat isə Osloda Norveç Kralının və kral ailəsi üzvlərinin iştirakı ilə Norveç Nobel Komitəsinin sədri tərəfindən təqdim edilir.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 06-10-2017 11:00 | Bölmə: Cəmiyyət
Bu ilin də Nobel mükafatçıları bəlli oldu. Fiziologiya və tibb sahələri üzrə Nobel mükafatının sahibləri amerikalı alimlər Ceffri Holl, Maykl Rozbaş və Maykl Yanqdır. Kimya üzrə Nobel mükafatını isə isveçrəli Jak Debuş, amerikalı Yoahim Frank və Böyük Britaniya təmsilçisi Riçard Henderson aldı.
Nobel mükafatının məbləği 1 milyon ABŞ dollarıdır. Fizika üzrə Nobel mükafatı amerikalı Kip Torn, Rayner Vayss və Harri Berrişə verildi.
Xatırladaq ki, ötən il Azərbaycan Demokrat Partiyasının (ADP) sədri Sərdar Cəlaloğlu da Nobel mükafatı üçün öz namizədliyini irəli sürmüşdü və iki turdan keçmişdi. Onun "Kosmik hadisələr haqqında nəzəriyyə”si 2 dəfə dünyanın yüzlərlə tanınmış alimlərinin elmi ekspertizasından keçərək gizli səsverməyə çıxarıldı. Ancaq Fizika nominasiyası üzrə mükafata S.Cəlaloğlu yox, ABŞ alimləri David Saules (David J. Thouless), Danken Haldeyn (F.Duncan M. Haldane) və Maykl Kosterilts (J.Michael Kosterlitz) layiq görüldü.
S.Cəlaloğlu "Yeni Müsavat”a açıqlamasında deyib ki, bu il də sənədlərini Nobel mükafatı üçün göndərib:
"Nəzəriyyəmin bu il hansı mərhələyə qədər getməsindən xəbərim yoxdur. Həmin nəzəriyyəm fizikada çox böyük elmi kəşflə bağlı idi. Mən maddənin nəzəri olaraq 5-ci halı haqqında fikirlərimi ifadə eləmişdim. Eyni zamanda informasiyasının maddə ifadə olunmasının qanunauyğunluqları ilə bağlı yazmışdım. Çox ciddi nəzəriyyədir. Sadəcə olaraq, mən baxıram ki, son vaxtlar Nobel mükafatı eksperimental nəticələrə, yəni nəzəriyyəyə yox, nəzəriyyənin təcrübədə sübutuna görə verilir”.
ADP sədri qeyd edib ki, axırıncı Nobel mükafatı alanların tədqiqatları üçün lazım olan avadanlıqlara bir milyard dollar pul xərclənib: “Yəni onlar eksperimental almaq üçün iki ayrı-ayrı ölkədən bir milyard qoyub, iki ölkə birləşib həmin şeyi kəşf ediblər. Mənim Nobel mükafatı üçün sənədlərimi göndərməyimə hər il 3-4 min manat lazım olur. Mən bu pulu tapmağa çətinlik çəkirəm.
Mənim elə böyük Fizika İnstitutum, laboratoriyam yoxdur ki, bu nəzəriyyəmi praktikada sübut edəm. Ola bilsin ki, gələcəkdə dövlət pul ayırıb bu nəzəriyyəni praktikada sübut edə biləcək və bu da elmdə öz yerini alacaq. Amma açığı deyim ki, işin hansı səviyyəyə qədər getməsi ilə bağlı keçən il Nobel Komitəsi mənə demişdi ki, gizli səsverməyə buraxılmışam. Amma bu il məlumat almamışam. Sözün düzü, heç özüm də maraqlanmadım. Ona görə maraqlanmadım ki, mən Nobel mükafatının əsasnaməsindən bilirəm ki, nəzəri kəşflərə nadir hallarda mükafatlar verirlər. Mükafatı nəzəriyyələrin eksperimental sübutuna verirlər.
Məsələn, Eynşteyn 10 dəfə ümumi nisbi nəzəriyyəsini Nobelə göndərib. O, ümumi nisbi nəzəriyyəsinə görə Nobel almayıb, apardığı eksperimental tədqiqatlara görə mükafat alıb. Mənim də nəzəriyyəm mütləq nisbilik nəzəriyyəsidir. Yəni Eynşteyn nisbilik nəzəriyyəsini bir növ inşa elətdirmişəm və onun əsasında yox, ondan fərqli bir nəzəriyyə irəli sürmüşəm. Bu da maddənin 5-ci halının nədən ibarət olması ilə bağlıdır. Mən əminəm ki, nəzəriyyəm bu dəfə də yüksək səviyyəyə qədər gedib, sadəcə olaraq, dəqiq deyə bilmərəm ki, hansı səviyyəyə qədər gedib. Onu gərək Nobel Komitəsindən öyrənək”.
S.Cəlaloğlu 6 nəzəriyyəsinin olduğunu və onların da hər birinin Nobel mükafatına layiq olduğunu deyib:
"Bu il kinetik nəzəriyyəsini vermişəm. Kinetik nəzəriyyə – yəni bir fizikadan başqa fizikaya keçid necə baş verir? Bu keçid hərəkətləri ilə bağlı fizikada heç bir məlumat, nəzəriyyə, elmi mülahizə yoxdur. Biz bunu ayrı-ayrı fizikalar kimi təsəvvür edirik. Halbuki dünya vəhdətdədir və bu vəhdətin də mahiyyəti o keçiddən ibarətdir. Bu, dünyanın əmələ gəlməsi məsələsidir. Üç fiziki hərəkət haqqında nəzəriyyə, onların fiziki düsturlarını və s. hazırlamışdım.
Hər dəfə mən nəzəriyyəmi Nobelə göndərmək üçün 3-4 min pul axtarıram. Bu pulu tapa bilmirəm. Heç kim sponsorluq etmək istəmir, hökumət, iş adamları bu sahəyə pul ayırmır. Biz müxalifətçi olduğumuza görə yaxın dostlarım belə qorxusundan investisiya qoymur ki, mən nəzəriyyələrimi hər il göndərim. Ona görə də mən, həm də iqtisadi cəhətdən göndərmədim. Yoxsa, mən ardıcıl olaraq öz nəzəriyyələrimin hamısının Nobelə layiq olduğunu və Nobelə də göndərilməsinin vacib olduğunu bilirəm.
Azərbaycandan Nobelə ardıcıl olaraq işlər daxil olursa, bu həm də ölkəmizin elmin inkişafını və səviyyəsini dünyaya tanıtmaqdır. Amma nə edək ki, maddi imkan yoxdur. Azərbaycan hökuməti elmə investisiya qoymur, ümumiyyətlə, elmlə maraqlanmır. Ona görə də düşünürəm ki, bir az gözləyim. Əgər maddi imkanlar əldə edə bilsəm, gələn il Nobelə nəzəriyyələrimi yenə də göndərəcəm”.
Əlavə edək ki, mükafatın təqdimat mərasimi hər il dekabrın 10-da İsveçin və Norveçin paytaxtlarında keçirilir. Belə ki, fizika, kimya, fiziologiya və təbabət, ədəbiyyat, iqtisadiyyat sahələrində mükafatlar Stokholmda İsveç Kralı tərəfindən, sülhün qorunması istiqamətində mükafat isə Osloda Norveç Kralının və kral ailəsi üzvlərinin iştirakı ilə Norveç Nobel Komitəsinin sədri tərəfindən təqdim edilir.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 10:32
"Azərkosmos"un sədri Beynəlxalq Astronavtika Federasiyasına vitse-prezident seçilib - Fotolar
Bu gün, 09:52
İki vəkillə bağlı məhkəməyə müraciət olunub
Dünən, 18:02
Ərəblər Oğuzda avtomobil qəzasına düşüb
Dünən, 17:49
Bütöv Ay yol qəzalarının sayını artırır
Dünən, 13:03
Sabah leysan yağacaq
Dünən, 11:11
Polisə müqavimət göstərən şəxs saxlanılıb
Dünən, 00:09
Milyarder məhbus azadlığa buraxılıb
12-10-2024, 22:13
Hacıqabula leysan yağıb - 300-dən çox ev su içində qalıb
12-10-2024, 15:37
Yardımlıda əməliyyat: narkokuryerlik edən qohumlar saxlanılıb
12-10-2024, 11:03
15 yaşlı oğlanı maşın vurub öldürüb
11-10-2024, 18:09
75 yaşlı kişinin başını kəsən şəxsin cinayət işi məhkəməyə göndərilib
11-10-2024, 17:27
Partiya rəhbərinin cinayət işi üzrə məhkəmə başlayıb
11-10-2024, 16:20
Havanın temperaturu 10 dərəcəyədək enəcək - Proqnoz
11-10-2024, 15:39
Sabiq baş həkim azadlığa buraxılıb
11-10-2024, 13:49
Mifik metal sayılan yüklə batmış gəmi sudan çıxarılacaq
11-10-2024, 13:25
Müğənninin qətlində şübhəli şəxs yenidən istintaqa cəlb olunub
11-10-2024, 13:00
Deputat: "Bələdiyyələrin əksəriyyətinin dövlətə borcu var və ya hesabları bağlıdır"
11-10-2024, 12:49
Sabah yağış yağacaq
11-10-2024, 12:00
Azərbaycanda bələdiyyələrin sayı 684-ə endirilir
11-10-2024, 11:03
18 tələbə dönərdən zəhərlənib - (Yenilənib)
11-10-2024, 09:44
Ukraynalı jurnalist Viktoriya Roşçina rus əsirliyində ölüb
11-10-2024, 08:47
Daha 65 qadın milyarderi cinsi təcavüzdə ittiham edir
10-10-2024, 16:22
Vilayət Eyvazov qazini polisə işə götürüb - Video
10-10-2024, 16:02
Yaşar İsakov mətbuat katibi vəzifəsindən azad edilib
10-10-2024, 15:49
İdmançını öldürən ata və oğlu barəsində qərar verilib
10-10-2024, 15:34
Bakıda məşhur məktəbə direktor təyinatı olub
10-10-2024, 14:46
Hava kəskin soyuyacaq - Xəbərdarlıq
10-10-2024, 12:47
Sabah yağış yağacaq
10-10-2024, 12:05
Aparıcı: "AYNA pul yığmaq üçün növbəti tələ qurub"
10-10-2024, 11:59
Bakıda bıçaqlanan müğənninn bacısı: "Onlar sərxoş halda olublar"
10-10-2024, 11:12
Qəhvəyi mərmər bağacığı Azərbaycanın bəzi rayonlarını "işğal" edib
10-10-2024, 10:30
Bakı sakininə 14 min manatlıq dələduzluq edilib
10-10-2024, 09:18
İnfeksionist: "COVID-lə yanaşı, digər respirator infeksiyalara yoluxma riski artır"
9-10-2024, 23:05
Polis zabiti qəzada ölüb
9-10-2024, 17:11
Xəstə uşaqların pullarını mənimsəyənlər hakim qarşısına çıxarılıblar
9-10-2024, 13:01
Audiovizual Şura "ATV Plus"u məhkəməyə verib
9-10-2024, 12:58
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
9-10-2024, 12:37
Saxta içki: 21 nəfər ölüb, 4 nəfər kor olub, 81 nəfər isə...
9-10-2024, 11:46
İrandan ölkəmizə qaçaq yolla dərman gətirilməsinin qarşısı alınıb
9-10-2024, 09:35
Füzulidə avtomobil aşıb, ölən var
9-10-2024, 08:53
Florida sakinləri təcili köçürülür - Təhlükə
8-10-2024, 23:26
Naxçıvan Mərkəzi Seçki Komissiyasının sədri vəfat edib
8-10-2024, 18:54
Milyarder həyat yoldaşına unikal avtomobil hədiyyə edib
8-10-2024, 17:23
Baş Prokurorluğun geniş kollegiya iclası keçirilib
8-10-2024, 12:35
Sabah yağış yağacaq
8-10-2024, 12:30
Siyavuş Novruzov: "Vətəndaşların böyük əksəriyyəti məhkəmə prosesindən şikayətlənir"
Deputatlığa namizəd Milli Məclisdə təmsil etmək istədiyi bölgənin problemlərinin təsnifatını artıq ağlına yazıb və işə nədən başlayacağını sıralayıb
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
“Tənha insanın monoloqu”nun ssenari müəllifi və rejissoru deyir ki, kinomuzu yaşatmaq və irəli aparmaq üçün film istehsalını artırmalı və onun bazarını düşünməliyik
Mirəli Sarızadə: “Gənc yaşımda arzum həyata keçdi, inşallah, yeni mövsümdə teatrımızın səhnəsində də Məcnun obrazı ilə tamaşaçılar qarşısına çıxacam”
Zamanla özünü kəşf edən Aygün Fətullayeva hər premyeradan sonra suallara cavab axtarır
