21:10 / 12-11-2025
Karateçimiz İslam Həmrəyliyi Oyunlarının qalibi olub
19:04 / 12-11-2025
Zeynal Nağdəliyev yeni icra başçısını kollektivə təqdim edib
18:13 / 12-11-2025
Rusiya ilə Qazaxıstan strateji tərəfdaşa çevriliblər
18:00 / 12-11-2025
Ali Məclis Baş nazirlə bağlı qərar verib
17:52 / 12-11-2025
Dünyanın ən qədim tələsini tapıblar
17:42 / 12-11-2025
Ceyhun Bayramov Banqladeşin qeyri-rezident səfirini qəbul edib
17:28 / 12-11-2025
Beyləqanda itkin düşən qadının parçalanmış meyiti aşkarlanıb
17:17 / 12-11-2025
Arnar Qunnlauqsson: "Azərbaycan millisi ilə oyunda yaxşı nəticə qazanmağa məcburuq"
17:05 / 12-11-2025
Çin şirkəti ilə günəş enerjisi layihəsi üzrə İcra Müqaviləsi imzalanıb
16:56 / 12-11-2025
Rüfət Hacıyevə hökm oxunub, əmlakı müsadirə olunub
16:53 / 12-11-2025
Təyyarə qəzasında həlak olan hərbçilər Türkiyə-Azərbaycan ittifaqının ilk şəhidləridir
16:48 / 12-11-2025
İş adamının bahalı avtomobillərinə həbs qoyulub
16:21 / 12-11-2025
Vəkili Şərurlu İsfəndiyarın xəstə olduğunu deyir, özünün isə xəbəri yoxdur
16:17 / 12-11-2025
Azərbaycan Ordusu regionda ən güclüsüdür - Ekspert
15:44 / 12-11-2025
"İpoteka haqqında" qanun dəyişib
15:41 / 12-11-2025
Şahin Məmmədov rəis müavini təyin edilib
15:38 / 12-11-2025
ADİM gənclərin təşkilatıdır
15:17 / 12-11-2025
Zabitlərin dinc dövrdəki həqiqi hərbi xidmət müddəti azaldılır
15:03 / 12-11-2025
"UĞUR 777 estetik mərkəzi"nin rəhbərliyinə cinayət işi açılıb
14:45 / 12-11-2025
Prezident yeni səlahiyyətli nümayəndə və icra başçılarını qəbul edib - Foto
14:42 / 12-11-2025
MN: "Ağdərə və Pirəkəşküldə yararsız döyüş sursatları məhv ediləcək"
14:37 / 12-11-2025
Gizli tunellər: İranın hərbi sirləri faş olur
14:27 / 12-11-2025
Türkiyənin qəzaya uğrayan təyyarəsində həlak olanlardan 19-nun nəşi tapılıb
14:09 / 12-11-2025
Avropa ilə Rusiya arasında müharibə ehtimalı artır - Foto
13:31 / 12-11-2025
Kürdəmirə icra başçısı təyin olunub
13:13 / 12-11-2025
İcra başçısı təyinatı imzalanıb - Sərəncam
13:00 / 12-11-2025
Prezident səlahiyyətli nümayəndəni vəzifədən azad edib - Yeni təyinat
12:43 / 12-11-2025
Prezident beynəlxalq konfransın iştirakçılarına müraciət ünvanlayıb
16:17 / 10-11-2025
150 il yaşamaq reallığa çevrilir
10:54 / 08-11-2025
Ərdoğan Azərbaycana gəlib - (Yenilənib)
17:18 / 08-11-2025
Azərbaycan, Türkiyə və Pakistan liderləri birgə nahar edib - Foto
20:20 / 08-11-2025
Bakıda keçirilən hərbi paradda iştirak edən ölkələr - Siyahı
00:04 / 08-11-2025
Azərbaycanda Zəfər Günüdür
18:00 / 10-11-2025
Çin illik orbital buraxılış rekordunu yeniləyib
23:52 / 08-11-2025
Bakıda Zəfər Günü münasibətilə konsert və atəşfəşanlıq olub
21:11 / 09-11-2025
Bərdədə nənə və nəvə dəm qazından ölüblər
20:17 / 08-11-2025
Bakıda hərbi parad olub - Video - (Yenilənib) - Fotolar
16:24 / 09-11-2025
"Starlink" istifadəçilərinin sayı 8 milyonu keçib
09:47 / 11-11-2025
BMT qaçqın və köçkünlərlə bağlı həyəcan təbili çalır
İlham Şaban: "Fundamental qarşıdurma var, buna görə neftin qiyməti yenə aşağı düşə bilər"
Tarix: 09-03-2020 14:54 | Bölmə: İqtisadiyyat
Neft Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri İlham Şaban Yenisabah.az-a müsahibə verib.
Reyting.az həmin müsahibəni təqdim edir:
- Neftin qiymətəninin kəskin şəkildə enişi başlayıb. Sizcə, daha nə qədər düşə bilər?
- Bəli, mümkündür. London birjasında qiymət 31.27 dollaradək ucuzlaşıb. Elektron birjalarda isə 33.95-dir. O baxımdan ki, bu gün Şərqdə birjalar Bakı vaxtı ilə saat 3-dən 7-yə qədər neft 14 dollar qiymətini itirdi. Yəni, bunu məncə, dib hesab etmək olar.
Bundan sonra neftin qiymətində artım başladı. Biznesin buna münasibətindən asılı olaraq, neftin qiyməti 35 dolları keçə bilər.
Başqa bir şey də ola bilər. Əvvəllər Rusiyanın iki ayağını bir başmağa qoymasından sonra - 5-ci gün 9%-lik enməni müşahidə etdik və onu “qara cümə” adlandırdılar. Heç kəs bazar ertəsi qiymətin necə olacağını proqnoz edə bilmirdi. Məsələn, Rusiya neftini onların mətbuat katibi, özəl şirkət “LUKOİL”-in vitse-prezidenti şərh etmişdi. İndi məhz Aleksandr Novakın açıqlama verib özünün dediyini sübut etməsi qiymətləri daha da aşağı sala bilər.
OPEK-lə OPEK+ arasında fundamental qarşıdurma var. Bu qiymətləri daha da aşağı sala bilər. Ona görə də, gün ərzində neftin dəyişkənliyini gözləyirəm. Yəni, qiymət 1 dollar arta da bilər, 3 dollar aşağı da enə bilər.
Birjalara yeni xəbərlər daxil olduqca onun təsir gücündən asılı olaraq, qiymət dəyişəcək. Neft tarixində bu qədər aşağı enmə olmayıb. Faiz etibarı ilə olub. Məsələn, 90-cı illərdə Küveytə hücum zamanı 34% idi. Onda 21, 22 dollardan aşağı enmişdi. Neftin qiyməti təqribən 13, 14 dollara düşmüşdü. Amma bu səviyyədə düşməsi neftin ticarət edildiyi tarixdə ilkdir.
- Ümumiyyətlə, qiymətlər bundan sonra necə olacaq?
- Mən gözləmirəm ki, qiymət düşməsi uzun periodda davam edəcək. Bunu 2016-da görmüşük, ondan əvvəl də görüşmüşdük. Bu qısa müddətli şok effekti olub. Bu gün üçün əvvəl hansı proqnozlar vardı, onu səsləndirmək istəyirəm.
Əgər 2019-cu ildə Brent markalı neftin orta qiyməti 63,8 dollar olubsa, cari il üçün neftin 3-4 dollar aşağı olması proqnoz edilirdi. Bu da onunla əlaqədar idi ki, cari il üçün dünya iqtisadiyyatının artım tempi keçən ilkindən aşağı tempdə proqnozlaşdırılmışdı.
Həqiqətən də, martın 4-də Beynəlxalq Valyuta Fondu və Dünya Bankı rəhbərlərinin birgə açıqlamasında göstərildi ki, neftə olan tələbat azalacaq. Çünki onların cari il üçün gözləntiləri 2,9% artım tempi idisə, bunu hazırda 2.5-ə qədər azaldıblar. İndi bəlkə də, daha da aşağı tempə düşə bilər.
Bundan əlavə, Çinin daxili istehlakı kifayət qədər azalıb. Bu kimi faktorlar ona dəlalət edir ki, neftin qiyməti azalacaq. Məsələn, 2016-cı ildə Brent markalı neftin orta qiyməti 42 dollar olmuşdu. İndi əgər 42 yox, 45 dollar olsa, 58, 59-la müqayisədə görün, nə qədər aşağıdır. Yəni, istənilən halda büdcəsi neftə köklənmiş ölkələr üçün onların gəlirləri azalması, büdcə defisitilərinin artımı deməkdir.
- Neftin qiymətinin düşməsini koronavirusla əlaqələndirənlər də var. Bu haqda necə düşünürsünz?
- Əlbbəttə, birbaşa əlaqəsi var. Çünki, koronavirus iqtisadi fəallığı limitləşdirir və azaldır. İqtisadi fəallığın azalması isə enerji sərfiyyatının azalması deməkdir. Bir ay ərzində Çində və Çindən xaricə gedən 800 min reys dayandırılıb. Bu neçə milyon avia kerosen deməkdir. Hər təyyarə 20 tondan 40 tonacan yanacaq götürür. Bu enerji istifadə olunmursa, emal azalır, emal azalırsa, hasilat azalır.
- Azərbaycanı bununla bağlı nələr gözləyir?
- 2020-ci ilin büdcəsi Azərbaycan tarixində ən böyük büdcə defisitidir. 2.7 milyard manat defisitimiz var. Düzdür, 55 dollar qiymət proqnazlaşdırılmışdı. Ondan 10 dollar aşağı olsa, buna müvafiq olaraq, Azərbaycanda fəaliyyət göstərən əməliyyat şirkətləri və Dövlət Neft Şirkəti büdcəyə köçürmələri azalacaq. Bizim qeyri-neft sektoru həmişə neft sektorundan qidalanır. Yadımıza 2016-cı ili salaq. Büdcədən onlara vəsait azaldılanda hamısı necə qalmışdı. Tikintisindən tutmuş, göyərti satanına qədər…
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 09-03-2020 14:54 | Bölmə: İqtisadiyyat
Neft Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri İlham Şaban Yenisabah.az-a müsahibə verib.
Reyting.az həmin müsahibəni təqdim edir:
- Neftin qiymətəninin kəskin şəkildə enişi başlayıb. Sizcə, daha nə qədər düşə bilər?
- Bəli, mümkündür. London birjasında qiymət 31.27 dollaradək ucuzlaşıb. Elektron birjalarda isə 33.95-dir. O baxımdan ki, bu gün Şərqdə birjalar Bakı vaxtı ilə saat 3-dən 7-yə qədər neft 14 dollar qiymətini itirdi. Yəni, bunu məncə, dib hesab etmək olar.
Bundan sonra neftin qiymətində artım başladı. Biznesin buna münasibətindən asılı olaraq, neftin qiyməti 35 dolları keçə bilər.
Başqa bir şey də ola bilər. Əvvəllər Rusiyanın iki ayağını bir başmağa qoymasından sonra - 5-ci gün 9%-lik enməni müşahidə etdik və onu “qara cümə” adlandırdılar. Heç kəs bazar ertəsi qiymətin necə olacağını proqnoz edə bilmirdi. Məsələn, Rusiya neftini onların mətbuat katibi, özəl şirkət “LUKOİL”-in vitse-prezidenti şərh etmişdi. İndi məhz Aleksandr Novakın açıqlama verib özünün dediyini sübut etməsi qiymətləri daha da aşağı sala bilər.
OPEK-lə OPEK+ arasında fundamental qarşıdurma var. Bu qiymətləri daha da aşağı sala bilər. Ona görə də, gün ərzində neftin dəyişkənliyini gözləyirəm. Yəni, qiymət 1 dollar arta da bilər, 3 dollar aşağı da enə bilər.
Birjalara yeni xəbərlər daxil olduqca onun təsir gücündən asılı olaraq, qiymət dəyişəcək. Neft tarixində bu qədər aşağı enmə olmayıb. Faiz etibarı ilə olub. Məsələn, 90-cı illərdə Küveytə hücum zamanı 34% idi. Onda 21, 22 dollardan aşağı enmişdi. Neftin qiyməti təqribən 13, 14 dollara düşmüşdü. Amma bu səviyyədə düşməsi neftin ticarət edildiyi tarixdə ilkdir.
- Ümumiyyətlə, qiymətlər bundan sonra necə olacaq?
- Mən gözləmirəm ki, qiymət düşməsi uzun periodda davam edəcək. Bunu 2016-da görmüşük, ondan əvvəl də görüşmüşdük. Bu qısa müddətli şok effekti olub. Bu gün üçün əvvəl hansı proqnozlar vardı, onu səsləndirmək istəyirəm.
Əgər 2019-cu ildə Brent markalı neftin orta qiyməti 63,8 dollar olubsa, cari il üçün neftin 3-4 dollar aşağı olması proqnoz edilirdi. Bu da onunla əlaqədar idi ki, cari il üçün dünya iqtisadiyyatının artım tempi keçən ilkindən aşağı tempdə proqnozlaşdırılmışdı.
Həqiqətən də, martın 4-də Beynəlxalq Valyuta Fondu və Dünya Bankı rəhbərlərinin birgə açıqlamasında göstərildi ki, neftə olan tələbat azalacaq. Çünki onların cari il üçün gözləntiləri 2,9% artım tempi idisə, bunu hazırda 2.5-ə qədər azaldıblar. İndi bəlkə də, daha da aşağı tempə düşə bilər.
Bundan əlavə, Çinin daxili istehlakı kifayət qədər azalıb. Bu kimi faktorlar ona dəlalət edir ki, neftin qiyməti azalacaq. Məsələn, 2016-cı ildə Brent markalı neftin orta qiyməti 42 dollar olmuşdu. İndi əgər 42 yox, 45 dollar olsa, 58, 59-la müqayisədə görün, nə qədər aşağıdır. Yəni, istənilən halda büdcəsi neftə köklənmiş ölkələr üçün onların gəlirləri azalması, büdcə defisitilərinin artımı deməkdir.
- Neftin qiymətinin düşməsini koronavirusla əlaqələndirənlər də var. Bu haqda necə düşünürsünz?
- Əlbbəttə, birbaşa əlaqəsi var. Çünki, koronavirus iqtisadi fəallığı limitləşdirir və azaldır. İqtisadi fəallığın azalması isə enerji sərfiyyatının azalması deməkdir. Bir ay ərzində Çində və Çindən xaricə gedən 800 min reys dayandırılıb. Bu neçə milyon avia kerosen deməkdir. Hər təyyarə 20 tondan 40 tonacan yanacaq götürür. Bu enerji istifadə olunmursa, emal azalır, emal azalırsa, hasilat azalır.
- Azərbaycanı bununla bağlı nələr gözləyir?
- 2020-ci ilin büdcəsi Azərbaycan tarixində ən böyük büdcə defisitidir. 2.7 milyard manat defisitimiz var. Düzdür, 55 dollar qiymət proqnazlaşdırılmışdı. Ondan 10 dollar aşağı olsa, buna müvafiq olaraq, Azərbaycanda fəaliyyət göstərən əməliyyat şirkətləri və Dövlət Neft Şirkəti büdcəyə köçürmələri azalacaq. Bizim qeyri-neft sektoru həmişə neft sektorundan qidalanır. Yadımıza 2016-cı ili salaq. Büdcədən onlara vəsait azaldılanda hamısı necə qalmışdı. Tikintisindən tutmuş, göyərti satanına qədər…
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 15:44
"İpoteka haqqında" qanun dəyişib
Bu gün, 15:41
Şahin Məmmədov rəis müavini təyin edilib
Bu gün, 11:26
SOCAR daha bir şirkət təsis edib
Bu gün, 09:51
Əli Əsədov büdcə ilə bağlı yeni qərar imzalayıb
Bu gün, 07:24
ABŞ vətəndaşlarının borcu 18,6 trilyon dollara çatıb
Dünən, 12:13
Yeni avtomobil dünya rekordu qazanıb
9-11-2025, 16:24
"Starlink" istifadəçilərinin sayı 8 milyonu keçib
9-11-2025, 16:15
Ən varlı ölkələr - Siyahı
7-11-2025, 15:11
Sahib Ələkbərov: “Vergi güzəştinin ləğvindən söhbət gedə bilməz”
7-11-2025, 10:09
"Neft Daşları"nda 181,8 mln. ton neft hasil edilib
7-11-2025, 08:40
"Apple" hər il "Google" şirkətinə bir milyard dollar ödəyəcək
6-11-2025, 14:01
Horadiz-Cəbrayıl-Zəngilan-Ağbənd yolu ödənişli olacaq
6-11-2025, 12:37
Media subyektləri üçün vergi güzəştləri uzadılacaq
6-11-2025, 09:36
Neftimiz cüzi ucuzlaşıb
5-11-2025, 17:30
Şadlıq evlərində mənşəyi məlum olmayan ətlər aşkarlanıb
5-11-2025, 17:11
326 milyonluq qaçaqmalçılıq edən şəxslərə hökm oxunub
5-11-2025, 15:58
Mərkəzi Bankda yeni təyinat olub
5-11-2025, 15:33
“European Tobacco-Baku” ASC səhmdarlara kələk gəlir - Şikayət var
5-11-2025, 14:47
Sosial, işsizlik və icbari tibbi sığorta daxilolmaları artıb
5-11-2025, 09:30
Dünya bazarı: Azərbaycan nefti ucuzlaşır
4-11-2025, 15:48
Nazir vergi güzəşti olacaq sahələri açıqlayıb
4-11-2025, 15:43
Bu qurumların layihələrinə vəsait ayrılmayacaq - Siyahı
4-11-2025, 14:56
Büdcə layihəsi Milli Məclisin plenar iclasına tövsiyə edilib
4-11-2025, 12:25
Azərbaycanın strateji valyuta ehtiyatı artıb
4-11-2025, 09:45
Gənclərimizi “zəhərləyən” “Bizon”... - Deputatdan çağırış
4-11-2025, 09:41
Dövlət Agentliyində maaş niyə verilmir? - Şikayət var
4-11-2025, 08:32
Berinq boğazından keçəcək tunelin dəyəri açıqlanıb
3-11-2025, 17:24
Sahibkarlıq subyektləri ilə bağlı yeni qərar verilib
3-11-2025, 11:26
İcra hakimiyyətinin tenderləri şübhə yaradb
3-11-2025, 10:09
Dünyada analoqu olmayan yol istifadəyə verilib
3-11-2025, 08:17
“OPEC+” dekabrda neft hasilatını artıracaq
31-10-2025, 17:37
Süni intellekti ucuzlaşdıracaq çip hazırlanır
31-10-2025, 17:03
62 maşın hərraca çıxarılıb
31-10-2025, 16:09
Xalça Muzeyi Bulvar İdarəsinə 124 min manat ödəyəcək
31-10-2025, 15:33
Hesablama Palatası 2026-cı il dövlət büdcəsinə rəy verib
31-10-2025, 12:00
"İpoteka haqqında" qanuna dəyişiklik olunub
31-10-2025, 08:30
Çin ABŞ-la ticarət məhdudiyyətlərini yumşaltmağa başlayıb
30-10-2025, 21:22
Hərbi qulluqçuların pensiya təyinatı yeni qaydada aparılacaq
30-10-2025, 17:16
Hindistan Rusiya neftini əldə etməyin yolunu tapıb
30-10-2025, 16:42
“Rosneft”-in törəmə şirkətini ələ keçirmək istəyirlər
30-10-2025, 13:46
Azərbaycanlı milyarder “Lukoyl”dakı xarici aktivlərini satır
30-10-2025, 11:05
Vəzifəli şəxs cərimələnib
30-10-2025, 09:23
Hindistan qızıl ehtiyatını ölkəyə qaytarır
29-10-2025, 20:15
Yaponiya Trampın tələbinə əməl etməyəcək
Mikayıl Mikayılov deyir ki, festivalda nümayiş olunan tamaşa Azərbaycanla Meksika arasında teatr əlaqələrinin başlanğıcı sayıla bilər
ADP sədri ehtimal edir ki, “Tərtər işi” yaxşı araşdırılsa, onun da altından Mehdiyev və əlaltıları çıxacaq
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
