13:20 / 07-09-2025
Bu gün əlavə imtahan keçirilib - (Yenilənib)
12:15 / 07-09-2025
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
11:33 / 07-09-2025
Nəriman Axundzadə millinin heyətindən kənarlaşdırılıb
10:47 / 07-09-2025
Kiyev "İskəndər" raketlərinin hədəfinə çevrilib - Foto
09:32 / 07-09-2025
Bu axşam “Qanlı Ay” görünəcək
18:25 / 06-09-2025
Ukrayna və Rusiya yeni əsir mübadilələrinə hazırlaşır
17:35 / 06-09-2025
Bakıda və rayonlarda xüsusi əməliyyat: kriminal şəxslər tutulub - Video
15:29 / 06-09-2025
Azərbaycanın ŞƏT-ə üzvlüyünə Rusiya da mane olub
15:11 / 06-09-2025
Kafedə iki nəfəri güllələyiblər - Yenilənib
12:12 / 06-09-2025
Bakıda “KamAZ” avtomobilin üzərinə aşıb, ölən var - Fotolar - Yenilənib
09:52 / 06-09-2025
Aleksey Overçuk “Tramp marşrutu”na müsbət yanaşır
09:44 / 06-09-2025
Fernandu Santuş: "Axı nəyə görə istefa verməliyəm?"
08:51 / 06-09-2025
Qayınata kürəkənini qətlə yetirib - Yenilənib
08:36 / 06-09-2025
Tramp Venesuelaya zərbə endirməyi düşünür
22:31 / 05-09-2025
İşçi qrupu növbəti iclasını keçirib - Fotolar
22:21 / 05-09-2025
Bakı-Tehran-Bakı aviareysi bərpa olunur
18:42 / 05-09-2025
Daşkəsənin Alaxançallı kəndində sel fəsadlar törədib
18:05 / 05-09-2025
Britaniya baş nazirinin müavini istefa verib
17:49 / 05-09-2025
Astarada kütləvi zəhərlənmə olub - Yenilənib
17:32 / 05-09-2025
Azərbaycan və Macarıstan arasında yeni sənədlər imzalanıb
17:30 / 05-09-2025
Bəxtiyar Məmmədova Alay komandiri vəzifəsi həvalə olunub
17:07 / 05-09-2025
Əli Əsədov qərar imzalayıb
16:58 / 05-09-2025
Qadını maşınla vuran sürücü döyülüb
16:41 / 05-09-2025
Bakıda evlərə girən qadın saxlanııb - Video
16:11 / 05-09-2025
Atletlər Komissiyanın sədri dəyişib
15:46 / 05-09-2025
ABŞ altı ölkəni böyük təhlükə ilə üz-üzə qoyur
15:46 / 05-09-2025
Tramp: "ABŞ Rusiya və Hindistanı Çinə uduzub"
15:19 / 05-09-2025
Kreml: Ukrayna ərazisində Şimali Koreya hərbçiləri yoxdur
15:13 / 05-09-2025
"Tərtər işi": cinayət işi üzrə qərar verilib
15:09 / 05-09-2025
Kabab qonaqlığı - Hekayə
16:05 / 02-09-2025
Cəlaloğlu: Milli Məclis aprel işğalına siyasi qiymət verməlidir
19:51 / 02-09-2025
Məşhur aktyor aktrisaya cinsi təcavüzə görə həbs oluna bilər
22:48 / 02-09-2025
Tiktoker Xosrov həbs olunub
11:53 / 04-09-2025
100 min əsgər hücuma hazırlaşır
15:28 / 02-09-2025
Deputat: Hindistan Cənubi Qafqazda gərginlik yaratmağa çalışır
18:03 / 03-09-2025
Putin Zelenskini Moskvaya dəvət edib
11:13 / 04-09-2025
ŞƏT-də daxili didişmələr: Azərbaycan hansı tərəfdədir?
16:06 / 04-09-2025
Çin dünyaya meydan oxuyur - Hərbi ekspert
00:18 / 04-09-2025
Millimiz qalib gəlib
18:25 / 06-09-2025
Ukrayna və Rusiya yeni əsir mübadilələrinə hazırlaşır
16:13 / 02-09-2025
Müğənni Ayan Babakişiyeva dinini dəyişib
08:05 / 03-09-2025
Aktrisa bikinidə fotosunu paylaşıb
İlham Şaban: "Fundamental qarşıdurma var, buna görə neftin qiyməti yenə aşağı düşə bilər"
Tarix: 09-03-2020 14:54 | Bölmə: İqtisadiyyat
Neft Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri İlham Şaban Yenisabah.az-a müsahibə verib.
Reyting.az həmin müsahibəni təqdim edir:
- Neftin qiymətəninin kəskin şəkildə enişi başlayıb. Sizcə, daha nə qədər düşə bilər?
- Bəli, mümkündür. London birjasında qiymət 31.27 dollaradək ucuzlaşıb. Elektron birjalarda isə 33.95-dir. O baxımdan ki, bu gün Şərqdə birjalar Bakı vaxtı ilə saat 3-dən 7-yə qədər neft 14 dollar qiymətini itirdi. Yəni, bunu məncə, dib hesab etmək olar.
Bundan sonra neftin qiymətində artım başladı. Biznesin buna münasibətindən asılı olaraq, neftin qiyməti 35 dolları keçə bilər.
Başqa bir şey də ola bilər. Əvvəllər Rusiyanın iki ayağını bir başmağa qoymasından sonra - 5-ci gün 9%-lik enməni müşahidə etdik və onu “qara cümə” adlandırdılar. Heç kəs bazar ertəsi qiymətin necə olacağını proqnoz edə bilmirdi. Məsələn, Rusiya neftini onların mətbuat katibi, özəl şirkət “LUKOİL”-in vitse-prezidenti şərh etmişdi. İndi məhz Aleksandr Novakın açıqlama verib özünün dediyini sübut etməsi qiymətləri daha da aşağı sala bilər.
OPEK-lə OPEK+ arasında fundamental qarşıdurma var. Bu qiymətləri daha da aşağı sala bilər. Ona görə də, gün ərzində neftin dəyişkənliyini gözləyirəm. Yəni, qiymət 1 dollar arta da bilər, 3 dollar aşağı da enə bilər.
Birjalara yeni xəbərlər daxil olduqca onun təsir gücündən asılı olaraq, qiymət dəyişəcək. Neft tarixində bu qədər aşağı enmə olmayıb. Faiz etibarı ilə olub. Məsələn, 90-cı illərdə Küveytə hücum zamanı 34% idi. Onda 21, 22 dollardan aşağı enmişdi. Neftin qiyməti təqribən 13, 14 dollara düşmüşdü. Amma bu səviyyədə düşməsi neftin ticarət edildiyi tarixdə ilkdir.
- Ümumiyyətlə, qiymətlər bundan sonra necə olacaq?
- Mən gözləmirəm ki, qiymət düşməsi uzun periodda davam edəcək. Bunu 2016-da görmüşük, ondan əvvəl də görüşmüşdük. Bu qısa müddətli şok effekti olub. Bu gün üçün əvvəl hansı proqnozlar vardı, onu səsləndirmək istəyirəm.
Əgər 2019-cu ildə Brent markalı neftin orta qiyməti 63,8 dollar olubsa, cari il üçün neftin 3-4 dollar aşağı olması proqnoz edilirdi. Bu da onunla əlaqədar idi ki, cari il üçün dünya iqtisadiyyatının artım tempi keçən ilkindən aşağı tempdə proqnozlaşdırılmışdı.
Həqiqətən də, martın 4-də Beynəlxalq Valyuta Fondu və Dünya Bankı rəhbərlərinin birgə açıqlamasında göstərildi ki, neftə olan tələbat azalacaq. Çünki onların cari il üçün gözləntiləri 2,9% artım tempi idisə, bunu hazırda 2.5-ə qədər azaldıblar. İndi bəlkə də, daha da aşağı tempə düşə bilər.
Bundan əlavə, Çinin daxili istehlakı kifayət qədər azalıb. Bu kimi faktorlar ona dəlalət edir ki, neftin qiyməti azalacaq. Məsələn, 2016-cı ildə Brent markalı neftin orta qiyməti 42 dollar olmuşdu. İndi əgər 42 yox, 45 dollar olsa, 58, 59-la müqayisədə görün, nə qədər aşağıdır. Yəni, istənilən halda büdcəsi neftə köklənmiş ölkələr üçün onların gəlirləri azalması, büdcə defisitilərinin artımı deməkdir.
- Neftin qiymətinin düşməsini koronavirusla əlaqələndirənlər də var. Bu haqda necə düşünürsünz?
- Əlbbəttə, birbaşa əlaqəsi var. Çünki, koronavirus iqtisadi fəallığı limitləşdirir və azaldır. İqtisadi fəallığın azalması isə enerji sərfiyyatının azalması deməkdir. Bir ay ərzində Çində və Çindən xaricə gedən 800 min reys dayandırılıb. Bu neçə milyon avia kerosen deməkdir. Hər təyyarə 20 tondan 40 tonacan yanacaq götürür. Bu enerji istifadə olunmursa, emal azalır, emal azalırsa, hasilat azalır.
- Azərbaycanı bununla bağlı nələr gözləyir?
- 2020-ci ilin büdcəsi Azərbaycan tarixində ən böyük büdcə defisitidir. 2.7 milyard manat defisitimiz var. Düzdür, 55 dollar qiymət proqnazlaşdırılmışdı. Ondan 10 dollar aşağı olsa, buna müvafiq olaraq, Azərbaycanda fəaliyyət göstərən əməliyyat şirkətləri və Dövlət Neft Şirkəti büdcəyə köçürmələri azalacaq. Bizim qeyri-neft sektoru həmişə neft sektorundan qidalanır. Yadımıza 2016-cı ili salaq. Büdcədən onlara vəsait azaldılanda hamısı necə qalmışdı. Tikintisindən tutmuş, göyərti satanına qədər…
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 09-03-2020 14:54 | Bölmə: İqtisadiyyat
Neft Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri İlham Şaban Yenisabah.az-a müsahibə verib.
Reyting.az həmin müsahibəni təqdim edir:
- Neftin qiymətəninin kəskin şəkildə enişi başlayıb. Sizcə, daha nə qədər düşə bilər?
- Bəli, mümkündür. London birjasında qiymət 31.27 dollaradək ucuzlaşıb. Elektron birjalarda isə 33.95-dir. O baxımdan ki, bu gün Şərqdə birjalar Bakı vaxtı ilə saat 3-dən 7-yə qədər neft 14 dollar qiymətini itirdi. Yəni, bunu məncə, dib hesab etmək olar.
Bundan sonra neftin qiymətində artım başladı. Biznesin buna münasibətindən asılı olaraq, neftin qiyməti 35 dolları keçə bilər.
Başqa bir şey də ola bilər. Əvvəllər Rusiyanın iki ayağını bir başmağa qoymasından sonra - 5-ci gün 9%-lik enməni müşahidə etdik və onu “qara cümə” adlandırdılar. Heç kəs bazar ertəsi qiymətin necə olacağını proqnoz edə bilmirdi. Məsələn, Rusiya neftini onların mətbuat katibi, özəl şirkət “LUKOİL”-in vitse-prezidenti şərh etmişdi. İndi məhz Aleksandr Novakın açıqlama verib özünün dediyini sübut etməsi qiymətləri daha da aşağı sala bilər.
OPEK-lə OPEK+ arasında fundamental qarşıdurma var. Bu qiymətləri daha da aşağı sala bilər. Ona görə də, gün ərzində neftin dəyişkənliyini gözləyirəm. Yəni, qiymət 1 dollar arta da bilər, 3 dollar aşağı da enə bilər.
Birjalara yeni xəbərlər daxil olduqca onun təsir gücündən asılı olaraq, qiymət dəyişəcək. Neft tarixində bu qədər aşağı enmə olmayıb. Faiz etibarı ilə olub. Məsələn, 90-cı illərdə Küveytə hücum zamanı 34% idi. Onda 21, 22 dollardan aşağı enmişdi. Neftin qiyməti təqribən 13, 14 dollara düşmüşdü. Amma bu səviyyədə düşməsi neftin ticarət edildiyi tarixdə ilkdir.
- Ümumiyyətlə, qiymətlər bundan sonra necə olacaq?
- Mən gözləmirəm ki, qiymət düşməsi uzun periodda davam edəcək. Bunu 2016-da görmüşük, ondan əvvəl də görüşmüşdük. Bu qısa müddətli şok effekti olub. Bu gün üçün əvvəl hansı proqnozlar vardı, onu səsləndirmək istəyirəm.
Əgər 2019-cu ildə Brent markalı neftin orta qiyməti 63,8 dollar olubsa, cari il üçün neftin 3-4 dollar aşağı olması proqnoz edilirdi. Bu da onunla əlaqədar idi ki, cari il üçün dünya iqtisadiyyatının artım tempi keçən ilkindən aşağı tempdə proqnozlaşdırılmışdı.
Həqiqətən də, martın 4-də Beynəlxalq Valyuta Fondu və Dünya Bankı rəhbərlərinin birgə açıqlamasında göstərildi ki, neftə olan tələbat azalacaq. Çünki onların cari il üçün gözləntiləri 2,9% artım tempi idisə, bunu hazırda 2.5-ə qədər azaldıblar. İndi bəlkə də, daha da aşağı tempə düşə bilər.
Bundan əlavə, Çinin daxili istehlakı kifayət qədər azalıb. Bu kimi faktorlar ona dəlalət edir ki, neftin qiyməti azalacaq. Məsələn, 2016-cı ildə Brent markalı neftin orta qiyməti 42 dollar olmuşdu. İndi əgər 42 yox, 45 dollar olsa, 58, 59-la müqayisədə görün, nə qədər aşağıdır. Yəni, istənilən halda büdcəsi neftə köklənmiş ölkələr üçün onların gəlirləri azalması, büdcə defisitilərinin artımı deməkdir.
- Neftin qiymətinin düşməsini koronavirusla əlaqələndirənlər də var. Bu haqda necə düşünürsünz?
- Əlbbəttə, birbaşa əlaqəsi var. Çünki, koronavirus iqtisadi fəallığı limitləşdirir və azaldır. İqtisadi fəallığın azalması isə enerji sərfiyyatının azalması deməkdir. Bir ay ərzində Çində və Çindən xaricə gedən 800 min reys dayandırılıb. Bu neçə milyon avia kerosen deməkdir. Hər təyyarə 20 tondan 40 tonacan yanacaq götürür. Bu enerji istifadə olunmursa, emal azalır, emal azalırsa, hasilat azalır.
- Azərbaycanı bununla bağlı nələr gözləyir?
- 2020-ci ilin büdcəsi Azərbaycan tarixində ən böyük büdcə defisitidir. 2.7 milyard manat defisitimiz var. Düzdür, 55 dollar qiymət proqnazlaşdırılmışdı. Ondan 10 dollar aşağı olsa, buna müvafiq olaraq, Azərbaycanda fəaliyyət göstərən əməliyyat şirkətləri və Dövlət Neft Şirkəti büdcəyə köçürmələri azalacaq. Bizim qeyri-neft sektoru həmişə neft sektorundan qidalanır. Yadımıza 2016-cı ili salaq. Büdcədən onlara vəsait azaldılanda hamısı necə qalmışdı. Tikintisindən tutmuş, göyərti satanına qədər…
Bölməyə aid digər xəbərlər
5-09-2025, 22:31
İşçi qrupu növbəti iclasını keçirib - Fotolar
5-09-2025, 17:32
Azərbaycan və Macarıstan arasında yeni sənədlər imzalanıb
5-09-2025, 12:46
ABŞ və OPEC+ neftin qiymətlərini aşağı salır
4-09-2025, 14:32
23 aptekdə yoxlama aparılıb
4-09-2025, 13:58
ABŞ Səfirliyi köhnə əşyalarını satışa çıxarıb
4-09-2025, 11:00
Mərkəzi Bank vəzifəli şəxsi cərimələyib
3-09-2025, 15:11
Azərbaycan və Türkiyənin energetika nazirləri görüşəcək
3-09-2025, 11:24
Bakıya gizli gətirilən qızıl külçələr aşkarlanıb
3-09-2025, 08:19
“iPhone 17”-nin qiyməti məlum olub
2-09-2025, 18:00
Bakıda daşınmaz əmlak bahalaşıb
2-09-2025, 11:15
Azərbaycan və Braziliya İşçi qrupunun ilk iclasını keçiriblər - Foto
2-09-2025, 10:05
İcbari Sığorta Bürosunun Himayəçilər Şurasının tərkibi dəyişib
2-09-2025, 09:29
Generalın oğlu İngiltərədə şirkət açıb - Sənədlər
1-09-2025, 13:13
Mərkəzi Bank iki təşkilatın lisenziyasını ləğv edib
1-09-2025, 12:52
Xocavənd, Xocalı və Laçında aqrar torpaqlar icarəyə veriləcək
1-09-2025, 11:35
İlham Əliyev Asiya İnfrastruktur İnvestisiya Bankının prezidenti ilə görüşüb - Fotolar
29-08-2025, 16:58
Daha 56 nəqliyyat vasitəsi hərraca çıxarılıb
28-08-2025, 13:31
Bakıda nəqliyyatda gedişhaqqı artırılacaq? - Açıqlama
28-08-2025, 10:15
Mərkəzi Bank "Delta Capital” və “Zuhur” MMC-nin lisenziyasını "dondurub"
28-08-2025, 08:45
Məşhur şirkət "robotların beyni"-ni satışa çıxarıb
27-08-2025, 16:24
Sənaye metallarının qiyməti artıb
27-08-2025, 16:11
Daha 29 nəqliyyat vasitəsi hərraca çıxarılıb
27-08-2025, 15:30
Fərhad Əhmədovun böyük vergi borcu yaranıb
27-08-2025, 12:28
ABŞ şirkəti Rusiya nefti ilə bağlı gizli danışıqlar aparır
27-08-2025, 11:56
Şahin Mustafayev: "Körfəz ölkələrini Qara Dənizə bağlayacaq yeni marşrut yaradılacaq"
27-08-2025, 11:33
ABŞ-la iqtisadi müharibə Rusiya üçün pis nəticələnə bilər
27-08-2025, 09:53
Avropanın iki ölkəsi Rusiya aktivlərinin müsadirəsinə qarşıdır
26-08-2025, 13:58
Rusiyanın 14 sərnişin təyyarəsində problem yaranıb
26-08-2025, 12:10
ABŞ və Rusiya enerji sazişlərini müzakirə edir
26-08-2025, 11:02
I Yüksəliş müsabiqəsinin finalçısı mərkəz rəhbəri təyin olunub
25-08-2025, 18:56
"Coca-Cola" nəhəng şəbəkəni satmaq istəyir
25-08-2025, 16:00
Un neçəyədir? - Qiymət açıqlanıb
25-08-2025, 15:01
Mərkəzi Bankda yeni təyinat olub
25-08-2025, 10:53
Deputatdan "Sədərək"dəki yanğınla bağlı açıqlama: "Bu, son 8 ildə 10-cu belə hadisədir..."
22-08-2025, 17:57
Rusiya Suriya üçün yeni pul çap edəcək
22-08-2025, 17:33
Əli Əsədov Çinin korporasiya prezidenti ilə görüşüb
22-08-2025, 10:40
QSC-nin Müşahidə Şurasının tərkibi dəyişib
21-08-2025, 16:09
Aİ və ABŞ birgə bəyanat yayıblar
21-08-2025, 11:48
TANAP ilə nəql edilən Azərbaycan qazının həcmi açıqlanıb
21-08-2025, 11:04
Nazir müavininin adı 3.8 milyon manatlıq "tender oyunu"nda hallanır
20-08-2025, 18:00
QSC-nin Müşahidə Şurasının tərkibi dəyişib
20-08-2025, 13:04
Su Ehtiyatları Agentliyinin 23 milyon manatdan çox vergi borcu var
19-08-2025, 17:35
"Azəriqaz" ləğv edilir? - Hüquqşünasdan müsahibə
19-08-2025, 17:22
Azərbaycan iqtisadi artımla bağlı proqnozunu yeniləyib
19-08-2025, 15:30
SOCAR-ın tabeliyində yeni qurumlar yaradılacaq
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
