00:05 / 22-04-2025
Azərbaycan səfirliyinin əməkdaşları Litvada qəza törədib - Fotolar
23:53 / 21-04-2025
Zelenski: "Üç ölkə ilə birlikdə müharibəyə son qoymağın yollarını müzakirə edəcəyik"
22:28 / 21-04-2025
Sahibə Qafarova aktyoru beynəlxalq əlaqələr sektorunun müdiri təyin edib
22:21 / 21-04-2025
İcra başçısının birinci müavini dəyişib
20:43 / 21-04-2025
Qukasyan: Xankəndidə Xocalıdan gətirilmiş yüzlərlə azərbaycanlı var idi (Yenilənib) - Fotolar
20:31 / 21-04-2025
İlham Əliyev "Sinxua" agentliyinə müsahibə verib
20:25 / 21-04-2025
Sumqayıtdakı fabrikdə kütləvi zəhərlənmə olub - (Yenilənib)
20:08 / 21-04-2025
Dəm qazından daha bir nəfər ölüb
18:51 / 21-04-2025
Leysan yağacaq, dolu düşəcək - Xəbərdarlıq
18:21 / 21-04-2025
Oman sultanı Rusiyaya rəsmi səfərə gəlib
18:04 / 21-04-2025
Orxan Fikrətoğlu yüksək vəzifəyə təyinat alıb
16:58 / 21-04-2025
Professor: Dünyanı iqtisadi zəlzələ gözləyir
16:51 / 21-04-2025
İkinci Dünya müharibəsi veteranlarına birdəfəlik maddi yardım veriləcək - Sərəncam
16:47 / 21-04-2025
Sənaye Parkının ərazisi genişləndiriləcək
16:24 / 21-04-2025
Putin İranla strateji tərəfdaşlıq sazişini təsdiqləyib
15:51 / 21-04-2025
Narkotik satışına qarşı əməliyyat keçirilib - Foto
15:44 / 21-04-2025
Papaya görə futbol oyunları təxirə salınıb
15:14 / 21-04-2025
Yeni rəng kəşf olunub - Fotolar
14:32 / 21-04-2025
Azərbaycan prezidenti Roma Papasının vəfatı ilə bağlı başsağlığı verib
14:10 / 21-04-2025
Putinin vasitəçiliyi İran və İsrailə sərf edirmi?
14:09 / 21-04-2025
Azərbaycan Özbəkistanın axtardığı şəxsi ekstradisiya edib
13:56 / 21-04-2025
Bakının mərkəzində anbar yanıb - (Yenilənib)
13:22 / 21-04-2025
Xalq yazıçısı Anarın əsəri səhnələşdirilib
13:16 / 21-04-2025
Qarabağa iki köç karvanı gedib - (Yenilənib)
13:07 / 21-04-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
13:04 / 21-04-2025
Leyla Əliyeva Nguyen Dinh Chieu orta məktəbində olub - Fotolar
12:51 / 21-04-2025
Ödəmə terminallarından pul oğurlayan üç nəfər tutulub
12:39 / 21-04-2025
Dünya bazarı: neft niyə ucuzlaşır?
12:31 / 21-04-2025
Rusiya “Pasxa atəşkəsi”nin sona çatdığını bəyan edib
12:29 / 21-04-2025
"Kürd Elnur" ləqəbli şəxsə hökm oxunub
17:45 / 18-04-2025

14:08 / 17-04-2025

08:43 / 18-04-2025

01:00 / 18-04-2025

08:52 / 18-04-2025

20:35 / 18-04-2025

10:28 / 17-04-2025

11:27 / 17-04-2025

00:45 / 18-04-2025

00:06 / 19-04-2025

23:09 / 17-04-2025

18:05 / 17-04-2025

Zahid Oruc: “Vətəndaşları 100 milyonlarla dollar qazancdan məhrum edən bir neçə amil var”
Tarix: 25-11-2022 12:55 | Bölmə: İqtisadiyyat

“Yaşadığımız ildə minimum əmək haqqının 300 manat olması fonunda inflyasiyanın həddi istehlak səbətinin dəyərinin daha ədalətli indeksasiyasını tələb edirdi. Çünki məsələn, 2019-cu ilin 250 manatlıq minimum əmək haqqının alıcılıq qabiliyyəti 2022-ci ilin 300 manatlıq minimum maaşdan daha yüksəkdir. Minimum istehlak səbətinin dəyərinin 10-dək artırılması o deməkdir ki, onun strukturun ən azı 70 faizini qida məhsullarından formalaşan bu normativdə qida inflyasiyasının səviyyəsi 15 faizdən yüksək olduğu üçün əhalinin alıcılıq qabiliyyəti aşağı düşüb”.
Reyting.az xəbər verir ki, bunu Milli Məclisdə çıxış edən İnsan hüquqları komitəsinin sədri Zahid Oruc bildirib.
Komitə sədri deyib ki, siz ötən ilin noyabrında 100 manata aldığınız ərzağı indi 115 manata deyil, 125 manata alırsınız: “O cümlədən, xidmətlər səbətində təkcə qaz, elektrik, su və kanalizasiya tarifləri hesabına 1 nəfər üçün minimum istehlak səbətinin aylıq dəyəri 14 manat artırıb. Nəhayət, bizim hazırki istehlak səbətimiz vətəndaşın mərkəzi istilik sisteminə çxışı normativinə söykənir, o zaman gəlin baxaq, yalnız əhalinin 10 faizinin belə mərkəzi sistemlərə çıxışı var. O zaman minimum istehlak səbətində müəyyənləşmiş kvota ilə bir ailəni 10 gündən artıq istiliklə təmin etmək mümkün deyil. Ona görə də Dünya Bankının ölkəmizi ortagəlirli ölkə kateqoriyasına aid etməsi halında bizim istehlak səbətinin 3-cü dünya ölkələri standartlarında saxlanması doğru deyil. Əgər qeyd olunan istiqamətdə dəyişikliklər aparılsa, əhalinin sosial təminatı yaxşılaşar. 2022-ci ildə yarım kq-lıq çörəyin qiyməti 50 qəpikdən 65 qəpiyə çatdırıldı. Müqayisə üçün deyək ki, çörək ən çox Macarsıtanda 65 faiz, ən az Norveçdə 8 faiz bahalaşıb. Əslində qiymətlər həm də su, elektrik enerjisi və yanacağın tariflərinin artırıldığı üçün yüksəlib. FAO təşkilatı dünyada qiymət artımının 23-cü ildə də davam edəcəyini bildirir”.
Z. Oruc xatırladıb ki, dünyada ən çox çörək istehlak edən xaqlar sırasındayıq:
“Hər nəfər üçün çörək və çörək məhsulları istehlakının illik norması 119 kiloqramdır. Türkiyə üçün bu rəqəm 104 kq, Bolqarıstanda 95 kq və Yunanıstanda 89 kq təşkil edir. Nə qədər ki, ölkəmizdə müasir aqrotexnologiyalar tam olaraq tətbiq olunmayıb, qənaətli yanacaq texnologiyaları və məhsuldarlıq 50 sentnerə çatdırılmayıb, xaricdən asılılıq davam edəcək.
Yükdaşımalar sahəsi ölkəmizin əlverişli coğrafi mövqeyi və dövlət başçısının strateji gerçəkləşdirdiyi layihələri, Şimal-Cənub dəhlizi, Şərq-Qərb tranzit qovşağı, dəmir yolları şəbəkəsi və sairdən baxdıqda ən perspektivli sahə olmalıdır.
Xatırladaq ki, ötən ilin dəqiq rəqəmləri dərc olunmadığı üçün təsəvvür yaransın deyə, biz 2019-cu ilin nəticələrindən çıxış edərək ölkəmizin həmin ildə yükdaşımalarının 250 milyon ton təşkil etdiyini deyə bilərik. Daşınan malların 88 faizi avtomobil nəqliyyatı, 8.4 faizi dəmir yolu, 3.4 faizi dəniz və 0.1 faizi hava nəqliyyatının payına düşür. Lakin büdcəni gəlirdən və vətəndaşları 100 milyonlarla dollar qazancdan məhrum edən, onları Rusiya, Türkiyə və Gürcüstan yükdaşımaçıları qarşısında zəif salan bir neçə amildir. İlk növbədə, iri yükdşıyan avtobillərin 2012-ci ilədək avro-5, həmin ildən sonra avro-6 standartlı yanacaq istifadə olunduğu halda neft ölkəsində biz hələ də onu kütləvi istehsal edə bilmirik. Beləliklə, maşın parkının köhnəliyi, ehtiyat hissələrinin bahalığı, logistika və anbar, qaraj və digər göstəricilərə malik böyük şirkətlərin yarana bilməməsi, qeyri-rəsmi “dozvol” adlanan sənədlərin alınmasında şəffaflığın olmaması, ixtisaslı kadrların yetişdirilməsində Təhsil Nazirliyinin ehtiyacları öyrənməməsidir”.
Z. Oruc əlavə edib ki, indi dövlətimizin Vətən müharibəsində qələbəsindən, eləcə də Rusiya-Ukrayna savaşı ilə böyük qitələrarası iqtisadi əlaqələrin köklü dəyişməsindən sonra Zəngəzur dəhlizinin açılmasından daha çox qonşu dövlətlər və özəl kompaniyalar deyil, milli şirkətlərimiz qazanmalıdır.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 25-11-2022 12:55 | Bölmə: İqtisadiyyat

“Yaşadığımız ildə minimum əmək haqqının 300 manat olması fonunda inflyasiyanın həddi istehlak səbətinin dəyərinin daha ədalətli indeksasiyasını tələb edirdi. Çünki məsələn, 2019-cu ilin 250 manatlıq minimum əmək haqqının alıcılıq qabiliyyəti 2022-ci ilin 300 manatlıq minimum maaşdan daha yüksəkdir. Minimum istehlak səbətinin dəyərinin 10-dək artırılması o deməkdir ki, onun strukturun ən azı 70 faizini qida məhsullarından formalaşan bu normativdə qida inflyasiyasının səviyyəsi 15 faizdən yüksək olduğu üçün əhalinin alıcılıq qabiliyyəti aşağı düşüb”.
Reyting.az xəbər verir ki, bunu Milli Məclisdə çıxış edən İnsan hüquqları komitəsinin sədri Zahid Oruc bildirib.
Komitə sədri deyib ki, siz ötən ilin noyabrında 100 manata aldığınız ərzağı indi 115 manata deyil, 125 manata alırsınız: “O cümlədən, xidmətlər səbətində təkcə qaz, elektrik, su və kanalizasiya tarifləri hesabına 1 nəfər üçün minimum istehlak səbətinin aylıq dəyəri 14 manat artırıb. Nəhayət, bizim hazırki istehlak səbətimiz vətəndaşın mərkəzi istilik sisteminə çxışı normativinə söykənir, o zaman gəlin baxaq, yalnız əhalinin 10 faizinin belə mərkəzi sistemlərə çıxışı var. O zaman minimum istehlak səbətində müəyyənləşmiş kvota ilə bir ailəni 10 gündən artıq istiliklə təmin etmək mümkün deyil. Ona görə də Dünya Bankının ölkəmizi ortagəlirli ölkə kateqoriyasına aid etməsi halında bizim istehlak səbətinin 3-cü dünya ölkələri standartlarında saxlanması doğru deyil. Əgər qeyd olunan istiqamətdə dəyişikliklər aparılsa, əhalinin sosial təminatı yaxşılaşar. 2022-ci ildə yarım kq-lıq çörəyin qiyməti 50 qəpikdən 65 qəpiyə çatdırıldı. Müqayisə üçün deyək ki, çörək ən çox Macarsıtanda 65 faiz, ən az Norveçdə 8 faiz bahalaşıb. Əslində qiymətlər həm də su, elektrik enerjisi və yanacağın tariflərinin artırıldığı üçün yüksəlib. FAO təşkilatı dünyada qiymət artımının 23-cü ildə də davam edəcəyini bildirir”.
Z. Oruc xatırladıb ki, dünyada ən çox çörək istehlak edən xaqlar sırasındayıq:
“Hər nəfər üçün çörək və çörək məhsulları istehlakının illik norması 119 kiloqramdır. Türkiyə üçün bu rəqəm 104 kq, Bolqarıstanda 95 kq və Yunanıstanda 89 kq təşkil edir. Nə qədər ki, ölkəmizdə müasir aqrotexnologiyalar tam olaraq tətbiq olunmayıb, qənaətli yanacaq texnologiyaları və məhsuldarlıq 50 sentnerə çatdırılmayıb, xaricdən asılılıq davam edəcək.
Yükdaşımalar sahəsi ölkəmizin əlverişli coğrafi mövqeyi və dövlət başçısının strateji gerçəkləşdirdiyi layihələri, Şimal-Cənub dəhlizi, Şərq-Qərb tranzit qovşağı, dəmir yolları şəbəkəsi və sairdən baxdıqda ən perspektivli sahə olmalıdır.
Xatırladaq ki, ötən ilin dəqiq rəqəmləri dərc olunmadığı üçün təsəvvür yaransın deyə, biz 2019-cu ilin nəticələrindən çıxış edərək ölkəmizin həmin ildə yükdaşımalarının 250 milyon ton təşkil etdiyini deyə bilərik. Daşınan malların 88 faizi avtomobil nəqliyyatı, 8.4 faizi dəmir yolu, 3.4 faizi dəniz və 0.1 faizi hava nəqliyyatının payına düşür. Lakin büdcəni gəlirdən və vətəndaşları 100 milyonlarla dollar qazancdan məhrum edən, onları Rusiya, Türkiyə və Gürcüstan yükdaşımaçıları qarşısında zəif salan bir neçə amildir. İlk növbədə, iri yükdşıyan avtobillərin 2012-ci ilədək avro-5, həmin ildən sonra avro-6 standartlı yanacaq istifadə olunduğu halda neft ölkəsində biz hələ də onu kütləvi istehsal edə bilmirik. Beləliklə, maşın parkının köhnəliyi, ehtiyat hissələrinin bahalığı, logistika və anbar, qaraj və digər göstəricilərə malik böyük şirkətlərin yarana bilməməsi, qeyri-rəsmi “dozvol” adlanan sənədlərin alınmasında şəffaflığın olmaması, ixtisaslı kadrların yetişdirilməsində Təhsil Nazirliyinin ehtiyacları öyrənməməsidir”.
Z. Oruc əlavə edib ki, indi dövlətimizin Vətən müharibəsində qələbəsindən, eləcə də Rusiya-Ukrayna savaşı ilə böyük qitələrarası iqtisadi əlaqələrin köklü dəyişməsindən sonra Zəngəzur dəhlizinin açılmasından daha çox qonşu dövlətlər və özəl kompaniyalar deyil, milli şirkətlərimiz qazanmalıdır.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 12:39
Dünya bazarı: neft niyə ucuzlaşır?
Dünən, 11:16
Məmməd Abbasbəyli müşavir təyin olunub
19-04-2025, 12:21
“Kredit büroları haqqında” qanun dəyişib
18-04-2025, 18:45
Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti 105 milyonluq tender elan edib
18-04-2025, 17:57
ƏƏSMN: "Müavinət və təqaüdlər artırılacaq"
18-04-2025, 17:33
Azərbaycanın dövlət borcu nə qədərdir? - Açıqlama
18-04-2025, 16:35
"Sevimli dad"ın kolbasası zay çıxıb - Foto
18-04-2025, 16:06
Azərbaycanda yeni fırıldaq növü yayılıb: "Kabus toxunuşu"
18-04-2025, 15:14
Marketdə saxta spirtli içkilər aşkarlanıb
18-04-2025, 13:23
İcra Hakimiyyəti 150 min manatlıq ağac və kol alır
18-04-2025, 11:15
Bağlanmış bankların əmlakları hərraca çıxarılıb
18-04-2025, 09:45
Su Ehtiyatları Agentliyində ciddi nöqsanlar aşkarlanıb
17-04-2025, 17:28
İşsizlikdən Sığorta Fondunda qanunsuzluq üzə çıxarılıb
17-04-2025, 16:05
Kliniki Tibbi Mərkəzdə nöqsanlar aşkarlanıb
17-04-2025, 15:03
ARDNF-in aktivləri artıb
17-04-2025, 14:52
Azərbaycan daha 3 ölkədən qızıl almağa başlayıb
17-04-2025, 09:04
Avropa İttifaqı Rusiya qazına sanksiya məsələsində tərəddüd edir
16-04-2025, 15:35
Ukrayna və ABŞ bu həftə saziş imzalaya bilər
15-04-2025, 18:02
Çin “Boeing” təyyarələrinin alışını dayandırır
15-04-2025, 16:18
Sahil Babayev Məmməd Musayevi yola salıb
15-04-2025, 16:13
Bakıda ekoloji pozuntulara yol verən şirkət rəhbərləri cəzalandırılıb
15-04-2025, 12:12
Dövlət qurumlarında qanun pozuntuları aşkar edilib
14-04-2025, 11:33
Avtomobil yolunun təmiri üçün vəsait ayrılıb
14-04-2025, 10:13
Vətəndaşların bank kartlarından oğurluqlar davam edir
14-04-2025, 08:43
Qazaxıstan-Çin yeni əməkdaşlıq rejimi işə düşüb
11-04-2025, 19:24
Maliyyə Nazirliyi depozit hərracı keçirib
11-04-2025, 16:24
Məşhur moda şirkətini 1,375 milyard dollara satıblar
11-04-2025, 12:59
ABŞ və Çin dünya bazarlarında şok yaradıb
11-04-2025, 12:27
Bir qrup sahibkar axtarışa verilib
11-04-2025, 00:06
Avropa İttifaqı və Çin ABŞ-a qarşı birləşir
11-04-2025, 00:05
UNEC-də 54 mühafizəçinin hər birinə günlük 100 manat veriləcək
10-04-2025, 13:29
Tokayev: Dünya ən ağır böhranlardan birinin astanasındadır
10-04-2025, 12:59
Mərkəzi Bnak kiberdələduzluqla bağlı banklara göstəriş verib
10-04-2025, 10:12
Daha bir qazdoldurma məntəqəsinin fəaliyyəti dayandırılıb
10-04-2025, 09:46
Vətəndaşların bank kartlarından oğurluq halları artıb
9-04-2025, 22:01
ABŞ Çinə gömrük tarifini rekord həddə qaldırıb
9-04-2025, 17:19
Bağlanmış 4 bankın əmanətçilərinin pullarını alma müddəti başa çatır
9-04-2025, 17:01
Trampın qərarı özünə yarım milyard dollar ziyan vurub
9-04-2025, 15:49
Çin ABŞ məhsullarına 84 faiz rüsum tətbiq edir
8-04-2025, 17:24
Sumqayıtda şadlıq evinin fəaliyyəti dayandırılıb - Video
8-04-2025, 16:51
Daha 32 nəqliyyat vasitəsi özəlləşdirilib
8-04-2025, 15:45
Trampın qərarı zənginləri 500 milyard dollar zərərlə üzləşdirib
8-04-2025, 13:33
Cəbrayılda smart televizorlar istehsal olunacaq
8-04-2025, 12:25
“SOCAR Trading”in baş icraçı direktoru vəzifəsinə təyinat olub
8-04-2025, 11:53
Çin ABŞ-a meydan oxuyur
8-04-2025, 08:50
Mask Trampdan tariflərə yenidən baxmağı xahiş edib