Antik kəmərin sirrini açıblar
Tarix: 05-07-2024 14:43 | Bölmə: Mədəniyyət
Antik kəmərin sirrini açıblar

Qədim Ani şəhərinin qızıl kəmərinin sirri üzə çıxıb.

Reyting.az
xəbər verir ki, bu barədə "Arkeonews" nəşri yazıb.

Məlumata görə, alimlər bunu çox yaxşı nəticə kimi qiymətləndiriblər: "Bu bəxti gətirən tapıntı dünyanın ixtiyarına verildi".

22 il əvvəl antik Ani şəhərindəki aparılan qazıntılar zamanı tapılan qızıl kəmər indi Türkiyə ərazisində, Qars Arxeologiya və Etnoqrafiya Muzeyində nümayiş etdirilir.

Xatırladaq ki, "1001 kilsə şəhəri" və "Qırx qapı şəhəri" kimi tanınan qədim Ani şəhəri xüsusilə X-XIII əsrlərdə çox əhəmiyyətli bir ərazi, çiçəklənən mühüm ticarət, mədəniyyət və dini mərkəz olmuşdur. Şəhərin memarlıq möcüzələri, həmçinin unikal irsi səlcuqlular, gürcülər, bizanslılar da daxil olmaqla əsrlər boyu bir neçə sivilizasiyanın qarşılıqlı təsirləri nəticəsində formalaşmışdır.

Anidə arxeoloji qazıntılar 1800-cü illərin sonlarında ilk dəfə rus alimi Nikolay Marr tərəfindən başlayıb. Bu elmi araşdırmalar bu gün də müxtəlif türk professorlarının rəhbərliyi altında davam etdirilir. 2002-ci ildə professor Beyhan Karamağaralının rəhbərlik etdiyi qazıntılar zamanı mühüm və qiymətli bir tapıntı sayılan qızıl kəmər aşkar edilib. Bu qədim kəmər üç əsas komponentdən ibarətdir: kəmər lövhəsi və toka, eləcə də ikinci toxuculuqdakı əlavə edilmiş kəmər ilmələri.

Antik kəmərin tamamilə qızıldan hazırlandığı, Dağıstanda yaranmış qədim savat texnikası ilə bəzədildiyi bildirilir. Bu kəmər lövhəsinin uzunluğu 25, eni isə 2,5 santimetrdir və bir ucunda da insan başı həkk olunub.

"Arkeonews" nəşri yazır ki, kəmər tokası səkkiz parçadan ibarətdir və çox yüksək sənətkarlıq nümunəsini nümayiş etdirir.

Antik əşyada daha bir maraqlı xüsusiyyət kəmər tokasında yazının olmasıdır. Orada "Liza" kəlməsi yazılıb ki, bu söz də sahib mənasını verir.

Antik Ani şəhərinin tarixini, mədəni irsini araşdıran türkiyəli alimlər xatırladıblar ki, əvvəlki qazıntılar zamanı əldə edilən bəzi saxsı qabların üzərindəki "Liza" sözü həm də bu mədəniyyətin inkişaf göstəricisini ehtiva edib. Türk tədqiqatçıların fikrincə, həmin dövrlərdə "Liza" deyimi uğurlar və firavanlıq ilə əlaqələndirilirdi ki, bu da bir daha artefaktın tarixi, həmçinin də nadir tapıntı kimi mədəni dəyərinin çox yüksək olduğunu göstərir.

Oqtay QORÇU




Bölməyə aid digər xəbərlər
bütün xəbərlər