21:36 / 26-04-2024
Prezident İlham Əliyevin Almaniyaya işgüzar səfəri başa çatıb - Fotolar
20:58 / 26-04-2024
İlham Əliyevlə Olaf Şolts birgə mətbuat konfransı keçiriblər
20:46 / 26-04-2024
Azərbaycan və Almaniya prezidentləri görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
19:35 / 26-04-2024
43 pişiyi ac-susuz saxlayan şəxsi həbs ediblər
19:06 / 26-04-2024
Rusların hücum etmək istədiyi iki xəstəxana təcili boşaldılır
18:43 / 26-04-2024
Türk dövlətləri parlamentlərinin komitə sədrləri Xankəndi və Şuşaya səfər ediblər - (Yenilənib) - Foto
18:41 / 26-04-2024
İsveç Latviyaya qoşun və zirehli texnika göndərir
18:36 / 26-04-2024
Blinken Pekində Çini hədələyib
18:20 / 26-04-2024
20-yə yaxın məhbus həbsxanadan qaçmağa cəhd edib - Foto
18:15 / 26-04-2024
Azərbaycanla Ermənistan arasında sərhəddə koordinatlar dəqiqləşdirilir
18:08 / 26-04-2024
Erməni deputatlar saxlanılıb
17:58 / 26-04-2024
Ermənistan XİN: "Azərbaycandan sülh sazişinə dair təkliflər almışıq"
17:39 / 26-04-2024
"Beşiktaş" daha bir futbolçu ilə müqaviləni yeniləyib
17:30 / 26-04-2024
İlham Əliyev Almaniyada tədbirə qatılıb - (Yenilənib) - Fotolar
17:23 / 26-04-2024
Prezident İlham Əliyev BƏƏ-nin sənaye və qabaqcıl texnologiyalar naziri ilə görüşüb
17:15 / 26-04-2024
Quba-Xaçmaz Regional filialına müdir təyinatı olub
16:58 / 26-04-2024
“Krokus”dakı terror aktına görə daha bir şübhəli saxlanılıb
16:56 / 26-04-2024
Prezident İlham Əliyev Almaniya XİN rəhbəri ilə görüşüb - Foto
16:11 / 26-04-2024
Azərbaycanda partiya rəhbəri həbs edilib
16:05 / 26-04-2024
Əli Əsədov daha bir qərar imzalayıb
15:52 / 26-04-2024
Qəzzada daha 51 dinc sakin həlak olub
15:46 / 26-04-2024
Avtomobil şirkəti daha bir yeniliyə imza atıb - Fotolar
15:33 / 26-04-2024
Keçmiş rektor son söz üçün məhkəmədən yenə vaxt istəyib
15:14 / 26-04-2024
Azərbaycan prezidenti Almaniya kansleri ilə görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
14:06 / 26-04-2024
Rusiyanın yeni silahı ABŞ-a məxsus peykləri vura biləcək
13:54 / 26-04-2024
"Qarabağ" klubu cərimələnib
13:28 / 26-04-2024
Naxçıvan Nazirlər Kabinetinə Aparat rəhbəri təyin edilib
13:21 / 26-04-2024
Tehran-Tel-Əviv qarşıdurmasının növbəti dayanacağı haradadır?
13:07 / 26-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
18:56 / 22-04-2024
Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - (Yenilənib) - Fotolar
00:11 / 23-04-2024
Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı
13:54 / 22-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç olub - (Yenilənib)
09:53 / 22-04-2024
Ümid nəğməsi - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
14:10 / 23-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib)
16:10 / 22-04-2024
Ölkələr sürətlə silahlanır - Ümumi hərbi xərclər 2,4 trilyon dolları keçib
16:58 / 23-04-2024
İlham Əliyev “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” beynəlxalq forumda iştirak edir - (Yenilənib)
14:03 / 24-04-2024
Professor Nəsib Quliyev özünü güllələyib
00:05 / 23-04-2024
Abramoviç yeni futbol klubunu Avropanın ən yaxşısı edəcək
00:02 / 23-04-2024
Məşhur boksçu Mayk Tayson şirkətin səfiri olub
17:30 / 26-04-2024
İlham Əliyev Almaniyada tədbirə qatılıb - (Yenilənib) - Fotolar
00:45 / 22-04-2024
Türkiyədə yenə zəlzələ olub
İdmanı oliqarxlardan xilas edək
Tarix: 22-08-2016 20:40 | Bölmə: Əli ƏLİYEV
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 22-08-2016 20:40 | Bölmə: Əli ƏLİYEV
Beləliklə, "Rio-2016” Yay Olimpiya Oyunları bitdi. Dünya idman yarışları zirvəsinin bir sıra ümumi və bizim üçün xüsusi mahiyyət kəsb edən nəticələri haqda fikir bildirmək mümkün hala gəlib.
Olimpiadanın nəticəsindən aydın görünür ki, böyük idman ilk növbədə güclü iqtisadiyyata malik dövlətlərin inkişaf etdirə bildiyi sahədir. Dünyanın aparıcı G7 formatının 7 dövlətindən 6-sı (ABŞ, Böyük Britaniya, Almaniya, Yaponiya, Fransa, İtaliya) oyunların nəticəsi üzrə birinci 10-luqda qərarlaşıb. Bircə Kanada ikinci onluqda yer alıb.
"Rio-2016”-nın medal yüklü birinci heyətinin digər 4 dövlətləri - dünya iqtisadi gücünün ikincisi Çin (3-cü yer), dünya ilə qarşıdurmada olmağına baxmayaraq iddialı nəhəng Rusiya (4-cü yer), Cənubi Koreya (8-ci sıra) və sonuncu Avstraliyadır (10-cu yer).
Bu ardıcıllıq bariz şəkildə göstərir ki, yüksək ayarlı idman birbaşa cəmiyyətin rifahı və dövlətin gücü ilə üzvü şəkildə bağlıdır. Reytinq siyahısında təsadüfün olması, demək olar ki, mümkün deyil.
Maraqlı bir neçə statistik nəticəyə baxaq. Dünyanın siyasi lideri ABŞ ən yaxın izləyicisi və siyasi müttəfiqi Böyük Britaniyadan toplam təqribən 2 dəfə çox mükafata malikdir.
Reytinq siyahısının düzümünə səbəb olan qızıl medalları isə müvafiq olaraq 46 və 27-dir. ABŞ-ın dünya rəqabətinin bütün seqmentlərində üstün olduğunu mübahisələndirməyə ehtiyac qalmır.
Diqqət cəlb edən bir məqam millətlərin bu idman rəqabətində yer almasıdır. Anqlo-saksların qurduğu və yaxud başqa cür ifadə etsək, Birləşmiş Krallığa bu və ya başqa şəkildə aiddiyyatlı olan dövlətlərin göstərdiyi idman uğurları ilgincdir - ABŞ(1), Böyük Britaniya(2), Avstraliya(10), Yeni Zelandiya(19), Kanada(20) birlikdə 257 medal alıblar ki, bunların 89-u yüksək ayarlıdır. İngilis dili ana dili olan bu millətin sistem yaratma qabiliyyətinə həsad aparmamaq olmur. Məhz bu qabiliyyətə görədir ki, dünyanın aparıcı dili ingillis dili, birinci valyutası ABŞ dolları, lideri isə ABŞ-dır.
Diqqət çəkən digər məqam idman yarışlarına dövlət və hökümətlərin rasional və irrasional yanaşmasıdır. Bütün dövlətlər bayraqlarının yüksəlməsində, idmançılarının güclü görünməsində maraqlıdırlar. Lakin idmançıların mükafatlandırılmasına hərə öz ağlı və siyasəti ilə yanaşır.
İdmançılara qızıl medal üçün ən çox mükafat nəzərdə tutan ölkələrin ilk üçlüyü bu ardıcıllıqdadır: -
Sinqapur - 753 000$, İndoneziya - 383 000$, Azərbaycan - 255 000$.
Göründüyü kimi, dünya idmanının liderləri siyahıda yer almayıblar. ABŞ olimpiya çempionlarına cəmi 25 min $ mükafat nəzərdə tutur ki, bunun da 40%-ni vergi formasında geri alır.
Dünya olimpiadalarının əfsanəsi, 22 qat olimpiya çempionu amerikalı üzgüçü Maykl Felps bu dəfə qazandığı 5 qızıl və 1 gümüş medal qarşılığında qazandığı 155 000$-ın 55 000$-nı vergi şəklində xəzinəyə qaytarmalı olacaq.
Böyük Britaniyada isə çempionlara dövlət adına təşəkkürdən başqa heç bir imtiyaz nəzərdə tutulmayıb.
Əhalisi bizim qədər, dövlət büdcəsi isə bizdən təqribən 13-14 dəfə çox olan İsveç də belə prosedurla kifayətlənir.
Bizdə isə bu törən eybəcərlik və ifratçılıq səciyyəsi daşıyır. Olimpiya çempionları siyasi göstərişlə elə həcmdə mükafatla yüklənirlər ki, daha həmin şəxsin idmanda qalması, məşq etməsi, dövləti tanıtması və təbliği üçün bir həvəsi qalmır. Göstərilən fantastik rəsmi mükafat məbləğindən əlavə hər oliqarx xoşa gəlmək üçün çempiona "nə isə etməyi" özünə borc bilir. Bununla da idmançı bitirilir. Belə yanlışlardır ki, "Rio-2016”-nın nəticəsi üzrə Qafqazda özümüzü lider dövlət adlandırmağımıza, insan resurslarımızın 2-3, maddi imkanlarımızın və idmana kapital qoyuluşlarımızın dəfələrlə çox olmasına rəğmən qonşularımızdan fərqlənə bilmədik: 38. Gürcüstan; 39. Azərbaycan; 42. Ermənistan.
Nə qədər ki, biz işlərimizəəsaslı yanaşmayıb, gördüyümüz əməlləri "tozanaq qoparmaq" üçün edəcəyik, nəticələrimiz belə olacaq. İdman məktəbləri yaratmaq, əhalini idmana təşviq və sağlam həyat tərzini təbliğ etmək əvəzinə kənardan gələnləri yedirtdikcə, nəticələrimiz üzü aşağı gedəcək. İdmanı oliqarxlardan xilas etmək lazımdır. Bu nazir-oliqarxlar iqtisadiyyatı nə günə qoydular ki? İdmanı necə abad edəcəklər?
Dünya idmanının məmurlarından kim Bakıda olursa, sonradan rüşvət və dələduzluq üstündə həbs edib işlərindən qovurlar. Buna qədər AFFA ilə dostluq edən Blatter, Platini və digər FİFA məmurları cəzalandırılmışdısa, indi də Avropa Olimpiya Komitəsinin rəhbəri Patrik Hikki (Patrick Hickey) Braziliyada həbs edildi.
Bir sözlə, idmanımızı, iqtisadiyyatımızı, cümlə cəmiyyətimizi düz yola çıxarmağın yolu dəyişiklikdən keçir. Hakimiyyətə səslənərək bildirirəm ki, bu düşüncə və yanaşma tərzini dəyişməsəniz ölkə inkişaf etməyəcək. Əksinə, reqres bizi hər addımda təqib edəcək.
Düzəlmək üçün nə isə kəşf etməyə ehtiyac yoxdur. Dünya nümunələrlə doludur. Ağıl sahibləri başqalarının nümunəsində öyrənirlər, yalnız səhv fikirləşənlər prospekt olduğu halda çığır açmağa baş vururlar. Azərbaycansayağı, daha doğrusu, YAP-vari menecmentdən imtina etməyin vaxtı çoxdan çatıb. Dünyaya göz gəzdirib, uyğun model tapmaq o qədər çətin deyildir. Buna sadəcə iradə və güc lazımdır. Əqli güc!
Müəllifin bütün yazıları - Əli ƏLİYEV
Bölməyə aid digər xəbərlər