08:21 / 24-06-2025
Hərbi bazanın yaxınlığında partlayış baş verib
08:15 / 24-06-2025
Yaxın Şərq ölkələrinə getməyin!
08:09 / 24-06-2025
Şahzadə Uilyam tacdan imtina edə bilər
07:55 / 24-06-2025
Som balığı beş nəfəri yaralayıb
07:50 / 24-06-2025
Zaxarova: Qərb İranda hakimiyyəti dəyişməyə cəhd edir
07:44 / 24-06-2025
Polkovnik İran XİN-nin bəyanatını dəyərləndirib
07:09 / 24-06-2025
İran və İsrail atəşkəsə razılaşıblar?
23:45 / 23-06-2025
Bakıdan Qətərə uçan təyyarə yarıyoldan geri dönüb
21:27 / 23-06-2025
İran Qətər və İraqdakı ABŞ bazalarına raket atıb
19:29 / 23-06-2025
Britaniya İrana mesaj yollayıb
19:12 / 23-06-2025
Cəlaloğlu: "İranı əvvəlki məcrasına qaytarmaq istəyirlərsə, onda hakimiyyətdə Qacarlar oturmalıdır” - Müsahibə
18:53 / 23-06-2025
Yeni dünya düzəni Yaxın Şərqin simasını dəyişir
18:00 / 23-06-2025
Ağ Ev: "ABŞ Hörmüz boğazındakı vəziyyəti fəal şəkildə və diqqətlə izləyir"
17:43 / 23-06-2025
Bakıda narkotikə qarşı əməliyyat: saxlanılanlar var
17:20 / 23-06-2025
Agentlik TƏBİB-in 17 milyonluq tenderini ləğv edib
17:14 / 23-06-2025
Qərb Universiteti Tam Orta Məktəbi şagirdlərə attestat vermir? - Açıqlama
16:44 / 23-06-2025
İsrailin münaqişəyə son qoymaq niyyəti İrana çatdırılıb
16:30 / 23-06-2025
Dövlətə xəyanətdə ittiham olunan şəxsə hökm oxunub
16:03 / 23-06-2025
Elariz Məmmədoğlunun qızı məhkəmədə ifadə verəcək
15:49 / 23-06-2025
Erməni müğənnini “Qal, sənə qurban” mahnısını mənimsəmək istəyib
15:15 / 23-06-2025
Azərbaycan Suriyaya başsağlığı verib
15:14 / 23-06-2025
İran MAQATE ilə əməkdaşlığı dayandırmaq istəyir
15:03 / 23-06-2025
Anar Məmmədlinin cinayət işinə xitam verilməsi üçün vəsatət qaldırılıb
15:01 / 23-06-2025
Zelenski: Rusiya, İran və KXDR qatillər koalisiyasıdır
14:49 / 23-06-2025
Neftin qiyməti son beş ayda ən yüksək həddə çatıb
14:34 / 23-06-2025
ABŞ-nın hərbi bazası hücuma məruz qalıb
14:33 / 23-06-2025
Putin: İrana təcavüzün heç bir əsası yoxdur
14:23 / 23-06-2025
İlham Əliyev Goranboyda müəssisənin açılışını edib - (Yenilənib)
13:56 / 23-06-2025
Prezident Yevlaxa gedib - (Yenilənib) - Fotolar
16:11 / 19-06-2025
İlham Əliyev Türkiyədə işgüzar səfərdədir - (Yenilənib) - Fotolar
17:28 / 20-06-2025
DTX əməliyyat keçirib: icra başçısı və müavinləri saxlanılıb - (Yenilənib)
11:32 / 19-06-2025
Rusiya ikinci strateji müttəfiqini itirmək riski ilə üzləşib
14:17 / 20-06-2025
"Ulduz"lu görüşlər"in növbəti qonağı Mətanət Vahid olub - Fotolar
13:08 / 21-06-2025
İranın ən böyük nüvə mərkəzinə zərbə endiriblər
06:06 / 22-06-2025
ABŞ İrana qarşı müharibəyə qoşulub - Üç nüvə obyekti vurulub - (Yenilənib)
14:57 / 22-06-2025
Həyat dolu ömür yolu - Milli Mətbuat-150 - Fotolar
12:30 / 20-06-2025
İsrail-İran davası: Münaqişənin sonu necə görünür?
16:26 / 20-06-2025
Professor: İraq ssenarisi İranda təkrar olunur
15:58 / 21-06-2025
Prezident icra başçısını vəzifədən azad edib
16:45 / 21-06-2025
Dövlət qulluqçuları təltif edilib - (Siyahı)
09:57 / 19-06-2025
Sabah daha bir şəhidimizin dəfn mərasimi olacaq - Foto
Təhlükəli virus Azərbaycan ərazisinə çatır
Tarix: 09-01-2019 11:09 | Bölmə: Slayd
"Donuz qripi" adlandırılan H1N1 virusu ötən ay ərzində Gürcüstanda 13 nəfərin ölümünə səbəb olub. Gürcüstanla yanaşı Azərbaycanın digər qonşuları – İran (bəzi əyalətlərdə) və Ermənistan da bu virusdan əziyyət çəkir.
Reyting.az-ın məlumatına görə, Azərbaycanın rəsmi qurumları (Respublika Taun Əleyhinə Stansiya) buna qarşı ciddi mübarizənin aparıldığını, hətta sərhəd-keçid məntəqələrində müxtəlif qabaqlayıcı tədbirlərin görüldüyünü və H1N1 virusunun ölkəmizdə qeydə alınmadığını bildirsələr də, artıq cəmiyyətdə və ayrı-ayrı internet resurslarında (sosial şəbəkələr) əks məlumatlar yayılır. Bəzi vətəndaşlar iddia edir ki, son günlər ölkəmizdə “donuz qripi” qeydə alınsa da, müvafiq qurumlar bunu ictimaiyyətdən gizlədir.
Ayrı-ayrı vətəndaşlardan fərqli olaraq, Respublika Taun Əleyhinə Stansiyasının Epidemioloji tədqiqat şöbəsinin müdiri Kamran Əfəndiyev isə bir müddət əvvəl ölkə KİV-lərinə deyib ki, Azərbaycanda hələlik bu virusa yoluxan yoxdur.
K. Əfəndiyev bu il ərzində Respublika Taun Əleyhinə Stansiyada qrip virusuna qarşı 842 müayinə aparıldığını nəzərə çatdırıb. Onun sözlərinə görə, 75 insandan insana keçən qrip aşkarlansa da, bunlar arasında H1N1 virusuna yoluxma halı qeydə alınmayıb.
Təbii ki, ölkəmiz də H1N1 virusundan sığortalanmayıb. Çünki virusun yayıldığı ölkələrlə (İran və Gürcüstanla) müntəzəm əlaqələr mövcuddur və əlaqədar qurumların məsuliyyətsizliyi bunun yayılma əhatəsini genişləndirə bilər.
Qonşu ölkələrdə yayılan və Azərbaycanı da təhdid edən qorxulu virusun əlamətlərinə və ondan qorunmaq yollarına gəlincə, mütəxəssislər aşağıdakılara əməl etməyi vacib sayırlar.
Qeyd olunur ki, "Donuz qripi" tez yayılır, ağır keçir, çoxsaylı fəsadları olduğu üçün bəzən xəstənin ölümü ilə nəticələnir.
Bu virusun pandemiyaya keçməsinə səbəb 2009-cu ildə baş vermiş mutasiya olub. İnsan virus ştammı ilə "donuz qripi" ştammı çarpazlaşıb. Belə mutasiyalar hər il baş verir, heç də hamısı insanı yoluxduracaq və yayılacaq dərəcədə təhlükəli olmur.
H1N1 virus tipi donuzları və insanları daha çox tutur. Ona görə də qripin yayılmasına həm donuzlar, həm də insanlar səbəb ola bilər.
Xəstəlik gizli gəlir, insan heç nə hiss eləmir, inkubasiya dövrü 1-3 gün çəkir. Yəni insan qarşısında "donuz qripli" bir insanla əyləşir, təmasda olur, onun qrip olduğunu bilmir, həmçinin artıq viruslu olan adam da bunu hiss eləmir, beləcə, yoluxma baş verir.
Mütəxəssislər bildirirlər ki, qripin davametmə müddəti 7 gündür. Amma hər yoluxmuş 6-cı insan ətrafdakıları 2 həftə ərzində yoluxdurmaq təhlükəsi daşıyır.
Virus oyadıcıları hava-damcı yolu ilə - burun suyu, asqıraq, öskürək, tüpürcəklə yayılır. Bir adam 2-3 metr radiusunda olan insanları yoluxdurur.
Evdə, iş yerində xəstə adamın istifadə etdiyi dəsmal, masa, qab-qaşıqla da keçir.
Risk qrupuna gəlincə, bunlar aşağıdakı şəxslərdir:
- 5 yaşa kimi uşaqlar
- 60 yaşdan yuxarı yaşlı və xəstə insanlar
- Hamilə qadınlar
- Müxtəlif xroniki xəstəliyi olanlar
- İmmuniteti zəif olanlar.
Virusun orqanizmə təsiri və əlamətləri aşağıdakı kimidir:
- Ştamm qanın strukturunda dəyişiklik edir, trombositlərin sayını artırır, qanın laxtalanmasını yüksəldir, bu da tromb yaradır;
- Xəstəliyin gedişatında ağciyər toxuması şişir, ödemləşir, ağciyərlərdə iltihab artır;
- Böyrəklərində xəstəlik olanlarda vəziyyət kəskinləşir, nefrit yarana bilir;
- Bu qripin ən ağırlaşmış formalarından biri də miokardit, ürək əzələlərinin zədələnməsidir.
“Donuz qripi”nə yoluxmanın əlamətləri aşağıdakı kimidir:
- Əvvəlcə adi qriplərə çox bənzəyir, hətta həkim belə onları çətinliklə fərqləndirə bilir;
- Temperatur 1 sutkadan sonra 38-ə yüksəlir, enmir, əksinə, yüksəlməyə doğru gedir;
- Əvvəlki gün insan özünü normal hiss etsə də, sonradan halı sürətlə pisləşir, bir neçə saatın içərisində təcili yardım belə lazım olacaq vəziyyətə gəlir;
- Baş ağrısı, üz, burunda sanki haymoritdə olduğu kimi ağrılar, otit-qulaq ağrısı, burun tutulması, güclü öskürək, sinədə ağrı baş verir;
- Bədəndə heysizlik, ağrı, yerindən qalxa bilməmək olur;
- Qusma, ürəkbulanma, yemək yeyəndə yediyini qaytarma, diareya, ishal müşahidə olunur;
- Ağır hallarda ürəkdə ağrı, boğulma, sanki hava çatəşmazlığı baş verir;
- Ağır hallarda insanın mimikası dəyişir, işığa baxa bilmir, göz almasının hərəkətində dəyişiklik qeydə alınır;
- Vaxtında müdaxilə olunmazsa, ürək tərəfindən miokard, ağciyərlərdən pnevmoniya qaçılmaz olur.
"Donuz qripi" yalnız xəstəxana şəraitində, laboratoriya analizləri ilə təsdiqlənir, ağır formaya keçməməsi üçün xəstəxanada müalicəsi tövsiyyə olunur.
Bu ştamma qarşı xüsusi virus əleyhinə dərmanlar, inyeksiyalar var.
Həmçinin xəstə yataq rejimində, ətrafla ünsiyyəti minimuma endirilməklə müalicə olunmalıdır. Əgər pnevmaniya və bakterial infeksiya da qoşulubsa, antibiotiklər təyin edilir.
Profilaktika üçün həmin dövrdə kütlə arasına çıxmamalı, tibbi maska taxmalı, qripə şübhəli insanlardan uzaq durmalı, şəxsi gigiyenaya 100 dəfə artıq əməl etməli, spirtli məhlullardan istifadəyə üstünlük verməli və bol maye qəbul etməlisiniz.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 09-01-2019 11:09 | Bölmə: Slayd
"Donuz qripi" adlandırılan H1N1 virusu ötən ay ərzində Gürcüstanda 13 nəfərin ölümünə səbəb olub. Gürcüstanla yanaşı Azərbaycanın digər qonşuları – İran (bəzi əyalətlərdə) və Ermənistan da bu virusdan əziyyət çəkir.
Reyting.az-ın məlumatına görə, Azərbaycanın rəsmi qurumları (Respublika Taun Əleyhinə Stansiya) buna qarşı ciddi mübarizənin aparıldığını, hətta sərhəd-keçid məntəqələrində müxtəlif qabaqlayıcı tədbirlərin görüldüyünü və H1N1 virusunun ölkəmizdə qeydə alınmadığını bildirsələr də, artıq cəmiyyətdə və ayrı-ayrı internet resurslarında (sosial şəbəkələr) əks məlumatlar yayılır. Bəzi vətəndaşlar iddia edir ki, son günlər ölkəmizdə “donuz qripi” qeydə alınsa da, müvafiq qurumlar bunu ictimaiyyətdən gizlədir.
Ayrı-ayrı vətəndaşlardan fərqli olaraq, Respublika Taun Əleyhinə Stansiyasının Epidemioloji tədqiqat şöbəsinin müdiri Kamran Əfəndiyev isə bir müddət əvvəl ölkə KİV-lərinə deyib ki, Azərbaycanda hələlik bu virusa yoluxan yoxdur.
K. Əfəndiyev bu il ərzində Respublika Taun Əleyhinə Stansiyada qrip virusuna qarşı 842 müayinə aparıldığını nəzərə çatdırıb. Onun sözlərinə görə, 75 insandan insana keçən qrip aşkarlansa da, bunlar arasında H1N1 virusuna yoluxma halı qeydə alınmayıb.
Təbii ki, ölkəmiz də H1N1 virusundan sığortalanmayıb. Çünki virusun yayıldığı ölkələrlə (İran və Gürcüstanla) müntəzəm əlaqələr mövcuddur və əlaqədar qurumların məsuliyyətsizliyi bunun yayılma əhatəsini genişləndirə bilər.
Qonşu ölkələrdə yayılan və Azərbaycanı da təhdid edən qorxulu virusun əlamətlərinə və ondan qorunmaq yollarına gəlincə, mütəxəssislər aşağıdakılara əməl etməyi vacib sayırlar.
Qeyd olunur ki, "Donuz qripi" tez yayılır, ağır keçir, çoxsaylı fəsadları olduğu üçün bəzən xəstənin ölümü ilə nəticələnir.
Bu virusun pandemiyaya keçməsinə səbəb 2009-cu ildə baş vermiş mutasiya olub. İnsan virus ştammı ilə "donuz qripi" ştammı çarpazlaşıb. Belə mutasiyalar hər il baş verir, heç də hamısı insanı yoluxduracaq və yayılacaq dərəcədə təhlükəli olmur.
H1N1 virus tipi donuzları və insanları daha çox tutur. Ona görə də qripin yayılmasına həm donuzlar, həm də insanlar səbəb ola bilər.
Xəstəlik gizli gəlir, insan heç nə hiss eləmir, inkubasiya dövrü 1-3 gün çəkir. Yəni insan qarşısında "donuz qripli" bir insanla əyləşir, təmasda olur, onun qrip olduğunu bilmir, həmçinin artıq viruslu olan adam da bunu hiss eləmir, beləcə, yoluxma baş verir.
Mütəxəssislər bildirirlər ki, qripin davametmə müddəti 7 gündür. Amma hər yoluxmuş 6-cı insan ətrafdakıları 2 həftə ərzində yoluxdurmaq təhlükəsi daşıyır.
Virus oyadıcıları hava-damcı yolu ilə - burun suyu, asqıraq, öskürək, tüpürcəklə yayılır. Bir adam 2-3 metr radiusunda olan insanları yoluxdurur.
Evdə, iş yerində xəstə adamın istifadə etdiyi dəsmal, masa, qab-qaşıqla da keçir.
Risk qrupuna gəlincə, bunlar aşağıdakı şəxslərdir:
- 5 yaşa kimi uşaqlar
- 60 yaşdan yuxarı yaşlı və xəstə insanlar
- Hamilə qadınlar
- Müxtəlif xroniki xəstəliyi olanlar
- İmmuniteti zəif olanlar.
Virusun orqanizmə təsiri və əlamətləri aşağıdakı kimidir:
- Ştamm qanın strukturunda dəyişiklik edir, trombositlərin sayını artırır, qanın laxtalanmasını yüksəldir, bu da tromb yaradır;
- Xəstəliyin gedişatında ağciyər toxuması şişir, ödemləşir, ağciyərlərdə iltihab artır;
- Böyrəklərində xəstəlik olanlarda vəziyyət kəskinləşir, nefrit yarana bilir;
- Bu qripin ən ağırlaşmış formalarından biri də miokardit, ürək əzələlərinin zədələnməsidir.
“Donuz qripi”nə yoluxmanın əlamətləri aşağıdakı kimidir:
- Əvvəlcə adi qriplərə çox bənzəyir, hətta həkim belə onları çətinliklə fərqləndirə bilir;
- Temperatur 1 sutkadan sonra 38-ə yüksəlir, enmir, əksinə, yüksəlməyə doğru gedir;
- Əvvəlki gün insan özünü normal hiss etsə də, sonradan halı sürətlə pisləşir, bir neçə saatın içərisində təcili yardım belə lazım olacaq vəziyyətə gəlir;
- Baş ağrısı, üz, burunda sanki haymoritdə olduğu kimi ağrılar, otit-qulaq ağrısı, burun tutulması, güclü öskürək, sinədə ağrı baş verir;
- Bədəndə heysizlik, ağrı, yerindən qalxa bilməmək olur;
- Qusma, ürəkbulanma, yemək yeyəndə yediyini qaytarma, diareya, ishal müşahidə olunur;
- Ağır hallarda ürəkdə ağrı, boğulma, sanki hava çatəşmazlığı baş verir;
- Ağır hallarda insanın mimikası dəyişir, işığa baxa bilmir, göz almasının hərəkətində dəyişiklik qeydə alınır;
- Vaxtında müdaxilə olunmazsa, ürək tərəfindən miokard, ağciyərlərdən pnevmoniya qaçılmaz olur.
"Donuz qripi" yalnız xəstəxana şəraitində, laboratoriya analizləri ilə təsdiqlənir, ağır formaya keçməməsi üçün xəstəxanada müalicəsi tövsiyyə olunur.
Bu ştamma qarşı xüsusi virus əleyhinə dərmanlar, inyeksiyalar var.
Həmçinin xəstə yataq rejimində, ətrafla ünsiyyəti minimuma endirilməklə müalicə olunmalıdır. Əgər pnevmaniya və bakterial infeksiya da qoşulubsa, antibiotiklər təyin edilir.
Profilaktika üçün həmin dövrdə kütlə arasına çıxmamalı, tibbi maska taxmalı, qripə şübhəli insanlardan uzaq durmalı, şəxsi gigiyenaya 100 dəfə artıq əməl etməli, spirtli məhlullardan istifadəyə üstünlük verməli və bol maye qəbul etməlisiniz.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 07:09
İran və İsrail atəşkəsə razılaşıblar?
Dünən, 19:12
Cəlaloğlu: "İranı əvvəlki məcrasına qaytarmaq istəyirlərsə, onda hakimiyyətdə Qacarlar oturmalıdır” - Müsahibə
Dünən, 18:53
Yeni dünya düzəni Yaxın Şərqin simasını dəyişir
Dünən, 15:14
İran MAQATE ilə əməkdaşlığı dayandırmaq istəyir
Dünən, 14:49
Neftin qiyməti son beş ayda ən yüksək həddə çatıb
Dünən, 13:56
Prezident Yevlaxa gedib - (Yenilənib) - Fotolar
Dünən, 11:57
Xüsusi karantin rejiminin müddəti uzadılıb
22-06-2025, 08:55
Tehran geri çəkilmək istəmir
21-06-2025, 19:32
DTX-nın saxladığı sabiq icra başçısı həbs edilib
21-06-2025, 18:12
“Real Ermənistan” erməniləri niyə qorxudur?
21-06-2025, 16:45
Dövlət qulluqçuları təltif edilib - (Siyahı)
21-06-2025, 15:58
Prezident icra başçısını vəzifədən azad edib
21-06-2025, 13:08
İranın ən böyük nüvə mərkəzinə zərbə endiriblər
21-06-2025, 12:54
Naxçıvanın Konstitusiyası dəyişir
21-06-2025, 11:50
NATO-nun mövcudluğu sual altına düşüb
20-06-2025, 16:26
Professor: İraq ssenarisi İranda təkrar olunur
20-06-2025, 12:30
İsrail-İran davası: Münaqişənin sonu necə görünür?
20-06-2025, 11:08
Paşinyan Türkiyədə sülh sazişini müzakirə edəcək
20-06-2025, 09:12
DTX-nın saxladığı vitse-prezidentin məhkəməsi başlayıb
19-06-2025, 13:36
NATO-da böyük dəyişiklik olacaq
19-06-2025, 12:38
Fordo tilsimi: İsrail bu obyekti necə məhv edəcək?
19-06-2025, 11:32
Rusiya ikinci strateji müttəfiqini itirmək riski ilə üzləşib
19-06-2025, 09:57
Sabah daha bir şəhidimizin dəfn mərasimi olacaq - Foto
19-06-2025, 09:12
Rusiya ilə Azərbaycan Xəzərdəki problemin həllinə çalışırlar - Foto
18-06-2025, 16:25
Trampın İrana hücumunu dayandırmaq istəyirlər
18-06-2025, 13:18
Müəllimlərin sertifikatlaşdırılması prosesinə başlanılıb - (Yenilənib)
18-06-2025, 12:34
İsrailin raketdən müdafiə vasitələri tükənir - Foto
18-06-2025, 11:30
Çindən Tehrana qeyri-müəyyən yükü olan təyyarələr uçur
18-06-2025, 10:52
İranın qonşuları çətin vəziyyətdədir
18-06-2025, 08:30
Günəşdə güclü partlayış baş verib
17-06-2025, 18:48
Rusiya Ayda hərbi təyinatlı obyekt tikəcək
17-06-2025, 17:42
İrandakı rejimi dəyişirlər?
17-06-2025, 16:03
Mollazadə: İrana qarşı hərbi əməliyyat məcburiyyətdən irəli gəlir
17-06-2025, 13:26
Professor: İranı beş yerə bölmək istəyirlər
17-06-2025, 11:19
Ərdoğan İranı niyə dəstəkləyir?
17-06-2025, 08:11
Vaşinqton Tehranla danışıqlara tələsir
17-06-2025, 07:02
Tramp sakinləri Tehranı təcili tərk etməyə çağırır
16-06-2025, 12:35
İsrail-İran qarşıdurması Cənubi Qafqazda necə əks-səda verir?
16-06-2025, 11:06
Dünyada nüvə silahı ilə bağlı gərginlik artır
16-06-2025, 08:47
İranın nüvə obyektinə zərbələr zəlzələyə səbəb olub
16-06-2025, 00:13
İran XİN-nin binası vurulub - Ölən və yaralanan var
14-06-2025, 08:07
Cəlaloğlu: İranın vurulmasının iki səbəbi var
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
