18:07 / 06-06-2025
Tovuzda oğul anasını öldürüb
13:11 / 06-06-2025
Azərbaycanla sərhəddə iki erməni itkin düşüb
10:11 / 06-06-2025
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
09:32 / 06-06-2025
Şamaxıda yenidən zəlzələ baş verib
09:27 / 06-06-2025
Gəncədə azyaşlı bıçaqlanıb
09:12 / 06-06-2025
Məscidlərdə bayram namazı qılınıb
00:01 / 06-06-2025
Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd olunur
20:08 / 05-06-2025
Toyda döyülən şəxs xəstəxanada ölüb
18:49 / 05-06-2025
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
18:41 / 05-06-2025
Rusiyada təyyarə qəzası olub
18:32 / 05-06-2025
Almaniya Rusiyadan gözlənilən təhlükəyə hazırlaşır
18:02 / 05-06-2025
Bakı-Quba yolunda yanğın olub, bir nəfər xəsarət alıb
17:47 / 05-06-2025
Prokuror Oleq Bakinski və sabiq nazir müavininə cəza istəyib
17:35 / 05-06-2025
Konstitusiya quruluşuna qarşı çağırış edənlərə hökm oxunub
17:33 / 05-06-2025
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
17:08 / 05-06-2025
Azərbaycanın daha iki rayonunda zəlzələ baş verib - (Yenilənib)
17:05 / 05-06-2025
Çin və ABŞ prezidentləri telefonla danışıblar
16:57 / 05-06-2025
Ölkədən çıxışına qadağa qoyulanlara SMS göndəriləcək
16:02 / 05-06-2025
Sabah Bakıda leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
15:59 / 05-06-2025
Azərbaycan və Pakistan arasında əməkdaşlıq sazişi təsdiqlənib
15:34 / 05-06-2025
Prezident yeni Təşkilat Komitəsi yaradıb - Sərəncam
15:29 / 05-06-2025
Rusiyanı “ən böyük təhlükə” elan ediblər
15:04 / 05-06-2025
Yeni təyin olunan hakimlər and içiblər
14:57 / 05-06-2025
Xəstənin çılpaq videosunu paylaşan həkim barədə araşdırma başlayıb
14:40 / 05-06-2025
Gənc qadın dünyanın ən zəngin şəxsləri sırasına daxil olub
14:33 / 05-06-2025
"Şərurlu İsfəndiyar" barəsində 40-a yaxın məhkəmə işi var
14:22 / 05-06-2025
Azərbaycanın ekologiyası və iqtisadiyyatına vurulan ziyanı araşdırılır
13:59 / 05-06-2025
Çin dron müharibəsində Rusiyaya kömək edir
13:29 / 05-06-2025
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
13:22 / 05-06-2025
Nizami Alışanın cinayət işi üzrə məhkəmə prosesi keçirilib
12:15 / 02-06-2025

11:22 / 02-06-2025

08:39 / 05-06-2025

22:31 / 01-06-2025

22:08 / 01-06-2025

10:11 / 06-06-2025

14:02 / 02-06-2025

17:26 / 03-06-2025

20:34 / 03-06-2025

15:02 / 04-06-2025

09:05 / 02-06-2025

23:41 / 04-06-2025

Ayda böyük buz anbarları var - Foto
Tarix: 07-02-2025 09:01 | Bölmə: Slayd

Diametri təxminən 25 kilometrə çatan asteroidin milyardlarla il əvvəl toqquşması nəticəsində Ay səthinin uzaq tərəfində iki nəhəng kanyon əmələ gəlib. ABŞ və Böyük Britaniyadan olan tədqiqatçılar qrupu NASA-nın (ABŞ Milli Aeronavtika və Kosmos İdarəsi) Ayın Kəşfiyyat Orbiterindən alınan məlumatlardan istifadə etməklə, bu böyük hadisənin təxminən 3,8 milyard il əvvəl baş verdiyini müəyyənləşdiriblər.
Reyting.az-ın məlumatına görə, NASA mütəxəssisləri yeni kəşf olan bu nəhəng yarğanlar arasında buz olduğunu düşünürlər.
Ayın cənub qütbünün üzərindən uçan asteroid səthə çarparaq nəhəng hövzəni yaradıb və saniyədə təxminən 1 kilometr sürətlə dağıntıları havaya atıb. Dağıntılar nəticəsində qopmuş həmin parçalar cəmi bir neçə dəqiqə ərzində Arizonadakı Böyük Kanyonla müqayisə edilə biləcək iki yarğan əmələ gətirib.
Atılan dağıntıların böyük hissəsi cənub qütbündən uzağa yönəldilib, bu isə o deməkdir ki, NASA-nın aşkarlaya bildiyi qütbün ətrafındakı, əsasən də Aya yaxın tərəfdəki hədəf sahələri dağıntı ilə tam örtülməyib və 4 milyard ildən çox köhnə qayaları indi də qoruyub saxlayır. Bu, Ay qayalarının amerikalı astronavtlar tərəfindən toplanması təkcə Ayın deyil, həm də Yer planetinin mənşəyinə işıq sala bilər.

Bu iki kanyonun Ayın cənub qütbündəki bəzi kraterlər kimi daima qaranlıqda və ya kölgədə olub-olmadığı hələ məlum deyil. Mütəxəssislərin fikrincə, kölgədə qalan bu ərazilər, gələcəkdə raket yanacağı və içməli su ilə tam təmin olunmaq üçün Ay missiyaları zamanı yararlı ola bilər.
NASA tədqiqatçıları deyiblər ki, istifadə üçün yararlı ola biləcək bu kosmik ərazi, yəni münbit olduğu ehtimal edilən Ay kanyonunda buz ehtiyatlarının potensial anbarları mövcuddur.
NASA-nın "Artemis" proqramı gələn il Ayın ətrafına ekipaj göndərmək və sonra "Apollon" missiyası proqramının ardınca ilk dəfə Ayın səthinə astronavt endirmək məqsədi ilə bu onillikdə artıq tamamilə növbəti uçuşa hazırlıqlı olduğu bildirilən ABŞ astronavtlarını yenə Aya qaytarmağı planlaşdırır.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 07-02-2025 09:01 | Bölmə: Slayd

Diametri təxminən 25 kilometrə çatan asteroidin milyardlarla il əvvəl toqquşması nəticəsində Ay səthinin uzaq tərəfində iki nəhəng kanyon əmələ gəlib. ABŞ və Böyük Britaniyadan olan tədqiqatçılar qrupu NASA-nın (ABŞ Milli Aeronavtika və Kosmos İdarəsi) Ayın Kəşfiyyat Orbiterindən alınan məlumatlardan istifadə etməklə, bu böyük hadisənin təxminən 3,8 milyard il əvvəl baş verdiyini müəyyənləşdiriblər.
Reyting.az-ın məlumatına görə, NASA mütəxəssisləri yeni kəşf olan bu nəhəng yarğanlar arasında buz olduğunu düşünürlər.
Ayın cənub qütbünün üzərindən uçan asteroid səthə çarparaq nəhəng hövzəni yaradıb və saniyədə təxminən 1 kilometr sürətlə dağıntıları havaya atıb. Dağıntılar nəticəsində qopmuş həmin parçalar cəmi bir neçə dəqiqə ərzində Arizonadakı Böyük Kanyonla müqayisə edilə biləcək iki yarğan əmələ gətirib.
Atılan dağıntıların böyük hissəsi cənub qütbündən uzağa yönəldilib, bu isə o deməkdir ki, NASA-nın aşkarlaya bildiyi qütbün ətrafındakı, əsasən də Aya yaxın tərəfdəki hədəf sahələri dağıntı ilə tam örtülməyib və 4 milyard ildən çox köhnə qayaları indi də qoruyub saxlayır. Bu, Ay qayalarının amerikalı astronavtlar tərəfindən toplanması təkcə Ayın deyil, həm də Yer planetinin mənşəyinə işıq sala bilər.

Bu iki kanyonun Ayın cənub qütbündəki bəzi kraterlər kimi daima qaranlıqda və ya kölgədə olub-olmadığı hələ məlum deyil. Mütəxəssislərin fikrincə, kölgədə qalan bu ərazilər, gələcəkdə raket yanacağı və içməli su ilə tam təmin olunmaq üçün Ay missiyaları zamanı yararlı ola bilər.
NASA tədqiqatçıları deyiblər ki, istifadə üçün yararlı ola biləcək bu kosmik ərazi, yəni münbit olduğu ehtimal edilən Ay kanyonunda buz ehtiyatlarının potensial anbarları mövcuddur.
NASA-nın "Artemis" proqramı gələn il Ayın ətrafına ekipaj göndərmək və sonra "Apollon" missiyası proqramının ardınca ilk dəfə Ayın səthinə astronavt endirmək məqsədi ilə bu onillikdə artıq tamamilə növbəti uçuşa hazırlıqlı olduğu bildirilən ABŞ astronavtlarını yenə Aya qaytarmağı planlaşdırır.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 10:11
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
Dünən, 18:49
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
Dünən, 17:33
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
Dünən, 15:34
Prezident yeni Təşkilat Komitəsi yaradıb - Sərəncam
Dünən, 13:29
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
Dünən, 12:26
İlham Əliyev Azərbaycan xalqını təbrik edib
4-06-2025, 23:41
Azərbaycanın beş rayonunda zəlzələ olub
4-06-2025, 11:27
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
4-06-2025, 11:10
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
4-06-2025, 10:13
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
4-06-2025, 08:08
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
3-06-2025, 17:32
Məhkəmələrə hakimlər təyin edilib - (Siyahı)
3-06-2025, 17:26
Dünyanın bir hissəsi su altında qalacaq
3-06-2025, 15:18
Müharibə daha təhlükəli fazaya keçib
3-06-2025, 12:29
Xaricdə yaşayan daha 7 nəfər haqqında həbs qərarı çıxarılıb
3-06-2025, 11:57
Şəhidimiz Suraxanıda dəfn olunub - (Yenilənib) - Foto
3-06-2025, 10:34
Ərdoğan Zelenski, Putin və Trampla Türkiyədə görüşmək istəyir
3-06-2025, 09:58
Türkiyədə güclü zəlzələ olub - Ölən və xəsarət alanlar var
3-06-2025, 08:26
Yerin maqnit qasırğası artıb
2-06-2025, 14:02
50 minlik qoşun hücumdadır, Ukrayna Sumını itirə bilər - (Yenilənib)
2-06-2025, 11:00
Paşinyan kilsəyə niyə müharibə elan edib?
2-06-2025, 08:58
Azərbaycan ərazisində zəlzələ olub
1-06-2025, 20:08
Kəlbəcərdə traktor minaya düşüb, yaralı var
31-05-2025, 16:52
Laçına növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
30-05-2025, 18:30
Asim Mollazadə: Azərbaycan və müttəfiqləri qitələrarası sistem yaradır
30-05-2025, 14:10
Azərbaycan-Türkiyə-Pakistan ittifaqı qlobal xarakter daşıyır - Ekspert
30-05-2025, 13:00
Azərbaycan və Çin arasında viza ləğvi barədə saziş təsdiqlənib
30-05-2025, 12:44
Böyük Qayıdışa dair II Dövlət Proqramı hazırlanacaq - Sərəncam
30-05-2025, 11:35
Paşinyan “2018-in uğuru”nu xərcləyir - Yeni seçkilər “Vətəndaş müqaviləsi”nə nə vəd edir?
30-05-2025, 09:44
Xoş günlər zamanın sürətinə təsir edir?
30-05-2025, 07:59
COVID-in yeni ştammı daha təhlükəlidir
30-05-2025, 07:51
İki gün sonra sülh danışıqları olacaq
29-05-2025, 16:23
Hərbçimiz minaya düşüb - Yenilənib
29-05-2025, 16:02
Laçına növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
29-05-2025, 15:21
Yeni dünya müharibəsi qaçılmazdır - Sorğu
29-05-2025, 13:41
İlham Əliyev iş adamlarını qəbul edib - Fotolar
29-05-2025, 13:11
Trampın Yaxın Şərq strategiyası: Bu yol İranla razılaşmadan keçir
29-05-2025, 11:41
Nüvə silahı olan dövlətlər arasında gərginlik artır
29-05-2025, 09:55
İyunun 1-də I və IV ixtisas qrupları üzrə qəbul imtahanı keçiriləcək
29-05-2025, 09:51
Lisey və gimnaziyalara qəbul qaydaları dəyişib