14:20 / 31-07-2025
Lənkəran-Lerik ərazisində zəlzələ olub
14:13 / 31-07-2025
Xankəndidə erməniəsilli rusiyalı rəssamın abidəsi sökülüb
13:50 / 31-07-2025
Yaşa görə əmək pensiyasına dəyişiklik - Deputatdan şərh
13:41 / 31-07-2025
Mədəniyyət Nazirliyinə əlavə səlahiyyət verilib
13:35 / 31-07-2025
Prezident QHT-lərlə bağlı dəyişikliyi təsdiqləyib
13:23 / 31-07-2025
Dövlət Agentliyinə 1.5 milyon manat ayrılıb - Sərəncam
13:11 / 31-07-2025
Hikmət Hacıyev Ukrayna səfiri ilə görüşüb
13:01 / 31-07-2025
İranda hakimiyyətə Pəhləvi gələcək, yoxsa...
12:42 / 31-07-2025
Erməniəsilli şəxslərin məhkəməsi davam edir
12:30 / 31-07-2025
Qəzalardan necə qorunaq? - Vüqar Vəliyev yazır
12:15 / 31-07-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:09 / 31-07-2025
"Turan Tovuz" klubu "Qarabağ"ın sabiq futbolçusu ilə anlaşıb
11:45 / 31-07-2025
Rusiya Ukraynaya 300-dən çox PUA göndərib, 8 raket atıb
11:40 / 31-07-2025
Ruslar Kiyevə hücum edib, ölənlər və yaralılar var - Yenilənib
11:34 / 31-07-2025
MİQ üzrə vakansiya seçiminə start verilib
11:18 / 31-07-2025
İsti hava ilə bağlı xəbərdarlıq edilib
11:16 / 31-07-2025
Sərnişin təyyarəsi burulğana düşüb, yaralılar var
11:13 / 31-07-2025
Ali təhsil müəssisələrinə ixtisas seçimi başlayır - Bu tarixdən
11:11 / 31-07-2025
Xocalıda yanğın başlayıb
11:09 / 31-07-2025
Sosial media ilə bağlı qadağa tətbiq olunub
11:02 / 31-07-2025
Tramp Medvedevə xəbərdarlıq edib
10:43 / 31-07-2025
PUA-lar Penzadakı silah zavoduna hücum edib
10:42 / 31-07-2025
Laçının dağlıq ərazisində yanğın olub
10:33 / 31-07-2025
Rusiya Moldovadakı seçkilərə müdaxiləyə hazırlaşır
10:23 / 31-07-2025
Humanitar yardım gözləyən 51 fələstinli öldürülüb
10:20 / 31-07-2025
Təhsil eksperti: "İki abituriyentdən biri universitetə düşməyəcək, ona görə ki..."
10:13 / 31-07-2025
Rusiyanın hücum təhlükəsi Avropanı çətin vəziyyətlə üzləşdirib - Foto
10:07 / 31-07-2025
ARDNF-nin büdcəsinin icrasına rəy verilib
09:55 / 31-07-2025
ABŞ-nın “F-35” qırıcısı qəzaya uğrayıb
14:58 / 28-07-2025
Vilayəti Azərbaycana qarşı düşmən mövqeyindən çəkilmir - Foto
11:32 / 28-07-2025
Qazaxıstan neftinin Rusiyadan yan keçməklə nəqli: Azərbaycan nəqli məhdudlaşdıracaq
12:59 / 29-07-2025
Qarabağa növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
12:55 / 29-07-2025
Mərkəzi Nəbatat Bağında 7 yaşlı uşağı ilan sancıb - Vəziyyəti ağırdır
19:16 / 28-07-2025
DTX imtahanlarda fırıldaqçılıq edən şəbəkə üzvlərini saxlayıb
13:59 / 29-07-2025
Cəlaloğlu: Sabitlik hər an pozula bilər
13:40 / 28-07-2025
Qarabağa növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib) - Foto
09:33 / 28-07-2025
İntibahın aynası - Akif Abbasov yazır
17:26 / 28-07-2025
Kosmik rəqabət güclənir - Yeni proqrama start verilir
15:07 / 29-07-2025
İsazadə: Rusiyada şovinizm yüksək həddə çatıb
10:36 / 30-07-2025
Rus ordusu üç bölgədə irəliləyir - Foto
14:14 / 28-07-2025
Prezident qanuna dəyişikliyi təsdiqləyib
Yer kürəsində yeni fəsillər yaranıb
Tarix: 30-07-2025 16:57 | Bölmə: Slayd
Yer kürəsində artıq yeni fəsillər formalaşıb. Yeni fəsillərin yaranmasına ən çox insan fəaliyyəti təsir edib.
Reyting.az "Live Science" nəşrinə istinadla xəbər verir ki, bunu Böyük Britaniyadan olan elm adamları bildiriblər.
Britaniyalı alimlər - London İqtisadiyyat Məktəbi və York Universitetindən olan tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, Yer planetində iki yeni fəsil yaranıb. Onlar dünyanın müxtəlif bölgələrində fəsillərdə baş verən köklü dəyişiklikləri araşdırandan sonra bu qənaətə gəliblər.
Alimlərin sözlərinə görə, insanlar demək olar ki, Yerin təbii ritmlərini köklü şəkildə dəyişiblər. Bu isə yeni fəsillərin - dumanlı və zibil fəsillərinin yaranmasına səbəb olub.
Birinci fəsil, yəni çox dumanlı hava şəraiti hər il Cənub-Şərqi Asiyanın bir çox ərazilərində müşahidə edilir. Bunun da əsas səbəbi Hindistandakı məhsul qalıqlarının yandırılması, eləcə də İndoneziyada, həmçinin Malayziyada torf sahələrinin təbiətin qoynunda, yəni açıq sahələrdə yandırılmasıdır.
Zibil fəsli isə dekabrdan martadək Balidə müşahidə olunur. Alimlərin izahına görə, bu dövrdə güclənən musson küləkləri və okean axınları sahillərə tonlarla plastik tullantı gətirir. Statistikaya görə, təkcə 2025-ci ilin üç ayı ərzində sahillərdən 3 min tondan çox tullantı toplanıb. Bənzər hallar Filippin, Tailand, ABŞ-da da qeydə alınıb.
Alimlər bildiriblər ki, ənənəvi fəsillər tədricən yox olmağa başlayır. Bu proses artıq aydın şəkildə sezilir.
Məlum olub ki, hətta Alp dağlarında belə qış çox qısalıb və əvvəlki qədər bol qar yağmır. Bundan əlavə, fəsillər getdikcə daha çox ekstremal hava hadisələri ilə də müşayiət olunur.
Tədqiqatçılar "aritmik" fəsillər anlayışını da təqdim ediblər ki, bu zaman müəyyən fəsillərə xas olan hadisələrin vaxtı dəyişir. Bu, quşların miqrasiyasına, çiçəklənməyə, yarpaq tökülməsinin başlanmasına və bir sıra belə hallara mənfi yöndə çox böyük təsir göstərir. Belə dəyişikliklər ekosistemləri pozur və milyonlarla insanın sağlamlığına təhlükə yaratmaqla bərabər, həm də bir çox sahələrə, əsasən də iqtisadiyyata zərər vurur.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 30-07-2025 16:57 | Bölmə: Slayd
Yer kürəsində artıq yeni fəsillər formalaşıb. Yeni fəsillərin yaranmasına ən çox insan fəaliyyəti təsir edib.
Reyting.az "Live Science" nəşrinə istinadla xəbər verir ki, bunu Böyük Britaniyadan olan elm adamları bildiriblər.
Britaniyalı alimlər - London İqtisadiyyat Məktəbi və York Universitetindən olan tədqiqatçılar müəyyən ediblər ki, Yer planetində iki yeni fəsil yaranıb. Onlar dünyanın müxtəlif bölgələrində fəsillərdə baş verən köklü dəyişiklikləri araşdırandan sonra bu qənaətə gəliblər.
Alimlərin sözlərinə görə, insanlar demək olar ki, Yerin təbii ritmlərini köklü şəkildə dəyişiblər. Bu isə yeni fəsillərin - dumanlı və zibil fəsillərinin yaranmasına səbəb olub.
Birinci fəsil, yəni çox dumanlı hava şəraiti hər il Cənub-Şərqi Asiyanın bir çox ərazilərində müşahidə edilir. Bunun da əsas səbəbi Hindistandakı məhsul qalıqlarının yandırılması, eləcə də İndoneziyada, həmçinin Malayziyada torf sahələrinin təbiətin qoynunda, yəni açıq sahələrdə yandırılmasıdır.
Zibil fəsli isə dekabrdan martadək Balidə müşahidə olunur. Alimlərin izahına görə, bu dövrdə güclənən musson küləkləri və okean axınları sahillərə tonlarla plastik tullantı gətirir. Statistikaya görə, təkcə 2025-ci ilin üç ayı ərzində sahillərdən 3 min tondan çox tullantı toplanıb. Bənzər hallar Filippin, Tailand, ABŞ-da da qeydə alınıb.
Alimlər bildiriblər ki, ənənəvi fəsillər tədricən yox olmağa başlayır. Bu proses artıq aydın şəkildə sezilir.
Məlum olub ki, hətta Alp dağlarında belə qış çox qısalıb və əvvəlki qədər bol qar yağmır. Bundan əlavə, fəsillər getdikcə daha çox ekstremal hava hadisələri ilə də müşayiət olunur.
Tədqiqatçılar "aritmik" fəsillər anlayışını da təqdim ediblər ki, bu zaman müəyyən fəsillərə xas olan hadisələrin vaxtı dəyişir. Bu, quşların miqrasiyasına, çiçəklənməyə, yarpaq tökülməsinin başlanmasına və bir sıra belə hallara mənfi yöndə çox böyük təsir göstərir. Belə dəyişikliklər ekosistemləri pozur və milyonlarla insanın sağlamlığına təhlükə yaratmaqla bərabər, həm də bir çox sahələrə, əsasən də iqtisadiyyata zərər vurur.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 13:01
İranda hakimiyyətə Pəhləvi gələcək, yoxsa...
Bu gün, 09:25
Rus ordusu Ukraynanın daha bir şəhərini ələ keçirib
Bu gün, 07:25
Qarabağa növbəti köç gedib
Dünən, 17:21
Qitələr sürətlə quruyur - Xəbərdarlıq
Dünən, 16:57
Yer kürəsində yeni fəsillər yaranıb
Dünən, 15:00
İcbari Tibbi Sığorta Fondu tələbləri pozub
Dünən, 14:54
Dövlət Agentliyində yoxlama - Nöqsanlar aşkarlanb
Dünən, 14:53
Tarif Şurası istilik təchizatını bahalaşdırıb
Dünən, 13:06
İsrail-İran: üfüqdə yeni müharibə görünürmü?
Dünən, 12:17
Kreml Trampın sülh təklifini niyə rədd edir?
Dünən, 11:29
Yaşayış üçün əlverişli planet kəşf edilib - Foto
Dünən, 10:36
Rus ordusu üç bölgədə irəliləyir - Foto
Dünən, 08:16
Güclü zəlzələ sunamiyə səbəb olub - (Yenilənib)
29-07-2025, 15:07
İsazadə: Rusiyada şovinizm yüksək həddə çatıb
29-07-2025, 13:59
Cəlaloğlu: Sabitlik hər an pozula bilər
29-07-2025, 12:11
Pezeşkianın fəallığı: hakimiyyətdə kosmetik, yoxsa real dəyişiklik?
29-07-2025, 11:23
Azərbaycana PUA ilə narkotik keçirmək istəyiblər - Foto
28-07-2025, 19:16
DTX imtahanlarda fırıldaqçılıq edən şəbəkə üzvlərini saxlayıb
28-07-2025, 17:26
Kosmik rəqabət güclənir - Yeni proqrama start verilir
28-07-2025, 14:58
Vilayəti Azərbaycana qarşı düşmən mövqeyindən çəkilmir - Foto
28-07-2025, 11:32
Qazaxıstan neftinin Rusiyadan yan keçməklə nəqli: Azərbaycan nəqli məhdudlaşdıracaq
28-07-2025, 11:00
Novxanı çimərliyində iki nəfərin meyiti tapılıb
28-07-2025, 10:41
ABŞ qoşunlarını Avropadan çıxarır
25-07-2025, 17:33
Professor: Rusiya Gürcüstanı itirib, Ermənistanı itirir, Azərbaycanı itirmək üzrədir
25-07-2025, 16:10
Azərbaycan Cənubi Qafqazı əməkdaşlıq platformasına çevirməyi təklif edir - Deputat
25-07-2025, 12:25
Zelenski-Putin görüşü baş tuta bilər
25-07-2025, 12:13
Trampın Cənubi Qafqaz siyasəti: Son məqsəd nədir?
24-07-2025, 23:39
Azərbaycan QHT-ləri ABŞ Dövlət katibinə müraciət ünvanlayıblar
24-07-2025, 15:04
Rusiyaya qaçırılan ukraynalı uşaqları cəbhəyə göndərirlər
24-07-2025, 14:03
Nəhəng asteroid sürətlə Yerə yaxınlaşır
24-07-2025, 12:59
İstanbul görüşü: Rusiya sülhə yenə arxa çevirib - Foto
24-07-2025, 12:33
Türkiyə Bakı-Moskva gərginliyinə qarışacaqmı?
24-07-2025, 11:20
Rusiya ilə bağlı daha bir hərbi sirrin üstü açılıb
24-07-2025, 11:00
Füzulidəki yanğın genişlənir - (Yenilənib)
23-07-2025, 15:12
Ürəyin müalicəsi üçün inqilabi yenilik ediblər - Foto
23-07-2025, 14:38
Professor: Rusiyanın Azərbaycana təzyiqi ciddi nəticə verməyəcək
23-07-2025, 13:55
III Dünya müharibəsi riski artır - Hərbi ekspert
23-07-2025, 13:04
Kilsəyə qarşı getmək Paşinyanın evini yıxa bilər
23-07-2025, 12:59
Qanunsuz tikilmiş 100 minə yaxın ev sənədləşdiriləcək
23-07-2025, 09:52
Rus ordusu bir neçə istiqamətdə irəliləyir - (Yenilənib) - Foto
23-07-2025, 08:56
Qocalmanın qarşısını almaq mümkün olacaq
22-07-2025, 15:30
Təbiət hadisəsi dünyanı qaranlığa qərq edəcək
22-07-2025, 11:50
Təhlükəli virus 151 nəfərin həyatına son qoyub
22-07-2025, 11:29
Türkiyə şərtləri dəyişir - Foto
22-07-2025, 10:40
Tramp İranı yenidən bombalamaqla hədələyir
22-07-2025, 08:21
Moskva-Kiyev danışqları: görüş yeri yenə İstanbuldur
21-07-2025, 15:36
Cəlaloğlu: Keçmiş sovet respubliklarının işğalı real təhlükədir
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
