17:38 / 13-05-2025
Trampın xüsusi elçiləri İstanbula gəlir
17:13 / 13-05-2025
Azərbaycanın Hərbi prokuroru təyin edilib - Sərəncam
16:13 / 13-05-2025
Professor: Türkiyənin təklifinin alternativi müharibədir
16:00 / 13-05-2025
Magistraturalara imtahanın nəticələri elan olunub
15:41 / 13-05-2025
Rusiya 30 günlük atəşkəs təklifinə şübhə ilə yanaşır
15:02 / 13-05-2025
Şərurlu İsfəndiyar məhkəməyə gəlib - Qalmaqal
14:58 / 13-05-2025
Deputatlar daha 12 məsələni müzakirəyə çıxaracaq
14:54 / 13-05-2025
İlham Əliyev iki sərgi ilə tanış olub
14:17 / 13-05-2025
Sərdar Cəlaloğlu: PKK dəstəyini itirib, bazası sıradan çıxıb
14:01 / 13-05-2025
Zakir Həsənov Yaşar Gülərlə görüşüb - Fotolar
13:28 / 13-05-2025
"Son zəng"lə bağlı məktəblərə protokollar göndərilib
13:04 / 13-05-2025
Şirkətin qadın rəhbəri həbs edilib
13:04 / 13-05-2025
Elnur Zeynalov: “Ağdam Muğam Mərkəzində solo-konsert verməyi düşünürəm”
12:53 / 13-05-2025
Tərtərdə qayınata gəlini öldürüb - Yenilənib
12:49 / 13-05-2025
Rəsmi Bakı Kremlin bostanına daş atır
12:46 / 13-05-2025
Müəllimlərin sertifikasiya imtahanının vaxtı bəlli olub
12:34 / 13-05-2025
Sabah yağış yağacaq
12:23 / 13-05-2025
Çin “Boeing”ə qoyulan qadağanı ləğv edib
12:19 / 13-05-2025
Vardanyanın cinayət işi üzrə məhkəmə davam etdirilir
12:05 / 13-05-2025
Azon zavodunun direktoru vəzifədən çıxarılıb
11:58 / 13-05-2025
Tramp həm Rusiyanı, həm də Ukraynanı hədələyir
11:41 / 13-05-2025
Agentliyin sabiq direktoru məhkəmə zalında həbs edilib
11:28 / 13-05-2025
İstanbul danışıqları: Zelenski gəlir, Tramp iştirakına eyham vurur, Putin hələ də manevr edir
11:09 / 13-05-2025
Milli Təhlükəsizlik Şurasının Baş katibi Bakıya gəlib - Fotolar
11:06 / 13-05-2025
DİN: "Naməlum zəngləri dərhal bloklayın"
10:51 / 13-05-2025
Xalq artisti: "Televiziyada “ləçər kişi” obrazı yaranıb"
10:37 / 13-05-2025
İnsan alveri: 11 nəfər beynəlxalq axtarışa verilib
10:36 / 13-05-2025
İlham Əliyev Yaşar Güləri qəbul edib - (Yenilənib)
10:14 / 13-05-2025
Rusiya casuslarına cəza veriblər - Fotolar
20:00 / 10-05-2025
İlham Əliyev Ağdama gedib - (Yenilənib) - Fotolar
21:05 / 08-05-2025
Məhkəmə: Kəlbəcərin işğalını əks etdirən videomaterial nümayiş olunub - (Yenilənib)
09:59 / 09-05-2025
Prezident və birinci xanım Heydər Əliyevin məzarını ziyarət ediblər
20:17 / 08-05-2025
Məşhur rejissor böyük faciəni ekranlaşdıracaq
09:05 / 09-05-2025
Anqola prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
22:40 / 08-05-2025
BƏƏ prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
19:20 / 09-05-2025
207 nömrəli məktəbdə 150 manatdan pul yığılması iddiası araşdırılır
18:05 / 08-05-2025
AFFA klublara Premyer Liqada iştirak üçün lisenziya verib
00:01 / 10-05-2025
Bu gün Heydər Əliyevin doğum günüdür
23:44 / 08-05-2025
Pakistan Hindistana raketlərlə cavab verib
00:03 / 09-05-2025
Prezident Faşizm üzərində Qələbə Günü münasibətilə paylaşım edib - Foto
09:32 / 09-05-2025
SOCAR-da yeni təyinat olub
Vaşinqton Ərdoğandan qurtulmağa ümid edir - Rus nəşri
Tarix: 14-03-2023 11:59 | Bölmə: Slayd
Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan mayın 14-də keçiriləcək 28-ci çağırış prezident və parlament seçkilərinə hazırlıqla bağlı sərəncam imzalayıb. Bu, ölkədə seçki kampaniyasının rəsmi başlanması deməkdir.
Ərdoğan, həmçinin xatırladıb ki, seçkilər əvvəlcə iyunun 18-nə təyin edilib, lakin prezident “Konstitusiyanın 116-cı maddəsinin verdiyi səlahiyyətlərdən istifadə edərək” səsverməni mayın 14-nə təxirə salıb.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Regnum” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur ki, iyunun 18-dən mayın 14-nə qədər olan bir aydakı fərq yalnız zahirən əhəmiyyətsiz görünə bilər, əslində, bu ay önəmlidir:
Bundan əvvəl Türkiyə prezidentinin özü bunu onunla izah etmişdi ki, iyunun 18-də seçkilərin keçirilməsi əhalinin əhəmiyyətli hissəsinin seçkilərdə iştirakına mane ola bilər, çünki ölkədə tələbələrin tətili iyun ayında başlayır, tələbələr isə qohumlarını ziyarət etmək və ya kurortlara getmək üçün yola düşürlər.
Arqument tamamilə inandırıcı deyil. Mütəxəssislərin hələ də həll edə bilmədiyi müəyyən bir sirri gizlədir.
Hətta bəzi Şərq astroloqlarının ən mühüm dövlət qərarlarının verilmə tarixini ulduzlara və planetlərin mövqeyinə görə təyin edən Ərdoğanla işlədiyinə dair mülahizələr də var. Amma istər Ərdoğanın yaxın çevrəsində, istərsə də müxalifətdə seçkilərin tarixi ilə bağlı böyük müzakirələrin aparılması faktının özü çoxlu suallar yaradıb.
Əvvəlcə Türkiyənin KONDA araşdırma şirkətinin baş direktoru Bəkir Ağırdır hakim Ədalət və İnkişaf Partiyasının (AKP) növbədənkənar seçkilərə gedə biləcəyini və 2022-ci ilin may-noyabr ayları arasında keçirilə biləcəyini söyləyib. Paralel olaraq AKP bir il müddətinə seçkilərin keçirilməsini qadağan edən qanun layihəsi hazırlayırdı.
Türkiyənin “Hürriyet” nəşrinin bununla bağlı yazdığı kimi, “qanun layihəsi parlamentə daxil olmaq üçün tələb edilən seçki baryerinin ölkə üzrə 10 faizdən 5 faizə endirilməsi təklifinin bir hissəsidir”. Təklifdə Türkiyənin böyük şəhərlərinin kiçik dairələrə bölünməsi müddəası var idi və seçkilərdə iştirak etmək üçün siyasi partiyanın parlamentdə rəsmi qrupa malik olması tələbi aradan qaldırıldı.
Hakim partiya əvvəllər də erkən seçki ideyasına əl atıb. Əvvəlcə 2019-cu ildə növbəti prezident və parlament seçkilərinin keçirilməsi nəzərdə tutulurdu, bundan sonra ölkədə 2018-ci ilin aprelində referendumla qəbul edilmiş prezidentlik sistemi ilə bağlı müddəalar qüvvəyə minməli idi. Amma Ərdoğan ölkədə növbədənkənar prezident və parlament seçkilərini 2018-ci il iyunun 24-də elan edib. O, bu hərəkətini belə əsaslandırıb:
“Türkiyənin Suriyadakı hərbi əməliyyatları, başda Suriya və İraq olmaqla, bölgədə tarixi əhəmiyyətli hadisələr ölkənin siyasi qeyri-müəyyənliyi aradan qaldırmaq üçün addımlar atmasını zəruri edir”.
Həmin an AKP artıq populyarlığının zirvəsində deyildi və Milliyyətçi Hərəkat Partiyası (MHP) ilə ittifaqda hərəkət etmək məcburiyyətində qaldı.
Türkiyədə seçkilərin təxirə salınması məsələsi əvvəllər də həmişə ciddi motivasiya edilib. Bu dəfə də belə olduğunu söyləmək üçün bütün əsaslar var.
Seçkilərin iyunun 18-dən gec bir tarixə təxirə salınması da nəzərdən keçirilib. Bu, Konstitusiyaya dəyişikliklərlə müşayiət olunub. Amma AKP MHP ilə ittifaqda onları asanlıqla parlamentdən keçirə və ölkənin Mərkəzi Seçki Komissiyasının təsdiqini ala bilib.
Dəhşətli zəlzələdən sonra bütün seçki dövrünün gələn ilə qədər təxirə salınacağı ilə bağlı təkliflər var idi. Bu barədə baş nazirin keçmiş müavini Bülənt Arınç danışıb. Onun sözlərinə görə, “seçkilər dərhal təxirə salınmalıdır, bu, zərurətdir”. Lakin bu variantın qəbuledilməz olduğu ortaya çıxdı.
Ərdoğan isə öz seçimini edib. Onun əməllərinin çoxunu onunla izah etmək olar ki, o, kəşfiyyat kanalları vasitəsilə informasiya almağa başlayıb: ABŞ prezident seçkilərinə “hərbi müdaxilə” imkanını nəzərdən keçirir və iyunun 18-nə nə isə hazırlayırdı.
ABŞ Xarici Əlaqələr Şurası (CFR) hətta Amerikanın hərəkətləri üçün mümkün ssenarilərin təhlili ilə bağlı məqalə dərc edib.
Məqalənin müəllifi, MKİ-nin əməkdaşı Henri Barki yazıb ki, “Ərdoğanın əleyhinə danışmaq lazımdır, çünki Türkiyə Qərbin təsirindən xilas olmaq üçün çox vacib ölkədir”. Ankara bunu ciddi qəbul edib, çünki bu cür mühakimələr Amerika xarici siyasətinin aparıcı ideoloqlarının ideyalarına əsaslanır.
Türkiyənin “Akşam” və “Yeni Şafak” qəzetləri hesab edirlər ki, “Türkiyədən öz xarici siyasət məqsədlərində istifadə etmək üçün Ərdoğanı itaətkar bir oyuncaqla əvəzləmək şansı var, ancaq Türkiyədə sabitliyi poza və orada “Suriya-2”-ni qura bilsələr”.
Bununla bağlı Barki Qərbi Türkiyədə keçiriləcək seçkilərə müdaxilə etməyə çağırsa da, “Türkiyə müxalifətinin düşərgəsində problemlər var”, - deyə şikayətlənib.
Həqiqətən də Türkiyə müxalifəti bir neçə gün davam edən çətin danışıqlardan sonra may seçkilərində Ərdoğana rəqib olaraq Cümhuriyyət Xalq Partiyasının (CHP) 74 yaşlı lideri Kamal Kılıçdaroğlunu seçib. Amma sonda altı partiyadan ibarət müxalifət bloku dağıldı. “İyi Partiya”nın başqanı Meral Akşener “Altılı masa”nı tərk edib. O, qərarını “alyansın millətin iradəsini təmsil etmək qabiliyyətini itirməsi” ilə izah edib.
Daha əvvəl Qərb korporasiyalarından və Avropa ilə bağlı türk oliqarxlarından tamamilə asılı olan Kılıçdaroğlu Ərdoğana bu sözlərlə müraciət etmişdi:
“Bu ölkə sizə 20 il vaxt verib. Sizin sayənizdə çaxnaşmadan sağ çıxdıq. Pandemiya zamanı bizə beş maska lazım idi. Meşələrimiz yanırdı. İqtisadiyyatı çökdürdünüz. Demək olar ki, zəlzələdən məhv olmuşuq. Sən həmişə bacarıqsız olmusan. Biz sizə bir il, bir gün belə verməyəcəyik. Sizin bacarıqsızlığınıza daha dözməyəcəyik”.
Bununla bağlı Türkiyə Silahlı Qüvvələri Baş Qərargahının keçmiş kəşfiyyat rəisi, general-polkovnik İsmayıl Hakkı Pekin xəbərdarlıq edib ki, “Ankarada hakimiyyət dəyişikliyi baş verərsə, özümüzü Yaxın Şərqdə davam edən qlobal döyüşdə qaliblər siyahısında görməyəcəyik".
Ərdoğanın siyasi texnoloqları müxalifət düşərgəsindəki böhran hadisələrinə bacarıqla reaksiya verirlər. Reytinqini durmadan artıran yeganə qüvvə olan “İyi Parti” “böyük oyun”dan ayrılıb, CHP isə özlüyündə xarici qüvvə, Qərb dəyəri səviyyəsinə yetişməyib və “mövcud rejimə alternativ olaraq, bir siyasi partiyaya güvənərək” görünür.
Digər müxalifət partiyalarına gəlincə, onlar kiçik hissələrə bölünüblər. Bu, AKP-yə seçkilərdə manevr etmək və kommunikasiya strategiyasından səmərəli istifadə etmək imkanı yaradır. Amma Türkiyədə ümumi seçkilərlə bağlı siyasi spekulyasiyalar hələ də sona çatmayıb.
AKP fəlakətə verdiyi reaksiyaya görə sərt tənqid dalğasını alt-üst etməlidir. Partiya seçiciləri inandırır ki, baş verən faciə kontekstində indiki rəhbərliyi dəyişməyin mənası yoxdur, bu, ölkə üçün daha böyük problemlərlə doludur. Doğrudan da, daxili siyasi vəziyyətin qaçılmaz mürəkkəbləşməsi halında zərər çəkmiş rayonları kimin və necə bərpa edəcəyi, bunun üçün kimin bütün imkan və səlahiyyətlərə malik olacağı bəlli deyil.
Vaşinqton da oyun oynayır. Yanvarın 16-da ABŞ-ın keçmiş milli təhlükəsizlik müşaviri Con Bolton Şimali Atlantika Alyansını ümumi seçkilər öncəsi Türkiyənin müxalifət partiyalarını dəstəkləməyə çağıraraq, “Ankara özünü NATO-nun məsuliyyətli müttəfiqi kimi aparmır”,- demişdi. Belə çıxa bilər ki, ABŞ Türkiyədə keçirilən seçkilərin nəticələrini tanımır. Bunun üçün Ərdoğanın boğazında sümük olan Türkiyə müxalifətinin kuratorları cəhd edə bilər.
Təsadüfi deyil ki, Ankara “F-35” proqramından çıxarıldıqdan sonra Türkiyəyə “F-16” qırıcılarının tədarükünü dayandırdılar.
Vaşinqton 2023-cü il mayın 14-də keçiriləcək seçkilərin nəticələrini gözləyir və türkiyəli ekspert Hüseyn Bağçının dediyi kimi, “Ərdoğan artıq prezident olmayacaq”, - deyə ümid edir.
Amma Türkiyə siyasi sürprizlər ölkəsidir. Odur ki, nəzəri olaraq “yeni Türkiyə”də gələcək parlamentdə “üçdən ibarət ittifaqın – AKP, MHP və CHP”nin formalaşacağını istisna etmək olmaz və indi birləşmənin məqsədi birgə “amerikalıları burnundan tutmaq” yazısı yalnız hakimiyyət uğrunda mübarizənin görünüşünü əks etdirir.
Təsadüfi deyil ki, Türkiyədə müxalifət ittifaqını “saxta” adlandıran ekspertlər var və hər şey hazırkı prezidentin hakimiyyətinə ciddi təhlükələrin aradan qaldırılmasına gedir.
Ola bilsin ki, Ərdoğan seçkilərdən əvvəl Suriya ilə münasibətlərin nizamlandığını bəyan edəcək, İsraillə münasibətlərdə sıçrayışa imza atacaq, Qərbin sanksiyalarından yan keçmək baxımından Rusiyaya qarşı Qərbə nəsə atacaq, amma ciddi davamı olmayacaq.
Tezliklə hər şey aydın olacaq.
Başqa bir şey odur ki, Türkiyənin xarici siyasətinin uzunmüddətli effektivliyini qiymətləndirmək hələ tezdir, çünki Ərdoğan digər güclərin ziddiyyətləri ilə oynamaq vəziyyətində müəyyən xarici siyasət uğurları əldə edir.
Türkiyə açıq şəkildə Qərbin təsirindən çıxıb və özünü müstəqil geosiyasi oyunçu kimi göstərməyə çalışır. Türkiyənin daxilində türkləri ortaq bir bədbəxtlik ətrafında birləşdirmək faktoru hələ də işləyir və Ərdoğan millətin xilaskarı, imkansızların köməkçisi kimi çıxış edir. Bu, yaxşı işləyə bilər.
Y. QACAR
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 14-03-2023 11:59 | Bölmə: Slayd
Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan mayın 14-də keçiriləcək 28-ci çağırış prezident və parlament seçkilərinə hazırlıqla bağlı sərəncam imzalayıb. Bu, ölkədə seçki kampaniyasının rəsmi başlanması deməkdir.
Ərdoğan, həmçinin xatırladıb ki, seçkilər əvvəlcə iyunun 18-nə təyin edilib, lakin prezident “Konstitusiyanın 116-cı maddəsinin verdiyi səlahiyyətlərdən istifadə edərək” səsverməni mayın 14-nə təxirə salıb.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Regnum” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur ki, iyunun 18-dən mayın 14-nə qədər olan bir aydakı fərq yalnız zahirən əhəmiyyətsiz görünə bilər, əslində, bu ay önəmlidir:
Bundan əvvəl Türkiyə prezidentinin özü bunu onunla izah etmişdi ki, iyunun 18-də seçkilərin keçirilməsi əhalinin əhəmiyyətli hissəsinin seçkilərdə iştirakına mane ola bilər, çünki ölkədə tələbələrin tətili iyun ayında başlayır, tələbələr isə qohumlarını ziyarət etmək və ya kurortlara getmək üçün yola düşürlər.
Arqument tamamilə inandırıcı deyil. Mütəxəssislərin hələ də həll edə bilmədiyi müəyyən bir sirri gizlədir.
Hətta bəzi Şərq astroloqlarının ən mühüm dövlət qərarlarının verilmə tarixini ulduzlara və planetlərin mövqeyinə görə təyin edən Ərdoğanla işlədiyinə dair mülahizələr də var. Amma istər Ərdoğanın yaxın çevrəsində, istərsə də müxalifətdə seçkilərin tarixi ilə bağlı böyük müzakirələrin aparılması faktının özü çoxlu suallar yaradıb.
Əvvəlcə Türkiyənin KONDA araşdırma şirkətinin baş direktoru Bəkir Ağırdır hakim Ədalət və İnkişaf Partiyasının (AKP) növbədənkənar seçkilərə gedə biləcəyini və 2022-ci ilin may-noyabr ayları arasında keçirilə biləcəyini söyləyib. Paralel olaraq AKP bir il müddətinə seçkilərin keçirilməsini qadağan edən qanun layihəsi hazırlayırdı.
Türkiyənin “Hürriyet” nəşrinin bununla bağlı yazdığı kimi, “qanun layihəsi parlamentə daxil olmaq üçün tələb edilən seçki baryerinin ölkə üzrə 10 faizdən 5 faizə endirilməsi təklifinin bir hissəsidir”. Təklifdə Türkiyənin böyük şəhərlərinin kiçik dairələrə bölünməsi müddəası var idi və seçkilərdə iştirak etmək üçün siyasi partiyanın parlamentdə rəsmi qrupa malik olması tələbi aradan qaldırıldı.
Hakim partiya əvvəllər də erkən seçki ideyasına əl atıb. Əvvəlcə 2019-cu ildə növbəti prezident və parlament seçkilərinin keçirilməsi nəzərdə tutulurdu, bundan sonra ölkədə 2018-ci ilin aprelində referendumla qəbul edilmiş prezidentlik sistemi ilə bağlı müddəalar qüvvəyə minməli idi. Amma Ərdoğan ölkədə növbədənkənar prezident və parlament seçkilərini 2018-ci il iyunun 24-də elan edib. O, bu hərəkətini belə əsaslandırıb:
“Türkiyənin Suriyadakı hərbi əməliyyatları, başda Suriya və İraq olmaqla, bölgədə tarixi əhəmiyyətli hadisələr ölkənin siyasi qeyri-müəyyənliyi aradan qaldırmaq üçün addımlar atmasını zəruri edir”.
Həmin an AKP artıq populyarlığının zirvəsində deyildi və Milliyyətçi Hərəkat Partiyası (MHP) ilə ittifaqda hərəkət etmək məcburiyyətində qaldı.
Türkiyədə seçkilərin təxirə salınması məsələsi əvvəllər də həmişə ciddi motivasiya edilib. Bu dəfə də belə olduğunu söyləmək üçün bütün əsaslar var.
Seçkilərin iyunun 18-dən gec bir tarixə təxirə salınması da nəzərdən keçirilib. Bu, Konstitusiyaya dəyişikliklərlə müşayiət olunub. Amma AKP MHP ilə ittifaqda onları asanlıqla parlamentdən keçirə və ölkənin Mərkəzi Seçki Komissiyasının təsdiqini ala bilib.
Dəhşətli zəlzələdən sonra bütün seçki dövrünün gələn ilə qədər təxirə salınacağı ilə bağlı təkliflər var idi. Bu barədə baş nazirin keçmiş müavini Bülənt Arınç danışıb. Onun sözlərinə görə, “seçkilər dərhal təxirə salınmalıdır, bu, zərurətdir”. Lakin bu variantın qəbuledilməz olduğu ortaya çıxdı.
Ərdoğan isə öz seçimini edib. Onun əməllərinin çoxunu onunla izah etmək olar ki, o, kəşfiyyat kanalları vasitəsilə informasiya almağa başlayıb: ABŞ prezident seçkilərinə “hərbi müdaxilə” imkanını nəzərdən keçirir və iyunun 18-nə nə isə hazırlayırdı.
ABŞ Xarici Əlaqələr Şurası (CFR) hətta Amerikanın hərəkətləri üçün mümkün ssenarilərin təhlili ilə bağlı məqalə dərc edib.
Məqalənin müəllifi, MKİ-nin əməkdaşı Henri Barki yazıb ki, “Ərdoğanın əleyhinə danışmaq lazımdır, çünki Türkiyə Qərbin təsirindən xilas olmaq üçün çox vacib ölkədir”. Ankara bunu ciddi qəbul edib, çünki bu cür mühakimələr Amerika xarici siyasətinin aparıcı ideoloqlarının ideyalarına əsaslanır.
Türkiyənin “Akşam” və “Yeni Şafak” qəzetləri hesab edirlər ki, “Türkiyədən öz xarici siyasət məqsədlərində istifadə etmək üçün Ərdoğanı itaətkar bir oyuncaqla əvəzləmək şansı var, ancaq Türkiyədə sabitliyi poza və orada “Suriya-2”-ni qura bilsələr”.
Bununla bağlı Barki Qərbi Türkiyədə keçiriləcək seçkilərə müdaxilə etməyə çağırsa da, “Türkiyə müxalifətinin düşərgəsində problemlər var”, - deyə şikayətlənib.
Həqiqətən də Türkiyə müxalifəti bir neçə gün davam edən çətin danışıqlardan sonra may seçkilərində Ərdoğana rəqib olaraq Cümhuriyyət Xalq Partiyasının (CHP) 74 yaşlı lideri Kamal Kılıçdaroğlunu seçib. Amma sonda altı partiyadan ibarət müxalifət bloku dağıldı. “İyi Partiya”nın başqanı Meral Akşener “Altılı masa”nı tərk edib. O, qərarını “alyansın millətin iradəsini təmsil etmək qabiliyyətini itirməsi” ilə izah edib.
Daha əvvəl Qərb korporasiyalarından və Avropa ilə bağlı türk oliqarxlarından tamamilə asılı olan Kılıçdaroğlu Ərdoğana bu sözlərlə müraciət etmişdi:
“Bu ölkə sizə 20 il vaxt verib. Sizin sayənizdə çaxnaşmadan sağ çıxdıq. Pandemiya zamanı bizə beş maska lazım idi. Meşələrimiz yanırdı. İqtisadiyyatı çökdürdünüz. Demək olar ki, zəlzələdən məhv olmuşuq. Sən həmişə bacarıqsız olmusan. Biz sizə bir il, bir gün belə verməyəcəyik. Sizin bacarıqsızlığınıza daha dözməyəcəyik”.
Bununla bağlı Türkiyə Silahlı Qüvvələri Baş Qərargahının keçmiş kəşfiyyat rəisi, general-polkovnik İsmayıl Hakkı Pekin xəbərdarlıq edib ki, “Ankarada hakimiyyət dəyişikliyi baş verərsə, özümüzü Yaxın Şərqdə davam edən qlobal döyüşdə qaliblər siyahısında görməyəcəyik".
Ərdoğanın siyasi texnoloqları müxalifət düşərgəsindəki böhran hadisələrinə bacarıqla reaksiya verirlər. Reytinqini durmadan artıran yeganə qüvvə olan “İyi Parti” “böyük oyun”dan ayrılıb, CHP isə özlüyündə xarici qüvvə, Qərb dəyəri səviyyəsinə yetişməyib və “mövcud rejimə alternativ olaraq, bir siyasi partiyaya güvənərək” görünür.
Digər müxalifət partiyalarına gəlincə, onlar kiçik hissələrə bölünüblər. Bu, AKP-yə seçkilərdə manevr etmək və kommunikasiya strategiyasından səmərəli istifadə etmək imkanı yaradır. Amma Türkiyədə ümumi seçkilərlə bağlı siyasi spekulyasiyalar hələ də sona çatmayıb.
AKP fəlakətə verdiyi reaksiyaya görə sərt tənqid dalğasını alt-üst etməlidir. Partiya seçiciləri inandırır ki, baş verən faciə kontekstində indiki rəhbərliyi dəyişməyin mənası yoxdur, bu, ölkə üçün daha böyük problemlərlə doludur. Doğrudan da, daxili siyasi vəziyyətin qaçılmaz mürəkkəbləşməsi halında zərər çəkmiş rayonları kimin və necə bərpa edəcəyi, bunun üçün kimin bütün imkan və səlahiyyətlərə malik olacağı bəlli deyil.
Vaşinqton da oyun oynayır. Yanvarın 16-da ABŞ-ın keçmiş milli təhlükəsizlik müşaviri Con Bolton Şimali Atlantika Alyansını ümumi seçkilər öncəsi Türkiyənin müxalifət partiyalarını dəstəkləməyə çağıraraq, “Ankara özünü NATO-nun məsuliyyətli müttəfiqi kimi aparmır”,- demişdi. Belə çıxa bilər ki, ABŞ Türkiyədə keçirilən seçkilərin nəticələrini tanımır. Bunun üçün Ərdoğanın boğazında sümük olan Türkiyə müxalifətinin kuratorları cəhd edə bilər.
Təsadüfi deyil ki, Ankara “F-35” proqramından çıxarıldıqdan sonra Türkiyəyə “F-16” qırıcılarının tədarükünü dayandırdılar.
Vaşinqton 2023-cü il mayın 14-də keçiriləcək seçkilərin nəticələrini gözləyir və türkiyəli ekspert Hüseyn Bağçının dediyi kimi, “Ərdoğan artıq prezident olmayacaq”, - deyə ümid edir.
Amma Türkiyə siyasi sürprizlər ölkəsidir. Odur ki, nəzəri olaraq “yeni Türkiyə”də gələcək parlamentdə “üçdən ibarət ittifaqın – AKP, MHP və CHP”nin formalaşacağını istisna etmək olmaz və indi birləşmənin məqsədi birgə “amerikalıları burnundan tutmaq” yazısı yalnız hakimiyyət uğrunda mübarizənin görünüşünü əks etdirir.
Təsadüfi deyil ki, Türkiyədə müxalifət ittifaqını “saxta” adlandıran ekspertlər var və hər şey hazırkı prezidentin hakimiyyətinə ciddi təhlükələrin aradan qaldırılmasına gedir.
Ola bilsin ki, Ərdoğan seçkilərdən əvvəl Suriya ilə münasibətlərin nizamlandığını bəyan edəcək, İsraillə münasibətlərdə sıçrayışa imza atacaq, Qərbin sanksiyalarından yan keçmək baxımından Rusiyaya qarşı Qərbə nəsə atacaq, amma ciddi davamı olmayacaq.
Tezliklə hər şey aydın olacaq.
Başqa bir şey odur ki, Türkiyənin xarici siyasətinin uzunmüddətli effektivliyini qiymətləndirmək hələ tezdir, çünki Ərdoğan digər güclərin ziddiyyətləri ilə oynamaq vəziyyətində müəyyən xarici siyasət uğurları əldə edir.
Türkiyə açıq şəkildə Qərbin təsirindən çıxıb və özünü müstəqil geosiyasi oyunçu kimi göstərməyə çalışır. Türkiyənin daxilində türkləri ortaq bir bədbəxtlik ətrafında birləşdirmək faktoru hələ də işləyir və Ərdoğan millətin xilaskarı, imkansızların köməkçisi kimi çıxış edir. Bu, yaxşı işləyə bilər.
Y. QACAR
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 17:13
Azərbaycanın Hərbi prokuroru təyin edilib - Sərəncam
Bu gün, 16:13
Professor: Türkiyənin təklifinin alternativi müharibədir
Bu gün, 16:00
Magistraturalara imtahanın nəticələri elan olunub
Bu gün, 12:49
Rəsmi Bakı Kremlin bostanına daş atır
Bu gün, 11:28
İstanbul danışıqları: Zelenski gəlir, Tramp iştirakına eyham vurur, Putin hələ də manevr edir
Bu gün, 10:36
İlham Əliyev Yaşar Güləri qəbul edib - (Yenilənib)
Bu gün, 07:33
Tramp Türkiyəyə gəlmək istəyir
Dünən, 14:04
Putini yenə atəşkəsə çağırırlar
11-05-2025, 14:22
"Xudafərin" körpüsünün sütun hissəsində qazıntı aparanlara qarşı əməliyyat keçirilib - Video
10-05-2025, 20:00
İlham Əliyev Ağdama gedib - (Yenilənib) - Fotolar
10-05-2025, 11:49
Mövqelərimiz atəşə tutulub
8-05-2025, 18:28
95 milyard avroluq məhsula rüsum tətbiqinə hazırlaşırlar
8-05-2025, 11:24
İsraillə gizli danışıqlar: Əhməd Şaraa etibarlı çətir axtarır
8-05-2025, 09:30
“ABŞ Rusiyadan Çinə qarşı da istifadə edəcək” - Professor
8-05-2025, 09:13
Bayden: Putin Varşava Müqaviləsi Təşkilatını bərpa etməyə çalışır
7-05-2025, 19:40
İlham Əliyev Moskvadakı Qələbə paradına qatılmayacaq
7-05-2025, 13:55
Putin nüvə silahından istifadə edə bilər
7-05-2025, 12:57
Rus ordusu mayın 9-dək Dnepropetrovsk vilayətini işğal etmək istəyir
7-05-2025, 09:50
Magistraturalara qəbul imtahanının vaxtı açıqlanıb
7-05-2025, 08:28
Diqqət! Yeni mobil-virus yayılır
7-05-2025, 06:30
Hindistan Pakistana hücum edib - (Yenilənib)
6-05-2025, 17:35
Britaniya Rusiya ilə müharibəyə hazırlaşır - Foto
6-05-2025, 16:07
Məhkəmələrə sədr və müavinlər təyin olunub - Siyahı
6-05-2025, 15:39
Professor: Azərbaycan Türkiyə-İsrail münasibətlərini nisbətən normal müstəviyə çəkə bilib
6-05-2025, 13:05
Dolaşıq kələf: Netanyahu Bakıya niyə uça bilməyib?
6-05-2025, 11:38
Hüseynəliyev nazir təyin edilib
5-05-2025, 18:48
Qəzzanın bütünlüklə ələ keçirilməsi planı təsdiqlənib
5-05-2025, 14:03
"Toplum TV" işi üzrə məhkəmə baxışı təyin olunub
5-05-2025, 10:50
Diktatorun qızı siyasi debüt edir
4-05-2025, 13:57
Azərbaycanın deputatı Moskvada saxlanılıb
3-05-2025, 16:54
Yerin fırlanmasını ləngidiblər - Foto
2-05-2025, 18:00
Professor: Ermənistan Zəngəzur dəhlizi problemini həll etməlidir
2-05-2025, 16:58
Zülfüqarov: Ermənistan etməsə, özümüz edəcəyik
2-05-2025, 13:42
Rusiyanın şərtləri rədd edilir
2-05-2025, 13:13
Kreml niyə Ukraynada seçki keçirilməsinə israr edir?
2-05-2025, 11:10
Vitse-prezident: Ukraynada müharibə tezliklə bitməyəcək
2-05-2025, 09:44
İnsanların yadplanetlilərlə qohumluq əlaqələri araşdırılıb
2-05-2025, 08:35
Bəşəriyyət üçün daha bir təhlükə yaranıb
2-05-2025, 03:00
ABŞ Rusiya-Ukrayna danışıqlarında vasitəçilikdən imtina edir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
