00:14 / 25-03-2023
İdarə rəisi nazirlikdə vəzifəyə təyin edilib
23:10 / 24-03-2023
Ukraynanın qələbə çalmasının əsas şərtləri... - Politoloqun şərhi
23:07 / 24-03-2023
Azərbaycanda son sutkada COVİD-19-dan ölən olmayıb
22:49 / 24-03-2023
Ramazan ayının üçüncü günü: imsak və iftar vaxtı
22:33 / 24-03-2023
Azərbaycanın xarici borcu nə qədərdir? - Araşdırma
22:14 / 24-03-2023
AVRO-2024: Avstriya və Azərbaycan millilərinin heyətləri açıqlanıb
22:08 / 24-03-2023
Azərbaycan Ordusunun mövqeləri atəşə tutulub
18:06 / 24-03-2023
Mirzoyan: “Ermənistan və Azərbaycan bir sıra məsələlərdə məqbul həll yolunu tapıblar”
17:01 / 24-03-2023
Gömrük Komitəsi yüksək vəzifəli məmurların biznesini qorumaqla məşğuldur
16:41 / 24-03-2023
Putin İrəvana gələ bilməyəcək - Həbs təhlükəsinə görə
16:33 / 24-03-2023
MN: "Sülhməramlılar belə hallara dərhal son qoyulmalıdır" - Video
16:20 / 24-03-2023
Geomaqnit qasırğası var
16:15 / 24-03-2023
ABŞ SEPAH-ın obyektlərinə zərbələr endirib
16:07 / 24-03-2023
Müsavat başqanı etiraz aksiyasına dəstək çağırışı edib
13:16 / 24-03-2023
Mehriban Zəki Oqtay Əliyevin ölümündən yazıb: "Dilarə ilə mən qışqırırdıq: Oqtay... Oqtay... Oqtay..."
11:58 / 24-03-2023
Rusiyameylli siyasətçi Türkiyə prezidenti olmaq istəyir
11:38 / 24-03-2023
İsmayıllı rayonunda zəlzələ olub
11:31 / 24-03-2023
Ermənistan rəhbərliyi Azərbaycana qarşı təcavüzkar ritorikadan əl çəkməlidir
10:52 / 24-03-2023
Bağanis-Ayrım soyqırımına görə 18 nəfər beynəlxalq axtarışa verilib
10:37 / 24-03-2023
Oslo görüşü: İran Rusiyadan xəbərsiz oyun oynayır?
10:03 / 24-03-2023
Özbəkistan prezidenti Füzuli rayonuna gələcək - Foto
09:58 / 24-03-2023
Misir prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
23:50 / 23-03-2023
Blinken: “Türkiyə ABŞ qırıcılarının təkmilləşdirilmiş versiyasını almalıdır”
23:00 / 23-03-2023
Azərbaycanda daha 19 nəfər koronavirusa yoluxub
22:06 / 23-03-2023
Ramazan ayının ikinci günü: imsak, iftar və namaz vaxtı
18:49 / 23-03-2023
Ukraynaya 14-cü hərbi yardım paketi təsdiqlənib
18:02 / 23-03-2023
XİN sözçüsü: "Ermənistanın revanşist siyasətdən əl çəkmək niyyəti varsa..."
17:37 / 23-03-2023
Çexiya parlamentində "TikTok" qadağası
16:42 / 23-03-2023
Azərbaycanla bağlı təhlükəli plan var
16:17 / 23-03-2023
Politoloq: “Azərbaycana qarşı təzyiqin yeni forması başlaya bilər”
19:20 / 22-03-2023
Oqtay Əliyev yol qəzasında ölüb, Dilarə Əliyeva və Mehriban Zəki xəsarət alıblar - (Yenilənib) - Fotolar
00:59 / 20-03-2023
Bu gün Azərbaycanda Novruz bayramı qeyd edilir
09:45 / 20-03-2023
Zəngilandakı sərhədçilərimizin mövqeləri atəşə tutulub, yaralı var
10:36 / 20-03-2023
CASCFEN yeni dönəmə yeni strategiya ilə daxil olur
10:03 / 21-03-2023
Azərbaycana yaz fəsli daxil olub
15:17 / 20-03-2023
ABŞ dünyanı yenidən bölüşdürür
11:56 / 22-03-2023
Laçın yolunda gömrük postu: ermənilərlə yanaşı rus sülhməramlıları da yoxlanılmalıdır
10:24 / 21-03-2023
Şuşadakı aksiya 100 gündür davam edir
12:21 / 23-03-2023
Finlandiya xoşbəxtlərin, Əfqanıstan bədbəxtlərin birincisidir - Hesabat
14:01 / 20-03-2023
Çin lideri Rusiyada səfərdədir
09:53 / 20-03-2023
Ceyhun Bayramov Brüsselə işgüzar səfərə gedib
Vaşinqton Ərdoğandan qurtulmağa ümid edir - Rus nəşri
Tarix: 14-03-2023 11:59 | Bölmə: Slayd
Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan mayın 14-də keçiriləcək 28-ci çağırış prezident və parlament seçkilərinə hazırlıqla bağlı sərəncam imzalayıb. Bu, ölkədə seçki kampaniyasının rəsmi başlanması deməkdir.
Ərdoğan, həmçinin xatırladıb ki, seçkilər əvvəlcə iyunun 18-nə təyin edilib, lakin prezident “Konstitusiyanın 116-cı maddəsinin verdiyi səlahiyyətlərdən istifadə edərək” səsverməni mayın 14-nə təxirə salıb.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Regnum” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur ki, iyunun 18-dən mayın 14-nə qədər olan bir aydakı fərq yalnız zahirən əhəmiyyətsiz görünə bilər, əslində, bu ay önəmlidir:
Bundan əvvəl Türkiyə prezidentinin özü bunu onunla izah etmişdi ki, iyunun 18-də seçkilərin keçirilməsi əhalinin əhəmiyyətli hissəsinin seçkilərdə iştirakına mane ola bilər, çünki ölkədə tələbələrin tətili iyun ayında başlayır, tələbələr isə qohumlarını ziyarət etmək və ya kurortlara getmək üçün yola düşürlər.
Arqument tamamilə inandırıcı deyil. Mütəxəssislərin hələ də həll edə bilmədiyi müəyyən bir sirri gizlədir.
Hətta bəzi Şərq astroloqlarının ən mühüm dövlət qərarlarının verilmə tarixini ulduzlara və planetlərin mövqeyinə görə təyin edən Ərdoğanla işlədiyinə dair mülahizələr də var. Amma istər Ərdoğanın yaxın çevrəsində, istərsə də müxalifətdə seçkilərin tarixi ilə bağlı böyük müzakirələrin aparılması faktının özü çoxlu suallar yaradıb.
Əvvəlcə Türkiyənin KONDA araşdırma şirkətinin baş direktoru Bəkir Ağırdır hakim Ədalət və İnkişaf Partiyasının (AKP) növbədənkənar seçkilərə gedə biləcəyini və 2022-ci ilin may-noyabr ayları arasında keçirilə biləcəyini söyləyib. Paralel olaraq AKP bir il müddətinə seçkilərin keçirilməsini qadağan edən qanun layihəsi hazırlayırdı.
Türkiyənin “Hürriyet” nəşrinin bununla bağlı yazdığı kimi, “qanun layihəsi parlamentə daxil olmaq üçün tələb edilən seçki baryerinin ölkə üzrə 10 faizdən 5 faizə endirilməsi təklifinin bir hissəsidir”. Təklifdə Türkiyənin böyük şəhərlərinin kiçik dairələrə bölünməsi müddəası var idi və seçkilərdə iştirak etmək üçün siyasi partiyanın parlamentdə rəsmi qrupa malik olması tələbi aradan qaldırıldı.
Hakim partiya əvvəllər də erkən seçki ideyasına əl atıb. Əvvəlcə 2019-cu ildə növbəti prezident və parlament seçkilərinin keçirilməsi nəzərdə tutulurdu, bundan sonra ölkədə 2018-ci ilin aprelində referendumla qəbul edilmiş prezidentlik sistemi ilə bağlı müddəalar qüvvəyə minməli idi. Amma Ərdoğan ölkədə növbədənkənar prezident və parlament seçkilərini 2018-ci il iyunun 24-də elan edib. O, bu hərəkətini belə əsaslandırıb:
“Türkiyənin Suriyadakı hərbi əməliyyatları, başda Suriya və İraq olmaqla, bölgədə tarixi əhəmiyyətli hadisələr ölkənin siyasi qeyri-müəyyənliyi aradan qaldırmaq üçün addımlar atmasını zəruri edir”.
Həmin an AKP artıq populyarlığının zirvəsində deyildi və Milliyyətçi Hərəkat Partiyası (MHP) ilə ittifaqda hərəkət etmək məcburiyyətində qaldı.
Türkiyədə seçkilərin təxirə salınması məsələsi əvvəllər də həmişə ciddi motivasiya edilib. Bu dəfə də belə olduğunu söyləmək üçün bütün əsaslar var.
Seçkilərin iyunun 18-dən gec bir tarixə təxirə salınması da nəzərdən keçirilib. Bu, Konstitusiyaya dəyişikliklərlə müşayiət olunub. Amma AKP MHP ilə ittifaqda onları asanlıqla parlamentdən keçirə və ölkənin Mərkəzi Seçki Komissiyasının təsdiqini ala bilib.
Dəhşətli zəlzələdən sonra bütün seçki dövrünün gələn ilə qədər təxirə salınacağı ilə bağlı təkliflər var idi. Bu barədə baş nazirin keçmiş müavini Bülənt Arınç danışıb. Onun sözlərinə görə, “seçkilər dərhal təxirə salınmalıdır, bu, zərurətdir”. Lakin bu variantın qəbuledilməz olduğu ortaya çıxdı.
Ərdoğan isə öz seçimini edib. Onun əməllərinin çoxunu onunla izah etmək olar ki, o, kəşfiyyat kanalları vasitəsilə informasiya almağa başlayıb: ABŞ prezident seçkilərinə “hərbi müdaxilə” imkanını nəzərdən keçirir və iyunun 18-nə nə isə hazırlayırdı.
ABŞ Xarici Əlaqələr Şurası (CFR) hətta Amerikanın hərəkətləri üçün mümkün ssenarilərin təhlili ilə bağlı məqalə dərc edib.
Məqalənin müəllifi, MKİ-nin əməkdaşı Henri Barki yazıb ki, “Ərdoğanın əleyhinə danışmaq lazımdır, çünki Türkiyə Qərbin təsirindən xilas olmaq üçün çox vacib ölkədir”. Ankara bunu ciddi qəbul edib, çünki bu cür mühakimələr Amerika xarici siyasətinin aparıcı ideoloqlarının ideyalarına əsaslanır.
Türkiyənin “Akşam” və “Yeni Şafak” qəzetləri hesab edirlər ki, “Türkiyədən öz xarici siyasət məqsədlərində istifadə etmək üçün Ərdoğanı itaətkar bir oyuncaqla əvəzləmək şansı var, ancaq Türkiyədə sabitliyi poza və orada “Suriya-2”-ni qura bilsələr”.
Bununla bağlı Barki Qərbi Türkiyədə keçiriləcək seçkilərə müdaxilə etməyə çağırsa da, “Türkiyə müxalifətinin düşərgəsində problemlər var”, - deyə şikayətlənib.
Həqiqətən də Türkiyə müxalifəti bir neçə gün davam edən çətin danışıqlardan sonra may seçkilərində Ərdoğana rəqib olaraq Cümhuriyyət Xalq Partiyasının (CHP) 74 yaşlı lideri Kamal Kılıçdaroğlunu seçib. Amma sonda altı partiyadan ibarət müxalifət bloku dağıldı. “İyi Partiya”nın başqanı Meral Akşener “Altılı masa”nı tərk edib. O, qərarını “alyansın millətin iradəsini təmsil etmək qabiliyyətini itirməsi” ilə izah edib.
Daha əvvəl Qərb korporasiyalarından və Avropa ilə bağlı türk oliqarxlarından tamamilə asılı olan Kılıçdaroğlu Ərdoğana bu sözlərlə müraciət etmişdi:
“Bu ölkə sizə 20 il vaxt verib. Sizin sayənizdə çaxnaşmadan sağ çıxdıq. Pandemiya zamanı bizə beş maska lazım idi. Meşələrimiz yanırdı. İqtisadiyyatı çökdürdünüz. Demək olar ki, zəlzələdən məhv olmuşuq. Sən həmişə bacarıqsız olmusan. Biz sizə bir il, bir gün belə verməyəcəyik. Sizin bacarıqsızlığınıza daha dözməyəcəyik”.
Bununla bağlı Türkiyə Silahlı Qüvvələri Baş Qərargahının keçmiş kəşfiyyat rəisi, general-polkovnik İsmayıl Hakkı Pekin xəbərdarlıq edib ki, “Ankarada hakimiyyət dəyişikliyi baş verərsə, özümüzü Yaxın Şərqdə davam edən qlobal döyüşdə qaliblər siyahısında görməyəcəyik".
Ərdoğanın siyasi texnoloqları müxalifət düşərgəsindəki böhran hadisələrinə bacarıqla reaksiya verirlər. Reytinqini durmadan artıran yeganə qüvvə olan “İyi Parti” “böyük oyun”dan ayrılıb, CHP isə özlüyündə xarici qüvvə, Qərb dəyəri səviyyəsinə yetişməyib və “mövcud rejimə alternativ olaraq, bir siyasi partiyaya güvənərək” görünür.
Digər müxalifət partiyalarına gəlincə, onlar kiçik hissələrə bölünüblər. Bu, AKP-yə seçkilərdə manevr etmək və kommunikasiya strategiyasından səmərəli istifadə etmək imkanı yaradır. Amma Türkiyədə ümumi seçkilərlə bağlı siyasi spekulyasiyalar hələ də sona çatmayıb.
AKP fəlakətə verdiyi reaksiyaya görə sərt tənqid dalğasını alt-üst etməlidir. Partiya seçiciləri inandırır ki, baş verən faciə kontekstində indiki rəhbərliyi dəyişməyin mənası yoxdur, bu, ölkə üçün daha böyük problemlərlə doludur. Doğrudan da, daxili siyasi vəziyyətin qaçılmaz mürəkkəbləşməsi halında zərər çəkmiş rayonları kimin və necə bərpa edəcəyi, bunun üçün kimin bütün imkan və səlahiyyətlərə malik olacağı bəlli deyil.
Vaşinqton da oyun oynayır. Yanvarın 16-da ABŞ-ın keçmiş milli təhlükəsizlik müşaviri Con Bolton Şimali Atlantika Alyansını ümumi seçkilər öncəsi Türkiyənin müxalifət partiyalarını dəstəkləməyə çağıraraq, “Ankara özünü NATO-nun məsuliyyətli müttəfiqi kimi aparmır”,- demişdi. Belə çıxa bilər ki, ABŞ Türkiyədə keçirilən seçkilərin nəticələrini tanımır. Bunun üçün Ərdoğanın boğazında sümük olan Türkiyə müxalifətinin kuratorları cəhd edə bilər.
Təsadüfi deyil ki, Ankara “F-35” proqramından çıxarıldıqdan sonra Türkiyəyə “F-16” qırıcılarının tədarükünü dayandırdılar.
Vaşinqton 2023-cü il mayın 14-də keçiriləcək seçkilərin nəticələrini gözləyir və türkiyəli ekspert Hüseyn Bağçının dediyi kimi, “Ərdoğan artıq prezident olmayacaq”, - deyə ümid edir.
Amma Türkiyə siyasi sürprizlər ölkəsidir. Odur ki, nəzəri olaraq “yeni Türkiyə”də gələcək parlamentdə “üçdən ibarət ittifaqın – AKP, MHP və CHP”nin formalaşacağını istisna etmək olmaz və indi birləşmənin məqsədi birgə “amerikalıları burnundan tutmaq” yazısı yalnız hakimiyyət uğrunda mübarizənin görünüşünü əks etdirir.
Təsadüfi deyil ki, Türkiyədə müxalifət ittifaqını “saxta” adlandıran ekspertlər var və hər şey hazırkı prezidentin hakimiyyətinə ciddi təhlükələrin aradan qaldırılmasına gedir.
Ola bilsin ki, Ərdoğan seçkilərdən əvvəl Suriya ilə münasibətlərin nizamlandığını bəyan edəcək, İsraillə münasibətlərdə sıçrayışa imza atacaq, Qərbin sanksiyalarından yan keçmək baxımından Rusiyaya qarşı Qərbə nəsə atacaq, amma ciddi davamı olmayacaq.
Tezliklə hər şey aydın olacaq.
Başqa bir şey odur ki, Türkiyənin xarici siyasətinin uzunmüddətli effektivliyini qiymətləndirmək hələ tezdir, çünki Ərdoğan digər güclərin ziddiyyətləri ilə oynamaq vəziyyətində müəyyən xarici siyasət uğurları əldə edir.
Türkiyə açıq şəkildə Qərbin təsirindən çıxıb və özünü müstəqil geosiyasi oyunçu kimi göstərməyə çalışır. Türkiyənin daxilində türkləri ortaq bir bədbəxtlik ətrafında birləşdirmək faktoru hələ də işləyir və Ərdoğan millətin xilaskarı, imkansızların köməkçisi kimi çıxış edir. Bu, yaxşı işləyə bilər.
Y. QACAR
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 14-03-2023 11:59 | Bölmə: Slayd
Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan mayın 14-də keçiriləcək 28-ci çağırış prezident və parlament seçkilərinə hazırlıqla bağlı sərəncam imzalayıb. Bu, ölkədə seçki kampaniyasının rəsmi başlanması deməkdir.
Ərdoğan, həmçinin xatırladıb ki, seçkilər əvvəlcə iyunun 18-nə təyin edilib, lakin prezident “Konstitusiyanın 116-cı maddəsinin verdiyi səlahiyyətlərdən istifadə edərək” səsverməni mayın 14-nə təxirə salıb.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Regnum” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur ki, iyunun 18-dən mayın 14-nə qədər olan bir aydakı fərq yalnız zahirən əhəmiyyətsiz görünə bilər, əslində, bu ay önəmlidir:
Bundan əvvəl Türkiyə prezidentinin özü bunu onunla izah etmişdi ki, iyunun 18-də seçkilərin keçirilməsi əhalinin əhəmiyyətli hissəsinin seçkilərdə iştirakına mane ola bilər, çünki ölkədə tələbələrin tətili iyun ayında başlayır, tələbələr isə qohumlarını ziyarət etmək və ya kurortlara getmək üçün yola düşürlər.
Arqument tamamilə inandırıcı deyil. Mütəxəssislərin hələ də həll edə bilmədiyi müəyyən bir sirri gizlədir.
Hətta bəzi Şərq astroloqlarının ən mühüm dövlət qərarlarının verilmə tarixini ulduzlara və planetlərin mövqeyinə görə təyin edən Ərdoğanla işlədiyinə dair mülahizələr də var. Amma istər Ərdoğanın yaxın çevrəsində, istərsə də müxalifətdə seçkilərin tarixi ilə bağlı böyük müzakirələrin aparılması faktının özü çoxlu suallar yaradıb.
Əvvəlcə Türkiyənin KONDA araşdırma şirkətinin baş direktoru Bəkir Ağırdır hakim Ədalət və İnkişaf Partiyasının (AKP) növbədənkənar seçkilərə gedə biləcəyini və 2022-ci ilin may-noyabr ayları arasında keçirilə biləcəyini söyləyib. Paralel olaraq AKP bir il müddətinə seçkilərin keçirilməsini qadağan edən qanun layihəsi hazırlayırdı.
Türkiyənin “Hürriyet” nəşrinin bununla bağlı yazdığı kimi, “qanun layihəsi parlamentə daxil olmaq üçün tələb edilən seçki baryerinin ölkə üzrə 10 faizdən 5 faizə endirilməsi təklifinin bir hissəsidir”. Təklifdə Türkiyənin böyük şəhərlərinin kiçik dairələrə bölünməsi müddəası var idi və seçkilərdə iştirak etmək üçün siyasi partiyanın parlamentdə rəsmi qrupa malik olması tələbi aradan qaldırıldı.
Hakim partiya əvvəllər də erkən seçki ideyasına əl atıb. Əvvəlcə 2019-cu ildə növbəti prezident və parlament seçkilərinin keçirilməsi nəzərdə tutulurdu, bundan sonra ölkədə 2018-ci ilin aprelində referendumla qəbul edilmiş prezidentlik sistemi ilə bağlı müddəalar qüvvəyə minməli idi. Amma Ərdoğan ölkədə növbədənkənar prezident və parlament seçkilərini 2018-ci il iyunun 24-də elan edib. O, bu hərəkətini belə əsaslandırıb:
“Türkiyənin Suriyadakı hərbi əməliyyatları, başda Suriya və İraq olmaqla, bölgədə tarixi əhəmiyyətli hadisələr ölkənin siyasi qeyri-müəyyənliyi aradan qaldırmaq üçün addımlar atmasını zəruri edir”.
Həmin an AKP artıq populyarlığının zirvəsində deyildi və Milliyyətçi Hərəkat Partiyası (MHP) ilə ittifaqda hərəkət etmək məcburiyyətində qaldı.
Türkiyədə seçkilərin təxirə salınması məsələsi əvvəllər də həmişə ciddi motivasiya edilib. Bu dəfə də belə olduğunu söyləmək üçün bütün əsaslar var.
Seçkilərin iyunun 18-dən gec bir tarixə təxirə salınması da nəzərdən keçirilib. Bu, Konstitusiyaya dəyişikliklərlə müşayiət olunub. Amma AKP MHP ilə ittifaqda onları asanlıqla parlamentdən keçirə və ölkənin Mərkəzi Seçki Komissiyasının təsdiqini ala bilib.
Dəhşətli zəlzələdən sonra bütün seçki dövrünün gələn ilə qədər təxirə salınacağı ilə bağlı təkliflər var idi. Bu barədə baş nazirin keçmiş müavini Bülənt Arınç danışıb. Onun sözlərinə görə, “seçkilər dərhal təxirə salınmalıdır, bu, zərurətdir”. Lakin bu variantın qəbuledilməz olduğu ortaya çıxdı.
Ərdoğan isə öz seçimini edib. Onun əməllərinin çoxunu onunla izah etmək olar ki, o, kəşfiyyat kanalları vasitəsilə informasiya almağa başlayıb: ABŞ prezident seçkilərinə “hərbi müdaxilə” imkanını nəzərdən keçirir və iyunun 18-nə nə isə hazırlayırdı.
ABŞ Xarici Əlaqələr Şurası (CFR) hətta Amerikanın hərəkətləri üçün mümkün ssenarilərin təhlili ilə bağlı məqalə dərc edib.
Məqalənin müəllifi, MKİ-nin əməkdaşı Henri Barki yazıb ki, “Ərdoğanın əleyhinə danışmaq lazımdır, çünki Türkiyə Qərbin təsirindən xilas olmaq üçün çox vacib ölkədir”. Ankara bunu ciddi qəbul edib, çünki bu cür mühakimələr Amerika xarici siyasətinin aparıcı ideoloqlarının ideyalarına əsaslanır.
Türkiyənin “Akşam” və “Yeni Şafak” qəzetləri hesab edirlər ki, “Türkiyədən öz xarici siyasət məqsədlərində istifadə etmək üçün Ərdoğanı itaətkar bir oyuncaqla əvəzləmək şansı var, ancaq Türkiyədə sabitliyi poza və orada “Suriya-2”-ni qura bilsələr”.
Bununla bağlı Barki Qərbi Türkiyədə keçiriləcək seçkilərə müdaxilə etməyə çağırsa da, “Türkiyə müxalifətinin düşərgəsində problemlər var”, - deyə şikayətlənib.
Həqiqətən də Türkiyə müxalifəti bir neçə gün davam edən çətin danışıqlardan sonra may seçkilərində Ərdoğana rəqib olaraq Cümhuriyyət Xalq Partiyasının (CHP) 74 yaşlı lideri Kamal Kılıçdaroğlunu seçib. Amma sonda altı partiyadan ibarət müxalifət bloku dağıldı. “İyi Partiya”nın başqanı Meral Akşener “Altılı masa”nı tərk edib. O, qərarını “alyansın millətin iradəsini təmsil etmək qabiliyyətini itirməsi” ilə izah edib.
Daha əvvəl Qərb korporasiyalarından və Avropa ilə bağlı türk oliqarxlarından tamamilə asılı olan Kılıçdaroğlu Ərdoğana bu sözlərlə müraciət etmişdi:
“Bu ölkə sizə 20 il vaxt verib. Sizin sayənizdə çaxnaşmadan sağ çıxdıq. Pandemiya zamanı bizə beş maska lazım idi. Meşələrimiz yanırdı. İqtisadiyyatı çökdürdünüz. Demək olar ki, zəlzələdən məhv olmuşuq. Sən həmişə bacarıqsız olmusan. Biz sizə bir il, bir gün belə verməyəcəyik. Sizin bacarıqsızlığınıza daha dözməyəcəyik”.
Bununla bağlı Türkiyə Silahlı Qüvvələri Baş Qərargahının keçmiş kəşfiyyat rəisi, general-polkovnik İsmayıl Hakkı Pekin xəbərdarlıq edib ki, “Ankarada hakimiyyət dəyişikliyi baş verərsə, özümüzü Yaxın Şərqdə davam edən qlobal döyüşdə qaliblər siyahısında görməyəcəyik".
Ərdoğanın siyasi texnoloqları müxalifət düşərgəsindəki böhran hadisələrinə bacarıqla reaksiya verirlər. Reytinqini durmadan artıran yeganə qüvvə olan “İyi Parti” “böyük oyun”dan ayrılıb, CHP isə özlüyündə xarici qüvvə, Qərb dəyəri səviyyəsinə yetişməyib və “mövcud rejimə alternativ olaraq, bir siyasi partiyaya güvənərək” görünür.
Digər müxalifət partiyalarına gəlincə, onlar kiçik hissələrə bölünüblər. Bu, AKP-yə seçkilərdə manevr etmək və kommunikasiya strategiyasından səmərəli istifadə etmək imkanı yaradır. Amma Türkiyədə ümumi seçkilərlə bağlı siyasi spekulyasiyalar hələ də sona çatmayıb.
AKP fəlakətə verdiyi reaksiyaya görə sərt tənqid dalğasını alt-üst etməlidir. Partiya seçiciləri inandırır ki, baş verən faciə kontekstində indiki rəhbərliyi dəyişməyin mənası yoxdur, bu, ölkə üçün daha böyük problemlərlə doludur. Doğrudan da, daxili siyasi vəziyyətin qaçılmaz mürəkkəbləşməsi halında zərər çəkmiş rayonları kimin və necə bərpa edəcəyi, bunun üçün kimin bütün imkan və səlahiyyətlərə malik olacağı bəlli deyil.
Vaşinqton da oyun oynayır. Yanvarın 16-da ABŞ-ın keçmiş milli təhlükəsizlik müşaviri Con Bolton Şimali Atlantika Alyansını ümumi seçkilər öncəsi Türkiyənin müxalifət partiyalarını dəstəkləməyə çağıraraq, “Ankara özünü NATO-nun məsuliyyətli müttəfiqi kimi aparmır”,- demişdi. Belə çıxa bilər ki, ABŞ Türkiyədə keçirilən seçkilərin nəticələrini tanımır. Bunun üçün Ərdoğanın boğazında sümük olan Türkiyə müxalifətinin kuratorları cəhd edə bilər.
Təsadüfi deyil ki, Ankara “F-35” proqramından çıxarıldıqdan sonra Türkiyəyə “F-16” qırıcılarının tədarükünü dayandırdılar.
Vaşinqton 2023-cü il mayın 14-də keçiriləcək seçkilərin nəticələrini gözləyir və türkiyəli ekspert Hüseyn Bağçının dediyi kimi, “Ərdoğan artıq prezident olmayacaq”, - deyə ümid edir.
Amma Türkiyə siyasi sürprizlər ölkəsidir. Odur ki, nəzəri olaraq “yeni Türkiyə”də gələcək parlamentdə “üçdən ibarət ittifaqın – AKP, MHP və CHP”nin formalaşacağını istisna etmək olmaz və indi birləşmənin məqsədi birgə “amerikalıları burnundan tutmaq” yazısı yalnız hakimiyyət uğrunda mübarizənin görünüşünü əks etdirir.
Təsadüfi deyil ki, Türkiyədə müxalifət ittifaqını “saxta” adlandıran ekspertlər var və hər şey hazırkı prezidentin hakimiyyətinə ciddi təhlükələrin aradan qaldırılmasına gedir.
Ola bilsin ki, Ərdoğan seçkilərdən əvvəl Suriya ilə münasibətlərin nizamlandığını bəyan edəcək, İsraillə münasibətlərdə sıçrayışa imza atacaq, Qərbin sanksiyalarından yan keçmək baxımından Rusiyaya qarşı Qərbə nəsə atacaq, amma ciddi davamı olmayacaq.
Tezliklə hər şey aydın olacaq.
Başqa bir şey odur ki, Türkiyənin xarici siyasətinin uzunmüddətli effektivliyini qiymətləndirmək hələ tezdir, çünki Ərdoğan digər güclərin ziddiyyətləri ilə oynamaq vəziyyətində müəyyən xarici siyasət uğurları əldə edir.
Türkiyə açıq şəkildə Qərbin təsirindən çıxıb və özünü müstəqil geosiyasi oyunçu kimi göstərməyə çalışır. Türkiyənin daxilində türkləri ortaq bir bədbəxtlik ətrafında birləşdirmək faktoru hələ də işləyir və Ərdoğan millətin xilaskarı, imkansızların köməkçisi kimi çıxış edir. Bu, yaxşı işləyə bilər.
Y. QACAR
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 22:08
Azərbaycan Ordusunun mövqeləri atəşə tutulub
Dünən, 16:15
ABŞ SEPAH-ın obyektlərinə zərbələr endirib
Dünən, 10:37
Oslo görüşü: İran Rusiyadan xəbərsiz oyun oynayır?
23-03-2023, 16:42
Azərbaycanla bağlı təhlükəli plan var
23-03-2023, 15:33
Ukraynanın bərpası üçün məbləğ hesablanıb
23-03-2023, 12:21
Finlandiya xoşbəxtlərin, Əfqanıstan bədbəxtlərin birincisidir - Hesabat
23-03-2023, 10:22
Rusiya Putini həbs edəcək ölkəni nüvə silahı ilə vuracaq
22-03-2023, 20:28
Türkiyə ilə hərbi ittifaq İranı Azərbaycana qarşı təxribatlardan çəkindirəcək - Politoloq
22-03-2023, 19:16
123 ölkənin qapısı Putin üçün bağlanıb
22-03-2023, 18:55
İranın molla rejimi Azərbaycana növbəti dəfə təhlükə yaradıb
22-03-2023, 13:10
Ermənilər son təxribatlarla nəyə nail olmaq istəyirlər?
22-03-2023, 11:56
Laçın yolunda gömrük postu: ermənilərlə yanaşı rus sülhməramlıları da yoxlanılmalıdır
22-03-2023, 10:20
Söhbət Qarabağdan düşdükdə Rusiya niyə Donbası xatırladır? - Təhlil
21-03-2023, 18:37
Blinken İlham Əliyevə zəng edib
21-03-2023, 18:29
MN: "Ermənistandan Azərbaycan ərazisinə qanunsuz hərbi yüklərin daşınması davam edir"
20-03-2023, 15:17
ABŞ dünyanı yenidən bölüşdürür
20-03-2023, 14:27
Beynəlxalq silah ticarəti genişlənir
20-03-2023, 09:45
Zəngilandakı sərhədçilərimizin mövqeləri atəşə tutulub, yaralı var
19-03-2023, 18:49
Ermənistan beynəlxalq qanunlara tabe olmaq istəmir
18-03-2023, 19:18
Putindən əvvəl həbsinə order verilən dövlət başçıları… - Siyahı
18-03-2023, 12:06
Nazirlər Kabineti əhəmiyyətini itirib
18-03-2023, 11:41
Putin barəsində həbs qərarı... - Professor şərh edir
18-03-2023, 09:53
Bayden Putinin həbsini istəyir
18-03-2023, 09:37
İƏT dünya birliyinə müraciət edib: Xocalı soyqırımını tanıyın!
17-03-2023, 20:52
Zelenski ölkədən qaçmağa məcbur olacaq - Video
17-03-2023, 19:56
Rusiya prezidentinin həbsinə order verilib - (Yenilənib)
17-03-2023, 18:32
Zahid Oruc: “Hökumətin etimadı yüksək deyil"
17-03-2023, 14:25
Rusiyada yaranmış vəziyyət SSRİ-nin son illərini xatırladır - Politoloq
17-03-2023, 12:43
Seçkilər “Köhnə Qazaxıstan”ı “Yeni Qazaxıstan”a çevirəcəkmi? - Təhlil
17-03-2023, 11:26
Türkiyə Rusiya və Belarusa qadağa tətbiq edib - (Yenilənib)
16-03-2023, 18:56
Tofiq Zülfüqarov: “Güclü antiterror əməliyyatından başqa çarəmiz yoxdur"
16-03-2023, 17:29
Azərbaycan prezidenti Türkiyədən ciddi mesajlar verib
16-03-2023, 11:51
Nazirlik təhlükəsizliklə bağlı dövlətin digər qurumlarının səlahiyyətlərini mənimsəyir
16-03-2023, 11:03
Putinin ərazi iddiaları Ukrayna ilə kifayətlənmir - Politoloq
15-03-2023, 15:08
Paşinyan sülh prosesinə mane olur
15-03-2023, 13:29
Berlin-Paris rəqabəti Bakıya əlavə dividentlər qazandırır - Təhlil
15-03-2023, 13:05
ABŞ ilə Rusiya arasında birbaşa münaqişə riski artır
15-03-2023, 12:23
Əvəz Zeynallının ibtidai istintaqı yekunlaşıb
15-03-2023, 11:32
Əsəd Moskvaya getdi, növbə Ərdoğanındır?
15-03-2023, 11:11
ABŞ PUA-ları Rusiya ərazisini hədəfə çevirir - Səfir
Rusiyalı siyasətçi İqor Yakovenko deyir ki, Qərb Rusiya Federasiyasının dağılmasında maraqlı deyil
Qüdrət Həsənquliyev: “İran münaqişəyə hərbi müdaxilə üçün çoxdan əlverişli şərait arayır”
Qabil Hüseynli: “Separatçıların nəzarətindəki ərazidə təxminən 12 min silahlı var və anti-terror əməliyyatı buna uyğun hazırlanmalıdır”
ADP sədri deyir ki, Azərbaycan və Türkiyə məsələni Rusiya ilə həll etməli, Moskva prosesdən çəkilməlidir
DQC sədri deyir ki, PA rəhbəri Ramiz Mehdiyev Qərbi Azərbaycan məsələsi ilə məşğul olan onlarla zyalını təqiblərə məruz qoyub
