14:39 / 19-10-2025
Ayı ata və oğula hücum edib
10:54 / 19-10-2025
Türk Cümhuriyyətində prezident seçkiləri keçirilir
09:56 / 19-10-2025
Cüdoçularımız 2 qızıl, 1 bürünc medal qazanıblar
09:43 / 19-10-2025
Pakistanın qara səhifəsi - Fotolar
09:07 / 19-10-2025
Avropa Ukraynaya hərbi yardımı azaldıb
08:12 / 19-10-2025
Azərbaycan diplomatiyasının Qızıl Dövrünə düşən 15 gün
07:56 / 19-10-2025
Zahid Oruc ittihamlarla razılaşmır
19:14 / 18-10-2025
İlham Əliyev ABŞ Mərkəzi Komandanlığının komandanını qəbul edib - Fotolar
18:04 / 18-10-2025
Rusiyalı bloqer evində ölü tapılıb
16:37 / 18-10-2025
Vatikan zəfəri - Foto
16:15 / 18-10-2025
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
16:01 / 18-10-2025
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
11:54 / 18-10-2025
İlham Əliyev “Kazinform”a müsahibə verib
11:14 / 18-10-2025
Azərbaycanın Müqəddəs Taxt-Tacdakı səfirliyinin inzibati ofisi açılıb
10:26 / 18-10-2025
Mehriban Əliyeva: "Azərbaycanın dövlət müstəqilliyi, suverenliyi..." - Foto
09:13 / 18-10-2025
Premyer Liqa: Bu gün daha iki görüş baş tutacaq
00:03 / 18-10-2025
Bu gün Azərbaycanın Müstəqilliyinin Bərpası Günüdür
23:44 / 17-10-2025
Mehriban Əliyeva Vatikanın dövlət katibi ilə görüşüb - Foto
23:09 / 17-10-2025
Zelenski ilə Tramp Ağ evdə görüşüblər - Yenilənib
21:40 / 17-10-2025
"Qarabağ" "Turan Tovuz"a qalib gəlib
19:51 / 17-10-2025
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
19:50 / 17-10-2025
Mehriban Əliyeva Roma Papası ilə görüşüb - Fotolar
19:38 / 17-10-2025
Deportasiyadan bəhs edən kitabın təqdimatı olub - Fotolar
19:17 / 17-10-2025
Macarıstan Putini həbs etməyəcək
19:11 / 17-10-2025
NATO Avropada dron təxribatlarına qarşı tədbirləri gücləndirib
18:53 / 17-10-2025
Kreml Donald Trampı çaşdırır
18:38 / 17-10-2025
Prezident yeni səfirlik təsis edib - Sərəncam
18:08 / 17-10-2025
Ceyhun Bayramov İƏT Əmək Mərkəzinin baş direktoru ilə görüşüb
18:02 / 17-10-2025
DİN-də kollegiya iclası keçirilib
17:55 / 17-10-2025
HƏMAS-İsrail sülhü davamlı olacaqmı?
12:11 / 17-10-2025
Professor: Ramiz Mehdiyev yüksək vəzifələrə 900-dən çox kadr yerləşdirib
19:51 / 17-10-2025
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
17:37 / 15-10-2025
Cəlaloğlu: Məsələ Ramiz Mehdiyevin həbsi ilə məhdudlaşmamalıdır - Müsahibə
14:10 / 16-10-2025
“Ramiz Mehdiyev anti-milli ünsürdür” - DQC sədri
22:14 / 14-10-2025
Ramiz Mehdiyevə 4 aylıq ev dustağı cəzası verilib - (Yenilənib)
16:01 / 18-10-2025
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
13:21 / 15-10-2025
Prezident yeni idarə yaradıb - Fərman
11:33 / 16-10-2025
Ramiz Mehdiyevlə əlaqəli şəxslər həbs edilə bilər
13:05 / 16-10-2025
Təndir çörəyinin ətri - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
23:49 / 15-10-2025
Vahid Əhmədovdan Ramiz Mehdiyev haqqında - Açıqlama
16:15 / 18-10-2025
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
11:59 / 15-10-2025
Ərdoğan Netanyahunu zirvəyə buraxmayıb
Vaşinqton Ərdoğandan qurtulmağa ümid edir - Rus nəşri
Tarix: 14-03-2023 11:59 | Bölmə: Slayd
Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan mayın 14-də keçiriləcək 28-ci çağırış prezident və parlament seçkilərinə hazırlıqla bağlı sərəncam imzalayıb. Bu, ölkədə seçki kampaniyasının rəsmi başlanması deməkdir.
Ərdoğan, həmçinin xatırladıb ki, seçkilər əvvəlcə iyunun 18-nə təyin edilib, lakin prezident “Konstitusiyanın 116-cı maddəsinin verdiyi səlahiyyətlərdən istifadə edərək” səsverməni mayın 14-nə təxirə salıb.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Regnum” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur ki, iyunun 18-dən mayın 14-nə qədər olan bir aydakı fərq yalnız zahirən əhəmiyyətsiz görünə bilər, əslində, bu ay önəmlidir:
Bundan əvvəl Türkiyə prezidentinin özü bunu onunla izah etmişdi ki, iyunun 18-də seçkilərin keçirilməsi əhalinin əhəmiyyətli hissəsinin seçkilərdə iştirakına mane ola bilər, çünki ölkədə tələbələrin tətili iyun ayında başlayır, tələbələr isə qohumlarını ziyarət etmək və ya kurortlara getmək üçün yola düşürlər.
Arqument tamamilə inandırıcı deyil. Mütəxəssislərin hələ də həll edə bilmədiyi müəyyən bir sirri gizlədir.
Hətta bəzi Şərq astroloqlarının ən mühüm dövlət qərarlarının verilmə tarixini ulduzlara və planetlərin mövqeyinə görə təyin edən Ərdoğanla işlədiyinə dair mülahizələr də var. Amma istər Ərdoğanın yaxın çevrəsində, istərsə də müxalifətdə seçkilərin tarixi ilə bağlı böyük müzakirələrin aparılması faktının özü çoxlu suallar yaradıb.
Əvvəlcə Türkiyənin KONDA araşdırma şirkətinin baş direktoru Bəkir Ağırdır hakim Ədalət və İnkişaf Partiyasının (AKP) növbədənkənar seçkilərə gedə biləcəyini və 2022-ci ilin may-noyabr ayları arasında keçirilə biləcəyini söyləyib. Paralel olaraq AKP bir il müddətinə seçkilərin keçirilməsini qadağan edən qanun layihəsi hazırlayırdı.
Türkiyənin “Hürriyet” nəşrinin bununla bağlı yazdığı kimi, “qanun layihəsi parlamentə daxil olmaq üçün tələb edilən seçki baryerinin ölkə üzrə 10 faizdən 5 faizə endirilməsi təklifinin bir hissəsidir”. Təklifdə Türkiyənin böyük şəhərlərinin kiçik dairələrə bölünməsi müddəası var idi və seçkilərdə iştirak etmək üçün siyasi partiyanın parlamentdə rəsmi qrupa malik olması tələbi aradan qaldırıldı.
Hakim partiya əvvəllər də erkən seçki ideyasına əl atıb. Əvvəlcə 2019-cu ildə növbəti prezident və parlament seçkilərinin keçirilməsi nəzərdə tutulurdu, bundan sonra ölkədə 2018-ci ilin aprelində referendumla qəbul edilmiş prezidentlik sistemi ilə bağlı müddəalar qüvvəyə minməli idi. Amma Ərdoğan ölkədə növbədənkənar prezident və parlament seçkilərini 2018-ci il iyunun 24-də elan edib. O, bu hərəkətini belə əsaslandırıb:
“Türkiyənin Suriyadakı hərbi əməliyyatları, başda Suriya və İraq olmaqla, bölgədə tarixi əhəmiyyətli hadisələr ölkənin siyasi qeyri-müəyyənliyi aradan qaldırmaq üçün addımlar atmasını zəruri edir”.
Həmin an AKP artıq populyarlığının zirvəsində deyildi və Milliyyətçi Hərəkat Partiyası (MHP) ilə ittifaqda hərəkət etmək məcburiyyətində qaldı.
Türkiyədə seçkilərin təxirə salınması məsələsi əvvəllər də həmişə ciddi motivasiya edilib. Bu dəfə də belə olduğunu söyləmək üçün bütün əsaslar var.
Seçkilərin iyunun 18-dən gec bir tarixə təxirə salınması da nəzərdən keçirilib. Bu, Konstitusiyaya dəyişikliklərlə müşayiət olunub. Amma AKP MHP ilə ittifaqda onları asanlıqla parlamentdən keçirə və ölkənin Mərkəzi Seçki Komissiyasının təsdiqini ala bilib.
Dəhşətli zəlzələdən sonra bütün seçki dövrünün gələn ilə qədər təxirə salınacağı ilə bağlı təkliflər var idi. Bu barədə baş nazirin keçmiş müavini Bülənt Arınç danışıb. Onun sözlərinə görə, “seçkilər dərhal təxirə salınmalıdır, bu, zərurətdir”. Lakin bu variantın qəbuledilməz olduğu ortaya çıxdı.
Ərdoğan isə öz seçimini edib. Onun əməllərinin çoxunu onunla izah etmək olar ki, o, kəşfiyyat kanalları vasitəsilə informasiya almağa başlayıb: ABŞ prezident seçkilərinə “hərbi müdaxilə” imkanını nəzərdən keçirir və iyunun 18-nə nə isə hazırlayırdı.
ABŞ Xarici Əlaqələr Şurası (CFR) hətta Amerikanın hərəkətləri üçün mümkün ssenarilərin təhlili ilə bağlı məqalə dərc edib.
Məqalənin müəllifi, MKİ-nin əməkdaşı Henri Barki yazıb ki, “Ərdoğanın əleyhinə danışmaq lazımdır, çünki Türkiyə Qərbin təsirindən xilas olmaq üçün çox vacib ölkədir”. Ankara bunu ciddi qəbul edib, çünki bu cür mühakimələr Amerika xarici siyasətinin aparıcı ideoloqlarının ideyalarına əsaslanır.
Türkiyənin “Akşam” və “Yeni Şafak” qəzetləri hesab edirlər ki, “Türkiyədən öz xarici siyasət məqsədlərində istifadə etmək üçün Ərdoğanı itaətkar bir oyuncaqla əvəzləmək şansı var, ancaq Türkiyədə sabitliyi poza və orada “Suriya-2”-ni qura bilsələr”.
Bununla bağlı Barki Qərbi Türkiyədə keçiriləcək seçkilərə müdaxilə etməyə çağırsa da, “Türkiyə müxalifətinin düşərgəsində problemlər var”, - deyə şikayətlənib.
Həqiqətən də Türkiyə müxalifəti bir neçə gün davam edən çətin danışıqlardan sonra may seçkilərində Ərdoğana rəqib olaraq Cümhuriyyət Xalq Partiyasının (CHP) 74 yaşlı lideri Kamal Kılıçdaroğlunu seçib. Amma sonda altı partiyadan ibarət müxalifət bloku dağıldı. “İyi Partiya”nın başqanı Meral Akşener “Altılı masa”nı tərk edib. O, qərarını “alyansın millətin iradəsini təmsil etmək qabiliyyətini itirməsi” ilə izah edib.
Daha əvvəl Qərb korporasiyalarından və Avropa ilə bağlı türk oliqarxlarından tamamilə asılı olan Kılıçdaroğlu Ərdoğana bu sözlərlə müraciət etmişdi:
“Bu ölkə sizə 20 il vaxt verib. Sizin sayənizdə çaxnaşmadan sağ çıxdıq. Pandemiya zamanı bizə beş maska lazım idi. Meşələrimiz yanırdı. İqtisadiyyatı çökdürdünüz. Demək olar ki, zəlzələdən məhv olmuşuq. Sən həmişə bacarıqsız olmusan. Biz sizə bir il, bir gün belə verməyəcəyik. Sizin bacarıqsızlığınıza daha dözməyəcəyik”.
Bununla bağlı Türkiyə Silahlı Qüvvələri Baş Qərargahının keçmiş kəşfiyyat rəisi, general-polkovnik İsmayıl Hakkı Pekin xəbərdarlıq edib ki, “Ankarada hakimiyyət dəyişikliyi baş verərsə, özümüzü Yaxın Şərqdə davam edən qlobal döyüşdə qaliblər siyahısında görməyəcəyik".
Ərdoğanın siyasi texnoloqları müxalifət düşərgəsindəki böhran hadisələrinə bacarıqla reaksiya verirlər. Reytinqini durmadan artıran yeganə qüvvə olan “İyi Parti” “böyük oyun”dan ayrılıb, CHP isə özlüyündə xarici qüvvə, Qərb dəyəri səviyyəsinə yetişməyib və “mövcud rejimə alternativ olaraq, bir siyasi partiyaya güvənərək” görünür.
Digər müxalifət partiyalarına gəlincə, onlar kiçik hissələrə bölünüblər. Bu, AKP-yə seçkilərdə manevr etmək və kommunikasiya strategiyasından səmərəli istifadə etmək imkanı yaradır. Amma Türkiyədə ümumi seçkilərlə bağlı siyasi spekulyasiyalar hələ də sona çatmayıb.
AKP fəlakətə verdiyi reaksiyaya görə sərt tənqid dalğasını alt-üst etməlidir. Partiya seçiciləri inandırır ki, baş verən faciə kontekstində indiki rəhbərliyi dəyişməyin mənası yoxdur, bu, ölkə üçün daha böyük problemlərlə doludur. Doğrudan da, daxili siyasi vəziyyətin qaçılmaz mürəkkəbləşməsi halında zərər çəkmiş rayonları kimin və necə bərpa edəcəyi, bunun üçün kimin bütün imkan və səlahiyyətlərə malik olacağı bəlli deyil.
Vaşinqton da oyun oynayır. Yanvarın 16-da ABŞ-ın keçmiş milli təhlükəsizlik müşaviri Con Bolton Şimali Atlantika Alyansını ümumi seçkilər öncəsi Türkiyənin müxalifət partiyalarını dəstəkləməyə çağıraraq, “Ankara özünü NATO-nun məsuliyyətli müttəfiqi kimi aparmır”,- demişdi. Belə çıxa bilər ki, ABŞ Türkiyədə keçirilən seçkilərin nəticələrini tanımır. Bunun üçün Ərdoğanın boğazında sümük olan Türkiyə müxalifətinin kuratorları cəhd edə bilər.
Təsadüfi deyil ki, Ankara “F-35” proqramından çıxarıldıqdan sonra Türkiyəyə “F-16” qırıcılarının tədarükünü dayandırdılar.
Vaşinqton 2023-cü il mayın 14-də keçiriləcək seçkilərin nəticələrini gözləyir və türkiyəli ekspert Hüseyn Bağçının dediyi kimi, “Ərdoğan artıq prezident olmayacaq”, - deyə ümid edir.
Amma Türkiyə siyasi sürprizlər ölkəsidir. Odur ki, nəzəri olaraq “yeni Türkiyə”də gələcək parlamentdə “üçdən ibarət ittifaqın – AKP, MHP və CHP”nin formalaşacağını istisna etmək olmaz və indi birləşmənin məqsədi birgə “amerikalıları burnundan tutmaq” yazısı yalnız hakimiyyət uğrunda mübarizənin görünüşünü əks etdirir.
Təsadüfi deyil ki, Türkiyədə müxalifət ittifaqını “saxta” adlandıran ekspertlər var və hər şey hazırkı prezidentin hakimiyyətinə ciddi təhlükələrin aradan qaldırılmasına gedir.
Ola bilsin ki, Ərdoğan seçkilərdən əvvəl Suriya ilə münasibətlərin nizamlandığını bəyan edəcək, İsraillə münasibətlərdə sıçrayışa imza atacaq, Qərbin sanksiyalarından yan keçmək baxımından Rusiyaya qarşı Qərbə nəsə atacaq, amma ciddi davamı olmayacaq.
Tezliklə hər şey aydın olacaq.
Başqa bir şey odur ki, Türkiyənin xarici siyasətinin uzunmüddətli effektivliyini qiymətləndirmək hələ tezdir, çünki Ərdoğan digər güclərin ziddiyyətləri ilə oynamaq vəziyyətində müəyyən xarici siyasət uğurları əldə edir.
Türkiyə açıq şəkildə Qərbin təsirindən çıxıb və özünü müstəqil geosiyasi oyunçu kimi göstərməyə çalışır. Türkiyənin daxilində türkləri ortaq bir bədbəxtlik ətrafında birləşdirmək faktoru hələ də işləyir və Ərdoğan millətin xilaskarı, imkansızların köməkçisi kimi çıxış edir. Bu, yaxşı işləyə bilər.
Y. QACAR
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 14-03-2023 11:59 | Bölmə: Slayd
Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan mayın 14-də keçiriləcək 28-ci çağırış prezident və parlament seçkilərinə hazırlıqla bağlı sərəncam imzalayıb. Bu, ölkədə seçki kampaniyasının rəsmi başlanması deməkdir.
Ərdoğan, həmçinin xatırladıb ki, seçkilər əvvəlcə iyunun 18-nə təyin edilib, lakin prezident “Konstitusiyanın 116-cı maddəsinin verdiyi səlahiyyətlərdən istifadə edərək” səsverməni mayın 14-nə təxirə salıb.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Regnum” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur ki, iyunun 18-dən mayın 14-nə qədər olan bir aydakı fərq yalnız zahirən əhəmiyyətsiz görünə bilər, əslində, bu ay önəmlidir:
Bundan əvvəl Türkiyə prezidentinin özü bunu onunla izah etmişdi ki, iyunun 18-də seçkilərin keçirilməsi əhalinin əhəmiyyətli hissəsinin seçkilərdə iştirakına mane ola bilər, çünki ölkədə tələbələrin tətili iyun ayında başlayır, tələbələr isə qohumlarını ziyarət etmək və ya kurortlara getmək üçün yola düşürlər.
Arqument tamamilə inandırıcı deyil. Mütəxəssislərin hələ də həll edə bilmədiyi müəyyən bir sirri gizlədir.
Hətta bəzi Şərq astroloqlarının ən mühüm dövlət qərarlarının verilmə tarixini ulduzlara və planetlərin mövqeyinə görə təyin edən Ərdoğanla işlədiyinə dair mülahizələr də var. Amma istər Ərdoğanın yaxın çevrəsində, istərsə də müxalifətdə seçkilərin tarixi ilə bağlı böyük müzakirələrin aparılması faktının özü çoxlu suallar yaradıb.
Əvvəlcə Türkiyənin KONDA araşdırma şirkətinin baş direktoru Bəkir Ağırdır hakim Ədalət və İnkişaf Partiyasının (AKP) növbədənkənar seçkilərə gedə biləcəyini və 2022-ci ilin may-noyabr ayları arasında keçirilə biləcəyini söyləyib. Paralel olaraq AKP bir il müddətinə seçkilərin keçirilməsini qadağan edən qanun layihəsi hazırlayırdı.
Türkiyənin “Hürriyet” nəşrinin bununla bağlı yazdığı kimi, “qanun layihəsi parlamentə daxil olmaq üçün tələb edilən seçki baryerinin ölkə üzrə 10 faizdən 5 faizə endirilməsi təklifinin bir hissəsidir”. Təklifdə Türkiyənin böyük şəhərlərinin kiçik dairələrə bölünməsi müddəası var idi və seçkilərdə iştirak etmək üçün siyasi partiyanın parlamentdə rəsmi qrupa malik olması tələbi aradan qaldırıldı.
Hakim partiya əvvəllər də erkən seçki ideyasına əl atıb. Əvvəlcə 2019-cu ildə növbəti prezident və parlament seçkilərinin keçirilməsi nəzərdə tutulurdu, bundan sonra ölkədə 2018-ci ilin aprelində referendumla qəbul edilmiş prezidentlik sistemi ilə bağlı müddəalar qüvvəyə minməli idi. Amma Ərdoğan ölkədə növbədənkənar prezident və parlament seçkilərini 2018-ci il iyunun 24-də elan edib. O, bu hərəkətini belə əsaslandırıb:
“Türkiyənin Suriyadakı hərbi əməliyyatları, başda Suriya və İraq olmaqla, bölgədə tarixi əhəmiyyətli hadisələr ölkənin siyasi qeyri-müəyyənliyi aradan qaldırmaq üçün addımlar atmasını zəruri edir”.
Həmin an AKP artıq populyarlığının zirvəsində deyildi və Milliyyətçi Hərəkat Partiyası (MHP) ilə ittifaqda hərəkət etmək məcburiyyətində qaldı.
Türkiyədə seçkilərin təxirə salınması məsələsi əvvəllər də həmişə ciddi motivasiya edilib. Bu dəfə də belə olduğunu söyləmək üçün bütün əsaslar var.
Seçkilərin iyunun 18-dən gec bir tarixə təxirə salınması da nəzərdən keçirilib. Bu, Konstitusiyaya dəyişikliklərlə müşayiət olunub. Amma AKP MHP ilə ittifaqda onları asanlıqla parlamentdən keçirə və ölkənin Mərkəzi Seçki Komissiyasının təsdiqini ala bilib.
Dəhşətli zəlzələdən sonra bütün seçki dövrünün gələn ilə qədər təxirə salınacağı ilə bağlı təkliflər var idi. Bu barədə baş nazirin keçmiş müavini Bülənt Arınç danışıb. Onun sözlərinə görə, “seçkilər dərhal təxirə salınmalıdır, bu, zərurətdir”. Lakin bu variantın qəbuledilməz olduğu ortaya çıxdı.
Ərdoğan isə öz seçimini edib. Onun əməllərinin çoxunu onunla izah etmək olar ki, o, kəşfiyyat kanalları vasitəsilə informasiya almağa başlayıb: ABŞ prezident seçkilərinə “hərbi müdaxilə” imkanını nəzərdən keçirir və iyunun 18-nə nə isə hazırlayırdı.
ABŞ Xarici Əlaqələr Şurası (CFR) hətta Amerikanın hərəkətləri üçün mümkün ssenarilərin təhlili ilə bağlı məqalə dərc edib.
Məqalənin müəllifi, MKİ-nin əməkdaşı Henri Barki yazıb ki, “Ərdoğanın əleyhinə danışmaq lazımdır, çünki Türkiyə Qərbin təsirindən xilas olmaq üçün çox vacib ölkədir”. Ankara bunu ciddi qəbul edib, çünki bu cür mühakimələr Amerika xarici siyasətinin aparıcı ideoloqlarının ideyalarına əsaslanır.
Türkiyənin “Akşam” və “Yeni Şafak” qəzetləri hesab edirlər ki, “Türkiyədən öz xarici siyasət məqsədlərində istifadə etmək üçün Ərdoğanı itaətkar bir oyuncaqla əvəzləmək şansı var, ancaq Türkiyədə sabitliyi poza və orada “Suriya-2”-ni qura bilsələr”.
Bununla bağlı Barki Qərbi Türkiyədə keçiriləcək seçkilərə müdaxilə etməyə çağırsa da, “Türkiyə müxalifətinin düşərgəsində problemlər var”, - deyə şikayətlənib.
Həqiqətən də Türkiyə müxalifəti bir neçə gün davam edən çətin danışıqlardan sonra may seçkilərində Ərdoğana rəqib olaraq Cümhuriyyət Xalq Partiyasının (CHP) 74 yaşlı lideri Kamal Kılıçdaroğlunu seçib. Amma sonda altı partiyadan ibarət müxalifət bloku dağıldı. “İyi Partiya”nın başqanı Meral Akşener “Altılı masa”nı tərk edib. O, qərarını “alyansın millətin iradəsini təmsil etmək qabiliyyətini itirməsi” ilə izah edib.
Daha əvvəl Qərb korporasiyalarından və Avropa ilə bağlı türk oliqarxlarından tamamilə asılı olan Kılıçdaroğlu Ərdoğana bu sözlərlə müraciət etmişdi:
“Bu ölkə sizə 20 il vaxt verib. Sizin sayənizdə çaxnaşmadan sağ çıxdıq. Pandemiya zamanı bizə beş maska lazım idi. Meşələrimiz yanırdı. İqtisadiyyatı çökdürdünüz. Demək olar ki, zəlzələdən məhv olmuşuq. Sən həmişə bacarıqsız olmusan. Biz sizə bir il, bir gün belə verməyəcəyik. Sizin bacarıqsızlığınıza daha dözməyəcəyik”.
Bununla bağlı Türkiyə Silahlı Qüvvələri Baş Qərargahının keçmiş kəşfiyyat rəisi, general-polkovnik İsmayıl Hakkı Pekin xəbərdarlıq edib ki, “Ankarada hakimiyyət dəyişikliyi baş verərsə, özümüzü Yaxın Şərqdə davam edən qlobal döyüşdə qaliblər siyahısında görməyəcəyik".
Ərdoğanın siyasi texnoloqları müxalifət düşərgəsindəki böhran hadisələrinə bacarıqla reaksiya verirlər. Reytinqini durmadan artıran yeganə qüvvə olan “İyi Parti” “böyük oyun”dan ayrılıb, CHP isə özlüyündə xarici qüvvə, Qərb dəyəri səviyyəsinə yetişməyib və “mövcud rejimə alternativ olaraq, bir siyasi partiyaya güvənərək” görünür.
Digər müxalifət partiyalarına gəlincə, onlar kiçik hissələrə bölünüblər. Bu, AKP-yə seçkilərdə manevr etmək və kommunikasiya strategiyasından səmərəli istifadə etmək imkanı yaradır. Amma Türkiyədə ümumi seçkilərlə bağlı siyasi spekulyasiyalar hələ də sona çatmayıb.
AKP fəlakətə verdiyi reaksiyaya görə sərt tənqid dalğasını alt-üst etməlidir. Partiya seçiciləri inandırır ki, baş verən faciə kontekstində indiki rəhbərliyi dəyişməyin mənası yoxdur, bu, ölkə üçün daha böyük problemlərlə doludur. Doğrudan da, daxili siyasi vəziyyətin qaçılmaz mürəkkəbləşməsi halında zərər çəkmiş rayonları kimin və necə bərpa edəcəyi, bunun üçün kimin bütün imkan və səlahiyyətlərə malik olacağı bəlli deyil.
Vaşinqton da oyun oynayır. Yanvarın 16-da ABŞ-ın keçmiş milli təhlükəsizlik müşaviri Con Bolton Şimali Atlantika Alyansını ümumi seçkilər öncəsi Türkiyənin müxalifət partiyalarını dəstəkləməyə çağıraraq, “Ankara özünü NATO-nun məsuliyyətli müttəfiqi kimi aparmır”,- demişdi. Belə çıxa bilər ki, ABŞ Türkiyədə keçirilən seçkilərin nəticələrini tanımır. Bunun üçün Ərdoğanın boğazında sümük olan Türkiyə müxalifətinin kuratorları cəhd edə bilər.
Təsadüfi deyil ki, Ankara “F-35” proqramından çıxarıldıqdan sonra Türkiyəyə “F-16” qırıcılarının tədarükünü dayandırdılar.
Vaşinqton 2023-cü il mayın 14-də keçiriləcək seçkilərin nəticələrini gözləyir və türkiyəli ekspert Hüseyn Bağçının dediyi kimi, “Ərdoğan artıq prezident olmayacaq”, - deyə ümid edir.
Amma Türkiyə siyasi sürprizlər ölkəsidir. Odur ki, nəzəri olaraq “yeni Türkiyə”də gələcək parlamentdə “üçdən ibarət ittifaqın – AKP, MHP və CHP”nin formalaşacağını istisna etmək olmaz və indi birləşmənin məqsədi birgə “amerikalıları burnundan tutmaq” yazısı yalnız hakimiyyət uğrunda mübarizənin görünüşünü əks etdirir.
Təsadüfi deyil ki, Türkiyədə müxalifət ittifaqını “saxta” adlandıran ekspertlər var və hər şey hazırkı prezidentin hakimiyyətinə ciddi təhlükələrin aradan qaldırılmasına gedir.
Ola bilsin ki, Ərdoğan seçkilərdən əvvəl Suriya ilə münasibətlərin nizamlandığını bəyan edəcək, İsraillə münasibətlərdə sıçrayışa imza atacaq, Qərbin sanksiyalarından yan keçmək baxımından Rusiyaya qarşı Qərbə nəsə atacaq, amma ciddi davamı olmayacaq.
Tezliklə hər şey aydın olacaq.
Başqa bir şey odur ki, Türkiyənin xarici siyasətinin uzunmüddətli effektivliyini qiymətləndirmək hələ tezdir, çünki Ərdoğan digər güclərin ziddiyyətləri ilə oynamaq vəziyyətində müəyyən xarici siyasət uğurları əldə edir.
Türkiyə açıq şəkildə Qərbin təsirindən çıxıb və özünü müstəqil geosiyasi oyunçu kimi göstərməyə çalışır. Türkiyənin daxilində türkləri ortaq bir bədbəxtlik ətrafında birləşdirmək faktoru hələ də işləyir və Ərdoğan millətin xilaskarı, imkansızların köməkçisi kimi çıxış edir. Bu, yaxşı işləyə bilər.
Y. QACAR
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 09:43
Pakistanın qara səhifəsi - Fotolar
Dünən, 16:37
Vatikan zəfəri - Foto
Dünən, 16:15
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
Dünən, 11:54
İlham Əliyev “Kazinform”a müsahibə verib
17-10-2025, 18:38
Prezident yeni səfirlik təsis edib - Sərəncam
17-10-2025, 13:17
Dövlət qulluğuna qəbul qaydaları dəyişəcək
17-10-2025, 12:43
Paşinyan katolikosun ailəsinə hücum edir
17-10-2025, 12:30
Gizir və miçmanların həqiqi hərbi xidmət müddəti artırılır
17-10-2025, 12:11
Professor: Ramiz Mehdiyev yüksək vəzifələrə 900-dən çox kadr yerləşdirib
17-10-2025, 11:17
Bir qrup QHT rəhbəri cinayət məsuliyyətinə cəlb olunub
16-10-2025, 15:17
Avropanın müharibəyə hazırlaşmaq üçün beş il vaxtı var
16-10-2025, 14:10
“Ramiz Mehdiyev anti-milli ünsürdür” - DQC sədri
16-10-2025, 12:02
Rusiya təcavüzün ikinci mərhələsinə hazırlaşır
16-10-2025, 11:33
Ramiz Mehdiyevlə əlaqəli şəxslər həbs edilə bilər
16-10-2025, 11:16
Çin Britaniyanın məxfi kompüter sistemlərinə daxil olub
15-10-2025, 13:28
Zülfüqarov: Yaxın Şərq probleminin həlli uzaqdadır
15-10-2025, 11:59
Ərdoğan Netanyahunu zirvəyə buraxmayıb
15-10-2025, 09:39
Süni intellekt təhlükəyə çevrilir - Xəbərdarlıq
14-10-2025, 22:14
Ramiz Mehdiyevə 4 aylıq ev dustağı cəzası verilib - (Yenilənib)
14-10-2025, 13:01
ABŞ psevdo-vətəndaş müharibəsinə doğru gedir - Proqnoz
14-10-2025, 08:30
Liderlər sülh sazişini imzalayıblar - (Yenilənib) - Foto
13-10-2025, 21:18
Donald Tramp: İlham Əliyev çox güclü liderdir
13-10-2025, 12:32
Rəhmon varisini təqdim edib
13-10-2025, 11:39
ABŞ Çinlə müharibəyə hazırlaşır - Foto
13-10-2025, 10:12
Girovların dəyişdirilməsinə başlayıblar - Canlı yayım
13-10-2025, 08:06
Yer kürəsində gözlənilməz hadisə qeydə alınıb
12-10-2025, 09:24
Yarım əsrin ən ağır təyyarə qəzaları…
10-10-2025, 14:36
Professor: Düşənbə görüşü Azərbaycan üçün kifayət qədər uğurludur
10-10-2025, 13:54
İsrailin İranla müharibəyə marağı niyə itib?
10-10-2025, 11:37
Azərbaycan-Rusiya münasibətləri normallaşır
10-10-2025, 09:42
Xəbərdarlıq: kiberdələduzluq halları artır
9-10-2025, 17:26
Avropa Parlamenti Rusiya təyyarələrinin vurulmasını tələb edir
9-10-2025, 09:33
Azərbaycanda ÜDM artıb, doğum səviyyəsi azalıb
8-10-2025, 14:06
Dünyada iş tapmaq böyük problemə çevriləcək - Xəbərdarlıq
8-10-2025, 12:59
Professor: Qəbələdə TDT-nın strategiyası müəyyən edildi
8-10-2025, 12:06
Nazirliyin tabeliyindəki institutlar birləşdirilib
8-10-2025, 11:07
“Gürcü arzusu”na rahatlıq verilməyəcək
8-10-2025, 10:39
Rus ordusu Ukraynanın iki vilayətində irəliləyir - Foto
8-10-2025, 09:51
Donald Tramp-Si Cinpin görüşünün yeri və vaxtı açıqlanıb
7-10-2025, 14:16
Cəlaloğlu: TDT dünya türklərinin güc mərkəzinə çevrilməlidir
7-10-2025, 13:22
Tramp marşrutunun keçəcəyi ərazidə müharibə təhlükəsi qalır
7-10-2025, 12:20
Qəbələdə TDT-nin Xarici İşlər Nazirləri Şurasında yeni sənədlər təsdiqlənib - Yenilənib
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
