14:55 / 15-01-2025
Türkiyə Suriyanın şimalında əməliyyatları davam etdirir
14:44 / 15-01-2025
Ruslar Ukraynaya 40-dan çox ballistik raket atıb
14:23 / 15-01-2025
Sabah yağış yağacaq
14:12 / 15-01-2025
Əfsanəvi metalın sirrini açıblar
14:03 / 15-01-2025
İlham Əliyev baş katibi qəbul edib (Yenilənib)
13:46 / 15-01-2025
Qarabağa növbəti köç karvanları gedib - (Yenilənib)
13:35 / 15-01-2025
Baş Prokurorluq Flora Kərimovanın iddiasını icraata götürüb
13:17 / 15-01-2025
Ermənistan Rusiyaya nota verib
13:06 / 15-01-2025
Dini qurumlara maliyyə yardımı ayrılıb - Sərəncam
12:57 / 15-01-2025
BQXK əməkdaşları hərbi cinayətlərdə təqsirləndirilən şəxslərə baş çəkib
12:54 / 15-01-2025
COP29 könüllüləri üçün pul mükafatı ayrılıb
12:36 / 15-01-2025
Ukrayna elit bölmələri hücuma göndərir
12:26 / 15-01-2025
109 nəqliyyat vasitəsi özəlləşdirilib
12:12 / 15-01-2025
Stallonenin yeni filmi nümayiş olunacaq
11:48 / 15-01-2025
"Jurnalistlər binası"nın birinci mərtəbəsi satılıb - 1 milyon 213 min manata
11:37 / 15-01-2025
Hüseynbala Mirələmov: "Hazırda Türkiyədə xəstəxanadayam"
11:22 / 15-01-2025
“Gürcü arzusu” müxalifəti yer üzündən silmək istəyir
11:01 / 15-01-2025
Müdafiə Nazirliyi əhalini xəbərdar edib
10:52 / 15-01-2025
Bakıda keçmiş məhkum 33 kq narkotiklə tutulub
10:38 / 15-01-2025
Daşaltı Dövlət Təbiət Yasaqlığının sanitariya-mühafizə zonası təsdiqlənib
10:35 / 15-01-2025
Odlu silah satmaq istəyən şəxs tutulub
10:08 / 15-01-2025
Məşhur müğənni futbolçu ilə boşanıb
10:02 / 15-01-2025
Rusiya Ukrayna ərazilərini qaytarmayacaq
09:57 / 15-01-2025
İsrail HƏMAS-la anlaşmaq üzrədir
09:52 / 15-01-2025
Dövlət qurumu İlon Maskı məhkəməyə verib
09:45 / 15-01-2025
Ordu terrorçulara divan tutur
09:41 / 15-01-2025
Söhbət hərbi ittifaqdan getmir
09:38 / 15-01-2025
Cənubi Koreya prezidenti həbs edilib - Foto
09:34 / 15-01-2025
Qobustanda qadın dəm qazından ölüb
09:31 / 15-01-2025
Axtarışda olan şəxs Moldovada tutularaq Azərbaycana gətirilib
16:29 / 10-01-2025
Oleq Bakinskinin məhkəməsi başlayıb - Yenilənib
16:41 / 10-01-2025
Ancelina Coli başqa ölkəyə köçür
10:47 / 11-01-2025
Zamanın sirri: başqa planetlərdə ilin və günün müddəti nə qədərdir?
17:28 / 10-01-2025
Müəllif qonorarları ilə bağlı yeni qaydalar təsdiqlənib
15:21 / 10-01-2025
İcra başçısının qalmaqallı sabiq müavini seçki mübarizəsindən çəkilib
18:43 / 10-01-2025
Gəncə terrorunda valideynlərini itirən şəxs: "İcra başçısı evimizi ikinci dəfə dağıtdı" - Video
16:11 / 10-01-2025
Bir sıra təşkilatlarda çalışanların vəzifə maaşları artırılıb
16:26 / 10-01-2025
Şahdəniz yatağında problem yaranıb - Sualtı boru kəmərində
23:20 / 10-01-2025
BMT: "Putinlə Tramp arasında istənilən dialoqu alqışlayırıq"
15:09 / 10-01-2025
Avropa İttifaqı Azərbaycan-Ermənistan sərhədində missiya müddətini uzatmaq istəyir
16:40 / 10-01-2025
Hakimi təhqir edən koordinator cəzalandırılıb
Mənasız ölümləri inkar edirəm - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
Tarix: 07-12-2023 16:45 | Bölmə: Xəbərlər
Etibar CƏBRAYILOĞLU
“...Bir insan yaşayırdı bizim dünyada-İslam İbrahimov adlı! Bu insan ayaq üstə duranda əlində əsa tutardı, oturanda qələm...”
Bəs kim idi İslam İbrahimov?
Tanınmış ədəbiyyatşünas, sənətşünas, estetik, tənqidçi, yazıçı, dramaturq, tərcüməçi, pedaqoq... Ötən əsrin ortalarında Azərbaycan ədəbi-tənqidi prosesinin inkişafında xüsusi rol oynamış insanlardan biri.
Dövrünün məşhur ziyalılarından birini daha yaxından tanıyaq və tanıdaq. İslam İsmayıl oğlu İbrahimov 1922-ci il dekabrın 25-də Tiflis şəhərində anadan olub. Valideynlərini erkən itirdiyindən nənəsinin və böyük qardaşının himayəsində böyüyən gənc İslam 1939-cu ildə Bakı Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsinə daxil olur, ali təhsilini başa vurduqdan sonra tərcüməçi kimi “Kommunist” qəzetində işə başlayır. Cəmi bir il sonra gənc və bacarıqlı kadr kimi Moskvaya-SSRİ Xalq Komissarları Sovetinin ixtiyarına göndərilir və burada Azərbaycan nəşri şöbəsinin müdiri vəzifəsinə təyin olunur.
İslam İbrahimov Moskvada yaşadığı dövrdə A. Lunaçarski adına Dövlət Teatr Sənəti İnstitutunun aspiranturasına daxil olaraq fəlsəfə-estetika şöbəsində təhsil alır, nüfuzlu “Literaturnaya qazeta”da Azərbaycan üzrə müxbir kimi çalışır. Bakıya döndükdən sonra isə Bakı Kinostudiyasında ssenari şöbəsinin böyük redaktoru, Yazıçılar İttifaqında dramaturgiya üzrə məsləhətçi, “Azərbaycan” jurnalında tənqid şöbəsinin müdiri vəzifələrində işləyir, məqalələri, tərcümələri qəzet və jurnallarda çap olunur. İstedadlı tərcüməçi kimi tanınan İslam İbrahimov Nazim Hikmətin Moskvada işıq üzü görən “Şeirlər” kitabının tərcüməçilərindən, tərtibçilərindən və “Ön söz”ün müəlliflərindən biri olur. Azərbaycan oxucusu onun tərcüməsində Mark Tvenin “Hekayələr” kitabı, Cek Londonun “Martin İden”, Səbahəddin Alinin “Asfalt yol” və Mixayıl Bubennovun “Ağcaqayın” romanları, Çingiz Aytmatovun “Qırmızı yaylıqlı qovağım mənim” povesti, Nazim Hikmətin pyesləri ilə tanış ola bilir. İslam İbrahimov özü də bədii əsərlər yazır, “Anaların divanı” pyesi Gəncə Dövlət Dram Teatrının səhnəsində tamaşaya qoyulur. Ssenarisi ilə Bakı kinostudiyasında sənədli filmlər çəkilir, radio pyesləri Azərbaycanın efir dalğalarında səsləndirilir.
Görkəmli pedaqoq 1965-ci ildən ömrünün sonuna qədər - 1985-ci ilə kimi indiki Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində çalışır. 20 il ərzində bilik və bacarığını tələbələrinə ötürməkdən yorulmur.
Anadan olmasının 100 illiyi ilə bağlı nəşr edilən “İslam İbrahimov. Həyat və sənət həqiqətləri” kitabını da tələbələrinin unudulmaz müəllimlərinə vəfa borcu saymaq olar.
Kitabın müəllifi İslam İbrahimovun istedadlı tələbələrindən biri, tanınmış teatrşünas, Milli Elmlər Akademiyasının Memarlıq və İncəsənət İnstitutunun şöbə müdiri, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin dosenti Vidadi Qafarovdur. “Qanun” nəşriyyatında nəşr olunan kitabın elmi məsləhətçisi dosent Novruz Təhməzov, elmi redaktoru AMEA-nın müxbir üzvü, professor Tehran Əlişanoğlu, rəyçiləri sənətşünasıq doktoru, professor, Əməkdar incəsənət xadimi Məryəm Əlizadə və filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Azər Turandır.
“İslam İbrahimov. Həyat və sənət həqiqətləri” kitabında Vidadi Qafarov unudulmaz müəlliminin biblioqrafiyasına geniş yer ayırıb, işıq üzü görən məqalələri, tərcümələri, qələmə aldığı bədii əsərləri haqqında məlumat verib.
“Ədəbiyyat” qəzetinin baş redaktoru, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Azər Turanın öz müəllimi İslam İbrahimov barəsində həmin kitabda ayrıca verilən məqaləsini həyəcansız oxumaq mümkün deyil: “...Təfəkkür tərzi çağdaşları tərəfindən asan anlaşılmayan, İncəsənət İnstitutunun həyətində, içində sarı balıqlar üzüşən hovuzun kənarındakı çay masasının arxasında əlini çənəsinə söykəyib oturmuş gümüşü saçlı, qızılı gözlüklü, çox yaraşıqlı İslam İbrahimov Rodenin “Mütəfəkkir” abidəsini xatırladırdı. Gözlərini bir nöqtəyə zilləyib davamlı olaraq həmin səmtə baxardı. Hələ tələbəlik illərimdə mən öz romantik xəyallarımla onu Prometeyə, Sizifə bənzədirdim...
...İslam İbrahimov idraka meydan açan sənət və ədəbiyyat aləminin həsrətindəydi. Belə bir aləm istər ötən yüzilliklərin dumanları arxasında gizlənsin, istərsə də gələcək əsrlərin büllur üfüqlərində yol gözləsin, fərqi yox, həmin aləm prometeylər, məcnunlar, janvaljanlar, martin idenlər doğura bilibsə, biləcəksə o aləm İslam müəllim üçün zəka azadlığının Vətənidir. Min il əvvəldə qalsın, yaxud min il gələcəkdə, Parisdə olsun, ya Bakıda, fərq etməz, bəyaz saçları qarayanız alnına tökülərkən klassik bir tablonu xatırladan İslam İbrahimov bütün hallarda həmin Vətənə can atdı...”
Tələbələrinin biri ilə söhbətində “Mən mənasız ölümləri inkar edirəm”, - demişdi İslam İbrahimov. O İslam İbrahimov ki, ayaq üstə duranda əlində əsa tutardı, oturanda qələm... O İslam İbrahimov ki, belə ziyalıları, pedaqoqları xatırlamağa və tanıtmağa dəyər...
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 07-12-2023 16:45 | Bölmə: Xəbərlər
Etibar CƏBRAYILOĞLU
“...Bir insan yaşayırdı bizim dünyada-İslam İbrahimov adlı! Bu insan ayaq üstə duranda əlində əsa tutardı, oturanda qələm...”
Bəs kim idi İslam İbrahimov?
Tanınmış ədəbiyyatşünas, sənətşünas, estetik, tənqidçi, yazıçı, dramaturq, tərcüməçi, pedaqoq... Ötən əsrin ortalarında Azərbaycan ədəbi-tənqidi prosesinin inkişafında xüsusi rol oynamış insanlardan biri.
Dövrünün məşhur ziyalılarından birini daha yaxından tanıyaq və tanıdaq. İslam İsmayıl oğlu İbrahimov 1922-ci il dekabrın 25-də Tiflis şəhərində anadan olub. Valideynlərini erkən itirdiyindən nənəsinin və böyük qardaşının himayəsində böyüyən gənc İslam 1939-cu ildə Bakı Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsinə daxil olur, ali təhsilini başa vurduqdan sonra tərcüməçi kimi “Kommunist” qəzetində işə başlayır. Cəmi bir il sonra gənc və bacarıqlı kadr kimi Moskvaya-SSRİ Xalq Komissarları Sovetinin ixtiyarına göndərilir və burada Azərbaycan nəşri şöbəsinin müdiri vəzifəsinə təyin olunur.
İslam İbrahimov Moskvada yaşadığı dövrdə A. Lunaçarski adına Dövlət Teatr Sənəti İnstitutunun aspiranturasına daxil olaraq fəlsəfə-estetika şöbəsində təhsil alır, nüfuzlu “Literaturnaya qazeta”da Azərbaycan üzrə müxbir kimi çalışır. Bakıya döndükdən sonra isə Bakı Kinostudiyasında ssenari şöbəsinin böyük redaktoru, Yazıçılar İttifaqında dramaturgiya üzrə məsləhətçi, “Azərbaycan” jurnalında tənqid şöbəsinin müdiri vəzifələrində işləyir, məqalələri, tərcümələri qəzet və jurnallarda çap olunur. İstedadlı tərcüməçi kimi tanınan İslam İbrahimov Nazim Hikmətin Moskvada işıq üzü görən “Şeirlər” kitabının tərcüməçilərindən, tərtibçilərindən və “Ön söz”ün müəlliflərindən biri olur. Azərbaycan oxucusu onun tərcüməsində Mark Tvenin “Hekayələr” kitabı, Cek Londonun “Martin İden”, Səbahəddin Alinin “Asfalt yol” və Mixayıl Bubennovun “Ağcaqayın” romanları, Çingiz Aytmatovun “Qırmızı yaylıqlı qovağım mənim” povesti, Nazim Hikmətin pyesləri ilə tanış ola bilir. İslam İbrahimov özü də bədii əsərlər yazır, “Anaların divanı” pyesi Gəncə Dövlət Dram Teatrının səhnəsində tamaşaya qoyulur. Ssenarisi ilə Bakı kinostudiyasında sənədli filmlər çəkilir, radio pyesləri Azərbaycanın efir dalğalarında səsləndirilir.
Görkəmli pedaqoq 1965-ci ildən ömrünün sonuna qədər - 1985-ci ilə kimi indiki Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində çalışır. 20 il ərzində bilik və bacarığını tələbələrinə ötürməkdən yorulmur.
Anadan olmasının 100 illiyi ilə bağlı nəşr edilən “İslam İbrahimov. Həyat və sənət həqiqətləri” kitabını da tələbələrinin unudulmaz müəllimlərinə vəfa borcu saymaq olar.
Kitabın müəllifi İslam İbrahimovun istedadlı tələbələrindən biri, tanınmış teatrşünas, Milli Elmlər Akademiyasının Memarlıq və İncəsənət İnstitutunun şöbə müdiri, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin dosenti Vidadi Qafarovdur. “Qanun” nəşriyyatında nəşr olunan kitabın elmi məsləhətçisi dosent Novruz Təhməzov, elmi redaktoru AMEA-nın müxbir üzvü, professor Tehran Əlişanoğlu, rəyçiləri sənətşünasıq doktoru, professor, Əməkdar incəsənət xadimi Məryəm Əlizadə və filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Azər Turandır.
“İslam İbrahimov. Həyat və sənət həqiqətləri” kitabında Vidadi Qafarov unudulmaz müəlliminin biblioqrafiyasına geniş yer ayırıb, işıq üzü görən məqalələri, tərcümələri, qələmə aldığı bədii əsərləri haqqında məlumat verib.
“Ədəbiyyat” qəzetinin baş redaktoru, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Azər Turanın öz müəllimi İslam İbrahimov barəsində həmin kitabda ayrıca verilən məqaləsini həyəcansız oxumaq mümkün deyil: “...Təfəkkür tərzi çağdaşları tərəfindən asan anlaşılmayan, İncəsənət İnstitutunun həyətində, içində sarı balıqlar üzüşən hovuzun kənarındakı çay masasının arxasında əlini çənəsinə söykəyib oturmuş gümüşü saçlı, qızılı gözlüklü, çox yaraşıqlı İslam İbrahimov Rodenin “Mütəfəkkir” abidəsini xatırladırdı. Gözlərini bir nöqtəyə zilləyib davamlı olaraq həmin səmtə baxardı. Hələ tələbəlik illərimdə mən öz romantik xəyallarımla onu Prometeyə, Sizifə bənzədirdim...
...İslam İbrahimov idraka meydan açan sənət və ədəbiyyat aləminin həsrətindəydi. Belə bir aləm istər ötən yüzilliklərin dumanları arxasında gizlənsin, istərsə də gələcək əsrlərin büllur üfüqlərində yol gözləsin, fərqi yox, həmin aləm prometeylər, məcnunlar, janvaljanlar, martin idenlər doğura bilibsə, biləcəksə o aləm İslam müəllim üçün zəka azadlığının Vətənidir. Min il əvvəldə qalsın, yaxud min il gələcəkdə, Parisdə olsun, ya Bakıda, fərq etməz, bəyaz saçları qarayanız alnına tökülərkən klassik bir tablonu xatırladan İslam İbrahimov bütün hallarda həmin Vətənə can atdı...”
Tələbələrinin biri ilə söhbətində “Mən mənasız ölümləri inkar edirəm”, - demişdi İslam İbrahimov. O İslam İbrahimov ki, ayaq üstə duranda əlində əsa tutardı, oturanda qələm... O İslam İbrahimov ki, belə ziyalıları, pedaqoqları xatırlamağa və tanıtmağa dəyər...
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 14:12
Əfsanəvi metalın sirrini açıblar
Bu gün, 13:17
Ermənistan Rusiyaya nota verib
Bu gün, 13:06
Dini qurumlara maliyyə yardımı ayrılıb - Sərəncam
Bu gün, 12:36
Ukrayna elit bölmələri hücuma göndərir
Bu gün, 10:52
Bakıda keçmiş məhkum 33 kq narkotiklə tutulub
Bu gün, 10:35
Odlu silah satmaq istəyən şəxs tutulub
Bu gün, 10:02
Rusiya Ukrayna ərazilərini qaytarmayacaq
Bu gün, 09:41
Söhbət hərbi ittifaqdan getmir
Bu gün, 09:38
Cənubi Koreya prezidenti həbs edilib - Foto
Bu gün, 09:14
Gürcüstanın sabiq baş nazirini döyüblər
Dünən, 18:01
Ağciyər Xəstəlikləri Mərkəzinə direktor təyin olunub
Dünən, 17:42
Məktəbli qız qızdırmadan ölüb
Dünən, 17:27
Şavkat Mirziyoyev: "Bakı ilə imzalanan saziş..."
Dünən, 16:46
16 yaşlı məktəbli bıçaqlanıb
Dünən, 15:13
Bakıda evə hücum edən şəxs saxlanılıb
Dünən, 12:53
Xankəndi-Şuşa yolunda avtobus yanıb
Dünən, 12:23
Almaniyanın müdafiə naziri qəfil Kiyevə gəlib
Dünən, 12:18
Vahid Əhmədov: "Hazırda xaricdəyəm"
Dünən, 12:02
FSB-nin əks-kəşfiyyat əməkdaşı iş başında öldürülüb
Dünən, 11:34
Deputat: "Paşinyan yaxın aylarda istefa verəcək"
Dünən, 10:58
Bələdiyyələrlə bağlı yeni komissiyalar yaradılacaq
Dünən, 10:48
FTB təhlükə barədə xəbərdarlıq edir
Dünən, 10:34
Gürcüstanda oteldə partlayış baş verib
Dünən, 09:57
Rusiyaya kütləvi dron hücumu olub - Foto
Dünən, 09:10
Qadın dəm qazından boğularaq ölüb
13-01-2025, 23:59
Xaçmazın sabiq icra başçısı vəfat edib
13-01-2025, 20:38
Sallivan: “Kiyev səfərbərlik yaşını 18-ə endirməlidir”
13-01-2025, 17:50
Yaponiyada 6,9 bal gücündə zəlzələ olub
13-01-2025, 17:29
Abşeronda hasar aşıb, hindistanlı ölüb - (Yenilənib)
13-01-2025, 15:50
"Lalə Şövkət hərəkət qabiliyyətini itirməyib"
13-01-2025, 15:09
İlyas İsmayılov yenidən reanimasiyaya yerləşdirilib
13-01-2025, 13:25
Mehriban Abasquliyeva ifadə verməkdən imtina edib
13-01-2025, 12:47
Polis Bölməsinə yeni rəis təyin olunub
13-01-2025, 11:27
Sabiq deputat: "Statusu başdan-ayağa böhtandır, yazır ki..."
13-01-2025, 09:31
Baş direktorun müşaviri Bakıda maşınla adam vurub
13-01-2025, 08:31
Sumqayıtda 5 nəfər dəm qazından zəhərlənib
13-01-2025, 07:55
İşiba Trampla görüşə hazırlaşır
13-01-2025, 07:51
Liviyada böhranın günahkarı dünya gücləridir
12-01-2025, 23:28
İsrail Azərbaycana yeni səfir təyin edib
12-01-2025, 12:48
Rusiyada daha bir hava limanı fəaliyyətini dayandırıb
12-01-2025, 09:10
Sumqayıtda kişi avtomobildə yanaraq ölüb
11-01-2025, 21:57
Rusiya ABŞ-yə xəbərdarlıq edib
11-01-2025, 16:22
Azadlıq tələb edən general ekspertizadan imtina edib
10-01-2025, 23:41
"Tiktoker Fatimə" ev dustaqlığına buraxılıb
10-01-2025, 16:29
Oleq Bakinskinin məhkəməsi başlayıb - Yenilənib
10-01-2025, 15:50
Samir Şərifov: "Çalışacam ki, bu etimadı doğruldum"
10-01-2025, 15:32
Kriminal avtoriteti həbsxanada döyüb öldürüblər
10-01-2025, 14:38
Bələdiyyə seçkilərində "exit poll" keçirilməyəcək
10-01-2025, 14:10
Məhkəmə hakimi müəmmalı şəkildə ölüb
10-01-2025, 09:56
Pakistanın baş naziri Azərbaycana səfər edəcək
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Deputatlığa namizəd Milli Məclisdə təmsil etmək istədiyi bölgənin problemlərinin təsnifatını artıq ağlına yazıb və işə nədən başlayacağını sıralayıb
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
“Tənha insanın monoloqu”nun ssenari müəllifi və rejissoru deyir ki, kinomuzu yaşatmaq və irəli aparmaq üçün film istehsalını artırmalı və onun bazarını düşünməliyik
