09:32 / 09-05-2025
SOCAR-da yeni təyinat olub
09:05 / 09-05-2025
Anqola prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
08:55 / 09-05-2025
Putin qədəhini “Qələbə və Sülhün şərəfinə!” qaldırıb
08:50 / 09-05-2025
Bayden: Trampın hakimiyyətə gəlməsində məsuliyyətim var
08:45 / 09-05-2025
Rumiyna göndərdiyi yardıma görə Kiyevdən təzminat umur
08:29 / 09-05-2025
Tramp “Dünya gözəli”nin təkilatçısı kimi danışır
08:15 / 09-05-2025
Si Cinpin: “Böhranın səbəbləri aradan qaldırılmalıdır”
00:03 / 09-05-2025
Prezident Faşizm üzərində Qələbə Günü münasibətilə paylaşım edib - Foto
23:44 / 08-05-2025
Pakistan Hindistana raketlərlə cavab verib
22:40 / 08-05-2025
BƏƏ prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
21:05 / 08-05-2025
Məhkəmə: Kəlbəcərin işğalını əks etdirən videomaterial nümayiş olunub - (Yenilənib)
20:33 / 08-05-2025
Zəvvarlar üçün Həcc ayinlərinin vaxtı elan olunub
20:17 / 08-05-2025
Məşhur rejissor böyük faciəni ekranlaşdıracaq
19:31 / 08-05-2025
Putin və Si Cinpinin danışıqları 7 saatdan çox davam edib
18:40 / 08-05-2025
Pakistan Hindistanın 25 PUA-sını vurub
18:28 / 08-05-2025
95 milyard avroluq məhsula rüsum tətbiqinə hazırlaşırlar
18:15 / 08-05-2025
Azərbaycan və Türkiyə Milli Müdafiə Universitetləri Yüksək Dialoqa yekun vurub - Fotolar
18:05 / 08-05-2025
AFFA klublara Premyer Liqada iştirak üçün lisenziya verib
17:59 / 08-05-2025
27 yaşlı gənc tikinti obyektində yıxılaraq ölüb
17:46 / 08-05-2025
DTX və DSX-dən birgə əməliyyat: bir nəfər saxlanılıb
17:30 / 08-05-2025
Tofiq Yaqublu ilə bağlı Azərbaycan prezidentinə müraciət ediblər
17:27 / 08-05-2025
Putinin “parad atəşkəsi” 734 dəfə pozulub
17:08 / 08-05-2025
Prezident mədəniyyət və elm xadimləri ilə bağlı sərəncam imzalayıb
17:07 / 08-05-2025
Nazirliyə 5 milyon manat ayrılıb
16:58 / 08-05-2025
İncəsənət xadimlərinə Prezident mükafatı verilib - (Siyahı)
16:51 / 08-05-2025
Tramp Ərdoğanı Rusiya ilə Ukrayna arasında vasitəçilik etməyə çağırır
16:37 / 08-05-2025
Hindistan-Pakistan döyüşündə 125 qırıcı iştirak edib
16:31 / 08-05-2025
Fikrət Qocanın 90 illik yubileyi qeyd olunacaq
16:28 / 08-05-2025
"Səhiyyə TV"nin adı dəyişib
15:52 / 08-05-2025
Növbəti dəfə torpaq hərracı keçiriləcək
16:55 / 04-05-2025
“Ötən günlər”ə səyahət - Fəxri Müslüm yazır
13:57 / 04-05-2025
Azərbaycanın deputatı Moskvada saxlanılıb
14:14 / 04-05-2025
Sabah Bakıya leysan, rayonlara sulu qar yağacaq
10:50 / 05-05-2025
Diktatorun qızı siyasi debüt edir
09:59 / 04-05-2025
Ulduz aktyorun xanımına qadağa tətbiq oluna bilər
00:06 / 05-05-2025
Leyla Əliyeva və Arzu Əliyeva Beynəlxalq Xalça Festivalını ziyarət ediblər
19:52 / 04-05-2025
Ərdoğan hücuma məruz qalan partiya sədrinə zəng edib - Video
11:11 / 04-05-2025
Milli Müdafiə Universiteti Bakı marafonuna qoşulub - Fotolar
23:43 / 05-05-2025
İsrail Yəməndəki husilərə hücum edib
07:53 / 05-05-2025
Ledi Qaqanı öldürmək istəyiblər
21:00 / 05-05-2025
Həsrət dağarcığı atama - Oqtay Qorçu yazır
21:33 / 05-05-2025
Tramp: "Ərdoğanla işləməyi səbirsizliklə gözləyirəm"
Mənasız ölümləri inkar edirəm - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
Tarix: 07-12-2023 16:45 | Bölmə: Xəbərlər
Etibar CƏBRAYILOĞLU
“...Bir insan yaşayırdı bizim dünyada-İslam İbrahimov adlı! Bu insan ayaq üstə duranda əlində əsa tutardı, oturanda qələm...”
Bəs kim idi İslam İbrahimov?
Tanınmış ədəbiyyatşünas, sənətşünas, estetik, tənqidçi, yazıçı, dramaturq, tərcüməçi, pedaqoq... Ötən əsrin ortalarında Azərbaycan ədəbi-tənqidi prosesinin inkişafında xüsusi rol oynamış insanlardan biri.
Dövrünün məşhur ziyalılarından birini daha yaxından tanıyaq və tanıdaq. İslam İsmayıl oğlu İbrahimov 1922-ci il dekabrın 25-də Tiflis şəhərində anadan olub. Valideynlərini erkən itirdiyindən nənəsinin və böyük qardaşının himayəsində böyüyən gənc İslam 1939-cu ildə Bakı Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsinə daxil olur, ali təhsilini başa vurduqdan sonra tərcüməçi kimi “Kommunist” qəzetində işə başlayır. Cəmi bir il sonra gənc və bacarıqlı kadr kimi Moskvaya-SSRİ Xalq Komissarları Sovetinin ixtiyarına göndərilir və burada Azərbaycan nəşri şöbəsinin müdiri vəzifəsinə təyin olunur.
İslam İbrahimov Moskvada yaşadığı dövrdə A. Lunaçarski adına Dövlət Teatr Sənəti İnstitutunun aspiranturasına daxil olaraq fəlsəfə-estetika şöbəsində təhsil alır, nüfuzlu “Literaturnaya qazeta”da Azərbaycan üzrə müxbir kimi çalışır. Bakıya döndükdən sonra isə Bakı Kinostudiyasında ssenari şöbəsinin böyük redaktoru, Yazıçılar İttifaqında dramaturgiya üzrə məsləhətçi, “Azərbaycan” jurnalında tənqid şöbəsinin müdiri vəzifələrində işləyir, məqalələri, tərcümələri qəzet və jurnallarda çap olunur. İstedadlı tərcüməçi kimi tanınan İslam İbrahimov Nazim Hikmətin Moskvada işıq üzü görən “Şeirlər” kitabının tərcüməçilərindən, tərtibçilərindən və “Ön söz”ün müəlliflərindən biri olur. Azərbaycan oxucusu onun tərcüməsində Mark Tvenin “Hekayələr” kitabı, Cek Londonun “Martin İden”, Səbahəddin Alinin “Asfalt yol” və Mixayıl Bubennovun “Ağcaqayın” romanları, Çingiz Aytmatovun “Qırmızı yaylıqlı qovağım mənim” povesti, Nazim Hikmətin pyesləri ilə tanış ola bilir. İslam İbrahimov özü də bədii əsərlər yazır, “Anaların divanı” pyesi Gəncə Dövlət Dram Teatrının səhnəsində tamaşaya qoyulur. Ssenarisi ilə Bakı kinostudiyasında sənədli filmlər çəkilir, radio pyesləri Azərbaycanın efir dalğalarında səsləndirilir.
Görkəmli pedaqoq 1965-ci ildən ömrünün sonuna qədər - 1985-ci ilə kimi indiki Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində çalışır. 20 il ərzində bilik və bacarığını tələbələrinə ötürməkdən yorulmur.
Anadan olmasının 100 illiyi ilə bağlı nəşr edilən “İslam İbrahimov. Həyat və sənət həqiqətləri” kitabını da tələbələrinin unudulmaz müəllimlərinə vəfa borcu saymaq olar.
Kitabın müəllifi İslam İbrahimovun istedadlı tələbələrindən biri, tanınmış teatrşünas, Milli Elmlər Akademiyasının Memarlıq və İncəsənət İnstitutunun şöbə müdiri, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin dosenti Vidadi Qafarovdur. “Qanun” nəşriyyatında nəşr olunan kitabın elmi məsləhətçisi dosent Novruz Təhməzov, elmi redaktoru AMEA-nın müxbir üzvü, professor Tehran Əlişanoğlu, rəyçiləri sənətşünasıq doktoru, professor, Əməkdar incəsənət xadimi Məryəm Əlizadə və filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Azər Turandır.
“İslam İbrahimov. Həyat və sənət həqiqətləri” kitabında Vidadi Qafarov unudulmaz müəlliminin biblioqrafiyasına geniş yer ayırıb, işıq üzü görən məqalələri, tərcümələri, qələmə aldığı bədii əsərləri haqqında məlumat verib.
“Ədəbiyyat” qəzetinin baş redaktoru, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Azər Turanın öz müəllimi İslam İbrahimov barəsində həmin kitabda ayrıca verilən məqaləsini həyəcansız oxumaq mümkün deyil: “...Təfəkkür tərzi çağdaşları tərəfindən asan anlaşılmayan, İncəsənət İnstitutunun həyətində, içində sarı balıqlar üzüşən hovuzun kənarındakı çay masasının arxasında əlini çənəsinə söykəyib oturmuş gümüşü saçlı, qızılı gözlüklü, çox yaraşıqlı İslam İbrahimov Rodenin “Mütəfəkkir” abidəsini xatırladırdı. Gözlərini bir nöqtəyə zilləyib davamlı olaraq həmin səmtə baxardı. Hələ tələbəlik illərimdə mən öz romantik xəyallarımla onu Prometeyə, Sizifə bənzədirdim...
...İslam İbrahimov idraka meydan açan sənət və ədəbiyyat aləminin həsrətindəydi. Belə bir aləm istər ötən yüzilliklərin dumanları arxasında gizlənsin, istərsə də gələcək əsrlərin büllur üfüqlərində yol gözləsin, fərqi yox, həmin aləm prometeylər, məcnunlar, janvaljanlar, martin idenlər doğura bilibsə, biləcəksə o aləm İslam müəllim üçün zəka azadlığının Vətənidir. Min il əvvəldə qalsın, yaxud min il gələcəkdə, Parisdə olsun, ya Bakıda, fərq etməz, bəyaz saçları qarayanız alnına tökülərkən klassik bir tablonu xatırladan İslam İbrahimov bütün hallarda həmin Vətənə can atdı...”
Tələbələrinin biri ilə söhbətində “Mən mənasız ölümləri inkar edirəm”, - demişdi İslam İbrahimov. O İslam İbrahimov ki, ayaq üstə duranda əlində əsa tutardı, oturanda qələm... O İslam İbrahimov ki, belə ziyalıları, pedaqoqları xatırlamağa və tanıtmağa dəyər...
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 07-12-2023 16:45 | Bölmə: Xəbərlər
Etibar CƏBRAYILOĞLU
“...Bir insan yaşayırdı bizim dünyada-İslam İbrahimov adlı! Bu insan ayaq üstə duranda əlində əsa tutardı, oturanda qələm...”
Bəs kim idi İslam İbrahimov?
Tanınmış ədəbiyyatşünas, sənətşünas, estetik, tənqidçi, yazıçı, dramaturq, tərcüməçi, pedaqoq... Ötən əsrin ortalarında Azərbaycan ədəbi-tənqidi prosesinin inkişafında xüsusi rol oynamış insanlardan biri.
Dövrünün məşhur ziyalılarından birini daha yaxından tanıyaq və tanıdaq. İslam İsmayıl oğlu İbrahimov 1922-ci il dekabrın 25-də Tiflis şəhərində anadan olub. Valideynlərini erkən itirdiyindən nənəsinin və böyük qardaşının himayəsində böyüyən gənc İslam 1939-cu ildə Bakı Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsinə daxil olur, ali təhsilini başa vurduqdan sonra tərcüməçi kimi “Kommunist” qəzetində işə başlayır. Cəmi bir il sonra gənc və bacarıqlı kadr kimi Moskvaya-SSRİ Xalq Komissarları Sovetinin ixtiyarına göndərilir və burada Azərbaycan nəşri şöbəsinin müdiri vəzifəsinə təyin olunur.
İslam İbrahimov Moskvada yaşadığı dövrdə A. Lunaçarski adına Dövlət Teatr Sənəti İnstitutunun aspiranturasına daxil olaraq fəlsəfə-estetika şöbəsində təhsil alır, nüfuzlu “Literaturnaya qazeta”da Azərbaycan üzrə müxbir kimi çalışır. Bakıya döndükdən sonra isə Bakı Kinostudiyasında ssenari şöbəsinin böyük redaktoru, Yazıçılar İttifaqında dramaturgiya üzrə məsləhətçi, “Azərbaycan” jurnalında tənqid şöbəsinin müdiri vəzifələrində işləyir, məqalələri, tərcümələri qəzet və jurnallarda çap olunur. İstedadlı tərcüməçi kimi tanınan İslam İbrahimov Nazim Hikmətin Moskvada işıq üzü görən “Şeirlər” kitabının tərcüməçilərindən, tərtibçilərindən və “Ön söz”ün müəlliflərindən biri olur. Azərbaycan oxucusu onun tərcüməsində Mark Tvenin “Hekayələr” kitabı, Cek Londonun “Martin İden”, Səbahəddin Alinin “Asfalt yol” və Mixayıl Bubennovun “Ağcaqayın” romanları, Çingiz Aytmatovun “Qırmızı yaylıqlı qovağım mənim” povesti, Nazim Hikmətin pyesləri ilə tanış ola bilir. İslam İbrahimov özü də bədii əsərlər yazır, “Anaların divanı” pyesi Gəncə Dövlət Dram Teatrının səhnəsində tamaşaya qoyulur. Ssenarisi ilə Bakı kinostudiyasında sənədli filmlər çəkilir, radio pyesləri Azərbaycanın efir dalğalarında səsləndirilir.
Görkəmli pedaqoq 1965-ci ildən ömrünün sonuna qədər - 1985-ci ilə kimi indiki Mədəniyyət və İncəsənət Universitetində çalışır. 20 il ərzində bilik və bacarığını tələbələrinə ötürməkdən yorulmur.
Anadan olmasının 100 illiyi ilə bağlı nəşr edilən “İslam İbrahimov. Həyat və sənət həqiqətləri” kitabını da tələbələrinin unudulmaz müəllimlərinə vəfa borcu saymaq olar.
Kitabın müəllifi İslam İbrahimovun istedadlı tələbələrindən biri, tanınmış teatrşünas, Milli Elmlər Akademiyasının Memarlıq və İncəsənət İnstitutunun şöbə müdiri, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin dosenti Vidadi Qafarovdur. “Qanun” nəşriyyatında nəşr olunan kitabın elmi məsləhətçisi dosent Novruz Təhməzov, elmi redaktoru AMEA-nın müxbir üzvü, professor Tehran Əlişanoğlu, rəyçiləri sənətşünasıq doktoru, professor, Əməkdar incəsənət xadimi Məryəm Əlizadə və filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Azər Turandır.
“İslam İbrahimov. Həyat və sənət həqiqətləri” kitabında Vidadi Qafarov unudulmaz müəlliminin biblioqrafiyasına geniş yer ayırıb, işıq üzü görən məqalələri, tərcümələri, qələmə aldığı bədii əsərləri haqqında məlumat verib.
“Ədəbiyyat” qəzetinin baş redaktoru, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Azər Turanın öz müəllimi İslam İbrahimov barəsində həmin kitabda ayrıca verilən məqaləsini həyəcansız oxumaq mümkün deyil: “...Təfəkkür tərzi çağdaşları tərəfindən asan anlaşılmayan, İncəsənət İnstitutunun həyətində, içində sarı balıqlar üzüşən hovuzun kənarındakı çay masasının arxasında əlini çənəsinə söykəyib oturmuş gümüşü saçlı, qızılı gözlüklü, çox yaraşıqlı İslam İbrahimov Rodenin “Mütəfəkkir” abidəsini xatırladırdı. Gözlərini bir nöqtəyə zilləyib davamlı olaraq həmin səmtə baxardı. Hələ tələbəlik illərimdə mən öz romantik xəyallarımla onu Prometeyə, Sizifə bənzədirdim...
...İslam İbrahimov idraka meydan açan sənət və ədəbiyyat aləminin həsrətindəydi. Belə bir aləm istər ötən yüzilliklərin dumanları arxasında gizlənsin, istərsə də gələcək əsrlərin büllur üfüqlərində yol gözləsin, fərqi yox, həmin aləm prometeylər, məcnunlar, janvaljanlar, martin idenlər doğura bilibsə, biləcəksə o aləm İslam müəllim üçün zəka azadlığının Vətənidir. Min il əvvəldə qalsın, yaxud min il gələcəkdə, Parisdə olsun, ya Bakıda, fərq etməz, bəyaz saçları qarayanız alnına tökülərkən klassik bir tablonu xatırladan İslam İbrahimov bütün hallarda həmin Vətənə can atdı...”
Tələbələrinin biri ilə söhbətində “Mən mənasız ölümləri inkar edirəm”, - demişdi İslam İbrahimov. O İslam İbrahimov ki, ayaq üstə duranda əlində əsa tutardı, oturanda qələm... O İslam İbrahimov ki, belə ziyalıları, pedaqoqları xatırlamağa və tanıtmağa dəyər...
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 08:55
Putin qədəhini “Qələbə və Sülhün şərəfinə!” qaldırıb
Bu gün, 08:29
Tramp “Dünya gözəli”nin təkilatçısı kimi danışır
Dünən, 23:44
Pakistan Hindistana raketlərlə cavab verib
Dünən, 17:46
DTX və DSX-dən birgə əməliyyat: bir nəfər saxlanılıb
Dünən, 17:27
Putinin “parad atəşkəsi” 734 dəfə pozulub
Dünən, 17:07
Nazirliyə 5 milyon manat ayrılıb
Dünən, 16:28
"Səhiyyə TV"nin adı dəyişib
Dünən, 11:10
Canlı yayım zamanı ildırım düşüb - Video
Dünən, 10:50
Ukrayna ordusu mövqelərini bərpa edib
Dünən, 08:26
Ukraynada atəşkəs rejimi qüvvəyə minib
Dünən, 07:58
Tramp Britaniya ilə ticarət sazişi imzalayır?
Dünən, 01:30
Azərbaycan ərazisində zəlzələ baş verib
7-05-2025, 23:53
Yeni Papa seçimi mümkün olmayıb
7-05-2025, 18:00
Nazir əvəzi vəzifədən azad edilib
7-05-2025, 17:04
Yaşamaq çox gözəldir, qardaşım!
7-05-2025, 15:00
Azərbaycan Ərbildə Baş Konsulluq açacaq
7-05-2025, 14:01
İstanbul sahillərində zəlzələ baş verib
7-05-2025, 11:05
AZAL Hindistana reysini təxirə salıb
7-05-2025, 10:15
Bank kartlarından oğurluq davam edir
7-05-2025, 08:03
“Fars körfəzi” “Ərəb körfəzi”nə çevrilir?
6-05-2025, 22:37
Hikmət Hacıyev media rəhbərləri ilə görüşüb - Fotolar
6-05-2025, 16:33
Xanlar Vəliyevin oğlu 14 milyonluq binanı alıb
6-05-2025, 14:57
Azərbaycan sərhəd pozucularını saxlayıb - Fotolar
6-05-2025, 13:15
ABŞ Ukraynaya “F-16” təyyarələri göndərir
6-05-2025, 11:34
Tehran-Bakı reysləri açılıb
6-05-2025, 10:42
DİN: "Bank kartlarından oğurluqlar davam edir"
6-05-2025, 09:13
Putini atəşkəs təklifi ilə razılaşmağa çağırıblar
5-05-2025, 21:33
Tramp: "Ərdoğanla işləməyi səbirsizliklə gözləyirəm"
5-05-2025, 19:03
Filial direktoru dələduzluq ittihamı ilə həbs edilib
5-05-2025, 17:43
Paşinyan qərar verməkdə çətinlik çəkir
5-05-2025, 13:56
Robert Köçəryan rus casusu statusuna malikdir
5-05-2025, 12:35
AHİK-in mətbuat katibi vəzifədən azd edilib
5-05-2025, 09:04
Dəm qazı yenə can alıb
5-05-2025, 07:59
Netanyahu: “Qəzzada mütləq qələbə qazanacağıq”
4-05-2025, 19:52
Ərdoğan hücuma məruz qalan partiya sədrinə zəng edib - Video
4-05-2025, 16:55
“Ötən günlər”ə səyahət - Fəxri Müslüm yazır
4-05-2025, 10:30
“Bakı Marafonu 2025” başlayıb
3-05-2025, 22:33
Netanyahu Azərbaycana səfərini təxirə salıb
3-05-2025, 13:40
Azərbaycan Ordusunun hərbçisi vəfat edib
3-05-2025, 10:09
Bakı-Varşava aviareysi təcili eniş etməyə məcbur olub
2-05-2025, 18:02
Xocalıda qumbara partlayıb, xəsarət alan var
2-05-2025, 17:44
İki ali məktəbə magistr üzrə qəbul aparmaq hüququ verilib
2-05-2025, 17:18
Xaricdə təhsil almış daha 82 nəfərin diplomu tanınmayıb
2-05-2025, 15:40
Xəzərdə əməliyyat: bir nəfər öldürülüb
2-05-2025, 14:42
Agentliyin Müşahidə Şurasına sədr təyinatı olub
2-05-2025, 13:54
Türkiyədə 416 solçu saxlanılıb
2-05-2025, 10:49
Bu gecə Rusiya üzərində 121 PUA vurulub
2-05-2025, 08:27
Dünya siyasəti deqradasiyaya uğrayır
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
