19:14 / 18-10-2025
İlham Əliyev ABŞ Mərkəzi Komandanlığının komandanını qəbul edib - Fotolar
18:04 / 18-10-2025
Rusiyalı bloqer evində ölü tapılıb
16:37 / 18-10-2025
Vatikan zəfəri - Foto
16:15 / 18-10-2025
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
16:01 / 18-10-2025
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
11:54 / 18-10-2025
İlham Əliyev “Kazinform”a müsahibə verib
11:14 / 18-10-2025
Azərbaycanın Müqəddəs Taxt-Tacdakı səfirliyinin inzibati ofisi açılıb
10:26 / 18-10-2025
Mehriban Əliyeva: "Azərbaycanın dövlət müstəqilliyi, suverenliyi..." - Foto
09:13 / 18-10-2025
Premyer Liqa: Bu gün daha iki görüş baş tutacaq
00:03 / 18-10-2025
Bu gün Azərbaycanın Müstəqilliyinin Bərpası Günüdür
23:44 / 17-10-2025
Mehriban Əliyeva Vatikanın dövlət katibi ilə görüşüb - Foto
23:09 / 17-10-2025
Zelenski ilə Tramp Ağ evdə görüşüblər - Yenilənib
21:40 / 17-10-2025
"Qarabağ" "Turan Tovuz"a qalib gəlib
19:51 / 17-10-2025
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
19:50 / 17-10-2025
Mehriban Əliyeva Roma Papası ilə görüşüb - Fotolar
19:38 / 17-10-2025
Deportasiyadan bəhs edən kitabın təqdimatı olub - Fotolar
19:17 / 17-10-2025
Macarıstan Putini həbs etməyəcək
19:11 / 17-10-2025
NATO Avropada dron təxribatlarına qarşı tədbirləri gücləndirib
18:53 / 17-10-2025
Kreml Donald Trampı çaşdırır
18:38 / 17-10-2025
Prezident yeni səfirlik təsis edib - Sərəncam
18:08 / 17-10-2025
Ceyhun Bayramov İƏT Əmək Mərkəzinin baş direktoru ilə görüşüb
18:02 / 17-10-2025
DİN-də kollegiya iclası keçirilib
17:55 / 17-10-2025
HƏMAS-İsrail sülhü davamlı olacaqmı?
17:16 / 17-10-2025
Azərbaycanın əsas neft ixrac etdiyi ilk 5 ölkə - Siyahı
16:57 / 17-10-2025
Ramiz Mehdiyev ev dustaqlığını bu villasında çəkir - Fotolar
16:46 / 17-10-2025
AMEA Ramiz Mehdiyevlə bağlı məhkəmə qərarını gözləyir
16:20 / 17-10-2025
Departament rəisi vəzifədən azad edilib
16:14 / 17-10-2025
Azərbaycan millisi FIFA reytinqində bir pillə irəliləyib
16:00 / 17-10-2025
Bakıda TDT-nin Sənaye, Elm, Texnologiya və İnnovasiya Nazirlərinin 2-ci iclası keçiriləcək
15:30 / 17-10-2025
Ramiz Mehdiyev 7 saat dindirilib?
12:11 / 17-10-2025
Professor: Ramiz Mehdiyev yüksək vəzifələrə 900-dən çox kadr yerləşdirib
19:51 / 17-10-2025
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
17:37 / 15-10-2025
Cəlaloğlu: Məsələ Ramiz Mehdiyevin həbsi ilə məhdudlaşmamalıdır - Müsahibə
14:10 / 16-10-2025
“Ramiz Mehdiyev anti-milli ünsürdür” - DQC sədri
22:14 / 14-10-2025
Ramiz Mehdiyevə 4 aylıq ev dustağı cəzası verilib - (Yenilənib)
13:21 / 15-10-2025
Prezident yeni idarə yaradıb - Fərman
16:01 / 18-10-2025
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
13:05 / 16-10-2025
Təndir çörəyinin ətri - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
11:33 / 16-10-2025
Ramiz Mehdiyevlə əlaqəli şəxslər həbs edilə bilər
23:49 / 15-10-2025
Vahid Əhmədovdan Ramiz Mehdiyev haqqında - Açıqlama
11:59 / 15-10-2025
Ərdoğan Netanyahunu zirvəyə buraxmayıb
16:15 / 18-10-2025
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
Merkuri planeti almaz xəzinəsidir - Foto
Tarix: 17-12-2024 09:15 | Bölmə: Cəmiyyət
Günəş sistemində ən kiçik, həmçinin günəşə ən yaxın planet hesab edilən Merkuri barədə bəzi faktlar üzə çıxıb.
Reyting.az-ın məlumatına görə, elmi araşdırmalar milyardlarla il əvvəl Merkuri planetinin tam maqma okeanı ilə dolduğu zaman baş vermiş heyrətamiz proseslərə işıq salır. Alimlərin fikrincə, elə həmin dövrlərdə karbonun tamamilə saf almaza çevrilməsinə əlverişli şərait yaranıb.
"MESSENGER" zondunun topladığı məlumatlara görə, Merkurinin qabığı natrium, kükürd və qrafit də daxil olmaqla uçan maddələrlə çox zəngindir. Tədqiqatçılar məhz bu səbəbdən yüksək təzyiqin, eləcə də temperaturun təsiri ilə qrafitin almaza çevrilə biləcəyi ehtimalını irəli sürüblər.
Bernard Şarlenin rəhbərlik etdiyi Çindən və Belçikadan olan tanınmış alimlər qrupu laboratoriyada erkən Merkurinin şərtlərini yenidən yaratmalı olublar. Elm adamları buna nail olmaqdan ötrü kimyəvi birləşmələrin qarışıqlarından çox ustalıqla istifadə etməklə, laboratoriyada 1900 dərəcə selsiyə qədər temperatur yaradıblar. Aparılmış təcrübələr bir daha belə şəraitdə almazın əmələ gəlməsinin mümkünlüyünü təsdiqləyib.
Planetin tədricən soyuması bu almazların yavaş-yavaş səthə çıxmağa başlamasına səbəb olub və onlar metal nüvə ilə silikat mantiya arasında yerləşib, daha sonra isə qalınlığı 200 metrə çatan təbəqə əmələ gətirib. Bu təbəqə planetin kütləsinin təxminən 1 faizini təşkil edir.
Müqayisəli elmi tədqiqatlar həm də onu göstərir ki, Merkuridə yaranmış almazlar yerdəkilərdən çox əhəmiyyətli dərəcədə böyük ola bilər. Mütəxəssislər tərəfindən əvvəllər aparılmış kompüter modelləri də meteorit bombardmanları nəticəsində qrafitin kütləvi dəyişkənliyə uğramasını və almaza çevrilməsinin mümkünlüyünü göstərir.
Alimlər hesab edirlər ki, Merkuri planeti zəngin bir xəzinədir. Çünki bu planetdəki almaz ehtiyatları Yer kürəsindəki mövcud almaz ehtiyatlarından təxminən on dəfə çoxdur. Bununla belə, müasir dünya elmi üçün məlum olan kosmik maneələr, eləcə də girişdə yaradılan çətinliklər, həmçinin ekstremal şərait səbəbindən Merkuri indiyə qədər tədqiqatlar üçün əlçatmazdır.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 17-12-2024 09:15 | Bölmə: Cəmiyyət
Günəş sistemində ən kiçik, həmçinin günəşə ən yaxın planet hesab edilən Merkuri barədə bəzi faktlar üzə çıxıb.
Reyting.az-ın məlumatına görə, elmi araşdırmalar milyardlarla il əvvəl Merkuri planetinin tam maqma okeanı ilə dolduğu zaman baş vermiş heyrətamiz proseslərə işıq salır. Alimlərin fikrincə, elə həmin dövrlərdə karbonun tamamilə saf almaza çevrilməsinə əlverişli şərait yaranıb.
"MESSENGER" zondunun topladığı məlumatlara görə, Merkurinin qabığı natrium, kükürd və qrafit də daxil olmaqla uçan maddələrlə çox zəngindir. Tədqiqatçılar məhz bu səbəbdən yüksək təzyiqin, eləcə də temperaturun təsiri ilə qrafitin almaza çevrilə biləcəyi ehtimalını irəli sürüblər.
Bernard Şarlenin rəhbərlik etdiyi Çindən və Belçikadan olan tanınmış alimlər qrupu laboratoriyada erkən Merkurinin şərtlərini yenidən yaratmalı olublar. Elm adamları buna nail olmaqdan ötrü kimyəvi birləşmələrin qarışıqlarından çox ustalıqla istifadə etməklə, laboratoriyada 1900 dərəcə selsiyə qədər temperatur yaradıblar. Aparılmış təcrübələr bir daha belə şəraitdə almazın əmələ gəlməsinin mümkünlüyünü təsdiqləyib.
Planetin tədricən soyuması bu almazların yavaş-yavaş səthə çıxmağa başlamasına səbəb olub və onlar metal nüvə ilə silikat mantiya arasında yerləşib, daha sonra isə qalınlığı 200 metrə çatan təbəqə əmələ gətirib. Bu təbəqə planetin kütləsinin təxminən 1 faizini təşkil edir.
Müqayisəli elmi tədqiqatlar həm də onu göstərir ki, Merkuridə yaranmış almazlar yerdəkilərdən çox əhəmiyyətli dərəcədə böyük ola bilər. Mütəxəssislər tərəfindən əvvəllər aparılmış kompüter modelləri də meteorit bombardmanları nəticəsində qrafitin kütləvi dəyişkənliyə uğramasını və almaza çevrilməsinin mümkünlüyünü göstərir.
Alimlər hesab edirlər ki, Merkuri planeti zəngin bir xəzinədir. Çünki bu planetdəki almaz ehtiyatları Yer kürəsindəki mövcud almaz ehtiyatlarından təxminən on dəfə çoxdur. Bununla belə, müasir dünya elmi üçün məlum olan kosmik maneələr, eləcə də girişdə yaradılan çətinliklər, həmçinin ekstremal şərait səbəbindən Merkuri indiyə qədər tədqiqatlar üçün əlçatmazdır.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 18:02
DİN-də kollegiya iclası keçirilib
Dünən, 12:50
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
Dünən, 10:26
Xidmət: "Yağışlı hava davam edəcək"
Dünən, 08:47
Robot köpəklər Çinin küçələrində patrulluq edirlər
Dünən, 08:05
3D-bioprinter tibb aləmində yenilik olacaq
16-10-2025, 18:01
Fərhad Əhmədov məhkəmədə: "İnandırmışdılar ki, yaxtanı azad edəcəklər"
16-10-2025, 17:09
Daha bir vəzifəli şəxs saxlanılıb - Foto
16-10-2025, 16:25
Füzulidəki qəzada dörd nəfər xəsarət alıb
16-10-2025, 12:38
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
16-10-2025, 12:29
"QHT işi" üzrə həbs olunan şəxsin məhkəməsi başlayır
16-10-2025, 11:37
Yasamalda iki nəfər güllələnib - (Yenilənib)
16-10-2025, 10:32
Balaxanıda sursat aşkarlanıb
16-10-2025, 09:45
Sosialist əməyi qəhrəmanı 86 yaşında vəfat edib
15-10-2025, 18:10
Azərbaycanlı və rusiyalı alimlər dərinlikdən gələn sirri açıblar - Foto
15-10-2025, 17:02
Növbəti iki gündə bəzi rayonlara sulu qar yağacaq - Xəbərdarlıq
15-10-2025, 16:48
Bəzi dairə seçki komissiyalarının tərkibi dəyişib
15-10-2025, 15:48
DTX və DSX sərhəddə əməliyyat keçirib - Foto
15-10-2025, 14:58
Zərdabda qəsdən yanğın törədən şəxs cərimələnib
15-10-2025, 13:04
Sabah yağış yağacaq
15-10-2025, 12:15
Azərbaycana yenə PUA ilə narkotik gətirmək istəyiblər
15-10-2025, 12:13
TƏBİB xarici vətəndaşlara da xidmət göstərəcək
15-10-2025, 10:09
Qərbi azərbaycanlılarla bağlı tədbir keçirilib - Fotolar
15-10-2025, 09:38
Bakı metrosunda qatarların hərəkətində problem yaranıb
15-10-2025, 08:49
Sümükləri tapılan mamontun 45 min il yaşı var - Fotolar
14-10-2025, 18:01
Sabiq icra başçısı vəfat edib
14-10-2025, 14:02
İrandan PUA vasitəsilə narkotik keçirən narkotacir həbs olunub
14-10-2025, 12:43
“Tarqovı”da qanunsuz fotoqraflıq edən gənc həbs olunub
14-10-2025, 12:19
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
14-10-2025, 11:24
İlkin Süleymanovun məhkəməsi təxirə salınıb
14-10-2025, 10:46
Dövlət hesabına 62 xarici tələbə ölkəmizdə təhsil alacaq
14-10-2025, 09:09
Daha bir QHT sədrinə cinayət işi açılıb
14-10-2025, 09:00
Pişiklərin ən çox sevildiyi ölkələrin adı açıqlanıb - Siyahı
13-10-2025, 17:57
Konstitusiya Məhkəməsi Baş Prokurorluğun sorğusuna baxacaq
13-10-2025, 17:31
Dövlət Komitəsi dəbdəbəli ziyafətə 200 min xərcləyəcək
13-10-2025, 16:32
Xəzərin Xaçmaz sahillərində suiti cəsədləri tapılıb
13-10-2025, 14:22
Təyyarələrdə yatmaq imkanı verən oturacaqlar ödənişli olacaq
13-10-2025, 12:42
Mopedlərlə bağlı qayda dəyişir - Sürücülük vəsiqəsi tələb olunacaq
13-10-2025, 12:39
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
13-10-2025, 12:35
Sabunçu Tibb Mərkəzinin baş həkimi vəzifədən azad edilib
13-10-2025, 12:16
Xocavənddə odlu silah-sursat satmaq istəyən şəxs saxlanılıb
13-10-2025, 11:37
Xankəndi, Ağdərə və Xocalıda 22 min əhali yaşayır
13-10-2025, 11:02
Qarabağ zonasında 1497, 5 hektar ərazi minalardan təmizlənib
13-10-2025, 10:07
16 yaşlı uşaq Gömrük İdarəsinin əməkdaşını öldürüb - Yenilənib
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
