14:23 / 03-06-2025
Azərbaycanın Keniyada səfirliyi açılıb
14:05 / 03-06-2025
Prezident Dövlət Agentliyinə 1.5 milyon manat ayırıb
13:47 / 03-06-2025
Qarşıdurma sərhədləri: İran və Türkiyə təsir mübarizəsində nə qədər uzağa gedəcək?
13:27 / 03-06-2025
ABŞ Suriyadakı üç hərbi bazasını tərk edib
13:10 / 03-06-2025
Meşə fondunda tikinti aparılması qaydası dəyişib
13:05 / 03-06-2025
Deputat: "Elm və təhsillə bağlı strategiya hədəfinə çatmayıb"
12:59 / 03-06-2025
Sabah yağış yağacaq
12:57 / 03-06-2025
Xurşudbanu Natəvanın şərəfinə mükafat təsis olunub
12:51 / 03-06-2025
ABŞ və Çin liderləri bu həftə görüşəcək
12:42 / 03-06-2025
Ruslar Sumının mərkəzinə 5 raket zərbəsi endirib
12:29 / 03-06-2025
Xaricdə yaşayan daha 7 nəfər haqqında həbs qərarı çıxarılıb
12:23 / 03-06-2025
Hollandiyada koalisiya dağılıb, hökumət çöküb
12:16 / 03-06-2025
Erməni mafiyasının daha bir cinayəti açılıb - 14 nəfər saxlanılıb
12:02 / 03-06-2025
Ruben Vardanyan yenidən hakim qarşısına çıxarılıb
11:57 / 03-06-2025
Şəhidimiz Suraxanıda dəfn olunub - (Yenilənib) - Foto
11:54 / 03-06-2025
“TikTok” fenomeni yüksəklikdən dənizə atılarkən ölüb - Video
11:48 / 03-06-2025
Ukraynaya qisas zərbəsi endirməyə hazırlaşırlar
11:40 / 03-06-2025
Milli Məclisin cari təmir ilə bağlı tenderi ləğv olunub
11:30 / 03-06-2025
Qəzzada daha 23 fələstinli öldürülüb
11:09 / 03-06-2025
Milli Məclisdə büdcənin müzakirəsi başlayıb
10:58 / 03-06-2025
Raket-artilleriya batareyalarının döyüş atışlı taktiki təlimləri keçirilib - Video
10:54 / 03-06-2025
Güclü külək Bakıda 16 ağacı aşırıb
10:34 / 03-06-2025
Ərdoğan Zelenski, Putin və Trampla Türkiyədə görüşmək istəyir
10:11 / 03-06-2025
Lənkəranda qanunsuz tikinti sökülüb
10:04 / 03-06-2025
Əla qiymətlərlə oxuyan abituriyentlərin bəziləri 200 bal toplaya bilməyib
09:58 / 03-06-2025
Türkiyədə güclü zəlzələ olub - Ölən və xəsarət alanlar var
16:02 / 29-05-2025
Laçına növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
10:14 / 01-06-2025
Hüsniyyə Mürvətova: "Kinoda Natəvan obrazını oynamaq istərdim” - Müsahibə
21:33 / 30-05-2025
Ağdərədə mülki şəxs minaya düşüb - (Yenilənib)
16:52 / 31-05-2025
Laçına növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
18:30 / 30-05-2025
Asim Mollazadə: Azərbaycan və müttəfiqləri qitələrarası sistem yaradır
14:10 / 30-05-2025
Azərbaycan-Türkiyə-Pakistan ittifaqı qlobal xarakter daşıyır - Ekspert
17:17 / 29-05-2025
Cəlaloğlu: Sürətli silahlanma münasibətləri daha təhlükəli həddə çatdıracaq
16:23 / 29-05-2025
Hərbçimiz minaya düşüb - Yenilənib
17:54 / 29-05-2025
Zorlama səhnəsinə görə aktyoru məhkəməyə veriblər
18:19 / 29-05-2025
Müğənni: "Ayda 30 min manat xərcləyirəm"
12:44 / 30-05-2025
Böyük Qayıdışa dair II Dövlət Proqramı hazırlanacaq - Sərəncam
Qocalmanı ləngidən yeni dərmanlar hazırlanacaq
Tarix: 28-01-2025 10:12 | Bölmə: Cəmiyyət
Kaliforniya Universitetinin alimləri qocalmanın mexanizmlərini DNT səviyyəsində izah edə bilən mühüm kəşfə imza atıblar və elmi nəticələr "Nature Aging" jurnalında dərc olunub.
Reyting.az-ın məlumatına görə, məqalədə yazılır ki, insanın qocalmasının səbəblərini iki əsas nəzəriyyə birləşdirir.
Tədqiqatçıların fikrincə, DNT-də təsadüfi mutasiyaların toplanması və epigenetik modifikasiyalar adlı bölgədəki "parametrlərin" dəyişiklikləri qocalmanın əsas səbəbidir.
Baş verən mutasiyalar DNT ardıcıllığında təsadüfi və geridönməz dəyişikliklərdir. Onları ancaq təlimatlardakı yazı səhvləri ilə müqayisə etmək olar: hətta kiçik bir səhv hərəkətlərin ümumi mənasını və ardıcıllığını tam poza bilər.
Daha bir maraqlı məqam ondadır ki, epigenetik proseslərdən, mutasiyalardan fərqli olaraq, bu, eyni zamanda ənənəvi hal alır və qətiyyən DNT-nin ardıcıllığını dəyişdirmir. Bunlar xarici amillərdən asılı olmaqla, həm də fəaliyyətdə olan bütün genlərin işini tam aktivləşdirən və yaxud da söndürən bir növ açarlardır. Əsas fərq ondan ibarətdir ki, bu cür dəyişikliklərin sonu gözlənilmədən prosesi dəyişməklə, qismən orijinal vəziyyətinə qaytarıla bilər.
"Bioloji saat niyə irəliləyir?" sualı bu gün də aktualdır. İndiyədək elm aləmində və alimlərin araşdırmalarında, üzdə olan faktlara istinadla DNT strukturunda yaşa bağlı dəyişikliklərin müstəqil şəkildə baş verdiyinə inanılırdı. Ancaq yeni aparılan araşdırmalar onların mutasiyalarla birbaşa əlaqəli olduğunu sübuta yetirir. Genomdakı təsadüfi bir səhv və bir çox genin fəaliyyətinə təsir edən dəyişikliklər zəncirinə səbəb ola bilər ki, bu da insan orqanizminin "parametrlərində uğursuzluğa" gətirib çıxarar.
Elm adamları xərçəng genomu verilənlər bazasından təxminən sayı 9 mindən çox olan xəstənin məlumatlarını ətraflı təhlil ediblər. Alimlər mutasiyaların DNT-dəki kimyəvi etiketlərdəki dəyişikliklərlə bağlı proqnozlaşdırılan şəkildə birbaşa əlaqəli olduğunu üzə çıxarıblar. Bu işarələr gen fəaliyyətini tənzimləyir və hüceyrələrin bioloji yaşına təsir göstərir. Nəticədə məlum olub ki, yaşı mutasiyalarla, eləcə də təbii qocalma dövrünün öyrənilməsi üsullarını genişləndirən əlaqəli genomik parametrlərlə də təxmin etmək olar.
Bu yeni elmi tapıntılar həm də yaş saatını "geri çəkməyə" diqqət ayıran, bunu ideya kimi gələcəkdə müasir elmin, texnologiyanın köməyi ilə tam reallığa çevirmək istəyən qocalmanın əleyhinə strategiyaları şübhə altına alır. Əgər DNT-nin strukturundakı proseslər, ümumi dəyişikliklər ancaq mutasiyaların nəticəsidirsə, onda belə çıxır ki, təkbaşına onları tam aradan qaldırmaq cəhdləri ciddi effekt verməyəcək. Məhz elə bu səbəblərdən də yeni kəşf elmi tədqiqatların istiqamətini dəyişir. İndi alimlər üçün vacib olan əsas məsələ genlərin "parametrlərini" bərpa etmək əvəzinə, bütün diqqəti yalnız DNT zədəsinin yığılmasının qarşısını almağa yönəltməkdir.
Yaşlanmanın mexanizminin açılması, yaşa bağlı xəstəliklərin qarşısını alan və yaxud qocalmanı yavaşladan yeni dərmanların yaradılmasına kömək edə bilər. Alimlərin fikrincə, əslində qocalma prosesi öncə proqramlaşdırılmış hadisədən daha çox bədənin tədricən aşınmasına bənzəyir.
"Nature Aging" jurnalındakı elmi məqalədə yazılır:
"Tədqiqatlar qocalmanı tamamilə təhlil etməklə, prosesi anlamaq istiqamətində çox mühüm addımdır və bu kəşf bir daha nümayiş etdirir ki, həmin proseslə əzmlə mübarizə aparmaq həm genetik xətaların yığılmasını, həm də onların həyatımız boyu genlərin tənzimlənməsinə təsirini nəzərə almağı tələb edir".
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 28-01-2025 10:12 | Bölmə: Cəmiyyət
Kaliforniya Universitetinin alimləri qocalmanın mexanizmlərini DNT səviyyəsində izah edə bilən mühüm kəşfə imza atıblar və elmi nəticələr "Nature Aging" jurnalında dərc olunub.
Reyting.az-ın məlumatına görə, məqalədə yazılır ki, insanın qocalmasının səbəblərini iki əsas nəzəriyyə birləşdirir.
Tədqiqatçıların fikrincə, DNT-də təsadüfi mutasiyaların toplanması və epigenetik modifikasiyalar adlı bölgədəki "parametrlərin" dəyişiklikləri qocalmanın əsas səbəbidir.
Baş verən mutasiyalar DNT ardıcıllığında təsadüfi və geridönməz dəyişikliklərdir. Onları ancaq təlimatlardakı yazı səhvləri ilə müqayisə etmək olar: hətta kiçik bir səhv hərəkətlərin ümumi mənasını və ardıcıllığını tam poza bilər.
Daha bir maraqlı məqam ondadır ki, epigenetik proseslərdən, mutasiyalardan fərqli olaraq, bu, eyni zamanda ənənəvi hal alır və qətiyyən DNT-nin ardıcıllığını dəyişdirmir. Bunlar xarici amillərdən asılı olmaqla, həm də fəaliyyətdə olan bütün genlərin işini tam aktivləşdirən və yaxud da söndürən bir növ açarlardır. Əsas fərq ondan ibarətdir ki, bu cür dəyişikliklərin sonu gözlənilmədən prosesi dəyişməklə, qismən orijinal vəziyyətinə qaytarıla bilər.
"Bioloji saat niyə irəliləyir?" sualı bu gün də aktualdır. İndiyədək elm aləmində və alimlərin araşdırmalarında, üzdə olan faktlara istinadla DNT strukturunda yaşa bağlı dəyişikliklərin müstəqil şəkildə baş verdiyinə inanılırdı. Ancaq yeni aparılan araşdırmalar onların mutasiyalarla birbaşa əlaqəli olduğunu sübuta yetirir. Genomdakı təsadüfi bir səhv və bir çox genin fəaliyyətinə təsir edən dəyişikliklər zəncirinə səbəb ola bilər ki, bu da insan orqanizminin "parametrlərində uğursuzluğa" gətirib çıxarar.
Elm adamları xərçəng genomu verilənlər bazasından təxminən sayı 9 mindən çox olan xəstənin məlumatlarını ətraflı təhlil ediblər. Alimlər mutasiyaların DNT-dəki kimyəvi etiketlərdəki dəyişikliklərlə bağlı proqnozlaşdırılan şəkildə birbaşa əlaqəli olduğunu üzə çıxarıblar. Bu işarələr gen fəaliyyətini tənzimləyir və hüceyrələrin bioloji yaşına təsir göstərir. Nəticədə məlum olub ki, yaşı mutasiyalarla, eləcə də təbii qocalma dövrünün öyrənilməsi üsullarını genişləndirən əlaqəli genomik parametrlərlə də təxmin etmək olar.
Bu yeni elmi tapıntılar həm də yaş saatını "geri çəkməyə" diqqət ayıran, bunu ideya kimi gələcəkdə müasir elmin, texnologiyanın köməyi ilə tam reallığa çevirmək istəyən qocalmanın əleyhinə strategiyaları şübhə altına alır. Əgər DNT-nin strukturundakı proseslər, ümumi dəyişikliklər ancaq mutasiyaların nəticəsidirsə, onda belə çıxır ki, təkbaşına onları tam aradan qaldırmaq cəhdləri ciddi effekt verməyəcək. Məhz elə bu səbəblərdən də yeni kəşf elmi tədqiqatların istiqamətini dəyişir. İndi alimlər üçün vacib olan əsas məsələ genlərin "parametrlərini" bərpa etmək əvəzinə, bütün diqqəti yalnız DNT zədəsinin yığılmasının qarşısını almağa yönəltməkdir.
Yaşlanmanın mexanizminin açılması, yaşa bağlı xəstəliklərin qarşısını alan və yaxud qocalmanı yavaşladan yeni dərmanların yaradılmasına kömək edə bilər. Alimlərin fikrincə, əslində qocalma prosesi öncə proqramlaşdırılmış hadisədən daha çox bədənin tədricən aşınmasına bənzəyir.
"Nature Aging" jurnalındakı elmi məqalədə yazılır:
"Tədqiqatlar qocalmanı tamamilə təhlil etməklə, prosesi anlamaq istiqamətində çox mühüm addımdır və bu kəşf bir daha nümayiş etdirir ki, həmin proseslə əzmlə mübarizə aparmaq həm genetik xətaların yığılmasını, həm də onların həyatımız boyu genlərin tənzimlənməsinə təsirini nəzərə almağı tələb edir".
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 12:59
Sabah yağış yağacaq
Bu gün, 10:11
Lənkəranda qanunsuz tikinti sökülüb
Dünən, 23:21
General Mayis Bərxudarova ağır itki üz verib
Dünən, 20:18
Almazı əldə etməyin asan yolu tapılıb - Fotolar
Dünən, 17:51
Bölgələrə leysan yağacaq
Dünən, 12:49
Əlil qadını öldürən taksi sürücüsü tutulub
Dünən, 12:30
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Dünən, 10:25
Qubada bir nəfər kanalda boğulub
Dünən, 08:54
Ozon qatı barədə ilikin təsəvvür dəyişir
31-05-2025, 16:07
Saleh Səmədov həbs olunub
31-05-2025, 12:17
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
31-05-2025, 09:01
Goranboyda qardaş bacısını bıçaqlayıb
30-05-2025, 17:22
Bakıda narkokuryerlərə qarşı əməliyyat: saxlanılanlar var
30-05-2025, 16:04
Tiktoker Vüqar Zeynalzadə azadlığa buraxılıb
30-05-2025, 15:56
İyun ayı üzrə hava proqnozu açıqlanıb
30-05-2025, 12:21
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
30-05-2025, 12:16
Dövlət sərhədini pozanlar çayda boğulmaq təhlükəsiylə üzləşiblər
30-05-2025, 11:52
Eltisini mətbəxdə əməliyyat edərək ölümünə səbəb olan həkimə hökm oxunub
30-05-2025, 10:35
Nazirlik: “Hüquq-mühafizə orqanları hadisəyə aydınlıq gətirəcək"
30-05-2025, 09:49
Ali Məhkəmə təhsil eksperti ilə bağlı hökmü ləğv edib
30-05-2025, 08:10
Türkiyədə 3 milyon 350 min qurban kəsəcəklər
29-05-2025, 17:46
4.5 ton narkotik vasitə Bakı Neft Maşınqayırma zavodunda məhv edilib
29-05-2025, 16:52
Küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq verilib
29-05-2025, 16:09
Təbiətə zərər vuranlara cinayət iş açılıb
29-05-2025, 12:56
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
29-05-2025, 12:01
Bakıda marketin qarşısında iki nəfəri cərəyan vurub öldürüb
29-05-2025, 11:16
"Tik-Tok"la bağlı vahid məhkəmə təcrübəsini müəyyən edən qərar verilib
29-05-2025, 10:57
Çinli tələbələri ABŞ-a buraxmayacaqlar
29-05-2025, 10:00
Yanğın 100 min hektar meşəni əhatə edib
29-05-2025, 09:45
Qədim sivilizasiyanın vəhşilikləri üzə çıxır
28-05-2025, 12:22
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
27-05-2025, 20:06
Analoqsuz bayraq Ginnesin Rekordlar Kitabına düşüb
27-05-2025, 17:58
Naxçıvan xəstəxanasına direktor təyin olunub
27-05-2025, 16:30
Lisey və gimnaziyalara qəbul qaydası niyə dəyişib? - Etiraz var
27-05-2025, 16:17
Yük maşını hərəkətdə olarkən partlayıb - Video
27-05-2025, 15:56
Hava şəraiti ilə bağlı xəbərdarlıq edilib
27-05-2025, 15:10
Tramp ən yaxşı universitetin pulunu peşə məktəblərinə verəcək
27-05-2025, 12:16
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
27-05-2025, 10:46
Ağcabədi sakini narkotik vasitələrlə saxlanılıb
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
