01:23 / 30-01-2025
Məşhur kinorejissor film çəkməkdən imtina edir
01:12 / 30-01-2025
Əcnəbi investorlar Məkkə və Mədinəyə gələcəklər
01:04 / 30-01-2025
Çin amerikalı milyarderi çətin vəziyyətlə üzləşdirib
00:49 / 30-01-2025
ƏHD Partiyası seçkilərlə bağlı bəyanat yayıb
00:23 / 30-01-2025
Salyanda yol qəzasında bir ailənin üç üzvü ölüb - Yenilənib
00:08 / 30-01-2025
Məzahir Pənahov: "Seçkilər normal keçib"
23:15 / 29-01-2025
Gürcüstan nümayəndə heyəti AŞPA-da fəaliyyətini dayandırıb
19:01 / 29-01-2025
Bələdiyyə seçkilərində səsvermə başa çatıb - (Yenilənib)
17:27 / 29-01-2025
709 azərbaycanlı ABŞ-dan deportasiya olunacaq
16:36 / 29-01-2025
ABŞ Ukraynaya hərbi yardımı dayandırır?
14:20 / 29-01-2025
Əli Əsədov səs verib - Foto
12:50 / 29-01-2025
Gəncədə böyük tədbirə hazırlıqlar başlayıb
12:11 / 29-01-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
11:59 / 29-01-2025
Ceyhun Bayramov Ankarada Özbəkistan XİN başçısı ilə görüşüb
11:49 / 29-01-2025
Varis xəstəliyi
11:29 / 29-01-2025
Süni intellektlə bağlı layihələrin icrası təxirə salınır
11:27 / 29-01-2025
Sumqayıtda 32 yaşlı qadın öldürülüb
11:24 / 29-01-2025
İlon Mask gündə 3 milyard dollar qənaət vəd edir
11:15 / 29-01-2025
İlham Əliyev Çin sədrinə məktub göndərib
11:13 / 29-01-2025
Baykalda güclü zəlzələ baş verib
11:09 / 29-01-2025
BMT-də maliyyə qıtlığı yaranır
11:04 / 29-01-2025
PUA-ların Rusiyaya kütləvi hücumu olub
10:50 / 29-01-2025
Amerikalıların Trampa inamı azalır
09:32 / 29-01-2025
Bələdiyyə seçkiləri: İlham Əliyev 1 saylı məntəqədə səs verib
09:15 / 29-01-2025
Ceyhun Bayramov Ankaraya işgüzar səfərə gedib
23:38 / 28-01-2025
Hüquqşünas: “Tövsiyə edirəm ki, "Kapital Bank"ın şirin dilinə inanmayın"
21:37 / 28-01-2025
Rusiyanın Azərbaycandakı səfiri XİN-ə çağırılıb
20:01 / 28-01-2025
Milli Məclis bəyanat yayıb
19:14 / 28-01-2025
Folklor İnstitutuna direktor təyin olunub
23:10 / 26-01-2025
Lukaşenko prezident seçkilərinin qalibidir - (Yenilənib)
18:01 / 25-01-2025
"Səbail" "Kəpəz"ə qalib gəlib
16:40 / 26-01-2025
İlon Mask ifrat sağçı Almaniya arzulayır
14:12 / 25-01-2025
Demi Mur "Oskar"-a namizədlər siyahısındadır
23:40 / 25-01-2025
Xəzər dənizində zəlzələ olub
11:32 / 25-01-2025
Silvester Stallonenin ən yaxşı filmi…
22:56 / 27-01-2025
“Kapital Bank” “Birbank” mobil tətbiqindəki problemlə bağlı açıqlama yayıb
10:20 / 25-01-2025
İlon Mask ABŞ ilə Britaniyanı birləşdirəcək tunel tikdirmək istəyir
23:05 / 27-01-2025
"Ulduz", "Genc yürekler" və yaxud iki dərgi, bir ədəbiyyat - Fotolar
16:30 / 26-01-2025
Tramp əhalinin Qəzzadan köçməsini istəyir
19:01 / 29-01-2025
Bələdiyyə seçkilərində səsvermə başa çatıb - (Yenilənib)
14:24 / 26-01-2025
Paşinyan Azərbaycanla bağlı yalan məlumat yayır
Qocalmanı ləngidən yeni dərmanlar hazırlanacaq
Tarix: 28-01-2025 10:12 | Bölmə: Cəmiyyət
Kaliforniya Universitetinin alimləri qocalmanın mexanizmlərini DNT səviyyəsində izah edə bilən mühüm kəşfə imza atıblar və elmi nəticələr "Nature Aging" jurnalında dərc olunub.
Reyting.az-ın məlumatına görə, məqalədə yazılır ki, insanın qocalmasının səbəblərini iki əsas nəzəriyyə birləşdirir.
Tədqiqatçıların fikrincə, DNT-də təsadüfi mutasiyaların toplanması və epigenetik modifikasiyalar adlı bölgədəki "parametrlərin" dəyişiklikləri qocalmanın əsas səbəbidir.
Baş verən mutasiyalar DNT ardıcıllığında təsadüfi və geridönməz dəyişikliklərdir. Onları ancaq təlimatlardakı yazı səhvləri ilə müqayisə etmək olar: hətta kiçik bir səhv hərəkətlərin ümumi mənasını və ardıcıllığını tam poza bilər.
Daha bir maraqlı məqam ondadır ki, epigenetik proseslərdən, mutasiyalardan fərqli olaraq, bu, eyni zamanda ənənəvi hal alır və qətiyyən DNT-nin ardıcıllığını dəyişdirmir. Bunlar xarici amillərdən asılı olmaqla, həm də fəaliyyətdə olan bütün genlərin işini tam aktivləşdirən və yaxud da söndürən bir növ açarlardır. Əsas fərq ondan ibarətdir ki, bu cür dəyişikliklərin sonu gözlənilmədən prosesi dəyişməklə, qismən orijinal vəziyyətinə qaytarıla bilər.
"Bioloji saat niyə irəliləyir?" sualı bu gün də aktualdır. İndiyədək elm aləmində və alimlərin araşdırmalarında, üzdə olan faktlara istinadla DNT strukturunda yaşa bağlı dəyişikliklərin müstəqil şəkildə baş verdiyinə inanılırdı. Ancaq yeni aparılan araşdırmalar onların mutasiyalarla birbaşa əlaqəli olduğunu sübuta yetirir. Genomdakı təsadüfi bir səhv və bir çox genin fəaliyyətinə təsir edən dəyişikliklər zəncirinə səbəb ola bilər ki, bu da insan orqanizminin "parametrlərində uğursuzluğa" gətirib çıxarar.
Elm adamları xərçəng genomu verilənlər bazasından təxminən sayı 9 mindən çox olan xəstənin məlumatlarını ətraflı təhlil ediblər. Alimlər mutasiyaların DNT-dəki kimyəvi etiketlərdəki dəyişikliklərlə bağlı proqnozlaşdırılan şəkildə birbaşa əlaqəli olduğunu üzə çıxarıblar. Bu işarələr gen fəaliyyətini tənzimləyir və hüceyrələrin bioloji yaşına təsir göstərir. Nəticədə məlum olub ki, yaşı mutasiyalarla, eləcə də təbii qocalma dövrünün öyrənilməsi üsullarını genişləndirən əlaqəli genomik parametrlərlə də təxmin etmək olar.
Bu yeni elmi tapıntılar həm də yaş saatını "geri çəkməyə" diqqət ayıran, bunu ideya kimi gələcəkdə müasir elmin, texnologiyanın köməyi ilə tam reallığa çevirmək istəyən qocalmanın əleyhinə strategiyaları şübhə altına alır. Əgər DNT-nin strukturundakı proseslər, ümumi dəyişikliklər ancaq mutasiyaların nəticəsidirsə, onda belə çıxır ki, təkbaşına onları tam aradan qaldırmaq cəhdləri ciddi effekt verməyəcək. Məhz elə bu səbəblərdən də yeni kəşf elmi tədqiqatların istiqamətini dəyişir. İndi alimlər üçün vacib olan əsas məsələ genlərin "parametrlərini" bərpa etmək əvəzinə, bütün diqqəti yalnız DNT zədəsinin yığılmasının qarşısını almağa yönəltməkdir.
Yaşlanmanın mexanizminin açılması, yaşa bağlı xəstəliklərin qarşısını alan və yaxud qocalmanı yavaşladan yeni dərmanların yaradılmasına kömək edə bilər. Alimlərin fikrincə, əslində qocalma prosesi öncə proqramlaşdırılmış hadisədən daha çox bədənin tədricən aşınmasına bənzəyir.
"Nature Aging" jurnalındakı elmi məqalədə yazılır:
"Tədqiqatlar qocalmanı tamamilə təhlil etməklə, prosesi anlamaq istiqamətində çox mühüm addımdır və bu kəşf bir daha nümayiş etdirir ki, həmin proseslə əzmlə mübarizə aparmaq həm genetik xətaların yığılmasını, həm də onların həyatımız boyu genlərin tənzimlənməsinə təsirini nəzərə almağı tələb edir".
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 28-01-2025 10:12 | Bölmə: Cəmiyyət
Kaliforniya Universitetinin alimləri qocalmanın mexanizmlərini DNT səviyyəsində izah edə bilən mühüm kəşfə imza atıblar və elmi nəticələr "Nature Aging" jurnalında dərc olunub.
Reyting.az-ın məlumatına görə, məqalədə yazılır ki, insanın qocalmasının səbəblərini iki əsas nəzəriyyə birləşdirir.
Tədqiqatçıların fikrincə, DNT-də təsadüfi mutasiyaların toplanması və epigenetik modifikasiyalar adlı bölgədəki "parametrlərin" dəyişiklikləri qocalmanın əsas səbəbidir.
Baş verən mutasiyalar DNT ardıcıllığında təsadüfi və geridönməz dəyişikliklərdir. Onları ancaq təlimatlardakı yazı səhvləri ilə müqayisə etmək olar: hətta kiçik bir səhv hərəkətlərin ümumi mənasını və ardıcıllığını tam poza bilər.
Daha bir maraqlı məqam ondadır ki, epigenetik proseslərdən, mutasiyalardan fərqli olaraq, bu, eyni zamanda ənənəvi hal alır və qətiyyən DNT-nin ardıcıllığını dəyişdirmir. Bunlar xarici amillərdən asılı olmaqla, həm də fəaliyyətdə olan bütün genlərin işini tam aktivləşdirən və yaxud da söndürən bir növ açarlardır. Əsas fərq ondan ibarətdir ki, bu cür dəyişikliklərin sonu gözlənilmədən prosesi dəyişməklə, qismən orijinal vəziyyətinə qaytarıla bilər.
"Bioloji saat niyə irəliləyir?" sualı bu gün də aktualdır. İndiyədək elm aləmində və alimlərin araşdırmalarında, üzdə olan faktlara istinadla DNT strukturunda yaşa bağlı dəyişikliklərin müstəqil şəkildə baş verdiyinə inanılırdı. Ancaq yeni aparılan araşdırmalar onların mutasiyalarla birbaşa əlaqəli olduğunu sübuta yetirir. Genomdakı təsadüfi bir səhv və bir çox genin fəaliyyətinə təsir edən dəyişikliklər zəncirinə səbəb ola bilər ki, bu da insan orqanizminin "parametrlərində uğursuzluğa" gətirib çıxarar.
Elm adamları xərçəng genomu verilənlər bazasından təxminən sayı 9 mindən çox olan xəstənin məlumatlarını ətraflı təhlil ediblər. Alimlər mutasiyaların DNT-dəki kimyəvi etiketlərdəki dəyişikliklərlə bağlı proqnozlaşdırılan şəkildə birbaşa əlaqəli olduğunu üzə çıxarıblar. Bu işarələr gen fəaliyyətini tənzimləyir və hüceyrələrin bioloji yaşına təsir göstərir. Nəticədə məlum olub ki, yaşı mutasiyalarla, eləcə də təbii qocalma dövrünün öyrənilməsi üsullarını genişləndirən əlaqəli genomik parametrlərlə də təxmin etmək olar.
Bu yeni elmi tapıntılar həm də yaş saatını "geri çəkməyə" diqqət ayıran, bunu ideya kimi gələcəkdə müasir elmin, texnologiyanın köməyi ilə tam reallığa çevirmək istəyən qocalmanın əleyhinə strategiyaları şübhə altına alır. Əgər DNT-nin strukturundakı proseslər, ümumi dəyişikliklər ancaq mutasiyaların nəticəsidirsə, onda belə çıxır ki, təkbaşına onları tam aradan qaldırmaq cəhdləri ciddi effekt verməyəcək. Məhz elə bu səbəblərdən də yeni kəşf elmi tədqiqatların istiqamətini dəyişir. İndi alimlər üçün vacib olan əsas məsələ genlərin "parametrlərini" bərpa etmək əvəzinə, bütün diqqəti yalnız DNT zədəsinin yığılmasının qarşısını almağa yönəltməkdir.
Yaşlanmanın mexanizminin açılması, yaşa bağlı xəstəliklərin qarşısını alan və yaxud qocalmanı yavaşladan yeni dərmanların yaradılmasına kömək edə bilər. Alimlərin fikrincə, əslində qocalma prosesi öncə proqramlaşdırılmış hadisədən daha çox bədənin tədricən aşınmasına bənzəyir.
"Nature Aging" jurnalındakı elmi məqalədə yazılır:
"Tədqiqatlar qocalmanı tamamilə təhlil etməklə, prosesi anlamaq istiqamətində çox mühüm addımdır və bu kəşf bir daha nümayiş etdirir ki, həmin proseslə əzmlə mübarizə aparmaq həm genetik xətaların yığılmasını, həm də onların həyatımız boyu genlərin tənzimlənməsinə təsirini nəzərə almağı tələb edir".
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 12:11
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Dünən, 11:13
Baykalda güclü zəlzələ baş verib
28-01-2025, 17:53
Məhkəmə-Hüquq Şurasında Komitə və Şuranın tərkibi formalaşdırılıb
28-01-2025, 17:00
Sabah “ASAN xidmət” və “ASAN kommunal” mərkəzləri işləməyəcək
28-01-2025, 16:18
Bələdiyyə seçkiləri ilə bağlı “qaynar xətt” fəaliyyət göstərəcək
28-01-2025, 15:01
Lənkəranda sərnişin avtobusu aşıb - Xəsarət alanlar var - Yenilənib
28-01-2025, 13:09
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
28-01-2025, 11:54
Rüşvətxorluqda ittiham olunan kapitanın məhkəməsi başlayıb
28-01-2025, 11:38
Süni intellekt üzərindən kiberhücumlar artır - Xəbərdarlıq
28-01-2025, 10:51
Bir vəkilin fəaliyyəti dayandırılıb, 10 vəkilə töhmət verilib
28-01-2025, 10:40
Yanacaqdoldurma məntəqəsinin fəaliyyəti dayandırılıb
28-01-2025, 10:12
Qocalmanı ləngidən yeni dərmanlar hazırlanacaq
28-01-2025, 10:00
Zabuxçay su anbarının tikintisi başa çatıb
28-01-2025, 09:26
Polis narkoşəbəkəni ifşa edib - Foto
28-01-2025, 08:48
Braziliyada arılar insanlara hücum edirlər
27-01-2025, 21:15
Ən ağır cinayətlərdə təqsirləndirilən erməniəsilli şəxslərin məhkəməsi davam etdirilib
27-01-2025, 15:39
Elariz Məmmədoğlunun kürəkəni hakim qarşısında: "Günahım yoxdur"
27-01-2025, 15:10
Braziliyada təyyarəni ildırım vurub
27-01-2025, 14:32
AMEA-da institut ləğv olunub
27-01-2025, 13:06
“Fəvvarələr” meydanındakı qanunsuz tikili sökülür
27-01-2025, 12:39
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
27-01-2025, 11:00
179 nəfərin öldüyü qəzanın hesabatı… - Səbəb nə olub?
27-01-2025, 10:00
İstanbulda əməliyyat: 213 şübhəli şəxs saxlanılıb
27-01-2025, 09:57
Qadın dəm qazından zəhərlənib
26-01-2025, 12:28
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
25-01-2025, 11:26
Görmə qabiliyyəti olan bitki tapılıb
25-01-2025, 09:23
Dağlıq ərazidə Zaqatala sakininin meyiti tapılıb
24-01-2025, 12:31
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
24-01-2025, 12:06
Həbsdən yeni çıxan "Tiktoker" saxlanılıb - Yenilənib
24-01-2025, 10:33
“Batmış dünyalar"-ın sirrini açmağa çalışırlar - Foto
24-01-2025, 09:48
Alim Qasımovun qızına qarşı dələduzluq edən şəxslər saxlanılıb
24-01-2025, 08:31
İlon Mask sosial şəbəkə istifadəçilərinə etiraz edir
23-01-2025, 17:35
Bakı metropolitenində iş vaxtı uzadılacaq
23-01-2025, 16:28
Korrupsiyaya qarşı mübarizənin əhatə dairəsi genişlənir
23-01-2025, 15:14
“Basqalı” rəqsi və “Bu qala, daşlı qala” mahnısı ilə bağlı telekanala müraciət olunub
23-01-2025, 13:42
Ağadadaş Ağayevin məhkəməsində şahidlər ifadə verib
23-01-2025, 13:37
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
23-01-2025, 13:14
Şəmsi Səmədzadə azadlığa buraxılıb
23-01-2025, 11:36
Polis əməliyyatı: 36 kq narkotik vasitə aşkarlanıb
23-01-2025, 10:45
Milli mətbuatın 150 illik yubileyi münasibətilə medal təsis ediləcək
23-01-2025, 10:31
Lənkəranda mebel fabrikinin həyətində silah-sursat aşkarlanıb
23-01-2025, 10:25
İrandan Azərbaycana 80 kq narkotikin keçirilməsinin qarşısı alınıb
23-01-2025, 09:55
Bəzi ərazilərdə qaz təchizatı dayandırılacaq
23-01-2025, 09:45
"Azərişıq" ASC-nin əməkdaşını elektrik cərəyanı vuraraq öldürüb
23-01-2025, 08:43
Günəşin də sünisini yaradırlar - Foto
23-01-2025, 08:17
Kosmosdan “xor dalğaları” eşidilir
22-01-2025, 19:27
Keçmiş direktorun məhkəməsi başlayır
22-01-2025, 18:43
Nəzrin Mansurlunun burun əməliyyatını edən cərrah həbs olunub
22-01-2025, 15:22
Məşhur şirkət ağır cinayətdə ittiham olunur
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
“Tənha insanın monoloqu”nun ssenari müəllifi və rejissoru deyir ki, kinomuzu yaşatmaq və irəli aparmaq üçün film istehsalını artırmalı və onun bazarını düşünməliyik
