12:42 / 18-05-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
10:03 / 18-05-2025
Polşada prezident seçkisi keçirilir
08:36 / 18-05-2025
“Avroviziya-2025” mahnı müsabiqəsinin qalibi müəyyənləşib
19:28 / 17-05-2025
İranın konsorsium ideyası... - Tehran Körfəz qonşularına arxalanmaq istəyir
19:28 / 17-05-2025
General vəzifədən çıxarılıb
18:30 / 17-05-2025
Gəncədə 18 yaşlı gənc bıçaqlanıb
15:54 / 17-05-2025
Ədalət Partiyasına yeni sədr seçiblər - Yenilənib
13:59 / 17-05-2025
Küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq verilib
13:15 / 17-05-2025
Dövlət qulluqçularının reyestri aparılacaq - Fərman
13:00 / 17-05-2025
İlham Əliyev Tokayevə zəng edib
12:52 / 17-05-2025
Prokurorluq və DİN məktəblinin ölümü ilə bağlı birgə məlumat yayıb
12:06 / 17-05-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
10:38 / 17-05-2025
Venera planetində yaşayış mümkündür
09:35 / 17-05-2025
Kim Çen In orduya "müharibəyə hazır ol" tapşırığı verib
09:32 / 17-05-2025
Səfir Trampa görə istefa verib
09:18 / 17-05-2025
Gəncə Dövlət Filarmoniyasına direktor təyin olunub
00:07 / 17-05-2025
İlham Əliyev Azərbaycana dönüb
21:39 / 16-05-2025
Sumqayıtda daha bir nəfər dəm qazından ölüb
21:31 / 16-05-2025
Ermənistan ordusunun cinayətləri ilə bağlı hesabat məhkəmədə nümayiş olunub - Yenilənib
19:47 / 16-05-2025
Bu generallar üçün yaş məhdudiyyəti ləğv edilir
19:17 / 16-05-2025
Oleq Bakinskinin məhkəməsində mülki iddia qaldırılıb
18:31 / 16-05-2025
Gizlədilmiş üç vaqon qızılın yerini müəyyən ediblər - Foto
18:20 / 16-05-2025
MDB-nin təhlükəsizlik orqanlarının növbəti iclası keçirilib - Fotolar
17:38 / 16-05-2025
Bu gün Əfv Komissiyası 100-dən çox müraciətə baxıb - (Yenilənib)
17:37 / 16-05-2025
Türkiyənin qlobal rolu artır, təsir imkanları genişlənir - Partiya sədri
16:02 / 16-05-2025
İlham Əliyev Albaniyada Zirvə toplantısında - Yenilənib - Foto
15:57 / 16-05-2025
Qurani-Kərimi yandıran siyasətçini deportasiya ediblər
15:02 / 16-05-2025
15 gün sovetlərsiz yaşayan Lənkəran...
14:52 / 16-05-2025
Makron Azərbaycan prezidenti ilə görüşüb
14:28 / 16-05-2025
Prezident Jelka Tsviyanoviç ilə görüşüb
13:04 / 13-05-2025

18:10 / 13-05-2025

17:13 / 13-05-2025

08:33 / 14-05-2025

23:22 / 14-05-2025

21:28 / 13-05-2025

10:14 / 15-05-2025

15:22 / 15-05-2025

14:17 / 13-05-2025

12:42 / 15-05-2025

15:02 / 16-05-2025

Faşizm üzərində qələbə Azərbaycana asan başa gəlməyib
Tarix: 30-04-2025 17:12 | Bölmə: Gündəm

“İkinci Dünya Müharibəsində Faşizm üzərində Qələbənin əldə olunmasında Azərbaycan xalqının böyük əməyi olub. Xalqımız Qələbənin əldə olunması üçün 600 mindən çox oğul və qızını cəbhəyə yola salıb. Azərbaycanlı çağırışçı və könüllülərdən formalaşdırılan 77-ci, 223-cü, 336-cı, 402-ci və 416-cı milli atıcı diviziyaları Qafqazdan Berlinədək şanlı döyüş yolu keçib, xalqımızın əsl qəhrəmanlıq nümunələrini dünyaya nümayiş etdiriblər. 170 mindən çox azərbaycanlının orden və medallarla təltif edilməsi, 123 nəfərin Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına, 30 nəfərin isə “Şöhrət” ordeninin hər üç dərəcəsinə layiq görülməsi də bunun sübutudur”.
Bunu Azərbaycan Sosialist Hərəkatının sədri Ədalət Abdinov İkinci Dünya Müharibəsinin başa çatması və Faşizm üzərində Qələbənin 80-ci il dönümündən danışarkən “Reytinq” qəzetinə deyib.
Ə. Abdinov bildirib ki, xalqımızın qəhrəman övladları Moskva, Leninqrad, Kiyev, Stalinqrad, Simferopol, Odessa və irili-xırdalı digər yüzlərlə yaşayış məntəqəsi uğrunda rəşadətlə döyüşüblər:
“Qəhrəman azərbaycanlılar Polşa, Çexoslovakiya, Yuqoslaviya və digər ölkələrin azad olunmasında, Berlin uğrunda döyüşlərdə yaxından iştirak ediblər. Partizan hərəkatında iştirak edən soydaşlarımızın da qəhrəmanlıq nümunələri saysız-hesabsızdır. İkinci Dünya Müharibəsində şərəfli döyüş yolu keçən Azərbaycan övladlarının heç vaxt yaddaşlardan silinməyən qəhrəmanlıq və şücaəti gənc nəsil üçün əsl vətənpərvərlik nümunəsidir”.
Müsahibimiz qeyd edib ki, qələbə Azərbaycan xalqına asan başa gəlməyib: “Yüz minlərlə həmvətənimiz, oğul və qızlarımız bunun üçün canlarından-qanlarından keçiblər. İkinci Dünya Müharibəsində həlak olan 57 milyon insandan 27 milyonu sovet vətəndaşları idi ki, onların arasında Azərbaycandan cəbhəyə gedən 300 mindən çox soydaşımız vardı. Onlar el-obalarının hüdudlarından uzaqlarda mərdliklə, fədakarcasına vuruşaraq, həm də doğma Azərbaycanı faşizmdən mərdliklə qoruyublar”.
Abdinov xatırladıb ki, Azərbaycanın qələbəyə töhfəsi təkcə ön cəbhə ilə məhdudlaşmayıb: “Xalqımız faşizmə qarşı müharibədə döyüş meydanları ilə yanaşı, arxa cəbhədə də əsl əzmkarlıq nümayiş etdirib. İkinci Dünya Müharibəsində qələbənin qazanılmasında Bakı nefti əvəzsiz rol oynayıb. Müharibənin başlandığı ilk gündən Bakı neftçiləri əzmkarlıq göstərərək gecə-gündüz çalışaraq, cəbhənin və iqtisadiyyatın bütün sahələrini yanacaqla təmin edirdilər. Təkcə bir faktı xüsusi olaraq qeyd etmək yerinə düşər ki, dənizdə, quruda və havada sovet ordusunun üstünlük qazanması və tarixi əhəmiyyətli strateji əməliyyatları məhz Bakı neftçilərinin əvəzsiz xidmətləri sayəsində mümkün olub. 1941-1945-ci illər müharibəsi zamanı Sovet İttifaqının sərf etdiyi neftin 70 faizindən çoxu, benzinin 80 faizi, motor yağlarının isə 90 faizi Azərbaycanın payına düşüb. Müharibə illərində Azərbaycan alimləri tərəfindən yüksək oktanlı aviasiya yanacağının kəşf olunması amili də xalqımızın qələbəyə verdiyi əvəzsiz töhfələrdən biridir. Sovet aviasiyası məhz bu yanacağın hazırlanmasından sonra cəbhədə düşmənə ağır zərbələr endirməyə müvəffəq oldu.
Bakıda müharibənin ilk günündən cəbhəni vaxtlı-vaxtında neft və neft məhsulları ilə təmin etmək üzrə aparılan işlər daha da genişlənirdi. Neftçilər, sözün əsl mənasında, möcüzələr yaradırdı. Nikolay Baybakov Bakı neftçilərinin qəhrəmanlığını belə xarakterizə edirdi: “Onlar dəbli ayaqqabılarını çıxarıb, kirz çəkmələr geydilər. Bəzəkli şlyapalarını bir qırağa atıb başlarına qulaqlı, ağır papaq keçirdilər. Qadınlar heç bir işdən qorxmurdu. Hətta buruq qazma işlərində də çalışırdılar!”
Azərbaycanın paytaxtı SSRİ-nin Şərq rayonlarında “İkinci Bakı”nın yaradılmasında olduqca vacib, müstəsna rol oynadı. Azərbaycan neft sənayesinin bütün istehsal-texniki və intellektual potensialı həmin bölgələrdəki yeni yataqların mənimsənilməsinə səfərbər edildi. Ən qısa müddətdə, cəmisi bir neçə həftə ərzində, respublikanın neftçıxarma kadr və texniki-istehsal potensialının həlledici hissəsi, 12 min nəfərdən çox ixtisaslı neftçi kadrı, on min tonlarla neft sənayesi avadanlıqları Bakıdan ölkənin Şərqinə yola salındı. Ümumilikdə 1941-1945-ci illərdə SSRİ-nin neft sənayesi 110 milyon ton neft hasil etmişdi ki, onun da 75 milyon tonu Azərbaycanın payına düşmüşdü”.
Neftdən əlavə Bakının yerli sənayesi də müharibənin gedişində ölkənin sənaye məhsullarına olan tələbatının ödənilməsində tarixi xidmətlər göstərib. Abdinovun sözlərinə görə, digər faktlar da Azərbaycanda xalq təsərrüfatının müharibə illərindəki fədakar əməyindən xəbər verir:
“Müharibə illərində respublikanın müəssisələri 1419 min ədəd şinel, 4227 min dəst yay geyimi, 3097 min alt paltarı,1977 min cüt çəkmə, 1417 min patron çantası,1468 min dəst trikotaj istehsal etmişdi.1941-1945-ci illərdə Azərbaycan xalq təsərrüfatından orduya 5457 yük, 371 minik maşını və 301 digər avtomobil səfərbər edilmişdir. Bu Qələbə bizim şərəfli keçmişimizin göstəricisidir.
İkinci Dünya Müharibəsində Azərbaycanın xidmətlərini yüksək qiymətləndirən, SSRİ neft və qaz sənayesinə başçılıq etmiş N.Baybakov hesab edirdi ki, Bakı “Qəhrəman şəhər” adına layiqdir, amma təəssüflər olsun ki, o vaxtkı SSRİ rəhbərliyi bu addımı atmadı”.
E. KAMAL
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 30-04-2025 17:12 | Bölmə: Gündəm

“İkinci Dünya Müharibəsində Faşizm üzərində Qələbənin əldə olunmasında Azərbaycan xalqının böyük əməyi olub. Xalqımız Qələbənin əldə olunması üçün 600 mindən çox oğul və qızını cəbhəyə yola salıb. Azərbaycanlı çağırışçı və könüllülərdən formalaşdırılan 77-ci, 223-cü, 336-cı, 402-ci və 416-cı milli atıcı diviziyaları Qafqazdan Berlinədək şanlı döyüş yolu keçib, xalqımızın əsl qəhrəmanlıq nümunələrini dünyaya nümayiş etdiriblər. 170 mindən çox azərbaycanlının orden və medallarla təltif edilməsi, 123 nəfərin Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına, 30 nəfərin isə “Şöhrət” ordeninin hər üç dərəcəsinə layiq görülməsi də bunun sübutudur”.
Bunu Azərbaycan Sosialist Hərəkatının sədri Ədalət Abdinov İkinci Dünya Müharibəsinin başa çatması və Faşizm üzərində Qələbənin 80-ci il dönümündən danışarkən “Reytinq” qəzetinə deyib.
Ə. Abdinov bildirib ki, xalqımızın qəhrəman övladları Moskva, Leninqrad, Kiyev, Stalinqrad, Simferopol, Odessa və irili-xırdalı digər yüzlərlə yaşayış məntəqəsi uğrunda rəşadətlə döyüşüblər:
“Qəhrəman azərbaycanlılar Polşa, Çexoslovakiya, Yuqoslaviya və digər ölkələrin azad olunmasında, Berlin uğrunda döyüşlərdə yaxından iştirak ediblər. Partizan hərəkatında iştirak edən soydaşlarımızın da qəhrəmanlıq nümunələri saysız-hesabsızdır. İkinci Dünya Müharibəsində şərəfli döyüş yolu keçən Azərbaycan övladlarının heç vaxt yaddaşlardan silinməyən qəhrəmanlıq və şücaəti gənc nəsil üçün əsl vətənpərvərlik nümunəsidir”.
Müsahibimiz qeyd edib ki, qələbə Azərbaycan xalqına asan başa gəlməyib: “Yüz minlərlə həmvətənimiz, oğul və qızlarımız bunun üçün canlarından-qanlarından keçiblər. İkinci Dünya Müharibəsində həlak olan 57 milyon insandan 27 milyonu sovet vətəndaşları idi ki, onların arasında Azərbaycandan cəbhəyə gedən 300 mindən çox soydaşımız vardı. Onlar el-obalarının hüdudlarından uzaqlarda mərdliklə, fədakarcasına vuruşaraq, həm də doğma Azərbaycanı faşizmdən mərdliklə qoruyublar”.
Abdinov xatırladıb ki, Azərbaycanın qələbəyə töhfəsi təkcə ön cəbhə ilə məhdudlaşmayıb: “Xalqımız faşizmə qarşı müharibədə döyüş meydanları ilə yanaşı, arxa cəbhədə də əsl əzmkarlıq nümayiş etdirib. İkinci Dünya Müharibəsində qələbənin qazanılmasında Bakı nefti əvəzsiz rol oynayıb. Müharibənin başlandığı ilk gündən Bakı neftçiləri əzmkarlıq göstərərək gecə-gündüz çalışaraq, cəbhənin və iqtisadiyyatın bütün sahələrini yanacaqla təmin edirdilər. Təkcə bir faktı xüsusi olaraq qeyd etmək yerinə düşər ki, dənizdə, quruda və havada sovet ordusunun üstünlük qazanması və tarixi əhəmiyyətli strateji əməliyyatları məhz Bakı neftçilərinin əvəzsiz xidmətləri sayəsində mümkün olub. 1941-1945-ci illər müharibəsi zamanı Sovet İttifaqının sərf etdiyi neftin 70 faizindən çoxu, benzinin 80 faizi, motor yağlarının isə 90 faizi Azərbaycanın payına düşüb. Müharibə illərində Azərbaycan alimləri tərəfindən yüksək oktanlı aviasiya yanacağının kəşf olunması amili də xalqımızın qələbəyə verdiyi əvəzsiz töhfələrdən biridir. Sovet aviasiyası məhz bu yanacağın hazırlanmasından sonra cəbhədə düşmənə ağır zərbələr endirməyə müvəffəq oldu.
Bakıda müharibənin ilk günündən cəbhəni vaxtlı-vaxtında neft və neft məhsulları ilə təmin etmək üzrə aparılan işlər daha da genişlənirdi. Neftçilər, sözün əsl mənasında, möcüzələr yaradırdı. Nikolay Baybakov Bakı neftçilərinin qəhrəmanlığını belə xarakterizə edirdi: “Onlar dəbli ayaqqabılarını çıxarıb, kirz çəkmələr geydilər. Bəzəkli şlyapalarını bir qırağa atıb başlarına qulaqlı, ağır papaq keçirdilər. Qadınlar heç bir işdən qorxmurdu. Hətta buruq qazma işlərində də çalışırdılar!”
Azərbaycanın paytaxtı SSRİ-nin Şərq rayonlarında “İkinci Bakı”nın yaradılmasında olduqca vacib, müstəsna rol oynadı. Azərbaycan neft sənayesinin bütün istehsal-texniki və intellektual potensialı həmin bölgələrdəki yeni yataqların mənimsənilməsinə səfərbər edildi. Ən qısa müddətdə, cəmisi bir neçə həftə ərzində, respublikanın neftçıxarma kadr və texniki-istehsal potensialının həlledici hissəsi, 12 min nəfərdən çox ixtisaslı neftçi kadrı, on min tonlarla neft sənayesi avadanlıqları Bakıdan ölkənin Şərqinə yola salındı. Ümumilikdə 1941-1945-ci illərdə SSRİ-nin neft sənayesi 110 milyon ton neft hasil etmişdi ki, onun da 75 milyon tonu Azərbaycanın payına düşmüşdü”.
Neftdən əlavə Bakının yerli sənayesi də müharibənin gedişində ölkənin sənaye məhsullarına olan tələbatının ödənilməsində tarixi xidmətlər göstərib. Abdinovun sözlərinə görə, digər faktlar da Azərbaycanda xalq təsərrüfatının müharibə illərindəki fədakar əməyindən xəbər verir:
“Müharibə illərində respublikanın müəssisələri 1419 min ədəd şinel, 4227 min dəst yay geyimi, 3097 min alt paltarı,1977 min cüt çəkmə, 1417 min patron çantası,1468 min dəst trikotaj istehsal etmişdi.1941-1945-ci illərdə Azərbaycan xalq təsərrüfatından orduya 5457 yük, 371 minik maşını və 301 digər avtomobil səfərbər edilmişdir. Bu Qələbə bizim şərəfli keçmişimizin göstəricisidir.
İkinci Dünya Müharibəsində Azərbaycanın xidmətlərini yüksək qiymətləndirən, SSRİ neft və qaz sənayesinə başçılıq etmiş N.Baybakov hesab edirdi ki, Bakı “Qəhrəman şəhər” adına layiqdir, amma təəssüflər olsun ki, o vaxtkı SSRİ rəhbərliyi bu addımı atmadı”.
E. KAMAL
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 13:15
Dövlət qulluqçularının reyestri aparılacaq - Fərman
Dünən, 00:07
İlham Əliyev Azərbaycana dönüb
16-05-2025, 19:47
Bu generallar üçün yaş məhdudiyyəti ləğv edilir
16-05-2025, 17:38
Bu gün Əfv Komissiyası 100-dən çox müraciətə baxıb - (Yenilənib)
16-05-2025, 14:52
Makron Azərbaycan prezidenti ilə görüşüb
16-05-2025, 14:28
Prezident Jelka Tsviyanoviç ilə görüşüb
16-05-2025, 12:21
General Milli Məclisə hesabat verib - Yenilənib
16-05-2025, 10:04
Şəhidin nəşini Naxçıvana gətiriblər - (Yenilənib) - Fotolar
15-05-2025, 18:51
İlham Əliyev Albaniyaya səfər edib
15-05-2025, 13:30
Şahbaz Şərif İlham Əliyevə təşəkkür edib
15-05-2025, 11:47
Fövqəladə Hallar Nazirliyinin yubiley medalı təsis edilib
15-05-2025, 10:30
Daha beş şəhidimizin dəfn mərasimi olacaq
14-05-2025, 13:59
Prezident Tural Piriyevi icraçı direktor təyin edib
14-05-2025, 13:54
MN: "Pirəkəşküldə istifadəyə yararsız döyüş sursatları məhv ediləcək"
13-05-2025, 21:28
Azərbaycanın Su-25 təyyarələri “Anadolu Ankası-2025” təlimində - Video
13-05-2025, 18:04
İlham Əliyev iki sərgi ilə tanış olub - Yenilənib
13-05-2025, 17:13
Azərbaycanın Hərbi prokuroru təyin edilib - Sərəncam
13-05-2025, 11:09
Milli Təhlükəsizlik Şurasının Baş katibi Bakıya gəlib - Fotolar
13-05-2025, 10:36
İlham Əliyev Yaşar Güləri qəbul edib - (Yenilənib)
13-05-2025, 08:27
Lavrov və Fidan Putinin təşəbbüsünü müzakirə ediblər
13-05-2025, 00:12
Türkiyənin Milli Təhlükəsizlik Şurasının baş katibi Azərbaycana gəlib
12-05-2025, 15:37
Prezident Somali ilə müdafiə sahəsində əməkdaşlıq sazişini təsdiqləyib
12-05-2025, 15:32
Prezident İlahiyyat İnstitutuna rektor təyin edib - Foto
12-05-2025, 15:17
Prezidentin məktubu Bəhreyn vəliəhdinə təqdim edilib
12-05-2025, 14:37
AZAL iki ölkəyə aviareysləri bərpa edir
11-05-2025, 14:07
Magistraturalara qəbul imtahanı keçirilib - Yenilənib
10-05-2025, 11:27
Konstitusiya və suverenlik: Heydər Əliyev siyasi irsinin təməl sütunları
10-05-2025, 10:08
Dövlət və hökumət rəsmiləri Fəxri xiyabanı ziyarət ediblər - Fotolar
10-05-2025, 00:01
Bu gün Heydər Əliyevin doğum günüdür
9-05-2025, 17:18
İlham Əliyev və birinci xanım Şuşada - (Yenilənib) - Fotolar
9-05-2025, 09:59
Prezident və birinci xanım Heydər Əliyevin məzarını ziyarət ediblər
9-05-2025, 09:05
Anqola prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
8-05-2025, 22:40
BƏƏ prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
8-05-2025, 17:08
Prezident mədəniyyət və elm xadimləri ilə bağlı sərəncam imzalayıb
8-05-2025, 16:58
İncəsənət xadimlərinə Prezident mükafatı verilib - (Siyahı)
8-05-2025, 15:40
Milli Məclis bəyanat verib - (Yenilənib)
8-05-2025, 15:04
İlham Əliyev Avrasiya İqtisadi Zirvə Toplantısının iştirakçılarına müraciət ünvanlayıb
8-05-2025, 14:29
Əli Əsədovla To Lam arasında görüş olub
8-05-2025, 13:58
Milli Məclisin növbəti iclasının vaxtı bəlli olub
8-05-2025, 11:01
Baş katibin xanımı İçərişəhərlə tanış olub
7-05-2025, 16:44
Prezident İlham Əliyev fərman imzalayıb
7-05-2025, 12:33
Bayramov İraqın baş nazirinin müavini ilə görüşüb - Yenilənib
7-05-2025, 11:24
Nazirlər Kabineti mədəni və yaradıcı sənaye ilə bağlı qərar verib
6-05-2025, 23:00
Belarus baş nazirinin Azərbaycana səfəri başa çatıb
6-05-2025, 18:56
İlham Əliyev “Vietnam News Agency” agentliyinə müsahibə verib
6-05-2025, 18:03
Sahibə Qafarova BƏƏ-nin Federal Milli Şurasının sədri ilə görüşüb