00:01 / 27-11-2024
Pənah Hüseynin partiyasına 3400 manat ayrılıb
23:40 / 26-11-2024
ABŞ Türkiyəyə “F-35” qırıcılarının təhvil verilməsi ilə razılaşıb
21:38 / 26-11-2024
Ordubadda zəlzələ olub
18:49 / 26-11-2024
Məhkəmə Quranı yandırmış şəxs barəsində hökm verib
18:36 / 26-11-2024
Britaniya nəhəngi iki ölkə ilə əməkdaşlığı dayandırıb
18:24 / 26-11-2024
Öldüyü elan edilən şəxs dəfn zamanı dirilib
18:04 / 26-11-2024
Rusiyanın 300 milyard dolları Ukraynaya verilə bilər
18:02 / 26-11-2024
Deputatlar daha 15 qanuna dəyişiklik edəcək - Siyahı
17:53 / 26-11-2024
Azərbaycan və Türkiyə dəniz xüsusi təyinatlıları birgə təlimə qatılıblar
17:45 / 26-11-2024
Britaniya Ukraynaya qoşun göndərəcək?
17:26 / 26-11-2024
Rayonlara qar yağır - Siyahı
16:56 / 26-11-2024
Məzahir Pənahov: "Namizədlərin sayının çox olması narahatlıq yaratmır"
16:42 / 26-11-2024
Azərbaycan və İranın birgə hərbi təlimi başa çatıb - Fotolar
16:28 / 26-11-2024
Sabah güclü külək əsəcək - Xəbərdarlıq
16:27 / 26-11-2024
Məktəbdənkənar təhsil müəssisələrinə şagird qəbulu başlayır
16:16 / 26-11-2024
Nazir İsraili Qəzzanı işğal etməyə çağırır
16:05 / 26-11-2024
Deputat: "Prezident İlham Əliyevin ehtiyat fondunun vəsaiti artırılmalıdır"
15:58 / 26-11-2024
Milli Məclis gələn ilin dövlət büdcəsini I oxunuşda qəbul edib
15:52 / 26-11-2024
NATO müharibə xəbərdarlığı edir
15:34 / 26-11-2024
Pentaqon Donald Trampa mesaj yollayıb
15:25 / 26-11-2024
İpoteka və Kredit Zəmanət Fondu 549 tam təmirli mənzili kirayəyə çıxarıb
15:22 / 26-11-2024
Bakı metrosunun iş rejimində bir günlük dəyişiklik olacaq
15:16 / 26-11-2024
Hikmət Hacıyev: "Politico" nəşri dezinformasiya yaymaqda davam edir"
14:56 / 26-11-2024
"Sumqayıt" klubu 800 manat cərimələnib
14:50 / 26-11-2024
AFFA "Səbail" klubunu cərimələyib
14:20 / 26-11-2024
70 kq qızılla həbs olunan hərbi attaşe akademikin qardaşıdır - Foto
14:02 / 26-11-2024
Yüksək Texnologiyalar Parkının adı dəyişdirilib
14:00 / 26-11-2024
Trampın Cənubi Qafqaz və Mərkəzi Asiya siyasəti necə olacaq?
13:39 / 26-11-2024
Yeni roman böyük mükafata layiq görülüb - Foto
13:31 / 26-11-2024
Hərbi məhkəmənin hakimi təqaüdə göndərilib
21:06 / 25-11-2024
Direktor və dəstəsi oğurluğa cəhd edərkən yaxalanıb - Fotolar
14:10 / 25-11-2024
Azərbaycanda yeni bələdiyyələr yaradılıb - Siyahı
22:10 / 25-11-2024
70 kq qızılla tutulan diplomat haqqında həbs qərarı verilib - (Yenilənib)
18:00 / 25-11-2024
Hərbi ekspert Ədalət Verdiyev həbs edilib
08:28 / 25-11-2024
COP29 - Dünyanı sevindirən 13 gün: nəticələr və perspektivlər
12:23 / 26-11-2024
Vəzifəli şəxslər həbs olunub
00:45 / 22-11-2024
Məşhur yazıçının yeni romanı nəşr edilib - Foto
11:14 / 26-11-2024
Tramp üç ölkəyə xəbərdarlıq edib
15:30 / 22-11-2024
Nüvə müharibəsi ssenarisi - Təhlükədən qorunmaq üçün bunker sifariş edənlərin sayı artır
14:00 / 25-11-2024
Nazirlik Boradigah sakinlərinə müsbət cavab verib
00:05 / 23-11-2024
Sumqayıt-75: keçmişə baxış və inkişaf impulsları
Vüsal Qasımlı: "Bölgədə “3+3” formatına əsaslar yaranıb”
Tarix: 21-06-2021 15:25 | Bölmə: İqtisadiyyat
Azərbaycanın Qarabağ zəfərindən sonra Cənubi Qafqazın üç ölkəsi, Türkiyə, Rusiya və İrandan ibarət altılıq və yaxud da "3+3" əməkdaşlıq platforması gündəmə gəlib.
Reyting.az-ın məlumatına görə, İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin icraçı direktoru Vüsal Qasımlı bildirib ki, “3+3” formatı ölkələrinin kəsişmə coğrafiyası – özəyi Cənubi Qafqaz, kənar həlqəsi isə Rusiya, Türkiyə və İrandır: “Azərbaycan Cənubi Qafqazın siyasi, iqtisadi və hərbi cəhətdən lideri olmaqla bu formatın həm özəyində, həm də kənar həlqəsində həlledici mövqeyə malikdir. Azərbaycan Qarabağ konfliktini uğurla həll etməklə, Cənubi Qafqazda sülh, təhlükəsizlik və inkişaf üçün zəmin hazırlayıb və “3+3” formatına əsaslar yaradıb”.
Onun sözlərinə görə, “3+3” formatında ölkələrin ümumi iqtisadiyyatı 3 trilyon dollara yaxındır ki, bu da ABŞ, Çin, Yaponiya və Almaniyadan sonra dünyanın 5-ci ən böyük iqtisadiyyatı deməkdir: “Əgər alıcılıq qabiliyyəti pariteti ilə götürsək “3+3” formatı ölkələrinin iqtisadiyyatı 8 trilyon dollara yaxınlaşır və miqyasına görə Çin, ABŞ və Hindistandan sonra 4-cü ən iri iqtisadiyyat sayılır. “3+3” formatı ölkələri 331 milyon nəfər əhalisi ilə dünyada 3-cü, ərazisinə görə isə ilk yerdədir. Bu miqyaslar onu göstərir ki, yeni format təkcə siyasi və təhlükəsizlik deyil, həm də iqtisadi baxımdan böyük potensial vəd edir. Xüsusən də qarşılıqlı sərmayə qoyuluşu, sənaye, aqrar və xidmət sektorunda əməkdaşlıq imkanları genişdir”.
V.Qasımlı hesab edir ki, “3+3” formatı regional ticarətin və bu yolla iqtisadi artımın sürətlənməsinə səbəb ola bilər: “Regionun fraqmentasiyası inkişaf üçün buxovdur. İqtisadiyyatın miqyas effekti sübut edir ki, hər bir milli iqtisadiyyat yalnız o halda uğurla inkişaf edə bilər ki, kifayət qədər həcmi olan bazarlara çıxışı olsun. Ötən əsrin ikinci yarısından başlayaraq nisbətən uğurlu inkişaf yolu keçmiş ölkələrin təcrübəsi göstərir ki, regional ticarət nə qədər əhəmiyyətli məsələdir. Cənubi Qafqaz ölkələri Avropa İttifaqı ilə Avrasiya İttifaqı bazarlarına oriyentasiya götürüblər, amma regional identiklik zəifdir. Hansı ki, regional ticarətin inkişafı da iqtisadi artım üçün əsaslar yarada bilər. Məsələn, Azərbaycan ticarət dövriyyəsinin cəmi 2 faizi, Gürcüstanın ticarət dövriyyəsinin 12 faizi və Ermənistanın ticarət dövriyyəsinin 2 faizi Cənubi Qafqazda reallaşdırılır. Rusiya hər üç Cənubi Qafqaz ölkəsi üçün əsas ticarət partnyorudur, Gürcüstan və Azərbaycan üçün ikinci ən böyük ticarət partnyoru Türkiyədir. İran isə Cənubi Qafqazda yalnız Ermənistanın ticarət dövriyyəsində ilk beşliyə daxildir. “3+3” formatı təkcə Cənubi Qafqazda regional ticarətə deyil, həm də Türkiyə, Rusiya və İranın da öz aralarında ticarət həcminə təsir göstərə bilər”.
Onun fikrincə, “3+3” formatı “Zəngəzur dəhlizi” də daxil olmaqla nəqliyyat arxitekturasını dəyişmək gücündədir: “Xüsusən də Azərbaycanın su, hava, avtomobil və dəmiryolu nəqliyyat infrastrukturu Altılıq ölkələrinin inteqrasiyasında mərkəzi mövqeyə malik ola bilər. Çünki Azərbaycanın regionun cənub və şərq hissəsində mövqelənməsi nəqliyyat infrastrukturunun həm meridianlar, həm də en dairələri üzrə şaxələnməsini təmin edir. Məsələn, Rusiya İranla Azərbaycandan keçən Şimal-Cənub, İran isə Gürcüstanla Azərbaycandan keçən Cənub-Qərb marşrutu ilə bağlana bilir.” V.Qasımlı bildirib ki, dünya neft ehtiyatlarının 14,7 faizi, təbii qaz ehtiyatlarının 42,1 faizi “3+3” formatı ölkələrindədir: “Əgər Rusiya, İran və Azərbaycan daha çox karbohidrogen ehtiyatlarına malikdirsə, Türkiyə, Gürcüstan və Ermənistanda su resursları üstünlük təşkil edir. “3+3” formatı həm də regionun enerji təhlükəsizliyi üçün yeni imkanlar aça bilər. Ermənistan da bu formatdan istifadə edərək, region üçün ekoloji təhdid sayılan atom elektrik stansiyasından imtina edib, yeni formatın gətirdiyi imkanlardan istifadə edə bilər.”
V.Qasımlının rəyinə görə, “3+3” formatı qloballaşmaya nisbətən regionalizmin gücləndiyi bir vaxtda bütün iştirakçıların maraqlarındadır: “Qarabağ probleminin həllindən sonra regionda yaranmış yeni reallıq “Altılıq” platforması üçün də zəmin sayıla bilər".
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 21-06-2021 15:25 | Bölmə: İqtisadiyyat
Azərbaycanın Qarabağ zəfərindən sonra Cənubi Qafqazın üç ölkəsi, Türkiyə, Rusiya və İrandan ibarət altılıq və yaxud da "3+3" əməkdaşlıq platforması gündəmə gəlib.
Reyting.az-ın məlumatına görə, İqtisadi İslahatların Təhlili və Kommunikasiya Mərkəzinin icraçı direktoru Vüsal Qasımlı bildirib ki, “3+3” formatı ölkələrinin kəsişmə coğrafiyası – özəyi Cənubi Qafqaz, kənar həlqəsi isə Rusiya, Türkiyə və İrandır: “Azərbaycan Cənubi Qafqazın siyasi, iqtisadi və hərbi cəhətdən lideri olmaqla bu formatın həm özəyində, həm də kənar həlqəsində həlledici mövqeyə malikdir. Azərbaycan Qarabağ konfliktini uğurla həll etməklə, Cənubi Qafqazda sülh, təhlükəsizlik və inkişaf üçün zəmin hazırlayıb və “3+3” formatına əsaslar yaradıb”.
Onun sözlərinə görə, “3+3” formatında ölkələrin ümumi iqtisadiyyatı 3 trilyon dollara yaxındır ki, bu da ABŞ, Çin, Yaponiya və Almaniyadan sonra dünyanın 5-ci ən böyük iqtisadiyyatı deməkdir: “Əgər alıcılıq qabiliyyəti pariteti ilə götürsək “3+3” formatı ölkələrinin iqtisadiyyatı 8 trilyon dollara yaxınlaşır və miqyasına görə Çin, ABŞ və Hindistandan sonra 4-cü ən iri iqtisadiyyat sayılır. “3+3” formatı ölkələri 331 milyon nəfər əhalisi ilə dünyada 3-cü, ərazisinə görə isə ilk yerdədir. Bu miqyaslar onu göstərir ki, yeni format təkcə siyasi və təhlükəsizlik deyil, həm də iqtisadi baxımdan böyük potensial vəd edir. Xüsusən də qarşılıqlı sərmayə qoyuluşu, sənaye, aqrar və xidmət sektorunda əməkdaşlıq imkanları genişdir”.
V.Qasımlı hesab edir ki, “3+3” formatı regional ticarətin və bu yolla iqtisadi artımın sürətlənməsinə səbəb ola bilər: “Regionun fraqmentasiyası inkişaf üçün buxovdur. İqtisadiyyatın miqyas effekti sübut edir ki, hər bir milli iqtisadiyyat yalnız o halda uğurla inkişaf edə bilər ki, kifayət qədər həcmi olan bazarlara çıxışı olsun. Ötən əsrin ikinci yarısından başlayaraq nisbətən uğurlu inkişaf yolu keçmiş ölkələrin təcrübəsi göstərir ki, regional ticarət nə qədər əhəmiyyətli məsələdir. Cənubi Qafqaz ölkələri Avropa İttifaqı ilə Avrasiya İttifaqı bazarlarına oriyentasiya götürüblər, amma regional identiklik zəifdir. Hansı ki, regional ticarətin inkişafı da iqtisadi artım üçün əsaslar yarada bilər. Məsələn, Azərbaycan ticarət dövriyyəsinin cəmi 2 faizi, Gürcüstanın ticarət dövriyyəsinin 12 faizi və Ermənistanın ticarət dövriyyəsinin 2 faizi Cənubi Qafqazda reallaşdırılır. Rusiya hər üç Cənubi Qafqaz ölkəsi üçün əsas ticarət partnyorudur, Gürcüstan və Azərbaycan üçün ikinci ən böyük ticarət partnyoru Türkiyədir. İran isə Cənubi Qafqazda yalnız Ermənistanın ticarət dövriyyəsində ilk beşliyə daxildir. “3+3” formatı təkcə Cənubi Qafqazda regional ticarətə deyil, həm də Türkiyə, Rusiya və İranın da öz aralarında ticarət həcminə təsir göstərə bilər”.
Onun fikrincə, “3+3” formatı “Zəngəzur dəhlizi” də daxil olmaqla nəqliyyat arxitekturasını dəyişmək gücündədir: “Xüsusən də Azərbaycanın su, hava, avtomobil və dəmiryolu nəqliyyat infrastrukturu Altılıq ölkələrinin inteqrasiyasında mərkəzi mövqeyə malik ola bilər. Çünki Azərbaycanın regionun cənub və şərq hissəsində mövqelənməsi nəqliyyat infrastrukturunun həm meridianlar, həm də en dairələri üzrə şaxələnməsini təmin edir. Məsələn, Rusiya İranla Azərbaycandan keçən Şimal-Cənub, İran isə Gürcüstanla Azərbaycandan keçən Cənub-Qərb marşrutu ilə bağlana bilir.” V.Qasımlı bildirib ki, dünya neft ehtiyatlarının 14,7 faizi, təbii qaz ehtiyatlarının 42,1 faizi “3+3” formatı ölkələrindədir: “Əgər Rusiya, İran və Azərbaycan daha çox karbohidrogen ehtiyatlarına malikdirsə, Türkiyə, Gürcüstan və Ermənistanda su resursları üstünlük təşkil edir. “3+3” formatı həm də regionun enerji təhlükəsizliyi üçün yeni imkanlar aça bilər. Ermənistan da bu formatdan istifadə edərək, region üçün ekoloji təhdid sayılan atom elektrik stansiyasından imtina edib, yeni formatın gətirdiyi imkanlardan istifadə edə bilər.”
V.Qasımlının rəyinə görə, “3+3” formatı qloballaşmaya nisbətən regionalizmin gücləndiyi bir vaxtda bütün iştirakçıların maraqlarındadır: “Qarabağ probleminin həllindən sonra regionda yaranmış yeni reallıq “Altılıq” platforması üçün də zəmin sayıla bilər".
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 13:03
Qaz böhranı Avropanı təhdid edir
25-11-2024, 13:09
Kənd Təsərrüfatı Nazirliyində yeni təyinat olub
25-11-2024, 11:37
"Kartdan karta" üsulu ilə işləyən daha 258 sahibkar cərimələnib
25-11-2024, 11:01
Bu ölkələrdən ölkəmizə ət məhsullarının idxalına məhdudiyyət qoyulub
23-11-2024, 18:40
Avropa yeni enerji böhranı ilə üz-üzədir
23-11-2024, 12:01
"Sektorlar üzrə strateji planların hazırlanması Qaydası” təsdiqlənib
23-11-2024, 10:27
İqtisadi fəaliyyət növləri üzrə vergi münasibətlərinin vahid standartları təsdiqlənib
23-11-2024, 10:15
Sanksiyalar “Qazprombank”ı çökdürə bilər
23-11-2024, 00:05
Sumqayıt-75: keçmişə baxış və inkişaf impulsları
22-11-2024, 16:02
Azərbaycan və Macarıstan İşçi Qrupunun növbəti iclası keçiriləcək
22-11-2024, 14:06
Pərviz Şahbazov türkiyəli nazirlə müzakirə aparıb
22-11-2024, 13:23
Dövlət Xidməti daha 12 maşını satışa çıxarıb - Siyahı
22-11-2024, 13:02
Keçmiş mərkəz direktoru vəzifəyə təyin olunub
22-11-2024, 12:23
Dövlətə məxsus 35 su nəqliyyatı vasitəsi hərraca çıxarılıb - Siyahı
21-11-2024, 18:08
SPECA İqlim Ağıllı Şəhərlər Forumu üzrə Bakı Bəyannaməsi imzalanıb
21-11-2024, 17:49
Pərviz Şahbazov İstanbula gedir
21-11-2024, 17:25
Əli Əsədov “Elektron hökumət” portalı ilə bağlı qərar imzalayıb
21-11-2024, 17:08
Nazirlər Kabineti riskli vergi ödəyiciləri haqqında qərar imzalayıb
21-11-2024, 13:49
Yaşayış minimumu 285 manat olacaq
21-11-2024, 13:04
Kino şirkəti Batmobil avtomobili istehsal edir
21-11-2024, 12:00
Sahil Babayev: "Bu paket 3 milyon insanı əhatə edəcək"
21-11-2024, 11:39
Nazir pensiyalarda proqnozlaşdırılan artımları açıqlayıb
21-11-2024, 10:54
Pivə istehsalçıları cərimələnib
20-11-2024, 16:45
Nazir: "Regionlardakı bəzi poçt şöbələrinin bağlanması araşdırılacaq"
20-11-2024, 13:50
Nazir: "Əgər neftin qiyməti enərsə..."
20-11-2024, 12:42
Qanunu pozanlara sanksiya tətbiq ediləcək
20-11-2024, 12:29
Vergi Məcəlləsinə dəyişikliklər olunacaq
20-11-2024, 11:32
Bu sahədə güzəştlər ləğv olunur - Detallar
20-11-2024, 11:15
Jurnalistlərin gəlirinin 75 faizi vergidən azad olunacaq
20-11-2024, 10:43
"Uber-Azərbaycan" məhkəməyə verilib
20-11-2024, 09:21
Dövlət agentliyinə sədr müavini təyin edilib
19-11-2024, 19:50
Beynəlxalq Bank 272 min manat cərimələnib
19-11-2024, 16:15
Daxili İşlər Nazirliyinin əməkdaşlarının maaşı artırılır
19-11-2024, 16:03
Vergi Xidməti "Kartdan karta" ödəniş edənlərə daha bir xəbərdarlıq edib
19-11-2024, 15:13
Azərbaycandan turist səfərlərinə gedənlərin sayı artıb
19-11-2024, 14:41
Bələdiyyələrə 13,5 milyon manat veriləcək
19-11-2024, 14:04
COP29 çərçivəsində Bəyannamə imzalanıb
19-11-2024, 12:20
Çin Rusiyaya tətbiq edilən sanksiya şərtlərini pozmayacaq
19-11-2024, 10:58
“Aİ-95” markalı benzinin qiyməti dövlət tərəfindən tənzimlənəcək
18-11-2024, 12:06
Sosial Müdafiə Fondunun gəlirləri və xərcləri artırılır
18-11-2024, 11:57
İpoteka və Kredit Zəmanət Fondunun nizamnamə kapitalı da artırılacaq
18-11-2024, 11:15
Dövlət büdcəsi: sosialyönlü xərclərə 17 milyard manat ayrılacaq
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Deputatlığa namizəd Milli Məclisdə təmsil etmək istədiyi bölgənin problemlərinin təsnifatını artıq ağlına yazıb və işə nədən başlayacağını sıralayıb
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
“Tənha insanın monoloqu”nun ssenari müəllifi və rejissoru deyir ki, kinomuzu yaşatmaq və irəli aparmaq üçün film istehsalını artırmalı və onun bazarını düşünməliyik
Mirəli Sarızadə: “Gənc yaşımda arzum həyata keçdi, inşallah, yeni mövsümdə teatrımızın səhnəsində də Məcnun obrazı ilə tamaşaçılar qarşısına çıxacam”
