00:15 / 24-04-2024
Mafiya başçısı bir ölkədən digərinə qaçıb
00:13 / 24-04-2024
Toyun qızğın vaxtında gəlini qaçırmaq istəyiblər
00:11 / 24-04-2024
İrana qarşı sanksiya siyahısı genişləndirilib
00:08 / 24-04-2024
Britaniya döyüş təyyarələrini Polşaya göndərəcək
00:06 / 24-04-2024
Ukraynada partlayışlar baş verib
23:09 / 23-04-2024
Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb
21:43 / 23-04-2024
Xankəndidə avtomat silah gizlədən şəxs tutulub - Foto
19:22 / 23-04-2024
Rusiyanın reaktiv raket daşıyıcısı Qərb raketlərini üstələyir
18:35 / 23-04-2024
Rusiyada sosial iğtişaşlar başlaya bilər
18:14 / 23-04-2024
Polad daşıyan gəmi körpüyə çırpıldıqdan sonra batıb
18:05 / 23-04-2024
Makron Zelenskiyə yalan vədlər verib
18:05 / 23-04-2024
Pul, reytinq, əxlaq... - Bu verilişlər bağlanacaq?
17:51 / 23-04-2024
Avropa İttifaqı Çini hədələyir
17:33 / 23-04-2024
Ukraynaya göndəriləcək hərbi yardımın böyük hissəsi Avropadadır
17:27 / 23-04-2024
“Səyyar vergi yoxlamasının keçirilməsi Qaydaları”na dəyişiklik edilib
17:14 / 23-04-2024
Paşinyan Ermənistan-Azərbaycan arasında ilk sərhəd dirəyinin fotosunu paylaşıb - Foto
17:07 / 23-04-2024
“Space”ə qalib gələn aparıcı geri dönüb: "Vado Korovinin kanala rəhbərlik edəcəyi bəlli deyil"
16:58 / 23-04-2024
İlham Əliyev “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” beynəlxalq forumda iştirak edir - (Yenilənib)
16:50 / 23-04-2024
Nazirlər Kabineti polis və ya prokurorluğa çağırış qaydasına dəyişikliyi təsdiqləyib
16:23 / 23-04-2024
Dövlət başçısı: "Fransa, Hindistan və Yunanıstan Ermənistanı bizə qarşı silahlandırır"
16:14 / 23-04-2024
İlham Əliyev geri qaytarılan 4 kənddən danışıb
16:10 / 23-04-2024
Azərbaycan-Ermənistan sərhədinin koordinatları dəqiqləşdirilir - Yenilənib
15:53 / 23-04-2024
Prezident: "Ermənistan Naxçıvanla yol əlaqəsini qurmaq imkanını bloklayır"
15:18 / 23-04-2024
60 milyard dollar yardım Ukraynanı tam qələbəyə aparmayacaq
15:10 / 23-04-2024
Azadlıq Partiyası ləğv olunub? - Açıqlama
15:00 / 23-04-2024
Vüqar Səfərli ilə sabiq icra baçısı əfv üçün müraciət edib
14:57 / 23-04-2024
Ceyhun Bayramov Çexiya baş naziri ilə görüşüb
14:46 / 23-04-2024
Prezidentdən Avrasiya İqtisadi Birliyi barədə açıqlama: "Ermənistan istisna olmaqla..."
14:37 / 23-04-2024
Astara sakini 51 kq narkotiklə tutulub
14:12 / 23-04-2024
İnzibati və yardımçı vəzifələrin təsnifatı dəyişir
19:13 / 20-04-2024
Bakıda taxta bazarında yanğın olub - Fotolar (Yenilənib)
22:20 / 20-04-2024
ABŞ Ukraynaya 61 milyard dollar ayırıb
18:56 / 22-04-2024
Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - (Yenilənib) - Fotolar
21:22 / 19-04-2024
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
18:01 / 21-04-2024
Dünyanın idman paytaxtı olması üçün Bakının namizədliyi irəli sürülüb
00:11 / 23-04-2024
Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı
13:54 / 22-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç olub - (Yenilənib)
23:26 / 19-04-2024
Aİ-dən 4 kəndin qaytarılmasına reaksiya: "Davamlı nizamlanmanı tam dəstəkləyirik"
00:37 / 20-04-2024
Hikmət Hacıyev: "Bu, diplomatik və siyasi cəsarətimizin təcəssümüdür"
09:53 / 22-04-2024
Ümid nəğməsi - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
16:10 / 22-04-2024
Ölkələr sürətlə silahlanır - Ümumi hərbi xərclər 2,4 trilyon dolları keçib
20:45 / 19-04-2024
19-cu əsrin solğun dagerreotiplərini bərpa ediblər
İcra başçılarının kəndlilərdən pambıq əkmək tələbi aqrar sektordakı tənəzzülü dərinləşdirir – Ekspert
Tarix: 04-03-2018 13:20 | Bölmə: İqtisadiyyat
Son illərdə dövlət büdcəsindən aqrar sahənin inkişafına yüz milyonlarla manat vəsait ayrılsa da, bu sektorda ciddi irəliləyiş yoxdur. Əksinə, bəzən kənd təsərrüfatında geriləmələrin şahidi oluruq.
Reyting.az-ın məlumatına görə, bu ilin yanvar ayında əvvəlki illərlə müqayisədə ərzaq malları və kənd təsərrüfatı məhsullarının idxalı dəfələrlə artıb. Buğda idxalı - 2 dəfədən çox, ət - 50 faiz, kəsim üçün nəzərdə tutulan ətlik diri heyvanlar - 2,4 dəfə, süd - 2,5 dəfədən çox, çay - 50 faiz, bitki və heyvan mənşəli piylər və yağlar isə 4 dəfədən çox artıb.
Qeyd edək ki, digər ərzaq mallarının, kənd təsərrüfatı məhsullarının idxalında da kəskin artım var. Bu azmış kimi çay ixracı 47 faiz, bitki və heyvan mənşəli piylər və yağların ixracı 2,3 dəfə, şəkər ixracı isə 2,7 dəfə azalıb.
Amma belə bir məqamda ərzaq təhlükəsizliyinin təmin oluması ilə deyil, pambıqçılığın inkişafı yönündə tələblər artırılır. Hökumət nümayəndələri, eləcə də yerli icra hakimiyyətiləri pambıq əkməyi kəndlilər üçün məcburiyyətə çevirib.
İqtisadçı ekspert Rövşan Ağayev hesab edir ki, yerli icra orqanlarının vətəndaşları öz şəxsi mülkiyyətində olan torpaqlarında pambıq əkməyə məcbur etməsi narahatlıq doğuran məsələdir. Onun qənaətincə, bu addım insan haqqı məsələsidir və vətəndaşı özü istəməyi hansısa bir işə məcbur etmək insan hüquqlarının pozulmasıdır:
“İkincisi, bu mülkiyyət hüququnun pozulmasıdır. İnsanlar öz şəxsi mülkiyyətindən necə istifadə etmələrinə yalnız özləri qərar verə bilərlər”.
Amma burda maraqlı olan başqa məsələlər də var. Rövşan Ağayev bildirib ki, kənd təsərrüfatına yararlı torpaqların cəmi 25 faizi pay torpaqları formasında vətəndaşlara verilib - təxminən 1.3 milyon hektar. Yerdə qalan 3.5 milyon hektara yaxın kənd təsərrüfatına yararlı torpaq dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində saxlanılıb. Eyni zamanda, dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində saxlanan kənd təsərrüfatı torpaqlarının 600 min hektara yaxını əkinə yararlıdır. İndi əsas sual da budur: Niyə məmurlar dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində olan yüz minlərlə hektar torpağın 150-200 min hektarını pambıq əkinlərinə cəlb etməklə vətəndaşları rahat buraxmaq istəmirlər? Axı vətəndaşların əlindəki
az həcmdə torpaqla ölkənin ərzaq təhlükəsizliyi qismən təmin edilir.
İqtisadçı ekspertin sözlərinə görə, rəsmi statistika da etiraf edir ki, bütün kənd təsərrüfatı məhsullarının ən azı 90 faizi ev təsərrüfatlarının sərəncamında olan həmin 1.3 milyon hektar torpaqda istehsal edilir.
Ekspert onu da vurğulayıb ki, əgər doğrudan da pambıq əkmək fermerlər üçün sərfəlidirsə, hökumət insanları incitmədən burda müvafiq mexanizm tətbiq edə bilər:
“Dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində olan əkinə yararlı və suvarıla bilən torpaqlardan təxminən 100 min hektar torpaq fondu açıq müsabiqələr vasitəsilə fermerlərə təklif edilir. Bu torpaqlar üçün icarə haqqı və suvarma suyu üçün haqq alınmır. Bu əkinlərə becərmə başlayan andan kənd təsərrüfatı sığortası təmin edilir, sığorta ödənişlərinin bir hissəsini hökumət, bir hissəsini də pambıq zavodları üzərinə götürür. Əgər belə şərtlər altında pambıq əkməyə iddialı fermerlərin sayı çox olacaqsa, deməli, bu sahə mənfəət gətirir, maraq olmayacaqsa, deməli, sərfəli iş deyil.
Bu mexanizmin tətbiqinin bir üstünlüyü də odur ki, pambıq əkini on minlərlə adamı cəlb etməklə 0.5-1 hektarlıq sahələrdə yox, daha az sayda insan hesabına ən azı 50-100 hektarlıq sahələrdə həyata keçiriləcək. Miqyas effekti hesabına xərclərin azalması pambıq əkinlərini daha rentabelli edə bilər”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-03-2018 13:20 | Bölmə: İqtisadiyyat
Son illərdə dövlət büdcəsindən aqrar sahənin inkişafına yüz milyonlarla manat vəsait ayrılsa da, bu sektorda ciddi irəliləyiş yoxdur. Əksinə, bəzən kənd təsərrüfatında geriləmələrin şahidi oluruq.
Reyting.az-ın məlumatına görə, bu ilin yanvar ayında əvvəlki illərlə müqayisədə ərzaq malları və kənd təsərrüfatı məhsullarının idxalı dəfələrlə artıb. Buğda idxalı - 2 dəfədən çox, ət - 50 faiz, kəsim üçün nəzərdə tutulan ətlik diri heyvanlar - 2,4 dəfə, süd - 2,5 dəfədən çox, çay - 50 faiz, bitki və heyvan mənşəli piylər və yağlar isə 4 dəfədən çox artıb.
Qeyd edək ki, digər ərzaq mallarının, kənd təsərrüfatı məhsullarının idxalında da kəskin artım var. Bu azmış kimi çay ixracı 47 faiz, bitki və heyvan mənşəli piylər və yağların ixracı 2,3 dəfə, şəkər ixracı isə 2,7 dəfə azalıb.
Amma belə bir məqamda ərzaq təhlükəsizliyinin təmin oluması ilə deyil, pambıqçılığın inkişafı yönündə tələblər artırılır. Hökumət nümayəndələri, eləcə də yerli icra hakimiyyətiləri pambıq əkməyi kəndlilər üçün məcburiyyətə çevirib.
İqtisadçı ekspert Rövşan Ağayev hesab edir ki, yerli icra orqanlarının vətəndaşları öz şəxsi mülkiyyətində olan torpaqlarında pambıq əkməyə məcbur etməsi narahatlıq doğuran məsələdir. Onun qənaətincə, bu addım insan haqqı məsələsidir və vətəndaşı özü istəməyi hansısa bir işə məcbur etmək insan hüquqlarının pozulmasıdır:
“İkincisi, bu mülkiyyət hüququnun pozulmasıdır. İnsanlar öz şəxsi mülkiyyətindən necə istifadə etmələrinə yalnız özləri qərar verə bilərlər”.
Amma burda maraqlı olan başqa məsələlər də var. Rövşan Ağayev bildirib ki, kənd təsərrüfatına yararlı torpaqların cəmi 25 faizi pay torpaqları formasında vətəndaşlara verilib - təxminən 1.3 milyon hektar. Yerdə qalan 3.5 milyon hektara yaxın kənd təsərrüfatına yararlı torpaq dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində saxlanılıb. Eyni zamanda, dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində saxlanan kənd təsərrüfatı torpaqlarının 600 min hektara yaxını əkinə yararlıdır. İndi əsas sual da budur: Niyə məmurlar dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində olan yüz minlərlə hektar torpağın 150-200 min hektarını pambıq əkinlərinə cəlb etməklə vətəndaşları rahat buraxmaq istəmirlər? Axı vətəndaşların əlindəki
az həcmdə torpaqla ölkənin ərzaq təhlükəsizliyi qismən təmin edilir.
İqtisadçı ekspertin sözlərinə görə, rəsmi statistika da etiraf edir ki, bütün kənd təsərrüfatı məhsullarının ən azı 90 faizi ev təsərrüfatlarının sərəncamında olan həmin 1.3 milyon hektar torpaqda istehsal edilir.
Ekspert onu da vurğulayıb ki, əgər doğrudan da pambıq əkmək fermerlər üçün sərfəlidirsə, hökumət insanları incitmədən burda müvafiq mexanizm tətbiq edə bilər:
“Dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində olan əkinə yararlı və suvarıla bilən torpaqlardan təxminən 100 min hektar torpaq fondu açıq müsabiqələr vasitəsilə fermerlərə təklif edilir. Bu torpaqlar üçün icarə haqqı və suvarma suyu üçün haqq alınmır. Bu əkinlərə becərmə başlayan andan kənd təsərrüfatı sığortası təmin edilir, sığorta ödənişlərinin bir hissəsini hökumət, bir hissəsini də pambıq zavodları üzərinə götürür. Əgər belə şərtlər altında pambıq əkməyə iddialı fermerlərin sayı çox olacaqsa, deməli, bu sahə mənfəət gətirir, maraq olmayacaqsa, deməli, sərfəli iş deyil.
Bu mexanizmin tətbiqinin bir üstünlüyü də odur ki, pambıq əkini on minlərlə adamı cəlb etməklə 0.5-1 hektarlıq sahələrdə yox, daha az sayda insan hesabına ən azı 50-100 hektarlıq sahələrdə həyata keçiriləcək. Miqyas effekti hesabına xərclərin azalması pambıq əkinlərini daha rentabelli edə bilər”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 00:11
İrana qarşı sanksiya siyahısı genişləndirilib
Dünən, 18:35
Rusiyada sosial iğtişaşlar başlaya bilər
Dünən, 13:07
Yeni dövlət rüsumu müəyyənləşir
22-04-2024, 19:38
Dünyada ən hündür turbini Almaniya tikəcək
22-04-2024, 10:53
“AzerGold” qızıl və gümüş hasilatını artırıb - Foto
22-04-2024, 09:06
Şolts: “Qazıntı yanacağı dövrü başa çatır”
21-04-2024, 18:00
Birlik sədri: “Yumurtanın qiyməti yenidən qalxacaq”
19-04-2024, 18:06
Yaponiya süni intellektin inkişafına 475 milyon dollar ayırıb
19-04-2024, 13:08
Vergi orqanlarının vəzifəli şəxslərinin maaşı artırılır
19-04-2024, 12:56
Milli Məclis Hesablama Palatasının hesabatını qəbul edib
19-04-2024, 12:49
Naxçıvanda 15 yoxlama materialı Baş Prokurorluğa və DTX-yə göndərilib
19-04-2024, 10:48
S&P İsrailin kredit reytinqini aşağı salıb
19-04-2024, 10:39
Bitcoin ucuzlaşıb
18-04-2024, 17:40
Kəmaləddin Heydərovun daha bir şirkəti məhkəməyə verilib
18-04-2024, 15:52
Daha iki bankın əmlakları hərraca çıxarılıb
18-04-2024, 12:10
Energetika naziri ABŞ-a gedib
18-04-2024, 09:45
Yeni model avtomobil həvəskarlarını heyran edir - Fotolar
18-04-2024, 09:00
Kolumbiya da BRİCS-ə maraq göstərir
17-04-2024, 13:16
Şirvan kanalı 230 min hektar əkin sahəsini əhatə edəcək
17-04-2024, 12:07
Deputat cərimələrin artırılmasını tələb edir
17-04-2024, 09:02
Naxçıvanda dövlət orqanlarında yoxlamalar başlayıb
16-04-2024, 18:02
Azərbaycan Serbiyaya təxminən 6,3 milyon kubmetr qaz tədarük edib
16-04-2024, 15:20
Azərbaycanın xarici ticarət dövriyyəsi açıqlanıb
16-04-2024, 10:26
60 min tondan çox təhlükəli tullantı zərərsizləşdirilib
15-04-2024, 18:01
Akademiyada Novruz bayramı aprel ayında keçirilir - 14 minlik şübhəli tender gündəmə çevrilib
15-04-2024, 17:53
Ən çox şikayət edilən bankların adları bəlli olub - Siyahı
15-04-2024, 17:47
Məşhur şirkət Rusiyadakı aktivlərini satıb
15-04-2024, 16:52
Aqrar Sığorta Fondu 677 min manat qanunsuz köçürmə edib
15-04-2024, 16:34
Aqrar sığorta sahəsində hesabatlılıq pozulub
15-04-2024, 14:58
DSMF-də 6,5 milyon manatdan çox vəsait mənimsənilib
15-04-2024, 11:37
Azərbaycanın iqtisadi artım proqnozu açıqlanıb
14-04-2024, 23:11
Oqtay Əsədovun həyat yoldaşı son bir ildə Moskvada 14 milyon qazanıb
12-04-2024, 21:33
Dünyanın ən böyük hava limanı tikiləcək - Foto
10-04-2024, 12:43
Yeni şəhər inşa olunur - Foto
9-04-2024, 14:07
Deputatın şirkəti Milli Onkologiya Mərkəzinin 5.2 milyonluq daha bir tenderini "qapazlayıb"
9-04-2024, 09:34
İqtisadi Şuranın növbəti iclası keçirilib - Foto
8-04-2024, 15:52
Bakı Metropolitenində yoxlama aparılacaq
8-04-2024, 14:53
ABŞ Çin banklarını sanksiyalarla hədələyir
8-04-2024, 13:17
Əksər ölkələrdə ərzaq inflyasiyası davam edir
8-04-2024, 11:10
11530 məcburi köçkünün vahid aylıq müavinəti dayandırılıb
6-04-2024, 18:00
Ən çox şikayət edilən sığorta şirkətlərinin adı bəlli olub - Cədvəl
6-04-2024, 11:13
Siqaret idxalı sahəsində yeni tələb qoyulub
5-04-2024, 15:41
Əli Əsədov ezamiyyə xərcləri ilə bağlı qərar imzalayıb
5-04-2024, 13:58
DTX-nin xaricdəki nümayəndələri vergidən azad olunacaq
5-04-2024, 13:40
Dərmanlar üçün ƏDV-nin ləğvi təklif olunur
5-04-2024, 13:15
Rusiya iqtisadiyyatı ilə bağlı proqnozlar təsdiqini tapmır