19:14 / 18-10-2025
İlham Əliyev ABŞ Mərkəzi Komandanlığının komandanını qəbul edib - Fotolar
18:04 / 18-10-2025
Rusiyalı bloqer evində ölü tapılıb
16:37 / 18-10-2025
Vatikan zəfəri - Foto
16:15 / 18-10-2025
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
16:01 / 18-10-2025
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
11:54 / 18-10-2025
İlham Əliyev “Kazinform”a müsahibə verib
11:14 / 18-10-2025
Azərbaycanın Müqəddəs Taxt-Tacdakı səfirliyinin inzibati ofisi açılıb
10:26 / 18-10-2025
Mehriban Əliyeva: "Azərbaycanın dövlət müstəqilliyi, suverenliyi..." - Foto
09:13 / 18-10-2025
Premyer Liqa: Bu gün daha iki görüş baş tutacaq
00:03 / 18-10-2025
Bu gün Azərbaycanın Müstəqilliyinin Bərpası Günüdür
23:44 / 17-10-2025
Mehriban Əliyeva Vatikanın dövlət katibi ilə görüşüb - Foto
23:09 / 17-10-2025
Zelenski ilə Tramp Ağ evdə görüşüblər - Yenilənib
21:40 / 17-10-2025
"Qarabağ" "Turan Tovuz"a qalib gəlib
19:51 / 17-10-2025
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
19:50 / 17-10-2025
Mehriban Əliyeva Roma Papası ilə görüşüb - Fotolar
19:38 / 17-10-2025
Deportasiyadan bəhs edən kitabın təqdimatı olub - Fotolar
19:17 / 17-10-2025
Macarıstan Putini həbs etməyəcək
19:11 / 17-10-2025
NATO Avropada dron təxribatlarına qarşı tədbirləri gücləndirib
18:53 / 17-10-2025
Kreml Donald Trampı çaşdırır
18:38 / 17-10-2025
Prezident yeni səfirlik təsis edib - Sərəncam
18:08 / 17-10-2025
Ceyhun Bayramov İƏT Əmək Mərkəzinin baş direktoru ilə görüşüb
18:02 / 17-10-2025
DİN-də kollegiya iclası keçirilib
17:55 / 17-10-2025
HƏMAS-İsrail sülhü davamlı olacaqmı?
17:16 / 17-10-2025
Azərbaycanın əsas neft ixrac etdiyi ilk 5 ölkə - Siyahı
16:57 / 17-10-2025
Ramiz Mehdiyev ev dustaqlığını bu villasında çəkir - Fotolar
16:46 / 17-10-2025
AMEA Ramiz Mehdiyevlə bağlı məhkəmə qərarını gözləyir
16:20 / 17-10-2025
Departament rəisi vəzifədən azad edilib
16:14 / 17-10-2025
Azərbaycan millisi FIFA reytinqində bir pillə irəliləyib
16:00 / 17-10-2025
Bakıda TDT-nin Sənaye, Elm, Texnologiya və İnnovasiya Nazirlərinin 2-ci iclası keçiriləcək
15:30 / 17-10-2025
Ramiz Mehdiyev 7 saat dindirilib?
12:11 / 17-10-2025
Professor: Ramiz Mehdiyev yüksək vəzifələrə 900-dən çox kadr yerləşdirib
19:51 / 17-10-2025
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
17:37 / 15-10-2025
Cəlaloğlu: Məsələ Ramiz Mehdiyevin həbsi ilə məhdudlaşmamalıdır - Müsahibə
14:10 / 16-10-2025
“Ramiz Mehdiyev anti-milli ünsürdür” - DQC sədri
22:14 / 14-10-2025
Ramiz Mehdiyevə 4 aylıq ev dustağı cəzası verilib - (Yenilənib)
13:21 / 15-10-2025
Prezident yeni idarə yaradıb - Fərman
16:01 / 18-10-2025
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
13:05 / 16-10-2025
Təndir çörəyinin ətri - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
11:33 / 16-10-2025
Ramiz Mehdiyevlə əlaqəli şəxslər həbs edilə bilər
23:49 / 15-10-2025
Vahid Əhmədovdan Ramiz Mehdiyev haqqında - Açıqlama
11:59 / 15-10-2025
Ərdoğan Netanyahunu zirvəyə buraxmayıb
16:15 / 18-10-2025
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
İcra başçılarının kəndlilərdən pambıq əkmək tələbi aqrar sektordakı tənəzzülü dərinləşdirir – Ekspert
Tarix: 04-03-2018 13:20 | Bölmə: İqtisadiyyat
Son illərdə dövlət büdcəsindən aqrar sahənin inkişafına yüz milyonlarla manat vəsait ayrılsa da, bu sektorda ciddi irəliləyiş yoxdur. Əksinə, bəzən kənd təsərrüfatında geriləmələrin şahidi oluruq.
Reyting.az-ın məlumatına görə, bu ilin yanvar ayında əvvəlki illərlə müqayisədə ərzaq malları və kənd təsərrüfatı məhsullarının idxalı dəfələrlə artıb. Buğda idxalı - 2 dəfədən çox, ət - 50 faiz, kəsim üçün nəzərdə tutulan ətlik diri heyvanlar - 2,4 dəfə, süd - 2,5 dəfədən çox, çay - 50 faiz, bitki və heyvan mənşəli piylər və yağlar isə 4 dəfədən çox artıb.
Qeyd edək ki, digər ərzaq mallarının, kənd təsərrüfatı məhsullarının idxalında da kəskin artım var. Bu azmış kimi çay ixracı 47 faiz, bitki və heyvan mənşəli piylər və yağların ixracı 2,3 dəfə, şəkər ixracı isə 2,7 dəfə azalıb.
Amma belə bir məqamda ərzaq təhlükəsizliyinin təmin oluması ilə deyil, pambıqçılığın inkişafı yönündə tələblər artırılır. Hökumət nümayəndələri, eləcə də yerli icra hakimiyyətiləri pambıq əkməyi kəndlilər üçün məcburiyyətə çevirib.
İqtisadçı ekspert Rövşan Ağayev hesab edir ki, yerli icra orqanlarının vətəndaşları öz şəxsi mülkiyyətində olan torpaqlarında pambıq əkməyə məcbur etməsi narahatlıq doğuran məsələdir. Onun qənaətincə, bu addım insan haqqı məsələsidir və vətəndaşı özü istəməyi hansısa bir işə məcbur etmək insan hüquqlarının pozulmasıdır:
“İkincisi, bu mülkiyyət hüququnun pozulmasıdır. İnsanlar öz şəxsi mülkiyyətindən necə istifadə etmələrinə yalnız özləri qərar verə bilərlər”.
Amma burda maraqlı olan başqa məsələlər də var. Rövşan Ağayev bildirib ki, kənd təsərrüfatına yararlı torpaqların cəmi 25 faizi pay torpaqları formasında vətəndaşlara verilib - təxminən 1.3 milyon hektar. Yerdə qalan 3.5 milyon hektara yaxın kənd təsərrüfatına yararlı torpaq dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində saxlanılıb. Eyni zamanda, dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində saxlanan kənd təsərrüfatı torpaqlarının 600 min hektara yaxını əkinə yararlıdır. İndi əsas sual da budur: Niyə məmurlar dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində olan yüz minlərlə hektar torpağın 150-200 min hektarını pambıq əkinlərinə cəlb etməklə vətəndaşları rahat buraxmaq istəmirlər? Axı vətəndaşların əlindəki
az həcmdə torpaqla ölkənin ərzaq təhlükəsizliyi qismən təmin edilir.
İqtisadçı ekspertin sözlərinə görə, rəsmi statistika da etiraf edir ki, bütün kənd təsərrüfatı məhsullarının ən azı 90 faizi ev təsərrüfatlarının sərəncamında olan həmin 1.3 milyon hektar torpaqda istehsal edilir.
Ekspert onu da vurğulayıb ki, əgər doğrudan da pambıq əkmək fermerlər üçün sərfəlidirsə, hökumət insanları incitmədən burda müvafiq mexanizm tətbiq edə bilər:
“Dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində olan əkinə yararlı və suvarıla bilən torpaqlardan təxminən 100 min hektar torpaq fondu açıq müsabiqələr vasitəsilə fermerlərə təklif edilir. Bu torpaqlar üçün icarə haqqı və suvarma suyu üçün haqq alınmır. Bu əkinlərə becərmə başlayan andan kənd təsərrüfatı sığortası təmin edilir, sığorta ödənişlərinin bir hissəsini hökumət, bir hissəsini də pambıq zavodları üzərinə götürür. Əgər belə şərtlər altında pambıq əkməyə iddialı fermerlərin sayı çox olacaqsa, deməli, bu sahə mənfəət gətirir, maraq olmayacaqsa, deməli, sərfəli iş deyil.
Bu mexanizmin tətbiqinin bir üstünlüyü də odur ki, pambıq əkini on minlərlə adamı cəlb etməklə 0.5-1 hektarlıq sahələrdə yox, daha az sayda insan hesabına ən azı 50-100 hektarlıq sahələrdə həyata keçiriləcək. Miqyas effekti hesabına xərclərin azalması pambıq əkinlərini daha rentabelli edə bilər”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-03-2018 13:20 | Bölmə: İqtisadiyyat
Son illərdə dövlət büdcəsindən aqrar sahənin inkişafına yüz milyonlarla manat vəsait ayrılsa da, bu sektorda ciddi irəliləyiş yoxdur. Əksinə, bəzən kənd təsərrüfatında geriləmələrin şahidi oluruq.
Reyting.az-ın məlumatına görə, bu ilin yanvar ayında əvvəlki illərlə müqayisədə ərzaq malları və kənd təsərrüfatı məhsullarının idxalı dəfələrlə artıb. Buğda idxalı - 2 dəfədən çox, ət - 50 faiz, kəsim üçün nəzərdə tutulan ətlik diri heyvanlar - 2,4 dəfə, süd - 2,5 dəfədən çox, çay - 50 faiz, bitki və heyvan mənşəli piylər və yağlar isə 4 dəfədən çox artıb.
Qeyd edək ki, digər ərzaq mallarının, kənd təsərrüfatı məhsullarının idxalında da kəskin artım var. Bu azmış kimi çay ixracı 47 faiz, bitki və heyvan mənşəli piylər və yağların ixracı 2,3 dəfə, şəkər ixracı isə 2,7 dəfə azalıb.
Amma belə bir məqamda ərzaq təhlükəsizliyinin təmin oluması ilə deyil, pambıqçılığın inkişafı yönündə tələblər artırılır. Hökumət nümayəndələri, eləcə də yerli icra hakimiyyətiləri pambıq əkməyi kəndlilər üçün məcburiyyətə çevirib.
İqtisadçı ekspert Rövşan Ağayev hesab edir ki, yerli icra orqanlarının vətəndaşları öz şəxsi mülkiyyətində olan torpaqlarında pambıq əkməyə məcbur etməsi narahatlıq doğuran məsələdir. Onun qənaətincə, bu addım insan haqqı məsələsidir və vətəndaşı özü istəməyi hansısa bir işə məcbur etmək insan hüquqlarının pozulmasıdır:
“İkincisi, bu mülkiyyət hüququnun pozulmasıdır. İnsanlar öz şəxsi mülkiyyətindən necə istifadə etmələrinə yalnız özləri qərar verə bilərlər”.
Amma burda maraqlı olan başqa məsələlər də var. Rövşan Ağayev bildirib ki, kənd təsərrüfatına yararlı torpaqların cəmi 25 faizi pay torpaqları formasında vətəndaşlara verilib - təxminən 1.3 milyon hektar. Yerdə qalan 3.5 milyon hektara yaxın kənd təsərrüfatına yararlı torpaq dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində saxlanılıb. Eyni zamanda, dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində saxlanan kənd təsərrüfatı torpaqlarının 600 min hektara yaxını əkinə yararlıdır. İndi əsas sual da budur: Niyə məmurlar dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində olan yüz minlərlə hektar torpağın 150-200 min hektarını pambıq əkinlərinə cəlb etməklə vətəndaşları rahat buraxmaq istəmirlər? Axı vətəndaşların əlindəki
az həcmdə torpaqla ölkənin ərzaq təhlükəsizliyi qismən təmin edilir.
İqtisadçı ekspertin sözlərinə görə, rəsmi statistika da etiraf edir ki, bütün kənd təsərrüfatı məhsullarının ən azı 90 faizi ev təsərrüfatlarının sərəncamında olan həmin 1.3 milyon hektar torpaqda istehsal edilir.
Ekspert onu da vurğulayıb ki, əgər doğrudan da pambıq əkmək fermerlər üçün sərfəlidirsə, hökumət insanları incitmədən burda müvafiq mexanizm tətbiq edə bilər:
“Dövlət və bələdiyyə mülkiyyətində olan əkinə yararlı və suvarıla bilən torpaqlardan təxminən 100 min hektar torpaq fondu açıq müsabiqələr vasitəsilə fermerlərə təklif edilir. Bu torpaqlar üçün icarə haqqı və suvarma suyu üçün haqq alınmır. Bu əkinlərə becərmə başlayan andan kənd təsərrüfatı sığortası təmin edilir, sığorta ödənişlərinin bir hissəsini hökumət, bir hissəsini də pambıq zavodları üzərinə götürür. Əgər belə şərtlər altında pambıq əkməyə iddialı fermerlərin sayı çox olacaqsa, deməli, bu sahə mənfəət gətirir, maraq olmayacaqsa, deməli, sərfəli iş deyil.
Bu mexanizmin tətbiqinin bir üstünlüyü də odur ki, pambıq əkini on minlərlə adamı cəlb etməklə 0.5-1 hektarlıq sahələrdə yox, daha az sayda insan hesabına ən azı 50-100 hektarlıq sahələrdə həyata keçiriləcək. Miqyas effekti hesabına xərclərin azalması pambıq əkinlərini daha rentabelli edə bilər”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 14:15
"Azəristiliktəchizat"ın "Azəriqaz"a borcu açıqlanıb
Dünən, 13:12
Avropada şərab istehlakı azalır
Dünən, 12:05
Azərbaycanın xarici dövlət borcu azalıb
Dünən, 10:00
Pensiya yaşı artırılacaq? - Açıqlama
16-10-2025, 18:48
Yeni tikinti matrealı satışa çıxarılıb - Foto
16-10-2025, 15:57
Çin demoqrafik böhranı texnoloji üstünlüklə həll edir - Foto
16-10-2025, 13:44
Ticarət müharibəsi dolları ucuzlaşdırır
16-10-2025, 11:15
Azərbaycan neft məhsullarının ixracını artırıb
16-10-2025, 09:10
Rusiya Latviyaya sanksiyalarla cavab verəcək
15-10-2025, 17:59
Mask "Cybertruck"in satışını süni şəkildə artırıb
15-10-2025, 17:18
Sabah Binəqədinin bəzi ərazilərində qaz olmayacaq
15-10-2025, 13:34
Dövlət Xidməti işçilərinin sayı artırılıb
15-10-2025, 12:14
Külək turbinlərini süni intellekt idarə edəcək - Foto
14-10-2025, 15:29
Azərbaycanda kərə yağı bahalaşıb
14-10-2025, 15:06
Azərbaycan, İran və Rusiya rəsmiləri Şimal-Cənub dəhlizində - Foto
14-10-2025, 12:10
Dövlət Xidməti 220 min manatlıq çap məhsulları alır
14-10-2025, 10:30
Agentliyə azad edilmiş ərazilərə dair yeni vəzifə həvalə olunub
14-10-2025, 10:11
Azərbaycan-İran-Rusiya birgə İşçi qrupu yaradılacaq
13-10-2025, 18:04
"Sədərək"də reklam qurğuları sökülür
13-10-2025, 16:46
Azərbaycan və Rusiyanın baş nazirlərinin müavinləri görüşüblər
13-10-2025, 14:39
Süni intellekt ABŞ-ı böyük iqtisadi problemdən qoruyub
13-10-2025, 12:08
Türkiyədə türkəsilli əcnəbilərə işləmək hüququ verilib
13-10-2025, 11:18
Azərbaycana idxal olunan bioloji aktiv qidada uyğunsuzluq aşkarlanıb
13-10-2025, 09:50
"Lamborghini" elektrik avtomobillərindən imtina edir
13-10-2025, 07:47
Tramp şirkətləri 770 milyard dollar zərərlə üzləşdirib
10-10-2025, 09:55
Dubaydan Bakıya gətirilən brilyant qaşlar gömrükdən buraxılmayıb
10-10-2025, 09:18
Ən çox şikayət edilən bank hansıdır? - Mərkəzi Bankdan açıqlama
9-10-2025, 17:50
Bəzi ölkələrdən Azərbaycana quş ətinin idxalına məhdudiyyət qoyulub
9-10-2025, 12:57
Əli Əsədov yeni qərar imzalayıb
9-10-2025, 12:39
"Azərikart"ın lisenziyası məhdudlaşdırılıb
9-10-2025, 07:43
Rusiyada benzin qıtlığı 20 faizə çatıb
8-10-2025, 12:01
Ekspert naziri tənqid edib: "Özü iqtisadçı, müavinin biri hüquqşünas, digəri politoloq..."
8-10-2025, 10:45
Yüzlərlə MMC yaradaraq qanunsuzluq edən şəxsə hökm oxunub
8-10-2025, 10:28
Əmək müqavilələrini "mygov"da da imzalamaq mümkün olacaq
8-10-2025, 09:29
AYNA yolların xətlənməsinə 45 milyon xərcləyəcək
8-10-2025, 07:36
Süni intellekt sahəsində böhran gözlənilir
7-10-2025, 11:20
Qızılın qiyməti sürətlə yeni rekorda yaxınlaşır
7-10-2025, 10:05
Lukaşenko Belarusda qiymət artımlarını qadağan edib
6-10-2025, 12:11
Dövlət büdcəsinin gəlirləri artıb - 675,2 milyon manat
6-10-2025, 11:07
Gəncədəki köhnə avtobuslar Bakıda istifadə olunur
6-10-2025, 10:39
Baş nazir əmək pensiyaları ilə bağlı qərar imzalayıb
6-10-2025, 10:13
DİN bank kartları ilə bağlı əhaliyə növbəti xəbərdarlığı edib
6-10-2025, 08:01
“OPEC+” neft hasilatını artıracaq
4-10-2025, 12:04
İlham Əliyev iki bankla bağlı fərman imzalayıb
4-10-2025, 10:05
Azərbaycanda mənzillər bahalaşır - Səbəb
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
