12:26 / 17-11-2025
Daha bir bank bayraqla paylaşımda kobud səhvə yol verib - Foto
12:21 / 17-11-2025
ABŞ rəsmisi TRİPP layihəsini müzakirə etmək üçün İrəvana gəlib
12:07 / 17-11-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
11:55 / 17-11-2025
Arif Rəhimzadə: "Ramiz Mehdiyevlə konkret məhkəmə qərarı olduqdan sonra..."
11:38 / 17-11-2025
Azərbaycan WUF13 çərçivəsində liderlərin sammitinə ev sahibliyi edəcək
11:33 / 17-11-2025
Ukraynanın daha iki şəhəri mühasirəyə alına bilər
11:28 / 17-11-2025
Sürücülük vəsiqəsi almaq üçün yenilik edilib
10:59 / 17-11-2025
Nazir Vüqar Mustafayev Pakistanda hərbi təlimi izləyib
10:58 / 17-11-2025
Rusiyaya gedənlərin sayı azalıb - Səbəb
10:32 / 17-11-2025
Ağdərə və Pirəkəşküldə yararsız döyüş sursatları məhv ediləcək
10:25 / 17-11-2025
Şahruddin Məhəmmədəliyev: "Bundan sonrası daha pis olacaq"
10:10 / 17-11-2025
Anardan yayılan fotosuna reaksiya: "Hansı klinikadır, heç xatırlamıram"
10:04 / 17-11-2025
Prezident WTDC-25-in iştirakçılarına müraciət ünvanlayıb - Yenilənib
10:02 / 17-11-2025
Saməddin Əsədov WTDC-25-in sədri seçilib
09:28 / 17-11-2025
Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətində müşavirə keçirilib
09:15 / 17-11-2025
Prezident Milli Dirçəliş Günü münasibətilə foto paylaşıb
09:11 / 17-11-2025
Mehriban Əliyeva sosial şəbəkədə paylaşım edib - Foto
09:06 / 17-11-2025
Tramp suala görə jurnalisti təhqir edib
08:58 / 17-11-2025
Səhiyyə işçiləri hökumət əleyhinə yürüş keçiriblər
08:52 / 17-11-2025
Ankara hökumətlə üsyançıların razılaşmasını alqışlayır
08:40 / 17-11-2025
Çilidə prezident və parlament seçkiləri ikinci tura qalıb
08:35 / 17-11-2025
52 dövlət nasizmi “dəstəkləyir”
08:30 / 17-11-2025
Tramp Maduro ilə mümkün danışıqları açıqlayıb
08:23 / 17-11-2025
Odessa vilayətində daha bir partlayış baş verib
06:22 / 17-11-2025
Orban: Ukraynanın Rusiyaya qalib gəlmək şansı yoxdur
06:01 / 17-11-2025
Dünyanın ən nəhəng abidələri
00:02 / 17-11-2025
Azərbaycanda Milli Dirçəliş Günü qeyd edilir
20:14 / 16-11-2025
Altımış beşinci aşırım - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
19:59 / 16-11-2025
İlham Əliyevin Özbəkistana səfəri başa çatıb
16:53 / 12-11-2025
Təyyarə qəzasında həlak olan hərbçilər Türkiyə-Azərbaycan ittifaqının ilk şəhidləridir
17:00 / 14-11-2025
Professor: Ermənistanda ən azı üç Ramiz Mehdiyev var
14:25 / 15-11-2025
İlham Əliyev Özbəkistanda səfərdədir - (Yenilənib) - Fotolar
18:03 / 13-11-2025
Növbəti müharibələr kosmosda başlayacaq - Xəbərdarlıq
16:32 / 14-11-2025
Ekspert: Ermənistan 5-10 il ərzində Azərbaycana qarşı silahlanmanı davam etdirəcək
16:01 / 14-11-2025
Azərbaycan Rusiyaya nota verib
14:18 / 15-11-2025
Ağdam və Zəngilana növbəti köç karvanları gedib - (Yenilənib)
18:17 / 14-11-2025
Ərəstun Oruclunu həbs etmək istəyirlər
13:57 / 13-11-2025
Xocalının daha iki kəndinə köç karvanı gedib - Fotolar
22:57 / 14-11-2025
BMT Baş katibi Kiyevdə Azərbaycan səfirliyinə raket zərbəsini pisləyib
21:10 / 12-11-2025
Karateçimiz İslam Həmrəyliyi Oyunlarının qalibi olub
Avronun zəifləməsi Azərbaycana idxal xərcinə təsir edə bilər - Deputat
Tarix: 13-07-2022 15:30 | Bölmə: İqtisadiyyat
Dünya bazarında dolların kəskin möhkəmlənməsi davam edir. ABŞ pulu əksər səbət valyutalara nisbətən güclənməkdədir.
Reyting.az xəbər verir ki, bunu Milli Məclisin üzvü, iqtisadçı-alim Vüqar Bayramov bildirib.
V. Bayramov qeyd edib ki, avronun məzənnəsi son 23 ildə ilk dəfə dollar ilə bərabərləşib: “İndi birjalarda 1 avro almaq üçün, demək olar, 1 dollar ödəmək lazımdır. Son 1 ildə avro 18 faiz dəyər itirib. Avropa pulunun ucuzlaşması Rusiya-Ukrayna müharibəsi başladıqdan sonra daha da sürətlənib”.
İqtisadçı-alim qeyd edib ki, avronun kəskin ucuzlaşmasının əsas səbəbi də məhz Ukraynadakı savaşdır: “Digər tərəfdən, Rusiyanın Avropaya qaz təchizatını məhdudlaşdırması və avrozonada yüksək infilyasiya, iqtisadi proqnozlarda neqativ dürüstləşmə və bütövlükdə daha dərin böhran gözləntiləri avronu zəiflədir. Mavi qazın qiymətindəki kəskin artımlar “qoca qitə”də real sektorun inkişafını ciddi şəkildə əngəlləyir.
Eyni zamanda, ABŞ Federal Ehtiyatlar Sisteminin (FED) uçot dərəcəsində kəskin artımlara getməsi də avro daxil olmaqla digər səbət valyutalarının dollara olan kursuna təsirsiz ötüşmür. Ötən ay FED dərəcəni 75 baza bəndi artıraraq 1,50-1,75 faiz aralığına çatdırıb. Bu, 1994-cü ildən bəri ən yüksək artım idi. İyul ayında da ABŞ-da uçot dərəcəsinin yenidən artırılacağını istisna etmirlər. Ekspertlər uçot dərəcəsinin ilin sonunadək daha 1,75 baza bəndi artıraraq 3.4 faizə çatdırılacağını bildirirlər”.
V. Bayramov diqqətə çatdırıb ki, FED bu il 2 faizlik infilyasiya hədəfləsə də artıq 12 aylıq qiymət artımı səviyyəsi 7.0 faizə yaxınlaşır: “Bu son 40 ildə ABŞ-da ən yüksək infilyası göstəricisidir. Digər tərəfdən, Birləşmiş Ştatlar ÜDM-də artım 2.8 % proqnoza qarşı 1.7 faiz olub. Bütün bunlar FED-i kəskin dərəcə artımlara getməyə məcbur edib. Nəticədə isə dolların kəskin möhkəmlənməsi ilə müşahidə edilir.
Avronun ucuzlaşması Avropa məhsullarının dollar ifadəsində ucuzlaşmasına səbəb olur. Doğrudur, avrozonada infilyasiya səviyyəsi də kifayət qədər yüksəkdir. Amma qlobal infilyasiya dərəcəsini nəzərə alsaq ucuz avro həm də dollar ifadəsində daha az xərcli Avropa məhsulları deməkdir.
Rusiya Ukrayna müharibəsi başladıqdan sonra manatın da avroya nisbətən möhkəmlənməsi müşahidə olunur. Bu il fevralın 24-də 1 avro 1.9115 manat idisə, indi kurs 1.7060-dək dəyişib. Bu, manatın avroya nisbətən son 5 aydan 12 faiz möhkəmlənməsi anlamına gəlir. Qeyd edək ki, manatın avroya birbaşa deyil, çarpaz məzənnəsi müəyyənləşir və avro dollara nisbətən dəyər itirdikcə Azərbaycan pulu Avropa valyutasına nəzərən möhkəmlənir.
Bu arada uzun müddətdən sonra Avropa Mərkəzi Bankının bu ay uçot dərəcəsini 0.25 faiz artıracağı gözlənilir. Amma yenə də Avropada uçot dərəcəsi okeanın o tayı ilə müqayisədə daha aşağı faiz bəndləri ilə yüksəldilir.
Avronun zəifləməsi Avropadan Azərbaycana idxal edilən məhsullarının xərcinə təsir edə bilər. Amma avrozonada infilyasiya səviyyəsi yüksək olduğundan idxal edilən mallarda xüsusi qiymət azalmaları proqnozlaşdırılmır. Bununla yanaşı, Avropa istehsallı avtomobillərin xərcində müəyyən azalmaların olacağı istisna deyil”.
Dolların dünya bazarında möhkəmlənməsi kontekstində manatın məzənnəsinə gəldikdə isə V. Bayarmov qeyd edib ki, kursa təsir göstərən əsas iqtisadi faktorlar ölkəyə daxil olan valyutanın həcmi, eyni zamanda Dövlət Neft Fondu tərəfindən hərraca çıxarılan valyutanın məbləğidir: “Valyutaya olan tələbin əhəmiyyətli hissəsi Neft Fondu tərəfindən ödənilir. Bu baxımdan Neft Fondunun hərraca çıxartdığı vəsaitlərin həcmi dollara olan tələbin ödənilməsində çox önəmlidir. Bu da təbii ki, manatın məzənnəsi baxımından vacib hesab olunur. Təbii ki, xarici ticarət tərəfdaşlarımızda milli valyutalarının məzənnələrindəki dəyişikliklər də iqtisadi faktorlardan biridir.
Bütün bunlar ilə yanaşı, praktiki olaraq, manatın məzənnəsi birbaşa Azərbaycan Mərkəzi Bankının qərarından asılıdır. Mərkəzi Bank prosesə birbaşa intervensiya etmək imkanlarını qoruyub saxlayır. Ona görə də qlobal valyuta bazarındakı kəskin volatillik fonunda manatın məzənnəsinin necə dəyişməsi birbaşa Azərbaycan Mərkəzi Bankının mövqeyindən asılı olacaq”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 13-07-2022 15:30 | Bölmə: İqtisadiyyat
Dünya bazarında dolların kəskin möhkəmlənməsi davam edir. ABŞ pulu əksər səbət valyutalara nisbətən güclənməkdədir.
Reyting.az xəbər verir ki, bunu Milli Məclisin üzvü, iqtisadçı-alim Vüqar Bayramov bildirib.
V. Bayramov qeyd edib ki, avronun məzənnəsi son 23 ildə ilk dəfə dollar ilə bərabərləşib: “İndi birjalarda 1 avro almaq üçün, demək olar, 1 dollar ödəmək lazımdır. Son 1 ildə avro 18 faiz dəyər itirib. Avropa pulunun ucuzlaşması Rusiya-Ukrayna müharibəsi başladıqdan sonra daha da sürətlənib”.
İqtisadçı-alim qeyd edib ki, avronun kəskin ucuzlaşmasının əsas səbəbi də məhz Ukraynadakı savaşdır: “Digər tərəfdən, Rusiyanın Avropaya qaz təchizatını məhdudlaşdırması və avrozonada yüksək infilyasiya, iqtisadi proqnozlarda neqativ dürüstləşmə və bütövlükdə daha dərin böhran gözləntiləri avronu zəiflədir. Mavi qazın qiymətindəki kəskin artımlar “qoca qitə”də real sektorun inkişafını ciddi şəkildə əngəlləyir.
Eyni zamanda, ABŞ Federal Ehtiyatlar Sisteminin (FED) uçot dərəcəsində kəskin artımlara getməsi də avro daxil olmaqla digər səbət valyutalarının dollara olan kursuna təsirsiz ötüşmür. Ötən ay FED dərəcəni 75 baza bəndi artıraraq 1,50-1,75 faiz aralığına çatdırıb. Bu, 1994-cü ildən bəri ən yüksək artım idi. İyul ayında da ABŞ-da uçot dərəcəsinin yenidən artırılacağını istisna etmirlər. Ekspertlər uçot dərəcəsinin ilin sonunadək daha 1,75 baza bəndi artıraraq 3.4 faizə çatdırılacağını bildirirlər”.
V. Bayramov diqqətə çatdırıb ki, FED bu il 2 faizlik infilyasiya hədəfləsə də artıq 12 aylıq qiymət artımı səviyyəsi 7.0 faizə yaxınlaşır: “Bu son 40 ildə ABŞ-da ən yüksək infilyası göstəricisidir. Digər tərəfdən, Birləşmiş Ştatlar ÜDM-də artım 2.8 % proqnoza qarşı 1.7 faiz olub. Bütün bunlar FED-i kəskin dərəcə artımlara getməyə məcbur edib. Nəticədə isə dolların kəskin möhkəmlənməsi ilə müşahidə edilir.
Avronun ucuzlaşması Avropa məhsullarının dollar ifadəsində ucuzlaşmasına səbəb olur. Doğrudur, avrozonada infilyasiya səviyyəsi də kifayət qədər yüksəkdir. Amma qlobal infilyasiya dərəcəsini nəzərə alsaq ucuz avro həm də dollar ifadəsində daha az xərcli Avropa məhsulları deməkdir.
Rusiya Ukrayna müharibəsi başladıqdan sonra manatın da avroya nisbətən möhkəmlənməsi müşahidə olunur. Bu il fevralın 24-də 1 avro 1.9115 manat idisə, indi kurs 1.7060-dək dəyişib. Bu, manatın avroya nisbətən son 5 aydan 12 faiz möhkəmlənməsi anlamına gəlir. Qeyd edək ki, manatın avroya birbaşa deyil, çarpaz məzənnəsi müəyyənləşir və avro dollara nisbətən dəyər itirdikcə Azərbaycan pulu Avropa valyutasına nəzərən möhkəmlənir.
Bu arada uzun müddətdən sonra Avropa Mərkəzi Bankının bu ay uçot dərəcəsini 0.25 faiz artıracağı gözlənilir. Amma yenə də Avropada uçot dərəcəsi okeanın o tayı ilə müqayisədə daha aşağı faiz bəndləri ilə yüksəldilir.
Avronun zəifləməsi Avropadan Azərbaycana idxal edilən məhsullarının xərcinə təsir edə bilər. Amma avrozonada infilyasiya səviyyəsi yüksək olduğundan idxal edilən mallarda xüsusi qiymət azalmaları proqnozlaşdırılmır. Bununla yanaşı, Avropa istehsallı avtomobillərin xərcində müəyyən azalmaların olacağı istisna deyil”.
Dolların dünya bazarında möhkəmlənməsi kontekstində manatın məzənnəsinə gəldikdə isə V. Bayarmov qeyd edib ki, kursa təsir göstərən əsas iqtisadi faktorlar ölkəyə daxil olan valyutanın həcmi, eyni zamanda Dövlət Neft Fondu tərəfindən hərraca çıxarılan valyutanın məbləğidir: “Valyutaya olan tələbin əhəmiyyətli hissəsi Neft Fondu tərəfindən ödənilir. Bu baxımdan Neft Fondunun hərraca çıxartdığı vəsaitlərin həcmi dollara olan tələbin ödənilməsində çox önəmlidir. Bu da təbii ki, manatın məzənnəsi baxımından vacib hesab olunur. Təbii ki, xarici ticarət tərəfdaşlarımızda milli valyutalarının məzənnələrindəki dəyişikliklər də iqtisadi faktorlardan biridir.
Bütün bunlar ilə yanaşı, praktiki olaraq, manatın məzənnəsi birbaşa Azərbaycan Mərkəzi Bankının qərarından asılıdır. Mərkəzi Bank prosesə birbaşa intervensiya etmək imkanlarını qoruyub saxlayır. Ona görə də qlobal valyuta bazarındakı kəskin volatillik fonunda manatın məzənnəsinin necə dəyişməsi birbaşa Azərbaycan Mərkəzi Bankının mövqeyindən asılı olacaq”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
15-11-2025, 10:20
Rəşt-Astara dəmir yolu üzrə icra müqaviləsi yaxın vaxtlarda imzalanacaq
14-11-2025, 18:01
Qanunu pozan şirkət rəhbəri 20 min manat cərimələnib
14-11-2025, 17:30
Deputatlar bu tarixlərdə büdcəni müzakirə edəcəklər
14-11-2025, 16:47
İpoteka və Kredit Zəmanət Fondu 650 minlik xidməti maşınlar alır
14-11-2025, 16:29
Bakıda iki tona yaxın yararsız ət aşkarlanıb
14-11-2025, 12:17
Bakıda at ətini dana əti adı ilə satırmışlar
13-11-2025, 17:43
Nazim İbrahimovun qardaşının köhnə maşını hərracda satılacaq
13-11-2025, 16:36
Vergi Məcəlləsi və "Gömrük tarifi haqqında" qanun dəyişib
13-11-2025, 16:25
Ən çox şikayət olunan sığorta şirkətləri - Siyahı
13-11-2025, 14:53
Bakıdakı şadlıq evində insanlara camış əti verilirmiş
13-11-2025, 12:57
On üç bankın əmlakı hərraca çıxarılıb
13-11-2025, 11:26
Yarım milyard manatlıq qalmaqallı vəsait... - Məhkəmə prosesi keçirilib
13-11-2025, 11:19
Vergi Xidmətində növbəti kadr dəyişikliyi olub
12-11-2025, 17:05
Çin şirkəti ilə günəş enerjisi layihəsi üzrə İcra Müqaviləsi imzalanıb
12-11-2025, 15:44
"İpoteka haqqında" qanun dəyişib
12-11-2025, 15:41
Şahin Məmmədov rəis müavini təyin edilib
12-11-2025, 11:26
SOCAR daha bir şirkət təsis edib
12-11-2025, 09:51
Əli Əsədov büdcə ilə bağlı yeni qərar imzalayıb
12-11-2025, 07:24
ABŞ vətəndaşlarının borcu 18,6 trilyon dollara çatıb
11-11-2025, 12:13
Yeni avtomobil dünya rekordu qazanıb
9-11-2025, 16:24
"Starlink" istifadəçilərinin sayı 8 milyonu keçib
9-11-2025, 16:15
Ən varlı ölkələr - Siyahı
7-11-2025, 15:11
Sahib Ələkbərov: “Vergi güzəştinin ləğvindən söhbət gedə bilməz”
7-11-2025, 10:09
"Neft Daşları"nda 181,8 mln. ton neft hasil edilib
7-11-2025, 08:40
"Apple" hər il "Google" şirkətinə bir milyard dollar ödəyəcək
6-11-2025, 14:01
Horadiz-Cəbrayıl-Zəngilan-Ağbənd yolu ödənişli olacaq
6-11-2025, 12:37
Media subyektləri üçün vergi güzəştləri uzadılacaq
6-11-2025, 09:36
Neftimiz cüzi ucuzlaşıb
5-11-2025, 17:30
Şadlıq evlərində mənşəyi məlum olmayan ətlər aşkarlanıb
5-11-2025, 17:11
326 milyonluq qaçaqmalçılıq edən şəxslərə hökm oxunub
5-11-2025, 15:58
Mərkəzi Bankda yeni təyinat olub
5-11-2025, 15:33
“European Tobacco-Baku” ASC səhmdarlara kələk gəlir - Şikayət var
5-11-2025, 14:47
Sosial, işsizlik və icbari tibbi sığorta daxilolmaları artıb
5-11-2025, 09:30
Dünya bazarı: Azərbaycan nefti ucuzlaşır
4-11-2025, 15:48
Nazir vergi güzəşti olacaq sahələri açıqlayıb
4-11-2025, 15:43
Bu qurumların layihələrinə vəsait ayrılmayacaq - Siyahı
4-11-2025, 14:56
Büdcə layihəsi Milli Məclisin plenar iclasına tövsiyə edilib
4-11-2025, 12:25
Azərbaycanın strateji valyuta ehtiyatı artıb
4-11-2025, 09:45
Gənclərimizi “zəhərləyən” “Bizon”... - Deputatdan çağırış
4-11-2025, 09:41
Dövlət Agentliyində maaş niyə verilmir? - Şikayət var
4-11-2025, 08:32
Berinq boğazından keçəcək tunelin dəyəri açıqlanıb
3-11-2025, 17:24
Sahibkarlıq subyektləri ilə bağlı yeni qərar verilib
3-11-2025, 11:26
İcra hakimiyyətinin tenderləri şübhə yaradb
3-11-2025, 10:09
Dünyada analoqu olmayan yol istifadəyə verilib
3-11-2025, 08:17
“OPEC+” dekabrda neft hasilatını artıracaq
Mikayıl Mikayılov deyir ki, festivalda nümayiş olunan tamaşa Azərbaycanla Meksika arasında teatr əlaqələrinin başlanğıcı sayıla bilər
ADP sədri ehtimal edir ki, “Tərtər işi” yaxşı araşdırılsa, onun da altından Mehdiyev və əlaltıları çıxacaq
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
