16:26 / 21-01-2025
İlham Əliyev Sultan Əhməd bin Sulaim ilə görüşüb
16:15 / 21-01-2025
Prezident İlham Əliyev Davosda İraq Prezidenti ilə görüşüb
16:04 / 21-01-2025
Xankəndidə Quru Qoşunlarının əməliyyat müşavirəsi keçirilib
15:53 / 21-01-2025
Əli Əsədov təhsil müəssisələrinin növləri ilə bağlı qərar imzalayıb
15:51 / 21-01-2025
Mirzоyan: "Rusiya Ermənistan üçün müttəfiqdir"
15:44 / 21-01-2025
Tramp: Rusiya və Çinlə mübarizə üçün Qrenlandiya bizdə olmalıdır
15:37 / 21-01-2025
Trampın vəzifədə ilk günü: Milleyin portreti Pentaqondan çıxarılıb
15:18 / 21-01-2025
Hərbçimiz vəfat edib
15:03 / 21-01-2025
"Sosial sığorta haqqında" qanuna dəyişiklik olunacaq
14:58 / 21-01-2025
Klinika: "İlyas İsmayılovun vəziyyəti ağır stabil olaraq qalır"
14:47 / 21-01-2025
İlham Əliyev Davosda daha bir şirkət prezidenti ilə görüşüb
14:38 / 21-01-2025
Xalq artisti yenidən reanimasiyaya yerləşdirilib
14:23 / 21-01-2025
Lavrov: Ermənistan və erməni xalqı bizim müttəfiqimizdir
14:17 / 21-01-2025
Sabiq prezident hakim qarşısına çıxarılıb - Fotolar
14:09 / 21-01-2025
Erməni spiker: Rusiya bizi tək qoyaraq bölgəni tərk edib
14:03 / 21-01-2025
Qarabağ zonasında 601.8 hektar ərazi minalardan təmizlənib
14:00 / 21-01-2025
İran Trampla danışıqlara başlamağa hazırdır
13:54 / 21-01-2025
Çin və Rusiya liderləri telefonla danışıb
13:49 / 21-01-2025
Ukrayna Rusiyanın mühüm obyektlərini vurub
13:41 / 21-01-2025
Rəsmi İrəvan Bakı ilə müzakirələrə başlamaq istəyir
13:16 / 21-01-2025
İlham Əliyev Donald Trampa təbrik məktubu göndərib
13:11 / 21-01-2025
Türk ordusu terrorçuları məhv edib
13:07 / 21-01-2025
Baş psixiatr saxlanılıb: bir milyon dollar əldə edib, bir neçə ev alıb
12:51 / 21-01-2025
Sabahın hava proqnoz açıqlanıb
12:39 / 21-01-2025
Tramp: Zelenski sülh müqaviləsi bağlamaq istəyir
12:38 / 21-01-2025
İlham Əliyev Davosda Latviya prezidenti ilə görüşüb - Foto
12:32 / 21-01-2025
İlon Maskın nasist salamı çaşqınlıq yaradıb
12:10 / 21-01-2025
Tramp Ağ evdə: yeni prezident nədən başlayıb?
12:07 / 21-01-2025
Milli Məclisdə ilkin səhiyyə xidməti ilə bağlı dinləmə keçiriləcək
11:56 / 21-01-2025
Bakı metrosunda cərimələrin məbləği artırılıb
21:47 / 18-01-2025
Milli Qəhrəmanın atasının kartından oğurlanan 80 min manat geri qaytarılıb - Yenilənib
21:19 / 17-01-2025
Xərçəng xəstəliyindən ölüm nisbəti ikiqat artıb
23:53 / 17-01-2025
Abşeronda yaşayış evində partlayış: beş nəfər yaralanıb
23:57 / 18-01-2025
“Azersun Holding”in rəhbəri vəfat edib
17:58 / 16-01-2025
XİN başçısı: "Azərbaycan və Gürcüstan nail olduqları uğurlardan arxayınlaşa bilməz"
00:07 / 17-01-2025
Rusiya qırıcıları Polşanın hava məkanına daxil olub - Gərginlik
09:53 / 18-01-2025
Nüvə silahı istehsalı artır - Foto
00:04 / 20-01-2025
20 Yanvar faciəsindən 35 il ötür
17:19 / 16-01-2025
Ağadadaş Ağayev məhkəmədə hiddətlənib
16:26 / 16-01-2025
Rafael Ağayev istefa verib
Meymunçiçəyi virusundan necə qorunmaq olar?
Tarix: 21-01-2025 10:44 | Bölmə: Slayd
Meymunçiçəyi infeksiyasına yoluxma riski çoxsaylı cinsi partnyorları olan şəxslər, xəstə insanın açıq yara möhtəviyyatı ilə tamlığı pozulmuş dəri səthi olan insanlarda, immunçatışmazlığı olan şəxslərdə daha yüksəkdir.
Reyting.az xəbər verir ki, bunu Səhiyyə Nazirliyinin mütəxəssis-eksperti, həkim-infeksionist Təyyar Eyvazov deyib.
O bildirib ki, virusa yoluxma xəstə heyvan, insan və ya virusa bulaşmış materiallarla təmas yolu ilə baş verir: "Viruslar bədənə zədələnən dəri, respirator yollar və ya selikli qişalarla (ağız, burun, göz) daxil olur. Yoluxma ehtimalı xəstə insanla cinsi əlaqə ilə də baş verə bilər. Heyvandan insana ötürülmə dişləmə, cırmaqlama, ov ətinin yeyilməsi, bədən mayeləri ilə birbaşa və yara materialları ilə dolayı yolla baş verir".
Təyyar Eyvazov qeyd edib ki, xəstəlik əksər sağlam insanlarda yüngül keçir və qısa müddətdə sağalma ilə nəticələnir: "Xəstəliyi kiçik yaşlı uşaqlar, hamilə qadınlar, müxtəlif səbəblərdən immun çatmazlığı, o cümlədən ağır xroniki xəstəliyi olan və ahıl yaşlı şəxslər ağır keçirə bilər".
İnfeksionist deyib ki, M.pox infeksiyası 5-21 gün gizli dövrdən sonra başlayır: "Xəstələrdə ilk günlərdə qızdırma, şiddətli baş ağrısı, limfadenopatiya,(adətən qızdırma ilə eyni vaxtda başlyır, bir və ya ikitərəfli olur, qulaqətrafı, aksilyar, boyun və qasıq limfa düyünləri cəlb olunur, bel və əzələ ağrıları, güclü asteniya, daha az hallarda boğaz ağrısı, öskürək,asqıraq, mədə-bağırsaq əlamətləri –disfagiya, qusma, diareya görünür. Hərarət və digər prodromal əlamətlər adətən səpkilərin görünməsi ilə zəifləyir. Dəri səpgiləri adətən qızdırma başlandıqdan sonra 1-3 gün ərzində müşahidə edilir. Səpkilər gövdədən daha çox üz və ətraflarda cəmləşir ( üzdə (95% ), ovuclara və ayaq altlarına (75%), ağız boşluğunun selikli qişaları (70%), cinsiyyət orqanları (30%), konyunktiva (20%), buynuz qişanın zədələnməsi rast gəlinir. 10 gün ərzində səpkilərin təkamülü ardıcıl olaraq aşağıdakı mərhələləri keçir: Çəhrayı rəngli makulalar, papulalar, vezikulalar (qovuqcuq) 2-5 mm ölçüdə, qaşınan, pustullar (sudurcuq), qartmaqlar, çapıq. Səpki az saylı və ya bir neçə minə qədər ola bilər. Ağır hallarda, birləşərək dərinin böyük sahəsinin soyulmasına səbəb ola bilər. Meymunçiçəyi adətən 2-4 həftə davam edir, lakin uşaqlarda, immundefisitli şəxslərdə daha uzun çəkə bilər".
İnfeksionist həmçinin virusdan qorunma yollarını da açıqlayıb. O diqqətə çatdırıb ki, hospitalizasiya tələb olunmayan xəstələr evdə izolyasiya olunmalıdırlar:
"Meymunçiçəyinə yoluxan insanlar, xüsusən də tənəffüs simptomları (məs., öskürək, nəfəs darlığı, boğaz ağrısı) olduqda, tibbi maska taxmalıdır. Bu, hər hansı bir səbəbdən mümkün olmadıqda (məsələn, azyaşlı uşaq), digər ailə üzvləri xəstə ilə təmas zamanı tibbi maskadan istifadə etməlidirlər. Digər insanlarla təmas riskini minimuma endirmək üçün xəstələrin dərisi mümkün qədər örtülməlidir (məs., uzunqol köynək, uzun şalvar və s.). Xəstələr, onlarla təmasda olanlar, xəstələrin paltarları, yataq dəsti ilə və ya kontaminasiya olunmuş materiallarla təmasda olmuş insanlar əl gigiyenasına əməl etməli və spirt əsaslı əl dezinfektantlarından istifadə etməlidirlər. Xəstənin yataq dəstləri, dəsmalları, paltarları çırpılmadan standart paltaryuyan maşında və istənilən yuyucu vasitə ilə yuyula bilər. Xəstənin yemək qabları qabyuyan maşında və ya əl ilə ilıq su və istənilən qabyuyan vasitə ilə yuyula bilər. Çirklənmiş səthlər təmizlənməli və dezinfeksiya edilməlidir".
Təyyar Eyvazov meymunçiçəyi ilə suçiçəyi xəstəliyi arasındakı fərqlərdən danışıb. O əlavə edib ki, suçiçəyi üçün limfadenopatiya səciyyəvi deyil: "Səpkilər, əvvəlcə başın tüklü hissəsində, dərhal sonra gövdədə kiçik qırmızı papulalar olaraq əmələ gəlir, gözyaşı damlası şəkilində vezikulaya çevrilir. Elementlər daha çox mərkəzdə cəmləşir, meymun çiçəyi zamanı isə üz və ətraflarda olur (eləcə də ovucların içində və ayaq altında). Meymun çiçəyindən fərqli olaraq elementlər daha səthi olurlar və asanlıqla partlayırlar. Elementlər 3 gün boyunca çıxmağa davam edir. Səpki polimorfdur. Səpki çox qaşıntılıdır. Qartmaq düşdükdən sonra keçici pigmentasiya qalır. Vezikula və pustula möhtəviyyatının PZR müayinəsində su çiçəyi virus aşkarlanır".
Qeyd edək ki, Azərbaycanda meymunçiçəyinə ilk yoluxma halı aşkarlanıb.(APA)
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 21-01-2025 10:44 | Bölmə: Slayd
Meymunçiçəyi infeksiyasına yoluxma riski çoxsaylı cinsi partnyorları olan şəxslər, xəstə insanın açıq yara möhtəviyyatı ilə tamlığı pozulmuş dəri səthi olan insanlarda, immunçatışmazlığı olan şəxslərdə daha yüksəkdir.
Reyting.az xəbər verir ki, bunu Səhiyyə Nazirliyinin mütəxəssis-eksperti, həkim-infeksionist Təyyar Eyvazov deyib.
O bildirib ki, virusa yoluxma xəstə heyvan, insan və ya virusa bulaşmış materiallarla təmas yolu ilə baş verir: "Viruslar bədənə zədələnən dəri, respirator yollar və ya selikli qişalarla (ağız, burun, göz) daxil olur. Yoluxma ehtimalı xəstə insanla cinsi əlaqə ilə də baş verə bilər. Heyvandan insana ötürülmə dişləmə, cırmaqlama, ov ətinin yeyilməsi, bədən mayeləri ilə birbaşa və yara materialları ilə dolayı yolla baş verir".
Təyyar Eyvazov qeyd edib ki, xəstəlik əksər sağlam insanlarda yüngül keçir və qısa müddətdə sağalma ilə nəticələnir: "Xəstəliyi kiçik yaşlı uşaqlar, hamilə qadınlar, müxtəlif səbəblərdən immun çatmazlığı, o cümlədən ağır xroniki xəstəliyi olan və ahıl yaşlı şəxslər ağır keçirə bilər".
İnfeksionist deyib ki, M.pox infeksiyası 5-21 gün gizli dövrdən sonra başlayır: "Xəstələrdə ilk günlərdə qızdırma, şiddətli baş ağrısı, limfadenopatiya,(adətən qızdırma ilə eyni vaxtda başlyır, bir və ya ikitərəfli olur, qulaqətrafı, aksilyar, boyun və qasıq limfa düyünləri cəlb olunur, bel və əzələ ağrıları, güclü asteniya, daha az hallarda boğaz ağrısı, öskürək,asqıraq, mədə-bağırsaq əlamətləri –disfagiya, qusma, diareya görünür. Hərarət və digər prodromal əlamətlər adətən səpkilərin görünməsi ilə zəifləyir. Dəri səpgiləri adətən qızdırma başlandıqdan sonra 1-3 gün ərzində müşahidə edilir. Səpkilər gövdədən daha çox üz və ətraflarda cəmləşir ( üzdə (95% ), ovuclara və ayaq altlarına (75%), ağız boşluğunun selikli qişaları (70%), cinsiyyət orqanları (30%), konyunktiva (20%), buynuz qişanın zədələnməsi rast gəlinir. 10 gün ərzində səpkilərin təkamülü ardıcıl olaraq aşağıdakı mərhələləri keçir: Çəhrayı rəngli makulalar, papulalar, vezikulalar (qovuqcuq) 2-5 mm ölçüdə, qaşınan, pustullar (sudurcuq), qartmaqlar, çapıq. Səpki az saylı və ya bir neçə minə qədər ola bilər. Ağır hallarda, birləşərək dərinin böyük sahəsinin soyulmasına səbəb ola bilər. Meymunçiçəyi adətən 2-4 həftə davam edir, lakin uşaqlarda, immundefisitli şəxslərdə daha uzun çəkə bilər".
İnfeksionist həmçinin virusdan qorunma yollarını da açıqlayıb. O diqqətə çatdırıb ki, hospitalizasiya tələb olunmayan xəstələr evdə izolyasiya olunmalıdırlar:
"Meymunçiçəyinə yoluxan insanlar, xüsusən də tənəffüs simptomları (məs., öskürək, nəfəs darlığı, boğaz ağrısı) olduqda, tibbi maska taxmalıdır. Bu, hər hansı bir səbəbdən mümkün olmadıqda (məsələn, azyaşlı uşaq), digər ailə üzvləri xəstə ilə təmas zamanı tibbi maskadan istifadə etməlidirlər. Digər insanlarla təmas riskini minimuma endirmək üçün xəstələrin dərisi mümkün qədər örtülməlidir (məs., uzunqol köynək, uzun şalvar və s.). Xəstələr, onlarla təmasda olanlar, xəstələrin paltarları, yataq dəsti ilə və ya kontaminasiya olunmuş materiallarla təmasda olmuş insanlar əl gigiyenasına əməl etməli və spirt əsaslı əl dezinfektantlarından istifadə etməlidirlər. Xəstənin yataq dəstləri, dəsmalları, paltarları çırpılmadan standart paltaryuyan maşında və istənilən yuyucu vasitə ilə yuyula bilər. Xəstənin yemək qabları qabyuyan maşında və ya əl ilə ilıq su və istənilən qabyuyan vasitə ilə yuyula bilər. Çirklənmiş səthlər təmizlənməli və dezinfeksiya edilməlidir".
Təyyar Eyvazov meymunçiçəyi ilə suçiçəyi xəstəliyi arasındakı fərqlərdən danışıb. O əlavə edib ki, suçiçəyi üçün limfadenopatiya səciyyəvi deyil: "Səpkilər, əvvəlcə başın tüklü hissəsində, dərhal sonra gövdədə kiçik qırmızı papulalar olaraq əmələ gəlir, gözyaşı damlası şəkilində vezikulaya çevrilir. Elementlər daha çox mərkəzdə cəmləşir, meymun çiçəyi zamanı isə üz və ətraflarda olur (eləcə də ovucların içində və ayaq altında). Meymun çiçəyindən fərqli olaraq elementlər daha səthi olurlar və asanlıqla partlayırlar. Elementlər 3 gün boyunca çıxmağa davam edir. Səpki polimorfdur. Səpki çox qaşıntılıdır. Qartmaq düşdükdən sonra keçici pigmentasiya qalır. Vezikula və pustula möhtəviyyatının PZR müayinəsində su çiçəyi virus aşkarlanır".
Qeyd edək ki, Azərbaycanda meymunçiçəyinə ilk yoluxma halı aşkarlanıb.(APA)
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 13:16
İlham Əliyev Donald Trampa təbrik məktubu göndərib
Bu gün, 12:10
Tramp Ağ evdə: yeni prezident nədən başlayıb?
Bu gün, 11:38
Kürd məsələsi Türkiyə ilə ABŞ arasında böhran yaradacaq
Bu gün, 10:44
Meymunçiçəyi virusundan necə qorunmaq olar?
Bu gün, 10:13
Qırmızı planetin sirri Çilidəki səhradadır
Dünən, 00:04
20 Yanvar faciəsindən 35 il ötür
19-01-2025, 15:24
Ay mədəni abidə kimi qorunacaq
19-01-2025, 15:16
İlon Mask: Yer kürəsi yox ola bilər
19-01-2025, 09:48
Bu gün magistraturalara sınaq imtahanıdır
18-01-2025, 11:53
Prezident İlham Əliyev Hakan Fidanı qəbul edib
18-01-2025, 11:09
Azərbaycanda meymunçiçəyi virusuna ilk yoluxma qeydə alınıb
18-01-2025, 09:53
Nüvə silahı istehsalı artır - Foto
18-01-2025, 09:17
Cəbrayıla daha bir köç karvanı gedib
17-01-2025, 21:19
Xərçəng xəstəliyindən ölüm nisbəti ikiqat artıb
17-01-2025, 18:28
"Toplum TV" işi üzrə daha iki nəfər saxlanılıb
17-01-2025, 14:18
Azərbaycanla Gürcüstan arasında dörd sənəd imzalanıb - Fotolar
17-01-2025, 00:17
Kosmosda nəhəng elektrik stansiyası qurmaq istəyirlər
16-01-2025, 11:36
İrəvanın Aİ-ABŞ həmləsi: Ermənistan Trampa ümid edə bilərmi?
16-01-2025, 09:49
London və Paris Ukraynaya qoşun göndərməyi müzakirə edirlər
16-01-2025, 00:11
Dünya ərzaq böhranı ilə üzləşir - Xəbərdarlıq
15-01-2025, 19:46
Azərbaycan-Türkiyə hərbi təlimi başlayır - Video
15-01-2025, 17:04
Rusiya-Ukrayna müharibəsi başa çatır?
15-01-2025, 15:50
ABŞ üstünlüyünü itirə bilər
15-01-2025, 13:46
Qarabağa növbəti köç karvanları gedib - (Yenilənib)
15-01-2025, 11:22
“Gürcü arzusu” müxalifəti yer üzündən silmək istəyir
15-01-2025, 09:31
Azərbaycanda 35 minə yaxın şəxs peyvənd olunub
14-01-2025, 15:02
İki şəhər mühasirəyə alınır
14-01-2025, 13:43
Tramp niyə Qrelandiyanı almağa can atır?
14-01-2025, 12:21
İlham Əliyev Əbu-Dabi Dayanıqlılıq Həftəsinin açılışında iştirak edib - (Yenilənib) - Fotolar
14-01-2025, 11:57
Müctəbai Xamnəinin varisliyi: atadan oğula keçid olacaqmı?
14-01-2025, 10:25
Lavrovun adından Bayramova saxta məktub göndəriblər
14-01-2025, 10:03
Rus ordusu Ukraynanın yeni ərazilərini işğal edib
14-01-2025, 09:49
Tramp Putinlə görüşə tələsir
14-01-2025, 09:23
Dini icma üzvünə sui-qəsd hazırlayanlar saxlanılıb
13-01-2025, 19:54
Nüvə müharibəsi təhlükəsi artır
13-01-2025, 14:14
İlham Əliyev Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinə işgüzar səfərə gedib - (Yenilənib) - Fotolar
13-01-2025, 13:50
Cəbrayıl şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - Yenilənib
13-01-2025, 13:29
Vəzifəli şəxslər həbs olunub - Prokurorluq açıqlama yayıb
13-01-2025, 12:57
Bəxtiyar Hacıyevə hökm oxunub
13-01-2025, 11:53
İqtisad Universitetində nöqsanlar aşkarlanıb
13-01-2025, 11:13
Ceyhun Bayramovun qardaşı nazir əvəzi təyin olunub