18:07 / 06-06-2025
Tovuzda oğul anasını öldürüb
13:11 / 06-06-2025
Azərbaycanla sərhəddə iki erməni itkin düşüb
10:11 / 06-06-2025
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
09:32 / 06-06-2025
Şamaxıda yenidən zəlzələ baş verib
09:27 / 06-06-2025
Gəncədə azyaşlı bıçaqlanıb
09:12 / 06-06-2025
Məscidlərdə bayram namazı qılınıb
00:01 / 06-06-2025
Azərbaycanda Qurban bayramı qeyd olunur
20:08 / 05-06-2025
Toyda döyülən şəxs xəstəxanada ölüb
18:49 / 05-06-2025
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
18:41 / 05-06-2025
Rusiyada təyyarə qəzası olub
18:32 / 05-06-2025
Almaniya Rusiyadan gözlənilən təhlükəyə hazırlaşır
18:02 / 05-06-2025
Bakı-Quba yolunda yanğın olub, bir nəfər xəsarət alıb
17:47 / 05-06-2025
Prokuror Oleq Bakinski və sabiq nazir müavininə cəza istəyib
17:35 / 05-06-2025
Konstitusiya quruluşuna qarşı çağırış edənlərə hökm oxunub
17:33 / 05-06-2025
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
17:08 / 05-06-2025
Azərbaycanın daha iki rayonunda zəlzələ baş verib - (Yenilənib)
17:05 / 05-06-2025
Çin və ABŞ prezidentləri telefonla danışıblar
16:57 / 05-06-2025
Ölkədən çıxışına qadağa qoyulanlara SMS göndəriləcək
16:02 / 05-06-2025
Sabah Bakıda leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
15:59 / 05-06-2025
Azərbaycan və Pakistan arasında əməkdaşlıq sazişi təsdiqlənib
15:34 / 05-06-2025
Prezident yeni Təşkilat Komitəsi yaradıb - Sərəncam
15:29 / 05-06-2025
Rusiyanı “ən böyük təhlükə” elan ediblər
15:04 / 05-06-2025
Yeni təyin olunan hakimlər and içiblər
14:57 / 05-06-2025
Xəstənin çılpaq videosunu paylaşan həkim barədə araşdırma başlayıb
14:40 / 05-06-2025
Gənc qadın dünyanın ən zəngin şəxsləri sırasına daxil olub
14:33 / 05-06-2025
"Şərurlu İsfəndiyar" barəsində 40-a yaxın məhkəmə işi var
14:22 / 05-06-2025
Azərbaycanın ekologiyası və iqtisadiyyatına vurulan ziyanı araşdırılır
13:59 / 05-06-2025
Çin dron müharibəsində Rusiyaya kömək edir
13:29 / 05-06-2025
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
13:22 / 05-06-2025
Nizami Alışanın cinayət işi üzrə məhkəmə prosesi keçirilib
12:15 / 02-06-2025

11:22 / 02-06-2025

08:39 / 05-06-2025

22:31 / 01-06-2025

22:08 / 01-06-2025

10:11 / 06-06-2025

14:02 / 02-06-2025

17:26 / 03-06-2025

20:34 / 03-06-2025

15:02 / 04-06-2025

09:05 / 02-06-2025

23:41 / 04-06-2025

Ankara İsraillə barışığa gedir - Yəhudi dövləti əlini uzadacaqmı?
Tarix: 23-01-2025 11:04 | Bölmə: Slayd

Türkiyə İsrailin ixracına qoyulan embarqonu ləğv edə bilər. Qəzza zolağında atəşkəs davamlı olarsa, Ankara bunu etməyə hazırdır. Ola bilsin ki, prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan da ilk prezidentlik dövründə İsrailyönlü siyasət yürüdən Donald Trampın rəğbətini qazanmaq üçün belə addımlar atmağı düşünür. Bununla belə, yəhudi dövləti Ankaranın Osmanlı İmperiyasını dirçəltmək üçün layihə hazırlamasından narahatdır.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Türkiyə Xarici İqtisadi Əlaqələr Komitəsinin (DEİK) sədri Nail Olpak İsrailə qarşı tətbiq edilən ticarət məhdudiyyətlərinin mümkün ləğvini açıqlayıb:
“Əgər (Qəzza zolağında - NG) sülh daimi olarsa, biz İsraillə ticarəti bərpa edə bilərik",- dedi. “Əgər (Baş nazir Benyamin Netanyahu hökumətinin – NG) müəyyən mövqe tutmasına imkan verən səbəb aradan qaldırılarsa, İsraillə ticarət əlaqələri yenidən normallaşa bilər”.
Olpakın şərhi Ankaranın Qəzzada hərbi kampaniyanın başlaması ilə kəsilən yəhudi dövləti ilə diplomatik münasibətləri bərpa etməyə açıq olacağı ilə bağlı fərziyyələrə səbəb olub. “i24”-ün məlumatına görə, ticarət qadağalarını aradan qaldırmaq istəyi həm Türkiyə, həm də İsrailin yaxın tərəfdaşı olan Azərbaycanın vasitəçilik fəaliyyətinin nəticəsidir. Bu məlumata görə, Azərbaycan prezidentinin köməkçisi Hikmət Hacıyev məhz iki ölkəni barışdırmaq niyyəti ilə dekabrda Qüdsə, daha sonra isə Ankaraya gedib.
İsrailə qarşı sanksiyaları Türkiyə Ticarət Nazirliyi ötən ilin yazında elan etmişdi. Nazirlik vurğuladı ki, ölkə “Qəzzada hərbi əməliyyatlar bitənə və Qəzzaya humanitar yardımın maneəsiz çatdırılması üçün şərait yaradılana qədər” Aralıq dənizi qonşusuna qarşı belə tədbirlər görür.
İxrac qadağası 54 növ sənaye malına tətbiq edilib. Rəsmi olaraq dərc edilmiş siyahıdan belə çıxır ki, məhdudiyyətlər poladdan, alüminiumdan və bəzi sənaye avadanlığından hazırlanmış məhsul növlərinə şamil edilir. Eyni zamanda, siyahılara sement, dəmir və poladdan hazırlanmış bütün növ tikinti materialları, armatur, fiber-optik kabellər, forkliftlər, ekskavatorlar və qranit daxildir.
Qismən iqtisadi təzyiq tədbirləri Fələstin tərəfdarlarının Ərdoğana qarşı tənqidlərini yumşaltmağa hesablanıb. Ona qarşı əsas şikayət neftin yəhudi dövlətinə tranzitini dayandıra bilməməsidir. İttihamlara cavab olaraq Ankara tankerləri dayandırmağa qanuni haqqı olmadığını bildirib.
İsrail və HƏMAS qrupu arasında atəşkəs rəsmi olaraq yanvarın 19-da qüvvəyə minib (bax NG, 01/20/25). Müqavilə Qəzzaya beynəlxalq humanitar yardım üçün quru kanallarını açdı və yəhudi dövlətinin bir ildən artıqdır ki, müxtəlif dərəcələrdə seçiciliklə anklavda apardığı gərgin döyüşləri yatırtdı.
Ola bilsin ki, Türkiyənin DEİK vasitəsilə İsraillə sürtüşməni azaltmaq niyyətini ifadə etməsinin səbəblərindən biri də Vaşinqtondakı yeni siyasi reallıq olub. ABŞ-nın 47-ci prezidenti İsrailin maraqlarının qeyd-şərtsiz müdafiəçisi kimi çıxış edir. Ərdoğanın bu yaxınlarda dediyi kimi, Türkiyə hökuməti üçün hazırda Trampla “dostluğu davam etdirmək çox vacibdir”.
“Seçkidə qələbə qazandıqdan bir gün sonra onunla görüşdüm, - deyə Ərdoğan qeyd edib. - Müvəqqəti danışıqlar apardıq”.
Türkiyə lideri Ağ evdə yeni komanda ilə bütün problemli məsələlərlə bağlı təmasları davam etdirəcəyinə söz verib.
Bununla belə, 2024-cü ilin dekabr ayından Suriyada hakimiyyət dəyişikliyinin sürətlə getməsinin nəticələrinə görə İsrail elitasının Türkiyəyə qarşı inamsızlıq hissi xeyli artıb. Yanvar ayı hesabatında Qüds Beynəlxalq və Təhlükəsizlik Məsələləri Mərkəzi (JCPA) mövcud qorxuları təsdiqləyən Qərb kəşfiyyat mənbələrinə istinad edib: Ərdoğan indi “Osmanlı İmperatorluğunu bərpa etmək” və “Orta bölgədə sünni qüvvələrinə nəzarət edən müasir bir sultan olmaq” planlarına qayıdıb”.
“Əvvəllər Osmanlı İmperiyasının bir hissəsi olan Qüds risk altındadır”, - deyə JCPA vurğulayır.
Digər araşdırma qruplarının hesabatlarında ən çox qeyd olunur ki, Türkiyəyə sadiq islamçı qrupların fəaliyyəti nəticəsində xüsusilə Suriya və İsrail sərhədində vəziyyət nəzarətdən çıxa bilər. Lakin JCPA xüsusi diqqət yetirir ki, Suriyanın faktiki lideri, “Heyat Təhrir əl-Şam” radikal qruplaşmasına komandanlıq edən Əhməd əl-Şaraa bir vaxtlar döyüşçülərinin təkcə Dəməşqə deyil, həm də Yerusəlimə çatmaq iqtidarında olduğunu bildirib.
Qəzzada hərbi kampaniyaya başladığı gündən faktiki olaraq nəzarəti altında olan ərəb ərazilərində gərgin vəziyyətlə üzləşən İsrail əl-Şaranın sözlərini və türk siyasətçilərinin eyforiyasını birbaşa öz milli təhlükəsizliyinə meydan oxumaq kimi qiymətləndirir. Bu, Ankaranın barışdırıcı siqnallarının bütün təsirini ləğv edə bilər.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 23-01-2025 11:04 | Bölmə: Slayd

Türkiyə İsrailin ixracına qoyulan embarqonu ləğv edə bilər. Qəzza zolağında atəşkəs davamlı olarsa, Ankara bunu etməyə hazırdır. Ola bilsin ki, prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan da ilk prezidentlik dövründə İsrailyönlü siyasət yürüdən Donald Trampın rəğbətini qazanmaq üçün belə addımlar atmağı düşünür. Bununla belə, yəhudi dövləti Ankaranın Osmanlı İmperiyasını dirçəltmək üçün layihə hazırlamasından narahatdır.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Türkiyə Xarici İqtisadi Əlaqələr Komitəsinin (DEİK) sədri Nail Olpak İsrailə qarşı tətbiq edilən ticarət məhdudiyyətlərinin mümkün ləğvini açıqlayıb:
“Əgər (Qəzza zolağında - NG) sülh daimi olarsa, biz İsraillə ticarəti bərpa edə bilərik",- dedi. “Əgər (Baş nazir Benyamin Netanyahu hökumətinin – NG) müəyyən mövqe tutmasına imkan verən səbəb aradan qaldırılarsa, İsraillə ticarət əlaqələri yenidən normallaşa bilər”.
Olpakın şərhi Ankaranın Qəzzada hərbi kampaniyanın başlaması ilə kəsilən yəhudi dövləti ilə diplomatik münasibətləri bərpa etməyə açıq olacağı ilə bağlı fərziyyələrə səbəb olub. “i24”-ün məlumatına görə, ticarət qadağalarını aradan qaldırmaq istəyi həm Türkiyə, həm də İsrailin yaxın tərəfdaşı olan Azərbaycanın vasitəçilik fəaliyyətinin nəticəsidir. Bu məlumata görə, Azərbaycan prezidentinin köməkçisi Hikmət Hacıyev məhz iki ölkəni barışdırmaq niyyəti ilə dekabrda Qüdsə, daha sonra isə Ankaraya gedib.
İsrailə qarşı sanksiyaları Türkiyə Ticarət Nazirliyi ötən ilin yazında elan etmişdi. Nazirlik vurğuladı ki, ölkə “Qəzzada hərbi əməliyyatlar bitənə və Qəzzaya humanitar yardımın maneəsiz çatdırılması üçün şərait yaradılana qədər” Aralıq dənizi qonşusuna qarşı belə tədbirlər görür.
İxrac qadağası 54 növ sənaye malına tətbiq edilib. Rəsmi olaraq dərc edilmiş siyahıdan belə çıxır ki, məhdudiyyətlər poladdan, alüminiumdan və bəzi sənaye avadanlığından hazırlanmış məhsul növlərinə şamil edilir. Eyni zamanda, siyahılara sement, dəmir və poladdan hazırlanmış bütün növ tikinti materialları, armatur, fiber-optik kabellər, forkliftlər, ekskavatorlar və qranit daxildir.
Qismən iqtisadi təzyiq tədbirləri Fələstin tərəfdarlarının Ərdoğana qarşı tənqidlərini yumşaltmağa hesablanıb. Ona qarşı əsas şikayət neftin yəhudi dövlətinə tranzitini dayandıra bilməməsidir. İttihamlara cavab olaraq Ankara tankerləri dayandırmağa qanuni haqqı olmadığını bildirib.
İsrail və HƏMAS qrupu arasında atəşkəs rəsmi olaraq yanvarın 19-da qüvvəyə minib (bax NG, 01/20/25). Müqavilə Qəzzaya beynəlxalq humanitar yardım üçün quru kanallarını açdı və yəhudi dövlətinin bir ildən artıqdır ki, müxtəlif dərəcələrdə seçiciliklə anklavda apardığı gərgin döyüşləri yatırtdı.
Ola bilsin ki, Türkiyənin DEİK vasitəsilə İsraillə sürtüşməni azaltmaq niyyətini ifadə etməsinin səbəblərindən biri də Vaşinqtondakı yeni siyasi reallıq olub. ABŞ-nın 47-ci prezidenti İsrailin maraqlarının qeyd-şərtsiz müdafiəçisi kimi çıxış edir. Ərdoğanın bu yaxınlarda dediyi kimi, Türkiyə hökuməti üçün hazırda Trampla “dostluğu davam etdirmək çox vacibdir”.
“Seçkidə qələbə qazandıqdan bir gün sonra onunla görüşdüm, - deyə Ərdoğan qeyd edib. - Müvəqqəti danışıqlar apardıq”.
Türkiyə lideri Ağ evdə yeni komanda ilə bütün problemli məsələlərlə bağlı təmasları davam etdirəcəyinə söz verib.
Bununla belə, 2024-cü ilin dekabr ayından Suriyada hakimiyyət dəyişikliyinin sürətlə getməsinin nəticələrinə görə İsrail elitasının Türkiyəyə qarşı inamsızlıq hissi xeyli artıb. Yanvar ayı hesabatında Qüds Beynəlxalq və Təhlükəsizlik Məsələləri Mərkəzi (JCPA) mövcud qorxuları təsdiqləyən Qərb kəşfiyyat mənbələrinə istinad edib: Ərdoğan indi “Osmanlı İmperatorluğunu bərpa etmək” və “Orta bölgədə sünni qüvvələrinə nəzarət edən müasir bir sultan olmaq” planlarına qayıdıb”.
“Əvvəllər Osmanlı İmperiyasının bir hissəsi olan Qüds risk altındadır”, - deyə JCPA vurğulayır.
Digər araşdırma qruplarının hesabatlarında ən çox qeyd olunur ki, Türkiyəyə sadiq islamçı qrupların fəaliyyəti nəticəsində xüsusilə Suriya və İsrail sərhədində vəziyyət nəzarətdən çıxa bilər. Lakin JCPA xüsusi diqqət yetirir ki, Suriyanın faktiki lideri, “Heyat Təhrir əl-Şam” radikal qruplaşmasına komandanlıq edən Əhməd əl-Şaraa bir vaxtlar döyüşçülərinin təkcə Dəməşqə deyil, həm də Yerusəlimə çatmaq iqtidarında olduğunu bildirib.
Qəzzada hərbi kampaniyaya başladığı gündən faktiki olaraq nəzarəti altında olan ərəb ərazilərində gərgin vəziyyətlə üzləşən İsrail əl-Şaranın sözlərini və türk siyasətçilərinin eyforiyasını birbaşa öz milli təhlükəsizliyinə meydan oxumaq kimi qiymətləndirir. Bu, Ankaranın barışdırıcı siqnallarının bütün təsirini ləğv edə bilər.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 10:11
Elmdə yenilik: insanlar 1000 il yaşaya biləcək
Dünən, 18:49
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
Dünən, 17:33
İqlim dəyişikliyi münaqişələri artıracaq
Dünən, 15:34
Prezident yeni Təşkilat Komitəsi yaradıb - Sərəncam
Dünən, 13:29
Kilsə ilə Paşinyan arasında qarşıdurma böyüyür
Dünən, 12:26
İlham Əliyev Azərbaycan xalqını təbrik edib
4-06-2025, 23:41
Azərbaycanın beş rayonunda zəlzələ olub
4-06-2025, 11:27
Vaşinqton Qafqaza böyük diplomatik diqqət yetirir
4-06-2025, 11:10
Rusiyaya qarşı daha sərt sanksiya hazırlanıb
4-06-2025, 10:13
Azərbaycan və Ermənistanın dövlət komissiyaları arasında görüş olub
4-06-2025, 08:08
Sabirabaddakı yanğında 4 nəfər həyatını itirib - (Yenilənib)
3-06-2025, 17:32
Məhkəmələrə hakimlər təyin edilib - (Siyahı)
3-06-2025, 17:26
Dünyanın bir hissəsi su altında qalacaq
3-06-2025, 15:18
Müharibə daha təhlükəli fazaya keçib
3-06-2025, 12:29
Xaricdə yaşayan daha 7 nəfər haqqında həbs qərarı çıxarılıb
3-06-2025, 11:57
Şəhidimiz Suraxanıda dəfn olunub - (Yenilənib) - Foto
3-06-2025, 10:34
Ərdoğan Zelenski, Putin və Trampla Türkiyədə görüşmək istəyir
3-06-2025, 09:58
Türkiyədə güclü zəlzələ olub - Ölən və xəsarət alanlar var
3-06-2025, 08:26
Yerin maqnit qasırğası artıb
2-06-2025, 14:02
50 minlik qoşun hücumdadır, Ukrayna Sumını itirə bilər - (Yenilənib)
2-06-2025, 11:00
Paşinyan kilsəyə niyə müharibə elan edib?
2-06-2025, 08:58
Azərbaycan ərazisində zəlzələ olub
1-06-2025, 20:08
Kəlbəcərdə traktor minaya düşüb, yaralı var
31-05-2025, 16:52
Laçına növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
30-05-2025, 18:30
Asim Mollazadə: Azərbaycan və müttəfiqləri qitələrarası sistem yaradır
30-05-2025, 14:10
Azərbaycan-Türkiyə-Pakistan ittifaqı qlobal xarakter daşıyır - Ekspert
30-05-2025, 13:00
Azərbaycan və Çin arasında viza ləğvi barədə saziş təsdiqlənib
30-05-2025, 12:44
Böyük Qayıdışa dair II Dövlət Proqramı hazırlanacaq - Sərəncam
30-05-2025, 11:35
Paşinyan “2018-in uğuru”nu xərcləyir - Yeni seçkilər “Vətəndaş müqaviləsi”nə nə vəd edir?
30-05-2025, 09:44
Xoş günlər zamanın sürətinə təsir edir?
30-05-2025, 07:59
COVID-in yeni ştammı daha təhlükəlidir
30-05-2025, 07:51
İki gün sonra sülh danışıqları olacaq
29-05-2025, 16:23
Hərbçimiz minaya düşüb - Yenilənib
29-05-2025, 16:02
Laçına növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
29-05-2025, 15:21
Yeni dünya müharibəsi qaçılmazdır - Sorğu
29-05-2025, 13:41
İlham Əliyev iş adamlarını qəbul edib - Fotolar
29-05-2025, 13:11
Trampın Yaxın Şərq strategiyası: Bu yol İranla razılaşmadan keçir
29-05-2025, 11:41
Nüvə silahı olan dövlətlər arasında gərginlik artır
29-05-2025, 09:55
İyunun 1-də I və IV ixtisas qrupları üzrə qəbul imtahanı keçiriləcək
29-05-2025, 09:51
Lisey və gimnaziyalara qəbul qaydaları dəyişib