18:34 / 22-07-2025
1500-dən çox tələbə köçürülmə üçün müraciət edib
18:05 / 22-07-2025
İki qardaş atalarını döyərək öldürüb
17:57 / 22-07-2025
İşgəncələrə Qarşı Azərbaycan Komitəsi erməniəsilli şəxslərlə tanış olub
16:55 / 22-07-2025
ABŞ UNESCO sıralarını tərk edəcək
16:38 / 22-07-2025
Daxili işlər nazirinin adından saxta şərh yayılıb
16:36 / 22-07-2025
Polşa öz vətəndaşlarını Rusiyanı tərk etməyə çağırır
16:22 / 22-07-2025
"Daşınmaz əmlakın dövlət reyestri haqqında” qanun dəyişib
16:09 / 22-07-2025
Prezident İlham Əliyev iki qanuna dəyişiklik edib
16:07 / 22-07-2025
İrandan Azərbaycana narkotikin keçirilməsinin qarşısı alınıb
15:55 / 22-07-2025
Sanksiyalar neft ixracını məhdudlaşdırıb
15:30 / 22-07-2025
Təbiət hadisəsi dünyanı qaranlığa qərq edəcək
15:24 / 22-07-2025
Kamran Əliyev: "Rusiya tərəfi konkret nəticələr barədə Azərbaycana məlumat vermir"
14:59 / 22-07-2025
Növbəti köç karvanı Cəbrayıla çatıb - (Yenilənib)
14:42 / 22-07-2025
Ceyhun Bayramov Gürcüstan XİN başçısı ilə görüşüb - (Yenilənib)
13:15 / 22-07-2025
Prezident yol tikintisi ilə bağlı sərəncam imzalayıb
13:15 / 22-07-2025
İlham Əliyev Donald Trampa təşəkkür edib
13:12 / 22-07-2025
Ukraynaya “Patriot” transferində qeyri-müəyyənlik yaranıb
13:03 / 22-07-2025
ABŞ İranla danışıqlara açıqdır
12:56 / 22-07-2025
Sumqayıtda fəhlə dağıntılar altında qalıb
12:40 / 22-07-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
12:27 / 22-07-2025
İctimai fəal Nicat İbrahimə hökm oxunub
11:56 / 22-07-2025
Vardanyanın cinayət işi üzrə məhkəmə keçirilir
11:50 / 22-07-2025
Təhlükəli virus 151 nəfərin həyatına son qoyub
11:29 / 22-07-2025
Türkiyə şərtləri dəyişir - Foto
11:11 / 22-07-2025
Cəzaçəkmə müəssisəsinə rəis təyinatı olub
11:07 / 22-07-2025
Nazirlik sanitar gigiyena xidmətlərə 5.6 milyon xərcləyəcək
10:48 / 22-07-2025
Ayda oksigen istehsal olunub
10:40 / 22-07-2025
Tramp İranı yenidən bombalamaqla hədələyir
10:39 / 22-07-2025
Rezidenturaya qəbul imtahanı üçün qeydiyyat başlayıb
16:10 / 18-07-2025

11:47 / 18-07-2025

16:40 / 18-07-2025

15:38 / 18-07-2025

17:07 / 19-07-2025

11:54 / 21-07-2025

16:14 / 18-07-2025

05:48 / 19-07-2025

06:52 / 19-07-2025

09:36 / 19-07-2025

Ankara İsraillə barışığa gedir - Yəhudi dövləti əlini uzadacaqmı?
Tarix: 23-01-2025 11:04 | Bölmə: Slayd

Türkiyə İsrailin ixracına qoyulan embarqonu ləğv edə bilər. Qəzza zolağında atəşkəs davamlı olarsa, Ankara bunu etməyə hazırdır. Ola bilsin ki, prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan da ilk prezidentlik dövründə İsrailyönlü siyasət yürüdən Donald Trampın rəğbətini qazanmaq üçün belə addımlar atmağı düşünür. Bununla belə, yəhudi dövləti Ankaranın Osmanlı İmperiyasını dirçəltmək üçün layihə hazırlamasından narahatdır.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Türkiyə Xarici İqtisadi Əlaqələr Komitəsinin (DEİK) sədri Nail Olpak İsrailə qarşı tətbiq edilən ticarət məhdudiyyətlərinin mümkün ləğvini açıqlayıb:
“Əgər (Qəzza zolağında - NG) sülh daimi olarsa, biz İsraillə ticarəti bərpa edə bilərik",- dedi. “Əgər (Baş nazir Benyamin Netanyahu hökumətinin – NG) müəyyən mövqe tutmasına imkan verən səbəb aradan qaldırılarsa, İsraillə ticarət əlaqələri yenidən normallaşa bilər”.
Olpakın şərhi Ankaranın Qəzzada hərbi kampaniyanın başlaması ilə kəsilən yəhudi dövləti ilə diplomatik münasibətləri bərpa etməyə açıq olacağı ilə bağlı fərziyyələrə səbəb olub. “i24”-ün məlumatına görə, ticarət qadağalarını aradan qaldırmaq istəyi həm Türkiyə, həm də İsrailin yaxın tərəfdaşı olan Azərbaycanın vasitəçilik fəaliyyətinin nəticəsidir. Bu məlumata görə, Azərbaycan prezidentinin köməkçisi Hikmət Hacıyev məhz iki ölkəni barışdırmaq niyyəti ilə dekabrda Qüdsə, daha sonra isə Ankaraya gedib.
İsrailə qarşı sanksiyaları Türkiyə Ticarət Nazirliyi ötən ilin yazında elan etmişdi. Nazirlik vurğuladı ki, ölkə “Qəzzada hərbi əməliyyatlar bitənə və Qəzzaya humanitar yardımın maneəsiz çatdırılması üçün şərait yaradılana qədər” Aralıq dənizi qonşusuna qarşı belə tədbirlər görür.
İxrac qadağası 54 növ sənaye malına tətbiq edilib. Rəsmi olaraq dərc edilmiş siyahıdan belə çıxır ki, məhdudiyyətlər poladdan, alüminiumdan və bəzi sənaye avadanlığından hazırlanmış məhsul növlərinə şamil edilir. Eyni zamanda, siyahılara sement, dəmir və poladdan hazırlanmış bütün növ tikinti materialları, armatur, fiber-optik kabellər, forkliftlər, ekskavatorlar və qranit daxildir.
Qismən iqtisadi təzyiq tədbirləri Fələstin tərəfdarlarının Ərdoğana qarşı tənqidlərini yumşaltmağa hesablanıb. Ona qarşı əsas şikayət neftin yəhudi dövlətinə tranzitini dayandıra bilməməsidir. İttihamlara cavab olaraq Ankara tankerləri dayandırmağa qanuni haqqı olmadığını bildirib.
İsrail və HƏMAS qrupu arasında atəşkəs rəsmi olaraq yanvarın 19-da qüvvəyə minib (bax NG, 01/20/25). Müqavilə Qəzzaya beynəlxalq humanitar yardım üçün quru kanallarını açdı və yəhudi dövlətinin bir ildən artıqdır ki, müxtəlif dərəcələrdə seçiciliklə anklavda apardığı gərgin döyüşləri yatırtdı.
Ola bilsin ki, Türkiyənin DEİK vasitəsilə İsraillə sürtüşməni azaltmaq niyyətini ifadə etməsinin səbəblərindən biri də Vaşinqtondakı yeni siyasi reallıq olub. ABŞ-nın 47-ci prezidenti İsrailin maraqlarının qeyd-şərtsiz müdafiəçisi kimi çıxış edir. Ərdoğanın bu yaxınlarda dediyi kimi, Türkiyə hökuməti üçün hazırda Trampla “dostluğu davam etdirmək çox vacibdir”.
“Seçkidə qələbə qazandıqdan bir gün sonra onunla görüşdüm, - deyə Ərdoğan qeyd edib. - Müvəqqəti danışıqlar apardıq”.
Türkiyə lideri Ağ evdə yeni komanda ilə bütün problemli məsələlərlə bağlı təmasları davam etdirəcəyinə söz verib.
Bununla belə, 2024-cü ilin dekabr ayından Suriyada hakimiyyət dəyişikliyinin sürətlə getməsinin nəticələrinə görə İsrail elitasının Türkiyəyə qarşı inamsızlıq hissi xeyli artıb. Yanvar ayı hesabatında Qüds Beynəlxalq və Təhlükəsizlik Məsələləri Mərkəzi (JCPA) mövcud qorxuları təsdiqləyən Qərb kəşfiyyat mənbələrinə istinad edib: Ərdoğan indi “Osmanlı İmperatorluğunu bərpa etmək” və “Orta bölgədə sünni qüvvələrinə nəzarət edən müasir bir sultan olmaq” planlarına qayıdıb”.
“Əvvəllər Osmanlı İmperiyasının bir hissəsi olan Qüds risk altındadır”, - deyə JCPA vurğulayır.
Digər araşdırma qruplarının hesabatlarında ən çox qeyd olunur ki, Türkiyəyə sadiq islamçı qrupların fəaliyyəti nəticəsində xüsusilə Suriya və İsrail sərhədində vəziyyət nəzarətdən çıxa bilər. Lakin JCPA xüsusi diqqət yetirir ki, Suriyanın faktiki lideri, “Heyat Təhrir əl-Şam” radikal qruplaşmasına komandanlıq edən Əhməd əl-Şaraa bir vaxtlar döyüşçülərinin təkcə Dəməşqə deyil, həm də Yerusəlimə çatmaq iqtidarında olduğunu bildirib.
Qəzzada hərbi kampaniyaya başladığı gündən faktiki olaraq nəzarəti altında olan ərəb ərazilərində gərgin vəziyyətlə üzləşən İsrail əl-Şaranın sözlərini və türk siyasətçilərinin eyforiyasını birbaşa öz milli təhlükəsizliyinə meydan oxumaq kimi qiymətləndirir. Bu, Ankaranın barışdırıcı siqnallarının bütün təsirini ləğv edə bilər.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 23-01-2025 11:04 | Bölmə: Slayd

Türkiyə İsrailin ixracına qoyulan embarqonu ləğv edə bilər. Qəzza zolağında atəşkəs davamlı olarsa, Ankara bunu etməyə hazırdır. Ola bilsin ki, prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan da ilk prezidentlik dövründə İsrailyönlü siyasət yürüdən Donald Trampın rəğbətini qazanmaq üçün belə addımlar atmağı düşünür. Bununla belə, yəhudi dövləti Ankaranın Osmanlı İmperiyasını dirçəltmək üçün layihə hazırlamasından narahatdır.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Türkiyə Xarici İqtisadi Əlaqələr Komitəsinin (DEİK) sədri Nail Olpak İsrailə qarşı tətbiq edilən ticarət məhdudiyyətlərinin mümkün ləğvini açıqlayıb:
“Əgər (Qəzza zolağında - NG) sülh daimi olarsa, biz İsraillə ticarəti bərpa edə bilərik",- dedi. “Əgər (Baş nazir Benyamin Netanyahu hökumətinin – NG) müəyyən mövqe tutmasına imkan verən səbəb aradan qaldırılarsa, İsraillə ticarət əlaqələri yenidən normallaşa bilər”.
Olpakın şərhi Ankaranın Qəzzada hərbi kampaniyanın başlaması ilə kəsilən yəhudi dövləti ilə diplomatik münasibətləri bərpa etməyə açıq olacağı ilə bağlı fərziyyələrə səbəb olub. “i24”-ün məlumatına görə, ticarət qadağalarını aradan qaldırmaq istəyi həm Türkiyə, həm də İsrailin yaxın tərəfdaşı olan Azərbaycanın vasitəçilik fəaliyyətinin nəticəsidir. Bu məlumata görə, Azərbaycan prezidentinin köməkçisi Hikmət Hacıyev məhz iki ölkəni barışdırmaq niyyəti ilə dekabrda Qüdsə, daha sonra isə Ankaraya gedib.
İsrailə qarşı sanksiyaları Türkiyə Ticarət Nazirliyi ötən ilin yazında elan etmişdi. Nazirlik vurğuladı ki, ölkə “Qəzzada hərbi əməliyyatlar bitənə və Qəzzaya humanitar yardımın maneəsiz çatdırılması üçün şərait yaradılana qədər” Aralıq dənizi qonşusuna qarşı belə tədbirlər görür.
İxrac qadağası 54 növ sənaye malına tətbiq edilib. Rəsmi olaraq dərc edilmiş siyahıdan belə çıxır ki, məhdudiyyətlər poladdan, alüminiumdan və bəzi sənaye avadanlığından hazırlanmış məhsul növlərinə şamil edilir. Eyni zamanda, siyahılara sement, dəmir və poladdan hazırlanmış bütün növ tikinti materialları, armatur, fiber-optik kabellər, forkliftlər, ekskavatorlar və qranit daxildir.
Qismən iqtisadi təzyiq tədbirləri Fələstin tərəfdarlarının Ərdoğana qarşı tənqidlərini yumşaltmağa hesablanıb. Ona qarşı əsas şikayət neftin yəhudi dövlətinə tranzitini dayandıra bilməməsidir. İttihamlara cavab olaraq Ankara tankerləri dayandırmağa qanuni haqqı olmadığını bildirib.
İsrail və HƏMAS qrupu arasında atəşkəs rəsmi olaraq yanvarın 19-da qüvvəyə minib (bax NG, 01/20/25). Müqavilə Qəzzaya beynəlxalq humanitar yardım üçün quru kanallarını açdı və yəhudi dövlətinin bir ildən artıqdır ki, müxtəlif dərəcələrdə seçiciliklə anklavda apardığı gərgin döyüşləri yatırtdı.
Ola bilsin ki, Türkiyənin DEİK vasitəsilə İsraillə sürtüşməni azaltmaq niyyətini ifadə etməsinin səbəblərindən biri də Vaşinqtondakı yeni siyasi reallıq olub. ABŞ-nın 47-ci prezidenti İsrailin maraqlarının qeyd-şərtsiz müdafiəçisi kimi çıxış edir. Ərdoğanın bu yaxınlarda dediyi kimi, Türkiyə hökuməti üçün hazırda Trampla “dostluğu davam etdirmək çox vacibdir”.
“Seçkidə qələbə qazandıqdan bir gün sonra onunla görüşdüm, - deyə Ərdoğan qeyd edib. - Müvəqqəti danışıqlar apardıq”.
Türkiyə lideri Ağ evdə yeni komanda ilə bütün problemli məsələlərlə bağlı təmasları davam etdirəcəyinə söz verib.
Bununla belə, 2024-cü ilin dekabr ayından Suriyada hakimiyyət dəyişikliyinin sürətlə getməsinin nəticələrinə görə İsrail elitasının Türkiyəyə qarşı inamsızlıq hissi xeyli artıb. Yanvar ayı hesabatında Qüds Beynəlxalq və Təhlükəsizlik Məsələləri Mərkəzi (JCPA) mövcud qorxuları təsdiqləyən Qərb kəşfiyyat mənbələrinə istinad edib: Ərdoğan indi “Osmanlı İmperatorluğunu bərpa etmək” və “Orta bölgədə sünni qüvvələrinə nəzarət edən müasir bir sultan olmaq” planlarına qayıdıb”.
“Əvvəllər Osmanlı İmperiyasının bir hissəsi olan Qüds risk altındadır”, - deyə JCPA vurğulayır.
Digər araşdırma qruplarının hesabatlarında ən çox qeyd olunur ki, Türkiyəyə sadiq islamçı qrupların fəaliyyəti nəticəsində xüsusilə Suriya və İsrail sərhədində vəziyyət nəzarətdən çıxa bilər. Lakin JCPA xüsusi diqqət yetirir ki, Suriyanın faktiki lideri, “Heyat Təhrir əl-Şam” radikal qruplaşmasına komandanlıq edən Əhməd əl-Şaraa bir vaxtlar döyüşçülərinin təkcə Dəməşqə deyil, həm də Yerusəlimə çatmaq iqtidarında olduğunu bildirib.
Qəzzada hərbi kampaniyaya başladığı gündən faktiki olaraq nəzarəti altında olan ərəb ərazilərində gərgin vəziyyətlə üzləşən İsrail əl-Şaranın sözlərini və türk siyasətçilərinin eyforiyasını birbaşa öz milli təhlükəsizliyinə meydan oxumaq kimi qiymətləndirir. Bu, Ankaranın barışdırıcı siqnallarının bütün təsirini ləğv edə bilər.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 15:30
Təbiət hadisəsi dünyanı qaranlığa qərq edəcək
Bu gün, 14:59
Növbəti köç karvanı Cəbrayıla çatıb - (Yenilənib)
Bu gün, 13:15
İlham Əliyev Donald Trampa təşəkkür edib
Bu gün, 11:50
Təhlükəli virus 151 nəfərin həyatına son qoyub
Bu gün, 11:29
Türkiyə şərtləri dəyişir - Foto
Bu gün, 10:40
Tramp İranı yenidən bombalamaqla hədələyir
Bu gün, 08:21
Moskva-Kiyev danışqları: görüş yeri yenə İstanbuldur
Dünən, 11:54
Professor hakim partiyadan istefa verib
Dünən, 10:34
İran üç ölkə ilə nüvə danışıqlarına hazırlaşır
Dünən, 10:03
Təhlükəsizliklə əlaqədar birgə komissiya yaradıblar
20-07-2025, 18:08
İlham Əliyevin III Qlobal Media Forumunda çıxışı dünya mətbuatının diqqət mərkəzindədir
19-07-2025, 19:11
İlham Əliyev: İrəvanın addımları regional inteqrasiyaya xidmət etmir
19-07-2025, 17:07
3-cü Şuşa Qlobal Media Forumu - İlham Əliyev çıxış edir - (Canlı yayım) - (Yenilənib)
19-07-2025, 08:34
Tramp: Ermənistan və Azərbaycan sülh sazişi bağlamağa yaxındır
18-07-2025, 16:40
Professor: Rusiya və İran Azərbaycanla Ermənistanın sülh sazişi bağlamasını istəmirlər
18-07-2025, 15:38
Ermənistanın rəhbər şəxsləri terrorçuların hədəfindədir
18-07-2025, 13:21
İlham Əliyev tarixi məscid binasının bərpadan sonra açılışında iştirak edib - Fotolar
18-07-2025, 12:51
Rusiya banklarına təhlükə yaranıb
18-07-2025, 11:47
Putin Rusiyasında Stalinin kölgəsi: intihara da icazə lazımdır?
17-07-2025, 12:02
Ermənistan yol ayrıcında: sağa getsə, ŞƏT, sola getsə...
17-07-2025, 10:41
İki ölkə Rusiyanın artan təhdidlərinə qarşı birləşir
16-07-2025, 15:48
Paşinyan: Zəngəzur yolunda tək ABŞ deyil, digər ölkələr də maraqlıdır - (Yenilənib)
16-07-2025, 14:56
Şakdam doğrudan da casusdur? - İranda yeni qalmaqal
16-07-2025, 11:57
Zəngəzur dəhlizi məsələsi müzakirəyə çıxarılıb
16-07-2025, 10:54
Moskva daha bir milyarder ermənini Paşinyanla üz-üzə qoyub - Foto
16-07-2025, 10:26
Ukrayna hansı silahları alacaq? - Qiymətlər
15-07-2025, 17:57
Ruben Vardanyanın cinayət işi üzrə məhkəmə keçirilib - (Yenilənib)
15-07-2025, 16:33
Avropanı genişmiqyaslı müharibəyə hazırlaşmağa çağırırlar
15-07-2025, 13:47
Rusiyanın NATO-ya hücum planı var
15-07-2025, 10:16
Ukraynaya 10 milyard dollarlıq silah göndərəcəklər
15-07-2025, 09:48
Rusiyaya qarşı növbəti sanksiyanın müzakirəsinə başlayıblar
14-07-2025, 17:01
Hərbi Prokurorluqda yeni təyinatlar olub
14-07-2025, 14:30
Qarabağa iki köç karvanı gedib - (Yenilənib)
14-07-2025, 14:26
Universitetdə biabırçılıq: tələbələrə qiymət qarşılığında cinsi əlaqə təklif olunub - Foto
14-07-2025, 12:47
Suriya-Azərbaycan münasibətləri daha da inkişaf edəcək - Professor
14-07-2025, 11:18
Rusiya gizli nüvə bazalarında sürətli işlərə başlayıb