00:02 / 17-04-2025
İsmayıllıda zəlzələ olub
22:15 / 16-04-2025
Azərbaycan və İran XİN-ləri arasında konsulluq məsləhətləşmələri keçirilib
19:43 / 16-04-2025
Gürcüstan prezidentinin Azərbaycana səfəri başa çatıb
18:37 / 16-04-2025
Azərbaycan-Çin əməkdaşlığı genişlənir
18:28 / 16-04-2025
Kursk vilayətinin keçmiş qubernatoru saxlanılıb
18:17 / 16-04-2025
İlham Əliyev Riçard Armitacın ailəsinə başsağlığı verib
18:00 / 16-04-2025
"Sədərək" ticarət mərkəzi su altında qalıb - Video
17:56 / 16-04-2025
Deputat: Vəziyyət ağırdır, hökumət ciddi bir iş görmür
17:41 / 16-04-2025
Danimarka Ukraynaya əsgər göndərəcək
17:34 / 16-04-2025
Prezident Təşkilat Komitəsində dəyişiklik edib - Sərəncam
17:21 / 16-04-2025
Xalq artisti: "Otu itin, əti də atın qabağına qoyurlar"
17:09 / 16-04-2025
Sınaq imtahanının nəticələri elan olunub
16:54 / 16-04-2025
Bakıda “Lexus” su hövzəsinə düşüb
16:21 / 16-04-2025
Xınalıqda bir metrə yaxın qar yağıb
16:06 / 16-04-2025
Zakir Həsənov Hulusi Akarla görüşüb
15:49 / 16-04-2025
Professor: Turanın yaranmaması üçün əllərindən gələni edirlər
15:43 / 16-04-2025
Rusiya İranın nüvə probleminin həllinə töhfə verməyə hazırdır
15:38 / 16-04-2025
Ağsuda sel ekskavatoru aşırıb: 3 nəfər xəsarət alıb, sahə rəisi isə ölüb
15:35 / 16-04-2025
Ukrayna və ABŞ bu həftə saziş imzalaya bilər
15:09 / 16-04-2025
Əvəz Zeynallının azad olunması ilə bağlı məhkəməyə müraciət olunub
15:04 / 16-04-2025
Aktyor Cavidan Novruz: "İki min manat olmasa da, yarısını alıram"
14:54 / 16-04-2025
Əliyevlə Kavelaşvili arasında nahar əsnasında geniş tərkibdə görüş olub
14:50 / 16-04-2025
Fərhad Əhmədovun milyonluq avtomobillərinə həbs qoyulub
14:45 / 16-04-2025
Emin Əmrullayevin vətəndaş qəbulunun vaxtı dəyişdirilib
14:01 / 16-04-2025
"Turan Tovuz"un baş məşqçisinə 5 oyunluq cəza verilib
13:52 / 16-04-2025
İlham Əliyevlə Gürcüstan prezidenti təkbətək görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
13:41 / 16-04-2025
Mərkəzi Asiya respublikalarının xəyanəti: Kipr dilemması
13:29 / 16-04-2025
"Neftçi" və "Kəpəz" cəzalandırılıb
13:14 / 16-04-2025
Rusiya Kimin ümidinə qalıb
23:50 / 12-04-2025

19:33 / 12-04-2025

21:48 / 14-04-2025

14:12 / 13-04-2025

20:26 / 13-04-2025

09:56 / 12-04-2025

12:15 / 12-04-2025

19:37 / 13-04-2025

10:04 / 12-04-2025

09:10 / 12-04-2025

17:56 / 16-04-2025

Ankara İsraillə barışığa gedir - Yəhudi dövləti əlini uzadacaqmı?
Tarix: 23-01-2025 11:04 | Bölmə: Slayd

Türkiyə İsrailin ixracına qoyulan embarqonu ləğv edə bilər. Qəzza zolağında atəşkəs davamlı olarsa, Ankara bunu etməyə hazırdır. Ola bilsin ki, prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan da ilk prezidentlik dövründə İsrailyönlü siyasət yürüdən Donald Trampın rəğbətini qazanmaq üçün belə addımlar atmağı düşünür. Bununla belə, yəhudi dövləti Ankaranın Osmanlı İmperiyasını dirçəltmək üçün layihə hazırlamasından narahatdır.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Türkiyə Xarici İqtisadi Əlaqələr Komitəsinin (DEİK) sədri Nail Olpak İsrailə qarşı tətbiq edilən ticarət məhdudiyyətlərinin mümkün ləğvini açıqlayıb:
“Əgər (Qəzza zolağında - NG) sülh daimi olarsa, biz İsraillə ticarəti bərpa edə bilərik",- dedi. “Əgər (Baş nazir Benyamin Netanyahu hökumətinin – NG) müəyyən mövqe tutmasına imkan verən səbəb aradan qaldırılarsa, İsraillə ticarət əlaqələri yenidən normallaşa bilər”.
Olpakın şərhi Ankaranın Qəzzada hərbi kampaniyanın başlaması ilə kəsilən yəhudi dövləti ilə diplomatik münasibətləri bərpa etməyə açıq olacağı ilə bağlı fərziyyələrə səbəb olub. “i24”-ün məlumatına görə, ticarət qadağalarını aradan qaldırmaq istəyi həm Türkiyə, həm də İsrailin yaxın tərəfdaşı olan Azərbaycanın vasitəçilik fəaliyyətinin nəticəsidir. Bu məlumata görə, Azərbaycan prezidentinin köməkçisi Hikmət Hacıyev məhz iki ölkəni barışdırmaq niyyəti ilə dekabrda Qüdsə, daha sonra isə Ankaraya gedib.
İsrailə qarşı sanksiyaları Türkiyə Ticarət Nazirliyi ötən ilin yazında elan etmişdi. Nazirlik vurğuladı ki, ölkə “Qəzzada hərbi əməliyyatlar bitənə və Qəzzaya humanitar yardımın maneəsiz çatdırılması üçün şərait yaradılana qədər” Aralıq dənizi qonşusuna qarşı belə tədbirlər görür.
İxrac qadağası 54 növ sənaye malına tətbiq edilib. Rəsmi olaraq dərc edilmiş siyahıdan belə çıxır ki, məhdudiyyətlər poladdan, alüminiumdan və bəzi sənaye avadanlığından hazırlanmış məhsul növlərinə şamil edilir. Eyni zamanda, siyahılara sement, dəmir və poladdan hazırlanmış bütün növ tikinti materialları, armatur, fiber-optik kabellər, forkliftlər, ekskavatorlar və qranit daxildir.
Qismən iqtisadi təzyiq tədbirləri Fələstin tərəfdarlarının Ərdoğana qarşı tənqidlərini yumşaltmağa hesablanıb. Ona qarşı əsas şikayət neftin yəhudi dövlətinə tranzitini dayandıra bilməməsidir. İttihamlara cavab olaraq Ankara tankerləri dayandırmağa qanuni haqqı olmadığını bildirib.
İsrail və HƏMAS qrupu arasında atəşkəs rəsmi olaraq yanvarın 19-da qüvvəyə minib (bax NG, 01/20/25). Müqavilə Qəzzaya beynəlxalq humanitar yardım üçün quru kanallarını açdı və yəhudi dövlətinin bir ildən artıqdır ki, müxtəlif dərəcələrdə seçiciliklə anklavda apardığı gərgin döyüşləri yatırtdı.
Ola bilsin ki, Türkiyənin DEİK vasitəsilə İsraillə sürtüşməni azaltmaq niyyətini ifadə etməsinin səbəblərindən biri də Vaşinqtondakı yeni siyasi reallıq olub. ABŞ-nın 47-ci prezidenti İsrailin maraqlarının qeyd-şərtsiz müdafiəçisi kimi çıxış edir. Ərdoğanın bu yaxınlarda dediyi kimi, Türkiyə hökuməti üçün hazırda Trampla “dostluğu davam etdirmək çox vacibdir”.
“Seçkidə qələbə qazandıqdan bir gün sonra onunla görüşdüm, - deyə Ərdoğan qeyd edib. - Müvəqqəti danışıqlar apardıq”.
Türkiyə lideri Ağ evdə yeni komanda ilə bütün problemli məsələlərlə bağlı təmasları davam etdirəcəyinə söz verib.
Bununla belə, 2024-cü ilin dekabr ayından Suriyada hakimiyyət dəyişikliyinin sürətlə getməsinin nəticələrinə görə İsrail elitasının Türkiyəyə qarşı inamsızlıq hissi xeyli artıb. Yanvar ayı hesabatında Qüds Beynəlxalq və Təhlükəsizlik Məsələləri Mərkəzi (JCPA) mövcud qorxuları təsdiqləyən Qərb kəşfiyyat mənbələrinə istinad edib: Ərdoğan indi “Osmanlı İmperatorluğunu bərpa etmək” və “Orta bölgədə sünni qüvvələrinə nəzarət edən müasir bir sultan olmaq” planlarına qayıdıb”.
“Əvvəllər Osmanlı İmperiyasının bir hissəsi olan Qüds risk altındadır”, - deyə JCPA vurğulayır.
Digər araşdırma qruplarının hesabatlarında ən çox qeyd olunur ki, Türkiyəyə sadiq islamçı qrupların fəaliyyəti nəticəsində xüsusilə Suriya və İsrail sərhədində vəziyyət nəzarətdən çıxa bilər. Lakin JCPA xüsusi diqqət yetirir ki, Suriyanın faktiki lideri, “Heyat Təhrir əl-Şam” radikal qruplaşmasına komandanlıq edən Əhməd əl-Şaraa bir vaxtlar döyüşçülərinin təkcə Dəməşqə deyil, həm də Yerusəlimə çatmaq iqtidarında olduğunu bildirib.
Qəzzada hərbi kampaniyaya başladığı gündən faktiki olaraq nəzarəti altında olan ərəb ərazilərində gərgin vəziyyətlə üzləşən İsrail əl-Şaranın sözlərini və türk siyasətçilərinin eyforiyasını birbaşa öz milli təhlükəsizliyinə meydan oxumaq kimi qiymətləndirir. Bu, Ankaranın barışdırıcı siqnallarının bütün təsirini ləğv edə bilər.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 23-01-2025 11:04 | Bölmə: Slayd

Türkiyə İsrailin ixracına qoyulan embarqonu ləğv edə bilər. Qəzza zolağında atəşkəs davamlı olarsa, Ankara bunu etməyə hazırdır. Ola bilsin ki, prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan da ilk prezidentlik dövründə İsrailyönlü siyasət yürüdən Donald Trampın rəğbətini qazanmaq üçün belə addımlar atmağı düşünür. Bununla belə, yəhudi dövləti Ankaranın Osmanlı İmperiyasını dirçəltmək üçün layihə hazırlamasından narahatdır.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Türkiyə Xarici İqtisadi Əlaqələr Komitəsinin (DEİK) sədri Nail Olpak İsrailə qarşı tətbiq edilən ticarət məhdudiyyətlərinin mümkün ləğvini açıqlayıb:
“Əgər (Qəzza zolağında - NG) sülh daimi olarsa, biz İsraillə ticarəti bərpa edə bilərik",- dedi. “Əgər (Baş nazir Benyamin Netanyahu hökumətinin – NG) müəyyən mövqe tutmasına imkan verən səbəb aradan qaldırılarsa, İsraillə ticarət əlaqələri yenidən normallaşa bilər”.
Olpakın şərhi Ankaranın Qəzzada hərbi kampaniyanın başlaması ilə kəsilən yəhudi dövləti ilə diplomatik münasibətləri bərpa etməyə açıq olacağı ilə bağlı fərziyyələrə səbəb olub. “i24”-ün məlumatına görə, ticarət qadağalarını aradan qaldırmaq istəyi həm Türkiyə, həm də İsrailin yaxın tərəfdaşı olan Azərbaycanın vasitəçilik fəaliyyətinin nəticəsidir. Bu məlumata görə, Azərbaycan prezidentinin köməkçisi Hikmət Hacıyev məhz iki ölkəni barışdırmaq niyyəti ilə dekabrda Qüdsə, daha sonra isə Ankaraya gedib.
İsrailə qarşı sanksiyaları Türkiyə Ticarət Nazirliyi ötən ilin yazında elan etmişdi. Nazirlik vurğuladı ki, ölkə “Qəzzada hərbi əməliyyatlar bitənə və Qəzzaya humanitar yardımın maneəsiz çatdırılması üçün şərait yaradılana qədər” Aralıq dənizi qonşusuna qarşı belə tədbirlər görür.
İxrac qadağası 54 növ sənaye malına tətbiq edilib. Rəsmi olaraq dərc edilmiş siyahıdan belə çıxır ki, məhdudiyyətlər poladdan, alüminiumdan və bəzi sənaye avadanlığından hazırlanmış məhsul növlərinə şamil edilir. Eyni zamanda, siyahılara sement, dəmir və poladdan hazırlanmış bütün növ tikinti materialları, armatur, fiber-optik kabellər, forkliftlər, ekskavatorlar və qranit daxildir.
Qismən iqtisadi təzyiq tədbirləri Fələstin tərəfdarlarının Ərdoğana qarşı tənqidlərini yumşaltmağa hesablanıb. Ona qarşı əsas şikayət neftin yəhudi dövlətinə tranzitini dayandıra bilməməsidir. İttihamlara cavab olaraq Ankara tankerləri dayandırmağa qanuni haqqı olmadığını bildirib.
İsrail və HƏMAS qrupu arasında atəşkəs rəsmi olaraq yanvarın 19-da qüvvəyə minib (bax NG, 01/20/25). Müqavilə Qəzzaya beynəlxalq humanitar yardım üçün quru kanallarını açdı və yəhudi dövlətinin bir ildən artıqdır ki, müxtəlif dərəcələrdə seçiciliklə anklavda apardığı gərgin döyüşləri yatırtdı.
Ola bilsin ki, Türkiyənin DEİK vasitəsilə İsraillə sürtüşməni azaltmaq niyyətini ifadə etməsinin səbəblərindən biri də Vaşinqtondakı yeni siyasi reallıq olub. ABŞ-nın 47-ci prezidenti İsrailin maraqlarının qeyd-şərtsiz müdafiəçisi kimi çıxış edir. Ərdoğanın bu yaxınlarda dediyi kimi, Türkiyə hökuməti üçün hazırda Trampla “dostluğu davam etdirmək çox vacibdir”.
“Seçkidə qələbə qazandıqdan bir gün sonra onunla görüşdüm, - deyə Ərdoğan qeyd edib. - Müvəqqəti danışıqlar apardıq”.
Türkiyə lideri Ağ evdə yeni komanda ilə bütün problemli məsələlərlə bağlı təmasları davam etdirəcəyinə söz verib.
Bununla belə, 2024-cü ilin dekabr ayından Suriyada hakimiyyət dəyişikliyinin sürətlə getməsinin nəticələrinə görə İsrail elitasının Türkiyəyə qarşı inamsızlıq hissi xeyli artıb. Yanvar ayı hesabatında Qüds Beynəlxalq və Təhlükəsizlik Məsələləri Mərkəzi (JCPA) mövcud qorxuları təsdiqləyən Qərb kəşfiyyat mənbələrinə istinad edib: Ərdoğan indi “Osmanlı İmperatorluğunu bərpa etmək” və “Orta bölgədə sünni qüvvələrinə nəzarət edən müasir bir sultan olmaq” planlarına qayıdıb”.
“Əvvəllər Osmanlı İmperiyasının bir hissəsi olan Qüds risk altındadır”, - deyə JCPA vurğulayır.
Digər araşdırma qruplarının hesabatlarında ən çox qeyd olunur ki, Türkiyəyə sadiq islamçı qrupların fəaliyyəti nəticəsində xüsusilə Suriya və İsrail sərhədində vəziyyət nəzarətdən çıxa bilər. Lakin JCPA xüsusi diqqət yetirir ki, Suriyanın faktiki lideri, “Heyat Təhrir əl-Şam” radikal qruplaşmasına komandanlıq edən Əhməd əl-Şaraa bir vaxtlar döyüşçülərinin təkcə Dəməşqə deyil, həm də Yerusəlimə çatmaq iqtidarında olduğunu bildirib.
Qəzzada hərbi kampaniyaya başladığı gündən faktiki olaraq nəzarəti altında olan ərəb ərazilərində gərgin vəziyyətlə üzləşən İsrail əl-Şaranın sözlərini və türk siyasətçilərinin eyforiyasını birbaşa öz milli təhlükəsizliyinə meydan oxumaq kimi qiymətləndirir. Bu, Ankaranın barışdırıcı siqnallarının bütün təsirini ləğv edə bilər.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 18:37
Azərbaycan-Çin əməkdaşlığı genişlənir
Dünən, 11:40
Dövlət Sosial Müdafiə Fonduna sədr təyin edilib
Dünən, 09:53
Narışkin dörd ölkəni hədələyir
15-04-2025, 18:15
DSMF sədri vəzifədən azad edilib - Yeni təyinat
15-04-2025, 18:09
Maliyyə nazirinə birinci müavin təyin olunub
15-04-2025, 14:54
Hərbi ekspert: Tramp sülhə nail ola bilməyəcək
15-04-2025, 11:29
Tramp Tehranın nüvə ayğırını cilovlaya biləcəkmi?
15-04-2025, 09:26
ABŞ Konqresi Rusiyaya təzyiqə başlayır
15-04-2025, 09:11
Avropa Birliyi İsrail və Fələstini təcili danışıqlara çağırır
15-04-2025, 08:05
Bu gün nadir astronomik hadisə baş verəcək
14-04-2025, 23:24
Erməniəsilli şəxslər Bakıda hakim qarşısına çıxarılıb
14-04-2025, 21:48
Əvəz Zeynallı ilə bağlı prezidentə müraciət ünvanlanıb
14-04-2025, 14:17
Türkiyə-İsrail qarşıdurmasında maraqlı qüvvələr var - Deputat
14-04-2025, 12:03
Oman danışıqları: ABŞ İranın könlünü ala biləcəkmi?
14-04-2025, 08:52
Qlobal istiləşmə Xəzəri təhdid edir
14-04-2025, 08:31
Dünya müharibəsi təhlükəsi artır - Xəbərdarlıq
12-04-2025, 18:05
Keçmiş rektor istintaqa çağırılıb
12-04-2025, 10:04
Mövqelərimiz yenə atəşə tutulub
11-04-2025, 15:05
Deputat: Heç kim Azərbaycanla təzyiq dilində danışa bilməz
11-04-2025, 13:50
Cəlaloğlu: Türk Dövlətləri Təşkilatı məsələsində tələsmək lazımdır
11-04-2025, 11:53
Professor: Qərbi Azərbaycan ərazilərini də boşalda bilərlər
11-04-2025, 11:24
İran üçün “Liviya modeli”: ya müharibə, ya da saziş
11-04-2025, 08:41
Ordumuzun mövqeləri atəşə tutulub
10-04-2025, 23:36
Mask Marsı işğal etməyə tələsir - Foto
10-04-2025, 19:51
Xaricdə təhsil üzrə Dövlət Proqramı çərçivəsində sənəd qəbulu başlayıb
10-04-2025, 11:19
Sərhəd mübahisəsi: Orta Asiya liderləri necə barışıb?
10-04-2025, 08:15
Ermənistan hərbçiləri daha bir təxribata əl atıb
10-04-2025, 08:12
İlham Əliyev forumda mühüm mesajlar verib - (Yenilənib) - Video, Fotolar
10-04-2025, 07:40
Ağdama növbəti köç karvanı yola salınıb
9-04-2025, 15:11
Azərbaycan Türkiyə-İsrail münasibətlərinin normallaşmasına çalışır
9-04-2025, 12:48
ABŞ ilə Çin arasında ticarət müharibəsi güclənir
9-04-2025, 11:01
Rəsmi İrəvan anti-Rusiya siyasətinə böyük sərmayə qoyub
8-04-2025, 18:29
Zülfüqarov: Ermənistan sülhün əldə edilməsini gecikdirir
8-04-2025, 15:20
Toqquşma xətti: Ankara İsraillə razılığa gəlməyə çalışır
8-04-2025, 11:14
Cəlaloğlu: Ticarət müharibələri uzunmüddətli ola bilməz
8-04-2025, 09:36
Dövlət xadimlərinə sui-qəsd hazırlayan şəxsə hökm oxunub
8-04-2025, 08:33
Türkiyə-İsrail qarşıdurması gözlənilir
8-04-2025, 07:49
Azərbaycanda zəlzələ baş verib
7-04-2025, 20:54
David Babayan: "Erməni sakinlərin Azərbaycana inteqrasiyasının əleyhinə idik" - (Yenilənib) - Fotolar
7-04-2025, 19:02
Yeni institutlar və iki elmi müəssisə yaradılacaq
7-04-2025, 14:20
Suqovuşan kəndinə daha 54 ailə köçürülüb - (Yenilənib)
7-04-2025, 11:02
Bir sıra məhkəmələrə hakim təyin edilib - Siyahı (Yenilənib)