22:48 / 02-09-2025
Tiktoker Xosrov həbs olunub
19:51 / 02-09-2025
Məşhur aktyor aktrisaya cinsi təcavüzə görə həbs oluna bilər
19:08 / 02-09-2025
Sabunçuda uşağa işgəncə verən qəyyum saxlanılıb
18:46 / 02-09-2025
NATO: "Rusiya raketinə Haaqaya çatmaq üçün 5-10 dəqiqə lazımdır"
18:00 / 02-09-2025
Bakıda daşınmaz əmlak bahalaşıb
17:45 / 02-09-2025
Qondarma “Xarici İşlər Nazirliyi”nin yerində Baş idarə tikiləcək
17:27 / 02-09-2025
Elektron Təhlükəsizlik Xidmətinə mətbuat katibi təyin olunub
17:20 / 02-09-2025
Gədəbəydə dağlıq ərazidə yanğın olub
16:50 / 02-09-2025
Laçında dövlət sərhədindən buraxılış məntəqəsi yaradılır
16:45 / 02-09-2025
Nazpəri Dostəliyeva: "Allahıma dua edirəm ki, məni övladıma tez qovuşdursun"
16:28 / 02-09-2025
Avropa İttifaqının yeni səfiri Azərbaycana gəlib - Foto
16:13 / 02-09-2025
Müğənni Ayan Babakişiyeva dinini dəyişib
16:05 / 02-09-2025
Cəlaloğlu: Milli Məclis aprel işğalına siyasi qiymət verməlidir
15:30 / 02-09-2025
Xəstələr üçün yığılan pulu ələ keçirən şəxs tutulub
15:28 / 02-09-2025
Deputat: Hindistan Cənubi Qafqazda gərginlik yaratmağa çalışır
15:25 / 02-09-2025
Ərdoğan: "Zəngəzur dəhlizi məsələsində hər hansı bir problem yoxdur"
15:11 / 02-09-2025
"Kreml sehrbazı" filmi böyük maraq doğurub - Fotolar
14:59 / 02-09-2025
Ukrayna ordusu yaşayış məntəqəsini azad edib
14:53 / 02-09-2025
15 saylı həbsxanaya rəis təyinatı olub
14:44 / 02-09-2025
Bakıda çoxmərtəbəli binada yanğın: 12 nəfər təxliyə olunub
14:30 / 02-09-2025
Abşeronda 51 yaşlı qadın öldürülüb
14:23 / 02-09-2025
Milli Məclis bəyanat yayıb
13:56 / 02-09-2025
Rusiya Avropanın iki ölkəsində gərginlik yaradıb
13:52 / 02-09-2025
TikTok-da intim görüntülərlə şantaj edən şəxs saxlanılıb
13:41 / 02-09-2025
Rusiya və Çin 20-dən çox əməkdaşlıq sənədi imzalayıb
13:35 / 02-09-2025
Kremlin məxfi planı üzə çıxıb - Foto
13:15 / 02-09-2025
Bakıda İƏT Mədəniyyət Festivalı keçiriləcək
12:57 / 02-09-2025
Prezident və xanımı qatarla Pekinə gedib - Video
12:37 / 02-09-2025
417,5 kiloqram narkotiki ələ keçirib, 10 şübhəli tutulub
08:13 / 30-08-2025

19:36 / 30-08-2025

19:01 / 29-08-2025

18:20 / 31-08-2025

08:49 / 31-08-2025

00:24 / 30-08-2025

15:02 / 31-08-2025

17:05 / 29-08-2025

11:46 / 29-08-2025

00:04 / 29-08-2025

09:27 / 30-08-2025

Putin Rusiyasında Stalinin kölgəsi: intihara da icazə lazımdır?
Tarix: 18-07-2025 11:47 | Bölmə: Slayd

Bu ayın əvvəlində, 19-cu Hesabat-Seçki Qurultayında Rusiya Federasiyası Kommunist Partiyası (RFKP) Nikita Xruşşovun 1956-cı ildə ən yüksək rütbəli sovet kommunistlərinə “gizli məruzə” kimi tanınan və İosif Stalinin şəxsiyyətinə pərəstişi pisləyən çıxışını etibarsız sayıb. Kommunistlərin fikrincə, “NATO militarizminin Rusiyaya qarşı təcavüzünü artırdığı” bir vaxtda, 1 milyona yaxın vətəndaşı edam edən və saysız-hesabsız represiya qurbanını QULAQ düşərgələrinə göndərən Stalinə heyran olmaq, hətta onu təqlid etmək lazımdır, nəinki pisləmək.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Project Syndicate” yazıb.
Sovet lideri Nikita Xruşşovun nəvəsi olan Nina Xruşşova (ABŞ-nın Beynılxalq Siyasət üzrə Yeni Məktəbinin professoru) təhlilində qeyd edir:
RFKP qətnaməsi Xruşşovu “ucuz populyarlıq” naminə “Stalinin 30 illik rəhbərliyinin nəticələrini” “total qaralamaya” məruz qoymaqda ittiham edir. Əslində, RFKP iddia edir ki, guya Xruşşov “Stalinin adını və işini ləkələyən materialların obyektiv çatışmazlığı” ilə üzləşib və dövlət arxivlərində orijinal sənədlərin “saxtalarla” dəyişdirilməsi üçün “məqsədli səy” göstərib.
Bunlar ağlasığmaz iddialardır! QULAQ sisteminin qəddarlığı və qanunsuzluğu tarixi müzakirə mövzusu deyil! Məsələn, Stalinin “böyük təmizləmə” prosesinin ilk 2 ilində 1,5 milyondan çox insanın həbs edildiyini və onlardan 680.000-dən çoxunun öldürüldüyünü bilirik. Üstəlik, 1980-ci illərin sonlarında, Mixail Qorbaçovun “qlasnost” (aşkarlıq) dövründə arxivlər açılanda, Xruşşovun ifşa etməyi çəkindiyi daha dəhşətli cinayətlərə dair orijinal sənədlərin mövcudluğu etibarlı şəkildə təsdiqlənib. Lakin RFKP deyir ki, Stalin “tələbkar və ədalətli lider” və “xalqımızı əsarətdən və ölümdən xilas edən” “dürüstlük” modeli idi.
1993-cü ildə yaradılmış bu partiya 1991-ci ildə buraxılmış Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının varisi deyil, bu da RFKP qətnaməsinin absurdluğunu daha da artırır. Müasir kommunistlərin nə Xruşşov, nə digər sovet liderinin qərarını ləğv etmək səlahiyyəti yoxdur!
Parlamentin bir üzvü deyib ki, bu, Xruşşovu ləkələmək deyil.
Stalinin imicinin təmizlənməsi prosesi Vladimir Putinin 25 il əvvəl hakimiyyətə gəlişindən az sonra başlayıb. “Rusiyanın müasir tarixi: 1945-2006-cı illər” adlı orta məktəb dərsliyində Stalinin “güclü əlinə” haqq qazandırılır, bu, “mühasirəyə alınmış” ölkənin sağ qalması və inkişafını təmin etmək üçün imiş, demə...
“Sərt hərbiləşdirilmiş siyasi sistemin formalaşması” “fövqəladə şəraitdə fövqəladə problemlərin həlli” vasitəsi idi - bu, dərslikdə deyilir.
2023-cü ildə, Rusiyanın Ukraynaya genişmiqyaslı təcavüzündən 1 il sonra nəşr olunan dərsliklər Stalini möhtərəm və qalib bir şəxsiyyət kimi təsvir edir (Kitabların həmmüəllifi Vladimir Medinski, yəni Putinin Ukrayna üzrə sülh danışıqlarında aparıcı müzakirəçisidir.)
Bu gün Rusiyada Stalinə qoyulmuş 120 abidədən ən azı 105-i Putinin rəhbərliyi altında ucaldılıb. Moskvanın “Taqanskaya” metro stansiyasının içərisində yerləşən ən yeni əlavə 1966-cı ildə destalinizasiya prosesinin bir hissəsi kimi götürülən mərmər barelyefinin ağ gips surətidir.
Putin rejimi Stalinin imicini xalq yaddaşında oyandırmaq üçün məktəb kitablarından və heykəllərdən istifadə etdikcə, yenidən stalinləşmənin məkrli təsirləri getdikcə daha aydın görünür. Ukrayna müharibəsi ilə bağlı fikir ayrılığının yatırılması, üstəlik, Rusiya elitası arasında ölüm dalğası düşündürücüdür. Sonuncu belə bir hadisə Rusiya nəqliyyat naziri və Kursk vilayətinin keçmiş qubernatoru Roman Starovoytun intiharıdır.

Starovoyt ötən il Ukrayna qoşunlarının Rusiya ərazisinə müdaxiləsinin qarşısını ala bilmədiyinə görə yenicə işdən çıxarılmışdı. Rəhbərlik müəyyən etmişdi ki, onun nəzarəti altında sərhəd kifayət qədər möhkəmləndirilməyib. O, özünü müdafiə edə, hətta sakitcə istefa verə bilmədi. Putinin dövründə, Stalinin dövründə olduğu kimi, əgər ali hakimiyyət sizi günahkar hesab edərsə, siz günahkarsınız və sizə verilən hər cür cəzanı sakitcə çəkəcəksiniz!
Belə bir şəraitdə intihar itaətsizlik aktına çevrilir. Elə Stalin dövrünün bəzi məmurları bu yolu seçiblər. Vaxtilə Gürcüstan Respublikası Kommunist Partiyasının rəhbəri olmuş Vissarion Lominadze partiya xəttindən kənara çıxdığına görə həbs olunmamaq üçün 1935-ci ildə özünü güllələyib. Yaxud köhnə bolşevik Mixail Tomski 1936-cı ildə öz bağçasında antisovet sui-qəsdində iştirakını inkar edən bir məktub qoyub intihar etmişdi, lakin ölümündən sonra belə mühakimə olundu (və sonunda “təmizləndi”).
Serqo Orconikidzenin intiharı fərqli bir etiraz növü idi. 1937-ci ildə, “böyük təmizləmə”nin qızğın çağında Zaqafqaziya Dəmiryolunun rəisi işləyərkən qeyri-müəyyən ittihamlarla həbs edilən qardaşı Papuliyanın amansız təqiblərindən sonra qoca bolşevik və sovet dövlət xadimi ömrünü ümidsizliklə başa vurdu.
Bu cür yüksək səviyyəli intiharlar Stalini qəzəbləndirdi, o, bunu vicdansızlıq və manipulyasiya kimi qiymətləndirdi. Söhbət hamının hörmət etdiyi Orconikidzedən gedirsə, Stalin hətta onun ölümü ilə bağlı da həqiqəti etiraf etmək istəmirdi. Xruşşovun “gizli məruzə”sində təkzib etdiyi Orconikidzenin ürək çatışmazlığından ölməsi idi.
Görünür, Putin də Starovoytun son itaətsizlik hərəkətindən qəzəblənib: o, Kremldəki köməkçilərinə protokola uyğun olaraq dəfn mərasiminə göndərdikləri çələngləri geri götürməyi əmr edib. Buna baxmayaraq, mərasimdə bir çox dövlət rəsmiləri iştirak edib.
Maraqlıdır ki, bu, korrupsiyanın, səriştəsizliyin və ya çaşqınlığın ən kiçik qoxusunun vətənə xəyanət kimi qiymətləndirilə bildiyi bir vaxtda Putinin fərmanlarını yerinə yetirmək vəzifəsi daşıyanlara qarşı qoyulan qeyri-mümkün tələblərə və özbaşına cəzalara qarşı sakit bürokratik etiraz idimi?
Stalin dövründə bir “şəhər əfsanəsi” var idi: rels dağıdıldığı üçün qatar dayanmaq məcburiyyətində qalanda Stalin ətrafındakıların güllələnməsini, onların bədənlərinin rels kimi istifadə edilməsini əmr edib. Starovoytun ölümü göstərdi ki, Putini əhatə edən məmurlar o qədər də təhlükəsiz deyillər.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 18-07-2025 11:47 | Bölmə: Slayd

Bu ayın əvvəlində, 19-cu Hesabat-Seçki Qurultayında Rusiya Federasiyası Kommunist Partiyası (RFKP) Nikita Xruşşovun 1956-cı ildə ən yüksək rütbəli sovet kommunistlərinə “gizli məruzə” kimi tanınan və İosif Stalinin şəxsiyyətinə pərəstişi pisləyən çıxışını etibarsız sayıb. Kommunistlərin fikrincə, “NATO militarizminin Rusiyaya qarşı təcavüzünü artırdığı” bir vaxtda, 1 milyona yaxın vətəndaşı edam edən və saysız-hesabsız represiya qurbanını QULAQ düşərgələrinə göndərən Stalinə heyran olmaq, hətta onu təqlid etmək lazımdır, nəinki pisləmək.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Project Syndicate” yazıb.
Sovet lideri Nikita Xruşşovun nəvəsi olan Nina Xruşşova (ABŞ-nın Beynılxalq Siyasət üzrə Yeni Məktəbinin professoru) təhlilində qeyd edir:
RFKP qətnaməsi Xruşşovu “ucuz populyarlıq” naminə “Stalinin 30 illik rəhbərliyinin nəticələrini” “total qaralamaya” məruz qoymaqda ittiham edir. Əslində, RFKP iddia edir ki, guya Xruşşov “Stalinin adını və işini ləkələyən materialların obyektiv çatışmazlığı” ilə üzləşib və dövlət arxivlərində orijinal sənədlərin “saxtalarla” dəyişdirilməsi üçün “məqsədli səy” göstərib.
Bunlar ağlasığmaz iddialardır! QULAQ sisteminin qəddarlığı və qanunsuzluğu tarixi müzakirə mövzusu deyil! Məsələn, Stalinin “böyük təmizləmə” prosesinin ilk 2 ilində 1,5 milyondan çox insanın həbs edildiyini və onlardan 680.000-dən çoxunun öldürüldüyünü bilirik. Üstəlik, 1980-ci illərin sonlarında, Mixail Qorbaçovun “qlasnost” (aşkarlıq) dövründə arxivlər açılanda, Xruşşovun ifşa etməyi çəkindiyi daha dəhşətli cinayətlərə dair orijinal sənədlərin mövcudluğu etibarlı şəkildə təsdiqlənib. Lakin RFKP deyir ki, Stalin “tələbkar və ədalətli lider” və “xalqımızı əsarətdən və ölümdən xilas edən” “dürüstlük” modeli idi.
1993-cü ildə yaradılmış bu partiya 1991-ci ildə buraxılmış Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının varisi deyil, bu da RFKP qətnaməsinin absurdluğunu daha da artırır. Müasir kommunistlərin nə Xruşşov, nə digər sovet liderinin qərarını ləğv etmək səlahiyyəti yoxdur!
Parlamentin bir üzvü deyib ki, bu, Xruşşovu ləkələmək deyil.
Stalinin imicinin təmizlənməsi prosesi Vladimir Putinin 25 il əvvəl hakimiyyətə gəlişindən az sonra başlayıb. “Rusiyanın müasir tarixi: 1945-2006-cı illər” adlı orta məktəb dərsliyində Stalinin “güclü əlinə” haqq qazandırılır, bu, “mühasirəyə alınmış” ölkənin sağ qalması və inkişafını təmin etmək üçün imiş, demə...
“Sərt hərbiləşdirilmiş siyasi sistemin formalaşması” “fövqəladə şəraitdə fövqəladə problemlərin həlli” vasitəsi idi - bu, dərslikdə deyilir.
2023-cü ildə, Rusiyanın Ukraynaya genişmiqyaslı təcavüzündən 1 il sonra nəşr olunan dərsliklər Stalini möhtərəm və qalib bir şəxsiyyət kimi təsvir edir (Kitabların həmmüəllifi Vladimir Medinski, yəni Putinin Ukrayna üzrə sülh danışıqlarında aparıcı müzakirəçisidir.)
Bu gün Rusiyada Stalinə qoyulmuş 120 abidədən ən azı 105-i Putinin rəhbərliyi altında ucaldılıb. Moskvanın “Taqanskaya” metro stansiyasının içərisində yerləşən ən yeni əlavə 1966-cı ildə destalinizasiya prosesinin bir hissəsi kimi götürülən mərmər barelyefinin ağ gips surətidir.
Putin rejimi Stalinin imicini xalq yaddaşında oyandırmaq üçün məktəb kitablarından və heykəllərdən istifadə etdikcə, yenidən stalinləşmənin məkrli təsirləri getdikcə daha aydın görünür. Ukrayna müharibəsi ilə bağlı fikir ayrılığının yatırılması, üstəlik, Rusiya elitası arasında ölüm dalğası düşündürücüdür. Sonuncu belə bir hadisə Rusiya nəqliyyat naziri və Kursk vilayətinin keçmiş qubernatoru Roman Starovoytun intiharıdır.

Starovoyt ötən il Ukrayna qoşunlarının Rusiya ərazisinə müdaxiləsinin qarşısını ala bilmədiyinə görə yenicə işdən çıxarılmışdı. Rəhbərlik müəyyən etmişdi ki, onun nəzarəti altında sərhəd kifayət qədər möhkəmləndirilməyib. O, özünü müdafiə edə, hətta sakitcə istefa verə bilmədi. Putinin dövründə, Stalinin dövründə olduğu kimi, əgər ali hakimiyyət sizi günahkar hesab edərsə, siz günahkarsınız və sizə verilən hər cür cəzanı sakitcə çəkəcəksiniz!
Belə bir şəraitdə intihar itaətsizlik aktına çevrilir. Elə Stalin dövrünün bəzi məmurları bu yolu seçiblər. Vaxtilə Gürcüstan Respublikası Kommunist Partiyasının rəhbəri olmuş Vissarion Lominadze partiya xəttindən kənara çıxdığına görə həbs olunmamaq üçün 1935-ci ildə özünü güllələyib. Yaxud köhnə bolşevik Mixail Tomski 1936-cı ildə öz bağçasında antisovet sui-qəsdində iştirakını inkar edən bir məktub qoyub intihar etmişdi, lakin ölümündən sonra belə mühakimə olundu (və sonunda “təmizləndi”).
Serqo Orconikidzenin intiharı fərqli bir etiraz növü idi. 1937-ci ildə, “böyük təmizləmə”nin qızğın çağında Zaqafqaziya Dəmiryolunun rəisi işləyərkən qeyri-müəyyən ittihamlarla həbs edilən qardaşı Papuliyanın amansız təqiblərindən sonra qoca bolşevik və sovet dövlət xadimi ömrünü ümidsizliklə başa vurdu.
Bu cür yüksək səviyyəli intiharlar Stalini qəzəbləndirdi, o, bunu vicdansızlıq və manipulyasiya kimi qiymətləndirdi. Söhbət hamının hörmət etdiyi Orconikidzedən gedirsə, Stalin hətta onun ölümü ilə bağlı da həqiqəti etiraf etmək istəmirdi. Xruşşovun “gizli məruzə”sində təkzib etdiyi Orconikidzenin ürək çatışmazlığından ölməsi idi.
Görünür, Putin də Starovoytun son itaətsizlik hərəkətindən qəzəblənib: o, Kremldəki köməkçilərinə protokola uyğun olaraq dəfn mərasiminə göndərdikləri çələngləri geri götürməyi əmr edib. Buna baxmayaraq, mərasimdə bir çox dövlət rəsmiləri iştirak edib.
Maraqlıdır ki, bu, korrupsiyanın, səriştəsizliyin və ya çaşqınlığın ən kiçik qoxusunun vətənə xəyanət kimi qiymətləndirilə bildiyi bir vaxtda Putinin fərmanlarını yerinə yetirmək vəzifəsi daşıyanlara qarşı qoyulan qeyri-mümkün tələblərə və özbaşına cəzalara qarşı sakit bürokratik etiraz idimi?
Stalin dövründə bir “şəhər əfsanəsi” var idi: rels dağıdıldığı üçün qatar dayanmaq məcburiyyətində qalanda Stalin ətrafındakıların güllələnməsini, onların bədənlərinin rels kimi istifadə edilməsini əmr edib. Starovoytun ölümü göstərdi ki, Putini əhatə edən məmurlar o qədər də təhlükəsiz deyillər.
Y. QACAR
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 13:56
Rusiya Avropanın iki ölkəsində gərginlik yaradıb
Bu gün, 12:16
Kiyevə hücum: insanlar metro stansiyalarına sığınıb
Bu gün, 12:02
İlham Əliyev Çin şirkətinin sədri ilə görüşüb - Fotolar
Bu gün, 11:19
Elm və Təhsil Nazirliyində iki təyinat olub - Fotolar
Bu gün, 07:40
Yerdə güclü geomaqnit qasırğası başlayıb
Bu gün, 07:33
Masazırdakı yanğında iki nəfər ölüb - (Video)
Dünən, 16:45
Çində Azərbaycanla bağlı tarixi qərar verilə bilər
Dünən, 15:17
ATƏT-in Minsk Prosesi bağlanır - Qərar verilib
Dünən, 13:53
Kriminal avtoritet həbs olunub - Foto
Dünən, 07:23
20-yə yaxın gəmi Qəzzanın blokadasını yarmağa gedir
31-08-2025, 15:02
İlham Əliyev Çində görüşlər keçirib - (Yenilənib) - Fotolar
31-08-2025, 08:49
Prezident İlham Əliyevin Çin lideri Si Cinpin ilə görüşü keçirilib - (Yenilənib) - Fotolar
30-08-2025, 00:10
Azərbaycanla ABŞ arasında Anlaşma Memorandumu imzalanlb
29-08-2025, 16:23
Hərbi xidmətə çağırış başlayır
29-08-2025, 15:41
Cümşüd Nuriyev: Bizi təxribata çəkə bilməzlər
29-08-2025, 13:34
BMT-nin İrana qarşı sanksiyaları bərpa olunur
29-08-2025, 13:06
“İşğal” sözü Rusiyanı qəzəbləndirib
29-08-2025, 12:51
Avropa bufer zona yaratmaq istəyir
29-08-2025, 11:50
Rusiya Minsk qrupunun buraxılmasını dəstəkləyir
29-08-2025, 11:00
Yeri fəlakət gözləyir?
29-08-2025, 10:45
Günəşdə güclü partlayış qeydə alınıb
29-08-2025, 10:15
Ukraynaya təhlükəsizlik zəmanətində Türkiyə əsas rolu oynayır
28-08-2025, 18:43
Azərbaycan səfirliyinə zərər dəyib - XİN Rusiyanın Kiyevə hücumu ilə bağlı məlumat yayıb
28-08-2025, 12:44
563 ədəd PUA, “İsgəndər-M” və digər raketlər vurulub
28-08-2025, 12:11
İrəvanla Bakı arasında yeni səhifə açılır
28-08-2025, 10:26
Ali məktəb və kolleclərin boş qalan yerlərinə ixtisas seçimi başlayıb
28-08-2025, 10:06
Sabah daha üç şəhidimiz dəfn olunacaq - Fotolar
28-08-2025, 08:00
Putin və Zelenski İstanbulda görüşə bilərlər
27-08-2025, 18:09
Bakının üç rayonunda söküntü işlərinə başlayırlar
27-08-2025, 14:59
Müəllimlərin işə qəbulu müsabiqəsinin nəticələri elan olunub
27-08-2025, 13:31
Qəzzanın tam işğalı üçün hücumlar başlayıb
27-08-2025, 12:50
Keçmiş rəqiblər barışır: Türkiyə Səddamla əlaqə qurur
27-08-2025, 10:14
İlham Əliyev “Əl-Ərəbiyyə” telekanalına müsahibə verib - Video
27-08-2025, 09:28
Azərbaycanda kriptovalyuta üzərinə həbs qoyulub
26-08-2025, 14:43
Cəlaloğlu: Tramp maraqlarını Ukrayna və Rusiya vasitəsilə həyata keçirir
26-08-2025, 11:13
Zəngəzur dəhlizi Türkiyəyə effektiv yol açır
25-08-2025, 18:21
Azərbaycan-Rusiya münasibətlərini gərginləşdirməyə çalışan qüvvələr var
25-08-2025, 17:14
Qəzzada 300 nəfər acından ölüb - 117-si uşaqdır
25-08-2025, 16:46
ABŞ Rusiya təyyarələrini ələ keçirib
25-08-2025, 15:29
Putin Trampı aldadır
25-08-2025, 11:32
NATO dağıla bilər