13:27 / 16-09-2025
Sabah yağış yağacaq
12:57 / 16-09-2025
Əliyar Ağayev “Bayer”in oyununa təyinat alıb
12:53 / 16-09-2025
Əlisəmid Kür reanimasiyaya yerləşdirilib
12:45 / 16-09-2025
Deputat: “Əvvəlcə ingilis-rus, sonra Azərbaycan dilində yazırlar”
12:39 / 16-09-2025
“Qərbi Azərbaycanın Səsi”nin əhəmiyyəti hiss olunur
12:30 / 16-09-2025
Birləşmiş Ərəb Əmirliklərinin Prezidenti Füzuliyə gəlib
12:05 / 16-09-2025
Məleykə Abbaszadə: "İmtahanlarda ən aşağı nəticə coğrafiya və kimya fənləri üzrədir"
11:57 / 16-09-2025
Yeni qadağa Rusiya-NATO müharibəsinə səbəb ola bilər
11:51 / 16-09-2025
DİM sədri: buraxılış imtahanlarında yeni test modeli tətbiq ediləcək
11:46 / 16-09-2025
Makqreqor prezident olmaq niyyətindən əl çəkir
11:42 / 16-09-2025
İlin ikinci Günəş tutulması baş verəcək
11:39 / 16-09-2025
Paşinyanı impiçment etmək istəyirlər
11:13 / 16-09-2025
Gəncə Dövlət Tarix-Mədəniyyət Qoruğuna direktor təyin olunub
11:10 / 16-09-2025
Dörd ölkədən Azərbaycana bəzi məhsulların idxalına məhdudiyyət qoyulub
11:06 / 16-09-2025
Trampın London səfəri: kral Uels şahzadəsini önə verəcək
11:00 / 16-09-2025
Xalq artistinin nəşi Azərbaycana gətirilib - Yenilənib
10:59 / 16-09-2025
Nazir: “Müharibə 60 və ya 90 günə bitə bilər”
10:49 / 16-09-2025
Rusiyanın komandanlıq məntəqələri vurulub
10:37 / 16-09-2025
Prokurorluq Əvəz Zeynallının telefonlarını və diktafonunu qaytarıb
10:28 / 16-09-2025
Tramp qəzetdən 15 milyard dollar təzminat istəyir
10:20 / 16-09-2025
“Formula-1” ilə əlaqədar əhaliyə müraciət edilib
10:16 / 16-09-2025
Çempionlar Liqası: bu gün 6 oyun keçiriləcək
10:08 / 16-09-2025
Dövlət Xidmətlərinin Elektron Reyestri yaradılacaq
10:05 / 16-09-2025
Vəkillər Kollegiyasının orqan və qurumlarının sayı artırılır
10:04 / 16-09-2025
Məşhurlar yeni ssenarini xüsusi kod altında qoruyurlar
09:49 / 16-09-2025
Biləsuvar sakini 6 kq narkotiklə saxlanılıb
09:45 / 16-09-2025
Rusiyaya qarşı yeni sanksiyanın qəbulu təxirə salınıb
09:40 / 16-09-2025
Feldşer Müdafiə Nazirliyini məhkəməyə verib
09:29 / 16-09-2025
Təranə Səmədova Ali Məhkəməyə müraciət edib
13:31 / 11-09-2025
Professor: Hər iki ölkədə sülhə qarşı çıxanlar var
20:48 / 13-09-2025
Deputat 120 şagirdə məktəb ləvazimatları verib - Fotolar
15:14 / 12-09-2025
Qarabağa daha iki köç karvanı gedib - (Yenilənib)
18:29 / 12-09-2025
Külək Yasamalda yaşayış binasında təhlükəli vəziyyət yaradıb - Video
10:50 / 12-09-2025
Zülfüqarov: Regiondankənar qüvvələr Ermənistana təzyiqlər göstərirlər
18:40 / 14-09-2025
İlham Əliyev Qırmızı Bazar, Hadrut qəsəbələri və Sos kəndinin sakinləri ilə görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
23:44 / 12-09-2025
Aİ Rusiyaya qarşı sanksiyaların müddətini uzadıb
22:10 / 12-09-2025
Salyanda 62 yaşlı kişi güllələnib
14:21 / 11-09-2025
Hərbi ekspert: Polşa, Avropa və NATO müharibəyə hazır deyil
09:10 / 12-09-2025
Güclü maqnit qasırğaları gözlənilir
15:37 / 14-09-2025
İlham Əliyev Xocavəndin Qırmızı Bazar qəsəbəsində olub - Fotolar
Topçubaşovun doğum günüdür - Məzarlıqdan fotolar
Tarix: 04-05-2021 12:00 | Bölmə: Xəbərlər
Bu gün Azərbaycanın ictimai-siyasi xadimi Əlimərdan bəy Topçubaşovun anadan olmasının 156 ili tamam olur.
Reyting.az Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurucularından olan Topçubaşovun məşhur çıxışlarından birini oxuculara çatdırmaqla yanaşı bu dahi şəxsiyyətin Parisdə olan məzarından fotoları da təqdim edir.
Qeyd edək ki, fotolar sabiq deputat Musa Musayevin Fransa səfəri zamanı Senkuli məzarlığında Əlimərdan bəy Topçubaşov və Ceyhun Hacıbəylinin məzarını ziyarət edərkən çəkilib.
1917-ci il may ayının 1-də Moskva şəhərində, azərbaycanlı milyonçu Şəmsi Əsədullayevin 1913-cü ildə müsəlmanların ehtiyacı üçün inşa etdirdiyi binada Ümumrusiya müsəlmanlarının 1-ci Qurultayında Əlimərdan bəy Topçubaşovun çıxışı:
“Rusyadakı müsəlmanlar, Altay dağlarından ta Qara dənizə, İran və Türküstana qədər yayılan milyonlarla müsəlman müqəddəs duyğuları çar hökuməti tərəfindən təhqir olunduğu və əzildiyi üçün vicdan azadlığı fikrini qəlblərində hörmətlə yaşatdılar. Müsəlmanların vicdan azadlığına bağlı hislərinin əzilmə tarixləri bugünkü hökumət təmsilçisinin idarəsinə verilən yad dinlər idarəsinin işləri arasında qeyd edilib. Bu idarə bizim üçün məşum bir idarə idi. Hürriyyət günlərində gizli polis təşkilatı və jandarm idarələrinin bağlanmasını bildirən teleqraflar arasında yad dinlər idarəsi bölməsinin də bağlanması xəbərini oxuyunca, biz “belə olmalı idi”,- dedik. Bu idarənin aqibəti belə olmalı idi. Siz bu yad dinlər idarəsində milyonlarla müsəlmanın Rusiyadakı altı yüz ildən artıq nə üçün təqib edildiklərini, öz yurdlarında nə üçün göz həbsinə alındıqlarını, nə üçün səslərini çıxarmadan yatdıqlarını və nə üçün bunların səslərini eşitmədiyinizi göstərən qara dəftər əldə edə bilərsiniz. Doğrudur, onlar səslərini çıxarmadılar, amma öz səssizlikləri içlərində hayqırdılar, bunların hamısına dözüm göstərdilər. Hər halda bir gün günəş doğar. O zaman siz də bizim polisin damğaladığı və bu damğaya layiq xalq olmadığımızı görərsiniz dedilər.
Biz ağıllı və böyük Peyğəmbərimizin öyrətdiyi dinimizin mənəvi və əxlaqi tərbiyəsinin işığında, taleyimizin yazısı ilə, bir ölkədə birlikdə yaşadığımız xalqlarla əl-ələ verib getməyə hazırıq ... İndi biz qorxudan və bu qorxuya əsas verən bir şeyimiz varsa, o da sizin məlumatsız olmağınızın bizə zərərvermə ehtimalıdır. Hökumətin işləri bizə inam üzərində qurulmalıdır. O zaman biz də onu məmuniyyətlə qarşılayarıq. Bundan sonra səsimizin eşidiləcəyinə qənaətimiz və inancımız vardır.
Altı yüz ildən bəri Rusiya tabeliyində olan müsəlmanlar bu günə qədər hökumətdən bir xoş söz və xoş rəftar görməmişlər. Bu qədər gözləyən səbrli müsəlmanlar, əlbəttə ki, Məclisi - Müəssisana qədər də gözləyərlər. Fəqət bir şey vardır ki, onu söyləməliyik . Qorxasan ki, rus cəmaəti (Müvəqqəti hökumət nəzərdə tutulur) də əvvəlki səhvi təkrar etsin. Bu vaxta qədər belə təsəvvür edilirdi ki, müsəlmanlara molla və məscid ver, onlar bundan artıq bir şey istəməzlər. Lakin indi belə deyildir. “Müsəlman” ifadəsi din məfhumunu anlatsa da, təcrübə və mənaca millət məfhumuna malik olmuşdur. Müsəlmanlar müsəlman adına tələb etdikləri maddələrdə milli tələblərini istəmiş olurlar. Əlbəttə ki, muxtariyyət məsələsini Müəssislər Məclisi həll edəcəkdir. Lakin hökumət indidən bilməlidir ki, müsəlmanlar din və millət işlərinə aid məsələlərdə muxtar olmalıdırlar, özləri öz müqəddəratlarını həll etməlidirlər. Qoy hökumət əlimizdən alınan vəqf yerlərini qaytarsın. O zaman biz milli məktəb və ehtiyaclarımızı özümüz təmin edə bilərik. Biz, şübhəsiz ki, Müəssislər Məclisini gözləyəcəyik. Fəqət oraya öz muxtariyyətimizi tələb etmək üçün hazırlaşıb gedəcəyik”.
Əlimərdan bəy yekunda “Yaşa və başqasına da yaşamaq imkanı ver”,- sözlərini Moskvada Müvəqqəti hökumətin nümayəndəsi, qeyri-slavyan və başqa dinlərə itaət edən vətəndaşlar üzrə idarənin komissarı professor Sergey Kotlyarevskiyə çatdırıb.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-05-2021 12:00 | Bölmə: Xəbərlər
Bu gün Azərbaycanın ictimai-siyasi xadimi Əlimərdan bəy Topçubaşovun anadan olmasının 156 ili tamam olur.
Reyting.az Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurucularından olan Topçubaşovun məşhur çıxışlarından birini oxuculara çatdırmaqla yanaşı bu dahi şəxsiyyətin Parisdə olan məzarından fotoları da təqdim edir.
Qeyd edək ki, fotolar sabiq deputat Musa Musayevin Fransa səfəri zamanı Senkuli məzarlığında Əlimərdan bəy Topçubaşov və Ceyhun Hacıbəylinin məzarını ziyarət edərkən çəkilib.
1917-ci il may ayının 1-də Moskva şəhərində, azərbaycanlı milyonçu Şəmsi Əsədullayevin 1913-cü ildə müsəlmanların ehtiyacı üçün inşa etdirdiyi binada Ümumrusiya müsəlmanlarının 1-ci Qurultayında Əlimərdan bəy Topçubaşovun çıxışı:
“Rusyadakı müsəlmanlar, Altay dağlarından ta Qara dənizə, İran və Türküstana qədər yayılan milyonlarla müsəlman müqəddəs duyğuları çar hökuməti tərəfindən təhqir olunduğu və əzildiyi üçün vicdan azadlığı fikrini qəlblərində hörmətlə yaşatdılar. Müsəlmanların vicdan azadlığına bağlı hislərinin əzilmə tarixləri bugünkü hökumət təmsilçisinin idarəsinə verilən yad dinlər idarəsinin işləri arasında qeyd edilib. Bu idarə bizim üçün məşum bir idarə idi. Hürriyyət günlərində gizli polis təşkilatı və jandarm idarələrinin bağlanmasını bildirən teleqraflar arasında yad dinlər idarəsi bölməsinin də bağlanması xəbərini oxuyunca, biz “belə olmalı idi”,- dedik. Bu idarənin aqibəti belə olmalı idi. Siz bu yad dinlər idarəsində milyonlarla müsəlmanın Rusiyadakı altı yüz ildən artıq nə üçün təqib edildiklərini, öz yurdlarında nə üçün göz həbsinə alındıqlarını, nə üçün səslərini çıxarmadan yatdıqlarını və nə üçün bunların səslərini eşitmədiyinizi göstərən qara dəftər əldə edə bilərsiniz. Doğrudur, onlar səslərini çıxarmadılar, amma öz səssizlikləri içlərində hayqırdılar, bunların hamısına dözüm göstərdilər. Hər halda bir gün günəş doğar. O zaman siz də bizim polisin damğaladığı və bu damğaya layiq xalq olmadığımızı görərsiniz dedilər.
Biz ağıllı və böyük Peyğəmbərimizin öyrətdiyi dinimizin mənəvi və əxlaqi tərbiyəsinin işığında, taleyimizin yazısı ilə, bir ölkədə birlikdə yaşadığımız xalqlarla əl-ələ verib getməyə hazırıq ... İndi biz qorxudan və bu qorxuya əsas verən bir şeyimiz varsa, o da sizin məlumatsız olmağınızın bizə zərərvermə ehtimalıdır. Hökumətin işləri bizə inam üzərində qurulmalıdır. O zaman biz də onu məmuniyyətlə qarşılayarıq. Bundan sonra səsimizin eşidiləcəyinə qənaətimiz və inancımız vardır.
Altı yüz ildən bəri Rusiya tabeliyində olan müsəlmanlar bu günə qədər hökumətdən bir xoş söz və xoş rəftar görməmişlər. Bu qədər gözləyən səbrli müsəlmanlar, əlbəttə ki, Məclisi - Müəssisana qədər də gözləyərlər. Fəqət bir şey vardır ki, onu söyləməliyik . Qorxasan ki, rus cəmaəti (Müvəqqəti hökumət nəzərdə tutulur) də əvvəlki səhvi təkrar etsin. Bu vaxta qədər belə təsəvvür edilirdi ki, müsəlmanlara molla və məscid ver, onlar bundan artıq bir şey istəməzlər. Lakin indi belə deyildir. “Müsəlman” ifadəsi din məfhumunu anlatsa da, təcrübə və mənaca millət məfhumuna malik olmuşdur. Müsəlmanlar müsəlman adına tələb etdikləri maddələrdə milli tələblərini istəmiş olurlar. Əlbəttə ki, muxtariyyət məsələsini Müəssislər Məclisi həll edəcəkdir. Lakin hökumət indidən bilməlidir ki, müsəlmanlar din və millət işlərinə aid məsələlərdə muxtar olmalıdırlar, özləri öz müqəddəratlarını həll etməlidirlər. Qoy hökumət əlimizdən alınan vəqf yerlərini qaytarsın. O zaman biz milli məktəb və ehtiyaclarımızı özümüz təmin edə bilərik. Biz, şübhəsiz ki, Müəssislər Məclisini gözləyəcəyik. Fəqət oraya öz muxtariyyətimizi tələb etmək üçün hazırlaşıb gedəcəyik”.
Əlimərdan bəy yekunda “Yaşa və başqasına da yaşamaq imkanı ver”,- sözlərini Moskvada Müvəqqəti hökumətin nümayəndəsi, qeyri-slavyan və başqa dinlərə itaət edən vətəndaşlar üzrə idarənin komissarı professor Sergey Kotlyarevskiyə çatdırıb.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 10:59
Nazir: “Müharibə 60 və ya 90 günə bitə bilər”
Bu gün, 10:28
Tramp qəzetdən 15 milyard dollar təzminat istəyir
Bu gün, 08:12
Fəalın qətlində təqsirləndirilən şəxsi edam edəcəklər
Bu gün, 07:55
Rubio: Tramp münaqişəyə son qoymağa çalışır
Dünən, 18:00
Şuşada külli miqdarda silah-sursat aşkarlanıb
Dünən, 17:51
Bakıda və rayonlarda leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
Dünən, 16:57
İş adamı Vüsal Abbasov həbs edilib
Dünən, 14:44
Nazirliyin Aparat rəhbəri vəzifədən azad olunub
Dünən, 13:38
Prezident Ərdoğan Qətərə gedib
Dünən, 11:23
Təyyarə qəzasından yalnız pilot sağ çıxıb
Dünən, 11:09
Füzulinin Qaraxanbəyli kəndinin layihəsi açıqlanıb
Dünən, 10:22
Donald Tramp İsrailə xəbərdarlıq edib
Dünən, 09:34
Bakıda mənzildən meyit tapılıb
Dünən, 08:57
Xəzər dənizində zəlzələ baş verib
Dünən, 08:08
Husilər silahı yerə qoymağı düşünmürlər
Dünən, 07:55
“Çarli Kirk şousu”nu Vens aparacaq
Dünən, 07:39
Azərbaycanda Bilik günü qeyd olunur
14-09-2025, 10:29
Dünya çempionatı Bakıda keçiriləcək
14-09-2025, 10:05
İki qəzada üç nəfər həyatını itirib
13-09-2025, 20:48
Deputat 120 şagirdə məktəb ləvazimatları verib - Fotolar
13-09-2025, 15:55
“Space TV”nin yayımı 6 saatlıq dayandırılacaq
13-09-2025, 15:44
Sosial şəbəkələrdə dələduzluq edən şəxs saxlanılıb
13-09-2025, 12:30
Bakıda tikinti şirkətinin rəhbəri axtarışa verilib
13-09-2025, 12:25
"Vüsal 300" kimi tanınan iş adamına cinayət işi açılıb
13-09-2025, 11:12
Sosial şəbəkələrdə dələduzluq edən şəxs saxlanılıb
13-09-2025, 09:29
Kamçatkada 7,1 maqnitudalı zəlzələ olub
12-09-2025, 23:44
Aİ Rusiyaya qarşı sanksiyaların müddətini uzadıb
12-09-2025, 22:10
Salyanda 62 yaşlı kişi güllələnib
12-09-2025, 17:40
Xocalının daha iki kəndinə köç olacaq
12-09-2025, 17:01
Donald Tramp: "Biz çox sərt hərəkət etməli olacağıq"
12-09-2025, 16:55
Milli Süni İntellekt Mərkəzinə direktor təyin olunub
12-09-2025, 15:33
Qobustanda şəhidlə vida mərasimi olub
12-09-2025, 14:49
Qəbələdə şəhidlə vida mərasimi keçirilib
12-09-2025, 14:45
Daha bir şəhidimiz Qubada torpağa tapşırılıb
12-09-2025, 13:13
Şəhidimiz Göyçayda dəfn olunub - Yenilənib
12-09-2025, 12:46
Laçında söyüş söyən vəzifəli şəxslər həbs olunub
12-09-2025, 12:00
Ekspert naziri debata çağırıb
12-09-2025, 11:06
NATO Polşaya soxulan rus PUA-larını vura bilməyib
12-09-2025, 10:53
Azərbaycanda əhalinin sayı açıqlanıb
12-09-2025, 08:54
Odessa və Sumidə partlayışlar baş verib
12-09-2025, 08:02
Belçika Rusiya diplomatlarını xəbərdar edib
12-09-2025, 07:56
Culfadakı yol qəzasında 4 nəfər ölüb
12-09-2025, 00:28
İki ölkə Polşaya döyüş təyyarələri göndərir
12-09-2025, 00:04
Tramp: Hücum etsəniz, sizi ovlayacağıq
11-09-2025, 17:57
"SOCAR Romania” rəsmisi haqda şok iddialar yayılıb
11-09-2025, 17:27
Gürcüstanın keçmiş müdafiə naziri həbs edilib
11-09-2025, 16:26
Sürücülük vəsiqəsi ilə bağlı yeni qərar verilib
11-09-2025, 16:23
Konstitusiya Məhkəməsinə Aparat rəhbəri təyin olunub
11-09-2025, 15:15
Ankara şəhərində zəlzələ olub
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
