00:38 / 06-05-2024
İsrail Qəzzada bir evi bombalayıb: 2 ölü, 6 ağır yaralı var
00:07 / 06-05-2024
Kosmosda yeni sınaq keçiriləcək - Foto
00:03 / 06-05-2024
İndoneziyada 6,2 bal gücündə zəlzələ olub
00:03 / 06-05-2024
İki NATO ölkəsi Rusiya silahlarını Ukraynaya vermək istəmir
23:16 / 05-05-2024
Günəşdə yeddi güclü partlayış baş verib
22:54 / 05-05-2024
Qəzzada yeni müharibələr ola bilər - Nazir
21:17 / 05-05-2024
Futbol oyunu zamanı iğtişaş baş verib, 155 polis xəsarət alıb
18:22 / 05-05-2024
Hikmət Hacıyev: “Azərbaycan COP29 tədbirləri zamanı ölkələri atəşkəs bağlamağa dəvət edə bilər”
16:17 / 05-05-2024
Bakıda 28 yaşlı qadını boğub öldürüblər
15:47 / 05-05-2024
Bu gün daha 11943 nəfər buraxılış imtahanı verib
14:21 / 05-05-2024
“Bakı Marafonu”-nun qalibləri müəyyənləşib - (Yenilənib)
14:13 / 05-05-2024
Mehriban Əliyeva xristian icmasını təbrik edib
14:10 / 05-05-2024
Bakıya yağış, rayonlara leysan və qar yağacaq
10:32 / 05-05-2024
Heydər Əliyev Fondunun 20 illiyinə həsr olunan konsert keçirilib - Fotolar
09:53 / 05-05-2024
Heyrətamiz kainat: alimlərin araşdırması nədən xəbər verir?
09:24 / 05-05-2024
Bu gün rezidenturaya qəbul imtahanıdır
20:14 / 04-05-2024
ABŞ Qətərin HƏMAS-ı ölkədən çıxarmasını istəyir
20:03 / 04-05-2024
Polşa Rusiyanı kiberhücumda ittiham edir
19:04 / 04-05-2024
Sabunçuda 50 yaşlı kişi öldürülüb
18:00 / 04-05-2024
Şəkidə 59 yaşlı kişi iki nəfəri güllələyib
17:51 / 04-05-2024
Ceyhun Bayramov Qambiyada Hakan Fidanla görüşüb
17:17 / 04-05-2024
İsa Qəmbər yenidən Müsavatın başqanı seçilib
15:52 / 04-05-2024
ABŞ Qətərdən hava zərbələri endirəcək - Foto
14:48 / 04-05-2024
ABŞ Ukraynanı təkmil bombalarla təmin edəcək
14:43 / 04-05-2024
İran sərhədinə hücum: əsgərlər öldürülüb
14:32 / 04-05-2024
Prezident Xankəndi şəhəri ilə bağlı sərəncam verib
14:28 / 04-05-2024
Azərbaycan ərazisində zəlzələ olub
14:23 / 04-05-2024
Cənub cəbhəsində durum gərginləşib
14:17 / 04-05-2024
Siyarto: “NATO Rusiya-Ukrayna savaşında qırmızı xətti keçməməlidir”
12:38 / 04-05-2024
Yeni ixtisaslarla bağlı meyarlar müəyyənləşib
16:48 / 01-05-2024
Prokurorluq əməliyyat keçirib, vəzifəli şəxslər cinayət başında saxlanılıb - (Yenilənib)
17:18 / 01-05-2024
İlham Əliyev VI Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumunda iştirak edib - Video - Fotolar (Yenilənib)
08:19 / 01-05-2024
Birinci siniflərə sənəd qəbulu başlayır
12:33 / 02-05-2024
Məşhur kino ulduzları eyni filmdə çəkiləcəklər - Fotolar
07:51 / 01-05-2024
Məşhur aktrisa-müğənni məhkəməyə verilib
11:08 / 03-05-2024
İnsan orqanizminə ən faydalı balıq növləri açıqlanıb - Onların yeyilməsi erkən ölüm riskini azaldır
10:03 / 01-05-2024
Qazaxda 3 min illik tarixi abidə sökülüb - Yerində obyekt tikilib (Fotolar)
14:38 / 01-05-2024
Ceyhun Bayramov UNESCO rəsmisi ilə müzakirə aparıb
08:39 / 04-05-2024
Fironların lənəti... - Onların məzarını açan alimlərin ölüm səbəbi nədir?
17:58 / 01-05-2024
Yeni yaradılan "Həyat ağacı" ekoloji problemləri həll edəcək, insan ömrünü uzadacaq
15:32 / 02-05-2024
Prezident keçmiş naziri rektor təyin edib - Sərəncam
18:19 / 03-05-2024
Məşhur yazıçı oxucularını təəccübləndirib
Topçubaşovun doğum günüdür - Məzarlıqdan fotolar
Tarix: 04-05-2021 12:00 | Bölmə: Xəbərlər
Bu gün Azərbaycanın ictimai-siyasi xadimi Əlimərdan bəy Topçubaşovun anadan olmasının 156 ili tamam olur.
Reyting.az Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurucularından olan Topçubaşovun məşhur çıxışlarından birini oxuculara çatdırmaqla yanaşı bu dahi şəxsiyyətin Parisdə olan məzarından fotoları da təqdim edir.
Qeyd edək ki, fotolar sabiq deputat Musa Musayevin Fransa səfəri zamanı Senkuli məzarlığında Əlimərdan bəy Topçubaşov və Ceyhun Hacıbəylinin məzarını ziyarət edərkən çəkilib.
1917-ci il may ayının 1-də Moskva şəhərində, azərbaycanlı milyonçu Şəmsi Əsədullayevin 1913-cü ildə müsəlmanların ehtiyacı üçün inşa etdirdiyi binada Ümumrusiya müsəlmanlarının 1-ci Qurultayında Əlimərdan bəy Topçubaşovun çıxışı:
“Rusyadakı müsəlmanlar, Altay dağlarından ta Qara dənizə, İran və Türküstana qədər yayılan milyonlarla müsəlman müqəddəs duyğuları çar hökuməti tərəfindən təhqir olunduğu və əzildiyi üçün vicdan azadlığı fikrini qəlblərində hörmətlə yaşatdılar. Müsəlmanların vicdan azadlığına bağlı hislərinin əzilmə tarixləri bugünkü hökumət təmsilçisinin idarəsinə verilən yad dinlər idarəsinin işləri arasında qeyd edilib. Bu idarə bizim üçün məşum bir idarə idi. Hürriyyət günlərində gizli polis təşkilatı və jandarm idarələrinin bağlanmasını bildirən teleqraflar arasında yad dinlər idarəsi bölməsinin də bağlanması xəbərini oxuyunca, biz “belə olmalı idi”,- dedik. Bu idarənin aqibəti belə olmalı idi. Siz bu yad dinlər idarəsində milyonlarla müsəlmanın Rusiyadakı altı yüz ildən artıq nə üçün təqib edildiklərini, öz yurdlarında nə üçün göz həbsinə alındıqlarını, nə üçün səslərini çıxarmadan yatdıqlarını və nə üçün bunların səslərini eşitmədiyinizi göstərən qara dəftər əldə edə bilərsiniz. Doğrudur, onlar səslərini çıxarmadılar, amma öz səssizlikləri içlərində hayqırdılar, bunların hamısına dözüm göstərdilər. Hər halda bir gün günəş doğar. O zaman siz də bizim polisin damğaladığı və bu damğaya layiq xalq olmadığımızı görərsiniz dedilər.
Biz ağıllı və böyük Peyğəmbərimizin öyrətdiyi dinimizin mənəvi və əxlaqi tərbiyəsinin işığında, taleyimizin yazısı ilə, bir ölkədə birlikdə yaşadığımız xalqlarla əl-ələ verib getməyə hazırıq ... İndi biz qorxudan və bu qorxuya əsas verən bir şeyimiz varsa, o da sizin məlumatsız olmağınızın bizə zərərvermə ehtimalıdır. Hökumətin işləri bizə inam üzərində qurulmalıdır. O zaman biz də onu məmuniyyətlə qarşılayarıq. Bundan sonra səsimizin eşidiləcəyinə qənaətimiz və inancımız vardır.
Altı yüz ildən bəri Rusiya tabeliyində olan müsəlmanlar bu günə qədər hökumətdən bir xoş söz və xoş rəftar görməmişlər. Bu qədər gözləyən səbrli müsəlmanlar, əlbəttə ki, Məclisi - Müəssisana qədər də gözləyərlər. Fəqət bir şey vardır ki, onu söyləməliyik . Qorxasan ki, rus cəmaəti (Müvəqqəti hökumət nəzərdə tutulur) də əvvəlki səhvi təkrar etsin. Bu vaxta qədər belə təsəvvür edilirdi ki, müsəlmanlara molla və məscid ver, onlar bundan artıq bir şey istəməzlər. Lakin indi belə deyildir. “Müsəlman” ifadəsi din məfhumunu anlatsa da, təcrübə və mənaca millət məfhumuna malik olmuşdur. Müsəlmanlar müsəlman adına tələb etdikləri maddələrdə milli tələblərini istəmiş olurlar. Əlbəttə ki, muxtariyyət məsələsini Müəssislər Məclisi həll edəcəkdir. Lakin hökumət indidən bilməlidir ki, müsəlmanlar din və millət işlərinə aid məsələlərdə muxtar olmalıdırlar, özləri öz müqəddəratlarını həll etməlidirlər. Qoy hökumət əlimizdən alınan vəqf yerlərini qaytarsın. O zaman biz milli məktəb və ehtiyaclarımızı özümüz təmin edə bilərik. Biz, şübhəsiz ki, Müəssislər Məclisini gözləyəcəyik. Fəqət oraya öz muxtariyyətimizi tələb etmək üçün hazırlaşıb gedəcəyik”.
Əlimərdan bəy yekunda “Yaşa və başqasına da yaşamaq imkanı ver”,- sözlərini Moskvada Müvəqqəti hökumətin nümayəndəsi, qeyri-slavyan və başqa dinlərə itaət edən vətəndaşlar üzrə idarənin komissarı professor Sergey Kotlyarevskiyə çatdırıb.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-05-2021 12:00 | Bölmə: Xəbərlər
Bu gün Azərbaycanın ictimai-siyasi xadimi Əlimərdan bəy Topçubaşovun anadan olmasının 156 ili tamam olur.
Reyting.az Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurucularından olan Topçubaşovun məşhur çıxışlarından birini oxuculara çatdırmaqla yanaşı bu dahi şəxsiyyətin Parisdə olan məzarından fotoları da təqdim edir.
Qeyd edək ki, fotolar sabiq deputat Musa Musayevin Fransa səfəri zamanı Senkuli məzarlığında Əlimərdan bəy Topçubaşov və Ceyhun Hacıbəylinin məzarını ziyarət edərkən çəkilib.
1917-ci il may ayının 1-də Moskva şəhərində, azərbaycanlı milyonçu Şəmsi Əsədullayevin 1913-cü ildə müsəlmanların ehtiyacı üçün inşa etdirdiyi binada Ümumrusiya müsəlmanlarının 1-ci Qurultayında Əlimərdan bəy Topçubaşovun çıxışı:
“Rusyadakı müsəlmanlar, Altay dağlarından ta Qara dənizə, İran və Türküstana qədər yayılan milyonlarla müsəlman müqəddəs duyğuları çar hökuməti tərəfindən təhqir olunduğu və əzildiyi üçün vicdan azadlığı fikrini qəlblərində hörmətlə yaşatdılar. Müsəlmanların vicdan azadlığına bağlı hislərinin əzilmə tarixləri bugünkü hökumət təmsilçisinin idarəsinə verilən yad dinlər idarəsinin işləri arasında qeyd edilib. Bu idarə bizim üçün məşum bir idarə idi. Hürriyyət günlərində gizli polis təşkilatı və jandarm idarələrinin bağlanmasını bildirən teleqraflar arasında yad dinlər idarəsi bölməsinin də bağlanması xəbərini oxuyunca, biz “belə olmalı idi”,- dedik. Bu idarənin aqibəti belə olmalı idi. Siz bu yad dinlər idarəsində milyonlarla müsəlmanın Rusiyadakı altı yüz ildən artıq nə üçün təqib edildiklərini, öz yurdlarında nə üçün göz həbsinə alındıqlarını, nə üçün səslərini çıxarmadan yatdıqlarını və nə üçün bunların səslərini eşitmədiyinizi göstərən qara dəftər əldə edə bilərsiniz. Doğrudur, onlar səslərini çıxarmadılar, amma öz səssizlikləri içlərində hayqırdılar, bunların hamısına dözüm göstərdilər. Hər halda bir gün günəş doğar. O zaman siz də bizim polisin damğaladığı və bu damğaya layiq xalq olmadığımızı görərsiniz dedilər.
Biz ağıllı və böyük Peyğəmbərimizin öyrətdiyi dinimizin mənəvi və əxlaqi tərbiyəsinin işığında, taleyimizin yazısı ilə, bir ölkədə birlikdə yaşadığımız xalqlarla əl-ələ verib getməyə hazırıq ... İndi biz qorxudan və bu qorxuya əsas verən bir şeyimiz varsa, o da sizin məlumatsız olmağınızın bizə zərərvermə ehtimalıdır. Hökumətin işləri bizə inam üzərində qurulmalıdır. O zaman biz də onu məmuniyyətlə qarşılayarıq. Bundan sonra səsimizin eşidiləcəyinə qənaətimiz və inancımız vardır.
Altı yüz ildən bəri Rusiya tabeliyində olan müsəlmanlar bu günə qədər hökumətdən bir xoş söz və xoş rəftar görməmişlər. Bu qədər gözləyən səbrli müsəlmanlar, əlbəttə ki, Məclisi - Müəssisana qədər də gözləyərlər. Fəqət bir şey vardır ki, onu söyləməliyik . Qorxasan ki, rus cəmaəti (Müvəqqəti hökumət nəzərdə tutulur) də əvvəlki səhvi təkrar etsin. Bu vaxta qədər belə təsəvvür edilirdi ki, müsəlmanlara molla və məscid ver, onlar bundan artıq bir şey istəməzlər. Lakin indi belə deyildir. “Müsəlman” ifadəsi din məfhumunu anlatsa da, təcrübə və mənaca millət məfhumuna malik olmuşdur. Müsəlmanlar müsəlman adına tələb etdikləri maddələrdə milli tələblərini istəmiş olurlar. Əlbəttə ki, muxtariyyət məsələsini Müəssislər Məclisi həll edəcəkdir. Lakin hökumət indidən bilməlidir ki, müsəlmanlar din və millət işlərinə aid məsələlərdə muxtar olmalıdırlar, özləri öz müqəddəratlarını həll etməlidirlər. Qoy hökumət əlimizdən alınan vəqf yerlərini qaytarsın. O zaman biz milli məktəb və ehtiyaclarımızı özümüz təmin edə bilərik. Biz, şübhəsiz ki, Müəssislər Məclisini gözləyəcəyik. Fəqət oraya öz muxtariyyətimizi tələb etmək üçün hazırlaşıb gedəcəyik”.
Əlimərdan bəy yekunda “Yaşa və başqasına da yaşamaq imkanı ver”,- sözlərini Moskvada Müvəqqəti hökumətin nümayəndəsi, qeyri-slavyan və başqa dinlərə itaət edən vətəndaşlar üzrə idarənin komissarı professor Sergey Kotlyarevskiyə çatdırıb.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 00:03
İndoneziyada 6,2 bal gücündə zəlzələ olub
Dünən, 22:54
Qəzzada yeni müharibələr ola bilər - Nazir
Dünən, 16:17
Bakıda 28 yaşlı qadını boğub öldürüblər
Dünən, 14:10
Bakıya yağış, rayonlara leysan və qar yağacaq
Dünən, 09:24
Bu gün rezidenturaya qəbul imtahanıdır
4-05-2024, 20:03
Polşa Rusiyanı kiberhücumda ittiham edir
4-05-2024, 19:04
Sabunçuda 50 yaşlı kişi öldürülüb
4-05-2024, 18:00
Şəkidə 59 yaşlı kişi iki nəfəri güllələyib
4-05-2024, 15:52
ABŞ Qətərdən hava zərbələri endirəcək - Foto
4-05-2024, 14:48
ABŞ Ukraynanı təkmil bombalarla təmin edəcək
4-05-2024, 14:28
Azərbaycan ərazisində zəlzələ olub
4-05-2024, 14:23
Cənub cəbhəsində durum gərginləşib
4-05-2024, 06:59
Gənc riyaziyyatçı elmdə sıçrayış edib
3-05-2024, 17:45
Rusiya Ukraynaya qarşı kimyəvi silah tətbiq edir
3-05-2024, 17:28
Ermənistanın dövlət büdcəsi kəsirlə icra edilib
3-05-2024, 16:18
Vilayət Eyvazov generalı özünə müşavir təyin edib
3-05-2024, 15:35
Milli Məclis daha 18 qanuna dəyişiklik edəcək - Siyahı
3-05-2024, 14:16
Elmar Vəliyevi güllələyənlə bağlı daha bir qərar verilib
3-05-2024, 13:25
İraqın şimalında daha 32 terrorçu zərərsizləşdirilib
3-05-2024, 12:53
Ağdamın üç kəndinə köç olacaq
3-05-2024, 11:38
Kəlbəcər şəhərinin Baş planı təsdiqlənib - Yenilənib
3-05-2024, 11:34
Volkan Dəmirəl "Hatayspor"dan istefa verib
3-05-2024, 10:49
Sertifikasiya imtahanlarının vaxtları açıqlanıb
2-05-2024, 18:59
Kənd Təsərrüfatı Nazirliyində yeni təyinat olub
2-05-2024, 18:22
Ukraynanın 593 təyyarəsi, 270 helikopteri vurulub
2-05-2024, 17:27
Qırğızıstanda dondurma maşını 29 uşağı vurub
2-05-2024, 16:57
Əfv Komissiyasının iclası təxirə salınıb - Yenilənib
2-05-2024, 16:49
Hücumdan sonra ilk peyk görüntüləri yayılıb - Fotolar
2-05-2024, 15:49
Ağcabədidə 33 yaşlı qadın öldürülüb
2-05-2024, 15:29
İlham Əliyev Rusiya rəsmilərini qəbul edib
2-05-2024, 15:20
Ukrayna daha bir kəndini itirib
2-05-2024, 15:13
Laçının Sus kəndinə 20 ailə köçürüləcək
2-05-2024, 13:15
Cəbrayılın Horovlu kəndinə ilk köç hazırlanır
2-05-2024, 12:33
Məşhur kino ulduzları eyni filmdə çəkiləcəklər - Fotolar
2-05-2024, 11:00
Sənədisz evlərlə bağlı portal yaradılır - Video
2-05-2024, 10:23
Kollecə direktor təyin olunub
2-05-2024, 09:37
Ədliyyə Nazirliyində iki rəis müavini təqaüdə göndərilib
2-05-2024, 08:04
“İskəndər” ABŞ-nin “ATACMS”-ni üstələyir
2-05-2024, 08:00
Tbilisi NATO-ya üzlük perspektivini riskə atır
2-05-2024, 07:52
Tramp: Bayden dünyanı nüvə müharibəsinə aparır
2-05-2024, 00:07
İyunda ardıcıl 5 gün iş olmayacaq
1-05-2024, 23:12
Türkiyə hərbçisini ildırım vurub
1-05-2024, 20:09
Sabiq baş mühasib: "134 mini icra başçısına vermişəm"
1-05-2024, 16:00
“İpoteka haqqında” qanuna dəyişikliklər təsdiqlənib
1-05-2024, 15:52
İlham Əliyev baş ravvini qəbul edib
1-05-2024, 14:42
Müdafiə nazirinin daha bir müavini istintaqa cəlb olunur
1-05-2024, 12:47
Ramin Məmmədovun deputat mandatına xitam verilir
1-05-2024, 12:14
Ruslar Kupyanskini tutmağa çalışır
1-05-2024, 10:39
Xankəndidə silah-sursat aşkarlanıb