18:25 / 06-09-2025
Ukrayna və Rusiya yeni əsir mübadilələrinə hazırlaşır
17:35 / 06-09-2025
Bakıda və rayonlarda xüsusi əməliyyat: kriminal şəxslər tutulub - Video
15:29 / 06-09-2025
Azərbaycanın ŞƏT-ə üzvlüyünə Rusiya da mane olub
15:11 / 06-09-2025
Kafedə iki nəfəri güllələyiblər - (Yenilənib)
12:12 / 06-09-2025
Bakıda “KamAZ” avtomobilin üzərinə aşıb, ölən var - Fotolar - Yenilənib
09:52 / 06-09-2025
Aleksey Overçuk “Tramp marşrutu”na müsbət yanaşır
09:44 / 06-09-2025
Fernandu Santuş: "Axı nəyə görə istefa verməliyəm?"
08:51 / 06-09-2025
Qayınata kürəkənini qətlə yetirib - Yenilənib
08:36 / 06-09-2025
Tramp Venesuelaya zərbə endirməyi düşünür
22:31 / 05-09-2025
İşçi qrupu növbəti iclasını keçirib - Fotolar
22:21 / 05-09-2025
Bakı-Tehran-Bakı aviareysi bərpa olunur
18:42 / 05-09-2025
Daşkəsənin Alaxançallı kəndində sel fəsadlar törədib
18:05 / 05-09-2025
Britaniya baş nazirinin müavini istefa verib
17:49 / 05-09-2025
Astarada kütləvi zəhərlənmə olub - Yenilənib
17:32 / 05-09-2025
Azərbaycan və Macarıstan arasında yeni sənədlər imzalanıb
17:30 / 05-09-2025
Bəxtiyar Məmmədova Alay komandiri vəzifəsi həvalə olunub
17:07 / 05-09-2025
Əli Əsədov qərar imzalayıb
16:58 / 05-09-2025
Qadını maşınla vuran sürücü döyülüb
16:41 / 05-09-2025
Bakıda evlərə girən qadın saxlanııb - Video
16:11 / 05-09-2025
Atletlər Komissiyanın sədri dəyişib
15:46 / 05-09-2025
ABŞ altı ölkəni böyük təhlükə ilə üz-üzə qoyur
15:46 / 05-09-2025
Tramp: "ABŞ Rusiya və Hindistanı Çinə uduzub"
15:19 / 05-09-2025
Kreml: Ukrayna ərazisində Şimali Koreya hərbçiləri yoxdur
15:13 / 05-09-2025
"Tərtər işi": cinayət işi üzrə qərar verilib
15:09 / 05-09-2025
Kabab qonaqlığı - Hekayə
14:52 / 05-09-2025
Təqsirləndirilən şəxs: "Vardanyanın yaratdığı silahlı birləşməyə qoşulmuşam"
14:40 / 05-09-2025
Azərbaycanın üzvlüyünün bloklanması... - Rusiya da yaxından iştirak edib
13:41 / 05-09-2025
"Teleqram" üzərindən hücumlarla bağlı araşdırmanın nəticələri açıqlanıb
13:36 / 05-09-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
13:17 / 05-09-2025
Mask Trampın dəvətini qəbul etməyib
16:05 / 02-09-2025
Cəlaloğlu: Milli Məclis aprel işğalına siyasi qiymət verməlidir
19:51 / 02-09-2025
Məşhur aktyor aktrisaya cinsi təcavüzə görə həbs oluna bilər
07:40 / 02-09-2025
Yerdə güclü geomaqnit qasırğası başlayıb
19:47 / 01-09-2025
Qaya Məmmədov: Minsk Prosesinin bağlanması ilə uğursuz bir diplomatik yanaşma sona çatıb
22:48 / 02-09-2025
Tiktoker Xosrov həbs olunub
11:53 / 04-09-2025
100 min əsgər hücuma hazırlaşır
15:28 / 02-09-2025
Deputat: Hindistan Cənubi Qafqazda gərginlik yaratmağa çalışır
00:10 / 02-09-2025
Keçmiş əri azərbaycanlı qadını Finlandiyada öldürüb
18:03 / 03-09-2025
Putin Zelenskini Moskvaya dəvət edib
11:13 / 04-09-2025
ŞƏT-də daxili didişmələr: Azərbaycan hansı tərəfdədir?
16:06 / 04-09-2025
Çin dünyaya meydan oxuyur - Hərbi ekspert
00:18 / 04-09-2025
Millimiz qalib gəlib
Misir Mərdanov: "Ölkəmizdə dövlət dili Azərbaycan dilidir və..."
Tarix: 24-02-2025 16:14 | Bölmə: Cəmiyyət
Keçmiş postsovet ölkələrindən Estoniyada rus dili təhsil metodikasından çıxarılır. Eston rəsmilər 2030-cu ilədək rus dilinin tədrisini sadəcə xarici dil fənni statusuna endirəcək. Bu ölkədə fikir ayrılığının yaranmasına səbəb olub.
Gənc nəsil bu addımı dəstəkləsə də, orta və yaşlı nəsil sözügedən addımı dəstəkləmir. Qeyd edək ki, hazırda Azərbaycanda xarici dildə olan məktəblərin sırasında rusdilli məktəblərin sayı daha çoxdur. Bu gün ölkədə 300-ə qədər məktəbdə təhsil rus və Azərbaycan bölməsi üzrə paralel şəkildə, 17 məktəbdə isə təhsil yalnız rus dilində aparılır.
Həmin rusdilli məktəblər dövlət büdcəsindən maliyyələşir. Ölkəmizdə fəaliyyət göstərən digər dildə olan məktəblər isə əsasən ödənişlidir.
Məlumata görə, hazırda ümumilikdə orta məktəblərin 7,6 %-də təhsil rus dilindədir. Ümumilikdə təhsil alan uşaqların 6,3 %-i rus dilində oxuyur. Orta məktəblərdə 450 min uşağa rus dili xarici dil kimi tədris edilir. Bu isə ümumi şagirdlərin 32 %-i deməkdir.
Ekspertlər deyirlər ki, ölkədə xarici dillərə eyni yanaşılmalı, rus dilində olan məktəblərin sayı digər dillərdə olan məktəblərdən çox olmamalı, onlara yaradılan şərait bərabərləşdirilməlidir.
Ümumiyyətlə, rus dilində icbari təhsil qadağan edilə bilərmi?
1998-2013-cü illərdə təhsil naziri olmuş, hazırda Elm və Təhsil Nazirliyinin Riyaziyyat və Mexanika İnstitutunun rəhbəri, professor Misir Mərdanov "Cebheinfo.az"-a məsələ ilə bağlı fikirlərini bildirib:
"Mən təhsil naziri vəzifəsində işləyəndə rus dilini məktəblərdə xarici dil kimi keçməyə başladıq. O, mənim üçün çox ağır bir məsələ oldu. Çünki rus dili dərsi deyən çox sayda müəllimlər ixtisara düşməli oldu və biz bu prosesi yaşadıq. Bu gün ölkədə fəaliyyət göstərən, təlimi Azərbaycan dilində olan məktəblərdə rus dili xarici dil kimi öyrənilir və bu, problem deyil.
Ölkəmizdə dövlət dili Azərbaycan dilidir və "Təhsil haqqında" Qanunda yazılıb ki, ümumtəhsil məktəblərində təhsil dövlət dilində olmalıdır. Ancaq orada qeyd edilir ki, valideynlər və müəyyən qruplar övladlarının başqa dildə təhsil almasını istəsə, onlara şərait yaradılmalıdır. O baxımdam , ölkəmizdə rusdilli, ingilisdilli məktəblər də var.
Bunlar ümumilikdə çox deyil. Mən belə halların olmasını müsbət hesab edirəm. O da bir faktdır ki, təlim rus dilində olan məktəblərin sayı təlimi ingilis dilində olan məktəblərdən çoxdur. Bu da o işin təşkili ilə bağlıdır və təbiidir. Çünki keçmişdə bizim məktəblərin böyük əksəriyyəti təlimi rus dilində aparırdı”.
Keçmiş nazir deyib ki, indi onların sayı azalıb: “Hazırda da təlimi rus dilində aparan məktəblər var, mən onların sayını dəqiq deyə bilmərəm. O da doğrudur ki, təlimi ingilis dilində olan məktəblər ödənişlidir, rus dilində olanlar isə dövlət məktəbləridir.
İngilis dilində olan məktəblərin ödənişli olması isə özəl olması ilə bağlıdır. İmkanı olan insanlar o məktəbi açır. Rus dilində olan məktəblərə özəl olmasıyla bağlı də şərt qoyulması başqa məsələdir”.
M.Mərdanov ölkəmizdə rus dilinin geniş yayılması fikri ilə razılaşmır: “Əsasən Bakı, bir də ola bilər bəzi şəhərlərimizdə vətəndaşların müəyyən hissəsi rus dilində danışır. Mən şəxsən hər bir Azərbaycan vətəndaşının ilk növbədə öz ana dilini mükəmməl bilməsinin tərəfdarıyam. Öz ana dilini mükəmməl biləndən sonra neçə xarici dil bilsə onun və vətənin xeyrinədir".
Ailədə rus dilində danışılması və uşaqlarını da rus dilində təhsil almasına gəldikdə isə professor deyir ki, şəxsən bunun tərəfdarı deyil:
"Mənim övladlarım da, nəvələrim də təhsili Azərbaycan dilində alıblar. Mən bununla fəxr edirəm. Övladını rus dilində olan məktəbə qoyan valideyn varsa ki, bu, onun öz işidir. Ancaq Azərbaycan vətəndaşının Azərbaycan dilini bilməməsini mən çox mənfi hal hesab edirəm. Nazir işlədiyim dövrdə də iradlarımı bildirmişəm. Azərbaycanda yaşayıb, onun çörəyini yeyib, onun hesabına böyük mənsəb, vəzifə sahibi olmuş, ancaq Azərbaycan dilini bilməyən adamlara görkəmli şairimiz Bəxtiyar Vahabzadənin şeiri ilə cavab verə bilərsiniz".
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 24-02-2025 16:14 | Bölmə: Cəmiyyət
Keçmiş postsovet ölkələrindən Estoniyada rus dili təhsil metodikasından çıxarılır. Eston rəsmilər 2030-cu ilədək rus dilinin tədrisini sadəcə xarici dil fənni statusuna endirəcək. Bu ölkədə fikir ayrılığının yaranmasına səbəb olub.
Gənc nəsil bu addımı dəstəkləsə də, orta və yaşlı nəsil sözügedən addımı dəstəkləmir. Qeyd edək ki, hazırda Azərbaycanda xarici dildə olan məktəblərin sırasında rusdilli məktəblərin sayı daha çoxdur. Bu gün ölkədə 300-ə qədər məktəbdə təhsil rus və Azərbaycan bölməsi üzrə paralel şəkildə, 17 məktəbdə isə təhsil yalnız rus dilində aparılır.
Həmin rusdilli məktəblər dövlət büdcəsindən maliyyələşir. Ölkəmizdə fəaliyyət göstərən digər dildə olan məktəblər isə əsasən ödənişlidir.
Məlumata görə, hazırda ümumilikdə orta məktəblərin 7,6 %-də təhsil rus dilindədir. Ümumilikdə təhsil alan uşaqların 6,3 %-i rus dilində oxuyur. Orta məktəblərdə 450 min uşağa rus dili xarici dil kimi tədris edilir. Bu isə ümumi şagirdlərin 32 %-i deməkdir.
Ekspertlər deyirlər ki, ölkədə xarici dillərə eyni yanaşılmalı, rus dilində olan məktəblərin sayı digər dillərdə olan məktəblərdən çox olmamalı, onlara yaradılan şərait bərabərləşdirilməlidir.
Ümumiyyətlə, rus dilində icbari təhsil qadağan edilə bilərmi?
1998-2013-cü illərdə təhsil naziri olmuş, hazırda Elm və Təhsil Nazirliyinin Riyaziyyat və Mexanika İnstitutunun rəhbəri, professor Misir Mərdanov "Cebheinfo.az"-a məsələ ilə bağlı fikirlərini bildirib:
"Mən təhsil naziri vəzifəsində işləyəndə rus dilini məktəblərdə xarici dil kimi keçməyə başladıq. O, mənim üçün çox ağır bir məsələ oldu. Çünki rus dili dərsi deyən çox sayda müəllimlər ixtisara düşməli oldu və biz bu prosesi yaşadıq. Bu gün ölkədə fəaliyyət göstərən, təlimi Azərbaycan dilində olan məktəblərdə rus dili xarici dil kimi öyrənilir və bu, problem deyil.
Ölkəmizdə dövlət dili Azərbaycan dilidir və "Təhsil haqqında" Qanunda yazılıb ki, ümumtəhsil məktəblərində təhsil dövlət dilində olmalıdır. Ancaq orada qeyd edilir ki, valideynlər və müəyyən qruplar övladlarının başqa dildə təhsil almasını istəsə, onlara şərait yaradılmalıdır. O baxımdam , ölkəmizdə rusdilli, ingilisdilli məktəblər də var.
Bunlar ümumilikdə çox deyil. Mən belə halların olmasını müsbət hesab edirəm. O da bir faktdır ki, təlim rus dilində olan məktəblərin sayı təlimi ingilis dilində olan məktəblərdən çoxdur. Bu da o işin təşkili ilə bağlıdır və təbiidir. Çünki keçmişdə bizim məktəblərin böyük əksəriyyəti təlimi rus dilində aparırdı”.
Keçmiş nazir deyib ki, indi onların sayı azalıb: “Hazırda da təlimi rus dilində aparan məktəblər var, mən onların sayını dəqiq deyə bilmərəm. O da doğrudur ki, təlimi ingilis dilində olan məktəblər ödənişlidir, rus dilində olanlar isə dövlət məktəbləridir.
İngilis dilində olan məktəblərin ödənişli olması isə özəl olması ilə bağlıdır. İmkanı olan insanlar o məktəbi açır. Rus dilində olan məktəblərə özəl olmasıyla bağlı də şərt qoyulması başqa məsələdir”.
M.Mərdanov ölkəmizdə rus dilinin geniş yayılması fikri ilə razılaşmır: “Əsasən Bakı, bir də ola bilər bəzi şəhərlərimizdə vətəndaşların müəyyən hissəsi rus dilində danışır. Mən şəxsən hər bir Azərbaycan vətəndaşının ilk növbədə öz ana dilini mükəmməl bilməsinin tərəfdarıyam. Öz ana dilini mükəmməl biləndən sonra neçə xarici dil bilsə onun və vətənin xeyrinədir".
Ailədə rus dilində danışılması və uşaqlarını da rus dilində təhsil almasına gəldikdə isə professor deyir ki, şəxsən bunun tərəfdarı deyil:
"Mənim övladlarım da, nəvələrim də təhsili Azərbaycan dilində alıblar. Mən bununla fəxr edirəm. Övladını rus dilində olan məktəbə qoyan valideyn varsa ki, bu, onun öz işidir. Ancaq Azərbaycan vətəndaşının Azərbaycan dilini bilməməsini mən çox mənfi hal hesab edirəm. Nazir işlədiyim dövrdə də iradlarımı bildirmişəm. Azərbaycanda yaşayıb, onun çörəyini yeyib, onun hesabına böyük mənsəb, vəzifə sahibi olmuş, ancaq Azərbaycan dilini bilməyən adamlara görkəmli şairimiz Bəxtiyar Vahabzadənin şeiri ilə cavab verə bilərsiniz".
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 18:42
Daşkəsənin Alaxançallı kəndində sel fəsadlar törədib
Dünən, 17:07
Əli Əsədov qərar imzalayıb
Dünən, 16:58
Qadını maşınla vuran sürücü döyülüb
Dünən, 16:41
Bakıda evlərə girən qadın saxlanııb - Video
Dünən, 13:36
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Dünən, 12:37
Füzulidə yanğın törədən şəxs tutulub
Dünən, 12:33
İçərişəhərdə yeni Xidmət Mərkəzi fəaliyyətə başlayıb
Dünən, 08:50
"Optimus"-un yeni nəsil versiyasını təqdim ediblər
4-09-2025, 18:02
Dövlət Xidməti "Telegram"dakı dələduzluq hallarını araşdırır
4-09-2025, 17:49
Cəlilabadda avtomobil qəzası: yaralananların sayı 8-ə çatıb
4-09-2025, 17:29
Oleq Bakinski bəraət istəyir
4-09-2025, 17:22
Gürcüstana müalicəyə gedən həkim qəzada ölüb
4-09-2025, 17:01
Peşə məktəblərinə qəbulun II mərhələsinin nəticələri açıqlanıb
4-09-2025, 16:01
Akademik borcu olanlara "Tələbə krediti" verilməyəcək
4-09-2025, 15:18
Bədənin istiliyindən elektrik hasil olunur - Foto
4-09-2025, 14:59
Azərbaycana narkotik keçirməyə cəhd göstərən şəxslər saxlanılıb
4-09-2025, 14:51
Kolleclərin boş qalan yerlərinə qəbulun nəticələri elan olunub
4-09-2025, 12:43
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
4-09-2025, 12:03
Şərurlu İsfəndiyar yenə hakim qarşısına çıxarılıb
4-09-2025, 09:42
20 yaşlı sürücü avtomobillə qadını vuraraq öldürüb
4-09-2025, 09:28
İki yeniyetmə su kanalında boğulub
3-09-2025, 18:20
Gədəbəydə dağlıq ərazidə yanğın olub - Video
3-09-2025, 18:12
Tiktoker xanımın anası məhkəmədə dindirilib
3-09-2025, 16:09
Azyaşlı qızın toyu dayandırılıb - (Yenilənib)
3-09-2025, 15:30
Bəhruz Səmədovun apellyasiya şikayəti təmin etməyiblər
3-09-2025, 14:32
Ağsuda yanğın törədən şəxs müəyyən olunub
3-09-2025, 14:08
Asteroid sürətlə Yerə yaxınlaşır - Xəbərdarlıq
3-09-2025, 13:26
Üç kollecə direktor müavini təyinatı olub
3-09-2025, 12:46
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
3-09-2025, 11:48
"Telegram" üzərindən yeni dələduzluq halları çoxalıb
3-09-2025, 10:45
Sertifikasiyadan kəsilən müəllimlər məhkəmədə iddia qaldırıblar
3-09-2025, 10:38
Səfirliyin sabiq əməkdaşının məhkəməsi başlayıb
3-09-2025, 08:14
Peyğəmbərin (s.ə.s) Mövludu günüdür
2-09-2025, 17:45
Qondarma “Xarici İşlər Nazirliyi”nin yerində Baş idarə tikiləcək
2-09-2025, 17:27
Elektron Təhlükəsizlik Xidmətinə mətbuat katibi təyin olunub
2-09-2025, 16:50
Laçında dövlət sərhədindən buraxılış məntəqəsi yaradılır
2-09-2025, 15:30
Xəstələr üçün yığılan pulu ələ keçirən şəxs tutulub
2-09-2025, 14:53
15 saylı həbsxanaya rəis təyinatı olub
2-09-2025, 14:44
Bakıda çoxmərtəbəli binada yanğın: 12 nəfər təxliyə olunub
2-09-2025, 12:37
417,5 kiloqram narkotiki ələ keçirib, 10 şübhəli tutulub
2-09-2025, 12:21
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
2-09-2025, 11:48
Özünü vəzifəli şəxs kimi təqdim edən şəxs tutulub
2-09-2025, 10:35
Məktəbli geyimlərinin satıldığı ünvanlar... - Siyahı
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
