20:41 / 26-02-2025
Bakıda daha iki nəfər spirtdən zəhərlənərək ölüb
20:11 / 26-02-2025
Prezidentin Təhlükəsizlik Xidməti işçilərinin maaşı ilə bağlı qərar verilib
18:21 / 26-02-2025
"Azərlotereya"da ilginc təyinat: Ərdoğana qarşı çıxan Emir Türkmənə vəzifə verilib - Fotolar
18:08 / 26-02-2025
Azərbaycanlı kursant Türkiyədə vəfat edib
18:01 / 26-02-2025
PA-nın şöbə müdiri: "Müxalfətlə dialoq üçün vasitəçiyə ehtiyac yoxdur"
17:40 / 26-02-2025
Azərbaycan əleyhinə işləyən şəbəkə problemlə üzləşib - Professor
17:29 / 26-02-2025
“Fitch” Cənubi Qafqazla bağlı hesabat yayıb
17:12 / 26-02-2025
Xalq artıstinin qızı: “Son üç-dörd gündür atamın vəziyyəti ağırlaşıb”
17:01 / 26-02-2025
Xocalı soyqırımı qurbanlarının xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilib
16:56 / 26-02-2025
Elmar Məmmədyarov: "Şokolad deyiləm ki, hamının xoşuna gələm..."
16:37 / 26-02-2025
Bir milyon manatlıq dələduzluq - Zərərçəkmişlər ifadə verirlər
16:31 / 26-02-2025
Dövlət saytlarına kütləvi hücum var
16:23 / 26-02-2025
İngiltərə xarici yardımları azaldır, müdafiə xərclərini artırır
16:15 / 26-02-2025
Ceyhun Bayramov Səudiyyə Ərəbistanına gedib - (Yenilənib)
16:07 / 26-02-2025
Hərbi ekspert: Azərbaycan-Ermənistan sərhədində gərginlik yaratmağa cəhdlər ola bilər
16:00 / 26-02-2025
Sabah Əfv Komissiyasının növbəti iclası keçiriləcək
15:57 / 26-02-2025
Əli Əsədov yeni qərar imzalayıb
15:49 / 26-02-2025
Hüquq müdafiəçiləri qrupu prezident İlham Əliyevə təşəkkür edib - Foto
15:21 / 26-02-2025
Azərbaycan və Türkiyə prezidentləri arasında telefon danışığı olub
15:10 / 26-02-2025
DTX əməkdaşları Xocalı soyqırımı qurbanlarını anıblar
15:04 / 26-02-2025
Fələstinli məhbuslarla bağlı razılıq əldə edilib
14:57 / 26-02-2025
Rusiya ABŞ ilə bəzi layihələrin icrasında maraqlıdır
14:54 / 26-02-2025
Generalın oğlu vəzifəyə təyin olunub
14:42 / 26-02-2025
Tramp Rusiyaya qarşı sanksiyaların ləğvi ilə bağlı açıqlama verib
14:38 / 26-02-2025
Cəlilabadda marşrut avtobusu qəzaya uğrayıb
14:15 / 26-02-2025
Bakıda daha bir şadlıq evinin fəaliyyəti dayandırılıb
14:11 / 26-02-2025
Ukrayna ordusu yaşayış məntəqəsini azad edib
14:03 / 26-02-2025
İran yeni sanksiya qərarına etiraz edir
14:02 / 26-02-2025
BQXK Bakıda erməniəsilli şəxslərə baş çəkib
13:47 / 26-02-2025
Ərdoğan Azərbaycana başsağlığı verib
22:12 / 22-02-2025
“Qlobal Media" Qrupun saytlarına yenə xaker hücumu olub - (Yenilənib)
00:02 / 22-02-2025
Quba rayonunda zəlzələ olub
22:46 / 22-02-2025
Şair Həsən Kür intihara cəhd edib
18:03 / 22-02-2025
Bakıda birlikdə yeyib-içən 4 dostun meyiti tapılıb
23:31 / 21-02-2025
Türkiyənin 31 vilayətində əməliyyat: 353 şübhəli saxlanılıb
23:44 / 21-02-2025
Tramp Zelenskinin danışıqlarda iştirakını vacib saymır
23:21 / 24-02-2025
BMT Baş Assambleyası Rusiya əleyhinə qətnamə qəbul edib
21:56 / 24-02-2025
Azərbaycan-Pakistan biznes forumu keçirilib - (Yenilənib) - Fotolar
21:47 / 23-02-2025
“Azərlotereya”nın sponsorluq şousu: kluba 6 aya cəmi 500 manat verilib
10:48 / 23-02-2025
Bərdədə kütləvi zəhərlənmə baş verib - (Yenilənib) - Siyahı
15:08 / 24-02-2025
Növbəti köç karvanı Ballıcaya çatıb - (Yenilənib) - Fotolar
12:19 / 24-02-2025
Bakıda saxta spirtli içki qəbul edən 15 nəfər ölüb
Misir Mərdanov: "Ölkəmizdə dövlət dili Azərbaycan dilidir və..."
Tarix: 24-02-2025 16:14 | Bölmə: Cəmiyyət
Keçmiş postsovet ölkələrindən Estoniyada rus dili təhsil metodikasından çıxarılır. Eston rəsmilər 2030-cu ilədək rus dilinin tədrisini sadəcə xarici dil fənni statusuna endirəcək. Bu ölkədə fikir ayrılığının yaranmasına səbəb olub.
Gənc nəsil bu addımı dəstəkləsə də, orta və yaşlı nəsil sözügedən addımı dəstəkləmir. Qeyd edək ki, hazırda Azərbaycanda xarici dildə olan məktəblərin sırasında rusdilli məktəblərin sayı daha çoxdur. Bu gün ölkədə 300-ə qədər məktəbdə təhsil rus və Azərbaycan bölməsi üzrə paralel şəkildə, 17 məktəbdə isə təhsil yalnız rus dilində aparılır.
Həmin rusdilli məktəblər dövlət büdcəsindən maliyyələşir. Ölkəmizdə fəaliyyət göstərən digər dildə olan məktəblər isə əsasən ödənişlidir.
Məlumata görə, hazırda ümumilikdə orta məktəblərin 7,6 %-də təhsil rus dilindədir. Ümumilikdə təhsil alan uşaqların 6,3 %-i rus dilində oxuyur. Orta məktəblərdə 450 min uşağa rus dili xarici dil kimi tədris edilir. Bu isə ümumi şagirdlərin 32 %-i deməkdir.
Ekspertlər deyirlər ki, ölkədə xarici dillərə eyni yanaşılmalı, rus dilində olan məktəblərin sayı digər dillərdə olan məktəblərdən çox olmamalı, onlara yaradılan şərait bərabərləşdirilməlidir.
Ümumiyyətlə, rus dilində icbari təhsil qadağan edilə bilərmi?
1998-2013-cü illərdə təhsil naziri olmuş, hazırda Elm və Təhsil Nazirliyinin Riyaziyyat və Mexanika İnstitutunun rəhbəri, professor Misir Mərdanov "Cebheinfo.az"-a məsələ ilə bağlı fikirlərini bildirib:
"Mən təhsil naziri vəzifəsində işləyəndə rus dilini məktəblərdə xarici dil kimi keçməyə başladıq. O, mənim üçün çox ağır bir məsələ oldu. Çünki rus dili dərsi deyən çox sayda müəllimlər ixtisara düşməli oldu və biz bu prosesi yaşadıq. Bu gün ölkədə fəaliyyət göstərən, təlimi Azərbaycan dilində olan məktəblərdə rus dili xarici dil kimi öyrənilir və bu, problem deyil.
Ölkəmizdə dövlət dili Azərbaycan dilidir və "Təhsil haqqında" Qanunda yazılıb ki, ümumtəhsil məktəblərində təhsil dövlət dilində olmalıdır. Ancaq orada qeyd edilir ki, valideynlər və müəyyən qruplar övladlarının başqa dildə təhsil almasını istəsə, onlara şərait yaradılmalıdır. O baxımdam , ölkəmizdə rusdilli, ingilisdilli məktəblər də var.
Bunlar ümumilikdə çox deyil. Mən belə halların olmasını müsbət hesab edirəm. O da bir faktdır ki, təlim rus dilində olan məktəblərin sayı təlimi ingilis dilində olan məktəblərdən çoxdur. Bu da o işin təşkili ilə bağlıdır və təbiidir. Çünki keçmişdə bizim məktəblərin böyük əksəriyyəti təlimi rus dilində aparırdı”.
Keçmiş nazir deyib ki, indi onların sayı azalıb: “Hazırda da təlimi rus dilində aparan məktəblər var, mən onların sayını dəqiq deyə bilmərəm. O da doğrudur ki, təlimi ingilis dilində olan məktəblər ödənişlidir, rus dilində olanlar isə dövlət məktəbləridir.
İngilis dilində olan məktəblərin ödənişli olması isə özəl olması ilə bağlıdır. İmkanı olan insanlar o məktəbi açır. Rus dilində olan məktəblərə özəl olmasıyla bağlı də şərt qoyulması başqa məsələdir”.
M.Mərdanov ölkəmizdə rus dilinin geniş yayılması fikri ilə razılaşmır: “Əsasən Bakı, bir də ola bilər bəzi şəhərlərimizdə vətəndaşların müəyyən hissəsi rus dilində danışır. Mən şəxsən hər bir Azərbaycan vətəndaşının ilk növbədə öz ana dilini mükəmməl bilməsinin tərəfdarıyam. Öz ana dilini mükəmməl biləndən sonra neçə xarici dil bilsə onun və vətənin xeyrinədir".
Ailədə rus dilində danışılması və uşaqlarını da rus dilində təhsil almasına gəldikdə isə professor deyir ki, şəxsən bunun tərəfdarı deyil:
"Mənim övladlarım da, nəvələrim də təhsili Azərbaycan dilində alıblar. Mən bununla fəxr edirəm. Övladını rus dilində olan məktəbə qoyan valideyn varsa ki, bu, onun öz işidir. Ancaq Azərbaycan vətəndaşının Azərbaycan dilini bilməməsini mən çox mənfi hal hesab edirəm. Nazir işlədiyim dövrdə də iradlarımı bildirmişəm. Azərbaycanda yaşayıb, onun çörəyini yeyib, onun hesabına böyük mənsəb, vəzifə sahibi olmuş, ancaq Azərbaycan dilini bilməyən adamlara görkəmli şairimiz Bəxtiyar Vahabzadənin şeiri ilə cavab verə bilərsiniz".
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 24-02-2025 16:14 | Bölmə: Cəmiyyət
Keçmiş postsovet ölkələrindən Estoniyada rus dili təhsil metodikasından çıxarılır. Eston rəsmilər 2030-cu ilədək rus dilinin tədrisini sadəcə xarici dil fənni statusuna endirəcək. Bu ölkədə fikir ayrılığının yaranmasına səbəb olub.
Gənc nəsil bu addımı dəstəkləsə də, orta və yaşlı nəsil sözügedən addımı dəstəkləmir. Qeyd edək ki, hazırda Azərbaycanda xarici dildə olan məktəblərin sırasında rusdilli məktəblərin sayı daha çoxdur. Bu gün ölkədə 300-ə qədər məktəbdə təhsil rus və Azərbaycan bölməsi üzrə paralel şəkildə, 17 məktəbdə isə təhsil yalnız rus dilində aparılır.
Həmin rusdilli məktəblər dövlət büdcəsindən maliyyələşir. Ölkəmizdə fəaliyyət göstərən digər dildə olan məktəblər isə əsasən ödənişlidir.
Məlumata görə, hazırda ümumilikdə orta məktəblərin 7,6 %-də təhsil rus dilindədir. Ümumilikdə təhsil alan uşaqların 6,3 %-i rus dilində oxuyur. Orta məktəblərdə 450 min uşağa rus dili xarici dil kimi tədris edilir. Bu isə ümumi şagirdlərin 32 %-i deməkdir.
Ekspertlər deyirlər ki, ölkədə xarici dillərə eyni yanaşılmalı, rus dilində olan məktəblərin sayı digər dillərdə olan məktəblərdən çox olmamalı, onlara yaradılan şərait bərabərləşdirilməlidir.
Ümumiyyətlə, rus dilində icbari təhsil qadağan edilə bilərmi?
1998-2013-cü illərdə təhsil naziri olmuş, hazırda Elm və Təhsil Nazirliyinin Riyaziyyat və Mexanika İnstitutunun rəhbəri, professor Misir Mərdanov "Cebheinfo.az"-a məsələ ilə bağlı fikirlərini bildirib:
"Mən təhsil naziri vəzifəsində işləyəndə rus dilini məktəblərdə xarici dil kimi keçməyə başladıq. O, mənim üçün çox ağır bir məsələ oldu. Çünki rus dili dərsi deyən çox sayda müəllimlər ixtisara düşməli oldu və biz bu prosesi yaşadıq. Bu gün ölkədə fəaliyyət göstərən, təlimi Azərbaycan dilində olan məktəblərdə rus dili xarici dil kimi öyrənilir və bu, problem deyil.
Ölkəmizdə dövlət dili Azərbaycan dilidir və "Təhsil haqqında" Qanunda yazılıb ki, ümumtəhsil məktəblərində təhsil dövlət dilində olmalıdır. Ancaq orada qeyd edilir ki, valideynlər və müəyyən qruplar övladlarının başqa dildə təhsil almasını istəsə, onlara şərait yaradılmalıdır. O baxımdam , ölkəmizdə rusdilli, ingilisdilli məktəblər də var.
Bunlar ümumilikdə çox deyil. Mən belə halların olmasını müsbət hesab edirəm. O da bir faktdır ki, təlim rus dilində olan məktəblərin sayı təlimi ingilis dilində olan məktəblərdən çoxdur. Bu da o işin təşkili ilə bağlıdır və təbiidir. Çünki keçmişdə bizim məktəblərin böyük əksəriyyəti təlimi rus dilində aparırdı”.
Keçmiş nazir deyib ki, indi onların sayı azalıb: “Hazırda da təlimi rus dilində aparan məktəblər var, mən onların sayını dəqiq deyə bilmərəm. O da doğrudur ki, təlimi ingilis dilində olan məktəblər ödənişlidir, rus dilində olanlar isə dövlət məktəbləridir.
İngilis dilində olan məktəblərin ödənişli olması isə özəl olması ilə bağlıdır. İmkanı olan insanlar o məktəbi açır. Rus dilində olan məktəblərə özəl olmasıyla bağlı də şərt qoyulması başqa məsələdir”.
M.Mərdanov ölkəmizdə rus dilinin geniş yayılması fikri ilə razılaşmır: “Əsasən Bakı, bir də ola bilər bəzi şəhərlərimizdə vətəndaşların müəyyən hissəsi rus dilində danışır. Mən şəxsən hər bir Azərbaycan vətəndaşının ilk növbədə öz ana dilini mükəmməl bilməsinin tərəfdarıyam. Öz ana dilini mükəmməl biləndən sonra neçə xarici dil bilsə onun və vətənin xeyrinədir".
Ailədə rus dilində danışılması və uşaqlarını da rus dilində təhsil almasına gəldikdə isə professor deyir ki, şəxsən bunun tərəfdarı deyil:
"Mənim övladlarım da, nəvələrim də təhsili Azərbaycan dilində alıblar. Mən bununla fəxr edirəm. Övladını rus dilində olan məktəbə qoyan valideyn varsa ki, bu, onun öz işidir. Ancaq Azərbaycan vətəndaşının Azərbaycan dilini bilməməsini mən çox mənfi hal hesab edirəm. Nazir işlədiyim dövrdə də iradlarımı bildirmişəm. Azərbaycanda yaşayıb, onun çörəyini yeyib, onun hesabına böyük mənsəb, vəzifə sahibi olmuş, ancaq Azərbaycan dilini bilməyən adamlara görkəmli şairimiz Bəxtiyar Vahabzadənin şeiri ilə cavab verə bilərsiniz".
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 14:38
Cəlilabadda marşrut avtobusu qəzaya uğrayıb
Bu gün, 14:15
Bakıda daha bir şadlıq evinin fəaliyyəti dayandırılıb
Bu gün, 12:34
Gömrük Akademiyasında yeni təyinat olub
Bu gün, 12:00
Bakıda maşından pul oğurlayan keçmiş məhkum tutulub
Bu gün, 11:57
Biləsuvarda qanunsuz ov edən əcnəbilər saxlanılıb
Bu gün, 09:49
Mars planetinin rəngi niyə qırmızıdır?
Bu gün, 00:20
Dünyanın ən böyük əqrəbi tapılıb - Foto
Dünən, 18:48
Gəncədə qadın dəm qazından boğularaq ölüb
Dünən, 16:38
Beynəlxalq Bankın işçisi xəstəxanada ölüb
Dünən, 15:40
Şagirdlərin elektron yerdəyişməsi başlayıb
Dünən, 15:34
İlon Mask "Starship" gəmisinə ümid bəsləyir - Foto
Dünən, 15:07
Ağsuda mehmanxananın fəaliyyəti dayandırılıb
Dünən, 13:42
Cütlüyün romantik turu kabusa çevrilib
Dünən, 13:21
Sabah Bakıda sulu qar, rayonlarda qar yağacaq
Dünən, 11:59
Qəzzada şiddətli soyuqdan 10 uşaq ölüb
Dünən, 09:31
Bu gün Su çərşənbəsidir
24-02-2025, 17:04
Hacıqabulda evdə partlayış olub
24-02-2025, 16:59
Bakıda polis əməliyyatı: 20 kiloqram narkotik dövriyyədən çıxarılıb
24-02-2025, 16:14
Misir Mərdanov: "Ölkəmizdə dövlət dili Azərbaycan dilidir və..."
24-02-2025, 15:23
Ali Məhkəmə daha bir mübahisəli vəziyyətlə bağlı qərar qəbul edib
24-02-2025, 15:01
Qanunsuz ağackəsmə faktı ilə bağlı cinayət işi açılıb
24-02-2025, 14:22
Hərbi qulluqçumuzun ölümü ilə bağlı cinayət işi açılıb - (Yenilənib)
24-02-2025, 13:56
Sabiq şöbə rəisinin vəsatətləri təmin olunmayıb
24-02-2025, 13:00
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
24-02-2025, 12:41
İntihara cəhd edən şairlə bağlı - Açıqlama
24-02-2025, 12:23
Qar fırtınası... – Gürcüstan ilə Ermənistan arasında hərəkət məhdudlaşdırılıb - Foto
24-02-2025, 11:58
Nazirlik: "Qarlı havada 111 nəfər yıxılaraq xəsarət alıb"
24-02-2025, 11:28
Məktəbin binasında qadın meyiti tapılıb
24-02-2025, 10:39
Sabiq idarə rəisi və bölmə müdirinə hökm oxunub
24-02-2025, 10:12
Dubay Şeyxi 139-cu mərtəbədən tullanıb - Foto
24-02-2025, 10:07
Professor Nizaməddin Şəmsizadə vəfat edib
24-02-2025, 09:47
Departament rəhbəri müşavir təyin olunub
24-02-2025, 00:35
Orta məktəblərdə dərslər ənənəvi qaydada davam edəcək
23-02-2025, 18:51
Su anbarında batan şəxslərdən birinin meyiti tapılıb
23-02-2025, 18:12
Bu gün avtobuslar 21:00-a kimi işləyəcək
23-02-2025, 12:22
Sabah yenə qar yağacaq
23-02-2025, 10:48
Bərdədə kütləvi zəhərlənmə baş verib - (Yenilənib) - Siyahı
23-02-2025, 10:10
Bakıda 2000-dən çox şəxs səfərbər olunub - Fotolar
22-02-2025, 22:12
“Qlobal Media" Qrupun saytlarına yenə xaker hücumu olub - (Yenilənib)
22-02-2025, 18:03
Bakıda birlikdə yeyib-içən 4 dostun meyiti tapılıb
22-02-2025, 13:37
Sabah qar yağacaq
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
“Tənha insanın monoloqu”nun ssenari müəllifi və rejissoru deyir ki, kinomuzu yaşatmaq və irəli aparmaq üçün film istehsalını artırmalı və onun bazarını düşünməliyik
