12:46 / 05-09-2025
ABŞ və OPEC+ neftin qiymətlərini aşağı salır
12:37 / 05-09-2025
Füzulidə yanğın törədən şəxs tutulub
12:34 / 05-09-2025
Putin: Zelenskiyə təhlükəsizlik zəmanəti verməyə hazırıq
12:33 / 05-09-2025
İçərişəhərdə yeni Xidmət Mərkəzi fəaliyyətə başlayıb
12:28 / 05-09-2025
Adəm Məmmədov azadlığa buraxılıb - Fotolar
12:16 / 05-09-2025
Milli Məclisin növbədənkənar sessiyası çağırılıb
11:48 / 05-09-2025
ÜST direktoru Qəzza ilə bağlı çağırış edib
11:45 / 05-09-2025
Vüqar Qurbanovun müşaviri prorektor təyin olunub - Foto
11:39 / 05-09-2025
Ukraynaya 10 min sülhməramlı yerləşdirmək istəyirlər
11:32 / 05-09-2025
Müəllimlərin təkrar sertifikasiyasının müsahibə nəticələri açıqlanıb
11:26 / 05-09-2025
Tramp tezliklə Putinlə danışacaq
11:19 / 05-09-2025
Əfqanıstanda zəlzələ: 2200-dən çox insan ölüb
11:05 / 05-09-2025
Putin Qərb qoşunlarını vurmaqla hədələyir
11:04 / 05-09-2025
Hökumənin atası: "Yalandır, Rusiya bizə heç bir sığorta ödənişi etməyib"
11:03 / 05-09-2025
Naxçıvanda istirahət mərkəzində platforma aşıb, 3 nəfər ölüb - Yenilənib
10:51 / 05-09-2025
Rusiya AZAL-ın vurulan təyyarəsinə görə təzminat ödədiyini deyir
10:35 / 05-09-2025
Dəbə minən müşavir təyinatları: dövlət büdcəsindən izafi pullar xərclənir
10:28 / 05-09-2025
“Ölüm yuxusu” gürcü dilində nəşr olunub - Foto
10:24 / 05-09-2025
Elnur Məmmədov Peru XİN başçısı ilə görüşüb - Fotolar
10:02 / 05-09-2025
Cüdo Federasiyasında qalmaqal: İdmançının maaşı mənimsənilib
08:57 / 05-09-2025
Yeni film reytinq cədvəlində yüksək səs toplayıb - Foto
08:50 / 05-09-2025
"Optimus"-un yeni nəsil versiyasını təqdim ediblər
08:43 / 05-09-2025
Çin nüvə arsenalını gücləndirir
08:28 / 05-09-2025
Peskov: Putinin Trampla görüşünü çox tez təşkil etmək olar
08:23 / 05-09-2025
Ledi Qaqa nişanlısı ilə yaxtada görüntülənib
08:16 / 05-09-2025
Pentaqon Venesuelanın təxribat xarakterli addımını pisləyib
08:09 / 05-09-2025
Ruslar Zelenskini Moskvada sınamaq istəyirlər
08:03 / 05-09-2025
Tramp Pentaqonla bağlı bəyanat verəcək
22:59 / 04-09-2025
Ermənilərin Bakıda növbəti məhkəməsi keçirilib
18:12 / 04-09-2025
Konfrans Liqası: "Samsunspor"un heyəti bəlli olub
18:20 / 31-08-2025
Putin Çində Paşinyanla görüşüb
15:02 / 31-08-2025
İlham Əliyev Çində görüşlər keçirib - (Yenilənib) - Fotolar
08:55 / 01-09-2025
Çində Əliyev-Ərdoğan görüşü keçirilib - (Yenilənib) - Foto
18:10 / 01-09-2025
Keçmiş sovet ölkələri sürətlə Rusiyadan uzaqlaşmağa məcburdur
16:05 / 02-09-2025
Cəlaloğlu: Milli Məclis aprel işğalına siyasi qiymət verməlidir
19:51 / 02-09-2025
Məşhur aktyor aktrisaya cinsi təcavüzə görə həbs oluna bilər
16:45 / 01-09-2025
Çində Azərbaycanla bağlı tarixi qərar verilə bilər
19:47 / 01-09-2025
Qaya Məmmədov: Minsk Prosesinin bağlanması ilə uğursuz bir diplomatik yanaşma sona çatıb
07:40 / 02-09-2025
Yerdə güclü geomaqnit qasırğası başlayıb
07:23 / 01-09-2025
20-yə yaxın gəmi Qəzzanın blokadasını yarmağa gedir
22:48 / 02-09-2025
Tiktoker Xosrov həbs olunub
13:53 / 01-09-2025
Kriminal avtoritet həbs olunub - Foto
Dəbə minən müşavir təyinatları: dövlət büdcəsindən izafi pullar xərclənir
Tarix: 05-09-2025 10:35 | Bölmə: Cəmiyyət
Son vaxtlar mediada “filankəs nazir müşaviri vəzifəsinə təyin edildi” xəbərləri artıb. Müşahidə edilən hallardan biri müşavir ştatlarının yaradılması və nazirlərin özlərinə bir deyil, bir neçə müşavir götürməsi məsələsidir. Bəzi nazirlərin hətta bir neçə müşaviri var.
Adətən rəsmi və qeyri-rəsmi tədbirlərdə, ictimai yığıncaqlarda nazir müavinlərindən çox müşavirlər iştirak edir. Belə bir tendensiya yaranıb ki, kimsə işdən çıxarılırsa, onu müəyyən nazirliklərə müşavir vəzifəsinə göndərirlər. Nəticədə də nazirliklərdə müşavir vəzifəsi ştatı get-gedə artır, “şişir”.
Bu həm də büdcədən əlavə vəsaitin xərclənməsinə yol açan amildir. Müşavir ştatlarının “şişirdilməsi” nəticəsində dövlət büdcəsindən izafi pullar xərclənir.
Nazir müşavirinin vəzifəsi, nazirin həvalə etdiyi sahəyə funksional nəzarəti həyata keçirmək, həmin sahənin inkişafı üçün tədbirlər görmək və nazirə müvafiq məsələlərdə məsləhət verməkdir. Bu vəzifə, dövlət orqanında nazirin əsas köməkçilərindən biri olaraq müəyyən bir sahənin koordinasiyası və inkişafına cavabdehdir. Müşavir nazirə müvafiq sahələrlə bağlı məsləhətlər verir, analizlər aparır və qərar qəbul etmə prosesində iştirak edir. Müşavir nazirin tabeliyindəki qurumlar arasında əməkdaşlığı və koordinasiyanı təmin edir.
Nazir müşavirinin vəzifəsi dövlət orqanının effektiv fəaliyyəti, strategiyaların uğurlu həyata keçirilməsi və nazirin iş yükünün yüngülləşdirilməsi baxımından əhəmiyyətlidir.
Nazirlərə bu qədər müşavir nəyə lazımdır, bu da büdcənin talanmasının bir variantı deyilmi?
Bu məsələ sosial mediada da zaman-zaman müzakirələrə səbəb olur. Qeyd edilir ki, çox hallarda müşavir postları təqaüdə çıxmış məmurlar, “sadiq” şəxslər və ya yaxın çevrədəki insanlar üçün ayrılır. Bu vəzifələrin bir çoxunda konkret fəaliyyət, nəticə və ya hesabat yoxdur. Kimlərinsə orada işlədiyini bilmək olur, amma nə iş gördükləri, dövlətə nə töhfə verdikləri bəlli olmur. Belə olan halda müşavirlik, sadəcə, maaş alan bir formal vəzifəyə çevrilir.
Ekspertlərə görə, bütün bu vəzifələrin saxlanılması dövlət büdcəsinə ciddi yükdür. Maaşlar, imtiyazlar, xidməti avtomobillər və digər xərclər nəzərə alındıqda, bu strukturlar əgər real iş görmürsə, sadəcə, vəsaitlərin israfı deməkdir. Bu, birbaşa olmasa da, dolayısı ilə büdcənin talanması kimi qiymətləndirilə bilər.
İnkişaf etmiş ölkələrdə müşavir konkret sahə üzrə təcrübəli şəxs olur, məhdud müddətə işə götürülür və gördüyü iş nəticə ilə ölçülür. Müşavirlik institutunun necə qurulduğu, kimlər tərəfindən tutulduğu və necə işlədiyi ölkədən ölkəyə ciddi fərqlənir. Məsələn, Türkiyədə dövlət qurumlarında müşavirlik geniş yayılıb. Burada həm baş müşavir, həm də sahəvi müşavir vəzifələri var. Prezident yanında müşavirlər, nazirlər yanında çalışan danışmanlar və digər dövlət strukturlarındakı müşavirliklər müxtəlif sahələr üzrə fəaliyyət göstərir. Bəzən bu vəzifələrin sayının çox olması və konkret nəticənin olmaması cəmiyyətdə tənqidə səbəb olur. Bununla belə, qanunvericilikdə bu vəzifələrin funksiyaları müəyyən olunub.
Beynəlxalq təcrübəyə baxanda görmək olur ki, müşavirlik vəzifələri təsadüfi və ya formal postlar deyil. Onlar konkret məqsədlərlə yaradılır, nəticə tələb olunur və ictimai nəzarətə açıqdır. Əsas fərqləndirici cəhətlər şəffaflıq, hesabatlılıq və funksiyaların aydın olmasıdır. Müşavir sayının məhdud saxlanılması, onların təyin olunma qaydasının obyektivliyi və iş nəticələrinin ölçülməsi bu institutun faydalı və səmərəli olmasına imkan yaradır.
Əgər bu prinsiplər pozularsa, müşavirlik institutları dövlət büdcəsi üçün yükə çevrilə bilər və vətəndaşlar tərəfindən “formal vəzifə”, yaxud “təyinatla verilmiş mükafat” kimi qəbul olunur. Bu isə ictimai inamı zədələyir və dövlət idarəçiliyində effektivliyin azalmasına səbəb ola bilər.
Bizdə isə bu istiqamətdə şəffaflıq çox vaxt aşağı səviyyədədir. Vətəndaşlar bu məsələlərlə bağlı məlumat ala bilmir, hesabat yoxdur, ictimai nəzarət mexanizmi işləmir. Əgər dövlət strukturlarında şəffaflıq, səmərəlilik və ictimai inam vacibdirsə, müşavirlik vəzifələri də ciddi şəkildə təhlil olunmalı, hər biri əsaslandırılmalı və səmərəli olub-olmadığına qiymət verilməlidir. Əks halda, bu sistem sadəcə, yeni adlarla köhnə problemləri davam etdirmiş olur.
İqtisadçı Natiq Cəfərli mövzu ilə bağlı “Yeni Müsavat”a deyib ki, Azərbaycan qanunvericiliyinə görə nazir müavinini Prezident təyin edir: “Amma nazir özü müşavir təyin edə bilər. Ona görə də belə bir boşluq yaranıb. Qanunvericilikdəki bu boşluqdan istifadə edərək nazirlər bir neçə şəxsi öz yaxın çevrəsində müşavir təyin edə bilir. Təbii ki, bunun əsaslandırılması da olmalıdır. Bu müşavirlərin gördüyü iş, onlar üçün bu ştatın açılmasına nədən zərurət yaranıb. Nazirlik bunu əsaslandırmalıdır. Nəticə etibarilə də onları yüksək maaşla müşavir təyin etməklə öz səlahiyyətlərindən istifadə etmiş olurlar ”.
Natiq Cəfərli əlavə edib ki, buna nəzarəti isə parlament yerinə yetirməlidir: “Qanunvericilikdə dəyişikliklərə ehtiyac var. Yəni müşavirlərə nəzarət etmək üçün parlamentə daha çox səlahiyyət verilməlidir”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 05-09-2025 10:35 | Bölmə: Cəmiyyət
Son vaxtlar mediada “filankəs nazir müşaviri vəzifəsinə təyin edildi” xəbərləri artıb. Müşahidə edilən hallardan biri müşavir ştatlarının yaradılması və nazirlərin özlərinə bir deyil, bir neçə müşavir götürməsi məsələsidir. Bəzi nazirlərin hətta bir neçə müşaviri var.
Adətən rəsmi və qeyri-rəsmi tədbirlərdə, ictimai yığıncaqlarda nazir müavinlərindən çox müşavirlər iştirak edir. Belə bir tendensiya yaranıb ki, kimsə işdən çıxarılırsa, onu müəyyən nazirliklərə müşavir vəzifəsinə göndərirlər. Nəticədə də nazirliklərdə müşavir vəzifəsi ştatı get-gedə artır, “şişir”.
Bu həm də büdcədən əlavə vəsaitin xərclənməsinə yol açan amildir. Müşavir ştatlarının “şişirdilməsi” nəticəsində dövlət büdcəsindən izafi pullar xərclənir.
Nazir müşavirinin vəzifəsi, nazirin həvalə etdiyi sahəyə funksional nəzarəti həyata keçirmək, həmin sahənin inkişafı üçün tədbirlər görmək və nazirə müvafiq məsələlərdə məsləhət verməkdir. Bu vəzifə, dövlət orqanında nazirin əsas köməkçilərindən biri olaraq müəyyən bir sahənin koordinasiyası və inkişafına cavabdehdir. Müşavir nazirə müvafiq sahələrlə bağlı məsləhətlər verir, analizlər aparır və qərar qəbul etmə prosesində iştirak edir. Müşavir nazirin tabeliyindəki qurumlar arasında əməkdaşlığı və koordinasiyanı təmin edir.
Nazir müşavirinin vəzifəsi dövlət orqanının effektiv fəaliyyəti, strategiyaların uğurlu həyata keçirilməsi və nazirin iş yükünün yüngülləşdirilməsi baxımından əhəmiyyətlidir.
Nazirlərə bu qədər müşavir nəyə lazımdır, bu da büdcənin talanmasının bir variantı deyilmi?
Bu məsələ sosial mediada da zaman-zaman müzakirələrə səbəb olur. Qeyd edilir ki, çox hallarda müşavir postları təqaüdə çıxmış məmurlar, “sadiq” şəxslər və ya yaxın çevrədəki insanlar üçün ayrılır. Bu vəzifələrin bir çoxunda konkret fəaliyyət, nəticə və ya hesabat yoxdur. Kimlərinsə orada işlədiyini bilmək olur, amma nə iş gördükləri, dövlətə nə töhfə verdikləri bəlli olmur. Belə olan halda müşavirlik, sadəcə, maaş alan bir formal vəzifəyə çevrilir.
Ekspertlərə görə, bütün bu vəzifələrin saxlanılması dövlət büdcəsinə ciddi yükdür. Maaşlar, imtiyazlar, xidməti avtomobillər və digər xərclər nəzərə alındıqda, bu strukturlar əgər real iş görmürsə, sadəcə, vəsaitlərin israfı deməkdir. Bu, birbaşa olmasa da, dolayısı ilə büdcənin talanması kimi qiymətləndirilə bilər.
İnkişaf etmiş ölkələrdə müşavir konkret sahə üzrə təcrübəli şəxs olur, məhdud müddətə işə götürülür və gördüyü iş nəticə ilə ölçülür. Müşavirlik institutunun necə qurulduğu, kimlər tərəfindən tutulduğu və necə işlədiyi ölkədən ölkəyə ciddi fərqlənir. Məsələn, Türkiyədə dövlət qurumlarında müşavirlik geniş yayılıb. Burada həm baş müşavir, həm də sahəvi müşavir vəzifələri var. Prezident yanında müşavirlər, nazirlər yanında çalışan danışmanlar və digər dövlət strukturlarındakı müşavirliklər müxtəlif sahələr üzrə fəaliyyət göstərir. Bəzən bu vəzifələrin sayının çox olması və konkret nəticənin olmaması cəmiyyətdə tənqidə səbəb olur. Bununla belə, qanunvericilikdə bu vəzifələrin funksiyaları müəyyən olunub.
Beynəlxalq təcrübəyə baxanda görmək olur ki, müşavirlik vəzifələri təsadüfi və ya formal postlar deyil. Onlar konkret məqsədlərlə yaradılır, nəticə tələb olunur və ictimai nəzarətə açıqdır. Əsas fərqləndirici cəhətlər şəffaflıq, hesabatlılıq və funksiyaların aydın olmasıdır. Müşavir sayının məhdud saxlanılması, onların təyin olunma qaydasının obyektivliyi və iş nəticələrinin ölçülməsi bu institutun faydalı və səmərəli olmasına imkan yaradır.
Əgər bu prinsiplər pozularsa, müşavirlik institutları dövlət büdcəsi üçün yükə çevrilə bilər və vətəndaşlar tərəfindən “formal vəzifə”, yaxud “təyinatla verilmiş mükafat” kimi qəbul olunur. Bu isə ictimai inamı zədələyir və dövlət idarəçiliyində effektivliyin azalmasına səbəb ola bilər.
Bizdə isə bu istiqamətdə şəffaflıq çox vaxt aşağı səviyyədədir. Vətəndaşlar bu məsələlərlə bağlı məlumat ala bilmir, hesabat yoxdur, ictimai nəzarət mexanizmi işləmir. Əgər dövlət strukturlarında şəffaflıq, səmərəlilik və ictimai inam vacibdirsə, müşavirlik vəzifələri də ciddi şəkildə təhlil olunmalı, hər biri əsaslandırılmalı və səmərəli olub-olmadığına qiymət verilməlidir. Əks halda, bu sistem sadəcə, yeni adlarla köhnə problemləri davam etdirmiş olur.
İqtisadçı Natiq Cəfərli mövzu ilə bağlı “Yeni Müsavat”a deyib ki, Azərbaycan qanunvericiliyinə görə nazir müavinini Prezident təyin edir: “Amma nazir özü müşavir təyin edə bilər. Ona görə də belə bir boşluq yaranıb. Qanunvericilikdəki bu boşluqdan istifadə edərək nazirlər bir neçə şəxsi öz yaxın çevrəsində müşavir təyin edə bilir. Təbii ki, bunun əsaslandırılması da olmalıdır. Bu müşavirlərin gördüyü iş, onlar üçün bu ştatın açılmasına nədən zərurət yaranıb. Nazirlik bunu əsaslandırmalıdır. Nəticə etibarilə də onları yüksək maaşla müşavir təyin etməklə öz səlahiyyətlərindən istifadə etmiş olurlar ”.
Natiq Cəfərli əlavə edib ki, buna nəzarəti isə parlament yerinə yetirməlidir: “Qanunvericilikdə dəyişikliklərə ehtiyac var. Yəni müşavirlərə nəzarət etmək üçün parlamentə daha çox səlahiyyət verilməlidir”.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 12:37
Füzulidə yanğın törədən şəxs tutulub
Bu gün, 12:33
İçərişəhərdə yeni Xidmət Mərkəzi fəaliyyətə başlayıb
Bu gün, 08:50
"Optimus"-un yeni nəsil versiyasını təqdim ediblər
Dünən, 17:29
Oleq Bakinski bəraət istəyir
Dünən, 17:22
Gürcüstana müalicəyə gedən həkim qəzada ölüb
Dünən, 15:18
Bədənin istiliyindən elektrik hasil olunur - Foto
Dünən, 12:43
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
Dünən, 12:03
Şərurlu İsfəndiyar yenə hakim qarşısına çıxarılıb
Dünən, 09:42
20 yaşlı sürücü avtomobillə qadını vuraraq öldürüb
Dünən, 09:28
İki yeniyetmə su kanalında boğulub
3-09-2025, 18:20
Gədəbəydə dağlıq ərazidə yanğın olub - Video
3-09-2025, 18:12
Tiktoker xanımın anası məhkəmədə dindirilib
3-09-2025, 16:09
Azyaşlı qızın toyu dayandırılıb - (Yenilənib)
3-09-2025, 15:30
Bəhruz Səmədovun apellyasiya şikayəti təmin etməyiblər
3-09-2025, 14:32
Ağsuda yanğın törədən şəxs müəyyən olunub
3-09-2025, 14:08
Asteroid sürətlə Yerə yaxınlaşır - Xəbərdarlıq
3-09-2025, 13:26
Üç kollecə direktor müavini təyinatı olub
3-09-2025, 12:46
Sabah yağış yağacaq - Proqnoz
3-09-2025, 11:48
"Telegram" üzərindən yeni dələduzluq halları çoxalıb
3-09-2025, 10:45
Sertifikasiyadan kəsilən müəllimlər məhkəmədə iddia qaldırıblar
3-09-2025, 10:38
Səfirliyin sabiq əməkdaşının məhkəməsi başlayıb
3-09-2025, 08:14
Peyğəmbərin (s.ə.s) Mövludu günüdür
2-09-2025, 17:45
Qondarma “Xarici İşlər Nazirliyi”nin yerində Baş idarə tikiləcək
2-09-2025, 17:27
Elektron Təhlükəsizlik Xidmətinə mətbuat katibi təyin olunub
2-09-2025, 16:50
Laçında dövlət sərhədindən buraxılış məntəqəsi yaradılır
2-09-2025, 15:30
Xəstələr üçün yığılan pulu ələ keçirən şəxs tutulub
2-09-2025, 14:53
15 saylı həbsxanaya rəis təyinatı olub
2-09-2025, 14:44
Bakıda çoxmərtəbəli binada yanğın: 12 nəfər təxliyə olunub
2-09-2025, 12:37
417,5 kiloqram narkotiki ələ keçirib, 10 şübhəli tutulub
2-09-2025, 12:21
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
2-09-2025, 11:48
Özünü vəzifəli şəxs kimi təqdim edən şəxs tutulub
2-09-2025, 10:35
Məktəbli geyimlərinin satıldığı ünvanlar... - Siyahı
2-09-2025, 08:15
Sudanda bir kənd uçqun altında qalıb
1-09-2025, 18:03
Azərbaycanın göndərdiyi humanitar yardım Ukraynaya çatıb
1-09-2025, 17:12
Sabiq rəisi hakim qarşısına çıxarılıb
1-09-2025, 16:03
Beyləqanda yanğın törədən şəxs məsuliyyətə cəlb olunub
1-09-2025, 15:31
Lisey direktorunun ölkədən çıxışına “stop” qoyulub
1-09-2025, 12:15
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
1-09-2025, 11:54
Əfqanıstandakı zəlzələdə ölənlərin sayı artır - (Yenilənib+)
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
