18:18 / 20-10-2025
Britaniya ordusu PUA-ları xəbərdarlıq etmədən vuracaq
18:17 / 20-10-2025
Yazıçı Anar: “Xəstəyəm, heç bir məsələ haqqında danışa bilmərəm...”
18:04 / 20-10-2025
Tramp Ukrayna prezidentini hədələyib
18:02 / 20-10-2025
"Qarabağ" İspaniyaya yollanıb
17:49 / 20-10-2025
Novella Cəfəroğlu: "Mən “vurulan” adamın arxasınca danışmamışam"
17:24 / 20-10-2025
Heydər Əliyev Mərkəzində caz konserti keçiriləcək
17:11 / 20-10-2025
Sabah güclü külək əsəcək - Xəbərdarlıq
16:56 / 20-10-2025
Bulvar İdarəsinin sabiq sədri hakim qarşısına çıxarılıb
16:51 / 20-10-2025
Nazirliyin istirahət evinin rəisi niyə tutulub? - Açıqlama
16:39 / 20-10-2025
Keçmiş baş nazirdən xəyanət şübhəsi var
16:31 / 20-10-2025
İlham Əliyev Qazaxıstana dövlət səfərinə gəlib - Fotolar
16:19 / 20-10-2025
Venesuela həmləsi - Nurlan Umudov yazır
16:07 / 20-10-2025
Mollazadə: Putin-Tramp görüşündə müsbət nəticə əldə edilməyəcək
15:52 / 20-10-2025
Nazir müavini vəzifədən azad olunub
15:51 / 20-10-2025
Ramiz Mehdiyev dövlətə təhlükə yaradıb - Professor
15:46 / 20-10-2025
Sabiq baş nazir: "Ramiz Mehdiyevdən kömək ummamışam"
15:23 / 20-10-2025
Ziya Məmmədovun qardaşı: "Məni istintaqa cəlb etməyiblər"
14:51 / 20-10-2025
Rektordan Mehdiyevin gəlini ilə bağlı - Açıqlama
14:42 / 20-10-2025
AZAL təyyarəsi Sankt-Peterburqa qayıtmağa məcbur olub - Yenilənib
14:41 / 20-10-2025
Nizami Rəmzinin qızı həbs edilib
14:28 / 20-10-2025
ANAMA əməkdaşı Xocavənddə minaya düşüb
13:02 / 20-10-2025
Ramiz Mehdiyevin gəlini işə çıxmır
12:53 / 20-10-2025
Tramp gücləndirilmiş təhlükəsizlik şəraitində Floridanı tərk edib
12:37 / 20-10-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:14 / 20-10-2025
Xaçmazda 34 yaşlı şəxs güllələnib
12:11 / 20-10-2025
DİN əhaliyə çağırış edib
12:11 / 20-10-2025
Tramp Çinə qarşı əsas tələblərini açıqlayıb
11:59 / 20-10-2025
Prezident 10 məmuru təltif edib - Siyahı
12:11 / 17-10-2025
Professor: Ramiz Mehdiyev yüksək vəzifələrə 900-dən çox kadr yerləşdirib
19:51 / 17-10-2025
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
16:01 / 18-10-2025
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasının üzvlüyündən azad edilib
14:10 / 16-10-2025
“Ramiz Mehdiyev anti-milli ünsürdür” - DQC sədri
11:33 / 16-10-2025
Ramiz Mehdiyevlə əlaqəli şəxslər həbs edilə bilər
13:05 / 16-10-2025
Təndir çörəyinin ətri - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
16:15 / 18-10-2025
ANAMA sədrinə I müavin təyin olunub
23:49 / 15-10-2025
Vahid Əhmədovdan Ramiz Mehdiyev haqqında - Açıqlama
12:02 / 16-10-2025
Rusiya təcavüzün ikinci mərhələsinə hazırlaşır
20:22 / 15-10-2025
Ceyhun Bayramov TÜRKPA-nın yeni baş katibi ilə görüşüb
16:07 / 20-10-2025
Mollazadə: Putin-Tramp görüşündə müsbət nəticə əldə edilməyəcək
Venesuela həmləsi - Nurlan Umudov yazır
Tarix: 20-10-2025 16:19 | Bölmə: Xəbərlər
Nurlan UMUDOV
Prezident yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasının Milli təhlükəsizlik və siyasi strategiya ixtisası üzrə magistrantı
ABŞ və Venesuela arasında illərdir davam edən və son aylarda yenidən pik səviyyəyə çatan gərginlik həm ikitərəfli münasibətlərə təsir göstərir, həm də beynəlxalq aktorlar üçün təhdid mənbəyi kimi qalır. Donald Tramp rəhbərliyi ilə ABŞ-nın Venesuelaya qarşı konkret olaraq hansı addımları atacağı bəlli olmasa da, bu istiqamətdə bir sıra ehtimallar, nəzəriyyələr mövcuddur.
Tramp administrasiyası mövcud gərginliyi narkotika ticarəti, ABŞ-yə Venesueladan külli miqdarda narkotikin gətirilməsi və prezident Maduronun bu işin başında duran əsas narkotel olması ilə əlaqələndirsə də, bir sıra başqa vacib məqamlar var ki, məhz bunlar ABŞ-nın əsas maraqlarına xidmət edir.
İlk növbədə onu demək olar ki, Venesuela zəngin təbii sərvətlərə, xüsusən də neft və mədən yataqlarına məxsus dövlətlərdən biridir. Neft ehtiyatlarına görə dünyada 1-ci yerdə dayanır (təxminən 303 milyard barrel). Bu da onun əhəmiyyətini, böyük dövlətlərin əsas maraq dairəsində düşməsinə səbəb olur.
Digər tərəfdən, Venesuela neft ehtiyatlarını çox sərfəli, son zamanlar isə daha da ucuz qiymətə Çin və Hindistan kimi qlobal və regional qüvvələrə satışını gerçəkləşdirir. ABŞ-nın beynəlxalq aləmdə və iqtisadi sferada ən böyük rəqibi olan Çinin Venesueladan bu cür faydalanması sözsüz ki, ABŞ-ı qane etmir. Çinin həmin ehtiyatlara əlçatanlığının qarşısını almaq, öz təsir qüvvəsini daha da genişləndirmək ABŞ üçün əsas prioritetlərdən birinə çevrilib.
Həmçinin, Venesuela həm Latın Amerikasında, həm də Avropa və bir sıra regionlarla genişmiqyaslı ticarətlə məşğul olur. Braziliya və Kolumbiya kimi həmsərhəd dövlətlərlə sıx iqtisadi əməkdaşlıq mövcuddur. Bu da onların mövqeyini gücləndirməklə yanaşı, ABŞ-nın yenidən vahid güc, Amerika qitəsinin əsas idarəçisi kimi çıxış etməsinə mane olur. BRİCS-in əsas üzvlərindən olan Braziliyanın sərfəli təkliflərlə Venesuelanın təbii sərvətlərini tədarük etməsi, regionda əsas aktorlardan biri kimi çıxış etməsi, ABŞ-nın şərtlərinə və tələblərinə qarşı çıxmasına təkan verir. Kolumbiya da eyni şəkildə uğurlu iqtisadi əməkdaşlıqla həm regionda öz mövqeyini qoruyur, həm də Panama kanalında müəyyən təsir qüvvəsini formalaşdırır.
Bunlarla yanaşı, Venesuelanın yüksək strateji əhəmiyyətə malik ərazilərdə yerləşməsi ABŞ-nın bura olan maraqlarına təsir göstərir. Qeyd olunan amillər başda olmaqla, bir sıra maraq və mənfəətlər ABŞ-nın regionda Venesuela ilə qarşı-qarşıya gəlməsinə səbəb olur. Lakin “həmin dövlət ABŞ üçün “asan loxma” sayılır”,- demək olmaz. Buna görə, hələ də aktiv müdaxilə aktları ilə qarşılaşmırıq.
ABŞ-nın Venesuelaya müdaxiləsi bir sıra ssenarilərin reallaşmasına gətirib çıxara bilər. Həmçinin, bu ehtimalların bir çoxu ABŞ üçün uğurlu hesab olunmur. Həmin ehtimalların bir neçəsini qeyd etmək olar:
1. Venesuela Rusiya, Çin, Hindistan, Braziliya kimi bir çox güclü dövlətlərlə sıx əməkdaşlıq əlaqələrinə malikdir. ABŞ-nın mümkün müdaxiləsi zamanı adıçəkilən dövlətlər başda olmaqla bir çox dövlətdən müxtəlif yollarla lazımi yardımlar Venesuelaya çatdırılar ki, bu da ABŞ üçün ciddi problemlər yarada bilər. Birə-bir münaqişədə ABŞ aşkar üstünlüyə sahib olsa da, bu cür dövlətlərin göstərə biləcəyi dəstək balansı dəyişər.
Bunun bariz nümunələrini ötən əsrin 60-cı illərində baş verən Karib böhranında, Vyetnam müharibəsində görə bilərik. SSRİ-nin Kubaya açıq dəstəyi, nüvə raket başlıqlarını yerləşdirməsi ABŞ-nın geri addım atmasına səbəb olmuşdur. Digər tərəfdən, Vyetnam müharibəsində Çinin dəstəklədiyi Şimali Vyetnamın kommunist qüvvələri ABŞ ordularına ağır məğlubiyyət yaşatmışdır. Çox güman ki, ABŞ həmin hadisələrdən ciddi dərs çıxarıb və növbəti dəfə belə addım atmazdan qabaq xeyli dərəcədə düşünəcək və lazımi tədbirləri həyata keçirəcək.
2. Venesuela iqtisadi böhranla zəifləsə da, daxili birliyə malik dövlətlərdən biridir. Maduronun əmrində 120 min nəfərlik aktiv hərbi qüvvələrlə yanaşı, 4.5 milyon nəfərə çatan silahlı milis qüvvələri hazır vəziyyətə gətirilib. Mülki şəxslər silahlarla istifadə qaydalarını öyrənir, xalq arasında hərbi təlimlər keçirilərək potensial müharibəyə hazırlıq aparılır. Hazırda Venesuela blokadasında 10 min nəfərlik ABŞ qüvvələrinin olduğunu nəzərə alsaq, say üstünlüyü ciddi şəkildə Venesuelanın lehinədir.
Təbii ki, toqquşma baş verəcəyi təqdirdə ABŞ bu qüvvələrlə kifayətlənməyəcək və yeni qüvvələri regiona cəlb edəcək. Həmçinin, ordunun hazırlıq və döyüş qabiliyyəti də xeyli dərəcədə yüksəkdir. Ancaq Venesuelanın təbii coğrafi amilləri ABŞ qüvvələrinin rahat irəliləməsinə mane olacaq səviyyədədir. Sıx meşəlik ərazilərinin çoxluğu, eyni zamanda dağlıq ərazilərin mövcudluğu partizan müharibələri üçün ciddi şərait yaradır. Bu cür relyef ABŞ qüvvələrinin ciddi itkilər verməsinə səbəb ola bilər ki, bu da, hərbi əməliyyatların uğursuzluğa düçar olmasına gətirib çıxarar.
3. Digər bir vacib amil isə narkotellərlə bağlıdır. ABŞ-nın Venesuelaya əsas müdaxilə səbəbi kimi narkotik ticarəti göstərildiyi üçün, bu, həm dövlət daxilində mövcud narkotelləri, həm də regionda mövcud olan digər qüvvələri tətikləyir. Yəni potensial bir ABŞ hərbi müdaxiləsində narkotellərin aktiv iştirakı gözlənilə bilər. Hətta bu istiqamətdə qonşu dövlətlərin daxilində mövcud olan dəstələrin Venesuelaya ciddi şəkildə dəstək göstərəcəyini də söyləmək olar. Hər bir halda Venesueladakı narkotik ticarəti ilə məşğul olan qüvvələr məhv edilsə və mövcud hakimiyyət məğlub olsa, digər narkotellər hədəf nöqtəsinə çevrilə bilər.
ABŞ Venesuelada uğur qazanacağı təqdirdə, istiqamətini digər Latın Amerikası dövlətlərində olan dəstələrə çevirə bilər ki, bu yolla həm həmin dövlətlərdə təsir qüvvəsini artırar, həm də narkotik ticarətinə nəzarətini yenidən gücləndirər. Bunu nəzərə alaraq, regionda mövcud olan narkobaronların mümkün toqquşmalar zamanı aktiv dəstək göstərəcəklərini iddia etmək olar. Çünki heç biri ötən əsrdə Kolumbiyada baş verən hadisələrin yenidən öz üzərlərində təkrarlanmasını istəmirlər.
4. Digər məsələ, əgər ABŞ Venesuelaya açıq müdaxiləyə başlasa və bu, müharibə səviyyəsinə keçsə, o zaman beynəlxaq sistemdən ciddi təzyiqlərə məruz qalmasına səbəb olacaqdır. Mülki şəxslərində döyüş hazırlıqlarından keçməsi, hərbi əməliyyatlar zamanı onların da ölümünə səbəb ola bilər. Bu da insan hüquqları, beynəlxalq hüquq məsələlərinə görə ABŞ üçün ciddi problemlər yaradacaqdır.
Digər tərəfdən, yuxarıda qeyd edildiyi kimi, Rusiya, Çin, Hindistan və digər dövlətlər ABŞ-ı zəiflətmək və Venesuelaya dəstək vermək məqsədilə beynəlxalq arenada açıq şəkildə təzyiqlər göstərə bilərlər. Bunlarda öz növbəsində ABŞ-nın izolyasiyasına və əməliyyatın uğursuz olmasına gətirib çıxaracaqdır ki, nəticə etibarı ilə ABŞ məğlub ola bilər. Həmçinin, Rusiya üçün xüsusi rıçaq alətinə çevrilə bilər ki, bu yolla illərdir ABŞ və Qərbin Rusiyaya qarşı həyata keçirdiyi siyasəti geri qaytarsın. Bu yolla ABŞ-ı işğalçı dövlət kimi açıq hədəfə çevirərək, onları çıxılmaz situasiyaya sala bilərlər. Odur ki, Venesuela ilə açıq şəkildə müharibə ABŞ üçün indiki vəziyyətdə qazanclı olmayacaqdır.
Bütün bu amillər ABŞ üçün narahatlıq və təhdid mənbəyi olsa da, öz maraq və mənafeləri hər zaman onlar üçün ön plandadır. Belə olan halda ABŞ-nın heç nə olmamış kimi geri çəkiləcəyini gözləmək olmaz.
ABŞ üçün ən yaxşı vasitə blokadanı davam etdirməkdir ki, bu da hazırda davam edir. Mövcud blokada digər dövlətlərin rahat ticarətinə mane olur, mövcud iqtisadi problemləri daha da ağırlaşdırır və əsas təzyiq vasitəsi kimi çıxış edir. Təcrid olunmuş Venesuela bunun nəticələri ilə uzun müddət dayana bilməz və müəyyən güzəştlər etməsi mümkündür. Hətta bəzi xəbərlərə görə, Maduro Tramp administrasiyası ilə neftlə bağlı məsələlərdə danışıqlara hazırdır. Bu ehtimal da özlüyündə xüsusi əhəmiyyətə malikdir.
ABŞ üçün bir digər variant müharibə olmadan bir neçə xüsusi hərbi əməliyyatla Venesuelada istədiyi dəyişiklikləri aparmaq olacaqdır. Məsələn, bu ilin iyun ayında İrana qarşı hücum kimi bir neçə günü əhatə edən və kəskin xarakter daşıyan xüsusi hərbi əməliyyatlar ABŞ üçün müsbət nəticələr qazandıra bilər. Hər bir halda bu istiqamətdə tədbirlərin görüldüyünü irəli sürmək olar.
Nəticə etibarı ilə ABŞ-nın konkret olaraq hansı həmləni atacağı qeyri-müəyyən olsa da, hərbi əməliyyatların həyata keçirilməsi ehtimalı özünü qorumaqda davam edir. Lakin bu əməliyyatların hansı səviyyədə və təhlükədə olacağı gedişatdan asılı olaraq dəyişə bilər.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 20-10-2025 16:19 | Bölmə: Xəbərlər
Nurlan UMUDOV
Prezident yanında Dövlət İdarəçilik Akademiyasının Milli təhlükəsizlik və siyasi strategiya ixtisası üzrə magistrantı
ABŞ və Venesuela arasında illərdir davam edən və son aylarda yenidən pik səviyyəyə çatan gərginlik həm ikitərəfli münasibətlərə təsir göstərir, həm də beynəlxalq aktorlar üçün təhdid mənbəyi kimi qalır. Donald Tramp rəhbərliyi ilə ABŞ-nın Venesuelaya qarşı konkret olaraq hansı addımları atacağı bəlli olmasa da, bu istiqamətdə bir sıra ehtimallar, nəzəriyyələr mövcuddur.
Tramp administrasiyası mövcud gərginliyi narkotika ticarəti, ABŞ-yə Venesueladan külli miqdarda narkotikin gətirilməsi və prezident Maduronun bu işin başında duran əsas narkotel olması ilə əlaqələndirsə də, bir sıra başqa vacib məqamlar var ki, məhz bunlar ABŞ-nın əsas maraqlarına xidmət edir.
İlk növbədə onu demək olar ki, Venesuela zəngin təbii sərvətlərə, xüsusən də neft və mədən yataqlarına məxsus dövlətlərdən biridir. Neft ehtiyatlarına görə dünyada 1-ci yerdə dayanır (təxminən 303 milyard barrel). Bu da onun əhəmiyyətini, böyük dövlətlərin əsas maraq dairəsində düşməsinə səbəb olur.
Digər tərəfdən, Venesuela neft ehtiyatlarını çox sərfəli, son zamanlar isə daha da ucuz qiymətə Çin və Hindistan kimi qlobal və regional qüvvələrə satışını gerçəkləşdirir. ABŞ-nın beynəlxalq aləmdə və iqtisadi sferada ən böyük rəqibi olan Çinin Venesueladan bu cür faydalanması sözsüz ki, ABŞ-ı qane etmir. Çinin həmin ehtiyatlara əlçatanlığının qarşısını almaq, öz təsir qüvvəsini daha da genişləndirmək ABŞ üçün əsas prioritetlərdən birinə çevrilib.
Həmçinin, Venesuela həm Latın Amerikasında, həm də Avropa və bir sıra regionlarla genişmiqyaslı ticarətlə məşğul olur. Braziliya və Kolumbiya kimi həmsərhəd dövlətlərlə sıx iqtisadi əməkdaşlıq mövcuddur. Bu da onların mövqeyini gücləndirməklə yanaşı, ABŞ-nın yenidən vahid güc, Amerika qitəsinin əsas idarəçisi kimi çıxış etməsinə mane olur. BRİCS-in əsas üzvlərindən olan Braziliyanın sərfəli təkliflərlə Venesuelanın təbii sərvətlərini tədarük etməsi, regionda əsas aktorlardan biri kimi çıxış etməsi, ABŞ-nın şərtlərinə və tələblərinə qarşı çıxmasına təkan verir. Kolumbiya da eyni şəkildə uğurlu iqtisadi əməkdaşlıqla həm regionda öz mövqeyini qoruyur, həm də Panama kanalında müəyyən təsir qüvvəsini formalaşdırır.
Bunlarla yanaşı, Venesuelanın yüksək strateji əhəmiyyətə malik ərazilərdə yerləşməsi ABŞ-nın bura olan maraqlarına təsir göstərir. Qeyd olunan amillər başda olmaqla, bir sıra maraq və mənfəətlər ABŞ-nın regionda Venesuela ilə qarşı-qarşıya gəlməsinə səbəb olur. Lakin “həmin dövlət ABŞ üçün “asan loxma” sayılır”,- demək olmaz. Buna görə, hələ də aktiv müdaxilə aktları ilə qarşılaşmırıq.
ABŞ-nın Venesuelaya müdaxiləsi bir sıra ssenarilərin reallaşmasına gətirib çıxara bilər. Həmçinin, bu ehtimalların bir çoxu ABŞ üçün uğurlu hesab olunmur. Həmin ehtimalların bir neçəsini qeyd etmək olar:
1. Venesuela Rusiya, Çin, Hindistan, Braziliya kimi bir çox güclü dövlətlərlə sıx əməkdaşlıq əlaqələrinə malikdir. ABŞ-nın mümkün müdaxiləsi zamanı adıçəkilən dövlətlər başda olmaqla bir çox dövlətdən müxtəlif yollarla lazımi yardımlar Venesuelaya çatdırılar ki, bu da ABŞ üçün ciddi problemlər yarada bilər. Birə-bir münaqişədə ABŞ aşkar üstünlüyə sahib olsa da, bu cür dövlətlərin göstərə biləcəyi dəstək balansı dəyişər.
Bunun bariz nümunələrini ötən əsrin 60-cı illərində baş verən Karib böhranında, Vyetnam müharibəsində görə bilərik. SSRİ-nin Kubaya açıq dəstəyi, nüvə raket başlıqlarını yerləşdirməsi ABŞ-nın geri addım atmasına səbəb olmuşdur. Digər tərəfdən, Vyetnam müharibəsində Çinin dəstəklədiyi Şimali Vyetnamın kommunist qüvvələri ABŞ ordularına ağır məğlubiyyət yaşatmışdır. Çox güman ki, ABŞ həmin hadisələrdən ciddi dərs çıxarıb və növbəti dəfə belə addım atmazdan qabaq xeyli dərəcədə düşünəcək və lazımi tədbirləri həyata keçirəcək.
2. Venesuela iqtisadi böhranla zəifləsə da, daxili birliyə malik dövlətlərdən biridir. Maduronun əmrində 120 min nəfərlik aktiv hərbi qüvvələrlə yanaşı, 4.5 milyon nəfərə çatan silahlı milis qüvvələri hazır vəziyyətə gətirilib. Mülki şəxslər silahlarla istifadə qaydalarını öyrənir, xalq arasında hərbi təlimlər keçirilərək potensial müharibəyə hazırlıq aparılır. Hazırda Venesuela blokadasında 10 min nəfərlik ABŞ qüvvələrinin olduğunu nəzərə alsaq, say üstünlüyü ciddi şəkildə Venesuelanın lehinədir.
Təbii ki, toqquşma baş verəcəyi təqdirdə ABŞ bu qüvvələrlə kifayətlənməyəcək və yeni qüvvələri regiona cəlb edəcək. Həmçinin, ordunun hazırlıq və döyüş qabiliyyəti də xeyli dərəcədə yüksəkdir. Ancaq Venesuelanın təbii coğrafi amilləri ABŞ qüvvələrinin rahat irəliləməsinə mane olacaq səviyyədədir. Sıx meşəlik ərazilərinin çoxluğu, eyni zamanda dağlıq ərazilərin mövcudluğu partizan müharibələri üçün ciddi şərait yaradır. Bu cür relyef ABŞ qüvvələrinin ciddi itkilər verməsinə səbəb ola bilər ki, bu da, hərbi əməliyyatların uğursuzluğa düçar olmasına gətirib çıxarar.
3. Digər bir vacib amil isə narkotellərlə bağlıdır. ABŞ-nın Venesuelaya əsas müdaxilə səbəbi kimi narkotik ticarəti göstərildiyi üçün, bu, həm dövlət daxilində mövcud narkotelləri, həm də regionda mövcud olan digər qüvvələri tətikləyir. Yəni potensial bir ABŞ hərbi müdaxiləsində narkotellərin aktiv iştirakı gözlənilə bilər. Hətta bu istiqamətdə qonşu dövlətlərin daxilində mövcud olan dəstələrin Venesuelaya ciddi şəkildə dəstək göstərəcəyini də söyləmək olar. Hər bir halda Venesueladakı narkotik ticarəti ilə məşğul olan qüvvələr məhv edilsə və mövcud hakimiyyət məğlub olsa, digər narkotellər hədəf nöqtəsinə çevrilə bilər.
ABŞ Venesuelada uğur qazanacağı təqdirdə, istiqamətini digər Latın Amerikası dövlətlərində olan dəstələrə çevirə bilər ki, bu yolla həm həmin dövlətlərdə təsir qüvvəsini artırar, həm də narkotik ticarətinə nəzarətini yenidən gücləndirər. Bunu nəzərə alaraq, regionda mövcud olan narkobaronların mümkün toqquşmalar zamanı aktiv dəstək göstərəcəklərini iddia etmək olar. Çünki heç biri ötən əsrdə Kolumbiyada baş verən hadisələrin yenidən öz üzərlərində təkrarlanmasını istəmirlər.
4. Digər məsələ, əgər ABŞ Venesuelaya açıq müdaxiləyə başlasa və bu, müharibə səviyyəsinə keçsə, o zaman beynəlxaq sistemdən ciddi təzyiqlərə məruz qalmasına səbəb olacaqdır. Mülki şəxslərində döyüş hazırlıqlarından keçməsi, hərbi əməliyyatlar zamanı onların da ölümünə səbəb ola bilər. Bu da insan hüquqları, beynəlxalq hüquq məsələlərinə görə ABŞ üçün ciddi problemlər yaradacaqdır.
Digər tərəfdən, yuxarıda qeyd edildiyi kimi, Rusiya, Çin, Hindistan və digər dövlətlər ABŞ-ı zəiflətmək və Venesuelaya dəstək vermək məqsədilə beynəlxalq arenada açıq şəkildə təzyiqlər göstərə bilərlər. Bunlarda öz növbəsində ABŞ-nın izolyasiyasına və əməliyyatın uğursuz olmasına gətirib çıxaracaqdır ki, nəticə etibarı ilə ABŞ məğlub ola bilər. Həmçinin, Rusiya üçün xüsusi rıçaq alətinə çevrilə bilər ki, bu yolla illərdir ABŞ və Qərbin Rusiyaya qarşı həyata keçirdiyi siyasəti geri qaytarsın. Bu yolla ABŞ-ı işğalçı dövlət kimi açıq hədəfə çevirərək, onları çıxılmaz situasiyaya sala bilərlər. Odur ki, Venesuela ilə açıq şəkildə müharibə ABŞ üçün indiki vəziyyətdə qazanclı olmayacaqdır.
Bütün bu amillər ABŞ üçün narahatlıq və təhdid mənbəyi olsa da, öz maraq və mənafeləri hər zaman onlar üçün ön plandadır. Belə olan halda ABŞ-nın heç nə olmamış kimi geri çəkiləcəyini gözləmək olmaz.
ABŞ üçün ən yaxşı vasitə blokadanı davam etdirməkdir ki, bu da hazırda davam edir. Mövcud blokada digər dövlətlərin rahat ticarətinə mane olur, mövcud iqtisadi problemləri daha da ağırlaşdırır və əsas təzyiq vasitəsi kimi çıxış edir. Təcrid olunmuş Venesuela bunun nəticələri ilə uzun müddət dayana bilməz və müəyyən güzəştlər etməsi mümkündür. Hətta bəzi xəbərlərə görə, Maduro Tramp administrasiyası ilə neftlə bağlı məsələlərdə danışıqlara hazırdır. Bu ehtimal da özlüyündə xüsusi əhəmiyyətə malikdir.
ABŞ üçün bir digər variant müharibə olmadan bir neçə xüsusi hərbi əməliyyatla Venesuelada istədiyi dəyişiklikləri aparmaq olacaqdır. Məsələn, bu ilin iyun ayında İrana qarşı hücum kimi bir neçə günü əhatə edən və kəskin xarakter daşıyan xüsusi hərbi əməliyyatlar ABŞ üçün müsbət nəticələr qazandıra bilər. Hər bir halda bu istiqamətdə tədbirlərin görüldüyünü irəli sürmək olar.
Nəticə etibarı ilə ABŞ-nın konkret olaraq hansı həmləni atacağı qeyri-müəyyən olsa da, hərbi əməliyyatların həyata keçirilməsi ehtimalı özünü qorumaqda davam edir. Lakin bu əməliyyatların hansı səviyyədə və təhlükədə olacağı gedişatdan asılı olaraq dəyişə bilər.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 18:04
Tramp Ukrayna prezidentini hədələyib
Bu gün, 16:19
Venesuela həmləsi - Nurlan Umudov yazır
Bu gün, 15:46
Sabiq baş nazir: "Ramiz Mehdiyevdən kömək ummamışam"
Bu gün, 14:51
Rektordan Mehdiyevin gəlini ilə bağlı - Açıqlama
Bu gün, 14:41
Nizami Rəmzinin qızı həbs edilib
Bu gün, 13:02
Ramiz Mehdiyevin gəlini işə çıxmır
Bu gün, 12:11
DİN əhaliyə çağırış edib
Bu gün, 11:30
Eldar Mahmudovun vəkili yayılan xəbərə reaksiya verib
Bu gün, 10:35
Sabiq idarə rəisi azadlığa buraxılıb
Bu gün, 10:15
Goranboyda kafedə kütləvi dava: xəsarət alanlar var
Bu gün, 08:11
Prezident seçkilərində “autsayder” qalib gəlib
Bu gün, 07:16
Çin "Falcon 9" raketinin bənzərini yaradıb
Bu gün, 00:07
İlham Əliyev Zəngilanla bağlı paylaşım edib - Video
Dünən, 14:39
Ayı ata və oğula hücum edib
Dünən, 09:07
Avropa Ukraynaya hərbi yardımı azaldıb
Dünən, 07:56
Zahid Oruc ittihamlarla razılaşmır
18-10-2025, 18:04
Rusiyalı bloqer evində ölü tapılıb
17-10-2025, 23:44
Mehriban Əliyeva Vatikanın dövlət katibi ilə görüşüb - Foto
17-10-2025, 23:09
Zelenski ilə Tramp Ağ evdə görüşüblər - Yenilənib
17-10-2025, 19:51
Füzlinin intensiv inkişafı... - Şəfa Əliyev yazır
17-10-2025, 19:50
Mehriban Əliyeva Roma Papası ilə görüşüb - Fotolar
17-10-2025, 17:55
HƏMAS-İsrail sülhü davamlı olacaqmı?
17-10-2025, 16:46
AMEA Ramiz Mehdiyevlə bağlı məhkəmə qərarını gözləyir
17-10-2025, 16:20
Departament rəisi vəzifədən azad edilib
17-10-2025, 15:30
Ramiz Mehdiyev 7 saat dindirilib?
17-10-2025, 13:49
Robot azyaşlı dostu ilə kövrək şəkildə vidalaşıb
17-10-2025, 13:01
Qurban Qurbanov yeni biznesə başlayıb
17-10-2025, 11:57
Yasamaldakı silahlı insident: iki nəfər saxlanılıb
17-10-2025, 10:57
Üç tanınmış hakim təqaüdə göndərilir
17-10-2025, 10:47
Ruslar Krivoy Roqa kütləvi hücuma keçib
17-10-2025, 10:12
Ramiz Mehdiyev Təhlükəsizlik Şurasından çıxarılacaq
17-10-2025, 10:10
Bakıda iki nəfər bıçaqlanıb
17-10-2025, 10:01
Rusiyalı müxalifətçini öldürmək istəyənlər ələ keçib
17-10-2025, 08:52
Kürdəmirdəki uşaq bağçasında yanğın olub
17-10-2025, 08:36
ABŞ ordusu gəmiyə hücum edib
16-10-2025, 22:40
Mehriban Əliyeva Vatikanda - Fotolar - Yenilənib
16-10-2025, 22:06
Abid Şərifov insult keçirib, vəziyyəti ağırdır
16-10-2025, 21:46
Trampla Putin Budapeştdə görüşəcəklər
16-10-2025, 20:20
Ermənilər Bakıda hakim qarşısına çıxarılıblar
16-10-2025, 19:43
Döyüş robotu müharibəyə hazırdır
16-10-2025, 16:56
Müdafiə Nazirliyi paradla bağlı məlumat yayıb
16-10-2025, 15:43
Keçmiş diplomata hökm oxunub
16-10-2025, 15:02
Xalq artisti II Fəxri xiyabanda dəfn olunub
16-10-2025, 14:56
Məhkəmə hakiminin fəaliyyətinə xitam verilib - Foto
16-10-2025, 13:05
Təndir çörəyinin ətri - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
16-10-2025, 11:48
Xocavəndə növbəti köç olacaq
16-10-2025, 10:43
Konvertoplan digər dronları üstələyir - Foto
16-10-2025, 10:09
Deputat: "Biz inzibati yollarla taksiləri sıradan çıxarsaq..."
ADP sədri ehtimal edir ki, “Tərtər işi” yaxşı araşdırılsa, onun da altından Mehdiyev və əlaltıları çıxacaq
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
