20:34 / 25-11-2024
Bakıda NATO nümayəndə heyəti ilə görüş keçirilib
19:04 / 25-11-2024
Nazirlər Kabineti Səhiyyə Nazirliyi barədə qərar verib
18:48 / 25-11-2024
Ətir - Akif Abbasov yazır
18:00 / 25-11-2024
Hərbi ekspert Ədalət Verdiyev həbs edilib
17:45 / 25-11-2024
AFFA rəsmisi Danimarka klubunun oyununa təyinat alıb
17:41 / 25-11-2024
Deputat əmisi qızını işdən çıxarıb, yerinə öz xanımını təyin edib
17:38 / 25-11-2024
Pakistanda tayfalararası qarşıdurma: 85 nəfər ölüb, 156 yaralı var - Foto
17:27 / 25-11-2024
"Sabah"a yeni baş məşqçi təyin olunub
17:26 / 25-11-2024
Paşinyan qonşu ölkələrlə münasibətləri yaxşılaşdırmaq istəyir
16:42 / 25-11-2024
Şərur MTK məhkəməyə verilib
16:18 / 25-11-2024
Vüqar Bayramov: "Büdcə zərfində fiskal risklərin qeyd edilməsi məqsədəuyğun olardı"
16:03 / 25-11-2024
Papuaşvili yenidən spiker seçilib
15:56 / 25-11-2024
31 il əvvəl törədilmiş ağır cinayətin üstü açılıb
15:53 / 25-11-2024
Azərbaycan Ordusunun qırıcıları şərti hava kəşfiyyatı aparıblar - Video
15:51 / 25-11-2024
COP29: sui-istifadəyə cəhdlər olsa da, müsbət nəticə əldə edilib
15:50 / 25-11-2024
Sabiq xidmət rəisinə 10,5 il həbs cəzası verilib
15:39 / 25-11-2024
Ukraynaya qoşun göndərilməsi ilə bağlı müzakirələr başlayıb
15:17 / 25-11-2024
“Sabah” baş məşqçini istefaya göndərib
15:12 / 25-11-2024
İsrail səfirliyi yaxınlığında silahlı qarşıdurma olub
15:08 / 25-11-2024
Perinatal Mərkəzdə 7 uşağın ölümü... - Məhkəmə prosesi təxirə düşüb
15:07 / 25-11-2024
Rusiya Ermənistanın Avrasiyada təhlükəsizlik sisteminin inkişafında iştirakına ümid edir
14:55 / 25-11-2024
“İnteraz” rəhbərinin məhkəməsi keçirilib
14:43 / 25-11-2024
Məktəbəqədər təhsil müəssisələrinə müdir axtarılır
14:29 / 25-11-2024
Qarabağ zonasında daha 1457,4 hektar ərazi minalardan təmizlənib
14:21 / 25-11-2024
İlham Əliyev Gövhər Baxşəliyeva “Şöhrət” ordeni ilə təltif edib
14:16 / 25-11-2024
"Bələdiyyələrin əraziləri və torpaqları haqqında” qanuna əlavə təsdiqlənib
14:10 / 25-11-2024
Azərbaycanda yeni bələdiyyələr yaradılıb - Siyahı
14:00 / 25-11-2024
Nazirlik Boradigah sakinlərinə müsbət cavab verib
13:49 / 25-11-2024
Kəşfiyyat araşdırır: “Xabad” elçisinin qətlində “Özbəkistan izi” var
13:32 / 25-11-2024
Piramidanın tikintisinə 5 milyard dollar tələb olunur - Foto
13:32 / 21-11-2024
Dünyanın ən güclü donanmaları... - Qardaş Türkiyə siyahıda neçəncidir?
16:45 / 21-11-2024
Prezident iki Mərkəzi ləğv edib - Sərəncam
00:07 / 22-11-2024
Hikmət Hacıyev: “Politico”nun üzr istəməsini tələb edirik!”
09:37 / 21-11-2024
Naxçıvan səhiyyəsində həbslər başlayıb
11:03 / 23-11-2024
Türkiyədə 70 kq qızılla tutulan azərbaycanlı diplomatdır? - (Yenilənib)
18:00 / 25-11-2024
Hərbi ekspert Ədalət Verdiyev həbs edilib
14:10 / 25-11-2024
Azərbaycanda yeni bələdiyyələr yaradılıb - Siyahı
00:45 / 22-11-2024
Məşhur yazıçının yeni romanı nəşr edilib - Foto
15:30 / 22-11-2024
Nüvə müharibəsi ssenarisi - Təhlükədən qorunmaq üçün bunker sifariş edənlərin sayı artır
16:17 / 21-11-2024
Baş nazirin və sabiq müdafiə nazirinin həbsinə order verilib
13:04 / 21-11-2024
Kino şirkəti Batmobil avtomobili istehsal edir
Ağrını bütün bədənlərində hiss edənlərin taleyi
Tarix: 20-07-2019 01:09 | Bölmə: Cəmiyyət
Narkomaniya həm də digər xəstəliklərin ötürücüsüdür. Bu barədə dəfələrlə yazılıb, efirlərdə müzakirələr açılıb, xəstələrdən nümunələr gətirilib. Lakin aparılan bu qədər maarifləndirci tədbirlərə baxmayaraq narkomaniya bir bəla, xəstəlik kimi hər gün can almaqda davam edir.
Narkoman narkotik maddə tapa bilmədikdə kəskin ağrılar başlayır və o, buna tap gətirə bilmir. Bu, narkomanlara sanki bütün bədən sümüklərini bir-bir sındırırlar şəklində ağrı verir. Nəticədə məcbur qalıb əli əyriliyə, oğurluğa, borc alıb verməməyə, bir sözlə, bir qram narkotika almaq üçün ağıla gələ biləcək və gələ bilməyəcək yollara əl atırlar. Bu hal kasıb və orta yaşam tərzi olan iradəsiz insanlar üçün daha da faciəlidir.
Varlılar, daha imkanlılar üçün narkotikanı almaq problem deyil, amma onun törətdiyi xəstəlikləri yaşamaq, əzab çəkmək iztirabdır.
Narkomaniya “ağ ölümdür”, həyatdan üz çevirməkdir. “Narkomaniya” və “ölüm” sözləri bu gün normal insanların təsəvvüründə sinonim sözlərə çevrilib.
ASPERA Psixoloji Yardım və Nitq İnkisaf Mərkəzinin rəhbəri, psixoloq Rafiq Allahverdiyev hesab edir ki, erkən yaşından narkotik qəbul etməyə başlayan insanın orta ömrü 30-40 il olur: “Narkoman narkotik maddələr qəbul edərkən, ən azı 10-15 nəfəri də narkomanlığa cəlb edə bilər. Müasir dövrümüzdə insanlıq üçün böyük bəla olan narkomaniya bütün dünyada geniş yayılıb. Bu bəla ilə mübarizə aparmaq bir o qədər asan deyil”.
Psixoloqun fikrincə, narkotik maddə alverçiləri uşaqların çox olduğu yerlərdə olur, onlara həmin məhsulları təklif edirlər: “Pul qazanmaq naminə onlar insanları, xüsusilə uşaqları ölümə aparan bu pis vərdişə alışdırırlar. Narkotik maddələr müxtəlif çeşidlidir. Daha çox yayılanları isə xaşxaş, tiryək, marixuana, heroin, kokain və s.-dir. Son illər kimyəvi laboratoriyalarda hazırlanan yeni sintetik narkotik maddələr meydana gəlmişdir. Bunlar xüsusilə təhlükəlidir, çünki birinci dəfədən adamı özünə alışdıra bilir. Narkotiklərdən asılılıq ağır xəstəliyə - narkomaniyaya gətirib çıxarır. Narkotik maddələr insan sağlamlığına bərpaedilməz ziyan vurur, fiziki qüvvələri tükəndirir, bədənin çəkisi birdən-birə azalır, ümumi zəhərlənmə baş verir”.
Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, narkomaniya keçici xəstəliklərin sürətlə yayılmasına da səbəb olur. Belə ki, narkotik maddələrin bir çoxu şprislə qana ötürüldüyündən və narkoman qrupları daxilində eyni şprisdən istifadə edildiyindən narkomanlar arasında QİÇS və başqa xəstəliklərə tutulmuş insanlar çox olur. Narkotik maddə alverçiləri heroin və kokaini yuyucu toz və ya şəkər tozu qatıb satırlar, ona görə də narkomanda şəkər diabeti tez inkişaf edir. Əgər “xalis mal”, yəni heç bir qarışığı olmayan narkotik maddə qəbul olunarsa, zəhərin güclü təsirindən o saat ölmək olar. Ən dəhşətlisi odur ki, bir neçə dəqiqə ərzində baş beyin zədələnə və bununla da yaşaya-yaşaya şikəstlik əmələ gələ bilər. Belə halda adam düşünmək, hərəkət etmək, reaksiya vermək qabiliyyətini itirir, danışmaq və müxtəlif əşyalardan istifadə etmək imkanından məhrum olur. Bu vəziyyət illərlə davam edə bilər.
Narkotik maddələrlə ticarət böyük gəlir gətirir. Milyard dollarlarla qazanc əldə edən cinayətkarlar üçün bacardıqca daha çox adamı “iynəyə oturtmaq”, daha çox gəncləri və uşaqları narkomaniyaya sövq etmək sərfəli işdir. Bir az “yüngül” narkotiklərdən başlayan insan tez bir zamanda çox təsiredici narkotiklərə alışır və müalicəsi mümkün olmayan xəstəliyə mübtəla olur.
Bəs müasir dünyamızda narkomaniyanın bu qədər geniş yayıla bilməsinə səbəb nədir?
Məlumata görə, 1960-cı illərdə “gənclik inqilabı” adlanan dövrdə gənc sənət adamları arasında narkotik maddələrin qəbulu dəbə düşüb və hətta özünəməxsus həyat tərzinə çevrilib. Onlar bunu ictimaiyyətdən gizlətmir, bəzən sənət uğurlarını narkotik maddənin qəbulu ilə əlaqələndirirdilər. Bu sənətçilərin pərəstişkarları onların həyat tərzini təqlid edərək narkotik maddə qəbul edirdilər. Bu nəsildən olan bir çoxları belə məst olmaqla günlərini, həyatlarını başa vururdular.
Tanınmış adamların arasında da narkomaniyanın qurbanları çox olub. Azərbaycanın tanınmışları da bu bəladan yaxa qurtara bilməyiblər. Reper Hüseyn Dərya, meyxanaçı Aydın Xırdalanlı da elə məhz bu xəstəliyin qurbanı olublar.
Narkotik maddələrin gənc nəsillər arasında yayılması təhlükəsini nəzərə alaraq, bir çox ölkələr, o cümlədən Azərbaycan “Narkotiksiz gələcək naminə” milli proqramlar qəbul edib. Bura təhsil ocaqlarında, hüquq-mühafizə orqanlarında, təşkilatlarda narkomaniyanın ziyanı haqqında maarifləndirilmə kampaniyaları daxildir. Bu kampaniyalar kütləvi informasiya vasitələri, həmçinin internet şəbəkəsi vasitəsilə aparılır.
Qeyd edək ki, narkomaniya ilə bağlı problemləri daim ictimaiyyətin nəzarəti altında saxlamaq məqsədilə BMT iyun ayının 26-nı Narkomaniyaya və Narkobiznesə qarşı Beynəlxalq Mübarizə Günü elan edib.
Bu günlərdə şəhərimizin küçə və prospektlərində narkomaniyaya qarşı müxtəlif afişlər quraşıdırlır.
L. HÜSEYN
Bu yazı “Azərbaycan Milli İnkişaf layihəsi” İctimai Birliyinin Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurasının maliyyə yardımı ilə həyata keçirdiyi “Narkotik vasitələrdən və psixotrop maddələrdən istifadə edən şəxslərin sağlam həyat tərzinə qaytarılması üçün təbliğat və maarifləndirmə işinin təşkili” layihə çərçivəsində çap olunur.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 20-07-2019 01:09 | Bölmə: Cəmiyyət
Narkomaniya həm də digər xəstəliklərin ötürücüsüdür. Bu barədə dəfələrlə yazılıb, efirlərdə müzakirələr açılıb, xəstələrdən nümunələr gətirilib. Lakin aparılan bu qədər maarifləndirci tədbirlərə baxmayaraq narkomaniya bir bəla, xəstəlik kimi hər gün can almaqda davam edir.
Narkoman narkotik maddə tapa bilmədikdə kəskin ağrılar başlayır və o, buna tap gətirə bilmir. Bu, narkomanlara sanki bütün bədən sümüklərini bir-bir sındırırlar şəklində ağrı verir. Nəticədə məcbur qalıb əli əyriliyə, oğurluğa, borc alıb verməməyə, bir sözlə, bir qram narkotika almaq üçün ağıla gələ biləcək və gələ bilməyəcək yollara əl atırlar. Bu hal kasıb və orta yaşam tərzi olan iradəsiz insanlar üçün daha da faciəlidir.
Varlılar, daha imkanlılar üçün narkotikanı almaq problem deyil, amma onun törətdiyi xəstəlikləri yaşamaq, əzab çəkmək iztirabdır.
Narkomaniya “ağ ölümdür”, həyatdan üz çevirməkdir. “Narkomaniya” və “ölüm” sözləri bu gün normal insanların təsəvvüründə sinonim sözlərə çevrilib.
ASPERA Psixoloji Yardım və Nitq İnkisaf Mərkəzinin rəhbəri, psixoloq Rafiq Allahverdiyev hesab edir ki, erkən yaşından narkotik qəbul etməyə başlayan insanın orta ömrü 30-40 il olur: “Narkoman narkotik maddələr qəbul edərkən, ən azı 10-15 nəfəri də narkomanlığa cəlb edə bilər. Müasir dövrümüzdə insanlıq üçün böyük bəla olan narkomaniya bütün dünyada geniş yayılıb. Bu bəla ilə mübarizə aparmaq bir o qədər asan deyil”.
Psixoloqun fikrincə, narkotik maddə alverçiləri uşaqların çox olduğu yerlərdə olur, onlara həmin məhsulları təklif edirlər: “Pul qazanmaq naminə onlar insanları, xüsusilə uşaqları ölümə aparan bu pis vərdişə alışdırırlar. Narkotik maddələr müxtəlif çeşidlidir. Daha çox yayılanları isə xaşxaş, tiryək, marixuana, heroin, kokain və s.-dir. Son illər kimyəvi laboratoriyalarda hazırlanan yeni sintetik narkotik maddələr meydana gəlmişdir. Bunlar xüsusilə təhlükəlidir, çünki birinci dəfədən adamı özünə alışdıra bilir. Narkotiklərdən asılılıq ağır xəstəliyə - narkomaniyaya gətirib çıxarır. Narkotik maddələr insan sağlamlığına bərpaedilməz ziyan vurur, fiziki qüvvələri tükəndirir, bədənin çəkisi birdən-birə azalır, ümumi zəhərlənmə baş verir”.
Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, narkomaniya keçici xəstəliklərin sürətlə yayılmasına da səbəb olur. Belə ki, narkotik maddələrin bir çoxu şprislə qana ötürüldüyündən və narkoman qrupları daxilində eyni şprisdən istifadə edildiyindən narkomanlar arasında QİÇS və başqa xəstəliklərə tutulmuş insanlar çox olur. Narkotik maddə alverçiləri heroin və kokaini yuyucu toz və ya şəkər tozu qatıb satırlar, ona görə də narkomanda şəkər diabeti tez inkişaf edir. Əgər “xalis mal”, yəni heç bir qarışığı olmayan narkotik maddə qəbul olunarsa, zəhərin güclü təsirindən o saat ölmək olar. Ən dəhşətlisi odur ki, bir neçə dəqiqə ərzində baş beyin zədələnə və bununla da yaşaya-yaşaya şikəstlik əmələ gələ bilər. Belə halda adam düşünmək, hərəkət etmək, reaksiya vermək qabiliyyətini itirir, danışmaq və müxtəlif əşyalardan istifadə etmək imkanından məhrum olur. Bu vəziyyət illərlə davam edə bilər.
Narkotik maddələrlə ticarət böyük gəlir gətirir. Milyard dollarlarla qazanc əldə edən cinayətkarlar üçün bacardıqca daha çox adamı “iynəyə oturtmaq”, daha çox gəncləri və uşaqları narkomaniyaya sövq etmək sərfəli işdir. Bir az “yüngül” narkotiklərdən başlayan insan tez bir zamanda çox təsiredici narkotiklərə alışır və müalicəsi mümkün olmayan xəstəliyə mübtəla olur.
Bəs müasir dünyamızda narkomaniyanın bu qədər geniş yayıla bilməsinə səbəb nədir?
Məlumata görə, 1960-cı illərdə “gənclik inqilabı” adlanan dövrdə gənc sənət adamları arasında narkotik maddələrin qəbulu dəbə düşüb və hətta özünəməxsus həyat tərzinə çevrilib. Onlar bunu ictimaiyyətdən gizlətmir, bəzən sənət uğurlarını narkotik maddənin qəbulu ilə əlaqələndirirdilər. Bu sənətçilərin pərəstişkarları onların həyat tərzini təqlid edərək narkotik maddə qəbul edirdilər. Bu nəsildən olan bir çoxları belə məst olmaqla günlərini, həyatlarını başa vururdular.
Tanınmış adamların arasında da narkomaniyanın qurbanları çox olub. Azərbaycanın tanınmışları da bu bəladan yaxa qurtara bilməyiblər. Reper Hüseyn Dərya, meyxanaçı Aydın Xırdalanlı da elə məhz bu xəstəliyin qurbanı olublar.
Narkotik maddələrin gənc nəsillər arasında yayılması təhlükəsini nəzərə alaraq, bir çox ölkələr, o cümlədən Azərbaycan “Narkotiksiz gələcək naminə” milli proqramlar qəbul edib. Bura təhsil ocaqlarında, hüquq-mühafizə orqanlarında, təşkilatlarda narkomaniyanın ziyanı haqqında maarifləndirilmə kampaniyaları daxildir. Bu kampaniyalar kütləvi informasiya vasitələri, həmçinin internet şəbəkəsi vasitəsilə aparılır.
Qeyd edək ki, narkomaniya ilə bağlı problemləri daim ictimaiyyətin nəzarəti altında saxlamaq məqsədilə BMT iyun ayının 26-nı Narkomaniyaya və Narkobiznesə qarşı Beynəlxalq Mübarizə Günü elan edib.
Bu günlərdə şəhərimizin küçə və prospektlərində narkomaniyaya qarşı müxtəlif afişlər quraşıdırlır.
L. HÜSEYN
Bu yazı “Azərbaycan Milli İnkişaf layihəsi” İctimai Birliyinin Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurasının maliyyə yardımı ilə həyata keçirdiyi “Narkotik vasitələrdən və psixotrop maddələrdən istifadə edən şəxslərin sağlam həyat tərzinə qaytarılması üçün təbliğat və maarifləndirmə işinin təşkili” layihə çərçivəsində çap olunur.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 16:42
Şərur MTK məhkəməyə verilib
Bu gün, 15:56
31 il əvvəl törədilmiş ağır cinayətin üstü açılıb
Bu gün, 14:55
“İnteraz” rəhbərinin məhkəməsi keçirilib
Bu gün, 14:43
Məktəbəqədər təhsil müəssisələrinə müdir axtarılır
Bu gün, 14:00
Nazirlik Boradigah sakinlərinə müsbət cavab verib
Bu gün, 13:01
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Bu gün, 09:00
Məktəblərdə dərslər başlayıb
23-11-2024, 17:04
1-ci siniflərin yerdəyişmə prosesinə start verilir
23-11-2024, 16:47
Keçmiş icra başçısı vəfat edib
23-11-2024, 16:39
Agentlik sədrinin birinci müavini təyin olunan Xəyyam Məmmədov kimdir?
23-11-2024, 15:08
Temperatur düşəcək, leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
23-11-2024, 13:28
COP29 zolaqlarında yol nişanları sökülür
23-11-2024, 12:10
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
22-11-2024, 18:58
"Apple" "iPhone 16 Pro"-nu kosmosa göndərib - Fotolar
22-11-2024, 18:23
Ölmüş şəxsin gözü oğurlanıb
22-11-2024, 14:59
Arvadını öldürən vəzifəli şəxsə bir il cəza verilib
22-11-2024, 12:47
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
22-11-2024, 11:45
Polkovnikin oğlu ev dustaqlığına buraxılıb
22-11-2024, 11:01
Dünyanın ən hündür və ən balaca qadını bir araya gəlib - Foto
22-11-2024, 09:46
İcra başçısının birinci müavini məhkəmədə uduzub
22-11-2024, 08:01
Hindistandan Almaniyaya uçan təyyarə Bakıya təcili eniş edib
21-11-2024, 16:00
Gömrük orqanlarına qəbul imtahanı keçiriləcək
21-11-2024, 12:24
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
21-11-2024, 11:15
Bakıda daha 46 marşrutun fəaliyyəti bərpa olunur
21-11-2024, 09:26
Mask Trampın dəstəyi ilə almanlara meydan oxuyur
20-11-2024, 23:46
"Nazir məni kasıblara kömək üçün göndərib" deyən şəxsə hökm oxunub
20-11-2024, 21:34
Səudiyyə Ərəbistanında 100-dən çox əcnəbini edam ediblər
20-11-2024, 18:00
İTV-yə xəbərdarlıq olunub
20-11-2024, 17:34
Daha 20 min müəllim sertifikatlaşdırmaya cəlb olunacaq
20-11-2024, 15:26
Deputat Elm və Təhsil fondlarının birləşdirilməsini təklif edib
20-11-2024, 15:23
Xəzəryanı ölkələrin ekoloji təşkilatları memorandum imzalayıb
20-11-2024, 13:02
Biləsuvar sakini dəm qazından boğularaq ölüb
20-11-2024, 12:19
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
20-11-2024, 11:57
PA rəmisi: "COP29-da iştirak etmək böyük şərəfdir, çünki..."
20-11-2024, 11:38
Hərbi xidmətdən yayınan daha bir gənc həbs edilib
20-11-2024, 11:02
Tramp türk həkimə yüksək vəzifə təklif edib
20-11-2024, 10:03
Azərbaycan və Türkiyənin bələdiyyə təşkilatları arasında görüş keçirilib - Fotolar
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Deputatlığa namizəd Milli Məclisdə təmsil etmək istədiyi bölgənin problemlərinin təsnifatını artıq ağlına yazıb və işə nədən başlayacağını sıralayıb
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
“Tənha insanın monoloqu”nun ssenari müəllifi və rejissoru deyir ki, kinomuzu yaşatmaq və irəli aparmaq üçün film istehsalını artırmalı və onun bazarını düşünməliyik
Mirəli Sarızadə: “Gənc yaşımda arzum həyata keçdi, inşallah, yeni mövsümdə teatrımızın səhnəsində də Məcnun obrazı ilə tamaşaçılar qarşısına çıxacam”
