21:58 / 25-04-2024
İlham Əliyev Füzuli hava limanından Berlinə uçub - (Yenilənib)
20:33 / 25-04-2024
Almaniyadakı ukraynalı qaçqınlara görə problem yaranıb
20:26 / 25-04-2024
İran-İsrail qarşıdurması: ilk raund daha təhlükəli mərhələyə keçə bilər
19:45 / 25-04-2024
Dünyada 282 milyon insan acdır - BMT
19:17 / 25-04-2024
Rusiya Polşada yaradılacaq nüvə obyektlərinə hücum edəcək
18:56 / 25-04-2024
İran məhkəməsi repçi barəsində edam qərarı çıxarıb
18:42 / 25-04-2024
Milli Məclis Avropa Parlamentinin son qətnaməsinə sərt cavab verib - Bəyanat
18:09 / 25-04-2024
Azərbaycan-Ermənistan sərhədində 20 sərhəd dirəyi quraşdırılıb
18:03 / 25-04-2024
Ermənistanda müxalifətin aksiyası baş tutmayıb, kütləvi həbslər var - Video
18:02 / 25-04-2024
Naxçıvanda fond sədri vəzifədən çıxarılıb
17:55 / 25-04-2024
Papa Fransisk Putinə mesaj göndərib
17:46 / 25-04-2024
Dünyada iqlim böhranı başlayır
17:32 / 25-04-2024
Azərbaycanla Macarıstan arasında enerji əməkdaşlığı barədə müzakirə aparılıb
17:25 / 25-04-2024
Qırğızıstan prezidentinə Qarabağ atı hədiyyə edilib - Fotolar
17:08 / 25-04-2024
İlham Əliyevlə Qırğızıstan prezidenti Füzuli və Ağdamda olublar - (Yenilənib) - Fotolar
16:42 / 25-04-2024
Qırğızıstan prezidentinin Azərbaycana dövlət səfəri başa çatıb
16:41 / 25-04-2024
Türkiyə Mərkəzi Bankı faiz dərəcəsi ilə bağlı qərar verib
16:25 / 25-04-2024
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri birgə nahar ediblər
16:09 / 25-04-2024
Avropa Parlamenti Gürcüstanda xarici agentlər haqqında qanunla bağlı qətnamə qəbul edib
16:05 / 25-04-2024
Prezident İlham Əliyev Şarl Mişeli COP29-a dəvət edib
15:50 / 25-04-2024
İspaniya və daha 4 ölkə Fələstin dövlətini tanımağa hazırlaşır
15:32 / 25-04-2024
Keçmiş Ombudsman Elmira Süleymanova vəfat edib - (Yenilənib)
15:32 / 25-04-2024
Simonyan: "Ermənistan və Azərbaycanın bir-birinə qarşı ərazi iddiası yoxdur"
15:08 / 25-04-2024
"Azərbaycanda respondentlərin 74,9%-i "TikTok"a məhdudiyyətlərin tətbiq edilməsini istəyir"
14:43 / 25-04-2024
Malıbəylidə kütləvi məzarlıq aşkarlanıb - Fotolar
14:35 / 25-04-2024
Rasim Balayev: "Onlara baş qoşası deyiləm"
14:29 / 25-04-2024
Qərb Cənubi Qafqazda sabitliyi pozmağa çalışır
14:16 / 25-04-2024
İsrail daha 12 fələstinlini həbs edib
14:06 / 25-04-2024
Qəzzada ölənlərin sayı artıb
13:59 / 25-04-2024
Rusiya XİN: "Sərhədlərin delimitasiyası üzrə bütün səylərini dəstəkləyirik"
22:20 / 20-04-2024
ABŞ Ukraynaya 61 milyard dollar ayırıb
18:56 / 22-04-2024
Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - (Yenilənib) - Fotolar
00:11 / 23-04-2024
Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı
18:01 / 21-04-2024
Dünyanın idman paytaxtı olması üçün Bakının namizədliyi irəli sürülüb
13:54 / 22-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç olub - (Yenilənib)
09:53 / 22-04-2024
Ümid nəğməsi - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
16:10 / 22-04-2024
Ölkələr sürətlə silahlanır - Ümumi hərbi xərclər 2,4 trilyon dolları keçib
14:10 / 23-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib)
16:58 / 23-04-2024
İlham Əliyev “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” beynəlxalq forumda iştirak edir - (Yenilənib)
14:03 / 24-04-2024
Professor Nəsib Quliyev özünü güllələyib
00:02 / 23-04-2024
Məşhur boksçu Mayk Tayson şirkətin səfiri olub
00:05 / 23-04-2024
Abramoviç yeni futbol klubunu Avropanın ən yaxşısı edəcək
Ağrını bütün bədənlərində hiss edənlərin taleyi
Tarix: 20-07-2019 01:09 | Bölmə: Cəmiyyət
Narkomaniya həm də digər xəstəliklərin ötürücüsüdür. Bu barədə dəfələrlə yazılıb, efirlərdə müzakirələr açılıb, xəstələrdən nümunələr gətirilib. Lakin aparılan bu qədər maarifləndirci tədbirlərə baxmayaraq narkomaniya bir bəla, xəstəlik kimi hər gün can almaqda davam edir.
Narkoman narkotik maddə tapa bilmədikdə kəskin ağrılar başlayır və o, buna tap gətirə bilmir. Bu, narkomanlara sanki bütün bədən sümüklərini bir-bir sındırırlar şəklində ağrı verir. Nəticədə məcbur qalıb əli əyriliyə, oğurluğa, borc alıb verməməyə, bir sözlə, bir qram narkotika almaq üçün ağıla gələ biləcək və gələ bilməyəcək yollara əl atırlar. Bu hal kasıb və orta yaşam tərzi olan iradəsiz insanlar üçün daha da faciəlidir.
Varlılar, daha imkanlılar üçün narkotikanı almaq problem deyil, amma onun törətdiyi xəstəlikləri yaşamaq, əzab çəkmək iztirabdır.
Narkomaniya “ağ ölümdür”, həyatdan üz çevirməkdir. “Narkomaniya” və “ölüm” sözləri bu gün normal insanların təsəvvüründə sinonim sözlərə çevrilib.
ASPERA Psixoloji Yardım və Nitq İnkisaf Mərkəzinin rəhbəri, psixoloq Rafiq Allahverdiyev hesab edir ki, erkən yaşından narkotik qəbul etməyə başlayan insanın orta ömrü 30-40 il olur: “Narkoman narkotik maddələr qəbul edərkən, ən azı 10-15 nəfəri də narkomanlığa cəlb edə bilər. Müasir dövrümüzdə insanlıq üçün böyük bəla olan narkomaniya bütün dünyada geniş yayılıb. Bu bəla ilə mübarizə aparmaq bir o qədər asan deyil”.
Psixoloqun fikrincə, narkotik maddə alverçiləri uşaqların çox olduğu yerlərdə olur, onlara həmin məhsulları təklif edirlər: “Pul qazanmaq naminə onlar insanları, xüsusilə uşaqları ölümə aparan bu pis vərdişə alışdırırlar. Narkotik maddələr müxtəlif çeşidlidir. Daha çox yayılanları isə xaşxaş, tiryək, marixuana, heroin, kokain və s.-dir. Son illər kimyəvi laboratoriyalarda hazırlanan yeni sintetik narkotik maddələr meydana gəlmişdir. Bunlar xüsusilə təhlükəlidir, çünki birinci dəfədən adamı özünə alışdıra bilir. Narkotiklərdən asılılıq ağır xəstəliyə - narkomaniyaya gətirib çıxarır. Narkotik maddələr insan sağlamlığına bərpaedilməz ziyan vurur, fiziki qüvvələri tükəndirir, bədənin çəkisi birdən-birə azalır, ümumi zəhərlənmə baş verir”.
Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, narkomaniya keçici xəstəliklərin sürətlə yayılmasına da səbəb olur. Belə ki, narkotik maddələrin bir çoxu şprislə qana ötürüldüyündən və narkoman qrupları daxilində eyni şprisdən istifadə edildiyindən narkomanlar arasında QİÇS və başqa xəstəliklərə tutulmuş insanlar çox olur. Narkotik maddə alverçiləri heroin və kokaini yuyucu toz və ya şəkər tozu qatıb satırlar, ona görə də narkomanda şəkər diabeti tez inkişaf edir. Əgər “xalis mal”, yəni heç bir qarışığı olmayan narkotik maddə qəbul olunarsa, zəhərin güclü təsirindən o saat ölmək olar. Ən dəhşətlisi odur ki, bir neçə dəqiqə ərzində baş beyin zədələnə və bununla da yaşaya-yaşaya şikəstlik əmələ gələ bilər. Belə halda adam düşünmək, hərəkət etmək, reaksiya vermək qabiliyyətini itirir, danışmaq və müxtəlif əşyalardan istifadə etmək imkanından məhrum olur. Bu vəziyyət illərlə davam edə bilər.
Narkotik maddələrlə ticarət böyük gəlir gətirir. Milyard dollarlarla qazanc əldə edən cinayətkarlar üçün bacardıqca daha çox adamı “iynəyə oturtmaq”, daha çox gəncləri və uşaqları narkomaniyaya sövq etmək sərfəli işdir. Bir az “yüngül” narkotiklərdən başlayan insan tez bir zamanda çox təsiredici narkotiklərə alışır və müalicəsi mümkün olmayan xəstəliyə mübtəla olur.
Bəs müasir dünyamızda narkomaniyanın bu qədər geniş yayıla bilməsinə səbəb nədir?
Məlumata görə, 1960-cı illərdə “gənclik inqilabı” adlanan dövrdə gənc sənət adamları arasında narkotik maddələrin qəbulu dəbə düşüb və hətta özünəməxsus həyat tərzinə çevrilib. Onlar bunu ictimaiyyətdən gizlətmir, bəzən sənət uğurlarını narkotik maddənin qəbulu ilə əlaqələndirirdilər. Bu sənətçilərin pərəstişkarları onların həyat tərzini təqlid edərək narkotik maddə qəbul edirdilər. Bu nəsildən olan bir çoxları belə məst olmaqla günlərini, həyatlarını başa vururdular.
Tanınmış adamların arasında da narkomaniyanın qurbanları çox olub. Azərbaycanın tanınmışları da bu bəladan yaxa qurtara bilməyiblər. Reper Hüseyn Dərya, meyxanaçı Aydın Xırdalanlı da elə məhz bu xəstəliyin qurbanı olublar.
Narkotik maddələrin gənc nəsillər arasında yayılması təhlükəsini nəzərə alaraq, bir çox ölkələr, o cümlədən Azərbaycan “Narkotiksiz gələcək naminə” milli proqramlar qəbul edib. Bura təhsil ocaqlarında, hüquq-mühafizə orqanlarında, təşkilatlarda narkomaniyanın ziyanı haqqında maarifləndirilmə kampaniyaları daxildir. Bu kampaniyalar kütləvi informasiya vasitələri, həmçinin internet şəbəkəsi vasitəsilə aparılır.
Qeyd edək ki, narkomaniya ilə bağlı problemləri daim ictimaiyyətin nəzarəti altında saxlamaq məqsədilə BMT iyun ayının 26-nı Narkomaniyaya və Narkobiznesə qarşı Beynəlxalq Mübarizə Günü elan edib.
Bu günlərdə şəhərimizin küçə və prospektlərində narkomaniyaya qarşı müxtəlif afişlər quraşıdırlır.
L. HÜSEYN
Bu yazı “Azərbaycan Milli İnkişaf layihəsi” İctimai Birliyinin Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurasının maliyyə yardımı ilə həyata keçirdiyi “Narkotik vasitələrdən və psixotrop maddələrdən istifadə edən şəxslərin sağlam həyat tərzinə qaytarılması üçün təbliğat və maarifləndirmə işinin təşkili” layihə çərçivəsində çap olunur.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 20-07-2019 01:09 | Bölmə: Cəmiyyət
Narkomaniya həm də digər xəstəliklərin ötürücüsüdür. Bu barədə dəfələrlə yazılıb, efirlərdə müzakirələr açılıb, xəstələrdən nümunələr gətirilib. Lakin aparılan bu qədər maarifləndirci tədbirlərə baxmayaraq narkomaniya bir bəla, xəstəlik kimi hər gün can almaqda davam edir.
Narkoman narkotik maddə tapa bilmədikdə kəskin ağrılar başlayır və o, buna tap gətirə bilmir. Bu, narkomanlara sanki bütün bədən sümüklərini bir-bir sındırırlar şəklində ağrı verir. Nəticədə məcbur qalıb əli əyriliyə, oğurluğa, borc alıb verməməyə, bir sözlə, bir qram narkotika almaq üçün ağıla gələ biləcək və gələ bilməyəcək yollara əl atırlar. Bu hal kasıb və orta yaşam tərzi olan iradəsiz insanlar üçün daha da faciəlidir.
Varlılar, daha imkanlılar üçün narkotikanı almaq problem deyil, amma onun törətdiyi xəstəlikləri yaşamaq, əzab çəkmək iztirabdır.
Narkomaniya “ağ ölümdür”, həyatdan üz çevirməkdir. “Narkomaniya” və “ölüm” sözləri bu gün normal insanların təsəvvüründə sinonim sözlərə çevrilib.
ASPERA Psixoloji Yardım və Nitq İnkisaf Mərkəzinin rəhbəri, psixoloq Rafiq Allahverdiyev hesab edir ki, erkən yaşından narkotik qəbul etməyə başlayan insanın orta ömrü 30-40 il olur: “Narkoman narkotik maddələr qəbul edərkən, ən azı 10-15 nəfəri də narkomanlığa cəlb edə bilər. Müasir dövrümüzdə insanlıq üçün böyük bəla olan narkomaniya bütün dünyada geniş yayılıb. Bu bəla ilə mübarizə aparmaq bir o qədər asan deyil”.
Psixoloqun fikrincə, narkotik maddə alverçiləri uşaqların çox olduğu yerlərdə olur, onlara həmin məhsulları təklif edirlər: “Pul qazanmaq naminə onlar insanları, xüsusilə uşaqları ölümə aparan bu pis vərdişə alışdırırlar. Narkotik maddələr müxtəlif çeşidlidir. Daha çox yayılanları isə xaşxaş, tiryək, marixuana, heroin, kokain və s.-dir. Son illər kimyəvi laboratoriyalarda hazırlanan yeni sintetik narkotik maddələr meydana gəlmişdir. Bunlar xüsusilə təhlükəlidir, çünki birinci dəfədən adamı özünə alışdıra bilir. Narkotiklərdən asılılıq ağır xəstəliyə - narkomaniyaya gətirib çıxarır. Narkotik maddələr insan sağlamlığına bərpaedilməz ziyan vurur, fiziki qüvvələri tükəndirir, bədənin çəkisi birdən-birə azalır, ümumi zəhərlənmə baş verir”.
Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, narkomaniya keçici xəstəliklərin sürətlə yayılmasına da səbəb olur. Belə ki, narkotik maddələrin bir çoxu şprislə qana ötürüldüyündən və narkoman qrupları daxilində eyni şprisdən istifadə edildiyindən narkomanlar arasında QİÇS və başqa xəstəliklərə tutulmuş insanlar çox olur. Narkotik maddə alverçiləri heroin və kokaini yuyucu toz və ya şəkər tozu qatıb satırlar, ona görə də narkomanda şəkər diabeti tez inkişaf edir. Əgər “xalis mal”, yəni heç bir qarışığı olmayan narkotik maddə qəbul olunarsa, zəhərin güclü təsirindən o saat ölmək olar. Ən dəhşətlisi odur ki, bir neçə dəqiqə ərzində baş beyin zədələnə və bununla da yaşaya-yaşaya şikəstlik əmələ gələ bilər. Belə halda adam düşünmək, hərəkət etmək, reaksiya vermək qabiliyyətini itirir, danışmaq və müxtəlif əşyalardan istifadə etmək imkanından məhrum olur. Bu vəziyyət illərlə davam edə bilər.
Narkotik maddələrlə ticarət böyük gəlir gətirir. Milyard dollarlarla qazanc əldə edən cinayətkarlar üçün bacardıqca daha çox adamı “iynəyə oturtmaq”, daha çox gəncləri və uşaqları narkomaniyaya sövq etmək sərfəli işdir. Bir az “yüngül” narkotiklərdən başlayan insan tez bir zamanda çox təsiredici narkotiklərə alışır və müalicəsi mümkün olmayan xəstəliyə mübtəla olur.
Bəs müasir dünyamızda narkomaniyanın bu qədər geniş yayıla bilməsinə səbəb nədir?
Məlumata görə, 1960-cı illərdə “gənclik inqilabı” adlanan dövrdə gənc sənət adamları arasında narkotik maddələrin qəbulu dəbə düşüb və hətta özünəməxsus həyat tərzinə çevrilib. Onlar bunu ictimaiyyətdən gizlətmir, bəzən sənət uğurlarını narkotik maddənin qəbulu ilə əlaqələndirirdilər. Bu sənətçilərin pərəstişkarları onların həyat tərzini təqlid edərək narkotik maddə qəbul edirdilər. Bu nəsildən olan bir çoxları belə məst olmaqla günlərini, həyatlarını başa vururdular.
Tanınmış adamların arasında da narkomaniyanın qurbanları çox olub. Azərbaycanın tanınmışları da bu bəladan yaxa qurtara bilməyiblər. Reper Hüseyn Dərya, meyxanaçı Aydın Xırdalanlı da elə məhz bu xəstəliyin qurbanı olublar.
Narkotik maddələrin gənc nəsillər arasında yayılması təhlükəsini nəzərə alaraq, bir çox ölkələr, o cümlədən Azərbaycan “Narkotiksiz gələcək naminə” milli proqramlar qəbul edib. Bura təhsil ocaqlarında, hüquq-mühafizə orqanlarında, təşkilatlarda narkomaniyanın ziyanı haqqında maarifləndirilmə kampaniyaları daxildir. Bu kampaniyalar kütləvi informasiya vasitələri, həmçinin internet şəbəkəsi vasitəsilə aparılır.
Qeyd edək ki, narkomaniya ilə bağlı problemləri daim ictimaiyyətin nəzarəti altında saxlamaq məqsədilə BMT iyun ayının 26-nı Narkomaniyaya və Narkobiznesə qarşı Beynəlxalq Mübarizə Günü elan edib.
Bu günlərdə şəhərimizin küçə və prospektlərində narkomaniyaya qarşı müxtəlif afişlər quraşıdırlır.
L. HÜSEYN
Bu yazı “Azərbaycan Milli İnkişaf layihəsi” İctimai Birliyinin Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurasının maliyyə yardımı ilə həyata keçirdiyi “Narkotik vasitələrdən və psixotrop maddələrdən istifadə edən şəxslərin sağlam həyat tərzinə qaytarılması üçün təbliğat və maarifləndirmə işinin təşkili” layihə çərçivəsində çap olunur.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 18:56
İran məhkəməsi repçi barəsində edam qərarı çıxarıb
Bu gün, 13:03
Baş Prokuroluq mediaya çağırış edib
Bu gün, 12:10
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Bu gün, 10:56
Daha bir direktor vəzifədən azad edilib
Bu gün, 10:21
Mayın 1-dən balıq ovu qadağan olunacaq
Bu gün, 07:58
Çin “TikTok”a qadağaya qarşı çıxır
Bu gün, 07:31
Yanacaqsız işləyən kosmik mühərrik icad edilib
Dünən, 21:42
Erməni xəyanəti: həkim 40 türk əsgərini zəhərləyib
Dünən, 16:08
Yeni robotlar satışa çıxarılıb - Video
Dünən, 14:03
Professor Nəsib Quliyev özünü güllələyib
Dünən, 13:40
İnfoqrafiya heyvanların ömrü haqqında nə deyir?
Dünən, 11:56
AMEA-da yeni şöbələr yaradılıb
Dünən, 11:30
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Dünən, 00:15
Mafiya başçısı bir ölkədən digərinə qaçıb
Dünən, 00:13
Toyun qızğın vaxtında gəlini qaçırmaq istəyiblər
23-04-2024, 21:43
Xankəndidə avtomat silah gizlədən şəxs tutulub - Foto
23-04-2024, 17:07
“Space”ə qalib gələn aparıcı geri dönüb: "Vado Korovinin kanala rəhbərlik edəcəyi bəlli deyil"
23-04-2024, 16:50
Nazirlər Kabineti polis və ya prokurorluğa çağırış qaydasına dəyişikliyi təsdiqləyib
23-04-2024, 13:48
Spikerdən deputata cavab: "Hamı bilir ki, ölkədə bu nikah qanunsuzdur"
23-04-2024, 13:23
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
23-04-2024, 13:19
Narkotik vasitələrin siyahısına dəyişiklik edilib
23-04-2024, 12:45
Körpələr evində mənimsəmə: cinayət işi açılıb
23-04-2024, 12:34
Direktorun cinayət işi məhkəməyə göndərilib
23-04-2024, 10:28
Abel Məhərrəmov polkovnik-leytenantın torpağını zəbt edib - Təsərrüfat
23-04-2024, 10:24
İdarə müdiri məhkəməyə verilib
23-04-2024, 08:12
Qız bürcündə qaz kütləsi aşkar edilib
23-04-2024, 00:08
Everestə qalxarkən itən alpinistin məktubu 100 il sonra tapılıb
22-04-2024, 17:53
Elm və Təhsil Nazirliyində daha bir təyinat olub
22-04-2024, 17:16
MEDİA sosial şəbəkə istifadəçilərini məsuliyyətli olmağa çağırıb
22-04-2024, 17:13
Siqaret çəkmək üçün pəncərə önünə gedən şəxs yıxılaraq ölüb
22-04-2024, 16:27
Xəzərdə saxlanılan qayıqdan 20 kq narkotik götürülüb - Video
22-04-2024, 15:41
Ağdərədə silah-sursat tapılıb
22-04-2024, 15:24
Daha bir məhkum həbsdə ölüb
22-04-2024, 15:21
Qarabağ zonasında daha 1429.1 hektar ərazi minalardan təmizlənib
22-04-2024, 15:15
Almaniyanın bəzi bölgələri ukraynalı qaçqınları qəbul etmək istəmir
22-04-2024, 12:29
Sabah yağış yağacaq
22-04-2024, 10:53
İcra başçısına yeni müavin təyin edilib
22-04-2024, 10:08
Lənkəranda ruhani həbs edilib
22-04-2024, 09:48
Qaxda İran vətəndaşına məxsus TIR yanıb
22-04-2024, 09:11
Ağdaşda internet xətlərini oğurlayanlar tutulub - Foto
21-04-2024, 09:50
Kürdə atası ilə batan uşağın meyiti tapılıb
20-04-2024, 19:13
Bakıda taxta bazarında yanğın olub - Fotolar (Yenilənib)
20-04-2024, 13:06
Medianın İnkişafı Agentliyi jurnalistlərə çağırış edib
20-04-2024, 13:02
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Milli Qəhrəman Pəhlivan Fərzəliyevin oğlu deyir ki, 44 günlük savaşda iştirak etmək arzusu həyata keçməsə də, döyüşlərin şiddətli vaxtında atasının şəhid olduğu Xəzəz dağını ziyarət edə bilib
Şair deyir ki, nə tənqidçiləri qınayır, nə də pul verib onlara tənqid adı altında tərif yazdıranları
Əks-kəşfiyyat xidmətinin sabiq rəhbəri deyir ki, hava hücumu reallaşarsa, itkilər böyük ola bilər
Eyni tamaşada həm Dövşanı, həm də Tülkünü səsləndirən Aygül Ağayeva deyir ki, kuklaçı olmaq çox çətindir
Məhəmməd Şahməmmədli “Apatiya”nı şedevr hesab etmir və filmdə səhvlərin olduğunu deyir
