10:08 / 13-07-2025
MEDİA: "Nazirlərin adından yayılan xəbərlər “deep fake”dir"
06:20 / 13-07-2025
Bu gün ali təhsil müəssisələrinə növbəti qəbul imtahanıdır
06:13 / 13-07-2025
Qum və toz fırtınaları hər il 7 milyon insanın ölümünə səbəb olur
23:03 / 12-07-2025
Əliyev Ərdoğana zəng edib
18:10 / 12-07-2025
Əhməd Əl Şaraanın Azərbaycana səfəri başa çatıb
17:59 / 12-07-2025
Əhməd Əl Şaraa Fəxri xiyabanı ziyarət edib
15:19 / 12-07-2025
Suriya prezidenti Azərbaycana gəlib - (Yenilənib) - Fotolar
12:27 / 12-07-2025
Rusiya qonşu ölkələrdə gərginlik yaratmağa çalışır
12:18 / 12-07-2025
Sabah 41 dərəcə isti olacaq - Proqnoz
11:24 / 12-07-2025
Ali Məhkəmənin hakimi təqaüdə göndərilib - Foto
11:11 / 12-07-2025
Sumqayıtda kürəkən qayınatasını öldürüb
10:21 / 12-07-2025
Şəkidə 87 yaşlı kişini elektrik cərəyanı vuraraq öldürüb
09:46 / 12-07-2025
Polis Beyləqanda 9 nəfəri saxlayıb - Fotolar
09:21 / 12-07-2025
İsmayıllı rayonunda zəlzələ olub
21:16 / 11-07-2025
Xocalı soyqırımı zamanı girov götürülmüş qadın: "Yaşyarımlıq oğlum..." - Yenilənib
19:05 / 11-07-2025
"Qarabağ" klubu növbəti yoxlama oyununda qalib gəlib
18:06 / 11-07-2025
İqtisadi Şuranın iclası keçirilib
18:02 / 11-07-2025
Maliyyə Nazirliyi depozit hərracları keçirib
17:59 / 11-07-2025
Yerə düşən Mars parçası satışa çıxarılır
17:47 / 11-07-2025
Könül İbrahimlinin ölümü ilə bağlı cinayət işi açılıb
17:45 / 11-07-2025
Fransada üç deputatın mandatı ləğv edilib
17:37 / 11-07-2025
Kim Çen In Putinə nə qədər sursat verir?
17:32 / 11-07-2025
Aİ Azərbaycan və Ermənistana çağırış edib: sülh sazişini tezləşdirin!
17:24 / 11-07-2025
Bakı və daha üç bölgədə yaşıllıqlar məhv edilib
17:08 / 11-07-2025
Böyük şəhərlərdə pensiyalar verilir
17:01 / 11-07-2025
Miqrasiya Xidməti əməkdaşlarının geyim forması dəyişib - Fərman
16:57 / 11-07-2025
Prorektor vəzifədən azad olunub
16:56 / 11-07-2025
Rusiya Polşanın Baş Konsulluğunu bağlayır
16:32 / 11-07-2025
Ağsaqqallar Şurasının sədr müavini mıəhkəmədə dindiriləcək
12:16 / 08-07-2025
Azad edilmiş ərazilərə səfər üçün icazənin müddəti artırılıb
14:53 / 10-07-2025
Əliyev-Paşinyan görüşü başa çatıb - (Yenilənib) - Fotolar
13:25 / 08-07-2025
Zahid Oruc: İndi İrəvanın taleyi Bakıda həll olunur
00:11 / 11-07-2025
Ərdoğan kürd məsələsində ən riskli addımını atır
17:07 / 08-07-2025
Prezident dörd nəfərə diplomatik rütbə verib - Siyahı
14:27 / 09-07-2025
Azərbaycan-Ermənistan sərhədində təxribatlar ola bilər - Ekspert
16:28 / 10-07-2025
DTX-nın saxladığı "Vaqner"çi azərbaycanlılar həbs edilib
13:38 / 11-07-2025
Ukrayna üçün final faciəli olacaq
22:13 / 08-07-2025
Aşıq Əhliman iki dəfə insult keçirib
12:53 / 08-07-2025
DTX daha bir əməliyyat keçirib
13:42 / 10-07-2025
Ağdərədə mina partlayıb, yaralı var - (Yenilənib)
14:09 / 11-07-2025
Mollazadə: “Danışıqlardan müsbət nəticə gözləyirik”
Ağrını bütün bədənlərində hiss edənlərin taleyi
Tarix: 20-07-2019 01:09 | Bölmə: Cəmiyyət
Narkomaniya həm də digər xəstəliklərin ötürücüsüdür. Bu barədə dəfələrlə yazılıb, efirlərdə müzakirələr açılıb, xəstələrdən nümunələr gətirilib. Lakin aparılan bu qədər maarifləndirci tədbirlərə baxmayaraq narkomaniya bir bəla, xəstəlik kimi hər gün can almaqda davam edir.
Narkoman narkotik maddə tapa bilmədikdə kəskin ağrılar başlayır və o, buna tap gətirə bilmir. Bu, narkomanlara sanki bütün bədən sümüklərini bir-bir sındırırlar şəklində ağrı verir. Nəticədə məcbur qalıb əli əyriliyə, oğurluğa, borc alıb verməməyə, bir sözlə, bir qram narkotika almaq üçün ağıla gələ biləcək və gələ bilməyəcək yollara əl atırlar. Bu hal kasıb və orta yaşam tərzi olan iradəsiz insanlar üçün daha da faciəlidir.
Varlılar, daha imkanlılar üçün narkotikanı almaq problem deyil, amma onun törətdiyi xəstəlikləri yaşamaq, əzab çəkmək iztirabdır.
Narkomaniya “ağ ölümdür”, həyatdan üz çevirməkdir. “Narkomaniya” və “ölüm” sözləri bu gün normal insanların təsəvvüründə sinonim sözlərə çevrilib.
ASPERA Psixoloji Yardım və Nitq İnkisaf Mərkəzinin rəhbəri, psixoloq Rafiq Allahverdiyev hesab edir ki, erkən yaşından narkotik qəbul etməyə başlayan insanın orta ömrü 30-40 il olur: “Narkoman narkotik maddələr qəbul edərkən, ən azı 10-15 nəfəri də narkomanlığa cəlb edə bilər. Müasir dövrümüzdə insanlıq üçün böyük bəla olan narkomaniya bütün dünyada geniş yayılıb. Bu bəla ilə mübarizə aparmaq bir o qədər asan deyil”.
Psixoloqun fikrincə, narkotik maddə alverçiləri uşaqların çox olduğu yerlərdə olur, onlara həmin məhsulları təklif edirlər: “Pul qazanmaq naminə onlar insanları, xüsusilə uşaqları ölümə aparan bu pis vərdişə alışdırırlar. Narkotik maddələr müxtəlif çeşidlidir. Daha çox yayılanları isə xaşxaş, tiryək, marixuana, heroin, kokain və s.-dir. Son illər kimyəvi laboratoriyalarda hazırlanan yeni sintetik narkotik maddələr meydana gəlmişdir. Bunlar xüsusilə təhlükəlidir, çünki birinci dəfədən adamı özünə alışdıra bilir. Narkotiklərdən asılılıq ağır xəstəliyə - narkomaniyaya gətirib çıxarır. Narkotik maddələr insan sağlamlığına bərpaedilməz ziyan vurur, fiziki qüvvələri tükəndirir, bədənin çəkisi birdən-birə azalır, ümumi zəhərlənmə baş verir”.
Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, narkomaniya keçici xəstəliklərin sürətlə yayılmasına da səbəb olur. Belə ki, narkotik maddələrin bir çoxu şprislə qana ötürüldüyündən və narkoman qrupları daxilində eyni şprisdən istifadə edildiyindən narkomanlar arasında QİÇS və başqa xəstəliklərə tutulmuş insanlar çox olur. Narkotik maddə alverçiləri heroin və kokaini yuyucu toz və ya şəkər tozu qatıb satırlar, ona görə də narkomanda şəkər diabeti tez inkişaf edir. Əgər “xalis mal”, yəni heç bir qarışığı olmayan narkotik maddə qəbul olunarsa, zəhərin güclü təsirindən o saat ölmək olar. Ən dəhşətlisi odur ki, bir neçə dəqiqə ərzində baş beyin zədələnə və bununla da yaşaya-yaşaya şikəstlik əmələ gələ bilər. Belə halda adam düşünmək, hərəkət etmək, reaksiya vermək qabiliyyətini itirir, danışmaq və müxtəlif əşyalardan istifadə etmək imkanından məhrum olur. Bu vəziyyət illərlə davam edə bilər.
Narkotik maddələrlə ticarət böyük gəlir gətirir. Milyard dollarlarla qazanc əldə edən cinayətkarlar üçün bacardıqca daha çox adamı “iynəyə oturtmaq”, daha çox gəncləri və uşaqları narkomaniyaya sövq etmək sərfəli işdir. Bir az “yüngül” narkotiklərdən başlayan insan tez bir zamanda çox təsiredici narkotiklərə alışır və müalicəsi mümkün olmayan xəstəliyə mübtəla olur.
Bəs müasir dünyamızda narkomaniyanın bu qədər geniş yayıla bilməsinə səbəb nədir?
Məlumata görə, 1960-cı illərdə “gənclik inqilabı” adlanan dövrdə gənc sənət adamları arasında narkotik maddələrin qəbulu dəbə düşüb və hətta özünəməxsus həyat tərzinə çevrilib. Onlar bunu ictimaiyyətdən gizlətmir, bəzən sənət uğurlarını narkotik maddənin qəbulu ilə əlaqələndirirdilər. Bu sənətçilərin pərəstişkarları onların həyat tərzini təqlid edərək narkotik maddə qəbul edirdilər. Bu nəsildən olan bir çoxları belə məst olmaqla günlərini, həyatlarını başa vururdular.
Tanınmış adamların arasında da narkomaniyanın qurbanları çox olub. Azərbaycanın tanınmışları da bu bəladan yaxa qurtara bilməyiblər. Reper Hüseyn Dərya, meyxanaçı Aydın Xırdalanlı da elə məhz bu xəstəliyin qurbanı olublar.
Narkotik maddələrin gənc nəsillər arasında yayılması təhlükəsini nəzərə alaraq, bir çox ölkələr, o cümlədən Azərbaycan “Narkotiksiz gələcək naminə” milli proqramlar qəbul edib. Bura təhsil ocaqlarında, hüquq-mühafizə orqanlarında, təşkilatlarda narkomaniyanın ziyanı haqqında maarifləndirilmə kampaniyaları daxildir. Bu kampaniyalar kütləvi informasiya vasitələri, həmçinin internet şəbəkəsi vasitəsilə aparılır.
Qeyd edək ki, narkomaniya ilə bağlı problemləri daim ictimaiyyətin nəzarəti altında saxlamaq məqsədilə BMT iyun ayının 26-nı Narkomaniyaya və Narkobiznesə qarşı Beynəlxalq Mübarizə Günü elan edib.
Bu günlərdə şəhərimizin küçə və prospektlərində narkomaniyaya qarşı müxtəlif afişlər quraşıdırlır.
L. HÜSEYN
Bu yazı “Azərbaycan Milli İnkişaf layihəsi” İctimai Birliyinin Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurasının maliyyə yardımı ilə həyata keçirdiyi “Narkotik vasitələrdən və psixotrop maddələrdən istifadə edən şəxslərin sağlam həyat tərzinə qaytarılması üçün təbliğat və maarifləndirmə işinin təşkili” layihə çərçivəsində çap olunur.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 20-07-2019 01:09 | Bölmə: Cəmiyyət
Narkomaniya həm də digər xəstəliklərin ötürücüsüdür. Bu barədə dəfələrlə yazılıb, efirlərdə müzakirələr açılıb, xəstələrdən nümunələr gətirilib. Lakin aparılan bu qədər maarifləndirci tədbirlərə baxmayaraq narkomaniya bir bəla, xəstəlik kimi hər gün can almaqda davam edir.
Narkoman narkotik maddə tapa bilmədikdə kəskin ağrılar başlayır və o, buna tap gətirə bilmir. Bu, narkomanlara sanki bütün bədən sümüklərini bir-bir sındırırlar şəklində ağrı verir. Nəticədə məcbur qalıb əli əyriliyə, oğurluğa, borc alıb verməməyə, bir sözlə, bir qram narkotika almaq üçün ağıla gələ biləcək və gələ bilməyəcək yollara əl atırlar. Bu hal kasıb və orta yaşam tərzi olan iradəsiz insanlar üçün daha da faciəlidir.
Varlılar, daha imkanlılar üçün narkotikanı almaq problem deyil, amma onun törətdiyi xəstəlikləri yaşamaq, əzab çəkmək iztirabdır.
Narkomaniya “ağ ölümdür”, həyatdan üz çevirməkdir. “Narkomaniya” və “ölüm” sözləri bu gün normal insanların təsəvvüründə sinonim sözlərə çevrilib.
ASPERA Psixoloji Yardım və Nitq İnkisaf Mərkəzinin rəhbəri, psixoloq Rafiq Allahverdiyev hesab edir ki, erkən yaşından narkotik qəbul etməyə başlayan insanın orta ömrü 30-40 il olur: “Narkoman narkotik maddələr qəbul edərkən, ən azı 10-15 nəfəri də narkomanlığa cəlb edə bilər. Müasir dövrümüzdə insanlıq üçün böyük bəla olan narkomaniya bütün dünyada geniş yayılıb. Bu bəla ilə mübarizə aparmaq bir o qədər asan deyil”.
Psixoloqun fikrincə, narkotik maddə alverçiləri uşaqların çox olduğu yerlərdə olur, onlara həmin məhsulları təklif edirlər: “Pul qazanmaq naminə onlar insanları, xüsusilə uşaqları ölümə aparan bu pis vərdişə alışdırırlar. Narkotik maddələr müxtəlif çeşidlidir. Daha çox yayılanları isə xaşxaş, tiryək, marixuana, heroin, kokain və s.-dir. Son illər kimyəvi laboratoriyalarda hazırlanan yeni sintetik narkotik maddələr meydana gəlmişdir. Bunlar xüsusilə təhlükəlidir, çünki birinci dəfədən adamı özünə alışdıra bilir. Narkotiklərdən asılılıq ağır xəstəliyə - narkomaniyaya gətirib çıxarır. Narkotik maddələr insan sağlamlığına bərpaedilməz ziyan vurur, fiziki qüvvələri tükəndirir, bədənin çəkisi birdən-birə azalır, ümumi zəhərlənmə baş verir”.
Yuxarıda qeyd etdiyimiz kimi, narkomaniya keçici xəstəliklərin sürətlə yayılmasına da səbəb olur. Belə ki, narkotik maddələrin bir çoxu şprislə qana ötürüldüyündən və narkoman qrupları daxilində eyni şprisdən istifadə edildiyindən narkomanlar arasında QİÇS və başqa xəstəliklərə tutulmuş insanlar çox olur. Narkotik maddə alverçiləri heroin və kokaini yuyucu toz və ya şəkər tozu qatıb satırlar, ona görə də narkomanda şəkər diabeti tez inkişaf edir. Əgər “xalis mal”, yəni heç bir qarışığı olmayan narkotik maddə qəbul olunarsa, zəhərin güclü təsirindən o saat ölmək olar. Ən dəhşətlisi odur ki, bir neçə dəqiqə ərzində baş beyin zədələnə və bununla da yaşaya-yaşaya şikəstlik əmələ gələ bilər. Belə halda adam düşünmək, hərəkət etmək, reaksiya vermək qabiliyyətini itirir, danışmaq və müxtəlif əşyalardan istifadə etmək imkanından məhrum olur. Bu vəziyyət illərlə davam edə bilər.
Narkotik maddələrlə ticarət böyük gəlir gətirir. Milyard dollarlarla qazanc əldə edən cinayətkarlar üçün bacardıqca daha çox adamı “iynəyə oturtmaq”, daha çox gəncləri və uşaqları narkomaniyaya sövq etmək sərfəli işdir. Bir az “yüngül” narkotiklərdən başlayan insan tez bir zamanda çox təsiredici narkotiklərə alışır və müalicəsi mümkün olmayan xəstəliyə mübtəla olur.
Bəs müasir dünyamızda narkomaniyanın bu qədər geniş yayıla bilməsinə səbəb nədir?
Məlumata görə, 1960-cı illərdə “gənclik inqilabı” adlanan dövrdə gənc sənət adamları arasında narkotik maddələrin qəbulu dəbə düşüb və hətta özünəməxsus həyat tərzinə çevrilib. Onlar bunu ictimaiyyətdən gizlətmir, bəzən sənət uğurlarını narkotik maddənin qəbulu ilə əlaqələndirirdilər. Bu sənətçilərin pərəstişkarları onların həyat tərzini təqlid edərək narkotik maddə qəbul edirdilər. Bu nəsildən olan bir çoxları belə məst olmaqla günlərini, həyatlarını başa vururdular.
Tanınmış adamların arasında da narkomaniyanın qurbanları çox olub. Azərbaycanın tanınmışları da bu bəladan yaxa qurtara bilməyiblər. Reper Hüseyn Dərya, meyxanaçı Aydın Xırdalanlı da elə məhz bu xəstəliyin qurbanı olublar.
Narkotik maddələrin gənc nəsillər arasında yayılması təhlükəsini nəzərə alaraq, bir çox ölkələr, o cümlədən Azərbaycan “Narkotiksiz gələcək naminə” milli proqramlar qəbul edib. Bura təhsil ocaqlarında, hüquq-mühafizə orqanlarında, təşkilatlarda narkomaniyanın ziyanı haqqında maarifləndirilmə kampaniyaları daxildir. Bu kampaniyalar kütləvi informasiya vasitələri, həmçinin internet şəbəkəsi vasitəsilə aparılır.
Qeyd edək ki, narkomaniya ilə bağlı problemləri daim ictimaiyyətin nəzarəti altında saxlamaq məqsədilə BMT iyun ayının 26-nı Narkomaniyaya və Narkobiznesə qarşı Beynəlxalq Mübarizə Günü elan edib.
Bu günlərdə şəhərimizin küçə və prospektlərində narkomaniyaya qarşı müxtəlif afişlər quraşıdırlır.
L. HÜSEYN
Bu yazı “Azərbaycan Milli İnkişaf layihəsi” İctimai Birliyinin Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Şurasının maliyyə yardımı ilə həyata keçirdiyi “Narkotik vasitələrdən və psixotrop maddələrdən istifadə edən şəxslərin sağlam həyat tərzinə qaytarılması üçün təbliğat və maarifləndirmə işinin təşkili” layihə çərçivəsində çap olunur.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 12:18
Sabah 41 dərəcə isti olacaq - Proqnoz
11-07-2025, 17:59
Yerə düşən Mars parçası satışa çıxarılır
11-07-2025, 17:47
Könül İbrahimlinin ölümü ilə bağlı cinayət işi açılıb
11-07-2025, 17:24
Bakı və daha üç bölgədə yaşıllıqlar məhv edilib
11-07-2025, 16:57
Prorektor vəzifədən azad olunub
11-07-2025, 16:06
Ekspert: “Əgər məsuliyyətə cəlb olunmalı bir nəfər varsa, o da Emin Əmrullayevdir"
11-07-2025, 13:03
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
11-07-2025, 12:58
Lisey və gimnaziyalara qəbul imtahanının nəticələri açıqlanıb
11-07-2025, 12:00
Müəllimlərin işə qəbulu: test imtahanı mərhələsi başa çatıb
11-07-2025, 11:33
Bağçalara uşaq qəbul başlayır
11-07-2025, 09:58
Şirvanda əməliyyat: saxlanılan var
10-07-2025, 23:08
ANAMA-nın əməkdaşı Füzulidə yol qəzasına düşüb, xəsarət alanlar var
10-07-2025, 17:51
DİN-də kollegiya iclası keçirilib
10-07-2025, 16:20
Gəncədə evdən tibb bacısının meyiti tapılıb
10-07-2025, 15:26
Emin Əmrullayev: "Vətəndaşlar, müəllimlər bizi aldatmağa çalışmasınlar"
10-07-2025, 13:48
Bəzi kondisionerlər təhlükə mənbəyinə çevrilib - Xəbərdarlıq
10-07-2025, 12:54
Bakıda iki nəfər saxlanılıb - 22 kq narkotiklə
10-07-2025, 12:23
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
10-07-2025, 11:58
Məktəb direktorlarının 20 faizi məhkəmə yolu ilə vəzifəsinə bərpa olunub
10-07-2025, 11:31
Bir çörəyin taleyi - UNESCO-nun qapısındakı erməni yalanı
10-07-2025, 11:00
Nazir: “Kolleclərdə müəllim hazırlığı dayandırılıb"
10-07-2025, 10:46
Emin Əmrullayev: "Biz başa düşürük ki, proses ağırdır"
10-07-2025, 09:34
Qəbələdə 4 yaşlı uşaq hovuzda boğulub
9-07-2025, 19:19
Sabah bəzi bölgələrə dolu düşəcək - Xəbərdarlıq
9-07-2025, 17:50
Sabiq məhkəmə hakimi kassasiya şikayəti verib
9-07-2025, 17:36
Özünü təyyarənin mühərrikinə atan şəxs ölüb
9-07-2025, 17:23
Qaradağda səkiyə çıxan maşın iki nəfəri vurub - Ölən var
9-07-2025, 16:06
Sabiq rəis və sektor müdiri hakim qarşısına çıxarılıblar
9-07-2025, 12:21
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
9-07-2025, 11:28
Daxili İşlər Nazirliyi sürücülərə xəbərdarlıq edib
9-07-2025, 09:34
Yevlaxda itkin düşən kişinin meyiti aşkarlanıb
9-07-2025, 09:14
Ağdam-Füzuli yolunda qəza: 20 nəfər xəsarət alıb
9-07-2025, 08:43
Dənizin dibindən tapılanlar alimləri şoka salıb
8-07-2025, 16:12
Mingəçevir İcra Hakimiyyətində faciə baş verib
8-07-2025, 15:58
Bəstəkarın ölüm səbəbi açıqlanıb
8-07-2025, 12:52
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
8-07-2025, 12:30
Qadının evindən 10 kiloqram narkotik aşkar edilib
8-07-2025, 09:55
Misir piramidalarının daha sirri açılıb
8-07-2025, 09:42
Biləsuvarda əməliyyat: Vüqar Quluzadə saxlanılıb
8-07-2025, 08:49
Sərnişin qatarları yay qrafikinə keçir
7-07-2025, 17:22
Zooparkdan qaçan aslan insana hücum edib
7-07-2025, 17:08
Bəzi rayonlara leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
7-07-2025, 16:25
Dövlət Nəzarəti Xidmətində təyinatlar olub
7-07-2025, 13:55
Gəlinə 1,5 kq qızıl, bəyə 7,5 milyon lirə hədiyyə olunub - Foto
7-07-2025, 12:59
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
